Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 2

Performance Task sa Araling Panlipunan

Ang Gitnang
Panahon
Sa kasaysayan ng Europa, ang Middle Ages o medieval period ay tumagal mula ika-5 hanggang
sa huli na ika-15 siglo. Nagsimula ito sa pagbagsak ng Western Roman Empire at lumipat sa Renaissance
at the Age of Discovery. Ang Gitnang Panahon ay ang gitnang panahon ng tatlong tradisyunal na
paghahati ng kasaysayang Kanluranin: klasikal na sinaunang panahon, panahon ng medieval, at
modernong panahon. Ang panahon ng medieval ay nahahati mismo sa Early, High, and Late Middle
Ages.

Ang pagtanggi ng populasyon, pagtutol sa urbanisasyon, pagbagsak ng sentralisadong awtoridad,


pagsalakay, at paglipat ng masa ng mga tribo, na nagsimula noong Late Antiquity, ay nagpatuloy noong
Early Middle Ages. Ang malalaking paggalaw ng Panahon ng Paglipat, kasama ang iba`t ibang mga taong
Aleman, ay bumuo ng mga bagong kaharian sa natitira sa Western Roman Empire. Noong ika-7 siglo,
ang Hilagang Africa at Gitnang Silangan — na dating bahagi ng Imperyong Byzantine — ay napasailalim
ng pamamahala ng Umayyad Caliphate, isang emperyong Islam, pagkatapos ng pananakop ng mga
kahalili ni Muhammad. Bagaman mayroong malalaking pagbabago sa lipunan at mga istrukturang
pampulitika, ang pahinga na may klasikal na sinaunang panahon ay hindi kumpleto. Ang may sukat pa rin
na Imperyong Byzantine, ang direktang pagpapatuloy ng Roma, ay nakaligtas sa Silangang Mediteraneo
at nanatiling isang pangunahing kapangyarihan. Ang code ng batas ng emperyo, ang Corpus Juris Civilis
o "Code of Justinian", ay muling natagpuan sa Hilagang Italya noong ika-11 siglo. Sa Kanluran,
karamihan sa mga kaharian ay isinasama ang ilang umiiral na mga institusyong Romano. Ang mga
monasteryo ay itinatag bilang mga kampanya upang gawing Kristiyano ang paganong Europa na
nagpatuloy. Ang mga Franks, sa ilalim ng dinastiyang Carolingian, ay itinatag nang sandali ang
Carolingian Empire noong huling ika-8 at unang bahagi ng ika-9 na siglo. Sakop nito ang karamihan sa
Kanlurang Europa ngunit kalaunan ay sumuko sa presyur ng panloob na mga digmaang sibil na
sinamahan ng panlabas na pagsalakay: Ang mga Viking mula sa hilaga, Magyars mula sa silangan, at
mga Saracens mula sa timog.

Sa panahon ng High Middle Ages, na nagsimula pagkalipas ng 1000, ang populasyon ng Europa
ay tumaas nang malaki habang pinapayagan ng mga makabagong teknolohiya at agrikultura na umunlad
ang kalakal, at pinapayagan ng Medieval Warm Period na magbago ang ani ng ani. Ang Manorialism, ang

Ashley Alantuson
Performance Task sa Araling Panlipunan
samahan ng mga magsasaka sa mga nayon na may utang sa mga maharlika, at piyudalismo, ang
istrukturang pampulitika kung saan ang mga kabalyero at mga may mababang estado ay may utang sa
serbisyo militar sa kanilang mga pinuno bilang kapalit ng karapatang magrenta mula sa mga lupa at
manor, ay dalawa sa mga paraan ng lipunan ay naayos sa Mataas na Edad ng Edad. Ang mga Krusada, na
unang ipinangaral noong 1095, ay mga pagtatangka ng militar ng mga Kristiyano sa Kanlurang Europa na
muling kontrolin ang Banal na Lupa mula sa mga Muslim. Ang mga hari ay naging pinuno ng mga
sentralisadong bansa-estado, binabawasan ang krimen at karahasan ngunit ginagawa ang ideyal ng pinag-
isang nagkakaisang Kristiyanismo na mas malayo. Ang buhay na intelektwal ay minarkahan ng
skolastikismo, isang pilosopiya na binibigyang diin ang pagsali sa pananampalataya sa pangangatuwiran,
at ng pagtatatag ng mga pamantasan. Ang teolohiya ni Thomas Aquinas, ang mga kuwadro na gawa ni
Giotto, ang tula ni Dante at Chaucer, ang mga paglalakbay ni Marco Polo, at ang arkitekturang Gothic ng
mga katedral tulad ng Chartres ay kabilang sa mga natitirang tagumpay sa pagtatapos ng panahong ito at
sa Late Middle Ages .

. Ang Late Middle Ages ay minarkahan ng mga paghihirap at kalamidad kasama na ang
taggutom, salot, at giyera, na makabuluhang nagpabawas sa populasyon ng Europa; sa pagitan ng 1347 at
1350, pinatay ng Black Death ang halos isang-katlo ng mga Europeo. Ang kontrobersya, ereheyo, at ang
Western Schism sa loob ng Simbahang Katoliko ay nag-ugnay sa pagitan ng hidwaan, alitan sibil, at mga
paghihimagsik ng mga magsasaka na nangyari sa mga kaharian. Ang mga pagpapaunlad ng kultura at
teknolohikal ay nagbago sa lipunan ng Europa, na nagtapos sa Huling Gitnang Edad at nagsisimula ang
maagang modernong panahon.

Ashley Alantuson

You might also like