Professional Documents
Culture Documents
GVB Law Compilation
GVB Law Compilation
4
sfg'gx?sf] ;∙fnf]
ljifo ;"rL
cjwf/0ff ========================================================================================================= !
g]kfnsf] ;+ljwfg =========================================================================================== #
d'n'sL ck/fw ;+lxtf, @)&$ ======================================================================== &
d'n'sL b]jfgL ;+lxtf, @)&$ ========================================================================== @&
dfgj a]rlavg tyf cf];f/k;f/ -lgoGq0f_ P]g, @)^$ ============================ #%
dfgj a]rlavg tyf cf];f/k;f/ -lgoGq0f_ lgodfjnL @)^% ================ $%
3/]n' lx+;f -s;"/ / ;hfo_ P]g, @)^^ ======================================================== %!
3/]n' lx+;f -s;"/ / ;hfo_ lgodfjnL @)^& =========================================== ^)
sfo{:yndf x'g] of}ghGo b'Jo{jxf/ -lgjf/0f_ P]g, @)&! ======================= ^&
af]S;Lsf] cf/f]k -s;"/ / ;hfo_ P]g, @)&@ ============================================== &%
ck/fw kLl8t ;+/If0f P]g, @)&% =================================================================== *#
cjwf/0ff
n}lËs lx+;f ;dfgtf, ljsf; /zflGtsf]afws xf] . n}lËs lx+;f ljZjJofkL ;d:ofsf]?kdf
/x]sf]5 . o;n]dlxnfsf]hLjg, pgLx¿sf]kl/jf//;dfhdfly g}eofgs k|efj kfl//x]sf]5 .
n}lËs lx+;fnfO{ ljleGg cGt/f{li6«o b:tfj]h x¿df ljleGg kIfaf6 kl/eflift u/]sf]kfOG5 .
h;dWo]s]xL kl/efiffx? lgDg k|sf/sf /x]sf 5g\ M
!
cjwf/0ff
#= cWofo @, k[= &, Guidelines for Gender-based Violence Interventions in Humanitarian Settings,
cGt/lgsfo :yfoL ;ldlt (IASC)
$= n}lËs lx+;flj?4 /fli6«o sfo{of]hgf -;g\ @)!)_, g]kfn ;/sf/, k|wfgdGqL tyf dlGqkl/ifb\sf]
sfof{no, k[= !–@
@
g]kfnsf] ;+ljwfg
efu–#
df}lns xs /st{Jo
!*= ;dfgtfsf] xs
-!_ ;a}gful/s sfg"gsf]b[li6df ;dfg x'g]5 g\ . s;}nfO{ klg sfg"gsf];dfg ;+/If0faf6
jl~rt ul/g] 5}g .
-@_ ;fdfGo sfg"gsf]k|of]u df pTklQ, wd{, j0f{, hft, hflt, lnË, zf/Ll/s cj:yf,
ckfª\utf, :jf:Yo l:ylt, j}j flxs l:ylt, uef{j:yf, cfly{s cj:yf, efiff jf
If]q, j}rfl/s cf:yf jf o:t} cGo s'g} cfwf/df e]befj ul/g] 5}g .
-#_ /fHon]gful/sx¿sf aLr pTklQ, wd{, j0f{, hft, hflt, lnË,cfly{s cj:yf,
efiff, If]q , j}r fl/s cf:yf jf o:t}cGo s'g}cfwf/df e]befj ug]{5}g .
t/;fdflhs jf ;fF:s [lts b[li6n]lk5l8Psf dlxnf, blnt, cflbjf;L,
cflbjf;L hghflt, dw]z L, yf?, d'l:nd, pTkLl8t ju{, lk58f ju{, cNk;ª\Vos,
;LdfGtLs[t, ls;fg, >lds, o'jf, afnaflnsf, Ho]i7 gful/s, n}lª\us tyf of}lgs
cNk;ª\Vos, ckfª\utf ePsf JolQm, uef{j:yfsf JolQm, czQm jf c;xfo,
lk5l8Psf]If]q /cfly{s ¿kn]ljkGg v; cfo{ nufot gful/ssf];+/If0f,
;zQmLs/0f jf ljsf;sf nflu sfg"g adf]lhd ljz]if Joj:yf ug{ /f]s nufPsf]
dflgg] 5}g .
:ki6Ls/0fM o; efu /efu $ sf]k|of]h gsf nflu æcfly{s ¿kn]ljkGgÆ eGgfn]
;+3Lo sfg"gdf tf]lsPsf]cfoeGbf sd cfo ePsf]JolQm ;Demg' k5{ .
-$_ ;dfg sfdsf nflu n}lËs cfwf/df kfl/>lds tyf ;fdflhs ;'/Iffdf s'g}e]befj
ul/g] 5}g .
-%_ k}t[s ;DklQdf n}lËs e]befj ljgf ;a};Gtfgsf];dfg xs x'g]5 .
#
g]kfnsf] ;+ljwfg
$
g]kfnsf] ;+ljwfg
-@_ pkwf/f -!_ adf]lhdsf]sfo{ sfg"g adf]lhd b08gLo x'g]5 /To:tf]Jojxf/af6
kLl8t JolQmnfO{ sfg"g adf]lhd Ifltk"lt{ kfpg]xs x'g]5 .
@*= uf]kgLotfsf] xs
s'g}klg JolQmsf]hLp, cfjf;, ;DklQ, lnvt, tYof+s, kqfrf//rl/q ;DaGwL ljifosf]
uf]kgLotf sfg"g adf]lhd afx]s cgltqmDo x'g]5 .
@(= zf]if0f lj?4sf] xs
-!_ k|To]s JolQmnfO{ zf]if0f lj?4sf]xs x'g]5 .
-@_ wd{, k|yf, k/Dk/f, ;+:s f/, k|rng jf cGo s'g}cfwf/df s'g}klg JolQmnfO{ s'g}
lsl;dn]zf]if0f ug{ kfOg]5}g .
-#_ s;}nfO{ klg a]r lavg ug{, bf; jf afFwf agfpg kfOg]5}g .
-$_ s;}nfO{ klg lghsf]OR5f lj?4 sfddf nufpg kfOg]5}g . t/;fj{hlgs k|of]hgsf
nflu gful/snfO{ /fHon]clgjfo{ ;]jfdf nufpg ;Sg]u/L sfg"g agfpg /f]s
nufPsf] dflgg] 5}g .
-%_ pkwf/f -#_ /-$_ ljk/Ltsf]sfo{ sfg"g adf]lhd b08gLo x'g]5 /kLl8tnfO{
kL8saf6 sfg"g adf]lhd Ifltk"lt{ kfpg]xs x'g]5 .
#*= dlxnfsf] xs
-!_ k|To]s dlxnfnfO{ n}lËs e]befj ljgf ;dfg j+zLo xs x'g]5 .
-@_ k|To]s dlxnfnfO{ ;'/lIft dft[Tj /k|hgg :jf:Yo ;DaGwL xs x'g]5 .
-#_ dlxnf lj?å wfld{s, ;fdflhs, ;f+:s [lts k/Dk/f, k|rng jf cGo s'g}cfwf/df
zf/Ll/s, dfgl;s, of}ghGo, dgf]j }1flgs jf cGo s'g}lsl;dsf]lx+;fhGo sfo{
jf zf]if0f ul/g]5}g . To:tf]sfo{ sfg"g adf]lhd b08gLo x'g]5 /kLl8tnfO{ sfg"g
adf]lhd Ifltk"lt{ kfpg]xs x'g]5 .
-$_ /fHosf ;a}lgsfodf dlxnfnfO{ ;dfg'kflts ;dfj]zL l;4fGtsf]cfwf/df
;xefuL x'g]xs x'g]5 .
-%_ dlxnfnfO{ lzIff, :jf:Yo, /f]huf/L / ;fdflhs ;'/Iffdf ;sf/fTds lje]bsf
cfwf/df ljz]if cj;/k|fKt ug]{xs x'g]5 .
-^_ ;DklQ tyf kfl/jfl/s dfldnfdf bDktLsf];dfg xs x'g]5 .
#(= afnaflnsfsf]xs
-!_ k|To]s afnaflnsfnfO{ cfkm\gf]klxrfg ;lxt gfds/0f /hGdbtf{sf]xs x'g]5 .
-@_ k|To]s afnaflnsfnfO{ kl/jf/tyf /fHoaf6 lzIff, :jf:Yo, kfng kf]if0f, plrt
:ofxf/, v]n
s"b, dgf]/ ~hg tyf ;jf{ËL0f JolQmTj ljsf;sf]xs x'g]5 .
-#_ k|To]s afnaflnsfnfO{ k|f/lDes afn ljsf; tyf afn ;xeflutfsf]xs x'g]5 .
-$_ s'g}klg afnaflnsfnfO{ snsf/vfgf, vfgL jf o:t}cGo hf]lvdk"0f{ sfddf
nufpg kfOg]5}g .
%
g]kfnsf] ;+ljwfg
^
d'n'sL ck/fw ;+lxtf,
@)&$
efu @
kl/R5]b !)M e]befj tyf cGo ckdfghGo Jojxf/
;DaGwL s;"/
!^)= e]befjk"0f{ Jojxf/ ug{ gx'g]
-!_ sfg"gdf cGoyf Joj:yf ePsf]df afx]s sfg"g adf]lhd clwsf/k|of]u ug]{
clwsf/Ln]To:tf]clwsf/jf ;fdfGo sfg"gsf]k|of]u ubf{ pTklQ, wd{, j0f{, hft,
hflt, lnË, zf/Ll/s cj:yf, ckfËtf, :jf:Yo l:ylt, j}jflxs l:ylt, uef{j:yf,
cfly{s cj:yf, efiff jf If]q , j}r fl/s cf:yf jf o:t}cGo s'g}cfwf/df s'g}klg
gful/sdfly hfgLhfgL e]b efjk"0f{ Jojxf/ug{ x'Fb}g .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf]s;"/ug]{jf u/fpg]JolQmnfO{ tLg jif{;Dd s}b jf tL;
xhf/?k}o fF;Dd hl/afgf jf b'j};hfo x'g]5 .
!^!= e]befj u/L a:t' jf ;]jf vl/b laqmL jf ljt/0f ug{ gx'g]
-!_ s;}n]s'g}a:t' jf ;]jfsf]vl/b jf laqmL ljt/0f ubf{ u/fpFbf s'g}vf; hft, hflt
jf ;Dk|bfosf]JolQmaf6 dfq jf To:tf JolQmnfO{ dfq vl/b jf laqmL ljt/0f ug]{
jf s'g}vf; hft, hflt jf ;Dk|bfosf JolQmnfO{ pknAw gu/fpg]jf laqmL ljt/0f
gug]{sfo{ ug{ x'Fb}g .
t/cfly{s, ;fdflhs jf z}lIfs b[li6n]lk5l8Psf]ju{sf]lxt ;+/If0f jf ljsf;sf
nflu sfg"g adf]lhd clwsf/k|fKt clwsf/Lsf]:jLs[lt lnO{ s'g}vf; j:t' jf
;]j f s'g}vf; hft, hflt jf ;Dk|bfosf JolQmnfO{ dfq pknJw u/fPsf]df jf laqmL
ljt/0f u/]sf]df o; bkmf adf]lhd s;"/ u/]sf] dflgg] 5}g .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf]s;"/ug]{jf u/fpg]JolQmnfO{ Ps jif{;Dd s}b jf bz xhf/
?k}ofFF;Dd hl/afgf jf b'j};hfo x'g]5 .
&
d'n'sL ck/fw ;+lxtf @)&$
*
!^&= oftgf lbg gx'g]
(
d'n'sL ck/fw ;+lxtf @)&$
-%_ /fi6«;]j sn]o; bkmfdf n]l vPsf]s;"/u/]df lghnfO{ yk tLg dlxgf;Dd s}b ;hfo
x'g]5 .
!^(= Ifltk"lt{ e/fO{ lbg' kg]{
o; kl/R5]b adf]lhdsf]s;"/ug]{JolQmaf6 kLl8t JolQmnfO{ k'u]s f]Iflt jf kL8f afkt
dgfl;a Ifltk"lt{ e/fO{ lbg' kg]{5 .
!&)= xbDofb
-!_ bkmf !^# /!^$ cGtu{tsf s;"/d f hlxn];'s}ph'/nfUg]5 .
-@_ bkmf !^& cGtu{tsf]s;"/d f To:tf]s;"/ePsf]jf ;DalGwt JolQm kqmfp, lgoGq0f,
lx/f;t, y'gf, s}b jf gh/aGbaf6 d'Qm ePsf]ldltn]/o; kl/R5]b cGtu{tsf cGo
s;"/df s;"/eP u/]sf]yfxf kfPsf]ldltn]5 dlxgf gf3]kl5 ph'/nfUg]5}g .
efu @
kl/R5]b !!M ljjfx;DaGwL s;"/
!&!= d~h'/L ljgf ljjfx ug{ gx'g]
-!_ ljjfx ug]{JolQmx¿sf]d~h'/L ljgf s;}n]s;}nfO{ ljjfx ug{ jf u/fpg x'Fb}g .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd d~h'/L ljgf ePsf]ljjfx ab/x'g]5 .
-#_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf]s;"/ug]{JolQmnfO{{ b'O{ jif{;Dd s}b /aL; xhf/?k}ofF;Dd
hl/afgf x'g]5 .
:ki6Ls/0fM o; bkmfsf]k|of]hgsf nflu bkmf !&# adf]lhd ljjfx ug{ k"/f x'g' kg]{
pd]/ k"/f gePsf] JolQmn] lbPsf] d~h'/LnfO{ d~h'/L dflgg] 5}g .
!&@= xf8gftfdf ljjfx ug{ gx'g]
-!_ s;}n] k/Dk/f cg';f/ rnL cfPsf] cj:yfdf afx]s xf8gftf s/0fLdf ;hfo x'g]
gftfdf ljjfx ug{ jf u/fpg x'Fb}g .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf]ljjfx yfxf gkfO{ ePsf]/x]5 eg]To:tf]ljjfx ab/x'g]5 .
-#_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf]ljjfx hfgLhfgL ePsf]/x]5 eg]To:tf]ljjfx ug]{nfO{
xf8gftf s/0fLsf]s;"/d f x'g];hfo /u/fpg]nfO{ tLg dlxgf;Dd s}b jf tLg xhf/
?k}ofF;Dd hl/afgf jf b'j};hfo x'g]5 /To:tf]ljjfx :jtM jb/x'g]5 .
!&#= afn ljjfx ug{ gx'g]
-!_ ljjfx ug]{JolQmsf]pd]/ aL; jif{ gk'uL s;}n ]ljjfx ug{ jf u/fpg x'Fb}g .
-@_ pkbkmf -!_ ljk/Lt ePsf]ljjfx :jtM ab/x'g]5 .
-#_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf]s;"/ug]{JolQmnfO{ tLg jif{;Dd s}b /tL; xhf/?k}ofF;Dd
hl/afgf x'g]5 .
!)
!&$= ljjfxdf n]gb]g ug{ gx'g]
efu @
kl/R5]b !#M ue{ ;+/If0f lj?4sf] s;"/
!**= ue{ktg ug{ gx'g]
-!_ bkmf !*( sf]cj:yfdf afx]s
s;}n]ue{ktg ug{ jf ue{ktg u/fpg]lgotn]jf ue{
ktg x'g ;S5 eGg]hfgLhfgL jf ljZjf; ug{' kg]{s'g}sfd u/L ue{ktg u/fpg' x'Fb}g .
!!
d'n'sL ck/fw ;+lxtf @)&$
-@_ s;}n]ue{jtL dlxnfnfO{ s/sfk u/L jf wDsL lbO{ jf nnfO{ kmsfO{ jf k|nf]egdf
kf/L ue{ktg u/fpg x'Fb}g .
-#_ pkbkmf -!_ jf -@_ adf]lhdsf]s;"/ug]{jf u/fpg]JolQmnfO{ b]x fo adf]lhdsf]
;hfo x'g]5M–
-s_ afx| xKtf;Ddsf]ue{ eP Ps jif{;Dd s}b /bz xhf/?k}o fFF;Dd hl/afgf,
-v_ afx| xKtfeGbf a9L kRrL; xKtf;Ddsf]ue{ eP tLg jif{;Dd s}b /tL;
xhf/ ?k}ofFF;Dd hl/afgf,
-u_ kRrL; xKtfeGbf a9Lsf]ue{ eP kfFr jif{;Dd s}b /krf; xhf/?k}ofFF;Dd
hl/afgf .
-$_ ue{ktg ug]{sfd ubf{ tTsfn ue{ktg geO{ aRrf lhpFbf]hGdL To:tf]sfdsf]
kl/0ffd :j?k hlGdPsf]aRrf tTsfn d/]df o; bkmfsf]k|of]hgsf nflu ue{ktg
u/fPsf] dflgg] 5 .
-%_ s;}n]s'g}ue{jtL dlxnfsf]Hofg lng]pBf]u ubf{ To:tL dlxnf gd/L lghsf]
ue{df /x]sf]kRrL; xKtf jf kRrL; xKtfeGbf a9L cjlwsf]ue{ ktg x'g uPdf
;f]sfd ug]{s;"/bf/nfO{ o; ;+lxtf jf cGo sfg"g adf]lhdsf];hfodf yk kfFr
jif{;Dd s}b x'g]5 .
-^_ o; bkmfdf cGoq h'g;'s}s'/f n]lvPsf]eP tfklg s;}n ]s'g}ue{jtL dlxnf la?4
s'g}l/; OjLn]s'g}sfd ubf{ ue{ktg x'g uPdf ue{ktg ug]{lgotn]To:tf]sfd
u/]sf] /x]g5 eg] klg b]xfo adf]lhdsf] ;hfo x'g]5M–
-s_ afx| xKtf;Ddsf]ue{ eP Ps jif{;Dd s}b,
-v_ afx| xKtfeGbf a9L kRrL; xKtf;Ddsf]ue{ eP tLg jif{;Dd s}b,
-u_ kRrL; xKtfeGbf a9Lsf]ue{ eP kfFr jif{;Dd s}b .
-&_ s;}n] ue{ktg u/fpg] p2]Zon] ue{df /x]sf] E?0fsf] lnË klxrfg x'g] s'g} sfd ug{
jf u/fpg /To;/L lnË klxrfg ePkl5 ue{ktg ug{ jf u/fpg' x'Fb}g .
-*_ pkbkmf -&_ adf]lhdsf]s;"/ug]{JolQmnfO{ b]xfo adf]lhdsf];hfo x'g]5M–
-s_ ue{ktg u/fpg] p2]Zon] ue{df /x]sf] E?0fsf] lnË klxrfg ug]{ jf u/fpg]nfO{
tLg dlxgfb]lv 5 dlxgf;Dd s}b, /
-v_ lnË klxrfg u/L ue{ktg ug]{jf u/fpg]nfO{ pkbkmf -#_ df n]lvPsf]
;hfodf yk Ps jif{;Dd s}b .
!*(= ue{ ktg u/fpg ;Sg]
bkmf !** df h'g;'s}s'/f n]lvPsf]eP tfklg :jf:YosdL{n]b]xfosf]cj:yfdf ue{ktg
u/fPsf]df o; ;+lxtf cGtu{tsf] s;"/ eP u/]sf] dflgg] 5}gM–
-s_ ue{jtL dlxnfsf] d~h'/Ln] afx| xKtf;Ddsf]] ue{ktg u/fPsf]df,
-v_ ue{ktg gu/fPdf ue{jtL dlxnfsf]Hofgdf vt/f k'Ug ;S5 jf lghsf]zf/Ll/s
jf dfgl;s :jf:Yo v/fa x'g ;S5 jf ljsnfË aRrf hGdG5 egL Ohfht k|fKt
lrlsT;ssf] /fo eO{ To:tL dlxnfsf] d~h'/Ln] ue{ktg u/fPsf]df,
!@
-u_ hjh{:tL s/0fL jf xf8gftf s/0fLaf6 /xg uPsf]c7f/xKtf;Ddsf]ue{ ue{jtL
efu @
kl/R5]b !$M s'6lk6 jf cËeË ;DaGwL s;"/
!(!= s'6lk6 ug{ gx'g]
-!_ s;}n]s;}nfO{ s'6lk6 ug{ x'Fb}g .
-@_ s;}n] s;}nfO{ b]xfosf] s'g} sfo{ u/]df lghn] s'6lk6 u/]sf] dflgg]5M–
-s_ s'g} lsl;dsf] zf/Ll/s kL8f k'¥of{Pdf,
-v_ s'g}sfd u/L bkmf !)$ /!)% df plNnlvt /f]u afx]ssf]cGo s'g}/f]u
;f/]df,
-u_ cGo s'g}sfo{ u/L czQm agfPdf .
:ki6Ls/0fM o; bkmfsf]k|of]hgsf]nflu æczQmÆ eGgfn]z/L/sf]s'g}cË ;fdfGo
?kdf sfd ug{ g;Sg]u/L czQm ePsf]cj:yf ;Demg' k5{ /;f]zAbn]dfgl;s
czQmtfnfO{ ;d]t hgfpF5 .
-#_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf]s;"/ug]{jf u/fpg]JolQmnfO{ tLg jif{;Dd s}b jf tL;
xhf/?k}o fFF;Dd hl/afgf jf b'j};hfo x'g]5 .
!(@= cËeË ug{ gx'g]
-!_ s;}n]s;}sf]cËeË ug{ jf u/fpg x'Fb}g .
-@_ s;}n]s;}nfO{ hfgLhfgL s'6lk6 ubf{ b]xfo adf]lhdsf]kl/0ffd ePdf cËeËsf]
s;"/ u/]sf]] dflgg]5M–
-s_ cfFvfsf]x]g]{zlQm xLg u/L jf cfFvf kmf]/L b[li6ljxLg agfOlbPdf,
-v_ gfssf];'F£g]zlQm gfz ul/lbPdf,
-u_ sfgsf];'Gg]zlQm gfz ul/lbPdf,
-3_ lha|f]sf] af]Ng] zlQm gfz ul/lbPdf,
-ª_ dlxnfsf]:tg sfl6lbPdf,
-r_ dlxnfnfO{ afFemf]kg jf k'?ifnfO{ k'?ifTjxLg agfPdf,
!#
d'n'sL ck/fw ;+lxtf @)&$
-5_ d]?b08, 8F8fNg'', xft v'§f jf To:tf cËsf]hf]gL{ efFrL, kmf]/L, km'sfnL
a]sDdf kfl/lbPdf,
-h_ s'6lk6sf]sf/0faf6 cfkm\gf]k]zfsf]sfd ug{ g;Sg]u/L c;Ifd agfOlbPdf .
-#_ s'6lk6af6 tTsfn cËeË geP tfklg ;f]x L sfdsf]kl/0ffd :j?k kl5 pkbkmf
-@_ adf]lhdsf]kl/0ffd lg:s]df klg cËeË ePsf]dflgg]5 .
-$_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf]s;"/ug]{JolQmnfO{ bz jif{;Dd s}b /Ps nfv ?k}ofF;Dd
hl/afgf x'g]5 .
-%_ pkbkmf -$_ df h'g;'s}s'/f n]l vPsf]eP tfklg Pp6}lsl;dsf]sfd lbg]Pp6feGbf
a9L cË x'g]d f To;dWo]Pp6f cËdfq a]sDdf kf/L lbPsf]eP ;f]pkbkmfdf
n]lvPsf];hfosf]cfwf ;hfo x'g]5 /cËeË ePsf]vt lgsf]eO{ sfdnfUg]
ePdf tLgjif{;Dd s}b /tL; xhf/?k}ofF;Dd hl/afgf x'g]5 .
!(#= t]hfa jf cGo /f;folgs, h}ljs jf ljiffn' kbfy{ k|of]u u/L s'?k kfg{ gx'g]
-!_ s;}n]s;}nfO{ t]h fa jf o:t}k|sf/sf cGo /f;folgs, h}ljs jf ljiffn' kbfy{
k|of]u u/L jf 5ls{O{ jf To:tf]kbfy{n]kf]nL, 8fdL, bnL, 3;L lhpdf kL8f u/fpg]jf
cg'xf/jf z/L/sf]s'g}cË s'?k kfg]{sfd ug{' jf u/fpg' x'Fb}g .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] s;"/ ug]{ JolQmnfO{ s;"/sf] k|s[lt x]/L cg'xf/ s'?k kf/]df
kfFr jif{b]lv cf7 jif{;Dd s}b /Ps nfv ?k}ofFb]lv kfFr nfv ?k}o fF;Dd hl/afgf
/z/L/sf]cGo cË s'?k kf/]df jf z/L/df kL8f k'¥ofPdf tLg jif{b]lv kfFr jif{;Dd
s}b /krf; xhf/?k}o fFb]lv tLg nfv ?k}ofF;Dd hl/afgf x'g]5 .
-#_ pkbkmf -@_ adf]lhd hl/afgf afkt k|fKt k"/}/sd kLl8tnfO{ Ifltk"lt{ afkt lbg'
kg]{5 .
!($= uDeL/pQ]hgf jf /L;sf]cfj]zaf6 s'6lk6 jf cËeË ePsf]df ;hfo
-!_ bkmf !(! jf !(@ df h'g;'s}s'/f n]lvPsf]eP tfklg b]x fosf]cj:yfdf s'6lk6
ug]{JolQmnfO{ s'6lk6 u/L cËeË u/]sf]/x]5 eg]b'O{ jif{;Dd s}b jf aL; xhf/
?k}ofFF;Dd hl/afgf jf b'j};hfo /cGo s'g}lsl;dn]rf]6 k'¥ofPsf]/x]5 eg]Ps
jif{;Dd s}b jf bz xhf/?k}o fFF;Dd hl/afgf jf b'j};hfo x'g]5M–
-s_ s;}n] tTsfn uDeL/ pQ]hgf lbnfpg] s'g} sfd u/]af6 s;"/bf/n]
cfTd;+oDsf]zlQm u'dfO{ To:tf]pQ]hgf lbnfpg]JolQmnfO{ jf e|dj; c?
s;}nfO{ s'6lk6 u/]df jf ;+of]ujz c? s;}nfO{ rf]6 k'Ug uPsf]df .
t/ b]xfosf] cj:yfdf of] v08 nfu" x'g] 5}gM–
-!_ s;}n] sfg"gsf] kfng ubf{, lghL /Iffsf] clwsf/sf] k|of]u ubf{, s'g}
/fi6«;]j sn]cfKmgf]kbLo st{Josf]kfng ubf{ jf kfng ug{ nfu]sf]
s'g}sfdaf6 pQ]lht x'g uO{ s'6lk6 u/]sf]df,
-@_ s;}nfO{ s'g} Iflt k'¥ofpg] lgotn] s;"/bf/ :jo+n] s;}nfO{ pQ]lht
u/fPsf] / To;/L pQ]lht eO{ To:tf] JolQmn] u/]sf] sfdaf6 s;"/bf/
cfkm}FpQ]hgfdf k/L s'6lk6 u/L rf]6 k'¥ofPsf]df .
!$
-v_ lghL /Iffsf]nflu cfjZos kg]{aneGbf a9L an k|of]u u/L s;}nfO{ Iflt
!%
d'n'sL ck/fw ;+lxtf @)&$
efu @
kl/R5]b !&M ckx/0f jf z/L/ aGws ;DaGwL s;"/
@!!= ckx/0f ug{ gx'g]
-!_ s;}n]s'g}JolQmnfO{ ckx/0f ug{ jf u/fpg x'Fb}g .
-@_ pkbkmf -!_ sf] k|of]hgsf] nflu s;}n] b]xfosf] s'g} sfd u/]df lghn] ckx/0f
u/]sf] dflgg]5M–
-s_ s'g}JolQmnfO{ an k|of]u u/L jf ;f]k|of]u ug]{wDsL lbO{, 5nsk6 u/L jf
8/qf;df kf/L, hf]/h'n'd u/L, xftxltof/b]vfO{ jf gb]v
fO{ jf em'Sofgdf
kf/L jf gzfn' kbfy{ jf dfbs kbfy{ ;]j g u/fO{ jf s'g}JolQm ofqf u/L
/x]sf] ;jf/L ;fwg s'g} lsl;dn] sAhf jf lgoGq0fdf lnO{ jf To; pk/ s'g}
lsl;dn]lgoGq0f u/L lghnfO{ s'g}7fpFdf nu]df jf hfg afWo u/fPdf jf,
-v_ s'g}JolQmnfO{ lghsf]d~h'/L ljgf jf afnaflnsf jf zf/Ll/s czQmtfsf]
sf/0fn] c?sf] cf>odf a;]sf] jf dfgl;s c:j:ytfsf] sf/0fn] xf];
7]ufgdf g/x]sf]JolQmnfO{ lghsf]afa' cfdf jf ;+/Ifssf]d~h'/L ljgf jf
em'Sofgdf kf/L hjh{:tL s'g}7fpFdf nu]df .
!^
d'n'sL ck/fw ;+lxtf @)&$
@!@= z/L/aGws lng gx'g]
-!_ s;}n] s;}sf] z/L/ aGws lng x'Fb}g .
-@_ pkbkmf -!_ sf]k|of]hgsf]nflu s;}n]s'g}JolQmnfO{ lghsf]d~h'/L ljgf jf
afnaflnsf /xf]; 7]ufg gePsf]JolQm eP lghsf]cfdf afa' jf ;+/Ifssf]d~h'/L
ljgf an k|of]u u/L jf ;f]s f]wDsL lbO{, 8/qf; b]v
fO{, hf]/h'n'd u/L, xftxltof/
b]v
fO{ jf gb]vfO{ 5nsk6 u/L, em'Sofgdf kf/L, gzfn' jf dfbs kbfy{ ;]jg u/fO{,
oftfoftsf];fwg jf /x]a;]s f]7fpF sAhf u/L jf lgoGq0fdf lnO{ y'gfdf jf
lgoGq0fdf /fv]df z/L/ aGws lnPsf] dflgg]5 .
-#_ pkbkmf -@_ df h'g;'s}s'/f n]lvPsf]eP tfklg dfgl;s ?kdf c:j:y JolQmnfO{
lghsf]afa', cfdf jf ;+/I fssf]d~h'/L lnO{ c;n lgotaf6 ;DalGwt JolQmsf]
lxtsf]nflu pkrf/ug]{qmddf jf cGo s'g}k|of]h gsf nflu s;}sf]lgu/fgL jf
lgoGq0fdf /flvPsf]df z/L/ aGws lnPsf] dflgg] 5}g .
@!#= ckx/0f jf z/L/aGws lnPdf x'g];hfo
s;}n]Hofg lng], s'6lk6 u/L rf]6 k'¥ofpg], hjh{:tL s/0fL jf ck|fs[lts d}y'g ug]{,
dflg; laqmL ug]{jf bf; agfpg]jf OR5f la?4 hjh{:tL sfddf nufpg], j]Zofj[lQdf
nufpg], oftgf lbg], s'g}sfd ug{ jf u/fpg afWo u/fpg], d'lQm /sd lng]jf k|rlnt sfg"g
adf]lhd s;"/x'g]cGo s'g}sfd ug{ nufpg]p2]Zon]bkmf @!! jf @!@ adf]lhdsf]sfd
u/]jf u/fPsf]eP ;ft jif{b]lv bz jif{;Dd s}b /;Q/L xhf/b]lv Ps nfv ?k}o fF;Dd
hl/afgf /To; afx]s cGo p2]Zon]u/]jf u/fPsf]eP tLg jif{b]lv kfFr jif{;Dd s}b /tL;
xhf/b]lv krf; xhf/?k}ofFF ;Dd hl/afgf x'g]5 .
@!$= yk ;hfo x'g]
-!_ bkmf @!! adf]lhd ckx/0f u/L bkmf @!@ adf]lhd z/L/aGws lng]JolQmnfO{ bz
jif{b]lv kGw| jif{;Dd s}b /Ps nfvb]lv Ps nfv krf; xhf/?k}ofF+;Dd hl/afgf
x'g]5 .
-@_ s;}n]ckx/0f u/L jf z/L/aGws lnO{ o; ;+lxtf jf sfg"g adf]lhd s;"/dflgg]
cGo s'g}sfd u/]sf]/x]5 eg]lghnfO{ To:tf]s;"/afktsf];hfodf pkbkmf -!_
adf]lhdsf];hfo yk x'g]5 .
-#_ bkmf @!! / @!@ sf] s;"/ ;Ël7t ?kdf u/] u/fPsf] /x]5 eg] To:tf] u/fpg] JolQmnfO{
yk b'O{ jif{ s}b ;hfo x'g]5 .
@!%= b'?T;fxg lbg]jf cfb]z lbg]jf pBf]u ug]{jf if8oGq ug]{JolQm jf dltof/nfO{
;hfo x'g]
-!_ o; kl/R5]bdf n]lvPsf]s;"/ug{ b'?T;fxg lbg]jf cfb]z lbg]JolQmnfO{ d'Vo
s;"/bf/nfO{ eP ;/x ;hfo x'g]5 .
-@_ pkbkmf -!_ df h'g;'s}s'/f n]lvPsf]eP tfklg ;f]s'/fsf]pBf]u jf if8\oGq ug]{jf
dltof/ x'g] JolQmnfO{ ;f]s;"/df x'g];hfosf]cfwf ;hfo x'g]5 .
!&
d'n'sL ck/fw ;+lxtf @)&$
efu @
kl/R5]b !*M s/0fL ;DaGwL s;"/
@!(= hjh{:tL s/0fL ug{ gx'g]
-!_ s;}n]hjh{:t L s/0fL ug{ x'Fb}g .
-@_ s;}n]s'g}dlxnfnfO{ lghsf]d~h'/L glnO{ s/0fL u/]df jf d~h'/L lnP/eP klg
c7f/ jif{eGbf sd pd]/sf] s'g} aflnsfnfO{ s/0fL u/]df lghn] To:tf] dlxnf jf
aflnsfnfO{ hjh{:tL s/0fL u/]sf] dflgg]5 .
:ki6Ls/0fM o; kl/R5]bsf] k|of]hgsf] nfluM
-s_ s/sfk, cg'lrt k|efj, 8/, qf;, em'Sofgdf kf/L jf ckx/0f u/L jf z/L/
aGws lnO{ lnPsf]d~h'/LnfO{ d~h'/L dflgg]5}g,
-v_ xf]; 7]ufgdf g/x]sf] cj:yfdf lnPsf] d~h'/LnfO{ d~h'/L dflgg] 5}g,
-u_ u'båf/jf d'vdf lnË k;fPdf, u'båf/, d'v jf of]g Ldf lnË s]xL dfq k;]sf]
ePdf, lnË afx]s cGo s'g}j:t' of]gLdf k|j]z u/fPdf klg hjh{:tL s/0fL
u/]sf] dflgg]5 .
-#_ hjh{:tL s/0fL ug]{ JolQmnfO{ To;/L s/0fL ubf{sf] kl/l:ylt / dlxnfsf] pd]/ x]/L
b]xfo adf]lhd s}b x'g]5 M–
-s_ bz jif{eGbf sd pd]/sL aflnsf, k"0f{ czQm, ckfËtf ePsf jf ;Q/L
jif{eGbf a9L pd]/ sf dlxnf eP hGd s}b ,
-v_ bz jif{ jf bz jif{eGbf a9L rf}w jif{eGbf sd pd]/s L aflnsf eP c7f/
jif{blv aL; jif{;Dd,
!*
-u_ rf}w jif{ jf rf}w jif{eGbf a9L ;f]x | jif{eGbf sd pd]/s L aflnsf eP afx|
!(
d'n'sL ck/fw ;+lxtf @)&$
t/k"0f{ czQm ckfËtf ePsL dlxnf ePdf pkbkmf -#_ sf]v08 -s_ adf]lhdsf]
;hfo x'g]5 .
-*_ s;}n] xf8gftfsL dlxnfnfO{ hjh{:tL s/0fL u/]sf]]df lghnfO{ xf8gftf s/0fLdf
;hfo x'g] /x]5 eg] o; kl/R5]b adf]lhdsf] ;hfodf xf8gftfsf] s/0fLdf x'g]
;hfo ;d]t yk x'g]5 .
@@)= xf8gftfdf s/0fL ug{ gx'g]
-!_ s;}n] cfkm\gf]hft jf s'ndf rnL cfPsf]rng, k/Dk/f jf dfGotf cg';f/ljjfx
ug{ gx'g]gftfsf]JolQm xf]eGg]hfgLhfgL To:tf]JolQm;Fu s/0fL lng' lbg' x'Fb}g .
-@_ b]xfosf gftfdf pkbkmf -!_ adf]lhdsf]s;"/ug]{nfO{ b]xfo adf]lhd ;hfo x'g]5M–
-s_ hGdfpg] cfdf 5f]/fsf] jf afa' 5f]/Lsf] s/0fL ePdf hGds}b,
-v_ ;f}t ]gL cfdf 5f]/ f jf afa' 5f]/ L, ;xf]b/lbbL efO jf bfh' alxgL, Ps}xfFufsf]
;;'/f a'xf/L, Ps}xfFufsf]afh]gfltgL jf kgfltgL, Ps}xfFufsf h]7 fh' /efO
a'xf/L jf b]j/efph"sf]s/0fL ePdf rf/jif{b]lv bz jif{;Dd s}b /rfnL;
xhf/ ?k}ofFb]lv Ps nfv ?k}ofF;Dd hl/afgf,
-u_ Ps}xfFufsf]tLg k':tf;Ddsf]aHo}, gflt jf kgflt, Ps}xfFufsf]7"nf]afa' jf
sfsf elthL, Ps}xfFufsf]elthf]7"nL cfdf jf sfsL, Ps}xfFufsf];;'/f]
elthL a'xf/L, ;fVo}dfdf ef~hL jf eflgh dfOh', cfdf tkm{sf 7"nL cfdf
jf ;fgL cfdf /5f]/f /cfkm\gL >LdtL tkm{sL ;f;" /HjfFOsf]s/0fL ePdf
tLg jif{b]lv 5 jif{;Dd s}b /tL; xhf/?k}o fFb]lv ;f7L xhf/?k}ofF;Dd
hl/afgf,
-3_ v08 -s_, -v_ jf -u_ df n]lvPb]lv afx]s cfKmgf]j+zsf ;ft k':tf;Ddsf
cGo gftfdf s/0fL ePdf xfFuf], gftf /k':t f ;d]t ljrf/u/L Ps jif{b]lv
tLg jif{;Dd s}b /bz xhf/?k}ofFb]lv tL; xhf/?k}ofF;Dd hl/afgf .
@@!= y'gfdf /x]sf]JolQm;Fu s/0fL ug{ gx'g]
-!_ s}b jf y'gfdf /x]sf]s'g}JolQm;Fu ;/sf/L sd{rf/Ln]s/0fL ug{ jf s/0fL ug{ c?
s;}nfO{ ;+of]u kf/L ldnfO{ lbO{ s/0fL u/fpg x'Fb}g .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd s/0fL ug]{jf u/fpg]JolQmnfO{ tLg jif{;Dd s}b ;hfo x'g]5 /
To:tf]s/0fL o; ;+lxtf jf cGo sfg"g cg';f/klg s;"/x'g]/x]5 eg];f]adf]lhdsf]
;hfodf o; bkmf adf]lhdsf];hfo yk x'g]5 .
@@@= cfˆgf];+/If0f jf ;'/Iffdf /x]sf]JolQm;Fu s/0fL ug{ gx'g]
-!_ s;}n] cfkm"n] ;+/If0f jf ;'/Iff lbPsf] jf cfkm\gf] x]/ljrf/df /x]sf] s'g} JolQm;Fu
s/0fL ug{ jf s/0fL ug{ c?nfO{ ;xof]u ug{ jf xf]; 7]u fgdf g/x]sf]jf zf/Ll/s jf
dfgl;s /f]u nfuL pkrf/ jf k'g:yf{kgf ug]{] s'g} ;+:yfdf /flvPsf] s'g} JolQm;Fu
To:tf] ;+:yfsf kbflwsf/L jf sd{rf/Ln] s/0fL ug{ x'Fb}g .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf]s;"/ug]{JolQmnfO{ tLg jif{;Dd s}b x'g]5 /To:tf]s/0fL
o; ;+lxtf jf cGo sfg"g cg';f/klg s;"/x'g]/x]5 eg];f]adf]lhd x'g];hfodf
o; bkmfsf];hfo yk x'g]5 .
@)
@@#= sfof{no jf k]zfut ;]j f k|fKt ug]{JolQm;Fu s/0fL ug{ gx'g]
@!
d'n'sL ck/fw ;+lxtf @)&$
efu #
kl/R5]b !M uf]klgotf lj?4sf s;"/
@(#= csf{sf]s'/f ;'Gg jf WjgL cÍg ug{ gx'g]
-!_ s;}n]b'O{ jf b'O{eGbf a9L JolQmx¿sf lardf ePsf s'g}s'/f clwsf/k|fKt
clwsf/Lsf]cg'dltn]jf To;/L s'/f ug]{JolQmx¿sf]d~h'/L ljgf s'g}oflGqs
pks/0fsf] k|of]u u/]/ ;'Gg jf To:tf] s'/fsf] WjgL c°g ug{ x'Fb}g .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf]s;"/ug]{jf u/fpg]JolQmnfO{ b'O{ jif{;Dd s}b jf aL; xhf/
?k}ofF;Dd hl/afgf jf b'j};hfo x'g]5 .
t/;fj{hlgs ?kdf ul/Psf]efif0f jf jQmJosf]xsdf of]bkmf nfu" x'g]5}g .
@@
@($= uf]K o s'/f k|s6 ug{ gx'g]
@#
d'n'sL ck/fw ;+lxtf @)&$
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf]s;"/ug]{jf u/fpg]JolQmnfO{ b'O{ jif{;Dd s}b jf aL; xhf/
?k}ofF;Dd hl/afgf jf b'j};hfo x'g]5 .
@((= 5nsk6k"0f{ 6]lnkmf]g jf ;Gb]z k|jfx ug{ gx'g]
-!_ s;}n] cfkm\gf]kl/ro lbO{ jf glbO{ s;}nfO{ 5Ng], wf]sf lbg], x}/fgL kfg]{jf ;tfpg]
p2]Zon]5nsk6k"0f{ 6]lnkmf]g jf ;Gb]z k|jfx ug{ u/fpg x'Fb}g .
-@_ pkbkmf -!_ adf]l hdsf]s;"/ug]{JolQmnfO{ b'O{ jif{;Dd s}b jf aL; xhf/?k}ofF;Dd
hl/afgf jf b'j};hfo x'g]5 .
#))= x}/ fg kfg]{alb\gotn]lr¶L kq n]Vg gx'g]
-!_ s;}nfO{ 8/, qf; jf b'Mv jf x}/fgL lbg], ckdfg jf a]OHht ug]{ablgotn]s'g}lr¶L
kq, krf{ jf cGo s'g}lsl;dsf]lnvt n]vL, n]vfO{ jf ljB'tLo dfWodåf/f wDsL
lbg], ;tfpg], lh:Sofpg]jf cGo s'g}lsl;dn]cg'lrt Jojxf/ug{ jf u/fpg x'Fb}g .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf]s;"/ug]{jf u/fpg]JolQmnfO{ Ps jif{;Dd s}b jf bz xhf/
?k}ofFF;Dd hl/afgf jf b'j};hfo x'g]5 .
#)!= c?sf]z/L/vfgtnf;L ug{ gx'g]
-!_ sfg"g adf]lhd clwsf/k|fKt clwsf/L jf lghsf]cfb]z jf ;'/Iffsf]k|of]hgsf
nflu vl6Psf] JolQmn] clwsf/ k|fKt clwsf/Lsf] cg'dltn] afx]s s;}n] ;DalGwt
JolQmsf]:jLs[lt ljgf c?sf]z/L/, ;jf/L ;fwg jf lghL k|of]usf j:t'x¿sf]
vfgtnf;L ug{ jf u/fpg x'Fb}g .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf]s;"/ug]{jf u/fpg]JolQmnfO{ Ps jif{;Dd s}b jf bz xhf/
?k}ofFF;Dd hl/afgf jf b'j};hfo x'g]5 .
#)@= c?sf]cfjf;df cgflws[t k|j]z ug{ gx'g]
-!_ sfg"g adf]lhd clwsf/ k|fKt clwsf/L jf lghsf] cfb]zn] afx]s s;}n] c?sf]
3/df ;DalGwt 3/wgLsf]:jLs[lt ljgf cglws[t ?kdf k|j]z ug{, 3/wgL jf
lghsf]kl/jf/sf]uf]Kotf eË ug{ jf To:tf]3/sf]vfgtnf;L ug{ jf u/fpg x'Fb}g .
:ki6Ls/0fM o; bkmfsf] k|of]hgsf nflu æ3/Æ eGgfn] s'g} JolQmn] a;f]af; u/]sf]
3/, lgjf;, cfjf;, sf]7 f ;Demg' k5{ /;f]zAbn]To:tf]JolQmn]/ft ljtfpg]u/L
a;]sf] xf]6]n sf]7f, lzlj/ / kfn ;d]tnfO{ hgfpF5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]l hdsf]s;"/ug]{JolQmnfO{ tLg jif{;Dd s}b jf tL; xhf/?k}ofFF;Dd
hl/afgf jf b'j};hfo x'g]5 .
#)#= Ifltk"lt{ e/fO{ lbg' kg]{
o; kl/R5]b adf]lhdsf] s;"/ u/L s;}n] s'g} nfe k|fKt u/]sf] jf s;}nfO{ s'g} lsl;dsf]
xflg, gf]S;fgL, x}/fgL jf Iflt k'of{Psf] /x]5 eg] s;"/af6 To:tf] nfe, xflg, gf]S;fgL, x}/fgL
jf Ifltsf]Ifltk"lt{ ;d]t e/fO{ lbg' kg]{5 .
@$
#)$= xbDofb
efu #
kl/R5]b @M ufnL a]OHhtL ;DaGwL s;"/
#)%= ufnL ug{ gx'g]
-!_ s;}n]s;}nfO{ ufnL ug{ x'Fb}g .
-@_ pkbkmf -!_ sf] k|of]hgsf] nflu s;}n] s;}nfO{ xf]Rofpg] lgotn] af]nL jf jrgn]
ckdfghgs zAb k|of]u u/]df lghn] ufnL u/]sf] dflgg]5 .
-#_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf]s;"/ug]{jf u/fpg]JolQmnfO{ Ps jif{;Dd s}b jf bz xhf/
?k}ofFF;Dd hl/afgf jf b'j};hfo x'g]5 .
#)^= a]OHhtL ug{ gx'g]
-!_ s;}n] s;}sf] a]OHhtL ug{ x'Fb}g .
-@_ pkbkmf -!_ sf] k|of]hgsf] nflu s;}n] b]xfo adf]lhdsf] sfd u/]df lghn] a]OHhtL
u/]sf] dflgg]5M–
-s_ c?sf]OHhtdf wSsf k'¥ofpg]lgotn]jf wSsf k'Ug ;S5 eGg]hfgLhfgL jf
ljZjf; ug]{dgfl;a sf/0f eO{ n]v]/, cfr/0f jf cfsf/jf lrXg jf k|rf/
k|;f/åf/f jf c? s'g}lsl;daf6 k|ToIf jf ck|ToIf ?kn]To:tf]]JolQmnfO{
c?sf]b[li6df lghsf]JolQmut rl/q, cfr/0f, g}ltstf jf VofltnfO{
xf]Rofpg] u/L rl/q xTof u/]df jf lghsf] z/L/ ;fdfGotM 3[l0ft cj:yfdf
5 eGg]c?nfO{ ljZjf; kg]{u/L bf]if nufPdf jf To:tf]bf]if nufPsf]s'/f
k|rf/, k|;f/jf k|sfzg u/]d f jf s;}sf]a]OHhtL x'g];fwgsf]?kdf k|of]u
ul/Psf]s'g}lrh hfgLhfgL laqmL jf lat/0f u/]df,
-v_ d[tsnfO{ s'g}cfIf]k nufOPsf]d f To:tf]cfIf]k nufpFbfsf avt lgh
hLljt /x]sf]eP lghsf]OHhtdf wSsf k'Ug]/x]5 eGg]hfgLhfgL lghsf]
kl/jf/ jf glhssf] cGo gft]bf/x¿sf] efjgfdf rf]6 k'¥ofpg] lgotn] s'g}
cfIf]k nufPsf]df,
-#_ pkbkmf -@_ df h'g;'s}s'/f n]lvPsf]eP tfklg b]xfosf]sfdnfO{ a]OHhtL dflgg]
5}gM–
-s_ ;j{;fwf/0fsf]lxtsf]nflu k|df0f /cfwf/;lxt s'g}JolQm;Fu ;DalGwt
;fFrf]]s'/f k|sfzg jf k|zf/0f ug{',
-v_ s'g} /fi6«;]jsn] cfkm\gf] cf]xbfsf] st{Jo kfngf ubf{ lghsf] cfr/0fnfO{
lnP/ jf To:tf] cfr/0faf6 a'lemg];Ddsf] dfq lghsf] rl/qnfO{ lnP/
c;n lgotn]dof{lbt 9Ëaf6 s'g}s'/f k|sfzg ug{',
@%
d'n'sL ck/fw ;+lxtf @)&$
@^
d'n'sL b]jfgL ;+lxtf,
@)&$
efu !
kl/R5]b #M gful/s clwsf/ ;DaGwL Joj:yf
!&= sfg"gsf]b[li6df ;dfg x'g]
-!_ k|To]s gful/s sfg"gsf]b[li6df ;dfg x'g]5g\ .
-@_ s'g}klg gful/snfO{ sfg"gsf];dfg ;+/If0faf6 jl~rt ul/g]5}g .
!*= e]befj ug{ gkfOg]
-!_ ;fdfGo sfg"gsf]k|of]u df pTklQ, wd{, j0f{, hft, hflt, lnË, zf/Ll/s cj:yf,
ckfËtf, :jf:Yo l:ylt, j}j flxs l:ylt, uef{j:yf, cfly{s cj:yf, efiff jf If]q,
j}rfl/s cf:yf jf o:t} cGo s'g} cfwf/df e]befj ul/g] 5}g .
-@_ s'g}klg JolQmnfO{ pTklQ, wd{, j0f{, hft, hflt, ;d'bfo, k]z f, Joj;fo,
lnË, zf/Ll/s cj:yf, ckf+utf, :jf:Yo l:ylt, j}jflxs l:ylt, uef{j:yf,
cfly{s cj:yf, efiff jf If]q , j}rfl/s cf:yf jf o:t}cGo s'g}klg cfwf/df
lghL tyf ;fj{hlgs :yfgdf e]befj ul/g]5}g /To:tf]cfwf/df s'g}klg
JolQmnfO{ ;fj{hlgs k|of]udf /x]sf ;]jf, ;'ljwf jf pkof]usf s'/fx¿ k|of]u
ug{af6 jf ;fj{hlgs : yn jf ;fj{hlgs wfld{s : yndf k|j]
z ug{ jf
cfkm\gf]OR5f cg';f/sf]wfld{s sfo{ ug{af6 jl~rt ul/g]5}g .
-#_ s;}nfO{ klg ;dfg sfdsf nflu n}l Ës cfwf/df kfl/>lds tyf ;fdflhs ;'/I ffdf
e]befj ul/g] 5}g .
-$_ s'g}gful/snfO{ ;/sf/L jf ;fj{hlgs kbdf lgo'lQm ubf{ sfg"gn]lgwf{/0f u/]sf]
of]Uotfsf cfwf/df dfq ul/g]5 . To;/L lgo'lQm ubf{ s'g}klg gful/sdfly pTklQ,
wd{, j0f{, hft, hflt, lnË, cfly{s cj:yf, efiff jf If]q , j}rfl/s cf:yf jf o:t}
cGo s'g} cfwf/df e]befj ul/g] 5}g .
!(= ljz]if Joj:yf ePsf]df e]befj u/]sf] gdflgg]
bkmf !& /!* df h'g;'s}s'/f n]l vPsf]eP tfklg ;fdflhs jf ;fF:s[lts b[li6n]lk5l8Psf
dlxnf, blnt, cflbjf;L, cflbjf;L hghflt, dw]z L, yf¿, d'l:nd, pTkLl8t ju{, lk58f ju{,
@&
d'n'sL b]jfgL ;+lxtf @)&$
@*
@#= sfg"g adf]lhd afx]s s/nufpg gkfOg]
@(
d'n'sL b]jfgL ;+lxtf @)&$
#!
d'n'sL b]jfgL ;+lxtf @)&$
-$_ pkbkmf -!_ jf -@_ adf]lhd k/]sf]lgj]bg cg';f/ljjfx btf{ ug{ gx'g]ePdf
;DalGwt clwsf/Ln] To;sf] sf/0f v'nfO{ lgj]bg k/]sf] ;ft lbgleq lgj]bsnfO{
hfgsf/L u/fpg' kg]{5 .
-%_ pkbkmf -!_ sf]k|ltaGwfTds jfSof+z adf]lhd k/]sf]lgj]bg cg';f/ljjfx btf{
u/fpg];DaGwdf s'g}Ps kIf pkl:yt gePsf]df ;DalGwt clwsf/Ln]lghnfO{
a'emL ljjfx btf{ ug'{ kg]{5 .
-^_ pkbkmf -%_ adf]lhd a'em\bf csf]{kIfn]ljjfx btf{ ug{ c;xdlt hgfPdf
;DalGwt clwsf/Ln]ljjfx btf{ gu/L cbfntaf6 lg0f{o eP adf]lhd x'g]hfgsf/L
lgj]bsnfO{ lbg' kg]{5 .
-&_ o; bkmf adf]lhdsf]ljjfx btf{ ;DaGwL ljj/0fsf]clen]v ;DalGwt clwsf/Ln]
;'/lIft /fVg' kg]{5 .
-*_ of]P]g k|f/De x'g' cl3 ljjfx eO;s]sf /ljjfx btf{ gu/]sf bDkltn]rfx]d f o;
bkmf adf]lhd ljjfx btf{ u/fpg ;Sg]5g\ .
t/ To;/L ljjfx btf{ gu/fPsf] sf/0fn] dfq To:tf] bDkltsf] ljjfxn] sfg"gL
dfGotf gkfPsf]dflgg]5}g .
*@= j}j flxs ;DaGw cGTo ePsf]dflgg]
b]x fosf s'g}cj:yfdf klt kTgL aLrsf]j}jflxs ;DaGw cGTo ePsf]dflgg]5 M–
-s_ bkmf &@ jf &# adf]lhd ljjfx ab/ePdf,
-v_ sfg"g adf]lhd klt kTgLsf];DaGw ljR5]b ePdf,
-u_ kTgLn]sfg"g adf]lhd ;DaGw ljR5]b gx'Fb}csf]{ljjfx u/]df .
*#= k'gM ljjfx ug{ ;Sg]
o; kl/R5]b df cGoq h'g;'s}s'/f n]lvPsf]eP tfklg b]x fosf s'g}cj:yfdf k'?if jf
dlxnfn]k'gM ljjfx ug{ ;Sg]5 M–
-s_ bkmf *@ adf]lhd klt kTgL aLr j}j flxs ;DaGw cGTo ePdf,
-v_ klt jf kTgLsf]d[To' ePdf,
-u_ klt jf kTgLn]sfg"g adf]lhd c+za08f u/L leGg ePdf .
*$= xbDofb
o; kl/R5]b adf]lhd eP u/]sf] sfd sf/afxLaf6 dsf{ kg]{ JolQmn] To:tf] sfd sf/afxL
eP u/]sf]ldltn]tLg dlxgfleq gfln; ug{ ;Sg]5 .
efu #
kl/R5]b # M ;DaGw ljR5]b ;DaGwL Joj:yf
(#= b'j}sf] d~h'/Ln] ;DaGw ljR5]b ug{ ;Sg]
klt kTgL b'j}n]rfx]d f hlxn]; 's}klg klt kTgLsf];DaGw ljR5]b ug{ ;Sg]5g\ .
($= kltn];DaGw ljR5]b ug{ ;Sg]
kltn]b]xfosf s'g}cj:yfdf kTgLsf]d~h'/L geP klg ;DaGw ljR5]b ug{ ;Sg]5 M–
#@
-s_ sfg"g adf]lhd c+z lnO{ jf dfgf]5'l§O{ klt kTgL leGg a;]sf]cj:yfdf afx]s
-$_ ;DaGw ljR5]b x'g]kltn]g}afa' jf cGo c+lzof/af6 c+z lnO{ g;s]s f]eP
cbfntn]b'j}kIfaf6 c+lzof/v'nfpg nufO{ /c+za08f ug]{cGo c+lzof/ePdf
To:tf c+lzof/nfO{ ;d]t a'em\g' kg]{eP a'emL lghx¿af6 c+zsf]kmfF6jf/L dfu u/L
klt kTgLsf]c+z 5'6\ofO{ c+za08f u/fO{ lbg' kg]{5 .
-%_ pkbkmf -!_, -#_ jf -$_ adf]lhd c+za08f ubf{ nfdf];do nfUg]b]lvPdf
cbfntn]klt kTgL aLr ;DaGw ljR5]b u/L c+za08f geP;Ddsf]nflu kltsf]
;DklQ /cfo:tfsf]cfwf/df kltaf6 kTgLnfO{ dfl;s vr{ e/fO{{ lbg ;Sg]5 .
t/To;/L c+za08f gx'Fb}To:tL dlxnfn]csf]{ljjfx u/]df c+z kfpg]5}g .
-^_ o; bkmfdf cGoq h'g;'s}s'/f n]lvPsf]eP tfklg bkmf ($ sf]v08 -v_, -u_
jf -3_ adf]lhdsf]cfwf/df ;DaGw ljR5]b sf]nflu lgj]bg u/]sf]df kTgLnfO{ o;
kl/R5]b adf]lhd c+z lbg jf vr{ e/fpg klt afWo x'g]5}g .
!))= Psd'i7 /sd jf vr{ e/fO{{ lbg ;Sg]
bkmf (( df h'g;'s}s'/f n]lvPsf]eP tfklg ;DaGw ljR5]b x'g]kTgLn]c+z glnO{ klt;Fu
Psd'i7 /sd jf jflif{s jf dfl;s /sd jf vr{ e/fO{{ lng rfx]d f cbfntn]kltsf];DklQ
jf cfDbfgLsf]cfwf/df To:tL kTgLnfO{ Psd'i7 /sd lbnfO{ lbg jf jflif{s jf dfl;s
¿kdf /sd jf vr{ e/fO{ lbg ;Sg]5 .
t/To:tL kTgLn]csf]{ljjfx u/]df To:tf]/sd jf vr{ lbg' kg]{5}g .
!)!= vfg nufpg]vr{ e/fO{{ lbg ;Sg]
bkmf (( adf]lhd c+za08f ug'{ kbf{ s'g};DklQ geO{ kltaf6 c+z gkfPsL kTgLn]kltaf6
vfg nfpg vr{ e/fpg rfx]d f /kltsf]cfDbfgL ePdf cbfntn]To:tL kTgLnfO{ ;DaGw
ljR5]b ePsf]kltsf]cfDbfgLsf]cfwf/df vfg nufpg]vr{ e/fO{{ lbg ;Sg]5 .
t/,
-!_ To:tL kTgLn]csf]{ljjfx u/]df To:tf]vr{ lbg' kg]{5}g .
-@_ kltsf]eGbf kTgLsf]cfDbfgL a9L ePdf To:tf]vr{ lbg' kg]{5}g .
!)@= ;xdlt adf]lhd x'g]
o; kl/R5]bdf cGoq h'g;'s}s'/f n]lvPsf]eP tfklg klt kTgL aLr ;DaGw ljR5]b x'Fbf
kTgLn]kfpg]c+z jf vr{sf];DaGwdf klt kTgL aLr s'g}lnlvt ;xdlt ePsf]d f ;f]xL
adf]lhd x'g]5 .
t/gfafnssf]lxt ljk/Lt x'g]u/L s'g};xdlt ug{ ;lsg]5}g .
!)#= cl3Nnf];Gtfg jf kltn];DklQ kfpg]
;DaGw ljR5]b u/]sL dlxnfsf]d[To' ePdf lghsf];DklQ lghsf 5f]/f, 5f]/L eP To:tf
5f]/f, 5f]/Ln] / 5f]/f, 5f]/L geP k"j{ kltaf6 kfPsf] ;DklQ To:tf kltn] / cGo ;DklQ
dfOtLkl§sf xsjfnfn]kfpg]5 .
!)$= xbDofb
o; kl/R5]b adf]lhd eP u/]sf]sfd sf/afxLaf6 dsf{ kg]{JolQmn]d'2f ug'{ kg]{sf/0f
pTkGg ePsf]ldltn]jf yfxf kfPsf]ldltn]tLg dlxgfleq gfln; ug{ ;Sg]5 .
#$
dfgj a]rlavg tyf
cf];f/k;f/ -lgoGq0f_
P]g, @)^$÷
lgodfjnL @)^%
dfgj a]rlavg tyf cf];f/k;f/ -lgoGq0f_ P]g, @)^$
k|:tfjgf
dfgj a]rlavg tyf cf]; f/k;f/ug]{sfo{nfO{ lgoGq0f ug{ /To:tf]sfo{af6 kLl8t JolQmsf]
;+/I f0f tyf k'g:yf{kgf ug]{;DaGwdf sfg"gL Joj:yf ug{ jf~5gLo ePsf]n],
Joj:yflksf–;+;bn] of] P]g agfPsf] 5 .
kl/R5]b !M k|f/lDes
!= ;+lIfKt gfd, lj:tf/ / k|f/De
-!_ o; P]gsf] gfd ædfgj a]rlavg tyf cf];f/k;f/ -lgoGq0f_ P]g, @)^$Æ /x]sf]
5 .
-@_ of] P]g t'?Gt k|f/De x'g]5 .
-#_ of] P]g g]kfne/ nfu" x'g]5 / g]kfnaflx/ a;L g]kfnL gful/s lj?4 o; P]g
adf]lhdsf] s;"/ ug]{ h'g;'s} JolQmsf] xsdf ;d]t nfu" x'g]5 .
@= kl/efiffM ljifo jf k|;Ën] csf]{ cy{ gnfu]df o; P]gdf,–
-s_ æs;"/Æ eGgfn]bkmf # adf]lhdsf]sfo{ ;Demg' k5{ .
-v_ æs]Gb|Æ eGgfn] bkmf !# adf]lhd :yflkt k'g:yf{kgf s]Gb| ;Demg' kb{5 .
-u_ ækLl8tÆ eGgfn] a]lrPsf], cf];f/k;f/ ul/Psf] jf j]Zofj[lQdf nufOPsf]] JolQm
;Demg' k5{ .
-3_ æafnaflnsfÆ eGgfn] c7f/ jif{ pd]/ k"/f gePsf] JolQm ;Demg' k5{ .
-ª_ æzf]if0fÆ eGgfn] bf; t'Nofpg], afFwf agfpg] sfo{ ;Demg' k5{ / ;f] zAbn] k|rlnt
sfg"g adf]lhd afx]s dflg;sf] cË lemSg] sfo{ ;d]tnfO{ hgfpF5 .
-r_ ætf]lsPsf]Æ jf ætf]lsP adf]lhdÆ eGgfn] o; P]g cGtu{t ag]sf] lgoddf tf]lsPsf]
jf tf]lsP adf]lhd ;Demg' k5{ .
#%
dfgj a]rlavg tyf cf];f/k;f/ -lgoGq0f P]g, @)^$
#^
-#_ pkbkmf -@_ adf]lhd aofg k|dfl0ft ul/Psf]df To:tf] kLl8t d'2fsf] sf/afxLsf]
#&
dfgj a]rlavg tyf cf];f/k;f/ -lgoGq0f P]g, @)^$
$= P]=
%= P]=
^= n}lËs ;dfgtf sfod ug{ tyf n}lËs lx+;f cGTo ug{ s]xL g]kfn P]g nfO{ ;+zf]wg ug]{P]g,
@)&@ åf/f yk .
&= g]kfnsf];+ljwfg cg's"n agfpg s]xL g]kfn P]gnfO{ ;+zf]w g ug]{P]g, @)&% åf/f yk .
*= P]=
#*
-@s_ pkbkmf -!s_ / -!v_ adf]lhd k|b]z ;/sf/ jf :yfgLo txn] :yfkgf /
(= P]=
!)= n}lËs ;dfgtf sfod ug{ tyf n}lËs lx+;f cGTo ug{ s]xL g]kfn P]gnfO{ ;+zf]wg ug]{P]g ,
@)&@ åf/f ;+zf]lwt .
!!= g]kfnsf];+ljwfg cg's"n agfpg s]xL g]kfn P]gnfO{ ;+zf]w g ug]{P]g, @)&% åf/f yk .
#(
dfgj a]rlavg tyf cf];f/k;f/ -lgoGq0f P]g, @)^$
-v_ s'g} k|sf/sf] kmfObf lnO{ jf glnO{ j]Zofj[lQdf nufpg]nfO{ s;"/sf] dfqf
cg';f/ bz jif{b]lv kGw| jif{;Dd s}b / krf; xhf/ ?k}ofFb]lv Ps nfv
?k}ofF;Dd hl/afgf,
-u_ k|rlnt sfg"g adf]lhd afx]s dflg;sf] s'g} cË lemSg]nfO{ bz jif{ s}b /
b'O{ nfv ?k}ofFb]lv kfFr nfv ?k}ofF;Dd hl/afgf,
-3_ j]Zofudg ug]{nfO{ Ps dlxgfb]lv tLg dlxgf;Dd s}b / b'O{ xhf/ ?k}ofFb]lv
kfFr xhf/ ?k}ofF;Dd hl/afgf .
-ª_ lsGg, a]Rg jf j]Zofj[lQdf nufpg] p2]Zon] dflg;nfO{,–
-!_ ljb]z n}hfg]nfO{ bz jif{b]lv kGw| jif{;Dd s}b / krf; xhf/ ?k}ofFb]lv
Ps nfv ?k}ofFF;Dd hl/afgf / afnaflnsf nu]sf] eP kGw| jif{b]lv
aL; jif{;Dd s}b / Ps nfv ?k}ofFb]lv b'O{nfv ?k}ofFF;Dd hl/afgf,
-@_ g]kfnleqsf] Ps 7fpFaf6 csf]{ 7fpFdf n}hfg]nfO{ bz jif{ s}b / krf;
xhf/ ?k}ofFFb]lv Ps nfv ?k}ofF;Dd hl/afgf / afnaflnsf nu]sf]
eP bz jif{b]lv afx| jif{;Dd s}b /Ps nfv ?k}ofF hl/afgf .
-r_ zf]if0f ug]{ p2]Zon] bkmf $ sf] pkbkmf -@_ sf] v08 -v_ adf]lhd
g]kfnleqsf] Ps 7fpFaf6 csf]{ 7fpFdf n}hfg]nfO{ Ps jif{b]lv b'O{ jif{;Dd
s}b / ljb]z nu]sf] eP b'O{ jif{b]lv kfFr jif{;Dd s}b,
-5_ v08 -ª_ /-r_ df n]lvPb]l v afx]s bkmf $ sf]pkbkmf -@_ sf]v08 -v_
adf]lhdsf] s;"/ ug]{nfO{ ;ft jif{b]lv bz jif{;Dd s}b,
-h_ dfgj a]rlavg jf cf];f/k;f/sf] s;"/ ug{ b'?T;fxg, if8\oGq jf pBf]u
ug]{nfO{ jf ;f] s;"/sf] dltof/nfO{ ;f] s;"/ ubf{ x'g] ;hfosf] cfwf ;hfo .
-@_ pkbkmf -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg b]xfosf s'/fsf xsdf b]xfo
adf]lhd x'g]5M
-s_ lsGg] jf a]Rg] JolQm / s'g} k|sf/sf] kmfObf lnO{ jf glnO{ j]Zofj[lQdf nufpg]
JolQm Pp6} ePdf lghnfO{ lsg] jf a]r] afkt / s'g} k|sf/sf] kmfObf lnO{ jf
glnO{ j]Z ofj[lQdf nufP afkt 5'§f5'§};hfo,
-v_ lsGg] jf a]Rg] jf s'g} k|sf/sf] kmfObf lnO{ jf glnO{ j]Zofj[lQdf nufpg]
/ bkmf $ sf] pkbkmf -@_ sf] v08 -v_ adf]lhdsf] s;"/ ug]{ JolQm Pp6}
ePdf lghnfO{ lsg] jf a]r] afkt / To:tf] s;"/ u/] afkt 5'§f5'§} ;hfo,
-u_ v08 -v_ df h'g;'s}s'/f n]lvPsf]eP tfklg bkmf $ sf]pkbkmf -@_ sf]
v08 -v_ adf]lhd 5'6fO n}hfg] / lsGg], a]Rg] jf s'g} k|sf/sf] kmfObf lnO{ jf
glnO{ j]Zofj[lQdf nufpg] p2]Zon] ljb]z jf g]kfnleqsf] Ps 7fpFaf6 csf]{
7fpFdf n}hfg] JolQm Pp6} ePdf To;/L 5'6fO nu]sf] / ljb]z jf g]kfnleqsf]
Ps 7fpFaf6 csf]{7fpFdf nu]afkt 5'§f5'§};hfo .
-#_ bkmf # adf]lhdsf] s;"/ s'g} ;fj{hlgs kb wf/0f u/]sf] JolQmn] u/]sf] ePdf
lghnfO{ ;f] s;"/ u/] afkt x'g] ;hfosf] cltl/Qm ;f] ;hfosf] kRrL; k|ltzt yk
;hfo x'g]5 .
$)
-$_ s;}n] bkmf # adf]lhdsf] s;"/ cfkm\gf] ;+/If0fdf jf cleefjsTjdf /x]sf] jf
!@= n}lËs ;dfgtf sfod ug{ tyf n}lËs lx+;f cGTo ug{ s]xL g]kfn P]gnfO{ ;+zf]wg ug]{P]g ,
@)&@ åf/f ;+zf]lwt .
!#= P]=
!$= n}lËs ;dfgtf sfod ug{ tyf n}lËs lx+;f cGTo ug{ s]xL g]kfn P]g nfO{ ;+zf]wg ug]{P]g ,
@)&@ åf/f yk .
!%= n}lËs ;dfgtf sfod ug{ tyf n}lËs lx+;f cGTo ug{ s]xL g]kfn P]gnfO{ ;+zf]wg ug]{P]g ,
@)&@ åf/f ;+zf]lwt .
$!
dfgj a]rlavg tyf cf];f/k;f/ -lgoGq0f P]g, @)^$
-#_ pkbkmf -@_ adf]lhd Ifltk"lt{sf] /sd kfpg] kLl8tsf] gfafns 5f]/f5f]/L / cfl>t
afa'cfdf gePdf To:tf] /sd bkmf !$ adf]lhdsf] k'g:yf{kg sf]ifdf hDdf ug{'
kg]{5 .
kl/R5]b % M ljljw
!*= ;DklQ hkmt x'g]
-!_ s;}n] o; P]g cGtu{tsf] s;"/af6 s'g} rn–crn ;DklQ k|fKt u/]sf] /x]5 eg]
To:tf] ;a} ;DklQ hkmt x'g]5 .
-@_ s;}n] o; P]g cGtu{tsf] s;"/ dflgg] sfo{ ug{ jf u/fpgsf] nflu cfkm\gf] 3/, hUuf
jf ;jf/L ;fwg hfgL–hfgL k|of]u u/]sf] jf k|of]u ug{ lbPsf] k|dfl0ft ePdf To:tf]
3/, hUuf jf ;jf/L ;fwg hkmt x'g]5 .
!(= k'/:sf/
-!_ o; P]g cGtu{t s;"/ dflgg] s'g} sfo{ u/]sf] jf ug{ nfu]sf] 5 eGg] s'/fsf] ;"rgf
s;}n] lbPsf] cfwf/df s;}nfO{ p4f/ ul/Pdf jf To:tf] sfo{df ;+nUg JolQm kqmfp
k/]df To:tf] ;"rgf lbg] JolQmnfO{ bkmf !% adf]lhd ePsf] hl/afgfsf] bz k|ltzt
a/fa/sf] /sd k'/:sf/ :j?k bkmf !$ adf]lhdsf] k'g:yf{kg sf]ifaf6 k|bfg ul/g]5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd ;"rgf lbg]JolQm Ps hgfeGbf a9L ePdf lghx¿nfO{ To:tf]
/sd bfdf;fxLsf] b/n] lbOg]5 .
@)= ;'/fsLsf] ljj/0f uf]Ko /fVg' kg]{
bkmf !( sf] pkbkmf -!_ adf]lhd ;"rgf lbg] ;'/fsLsf] gfd, 7]ufgf / lghaf6 k|fKt ;"rgfsf]
ljj/0f uf]Ko /fVg' kg]{5 .
@!= ;hfosf]dfu bfaLdf 5'6
-!_ o; P]g adf]lhdsf] s;"/ u/]sf] egL cleof]u nfu]sf] s'g} cleo'Qmn] cfk"mn]
u/]sf] s;"/ :jLsf/ u/L ;f] s;"/sf ;DaGwdf k|df0f h'6fpg, cGo cleo'Qm jf
To;sf] lu/f]x jf dltof/nfO{ kqmfp ug{ k|x/L, ;/sf/L jlsn jf cbfntnfO{ ;3fp
k'¥ofPsf] / lghn] klxnf] k6s s;"/ u/]sf] /x]5 eg] To:tf] s;"/df cbfntn] ;hfo
tf]Sbf lghnfO{ x'g];hfosf]a9Ldf kRrL; k|ltzt;Dd ;hfo 5'6 lbg ;Sg]5 .
t/, lghn] u/]sf] ;xof]u cGo ;a'b k|df0faf6 k|dfl0ft gePdf jf lghn] k|x/L jf
;/sf/L jlsnnfO{ u/]sf] ;xof]u k|lts"n x'g] u/L cbfnt ;dIf aofg lbPdf o;
P]g jf k|rlnt sfg"gdf h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg lgh pk/ k'gM d'2f bfo/
ug{ ;lsg]5 .
-@_ pkbkmf -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg b]xfosf cj:yfdf o; bkmf
adf]lhd ;hfosf] dfu bfaLdf 5'6 lbg ;lsg] 5}gM
-s_ d'Vo cleo'QmnfO{ ;hfosf]dfu bfaL 5'6 lbg,
-v_ afnaflnsf a]rlavg jf cf];f/k;f/ u/]sf]df,
-u_ Psk6s ;hfo 5'6sf] ;'ljwf kfO;s]sf] .
$@
@@= bfaL ug{ ;Sg]
!^= n}lËs ;dfgtf sfod ug{ tyf n}lËs lx+;f cGTo ug{ s]xL g]kfn P]gnfO{ ;+zf]wg ug]{P]g ,
@)&@ åf/f ;+zf]lwt .
$#
dfgj a]rlavg tyf cf];f/k;f/ -lgoGq0f P]g, @)^$
sfg"g adf]lhd kfP ;/xsf] b}lgs tyf e|d0f eQf ;DalGwt ;/sf/L jsLn
sfof{non] pknAw u/fpg' kg]{5 .!&
-@_ s'g} ;/sf/L sd{rf/L ;fIfL jf ljz]if1sf] x}l;otn] pkbkmf -!_ cGt{utsf]
d'2fdf cbfntdf pkl:yt ePdf lghnfO{ k|rlnt sfg"g adf]lhd lghn]
kfpg] b}lgs tyf e|d0f eQf lgh jxfn /x]sf] sfof{non] pknAw u/fpg'
kg]{5 .
@&= aGb Ohnf;df sf/afxL x'g]
-!_ o; P]g cGtu{tsf] s;"/ ;DaGwL d'2fsf] sf/afxL tyf ;'g'jfO aGb Ohnf;df
ul/g]5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf]aGb Ohnf;df sf/afxL tyf ;'g'jfO x'Fbf d'2fsf kIf,
ljkIf, lghx¿sf sfg"g Joj;foL /cbfntn]cg'dlt lbPsf JolQmdfq To:tf]
Ohnf;df k|j]z ug{ ;Sg]5g\ .
@*= ;/sf/ jfbL x'g]
o; P]g cGtu{tsf] d'2f ;/sf/jfbL x'g]5 / ;f] d'2f ;/sf/L d'2f ;DaGwL P]g, @)$( sf]
cg';"rL–! df ;dfj]z ePsf] dflgg]5 .
@(= lgod agfpg] clwsf/
of] P]gsf] p2]Zo sfof{Gjog ug{ g]kfn ;/sf/n] cfjZos lgodx¿ agfpg ;Sg]5 .
#)= vf/]hL / arfp
-!_ hLp df:g] a]Rg] sfo{ -lgoGq0f_ P]g, @)$# vf/]h ul/Psf] 5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] P]g cGtu{t eP u/]sf sfd sf/afxLx¿ o;} P]g adf]lhd
eP u/]sf dflgg]5g\ .
!&= n}lËs ;dfgtf sfod ug{ tyf n}lËs lx+;f cGTo ug{ s]xL g]kfn P]g nfO{ ;+zf]wg ug]{P]g,
@)&@ åf/f yk .
$$
dfgj a]rlavg tyf cf];f/k;f/ -lgoGq0f_ lgodfjnL, @)^%
$^
&= lhNnf ;ldltsf]sfd, st{Jo /clwsf/
$&
dfgj a]rlavg tyf cf];f/k;f/ -lgoGq0f P]g, @)^$
-@_ pklgod -!_ adf]lhdsf JolQmx¿nfO{ s]Gb|n] lghsf] 3/ kl/jf/sf] vf]htnf; u/L
kl/jfl/s k'gld{ng u/fpg' kg]{5 . s]Gb|n] o:tf] kfl/jfl/s k'gld{ng u/fpFbf kLl8t
tyf lghsf]kl/jf/sf ;b:onfO{ cfjZos k/fdz{ lbg], ;xhLs/0f ug]{nufotsf
cfjZos pkfosf]cjnDag ug]{5 .
-#_ pklgod -!_ adf]lhd tTsfnsf nflu s]Gb|df /flvPsf kLl8tnfO{ 5 dlxgf eGbf
a9L cjlw s]Gb|df /flvg]5}g .
t/ p4f/ ul/Psf] JolQm gfaflnu /x]5 eg] lghnfO{ j}slNks Joj:yf u/L
afnaflnsfsf lglDt :yflkt s]Gb|df :yfgfGt/0f ul/g]5 .
!&= k'g:yf{kgf sf]ifsf] Joj:yfkg / ;~rfng
-!_ s]Gb|Lo :t/sf] k'g:yf{kgf sf]if /fli6«o ;ldlt cGtu{t /xg]5 .
-@_ /fli6«o ;ldltn]lhNnf ;ldlt cGtu{t /xg]u/L cfjZostf cg';f/k'g{:yfkgf
sf]ifsf] :yfkgf ug{ ;Sg]5 .
-#_ k'g:yf{kgf sf]i fsf]/sd P]g tyf o; lgodfjnL adf]lhd kLl8tsf]p4f//k'g:yf{kgf
ug{df dfq vr{ ul/g]5 .
-$_ lhNnf :t/sf] sf]ifdf s]Gb|Lo :t/sf] sf]ifsf] /sd dWo]af6 /fli6«o ;ldltn] tf]s]sf]
/sd / lhNnf ;ldltn] :yfgLo :t/df k|fKt /sd /xg]5 .
-%_ /fli6«o :t/sf] k'g:yf{kgf sf]ifsf] vftf ;~rfng /fli6«o ;ldltsf] ;b:o—;lrj /
dGqfnosf]cfly{s zfvf k|d'vsf];+o'Qm b:tvtaf6 x'g]5 .
-^_ lhNnf :t/sf] k'g:yf{kgf sf]ifsf] vftf ;~rfng lhNnf ;ldltsf] ;b:o—;lrj
/dlxnf ljsf; zfvfsf]cfly{s k|zf;g zfvfsf]sd{rf/Lsf];+o'Qm b:tvtaf6
x'g]5 .
!*= s]Gb| aGb ug]{;DaGwL Joj:yf
-!_ ;~rfngdf /x]sf] s]Gb| aGb ug{' k/]df ;f]xL Joxf]/f v'nfO{ s]Gb|n] lhNnf ;ldlt
;dIf lgj]b g lbg' kg]{5 . o;/L lgj]b g lbFbf pQm s]Gb|df a;L k'gld{ng tyf k'g:yf{kgf
ePsf ;Dk"0f{ kLl8tx¿sf]JolQmut ljj/0f ;d]t ;DnUg ug{' kg]{5 . t/To;/L
lgj]bg lbFbf s]Gb|df /x]sf ;Dk"0f{ kLl8tx¿sf]kfl/jfl/s k'gld{ng /;fdflhs
k'g:yf{kgsf] Joj:yf ul/;s]sf] x'g' kg]{5 .
-@_ pklgod -!_ adf]lhd lgj]bg k/]df lhNnf ;ldltn]cfjZos hfFra'em u/L
cfkm\gf]nutaf6 ;f]s]Gb|sf]gfd s§f ug]{5 .
!(= cfrf/;+lxtf kfngf ug{' kg]{
s]Gb|n] lhNnf ;ldltn] tf]s]sf] dfkb08sf cfwf/df s]Gb|sf Joj:yfkg ;ldltsf
kbflwsf/L tyf ;]j f k|bfg ug]{cGo JolQmn]kfngf ug{' kg]{cfrf/;+lxtf agfO{ nfu" ug]{5 .
@)= cg';"rLdf x]/km]/ tyf yk36
dGqfnon]g]kfn /fhkqdf ;"rgf k|sfzg u/L cg';"rLdf cfjZos x]/km]/jf yk36 ug{
;Sg]5 .
%)
3/]n' lx+;f -s;"/ / ;hfo_
P]g, @)^^÷
lgodfjnL @)^&
3/]n' lx+;f -s;"/ / ;hfo_ P]g, @)^^
k|:tfjgf
k|To]s JolQmsf] ;'/lIft / ;Ddfghgs tj/n] afFRg kfpg] clwsf/sf] ;Ddfg ub}{ 3/ kl/jf/leq
jf 3/ kl/jf/;Fu ufFl;P/ x'g] lx+;fhGo sfo{nfO{ b08gLo agfO{ To:tf] sfo{ lgoGq0f ug{ tyf 3/]n'
lx+;faf6 kLl8t JolQmnfO{ ;+/If0f u/L Gofo k|bfg ug]{;DaGwdf sfg"gL Joj:yf ug{ jf~5gLo
ePsf]n],
g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg, @)^# sf] wf/f *# sf] pkwf/f -!_ adf]lhd ;+ljwfg ;efn] of] P]g
agfPsf] 5 .
!= ;+lIfKt gfd / k|f/De
-!_ o; P]gsf] gfd ……3/]n' lx+;f -s;"/ / ;hfo_ P]g, @)^^Æ /x]sf] 5 .
-@_ of] P]g t'?Gt k|f/De x'g]5 .
@= kl/efiffM ljifo jf k|;Ën] csf]{ cy{ gnfu]df o; P]gdf,—
-s_ ……3/]n' lx+;fÆ eGgfn] s'g} JolQmn] 3/]n' ;DaGw ePsf] csf]{ s'g} JolQmnfO{ lbPsf]
zf/Ll/s, dfgl;s, of}ghGo jf cfly{s oftgf ;Demg' k5{ ===================== .!
-v_ ……3/]n' ;DaGwÆ eGgfn] a+zh, ljjfx jf wd{k'q jf wd{k'qL ePsf] jf ;+o'Qm kl/jf/sf]
;b:o, cfl>t jf sfdbf/sf] ?kdf Ps} kl/jf/df a;]sf JolQmx¿sf aLrdf ePsf]
!= n}lËs ;dfgtf sfod ug{ tyf n}lËs lx+;f cGTo ug{ s]xL g]kfn P]g nfO{ ;+zf]wg ug]{P]g, @)&@
åf/f lemlsPsf] .
%!
3/]n' lx+;f -s;"/ / ;hfo_ P]g, @)^^
;DaGw ;Demg' k5{ / ;f] zAbn] ;Fu} a;]sf hf]8L jf c+z lnO{ jf glnO{ leGg a;]sf
klt jf kTgLsf] ;DaGw ;d]tnfO{ hgfpF5 .@
-u_ ……zf/Ll/s oftgfÆ eGgfn] s'6lk6 ug]{, u}/ sfg"gL y'gfdf /fVg], zf/Ll/s rf]6 k'¥ofpg],
t]hfj jf o:t} k|sf/sf cGo kbfy{ 5ls{O jf ;f] kbfy{n] kf]nL, 8fdL, bnL, 3;L
hLpdf kL8f u/fpg] jf cg'xf/ jf z/L/sf] s'g} c+u s'?k kfl/lbg] jf o:t} cGo s'g}
sfd ug]{ jf u/fpg] sfo{ ;Demg' k5{ .#
-3_ ……dfgl;s oftgfÆ eGgfn] zf/Ll/s oftgfsf] 8/ wfs b]vfpg] jf wDsL lbg], qf;k"0f{
Jojxf/ ug]{, ufnLunf]h ug]{, em'§f aft nufpg], 3/af6 lgsfnf ug]{, j}rfl/s,
wfld{s, ;fF:s[lts, k|yf, k/Dk/fsf cfwf/df e]befj ug]{, ?k, /+u, zf/Ll/s agfj6
tyf s'g} /f]u nfu]sf] cfwf/df ckdflgt ug]{, dfgl;s ;Gt'ng u'dfpg], cfTdxTof
ug{ b'?T;fxg lbg] jf cfTdxTof ug]{ kl/l:ylt v8f ug]{ xb;Ddsf] sfo{ ;Demg' k5{ /
;f] zAbn] dfgl;s jf efjgfTds rf]6 k'Ug ;Sg] cGo s'g} sfd ;d]tnfO{ hgfpF5 .$
-ª_ ……of}ghGo oftgfÆ eGgfn] of}ghGo k|s[ltsf] b'Jo{jxf/, ckdfg, xtf]T;fx jf
cfTd;Ddfgdf rf]6 k'¥ofpg] jf ;'/lIft of}g :jf:Yodf cf3ft k'Ug] s'g} klg sfo{
;Demg'k5{ .
-r_ æcfly{s oftgfÆ eGgfn] ;uf]n jf lghL ;DklQsf] k|of]u ug{ jf /f]huf/L jf cfly{s
;|f]t / ;fwgsf] kx'Fr jf k|of]udf jl~rt ug]{ sfo{ ;Demg'k5{ / ;f] zAbn] dlxnfsf]
xsdf bfOhf] dfu ug]{, bfOhf] Nofpg bafj lbg] jf bfOhf] gNofPsf] sf/0faf6 ul/g]
3[0ff, x]nf jf lt/:sf/ ;d]tnfO{ hgfpF5 .%
-5_ ……kLl8tÆ eGgfn] kL8s;Fu 3/]n' ;DaGw e} lghåf/f ul/Psf] 3/]n' lx+;faf6 kLl8t
egL bfaL ug]{JolQm ;Demg'k5{ .
-h_ ……kL8sÆ eGgfn] kLl8t;Fu 3/]n' ;DaGw e} lghlj?4 3/]n' lx+;f u/]sf] egL kLl8tn]
bfaL u/]sf] JolQm ;Demg' k5{ / ;f] zAbn] 3/]n' lx+;f ug]{ sfo{df ;+nUg /x]sf] cGo
JolQm jf dltof/nfO{ ;d]t hgfpF5 .
@= n}lËs ;dfgtf sfod ug{ tyf n}lËs lx+;f cGTo ug{ s]xL g]kfn P]g nfO{ ;+zf]wg ug]{P]g, @)&@
åf/f yk .
#= n}lËs ;dfgtf sfod ug{ tyf n}lËs lx+;f cGTo ug{ s]xL g]kfn P]g nfO{ ;+zf]wg ug]{P]g, @)&@
åf/f ;+zf]lwt .
$= P]=
%= n}lËs ;dfgtf sfod ug{ tyf n}lËs lx+;f cGTo ug{ s]xL g]kfn P]g nfO{ ;+zf]wg ug]{P]g, @)&@
åf/f yk .
%@
em_ ……k|x/L sfof{noÆ eGgfn] kLl8t a;f]af; u/]sf], kL8s /x]sf] jf 36gf:ynsf]
%#
3/]n' lx+;f -s;"/ / ;hfo_ P]g, @)^^
-#_ /fli6«o dlxnf cfof]udf btf{ ePsf] ph'/Lsf] ;DaGwdf /fli6«o dlxnf cfof]u
;DaGwL k|rlnt sfg"g adf]lhd cfjZos sf/afxL x'g]5 .
-$_ k|x/L sfof{nodf ph'/L btf{ ePsf]df k|x/L sfof{non] af6f]sf] Dofb afx]s rf}aL;
306fleq kL8snfO{ lemsfO{ / c6]/ u/] kqmfp u/L t'?Gt aofg u/fpg' kg]{5 .
-%_ :yfgLo tx!!df ph'/L btf{ ePsf]df af6f]sf] Dofb afx]s rf}aL; 306fleq kL8snfO{
lemsfO{ tyf c6]/ u/]df k|x/Lsf] ;xof]u lnO{ kqmfp u/L t'?Gt aofg u/fpg' kg]{5 .
-^_ 3/]n' lx+;fsf] sf/0f kLl8tnfO{ s'g} zf/Ll/s rf]6k6s jf dfgl;s oftgf k'u]sf]
b]lvPdf tTsfn pkrf/sf nflu glhssf] c:ktfn jf :jf:Yo s]Gb|df k7fO{ lghsf]
pkrf/ / 3f hfFr u/fpg' kg]{5 . :yfgLo lgsfon] u/fPsf] 3f hfFr k|ltj]bgsf] Ps
k|lt k|x/L sfof{nodf k7fpg' kg]{5 .
-&_ ph'/L!@sf] k|f/lDes ?kdf 5fglag ubf{ kLl8t / lgh;Fu cfl>t JolQmnfO{ ;'/Iff
k|bfg ug{ cfjZos b]lvPdf k|x/L sfof{nosf] ;xof]u lnO{ tTsfn ;'/Iffsf] Joj:yf
ldnfpg' kg]{5 .
-*_ pkbkmf -$_ jf -%_ adf]lhdsf] aofg ;d]taf6 3/]n' lx+;f ePsf] b]lvPdf /
kLl8tn] rfx]df k|x/L sfof{no / :yfgLo lgsfon] ph'/L k/]sf] ldltn] tL; lbgleq
b'j} kIfaLr d]nldnfk u/fOlbg' kg]{5 .
-(_ pkbkmf -*_ adf]lhd d]nldnfk u/fpFbf cfjZostf cg';f/ pknAw eP;Dd
dgf]lrlsT;s, ;dfhzf:qL, ;dfh;]jL, kLl8tn] kTofPsf] kl/jf/sf] ;b:o / cGo
;fIfL ;d]tsf] ;xof]u lng ;lsg]5 . o;/L d]nldnfk u/fpFbf kLl8tnfO{ kg{ ;Sg]
dgf]j}1flgs tyf ;fdflhs k|efj / uf]kgLotfsf] clwsf/ ;d]tnfO{ Wofgdf /fVg'
kg]{5 .
-!)_ k|x/L sfof{no jf :yfgLo tx!#n] ph'/Lsf] sf/afxL / lsgf/f ubf{ kL8snfO{ tf/]vdf
/fvL ug{' kg]{5 .
-!!_ pkbkmf -$_ jf -%_ adf]lhd lemsfpFbf kL8s pkl:yt gePdf jf pkl:yt u/fpg
g;lsPdf jf kIfx¿aLr d]nldnfk x'g g;s]df k|x/L sfof{no jf :yfgLo tx!$n]
!!= P]=
!@= n}lËs ;dfgtf sfod ug{ tyf n}lËs lx+;f cGTo ug{ s]xL g]kfn P]g nfO{ ;+zf]wg ug]{P]g, @)&@
åf/f ;+zf]lwt .
!#= s]xL g]kfn P]g ;+zf]wg ug]{P]g, @)&@ åf/f ;+zf]lwt .
!$= P]=
%$
ph'/Lstf{sf] ;xdlt ePdf pkbkmf -*_ adf]lhdsf] Dofb ;dfKt ePsf] ldltn kGw|
!%= n}lËs ;dfgtf sfod ug{ tyf n}lËs lx+;f cGTo ug{ s]xL g]kfn P]g nfO{ ;+zf]wg ug]{P]g, @)&@
åf/f yk .
%%
3/]n' lx+;f -s;"/ / ;hfo_ P]g, @)^^
-3_ ufnL a]OHhtL ug]{, wDsL lbg] jf c;Eo Jojxf/ ug]{ sfd gug{ jf gu/fpg,
-ª_ kLl8t 5'§} a;]sf] 7fpFdf jf af6f]3f6f]df jf sfof{nodf uO{ jf s'g} lsl;dsf]
;~rf/ dfWodåf/f jf cGo s'g} k|sf/n] b'Mv lbg] jf ;tfpg] sfo{ gug{,
-r_ kLl8tsf] lxt / ;'/Iffsf] lgldQ cGo cfjZos / pko'Qm s'/f ug{ u/fpg .
-@_ ph'/Lsf] k|f/lDes 5fglagaf6 kLl8tsf] cltl/Qm lghsf gfafns ;Gtfg jf
lgh;Fu cfl>t s'g} JolQmnfO{ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] s'g} ;+/If0f lbg cfjZos
b]lvPdf cbfntn] ;f] pkbkmf adf]lhdsf] s'g} cfb]z lbg ;Sg]5 .
^s= sfg"g Joj;foL /fVg ;Sg]!^
o; P]g cGtu{tsf] s;"/ ;DaGwL d'2fsf] sf/afxLsf] l;nl;nfdf kLl8tn] rfx]df cGo
sfg"g Joj;foL /fVg ;Sg]5 .
&= aGb Ohnf;df ;'g'jfO ug]{
-!_ kLl8tn] cg'/f]w u/]df o; P]g cGtu{tsf] ph'/L ;DaGwL sf/afxL / ;'g'jfO cbfntn]
aGb Ohnf;df ug{' kg]{5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] aGb Ohnf;df sf/afxL / ;'g'jfO x'Fbf d'2fsf kIf, ljkIf,
lghx¿sf sfg"g Joj;foL / cbfntn] cg'dlt lbPsf JolQm dfq To:tf] Ohnf;df
k|j]z ug{ ;Sg]5g\ .
*= ;+lIfKt sfo{ljlw ckgfpg' kg]{
o; P]g adf]lhdsf] d'2fsf] sf/afxL / lsgf/f ubf{ ;+lIfKt sfol{\jlw P]g, @)@* adf]lhdsf]
sfo{ljlw ckgfpg' kg]{5 .
(= pkrf/sf] /sd kL8sn] Joxf]g]{!&
-!_ 3/]n' lx+;faf6 kLl8t JolQmnfO{ bkmf $ sf] pkbkmf -^_ adf]lhd tTsfn pkrf/
u/fpFbf nfu]sf] vr{ kL8sn] Joxf]g{' kg]{5 / s'g} sf/0fn] kL8sn] To:tf] vr{ tTsfn
pknAw u/fpg g;Sg] ePdf ;DalGwt :yfgLo tx!*n] tTsfn To:tf] vr{ pknAw
u/fO{ ========!( To:tf] /sd kL8saf6 c;"n ug{ jf u/fpg' kg]{5 .
!^= n}lËs ;dfgtf sfod ug{ tyf n}lËs lx+;f cGTo ug{ s]xL g]kfn P]g nfO{ ;+zf]wg ug]{P]g, @)&@
åf/f yk .
!&= n}lËs ;dfgtf sfod ug{ tyf n}lËs lx+;f cGTo ug{ s]xL g]kfn P]g nfO{ ;+zf]wg ug]{P]g, @)&@
åf/f ;+zf]lwt .
!*= g]kfnsf];+ljwfg cg's"n agfpg s]xL g]kfn P]gnfO{ ;+zf]w g ug]{P]g, @)&% åf/f ;+zf]lwt .
!(= g]kfnsf];+ljwfg cg's"n agfpg s]xL g]kfn P]gnfO{ ;+zf]w g ug]{P]g, @)&% åf/f lemlsPsf] .
%^
-@_ 3/]n' lx+;faf6 kLl8t JolQm dfgl;s jf zf/Ll/s ?kdf czQm ePsf] sf/0fn]
@)= g]kfnsf];+ljwfg cg's"n agfpg s]xL g]kfn P]gnfO{ ;+zf]w g ug]{P]g, @)&% åf/f yk .
%&
3/]n' lx+;f -s;"/ / ;hfo_ P]g, @)^^
-$_ ;]jf s]Gb|n] cfjZostf cg';f/ kLl8tnfO{ sfg"gL ;xfotf, dgf]ljdz{ ;]jf,
dgf]j}1flgs ;]jf / cfly{s ;xfotf pknAw u/fpg ;Sg]5 .
-%_ ;]jf s]Gb|sf] Joj:yfkg, ;~rfng tyf cg'udg ;DaGwL Joj:yf tf]lsP adf]lhd
x'g]5 .
!@= ;]jf sf]if
-!_ bkmf !! sf] pkbkmf -!_ adf]lhd :yfkgf ePsf ;]jf s]Gb| ;~rfng ug{sf] nflu
g]kfn ;/sf/n] Ps ;]jf sf]if :yfkgf ug]{5 .
-!s_ bkmf !! sf] pkbkmf -!s_ / -!v_ adf]lhd :yfkgf tyf x:tfGt/0f
ePsf ;]jf s]Gb|sf] Joj:yfkg tyf ;~rfng ug{ rfxg] k|b]z ;/sf/n]
cfkm\gf] >f]taf6 Joj:yf ug]{ u/L k|b]z sfg"g adf]lhd / :yfgLo txn]
cfkm\gf] >f]taf6 Joj:yf ug]{ u/L :yfgLo sfg"g adf]lhd ;]jf sf]if :yfkgf
ug{ ;Sg]5 .@!
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] sf]ifdf b]xfo adf]lhdsf /sd /xg]5g\M
-s_ g]kfn ;/sf/af6 k|fKt /sd,
-v_ s'g} :jb]zL jf ljb]zL ;+3, ;+:yf jf JolQmaf6 k|fKt /sd,
-u_ cGo ;|f]taf6 k|fKt /sd .
-#_ ;]jf sf]ifsf] Joj:yfkg / ;~rfng tf]lsP adf]lhd x'g]5 .
!@s= ;+/If0f clws[t
:yfgLo txn] 3/]n' lx+;f lgoGq0f ug{ tyf 3/]n' lx+;faf6 kLl8t JolQmnfO{ ;+/If0f
ug]{ sfd ;d]tsf nflu Pshgf ;+/If0f clws[t tf]Sg ;Sg]5 .@@
!#= ;hfo
-!_ s;}n] cËeË u/L jf t]hjf jf o:t} k|sf/sf cGo kbfy{ 5ls{O jf ;f] kbfy{n]
kf]nL, 8fdL, bnL, 3;L hLpdf kL8f u/fO{ jf cg'xf/ jf z/L/sf] s'g} cË s'?k
kfl/lbg] u/L zf/Ll/s oftgf jf of}ghGo oftgf ;DaGwL 3/]n' lx+;fsf] s;"/ u/]df
To:tf] JolQmnfO{ k|rlnt sfg"g adf]lhd ;hfo x'g]5 .@#
@!= g]kfnsf];+ljwfg cg's"n agfpg s]xL g]kfn P]gnfO{ ;+zf]w g ug]{P]g, @)&% åf/f yk .
@@= P]=
@#= n}lËs ;dfgtf sfod ug{ tyf n}lËs lx+;f cGTo ug{ s]xL g]kfn P]g nfO{ ;+zf]wg ug]{P]g, @)&@
åf/f ;+zf]lwt .
%*
-!s_ s;}n] pkbkmf -!_ df n]lvP b]lv afx]ssf] cGo 3/]n' lx+;f u/]df To:tf]
@$= n}lËs ;dfgtf sfod ug{ tyf n}lËs lx+;f cGTo ug{ s]xL g]kfn P]g nfO{ ;+zf]wg ug]{P]g, @)&@
åf/f yk .
@%= P]=
%(
3/]n' lx+;f -s;"/ / ;hfo_ lgodfjnL, @)^&
3/]n' lx+;f -s;"/ / ;hfo_ P]g, @)^^
^)
-$_ s;}n ]3/]n' lx+;f ;DaGwdf cbfnt /cGo ph'/L ;'Gg]lgsfodf ;d]t ph'/L lbPdf
^!
3/]n' lx+;f -s;"/ / ;hfo_ P]g, @)^^
^@
!)= dfkb08 k"/f u/]sf] x'g' kg]{
^#
3/]n' lx+;f -s;"/ / ;hfo_ lgodfjnL, @)^&
^$
-5_ dxflgb]{zs, dlxnf ljsf; ljefu – ;b:o
^%
3/]n' lx+;f -s;"/ / ;hfo_ lgodfjnL, @)^&
^^
sfo{:yndf x'g] of}ghGo
b'Jo{jxf/ -lgjf/0f_ P]g,
@)&!
k|:tfjgf
;'/lIft, :jR5 tyf dof{lbt jftfj/0fdf sfd ug{ kfpg]k|To]s JolQmsf]clwsf/nfO{ ;'lglZrt
ub}{sfo{:y ndf x'g]of}ghGo b'Jo{jxf/nfO{ lgjf/0f ug]{;DaGwdf cfjZos Joj:yf ug{ jf~5gLo
ePsf]n],
g]kfnsf]cGtl/d ;+ljwfg, @)^# sf]wf/f *# adf]lhd Joj:yflksf–;+;bsf]x}l;otdf ;+ljwfg
;efn]of]P]g agfPsf]5 .
^&
sfo{:yndf x'g]of}ghGo b'Jo{jxf/-lgjf/0f_ P]g, @)&!
^*
-s_ sd{rf/Lsf];]jf, zt{ ;DaGwL sfg"gdf of}ghGo b'Jo{jxf/lgjf/0f ;DaGwL
, @)&!
;]jfu|fxLnfO{ of}ghGo b'Jo{jxf/ u/]sf] b]lvPdf Joj:yfksn] b]xfosf] s'g} jf ;a}
sfo{ ug{ jf u/fpg nufpg ;Sg]5 M
-s_ b'j}kIf d~h'/ePdf kLl8t /cf/f]lkt JolQmaLr d]n ldnfk u/fOlbg,
-v_ cf/f]lkt JolQmnfO{ kLl8t;Fu dfkmL dufpg,
-u_ cf/f]lkt JolQmnfO{ To:tf]sfd k'gM gug{ ;r]t u/fpg,
-3_ cf/f]lkt JolQmaf6 kLl8tnfO{ dgfl;a Ifltk"lt{ e/fO{lbg,
-ª_ cf/f]lkt JolQmnfO{ ;]jf zt{ ;DaGwL sfg"g adf]lhd ljefuLo sf/afxL ug{ .
-$_ Joj:yfksn] pkbkmf -!_ adf]lhd ul/Psf] u'gf;f]sf] 6'Ëf] u'gf;f] u/]sf] ldltn] kGw|
lbgleq nufpg' kg]{5 .
&= ph"/L lbg ;Sg]
-!_ bkmf ^ df h'g;'s}s'/f n]lvPsf]eP tfklg s;}n]s'g}sd{rf/L jf ;]jfu|fxLnfO{
sfo{:yndf s'g} k|sf/sf] of}ghGo b'Jo{jxf/ u/]df ;f]af6 kLl8t sd{rf/L, ;]jfu|fxL
^(
sfo{:yndf x'g]of}ghGo b'Jo{jxf/-lgjf/0f_ P]g, @)&!
jf lghsf tkm{af6 hf];'s}n] To:tf] JolQm pk/ of}ghGo b'Jo{jxf/ eP u/]sf] ldltn]
gAa]lbgleq k|df0f ;lxt ph"/L ;'Gg]clwsf/L ;dIf ph"/L lbg ;Sg]5 .
-@_ s'g}Joj:yfksn]bkmf ^ adf]lhd u/]sf]u'gf;f]lgwfl{|t cjlwleq 6'Ëf]gnufPdf
To:tf] cjlw ;dfKt ePsf] ldltn] / ;f] bkmf adf]lhd Joj:yfksn] u/]sf] lg0f{o
pk/s'g}kIfn]lrQ ga'emfPdf To:tf]lg0f{o ePsf]ldltn];Q/L lbgleq kLl8t
sd{rf/L, ;]jfu|fxL jf lghsf tkm{af6 hf];'s}jf cf/f]lkt JolQmn]ph"/L ;'Gg]
clwsf/L ;dIf ph"/L lbg ;Sg]5 .
-#_ s'g}Joj:yfksn]o; P]g adf]lhdsf]bfloTj jf cGo Joj:yf kfngf gu/]df jf
bkmf ( jf !! adf]lhd ph"/L ;'Gg]clwsf/L jf lg/LIf0f jf cg'udg u/fpg]lgsfon]
lbPsf] lgb]{zgsf] kfngf gu/]df ;/f]sf/jfnf JolQmn] ph"/L ;'Gg] clwsf/L ;dIf
ph"/L lbg ;Sg]5 .
*= ldnfkq ug{ ;Sg]
-!_ of}ghGo b'Jo{jxf/af6 kLl8t / cf/f]lkt b'j} kIfn] rfx]df ldnfkqsf] nflu ph"/L
;'Gg]clwsf/L ;dIf ;+o'Qm lgj]b g lbg ;Sg]5g\.
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd ldnfkqsf]nflu ;+o'Qm lgj]b g k/]df ph"/L ;'Gg]clwsf/Ln]
;f];DaGwdf kIfx¿;Fu cfjZos k/fdz{ u/L ldnfkq u/fO{lbg'kg]{5 .
-#_ pkbkmf -@_ adf]lhd ldnfkq ubf{ s'g}k|sf/sf]b:t'/nfUg]5}g .
(= ph"/Lstf{sf] ;+/If0f
-!_ o; P]g adf]lhd ph"/L u/]sf] sf/0fn] dfq Joj:yfksn] s'g} sd{rf/LnfO{ ;]jfaf6
x6fpg, cGo ljefuLo sf/afxL ug{ jf lghsf];?jf, a9'jf nufotsf j[lQ
ljsf;df c;/kg]{u/L s'g}lsl;dsf]sf/afxL ug{ kfpg]5}g .
-@_ Joj:yfksn] pkbkmf -!_ ljk/Lt s'g} sd{rf/L pk/ s'g} lsl;dsf] sf/afxL u/]df
To:tf] sd{rf/Ln] ;f] Joxf]/f v'nfO{ ph"/L ;'Gg] clwsf/L ;dIf lgj]bg lbg ;Sg]5 .
-#_ pkbkmf -@_ adf]lhd k/]sf] lgj]bg 5fgljg ubf{ lgj]bgsf] Joxf]/f dgfl;j b]v]df
ph"/L ;'Gg]clwsf/Ln]To:tf]lg0f{o ab/ug{ jf ;Rofpg ;DalGwt Joj:yfksnfO{
cfb]z lbg]5 .
-$_ pkbkmf -#_ adf]l hd ph"/L ;'Gg]clwsf/Laf6 cfb]z ePdf ;DalGwt Joj:yfksn]
k'g/fj]bg ug]{ Dofb gf3]sf] jf k'g/fj]bg k/]sf]df ;f] pk/ lg0f{o ePsf] kGw| lbgleq
To:tf]cfb]z sfof{Gjog ug{' kg]{5 .
&)
-%_ o; P]g adf]lhd ph"/L u/]sf] sf/0faf6 s'g} sd{rf/Ln] sfo{:yndf s'g} lsl;dsf]
, @)&!
;Sg]5 .
!!= k|ltj]b g k]z ug{' kg]{
-!_ bkmf !) adf]lhd lg/LIf0f tyf cg'udg ug{ vl6Psf]JolQmn]lg/LIf0f tyf
cg'udgsf]sfo{ ;dfKt ePkl5 b]xfosf s'/fx¿ v'nfO{ ;DalGwt lgsfo ;dIf
k|ltj]bg k]z ug{' kg]{5M
-s_ ;DalGwt Joj:yfksn]k"/f u/]jf gu/]sf]bfloTj jf cGo Joj:yf,
-v_ ;DalGwt Joj:yfksnfO{ bfloTj jf cGo Joj:yf k"/f ug{ Wofgfsif{0f
u/fOPsf] ljifo, /
-u_ cGo cfjZos s'/fx¿ .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd k|fKt ePsf]k|ltj]bg hfFra'em ubf{ s'g}Joj:yfksn]of]
P]g /o; P]g cGtu{t ag]s f]lgod tyf cfrf/;+lxtfdf plNnlvt bfloTj jf
cGo Joj:yf kfngf u/]sf] gb]lvPdf lg/LIf0f tyf cg'udg ug]{ u/fpg] lgsfon]
;DalGwt Joj:yfksnfO{ To:tf]bfloTj jf Joj:yf kfngf ug{ lgb]{zg lbg' kg]{5 .
&!
sfo{:yndf x'g]of}ghGo b'Jo{jxf/-lgjf/0f_ P]g, @)&!
&@
-v_ ph"/L ubf{ jf ph"/Lsf]k|lt/Iff ubf{ nfu]sf]jf:tljs vr{ .
, @)&!
-!_ o; P]g adf]lhd ePsf]km}; nf jf ldnfkqsf]sfof{Gjog ug]{bfloTj ;DalGwt
Joj:yfkssf] x'g]5 .
-@_ Joj:yfksn]pkbkmf -!_ adf]lhd km};nf jf ldnfkqsf]sfof{Gjog gu/]df
;DalGwt ph"/Lstf{n];f]xL Joxf]/f v'nfO{ ph"/L ;'Gg]clwsf/L ;dIf lgj]bg lbg
;Sg]5 .
-#_ pkbkmf -@_ adf]lhd lgj]b g kg{ cfPdf ph"/L ;'Gg]clwsf/Ln]k|rlnt sfg"g
adf]lhd To:tf]km}; nf jf ldnfkqsf]sfof{Gjog u/fO{lbg' kg]{5 .
-$_ pkbkmf -!_ df h'g;'s}s'/f n]lvPsf]eP tfklg cf/f]lkt JolQm Joj:yfks ePdf
ph"/L ;'Gg]clwsf/L cfkm}+n];f7L lbgleq km};nf jf ldnfkqsf]sfof{Gjog ug]{5 .
!*= tfnLdsf]kf7\oqmddf ;dfj]z ug]{
tfnLd lbg]k|To]s lgsfon]of}ghGo b'Jo{jxf//;f]sf]lgjf/0f ;DaGwL ljifonfO{ tfnLdsf]
kf7\oqmddf ;dfj]z ug{' kg]{5 .
&#
sfo{:yndf x'g]of}ghGo b'Jo{jxf/-lgjf/0f_ P]g, @)&!
&$
af]S;Lsf] cf/f]k -s;"/ /
;hfo_ P]g, @)&@
k|:tfjgf
s'g}JolQmnfO{ af]S;f jf af]S;Lsf]cf/f]k nufpg], cf/f]lkt JolQmnfO{ qm'/, cdfgjLo jf
ckdfghgs Jojxf/ug]{jf s'g}lsl;dn]oftgf lbg]h:tf]cdfgjLo sfo{nfO{ b08gLo agfO{
;fdflhs s'/Llt tyf cGwljZjf;sf]?kdf /x]sf]To:tf]sfo{ lgjf/0f ug{ /;f]sfo{af6 kLl8t
JolQmsf];+/I f0f u/L Gofo k|bfg ug]{;DaGwdf cfjZos Joj:yf ug{{ jf~5gLo ePsf]]n], g]kfnsf]
cGtl/d ;+ljwfg, @)^# sf]wf/f *# adf]lhd Joj:yflksf–;+;bsf]x}l;otdf ;+ljwfg ;efn]
of]P]g agfPsf]5 .
kl/R5]b ! M k|f/lDes
!= ;+lIfKt gfd /k|f/De
-!_ o; P]gsf] gfd æaf]S;Lsf] cf/f]k -s;"/ / ;hfo_ P]g, @)&@Æ /x]sf] 5 .
-@_ of]P]g t'?Gt k|f/De x'g]5 .
@= kl/efiffM ljifo jf k|;Ën]csf]{cy{ gnfu]df o; P]gdf,–
-s_ ækL8sÆ eGgfn]af]S;Lsf]cf/f]k ;DaGwL s;"/ug]{JolQm ;Demg' k5{ .
-v_ ækLl8tÆ eGgfn]af]S ;Lsf]cf/f]kaf6 kLl8t JolQm ;Demg' k5{ .
-u_ æaf]S;Lsf] cf/f]kÆ eGgfn] s'g} JolQmnfO{ af]S;f, af]S;L jf o:t} cGo gfdaf6
nf~5gf nufpg]sfo{ ;Demg' k5{ /;f]zAbn]af]S;Lsf]cf/f]kdf bkmf # adf]lhd
ul/g]h'g;'s}sfo{ ;d]t nfO{ hgfpF5 .
&%
af]S;Lsf] cf/f]k -s;"/ / ;hfo_ P]g, @)&@
-3_ æaf]S;Lsf] cf/f]k ;DaGwL s;"/Æ eGgfn] af]S;Lsf] cf/f]kdf bkmf # adf]lhd ul/g]
s'g}sfo{ ;Demg' k5{ .
&^
kl/R5]b # M af]S;Lsf cf/f]k ;DaGwL s;"/s
f ;"rgf
&&
af]S;Lsf] cf/f]k -s;"/ / ;hfo_ P]g, @)&@
&*
-v_ kLl8tnfO{ zf/Ll/s jf dfgl;s rf]6 k'u]sf]ePdf plrt pkrf/u/fpg jf
&(
af]S;Lsf] cf/f]k -s;"/ / ;hfo_ P]g, @)&@
*)
-$_ pkbkmf -!_ jf -@_ adf]lhdsf]Ifltk"lt{sf]/sd lng gkfpFb}kLl8tsf]d[To' ePdf
kl/R5]b % M ljljw
!$= ;]jf s]Gb|df /fVg ;Sg]
-!_ kLl8tnfO{ tTsfn ;'/I ff k|bfg ug{ tyf pkrf/sf]qmddf cnUu}a:g]Joj:yf ug{'
kg]{ b]lvPdf k|x/L sfof{non] lghnfO{ glhssf] ;]jf s]Gb|df /fVg] Joj:yf ug{'
kg]{5 .
:ki6Ls/0fM o; bkmfsf]k|of]hgsf]nflu æ;]jf s]Gb|Æ eGgfn]3/]n' lx+;f -s;"//
;hfo_ P]g, @)^^ sf]bkmf !! adf]lhd :yfkgf ul/Psf];]jf s]Gb| ;Demg' k5{ .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd ;]jf s]Gb|df /x]sf] kLl8tnfO{ ;]jf s]Gb|n] cfjZostf cg';f/
sfg"gL ;xfotf, dgf]ljdz{ jf dgf]j }1flgs ;]j f jf cfly{s ;xfotf pknAw u/fpg
;Sg]5 .
!%= ;r]tgf sfo{qmd ;~rfng ug]{
g]kfn ;/sf/, k|b]z ;/sf/ / :yfgLo tx#n]cf/f]k ;DaGwL s;"/x'g glbg ljleGg
lsl;dsf ;r]tgf sfo{qmd ;~rfng ug{ jf u/fpg' kg]{5 .
!^= ;/sf/jfbL x'g]
o; P]g cGtu{tsf]d'2f ;/sf/jfbL x'g]5 /;f]d'2f ;/sf/L d'2f ;DaGwL P]g , @)$( sf]
cg';"rL–! df ;dfj]z
ePsf]dflgg]5 .
*!
af]S;Lsf] cf/f]k -s;"/ / ;hfo_ P]g, @)&@
!&= xbDofb
af]S;Lsf] cf/f]k ;DaGwL s;"/ eP u/]sf] ldltn] gAa] lbgleq hfx]/L b/vf:t jf ;"rgf
lbg' kg]{5 .
!*= aGb Ohnf;af6 ;'g'jfO{ x'g
kLl8tn]dfu u/]df o; P]g adf]lhd s;"/dflgg]d'2fsf];'g'jfO{ aGb Ohnf;af6 ul/g]5 .
!(= k|rlnt sfg"g adf]lhd d'2f rnfpg afwf gkg]{
o; P]g adf]lhd s;"/dflgg]s'g}sfo{ cGo sfg"g adf]lhd klg s;"/dflgg]/x]5 eg]
To:tf]sfg"g adf]lhd d'2f rnfpg tyf sf/afxL ug{ o; P]gdf n]lvPsf]s'g}s'/fn]afwf
k'¥ofPsf] dflgg] 5}g .
@)= k|rlnt sfg"g adf]lhd x'g]
o; P]g df n]lvPsf]s'/fdf o;}P]g adf]lhd /c?df k|rlnt sfg"g adf]lhd x'g]5 .
@!= lgod agfpg clwsf/
o; P]g sf]sfof{Gjogsf]nflu g]k fn ;/sf/n]cfjZos lgod agfpg ;Sg]5 .
@@= vf/]hL / arfp
-!_ d'n'sL P]g, cbnsf]dxnsf]!)v= gDa/vf/]h ul/Psf]5 .
-@_ ;/sf/L d'2f ;DaGwL P]g, @)$( sf]cg';"rL–! sf]qmd ;+Vof #)s= lemlsPsf]
5 .
-#_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf]sfg"g cGtu{t eP u/]sf]sfd sf/afxL o;} P]g adf]lhd
eP u/]sf] dflgg]5 .
*@
ck/fw kLl8t ;+/If0f
P]g, @)&%
k|:tfjgf
g]kfnsf] ;+ljwfgåf/f k|bQ kmf}hbf/L Goflos k|lqmofsf] cleGg cª\usf] ?kdf /x]sf] ck/fw
kLl8tsf] Gofosf] clwsf/ ;'lglZrt u/L cfkm" kLl8t ePsf] d'2fsf] cg';Gwfg tyf sf/afxL
;DaGwL hfgsf/L kfpg] / sfg'g adf]lhd ;fdflhs k'gM:yfkgf / Ifltk"lt{ ;lxtsf] Gofo kfpg]
Joj:yf u/L ck/fwaf6 kLl8tnfO{ kg{ uPsf] k|lts"n c;/ Go"g ug{ tyf s;"/sf] kl/0ffd :j?k
Joxf]g'{ k/]sf] Iflt jfkt kLl8tnfO{ Ifltk"lt{ ;d]tsf] Joj:yf u/L kLl8tsf] xs lxtsf] ;+/If0f ug]{
;DaGwdf cfjZos Joj:yf ug{ jf~5lgo ePsf]n], ;+3Lo ;+;b\n] of] P]g agfPsf] 5 .
kl/R5]b ! M k|f/lDes
!= ;+lIfKt gfd /k|f/De
-!_ o; P]gsf]gfd æck/fw kLl8t ;+/I f0f P]g, @)&%Æ /x]sf]5 .
-@_ of]P]g t'?Gt k|f/De x'g]5 .
@= kl/efiffM ljifo jf k|;Ën]csf]{cy{ gnfu]df o; P]gdf,–
-s_ æcbfntÆ eGgfn]s;"/s f]sf/afxL /lsgf/f ug{ k|rlnt sfg"g adf]lhd clwsf/
k|fKt cbfnt ;Demg' k5{ /;f]zAbn]s'g}vf; lsl;dsf]s;"/sf]sf/afxL /
lsgf/f ug{ sfg"g adf]lhd clwsf/k|fKt cGo Goflos lgsfo jf clwsf/LnfO{
;d]t hgfpg]5 .
-v_ æs;"/Æ eGgfn]kLl8tsf]d[To' ePsf]jf kLl8tn]Iflt Joxf]g {' k/]sf]k|rlnt sfg"g
adf]lhd ;/sf/jfbL x'g]kmf}h
bf/L s;"/;Demg' k5{ .
*#
ck/fw kLl8t ;+/If0f P]g, @)&%
*$
-em_ ækfl/jfl/s kLl8tÆ eGgfn] s;"/sf] k|ToIf kl/0ffd :j?k d[To' ePsf] k|yd :t/sf]
*%
ck/fw kLl8t ;+/If0f P]g, @)&%
#= kLl8t gdflgg]
-!_ o; P]gdf cGoq h'g;'s}s'/f n]lvPsf]eP tfklg b]x fosf]cj:yfdf s'g}JolQmnfO{
Iflt k'u]d f jf lghsf]d[To' ePdf To;/L Iflt k'u]sf]jf d[To' ePsf]JolQm jf lghsf]
kl/jf/sf] ;b:onfO{ o; P]gsf] k|of]hgsf] nflu kLl8t dflgg] 5}g M–
-s_ k|rlnt sfg"g adf]lhd lghL /Iff cGtu{t cfkm\gf]jf c? s;}s f]hLp,
Hofg, ;DklQ jf ;ltTjsf]/Iff ug]{l;nl;nfdf s'g}sfo{ ubf{,
-v_ clwsf/ k|fKt clwsf/Lsf] cfb]z adf]lhd vl6Psf] jf t}gfy /x]sf]
;'/IffsdL{n]cfkm\gf]st{Jo kfngfsf]l;nl;nfdf k|rlnt sfg"g adf]lhd
s'g}sfo{ ubf{,
-u_ k|rlnt sfg"g adf]lhd cg';Gwfg ug] { clwsf/kfPsf]cg';Gwfg
clwsf/Ln] cfkm\gf] clwsf/ If]qleq /xL cg';Gwfgsf] l;nl;nfdf s'g}
sfo{ ubf{,
-3_ k|rlnt sfg"g adf]lhd cfk/flws bfloTj axg ug{' gkg]{cj:yfdf ePsf]
s'g} sfo{,
t/kL8ssf]pd]/ , dfgl;s c:j:ytf, s'6gLlts pGd'lQm jf kbLo cfwf/n]
k|fKt pGd'lQmsf]kl/0ffd :j?k kL8ssf]cfk/flws bfloTj axg ug{ gkg]{
ePdf klg o; P]gsf] k|of]hgsf] nflu To:tf] JolQmn] s;"/ u/]sf] dflgg] /
s;"/sf sf/0f ;DalGwt JolQmnfO{ kLl8t dflgg]5 .
-@_ pkbkmf -!_ df h'g;'s}s'/f n]l vPsf]eP tfklg ;f]pkbkmfdf n]lvPsf]cj:yfaf6
Iflt k'u]s f]jf d[To' ePsf]JolQmnfO{ g]kfn ;/sf/af6 /fxt k|bfg ug{ o; P]gdf
n]lvPsf] s'g} s'/fn] afwf kg]{ 5}g .
*^
%= e]befj lj?4sf] clwsf/
*&
ck/fw kLl8t ;+/If0f P]g, @)&%
**
-v_ s'g}JolQm lj?4 d'2f rnfpg]lg0f{o ul/Psf]/s'g}JolQmsf]xsdf d'2f grnfpg]
*(
ck/fw kLl8t ;+/If0f P]g, @)&%
-5_ k'k{Ifsf]nflu y'gfdf /x]sf]cleo'Qm y'gfaf6 efu]d f /To;/L efu]s f]df k'g:kqmfp
eO{ jf cfkm}pkl:yt x'g cfPdf ;f]sf]Joxf]/f,
-h_ cleo'Qm jf s;"/bf/nfO{ ;'kl/j]If0fsf] zt{df y'gf jf sf/fuf/af6 d'Qm ul/Psf]df
;k'l/j]If0f zt{x¿ / To:tf zt{x¿ x]/km]/ ePdf x]/km]/ ul/Psf zt{ ;DaGwL Joxf]/f
/ To:tf] x]/km]/ nfu" x'g] ldlt,
-em_ ;'kl/j]If0fdf y'gfaf6 d'Qm ePsf] cleo'Qm jf s;"/bf/n] ;'kl/j]If0fsf zt{x¿
kfngf u/] gu/]sf],
-`_ cleo'Qm jf s;"/bf/nfO{ k|rlnt sfg"g adf]lhd sf/fuf/ :yfgfGt/0f ul/Pdf ;f]
;DaGwL Joxf]/f,
-6_ s;"/b f/nfO{ ePsf];hfo /s}b ePsf]df s}b e'Qmfg x'g];do,
-7_ s;"/b f/s}b ;hfo e'Qmfg ug{' cufj}km/f/ePdf jf k'g:kqmfp eO{ cfPdf ;f]sf]
Joxf]/f,
-8_ s}b ;hfo e'Qmfg x'g' cufj}s;"/b f/nfO{ ePsf];hfo dfkmL, d'ntjL, kl/jt{g jf
sd ePsf]df jf s'g}sfg"gL Joj:yf cGtu{t s;"/bf/n];hfoaf6 5'6 kfPdf jf
d'Qm ePdf ;f] sf] Joxf]/f,
-9_ k|rlnt sfg"g adf]lhd ;'kl/j]If0fdf /xg' kg]{zt{df d'2f grnfOPsf]jf sf/fuf/
gk7fOPsf] jf s}baf6 d'Qm ul/Psf] kL8sn] ;'kl/j]If0fsf] zt{ pNn+3g u/]df
kLl8tn];f]pk/ph'/ug{ ;Sg]lgsfo /ph'/L ug]{tl/sf,
-0f_ s;"/bf/n] ;hfo ef]lu/x]sf] sf/fuf/sf] gfd / 7]ufgf,
-t_ s;"/bf/n] k|f]j]zg, Kof/f]n jf ;d'bflos ;]jf jf v'nf sf/fuf/ jf o:t} lsl;dsf]
cGo s'g};'ljwf kfPdf ;f];DaGwL Joxf]/f,
-y_ s;"/sf ;DaGwdf ePsf] km};nfsf] lj?4 g]kfn ;/sf/n] k'g/fj]bg u/] gu/]sf],
-b_ km};nf lj?4 k|ltjfbLsf] k'g/fj]bg k/]sf]df k|ToyL{ lemsfpg] cfb]z ePsf]df ;f] sf]
Joxf]/f,
-w_ km};nf lj?4 k/]sf] k'g/fj]bgdf k'g/fj]bg txsf] lg0f{o / ;f]sf] kl/0ffd,
-g_ s;"/bf/nfO{ ;'kl/j]If0fdf /flvPsf]df ;'kl/j]If0fsf] zt{ kl/jt{g ug{ jf
;'kl/j]If0fsf] cfb]z vf/]h ug{ s;"/bf/ jf cGo s;}n] k|rlnt sfg"g adf]lhd
lgj]bg lbPsf]df ;f] lgj]bgdf ePsf] lg0f{o,
-k_ y'gf jf s}b df /xbf cleo'Qm jf s;"/bf/sf]d[To' ePdf ;f]sf]Joxf]/f,
()
-km_ ljb]zL cleo'Qm jf s;"/bf/nfO{ k|rlnt sfg"g adf]lhd g]kfn ;/sf/n] g]kfnsf]
(!
ck/fw kLl8t ;+/If0f P]g, @)&%
-6_ k|rlnt sfg"g adf]lhd cbfntdf ljrf/flwg s;"/;DaGwL d'2f lkmtf{ ug{
d~h'/L lbg]glbg];DaGwdf ;'g'jfO ubf{ .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd wf/0ff JoQm ug{sf nflu ;DalGwt clwsf/Ln]kLl8tnfO{
dgfl;a ;do k|bfg ug{' kg]{5 .
!@= sfg"g Joj;foL /fVg kfpg]clwsf/
kLl8tn]rfx]d f kmf}h
bf/L Goflos k|lqmofdf 5'§}sfg"g Joj;foL /fVg kfpg]5 .
!#= ;'g'jfOdf pkl:ylt /;xeflutfsf]clwsf/
-!_ kLl8tnfO{ cbfntn]cGoyf cfb]z lbPsf]df afx]s s;"/sf ;DaGwdf x'g]
cbfntsf];'g'jfO ;DaGwL sf/afxLdf pkl:yt x'g kfpg]/cfkm\gf]egfO{ /fVg
kfpg] clwsf/ x'g]5 .
t/kLl8t JolQm d'2fsf];fIfL ;d]t ePsf]df ;fIfLsf]?kdf lghn]askq gu/];Dd
lghnfO{ cbfntn]vf; sf/afxLdf pkl:yt x'g /f]s nufpg ;Sg]5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd kLl8tn]JoQm u/]sf]egfO{nfO{ ;d]t ljrf/u/L cbfntn]
cfb]z
jf lg0f{o ug{' kg]{5 .
!$= ;'g'jfOsf]l;nl;nfdf 5'§}sIfdf /xg kfpg]clwsf/
-!_ cbfntn]s;"/s f];'g'jfOsf]l;nl;nfdf cleo'Qm, cleo'Qm ;Da4 JolQm /
cleo'Qmsf ;fIfLaf6 k[ys /xg]u/L kLl8tsf]lgldQ 5'§}sIf pknAw u/fpg
;Sg]5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd 5'§}sIf pknAw u/fpg ;Dej /Jojxfl/s gePdf ;'g'jfO
x'Fbf cbfntn]kLl8tsf];'/Iff /lxtsf]lgldQ kLl8t;Fu cleo'Qm, cleo'Qm ;Da4
JolQm /cleo'Qmsf ;fIfLn]cbfntn]cGoyf cfb]z lbPsf]df afx]s ;Dks{ ug{
g;Sg]cfjZos Joj:yf ldnfpg' kg]{5 .
!%= ;DklQ lkmtf{ kfpg]clwsf/
-!_ cg';Gwfgsf]l;nl;nfdf jf k|df0fsf]nflu lgoGq0fdf lnPsf]kLl8tsf];DklQ
cg';Gwfg sfo{ k"/f ePkl5 oyfzL3| ;DalGwt cg';Gwfg clwsf/Ln]kLl8tnfO{
lkmtf{ ug{' kg]{5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd lgoGq0fdf lnPsf];DklQnfO{ k|df0fsf]nflu cbfnt ;dIf
k]z ug{' kg]{ePdf jf ;DklQsf]:jfldTj jf ef]usf]ljifodf ljjfb ePdf ljjfb 6'Ëf]
nfUg' cufj};DklQ lkmtf{ ul/g]5}g .
(@
-#_ pkbkmf -@_ df h'g;'s}s'/f n]lvPsf]eP tfklg cbfntn]cfjZos 7fg]df To:tf]
(#
ck/fw kLl8t ;+/If0f P]g, @)&%
-@_ kLl8tsf] ;dflhs k'g::yfkgfsf] nflu g]kfn ;/sf/, k|b]z ;/sf/ / :yfgLo
txn]kf/:kl/s ;dGjodf pknAw ;|f]t ;fwgsf]cfwf/df cfjZos of]hgf tyf
sfo{qmd ;~rfng ug{ ;Sg]5 .
@)= lgj]bg lbg jf k'g/fj]bg ug{ ;Sg]
-!_ s'g}s;"/df cbfntaf6 ePsf]cfb]z jf lg0f{o ;DalGwt kLl8tnfO{ lrQ ga'em]df
;f]s
f]cfwf//sf/0f v'nfO{ To:tf]cfb]z jf lg0f{o lj?4 k|rlnt sfg"g adf]lhd
lgj]bg lbg jf k'g/fj]bg ug{ ;lsg] /x]5 eg] kLl8tn] To:tf] lgj]bg lbg jf k'g/fj]bg
ug{ ;Sg]5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf]lgj]bg lbg]jf k'g/fj]bg ug]{;DaGwdf ;DalGwt sfg"gdf
s'g} cjlw gtf]lsPsf]df To:tf] lgj]bg jf k'g/fj]bg cfb]z jf lg0f{osf] hfgsf/L
kfPsf]ldltn]kGw| lbgleq lbO;Sg' kg]{5 .
-#_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] lgj]bgdf pNn]v ul/Psf] cfwf/ / sf/0f ljrf/ u/L
;DalGwt clwsf/Ln] lg0f{o ug{' kg]{5 / To:tf] lg0f{osf] hfgsf/L lgj]bsnfO{ ;d]t
lbg' kg]{5 .
@!= kLl8tsf] st{Jo
o; P]g sf]k|of]hgsf]nflu kLl8tsf]st{Jo b]xfo adf]lhd x'g]5 M–
-s_ k|rlnt sfg"g adf]lhd ;dod}clwsf/k|fKt lgsfo jf clwsf/L ;dIf s;"/sf
;DaGwdf hfx]/ L jf ;"rgf lbg],
-v_ s;"/s f]cg';Gwfg /cleof]hgsf l;nl;nfdf cg';Gwfg jf cleof]h g ug]{
clwsf/LnfO{ ;xof]u ug]{,
-u_ s;"/d f ;+nUg JolQmnfO{ arfpg]p2]Zon]cg';Gwfg clwsf/L jf cbfnt ;dIf
pkl:yt gx'g]jf pkl:yt eP/klg ;f]p2]Zon]aofg lbg], askq ug]{jf s'g}k|df0f
k]z ug]{ sfo{ gug]{,
-3_ cfkm\gf] jf:tljs gfd, y/, jtg, 6]lnkmf]g gDa/, Od]n 7]ufgf pknAw u/fpg] /
To;df s'g}kl/jt{g eP oyfzL3| hfgsf/L u/fpg] .
@@= clwsf/sf] ;Ddfg ug{' kg]{
s;"/s f]cg';Gwfg, cleof]h
g, txlssft tyf Gofo lg¿k0fsf]k|lqmofdf ;+nUg x'g]
clwsf/Ln]o; P]g tyf k|rlnt g]k fn sfg"g adf]lhd k|bQ kLl8tsf clwsf/sf];Ddfg
ub}{sfof{Gjogsf]nflu plrt Wofg lbg' kg]{5 .
($
@#= clwsf/k|rngsf]nflu lgj]bg lbg ;lsg]
(%
ck/fw kLl8t ;+/If0f P]g, @)&%
To:tf] kl/l:ylt k/]sf] k|df0f ;+nUg u/L cleof]ukq cbfntdf bfo/ ePsf] ldltn]
Ps dlxgfleq cleof]u kq bfo/ug]{clwsf/L ;dIf To:tf]k|ltj]b g k]z ug{ afwf
kg]{ 5}g .
-$_ kLl8tn]pkbkmf -!_ jf -@_ adf]lhdsf]kLl8t k|efj k|ltj]b g uf]Ko /fVg rfx]df
uf]Ko /fVg rfx]sf] Joxf]/f / ;f]sf] sf/0f ;d]t k|ltj]bgdf v'nfpg' kg]{5 .
-%_ pkbkmf -!_ adf]lhd k]z x'g cfPsf]kLl8t k|efj k|ltj]bg cleof]u kq ;fy
/pkbkmf -#_ adf]lhd k]z x'g cfPsf]kLl8t k|efj k|ltj]b g k|fKt ePsf]tLg
lbgleq cleof]hg ug]{clwsf/Ln];DalGwt cbfnt ;dIf k]z ug{' kg]{5 .
@^= gSsn dfu ug{ ;Sg]
-!_ bkmf @% sf]pkbkmf -%_ adf]lhd cbfntdf k]z ePsf]kLl8t k|efj k|ltj]b gsf]
gSsn lng rfxg]cleo'Qm jf s;"/bf/n]cbfntaf6 To:tf]k|ltj]bgsf]gSsn
lng ;Sg]5 g\ .
-@_ pkbkmf -!_ df h'g;'s}s'/f n]lvPsf]eP tfklg b]x fosf]cj:yfdf cbfntn]
kLl8t k|efj k|ltj]b gsf]gSsn lbg OGsf/ug{ ;Sg]5M–
-s_ cleo'Qm km/f/ /x]sf]df,
-v_ gSsn lbFbf kLl8tsf];'/Iff /uf]kgLotfdf k|lts"n c;/kg]{ePdf,
-u_ kLl8t k|efj k|ltj]b gnfO{ kLl8tn]uf]Ko /fVg rfx]sf]ePdf .
@&= kLl8t k|efj k|ltj]bgnfO{ cfwf/lng ;lsg]
-!_ cbfntn]s;"/b f/nfO{ ;hfo lgwf{/0 f ubf{ kLl8t k|efj k|ltj]bgnfO{ ;d]t cfwf/
lng ;Sg]5 .
-@_ pkbkmf -!_ df h'g;'s}s'/f n]lvPsf]eP tfklg bkmf @^ sf]pkbkmf -@_ adf]lhd
gSsn lbg OGsf/ul/Psf]jf k|ltj]bgsf]uf]Ko /flvPsf]efunfO{ cbfntn];hfo
lgwf{/0f ubf{ cfwf/lng]5}g .
@*= s;"/a f6 Iflt sd ePsf]cg'dfg gul/g]
kLl8tn] o; kl/R5]b adf]lhd kLl8t k|efj k|ltj]bg k]z gu/]s} sf/0faf6 kLl8tnfO{
s;"/a f6 Iflt jf k|efj sd ePsf]cg'dfg ul/g]5}g .
(^
kl/R5]b $ M Ifltk"lt{
(&
ck/fw kLl8t ;+/If0f P]g, @)&%
(*
-9_ ljz]if cj:yf cfslif{t x'g]d f kLl8tn]lgh lj?4 x'g ;Sg]yk s;"/a f6 aRg]
((
ck/fw kLl8t ;+/If0f P]g, @)&%
-v_ Ifltk"lt{ bfaL ug]{JolQm cGo s'g}s;"/df ;+nUg ePsf]avt jf ;f]xL sf/0fn]lgh
lj?4 s;"/ ePsf]df k|yd:t/sf] kLl8tsf] x}l;otdf o; P]g adf]lhdsf] Ifltk"lt{
kfpF egL dfu ug]{,
-u_ s;}sf]lj?4 s;"/ug{ uPsf avt jf ;f]xL sf/0faf6 d[To' ePsf]JolQmsf]
kfl/jfl/s kLl8t,
-3_ k|rlnt sfg"g adf]lhd ;jf/L b'3{6gfsf]sf/0faf6 ePsf]Ifltsf];DaGwdf t];|f]
kIfsf]ladf Joj:yf cGtu{t Ifltk"lt{ kfpg]JolQm,
t/dfg]{jf Iflt k'of{pg]p2]Z on];jf/L ;fwg k|of]u u/L df/]df jf Iflt k'¥ofPdf o;
P]g adf]lhd Ifltk"lt{ pknAw u/fpg afwf kg]{5}g .
-ª_ k|yd:t/sf] kLl8t cGo s'g} s;"/df ;+nUg ePsf] hfgsf/L ePsf]df jf To:tf]
hfgsf/L kfpg'kg]{ dgfl;a sf/0f ePsf] låtLo:t/sf] kLl8t jf kfl/jfl/s kLl8t
JolQm,
t/h'g s;"/d f Ifltk"lt{ kfpg]xf];f]s;"/x'Fbf ;fIfL /x]sf]JolQmsf]xsdf of]
Joj:yf nfu" x'g]5}g .
-r_ s;"/sf] sf/0faf6 kLl8tnfO{ ug{' kg]{ pkrf/ ;/sf/sf] tkm{af6 lgMz'Ns ul/Psf] jf
;/sf/n] vr{ Joxf]/]sf] / kLl8tnfO{ lgsf] x'g] ;Defjgf ePdf To:tf] JolQm,
t/lrlsT;sLo k/fdz{ jf cf}ifwf]k rf//sd afx]s cGo Ifltsf]xsdf Ifltk"lt{
lbg afwf kg]{5}g .
-5_ k|rlnt sfg"g adf]lhd s}b ;hfo kfO{ y'gfdf /x]sf]cjlwdf lgh lj?4 s;"/
ePsf] sf/0faf6 dfgl;s Iflt Joxf]/]sf] kLl8t s}bL,
t/k|rlnt sfg"g adf]lhd nfu]s f]hl/jfgf ltg{ g;s]sf]sf/0faf6 dfq s}bdf a:g'
k/]s
f]df dfgl;s Iflt afkt ;d]t Ifltk"lt{ lbg afwf kg]{5}g .
-h_ k|rlnt sfg"g cGtu{t /fHo lj?4sf]s;"/df s;"/bf/7xl/Psf]JolQm,
-em_ k|rlnt sfg"g cGtu{tsf];+ul7t ck/fwdf s;"/bf/7xl/Psf]JolQm,
-`_ gfaflnu jf dfgl;s ;Gt'ng gePsf]kLl8t afx]s kLl8tn]cfkm" lj?4 s;"/ug{
pS;fPsf]jf kLl8tsf]cfr/0fsf]sf/0f lgh lj?4 ePsf]s;"/af6 kLl8t JolQm,
-6_ s;"/s f ;DaGwdf cg';Gwfg jf cbfntL sf/afxLsf ;DaGwdf hfx]/L jf ph'/L
glbg], em'§f hfx]/L jf ph'/L lbg], cg';Gwfg jf cleof]h g ug]{clwsf/LnfO{ ;xof]u
gug]{jf s;"/d f ;+nUg JolQmnfO{ arfpg]p2]Zon]aofg, askq ug]{jf k|df0f k]z
!))
ug]{jf ;f]p2]Z on]cg';Gwfg clwsf/L ;dIf ePsf]aofg eGbf cbfntdf k|lts"n
!)!
ck/fw kLl8t ;+/If0f P]g, @)&%
!)@
-@_ s}b ;hfo geO{ hl/jfgf dfq x'g] 7x/]sf] s;"/bf/n] nfu]sf] hl/jfgfsf] rf/
!)#
ck/fw kLl8t ;+/If0f P]g, @)&%
!)$
k'g::yfkgf, k/fdz{, cfly{s, ef}lts, ;fdflhs sfg"gL ;xfotf nufotsf ;]j f
!)%
ck/fw kLl8t ;+/If0f P]g, @)&%
!)^
dlxnf, sfg'g / ljsf; d~r (FWLD)
&@, cfbz{ dfu{, yfkfynL
kf]=a=g+= @^%#*, sf7df8f}+, g]kfn
kmf]g g+= $@^^$!%, $@$@^*#
km\ofS; M $@$)^@&
Od]n M fwld2013@gmail.com
Website : www.fwld.org
Yutube: youtube.com/fwldofficial