Dersa Yekem

Tîpên Kurdî:
Aa – Bb – Cc – Çç – Dd – Ee – Êê – Ff – Gg – Hh – Ii – Îî – Jj – Kk – Ll –
Mm –

Nn – Oo – Pp – Qq – Rr – Ss – Şş –Tt– Uu – Ûû – Vv– Ww – Xx – Yy – Zz

Tîpên Dengdar:
Bb – Cc – Çç – Dd –– Ff – Gg – Hh– Jj – Kk – Ll – Mm –
Nn –Pp – Qq – Rr – Ss – Şş –Tt–Vv – Ww – Xx – Yy – Zz

Tîpên Dengdêr:
Aa – Ee – Êê – Ii – Îî – Uu – Ûû - Oo

A - Hirdek a – Girdek

Rast : a – e – ê – i – î
Gilover : u – û – o
Kurti : e – i – u
Dirêj : a – ê – î – û – o
Aa : Av – Ax – Arin – Amed

Ee : Evin – Efrin

Êê : Êvar – Êva – Êzing

Ii : Incaz

Îî : Îsot – Îran – Îmze

Uu : Gul – Kurd

Ûû : Ûti – Gûtin

Oo : Ol – Osman – Orhan
Î

O I
A
U W
E
Û
Ê
 Dersa duyemîn

Pevdeng :
D ema TîpaW piştî tîpa X were pevdeng çedibe XW tenê bi pênc
Tîpan retê : {a-e-ê-i-î}

Minak :
Aa: Xwarin
Ee: Xwendin – Xwestin - Xwe
Êê: Xwê - Xwêdan
Ii: Xwişik
Îî: Xwîn - dixwînim
 Dersa sêyemîn

Tîpên alîkar ( Sîwar):

Beşa Kubiyek Car ji devê Di Zimanê Kurdi de dutîp mirov
derdikeve kite ye dengdêr li pey hev nayên.
Pêwîstî di her kîteyekê ger hat pêwîsti bi tîpek de tîpek dengdêr
Hebe alîkar heye.
Kite ji tîpek heya-pênc tîpen alîkar hevin : Y,W,H tîpan cidibe

Y : Birayê min - duyemîn

W : Duwemîn
H : Avahi - Valahi

Kîte :
1- Kîteya Yek tîpî : a – e – ê – i – î – u – û – o

2- Kîteya Du tîpî : Ax – Av – Ol

3- Kîteya sê tîpî : Roj – Del – Gul – Gur

4- Kîteya çar tîpî : Deng – Reng – Dest

5- Kîteya Penç tîpî : Stran – Stêrk

Minak :
Agirê newrozê geş bikin

|| A || gi || rê || new || ro || zê || geş || bi || kin ||

------------------------------------------------------------------------------------
Cûdî Ciyayekî pîroze

|| Cû || dî || Ci || ya || ye || kî || pî || ro || ze ||
------------------------------------------------------------------------------------
Ezê biçim mal

|| E || zê || bi || çim || mal ||
------------------------------------------------------------------------------------
Serhildan jiyane

|| Ser || hil || dan || ji || ya || ne ||

------------------------------------------------------------------------------------
Erk :
Kobanê li Rojavayê Kurdistanê ye
|| Ko || ba || nê || li || Ro || ja || va || yê || Kur || dis || ta || nê || ye ||

Kurdino mal xerabino,yan fêrî Zimaê xwe bibin,yan jî neh bêjîn em

kurdin

Kur || di || no || mal || xe || ra || bi || no || yan || fê || rî || Zi || ma || nê||

xwe || bi || bin || || yan || jî || neh || bê || jîn || em || kur|| din ||