Latihan soal

Ekspansi Fungsi Ke Bentuk Deret

Oleh:
AMIR SUPRIYANTO
Jurusan Fisika FMIPA Unila
 sin𝑥
1. Tentukan deret dari: 𝑥

Penyelesaian:
sin 𝑥
𝑥
1 𝑥 3 𝑥 5 𝑥 7
= { 𝑥 − 3! + 5! − 7!
𝑥
+ ⋯ } = 1 𝑥 + 𝑥2 𝑥3
− 3! 7! + ⋯
5! −
2. Tentukan deret dari: sinh 𝑥

Penyelesaian:
𝑒𝑥 − 𝑒−𝑥
sinh 𝑥 = 2
1 3 5
𝑥2 3
𝑥 4 𝑥
=2{ 1+𝑥 2! + 3! + 4! + 5! + ⋯
+ 𝑥3 43 𝑥5
𝑥2
− 1 − 𝑥 + − 3! + 4! − + ⋯ }
2! 5 5!
1 3 𝑥
𝑥
= 2 2𝑥 + 2 + 2 5! + ⋯
3!

=𝑥+
𝑥3 3! +
𝑥 5 5! + ⋯
3. Tentukan deret 𝑒𝑥
dari: 1−𝑥

Penyelesaian:
𝑒 𝑥 𝑥 −1
1−𝑥
1−𝑥=𝑒
= 1 + 𝑥 + 𝑥2 𝑥3 43 𝑥5
5! + ⋯ (1 − 𝑥
2! + 3! + 4! +
2𝑥2 2.3𝑥3 2.3.4𝑥4 2.3.4.5. 𝑥5
+ 2! − 5! +⋯)
3! + 4! −

= 1+𝑥+ 2! + 𝑥3 3! +
𝑥2
 3 5! + ⋯ (1 − 𝑥
4 4! + 𝑥 5

+ 𝑥2 − 𝑥3 + 𝑥4 − 𝑥5 + ⋯ )
4. Tentukan nilai dari: ln 3 ln 3 2 ln 3 3 ln 3 4
+ 2! + 3! + 4! +⋯

Penyelesaian:
• 𝑒𝑥 = 1 + 𝑥 + 𝑥 2
𝑥3 4 3 +𝑥+⋯ 5
2! + 3! + 4! 5!

• 𝑒ln 3 = 1 + ln 3 + ln 3
2
+ ln 3
3
+ ln 3
4

2! 3! +⋯
4!
• ln 3 + ln 3
2
+ ln 3
3
+ ln 3
4
2! 3!
+ ⋯ = 𝑒ln 3 −
4!
 1=3−1=2
𝜋
5. Tentukan nilai dari 𝜋2 𝜋3 4 +⋯
: 3! − 5! + 7!

Penyelesaian:
•
1
𝜋 −
sin =1− 1
𝜋−𝜋 3
𝜋5 𝜋7 +⋯ =
𝜋 3! + 5! − 7!
𝜋
1−1+𝜋 2
𝜋4 𝜋6 +⋯= 𝜋4 +𝜋+⋯6

3! − 5! + 7! 𝜋 − 5! 7!
2
3!

• Sehingga 𝜋4 𝜋6 + ⋯ = 1 − sin 𝜋 = 1 −
:
𝜋
2 − 5! + 7! 𝜋
3!
0
=1
𝜋
 − 1
6. Tentukan nilai dari: lim 1
1−cos
𝑥→0 𝑥2
2𝑥
Penyelesaian:

• 1 − cos2 𝑥 = sin2 𝑥 = 𝑥 − 𝑥3 + ⋯ 2
= 𝑥2 − 2𝑥4 + 𝑥
6 +
3! 3! 3!3!
⋯ = 𝑥2 − + 𝑥
6 +⋯
𝑥 3!3!
4 2 𝑥4
3 2 2 𝑥6 2
𝑥−𝑥
• 1 1 1 1 sin
− 1−cos2
= − sin2 𝑥 = 𝑥2 sin 𝑥
2 𝑥2−𝑥4+ 𝑥6 +⋯
𝑥2 𝑥2 𝑥2 33!3!
𝑥
𝑥4 1 𝑥2
6
− + 𝑥 +⋯ − + +⋯
3 3!3! 3 3!3!
6 𝑥8 = 𝑥2 𝑥4
4 𝑥
𝑥 − + +⋯ 1− + +⋯
3 3!3! 3 3!3!
1 0
− + +⋯ 1
𝑥→0 𝑥→0
• lim = lim
 3 1− 1 3! 33!3! 0 03! =−
= 𝑥2 1−cos2 1−24
𝑥 + 𝑥+⋯ 1− + +⋯ 3
𝑥 33!3! 3 3!3!
 ln 1+𝑥 −1
7. Tentukan nilai dari: lim 𝑥2
𝑥→0 𝑥

Penyelesaian:
𝑥2 𝑥3 𝑥4
ln 1+𝑥 1 ln 1+𝑥 𝑥−
+ − +⋯−𝑥
• 𝑥2 −𝑥 −𝑥 = 2 3 4
= 𝑥2 =
+ − 𝑥2
𝑥2 𝑥3 𝑥4
4+⋯
−
2 3 = − 1 + 𝑥 − 𝑥2 + ⋯
𝑥2 2 3 4

• lim − 1 + 𝑥 − 𝑥2 + ⋯ =− 1
0 0 +⋯=− 1

𝑥→0 2 3 4 2+3− 2
4
 𝑑6𝑥4𝑒𝑥2
8. Tentukan nilai |
dari: 𝑑𝑥6 𝑥=0

Penyelesaian:

𝑑6 𝑥46𝑒𝑥2 = 6 𝑥4 𝑥6
𝑑𝑥 |𝑥=0 𝑑 1 + 𝑥2 + 2 + 3! + ⋯
𝑥 4 |
𝑑
6 𝑑𝑥6 𝑥=0
8 10
𝑥 𝑥
= 𝑑𝑥6 4 6
𝑥 + 𝑥 + 2 + 3! + ⋯ |
𝑑5
5 10𝑥9 𝑥=0
𝑥=0
= 𝑑𝑥 4𝑥3 + 6𝑥5 + 4𝑥7 + |
𝑑
4 3! + ⋯
= 𝑑𝑥4 4.3𝑥2 + 6.5𝑥4 + 4.7𝑥6 + 10.3𝑥8 + ⋯ |
3 𝑥=0
𝑑
= 𝑑𝑥3 4.3.2𝑥 + 6.5.4𝑥3 + 4.7.6𝑥5 + 10.3.8𝑥7 + ⋯ |
2 𝑥=0
𝑑
2 4 6 |
= 𝑑𝑥2 4.3.2 + 6.5.4.3𝑥 + 4.7.6.5𝑥 + 10.3.8.7𝑥 + ⋯ 𝑥=0
=𝑑
𝑑𝑥 6.5.4.3.2𝑥 + 4.7.6.5.4𝑥3 + 10.3.8.7.6𝑥5 + ⋯ |
𝑥=0
= 6.5.4.3.2 + 4.7.6.5.4.3𝑥2 + 10.3.8.7.6.5𝑥4 + ⋯ │ = 6.5.4.3.2 = 6! = 720
𝑥=0