Trung Tâm Giáo Dục Và Chăm Sóc Sức Khỏe VT CARE

Số 68/1A đường 3 Tháng 2, Ninh Kiều, Cần Thơ - Điện thoại: 0909904049 – www.trungtamvtcare.com

Autism Spectrum Disorder (ASD)

- Trẻ có ASD trở nên đặc biệt hơn so với những trẻ còn lại. Trẻ có thể thông minh hơn trẻ thường
trong một số lĩnh vực nhưng khó khăn về khả năng giao tiếp với người khác. Sở thích và hành
vi của trẻ đôi khi khó hiểu. Biểu hiện thường được thấy trước 3 tuổi.
- Tỷ lệ trung bình khoảng 1% (Ở Mỹ, báo cáo năm 2018 là 1/59 trẻ), nam gấp 5 lần nữ.
- Ở Việt Nam còn được gọi là “phổ tự kỷ”, từ “phổ” hàm ý rằng, biểu hiện và mức độ của rối
loạn rất đa dạng. Nguyên nhân chưa rõ, đa số đồng ý do sự kết hợp phức tạp giữa GEN và môi
trường (các nghiên cứu gần đây chỉ ra GEN đóng vai trò lớn hơn)
- Chưa có cách điều trị dứt điểm, đa số các phương pháp can thiệp được chứng minh là về giáo
dục, nhằm tăng cường khả năng giao tiếp, hạn chế hành vi, gi úp trẻ hoà nhập.
- Khoảng 50% đi kèm khiếm khuyết trí tuệ và không có khả năng nói như trẻ thường.

Giao tiếp/ngôn ngữ Hành vi/sở thích

Giảm khả năng

Lặp đi lặp lại
giao tiếp/cảm xúc qua lại

Giao tiếp không lời Nghi thức, rập khuôn

Khả năng chơi tưởng tượng
kết bạn, hiểu, duy trì và phát triển Sở thích tập trung/hạn hẹp
mối quan hệ bạn bè
Tìm kiếm/tránh né cảm giác

Ths.Bs.Trần Thiện Thắng – Giảng viên Trường ĐH Y Dược Cần Thơ

Trung Tâm Giáo Dục Và Chăm Sóc Sức Khỏe VT CARE
Số 68/1A đường 3 Tháng 2, Ninh Kiều, Cần Thơ - Điện thoại: 0909904049 – www.trungtamvtcare.com

Tiên lượng cho trẻ RLPTK(tại trung tâm VTCare) Điểm

Thời < 2 tuổi 3
điểm 2-4 tuổi 2
được can 4-6 tuổi 1
thiệp > 6 tuổi 0
> 70 2
Chỉ số
50-70 1
thích ứng
< 50 0 Rối loạn phổ tự kỷ
Chỉ số > 70 2
thông 50-70 1
minh < 50 0
Có được học/thực hành can thiệp 1
Phụ
Có dành >1 giờ mỗi ngày cho trẻ 1
huynh
Có thấy thoải mái khi dạy/chơi với trẻ 1
Môi GV được đào tạo về can thiệp 1
trường Chăm sóc ít trẻ chuyên biệt (< 3 trẻ) 1
Tổng điểm (tối đa 12 điểm) Giúp phụ huynh hiểu RLPTK

Tài liệu RLPTK

Tăng động giảm chú ý

www.a365.vn
www.trungtamvtcare.com => Test tâm lý
Lời dặn cho phụ huynh
- Tập trẻ tiếp xúc mắt
o Tạo điều kiện cho trẻ nhìn vào mắt.
o Đáp ứng chậm
o Luôn khen, thưởng khi trẻ làm tốt.
- Chơi luân phiên, tương tác.
- Dạy trẻ phù hợp với năng lực (nên có chương trình cá nhân), lòng ghép can thiệp và chơi với
trẻ. Hạn chế xem tivi, ipad, điện thoại ...
- Nên kiên nhẫn, tránh tình trạng phụ huynh đang bị stress can thiệp cho trẻ.
- Cố gắn hiểu trẻ hơn là bắt trẻ làm theo ý mình.

“Trẻ tự kỷ luôn giao tiếp với chúng ta, chỉ là chúng ta chưa học được cách giao tiếp với trẻ”
Ths.Bs.Trần Thiện Thắng – Giảng viên Trường ĐH Y Dược Cần Thơ
 Trung Tâm Giáo Dục Và Chăm Sóc Sức Khỏe VT CARE
Số 68/1A đường 3 Tháng 2, Ninh Kiều, Cần Thơ - Điện thoại: 0909904049 – www.trungtamvtcare.com

KHIẾM KHUYẾT TRÍ TUỆ

Từ 2 – 6 tuổi, thời kỳ phát

triển khả năng tư duy

Từ 0 – 2 tuổi, trí não trẻ

phát triển vượt trội, chiếm
80% trọng lượng não bộ
người trưởng thành

Mức độ Biểu hiện lâm sàng

- Chiếm đa số, khoảng 80-85% trường hợp

- Trẻ có thể phát triển các khả năng về quan hệ xã hội và thường
rất khó phân biệt với trẻ bình thường.
Chậm phát - Trẻ có thể theo học các cấp phổ thông (đến lớp 6) nhưng kém
triển nhẹ hơn các trẻ khác. Trẻ tự chăm sóc bản thân và tự lập được nhưng
thường cần sự trợ giúp của cộng đồng và xã hội.
- Điều trị chủ yếu là biện pháp giáo dục huấn luyện nhằm phát
triển các kỹ năng và bù trừ các thiếu sót.

- Chiếm khoảng 10% các trường hợp chậm phát triển, đa số có

nguyên nhân thực tổn.
- Khó khăn để hiểu các quy tắc xã hội. Có thể tự chăm sóc bản
Chậm phát
thân nhưng cần sự giám hộ và giúp đỡ vừa phải.
triển trung
- Tuổi đi học trẻ bộc lộ những khó khăn, song vẫn có thể theo học
bình
đơn giản (thường không quá lớp 3)
- Tuổi trưởng thành có thể tự lập được một phần nhưng luôn luôn
cần sự trợ giúp của xã hội.

Ths.Bs.Trần Thiện Thắng – Giảng viên Trường ĐH Y Dược Cần Thơ

Trung Tâm Giáo Dục Và Chăm Sóc Sức Khỏe VT CARE
Số 68/1A đường 3 Tháng 2, Ninh Kiều, Cần Thơ - Điện thoại: 0909904049 – www.trungtamvtcare.com

- Về điều trị, cố gắng phát hiện và điều trị các nguyên nhân thực
tổn. Cần phải có chương trình giáo dục cụ thể và kiên trì mới có
thể phát triển các khả năng hạn chế của họ.

- Chiếm khoảng 3-4%, đa số có nguyên nhân thực tổn, một số có

bệnh lý khác kết hợp.
- Trước tuổi đi học trẻ đã biểu hiện sự kém phát triển về vận động
và ngôn ngữ, hoặc không có khả năng giao tiếp.
- Tuổi đi học có thể nói và biết giữ vệ sinh cá nhân, trẻ này không
có khả năng theo học và học nghề.
Chậm phát
- Tuổi trưởng thành không thể tự lập mà chỉ có thể tự phục vụ
triển nặng
một phần về sinh hoạt bản thân, và luôn cần sự bảo hộ, giúp đỡ
của người thân và xã hội
- Về điều trị, cần thiết phát hiện và điều trị các bệnh cơ thể và tâm
thần kèm theo, có thể có ít tiến bộ trong giáo dục trí tuệ và kỹ
năng.

- Chiếm 1-2%, hầu hết có nguyên nhân thực tổn.

- Trẻ biểu hiện tình trạng rất kém phát triển về chức năng các giác
Chậm phát quan và vận động, trẻ chỉ có thể tiếp thu được những hướng dẫn
triển trầm tối thiểu, thô sơ.
trọng - Lớn lên cần sự chăm sóc, nuôi dưỡng và giám hộ chặt chẽ.
- Bệnh nhân thường qua đời sớm do biến chứng của các bệnh cơ
thể nguyên nhân hay kết hợp.

Lời dặn cho phụ huynh

- Dạy trẻ:
o Phù hợp so với năng lực
o Trực quang, thực tế, thực hành nhiều hơn
o Chậm, lập đi lập lại nhiều lần
- Thường xuyên động viên khen ngợi trẻ.
- Khuyến khích trẻ làm hoàn thành công việc (đơn giản) để tăng sự tự tin.
- Giúp trẻ sớm thích nghi và phát triển trí thông minh phù hợp với năng lực của
trẻ (phụ huynh nên tham khảo trí tuệ đa diện)

“Điều mong muốn nhất ở mỗi con người là sự hạnh phúc, chắc gì chúng ta hạnh phúc
hơn trẻ khiếm khuyết trí tuệ!” - VT
Ths.Bs.Trần Thiện Thắng – Giảng viên Trường ĐH Y Dược Cần Thơ