Professional Documents
Culture Documents
Pagbasa at Pagsusuri NG Iba't Ibang Teksto Tungo Sa Pananaliksik
Pagbasa at Pagsusuri NG Iba't Ibang Teksto Tungo Sa Pananaliksik
Pagbasa at Pagsusuri NG Iba't Ibang Teksto Tungo Sa Pananaliksik
(KWARTER 3)
TEKSTONG IMPORMATIBO
TEKSTONG DESKRIPTIBO
Inihanda ni:
Bb. CZARINA B. GAÑAS
TEKSTONG IMPORMATIBO
Ang tekstong impormatibo ay isang uri ng babasahing di-piksyon. Ito ay naglalayong
magbigay ng impormasyon o magpaliwanag nang malinaw at walang pagkiling tungkol sa iba’t
ibang paksa.
Ang mga impormasyon o kabatirang inilalahad ng may-akda ay hindi nakabatay sa
kanyang opinyon kundi sa katotohanan at mga datos kaya’t hindi nito masasalamin ang kanyang
pagpabor o pagkontra sa paksa. Karaniwang may malawak na kaalaman tungkol sa paksa ang
manunulat o kaya’y nagsasagawa ng pananaliksik o pag-aaral ukol dito.
Ang mga tekstong impormatibo ay karaniwang makikita sa mga pahayagan o balita, sa
mga magasin, aklatan, sa mga pangkalahatang sanggunian tulad ng ensiklopedya, gayundin sa
iba’t ibang websites sa Internet. Naglalahad ng mga bagong impormasyon, bagong pangyayari,
bagong paniniwala, at mga bagong impormasyon ang tekstong impormatibo. Layunin nitong
magbigay ng mahalagang impormasyon upang alisin o linawin ang mga agam-agam na
bumabalot sa isipan ng mambabasa kaugnay sa isang paksa o isyung tinatalakay. Ang mga
kaalaman ay nakaayos nang sunud-sunod at inilalahad nang buong linaw at may kaisahan.
➢ Pantulong na Kaisipan
Mahalaga ang paglalagay ng mga angkop na pantulong na kaisipan o mga detalye. Nakatutulong
ito na mabuo sa isipan ng mga mambabasa ang pangunahing ideyang nais niyang matanim o
maiwan sa kanila.
TUKLASIN
GAWAIN 1
A. Basahin ang halimbawa ng balita at sagutin ang mga sumusunod na katanungan.
“Kung may aalis, may babalik. Kung may nawala, may papalit”, ani Ranara. Hindi siya
makapaniwala nang masungkit ang pagkapanalo dahil sa limitado lamang ang panahong iginugol
para sa pagsasanay. “May plano talaga si God”, dagdag pa nito.
“Mahirap para sa sitwasyon ko lalo na’t nanggaling ako sa simpleng palarolaro lamang pero
ngayon biglang nag-iba. Mula sa isports patungo sa larangan ng kasanayan sa pagsasalita.
Ganyan ka makapangyarihan ang ating Panginoon”, pahayag ni Lastima matapos ang
kompetisyon.
Halos mangiyak-ngiyak ang dalawa nang idineklara ang pagkapanalo sa patimpalak sa Tagisan
ng Talento sa Filipino. Nagpakitang-gilas si Lastima sa Dagliang Talumpati na nilahukan ng mga
mag-aaral ng Senior High mula sa Rehiyon Diyes.
PAGYAMANIN
GAWAIN 2
Naririto ang ilan sa mga epekto ng cyberbullying: mga senyales ng depresyon, pag-inom ng alak o
paggamit ng ipinagbabawal na gamot, pagliban o pag-iwas sa pagpasok sa paaralan,
pagkakaroon ng mababang marka sa paaralan, pagkawala ng tiwala sa sarili o pagkakaroon ng
problema sa kalusugan at pagiging biktima rin ng harapang bullying.
Ayon sa ulat sa Googe Trends, ikaapat sa mga bansa sa buong mundo kung saan may
pinakamaraming naghanap ng impormasyon ukol sa cyberbullying noong 2013 ay ang Pilipinas.
Isa itong indikasyon na ang isyu ng cyberbullying ay isang makatotohanang pangyayari sa ating
bansa. Bagama’t sa kasalukuyan ay wala pang opisyal na istadistika ang Pilipinas patungkol sa
cyberbullying. Sa bansang Amerika ay naitala na nasa 9% ng mga mag-aaral sa Grade 6
hanggang 12 ang nakaranas ng cyberbullying noong 2010 at 2011. Samantalang noong 2013,
tumaas sa 15% ang mga mag-aaral sa Grade 9 hanggang 12 na nakaranas ng cyberbullying
TANDAAN!
GAWAIN 3
____1. Mahilig sa mga insekto si Tony. Nais niya ngayong malaman kung paano at bakit
nagbabagong anyo ang mga ito. Hawak niya ang isang tekstong may pamagat na “Ang
Pagbabagong Anyo ng Salagubang.”
____2. Patuloy na nararanasan ng mga bansa sa daigidig ang matinding tag-init at napakalakas
na bagyong nagreresulta sa malawakang pagkasira. Nais ni Rodel na magkaroon ng mas
maraming impormasyon ukol dito kaya’t hawak niya ngayon ang tekstong may pamagat na “Mga
Epekto ng Global Warming sa Kapaligiran.”
____3. Maraming pag-aaklas ang naganap sa ating bansa laban sa mananakop. Iba’t iba rin ang
dahilan sa mga pag-aaklas na ito. Gustong malaman ni Donna ang istorya sa likod ng
pinakahabang pag-aaklas sa kasaysayan ng Pilipinas - Ang Pag-aaklas ni Dagohoy sa Bohol.
____4. Nagbabasa ng balita si Jean. Makikita sa hawak niyang pahayagan ang balitang ito: “51 st
International Eucharistic Congress, Ginanap sa Cebu noong Enero 24-31, 2016.”
____5. Masayang-masaya si Gng. Cruz nang mabasa ang balitang nasa pahayagang hawak niya.
Sinasabi ritong “Si Pia Wurtzbach ay nagwagi bilang Ms. Universe 2015.”
GAWAIN 4
D. Ngayon ay ikaw naman ang sumulat ng sarili mong halimbawa ng tekstong impormatibo. Maari
kang mag-isip ng sariling paksang susulatin na ihihingi mo ng pahintulot sa iyong guro o maaari
kang pumili sa mga paksang nakalahad sa ibaba:
➢ Mga paraan sa pagpapanatili ng malusog na pangangatawan
➢ Epekto ng COVID-19 sa ekonomiya ng bansa
➢ Epekto sa katawan ng mga pagkaing na-proseso tulad ng de-lata, instant noodles at iba pa
➢ Sanhi at Bunga ng COVID-19
➢ Isang balitang lokal na personal mong nasaksihan
➢ Kasaysayan ng iyong barangay o lugar
PANGHULING PAGTATAYA
Batay sa sariling paghihinuha, isulat sa inilaang patlang ang salitang Tama kung tama ang
pahayag at isulat naman ang salitang MALI kung mali ito.
_____ 1. Ang tekstong impormatibo ay naglalayong magbigay ng impormasyon.
_____ 2. Ang mga impormasyon o kabatirang inilalahad sa tekstong impormatibo ay nakabatay sa
sariling opinyon ng may-akda.
_____ 3. Laging may nadaragdag na bagong kaalaman ang tekstong impormatibo.
_____ 4. Maituturing na tekstong impormatibo ang isang balita o sulating pangkasaysayan.
_____ 5. Hindi kailangang ilahad ang talasangguniang ginagamit sa tesktong impormatibo.
_____ 6. Isinasaalang-alang sa tekstong impormatibo ang paggamit ng estilo sa pagbibigay-diin
sa mahalagang salita tulad ng pagsulat nang nakadiin, nakahilis at nakasalungguhit.
_____ 7. Ibinabahagi ng tekstong impormatibo ang mga mahahalagang impormasyong patungkol
sa tao, hayop at iba pang mga nabubuhay at mga pangyayari sa paligid.
_____ 8. Ang tekstong impormatibo ay naglalahad ng impormasyon tungkol sa paborito mong
isports.
_____ 9. Isang uri ng tekstong impormatibo ang nagpapaliwanag kung paano at bakit nagaganap
ang isang bagay o pangyayari.
_____10. Mabibigyang-diin ang teksto kung gagamitan ito ng mga palarawang representasyon.
_____11. Ang tekstong impormatibo ay isang uri ng babasahing di-piksyon.
_____12. Halimbawa ng tekstong impormatibo ay tula, mga facebook post at sanaysay.
_____13. Layunin ng tekstong impormatibo ang magbigay o magpaliwanag nang malinaw at
walang pagkiling tungkol sa iba’t ibang paksa tulad ng mga hayop, isports, agham o siyensiya,
kasaysayan, gawain, paglalakbay, heograpiya, kalawakan, panahon at iba pa.
_____14. Karaniwang makikita ang mga tekstong impormatibo sa mga pahayagan o balita, sa
mga magasin, aklatan, sa mga pangkalahatang sanggunian tulad ng encyclopedia at sa ibat’ ibang
websites sa internet.
_____15. Walang matatawag na iba’t ibang uri ang tekstong impormatibo.
TEKSTONG DESKRIPTIBO
KAHULUGAN
Ang tekstong deskriptibo ay isang pagpapahayag ng mga impresyon at kakintalang likha
ng pandama. Sa pamamagitan ng pang-amoy, panlasa, pandinig, paningin, at panlasa, itinatala
ng sumusulat ang paglalarawan ng mga detalye na kanyang nararanasan.
LAYUNIN
Ito ay naglalayong makapaglahad ng kabuuang larawan ng isang bagay, pangyayari o kaya
naman ay makapagbigay ng isang konseptong biswal ng mga bagay, pook, tao, o pangyayari.
MGA ELEMENTO (DALAWANG PARAAN NG PAGLALARAWAN)
1. Karaniwang Paglalarawan – tahasang inilalarawan ang paksa sa pamamagitan ng
pagbanggit sa mga katangian nito gamit ang mga pang-uri at pang-abay. Inilalahad sa
tekstong ito ang mga pisikal na katangian ng inilalarawan sa pamamagitan ng
obserbasyon.
Halimbawa:
b. Metapora o Pagwawangis – tuwirang paghahambing kaya’t hindi na
kailangang gamitan ng mga salitang nagpapahayag ng pagtutulad.
Halimbawa:
Halimbawa:
Halimbawa:
e. Onomatopeya o Paghihimig – paggamit ng salitang may pagkakatulad sa tunog ng
bagay na inilalarawan.
Halimbawa:
URI NG PAGLALARAWAN
1. Subhektibo – ang manunulat ay nakabatay lamang sa kanyang mayamang imahinasyon at
hindi nakabatay sa katotohanan.
Halimbawa:
Sa gulang na dalawampu ay maaaninag sa binata ang kasipagan dahil sa matipunong
pangangatawan at magaspang na palad na pinanday ng kahirapan.
Halimbawa:
Ang perpektong kono ng Bulkang Mayon ay isang tanawing binabalik-balikan ng mga
turistang nagmumula pa sa iba’t ibang panig ng bansa at mundo. Itinuturing itong
pinakaaktibong bulkan sa bansa.
PAGYAMANIN
GAWAIN 1
Basahin ang isang halimbawa ng tekstong deskriptibo .
GAWAIN 2
Sumulat ng isang tekstong deskriptibo batay sa sumunod na sitwasyon.
HALIMBAWA:
PAMANTAYAN SA PAGBIBIGAY NG PUNTOS
PANGHULING PAGTATAYA
PANUTO: Tukuyin kung ano ang hinihingi ng bawat aytem. Pumili ng sagot mula sa kahon sa ibaba
at isulat ang katumbas na titik sa patlang bago ang bilang ng bawat aytem. Maaaring ulitin ang sagot
kung kinakailangan.