Sino Nan Nausal ay

Nensaludsod
Mudyol di Mother Tongue 3
Maikadwa ay Kwarter
Umuna ay Duminggo

Apay nga lumigliget ka? Eg-ana ay malpas nan pandemic?

 Into nan umeyak edwani? Sino nan manglayad sina?

SUSAN S. LIQUINO
Nangsapo

Department of Education • Cordillera Adminstrative Region

Schools Division of Mountain Province • Tadian Central School

ii
 Republic of the Philippines
DEPARTMENT OF EDUCATION
Cordillera Administrative Region
SCHOOLS DIVISION OF MOUNTAIN PROVINCE
Bontoc, Mountain Province

Published by
Learning Resource Management and Development System

COPYRIGHT NOTICE
2020
Section 9 of Presidential Decree No. 49 provides:

“No copyright shall subsist in any work of the Government of the Philippines.
However, prior approval of the government agency of office wherein the work is
created shall be necessary for exploitation of such work for profit.”

This material has been developed for the implementation of K to 12 Curriculum

through the Curriculum Implementation Division (CID)- Learning Resource
Management and Development System (LRMDS). It can be reproduced for
educational purposes and the source must be acknowledged. Derivatives of the work
including creating an edited version, an enhancement or a supplementary work are
permitted provided all original work is acknowledged and the copyright is attributed.
No work may be derived from this material for commercial purposes and profit.

ii
 PREFACE

This module is a project of the Curriculum Implementation Division particularly

the Learning Resource Management and Development Unit, Department of
Education, Schools Division of Mountain Province which is in response to the
implementation of the K to 12 Curriculum.

This Learning Material is a property of the Department of Education- CID,

Schools Division of Mountain Province. It aims to improve students’ performance
specifically in English.

Date of Development September, 2020

Resource Location Schools Division of Mountain Province, Tadian

District 1

Learning Area Mother Tongue-Based – Multilingual Education

Grade Level 3

Learning Resource Type Learner’s Material (Self-Learning Module)

Language Kankanaey di iTadian

Quarter/Week Quarter 2, Week 1

Grade Level Standards The learner demonstrates communication skills in

talking about variety of topics using expanding
vocabulary and phrases, shows understanding of
spoken language in different contexts using both
verbal and non-verbal cues, vocabulary and
language structures, cultural aspects of
language, reads and writes literary and
informational texts.

Learning Competency Identifies interrogative pronouns

Competency Code MT3G-IIa-b-2.2.3

iii
 ACKNOWLEDGEMENT

Iyaiyaman ken dakayo am-in; Schools Division of Mountain Province (LRMS),

Evaluators di mudyol anay, ken ma’am principal, Isnan pamilyak ya Ken Apo Dios et
nasapo san mudyol anay.
SSL

GINA W. SALIPAN MARIA S. DOMINGUEZ

School Evaluator School Head

CHARITO N. BINWAG
District Evaluator

DIVISION LRMS STAFF:

NIKKI T. MACABEO ANDRES M. CUYASAN

Librarian II Project Development Officer II

CHARITO N. BINWAG JOCELYN P. SAMIDAN

Division Evaluator EPSvr LRMS/MTB-MLE

CONSULTANTS:

KHAD M. LAYAG, Ed. D.

Chief, Curriculum Implementation Division

VIRGINIA A. BATAN, CESE

OIC, Assistant Schools Division Superintendent

SALLY B. ULLALIM, CESO V

Schools Division Superintendent

iv
 TABLE OF CONTENTS

Page

Copyright Notice ……………………………………………........... ii

Preface ………………………………………………………........... iii

Acknowledgement …………………………………………………. iv

Table of Contents ………………………………………………….. v

Title Page ………………………………………………………….... 1

Nan Masapul ay Tunguek…………………………..……………. 2

Nan Tinunguk………………………………………….……………. 3

Nan Inadal Ko …………………...…………………………..………. 4

Nan Adalek ….………………………….………………………….. 5

Nan Adalek Isna……………………………………………………... 6

Daum di Adalek
o Umuna ay Sapuen …………………………………. 8
o Maikadwa ay Sapuen …………………………….... 9
o Maikatlo ay Sapuen ……………………………..…. 9

Nan Inadalko ……………..………………………………………... 10

Nan Maiyat Ko .………….…………………………………………... 10

Nan Tinungok Et ………………………………………………….… 11

Daum di Sapuek ………………………………………………….... 12

Nan Usto ay Anser…………………………………………………… 13

Reference... …………………………………………………………… 14

Feedback Page …………………………………………………..….. 15

v
 Sino Nan Nausal ay
Ninsaludsod
Mudyol di Mother Tongue 3
Maikadwa ay Kwartër
Umuna ay Duminggo

Apay nga lumigliget ka? Eg-ana ay malpas nan pandemic?

SUSAN S. LIQUINO
Nangsapo

vi
 1
Nan Masapul ay Tunguek

Isnan Bumadang si Unga:

Mayat ay agew mo!

Madawat nan kuupirasyon ya anus yo ay mangbasa una sin mudyol anay

sipay maidawat sin unga. Anusan yo ay mangipakaawat ay usto sakbay ay
sapuen da nan tunggal masapo. Adi kasapulan ay lepasen amin di unga na si
namingpingsan. Mabalin ay men-inana nu kasapulan.

Ipalagip mo abe ta nan iyat na ay mangisulat si anser na isna et nadalus ya

naurnos tasay mabasa.

Nu wada man di adi yo’n maawatan sina, kontaken yo din mistala.

Isnan Iskwila:

Kumusta ka, anak!

Edwani, naay di nasapo ay mangbadang ken sik-a ay men-adal ulay nu

mentetee ka sin baey yo.

Nan mudyol anay et maidawat ta adalem nan liksyon ay usto sikapay

anseran nan maanseran ta maila nu naawatam. Mabalin ay menpabadang ka si
mangipaka-awat ngem baken din maanseran si ipaanser mo.

Maipanggep si kali tako ay usalen nu mensaludsod nan mudyol anay. Sya

dana nan makwani en interrogative pronouns. Ipasnek mo ay mang-adal sina
tasay mailam din usto ay kali ay usalem nu mensaludsod ka.

Nu malpas mo ay adalen nan mudyol anay, danaay et nan kabaelam kuma

ay iyat:

1
Clipart-library.com/free-reading-clipart.html
2
  Tinungom nu sino nan nausal sin saludsod (interrogative pronouns) ay
dinngem wenno binasam
 Tinungom nu sino da nan usto ay kali ay usalem ay mensaludsod
 Masungbatam si usto din saludsod ay nausal nan Sino, Into, Eg-ana ya
Apay

2
Nan Tinungok
Mayat ay agew mo!

Sakbay ay adalem nan liksyon mo anay et anseram na una ta matungo nu waday

tinungom panggep sina.

Kumplituem nan saludsod anay da. Piliem nan usto ay usalem ay mensaludsod ta
kulungem din litra di anser mo.

1. _____ nan ngadan da inam ken amam?

A. Apay B. Into K. Sino
2. ______ na nan tew-en mo edwani?
A. Apay B. Kaat K. Sino
3. _____ nan inmeyam ed kubaban?
A. Apay B. Into K. Sino

4. _______ nan nangsapuam sin project mo?

A. Apay B. Eg-ana K. Kaat

5. Apay nga inalam din tulbek di baey tako?

A. Apay B. Kaat K. Sino

3
Nan Inadal Ko
Inadal mo et nan nindumaan di declarative sentence ya interrogative
sentence. Nan declarative sentence et men-ibaga si layden ay ibaga ngem nan
interrogative sentence et mensalsaludsod.

Isunga nan adalem edwani et nan kali ay usalem nu mensaludsod ka

Kaman nan sino, into, apay, eg-an ya udom na.

2
https://www.google.com/search?sa=x&source=univ&tbm=isch&q=writing+clipart&client=firefox-b-d&ved
3
Clipart-library.com/free-reading-clipart.html
3
 4
Nan Adalek
Basaem nan kankanan da Junel ken Bingkin.

Sino nan ngadan mo?

Sak-en si Junel Kito.

Into nan
menteteam? Mentetee ak ed
Poblacion, Tadian,
Mountain Province

Sino da nan saludsod sin kinwanin da Junel ken Bingkin?

Sino nan sungbat sin saludsod?
Nu sik-a din esa ken dayda, sino paylaeng nan laydem ay saludsuden?

6
Nan Adalek Isna

Ituloy mo ay mang-adal sin nin-istoryaan da Junel ken Bingkin.

Sin umuna ay saludsod ni Bingkin ken Junel, sino nan lugi di saludsod na? Wen,
sino din lugin di saludsod na.

Sino pay abe nan lugi di umuna ay saludsod ni Junel? Into din lugi di saludsod ni
Bingkin.

Interrogative pronouns nan kanan da isnan lugi di saludsod da Junel ken Bingkin.
Baken anggay dana si interrogative pronouns.

Nan interrogative pronouns et kali dana ay usalen nu mensaludsod. Siya dana:

4
https://www.google.com/search?sa=x&source=univ&tbm=isch&q=writing+clipart&client=firefox-b-d&ved
5
https://www.google.com/search?source=univ&tbm=isch&q=cartoon+characters+showing+2+children+talking
6
Clipart –library.com/free-reading-clipart.html
4
 Sino?
 Nan sino et usalen ay mangsaludsod si ippugaw ya
mausal. 7

Example: Sino din wada ed baey yo edwani?

 Nan sino et usalen ay mangsaludsod nu sino
nan sapuen. 8

Example: Sino nan sapuem si wakas?

Into?
 Nan into et usalen ay mangsaludsod si lugar.
Example: Into pay nan umayam si Sabado? 9

Ay ammom nu into nan men-iskwilaan

ni Sela?

Eg-ana?
 Nan eg-ana et usalen ay mangsaludsod si
oras, agew wenno tew-en. 10

Example: Eg-ana ka ay magawid?

Eg-ana nan ninrugian di sakit ay COVID 19?

Apay?

 Nan apay et usalen ay mensaludsod ta

tunguen nan rason di layden ay maammuan.
11
Example: Apay nga naladaw ka ay sinumlek?
Apay ken aped kanaseseyep si Billy mo?

7
Photo taken by Susan S. Liquino
8
MTB-MLE Image Bank
9
Photos taken by Susan S. Liquino
10
Photo taken by Susan S. Liquino
11
MTB-MLE Image Bank
5
 12
Daum di Adalek

Umuna ay Sapuen – Tunguen nan Interrogative Pronouns ay nausal

Nan Sino, Into, Eg-ana ya Apay et mausal nu mensaludsod si layden ay

maammuan. Adin men-isu nan iyat dana ay mausal ya nan maisungbat ken dana.
Naay da di examples sin baba.

1. Sino din wada sin rabaw di tugaw?

2. Into nangipay-am sin kinupin mo ay bado?
3. Eg-ana ay menrugi nan iskwila?
4. Apay nga nalabian si Andoy ay nagawid?
Umuna ay Anseran:
Basaem da nan sentences sin baba. Kulungem din nausal ay kali ay
ninsaludsod (Interrogative pronouns).
Example: Sino din menkalkali ay dey?
1. Apay din sikim ken nasugat mo?
2. Into ay banda nan kad-an di Mountain Province sin mapa?
3. Eg-ana din naiyanakam?
4. Sino ken dakayo nan manglayad si nateng?
5. Into nan kad-an di baey yo ed Tadian?
Maikadwa ay Sapuen – Usalen nan Sino, Into, Eg-ana ya Apay

Nan Sino et usalen ay mensaludsod si ippugaw ya mausal. Usalen pay

nan into ay mangsaludsod si lugar. Nan Eg-ana pay abe et saludsuden nan
oras, agew, buwan wenno tew-en. Nan apay abe et saludsuden nan rason di
naiyat.
Ikadwa ay Anseran:
Kumplituem nan saludsod anay da si Sino, Into, Eg-ana ya Apay. Isulat mo
sin blank din anser mo.

1. ___________ din naiyanakam?

2. ___________ nan nanglakuam si nateng ta enak abe menlako?

3. ___________ nga nangato din score ni Gardo sin test da?

4. ___________ ay prutas nan laylaydem?

12
Clipart –library.com/free-reading-clipart.html
6
5. ___________ ngata din ippugaw ed kasin et an-ando din biag da?

13
Nan Inadalko Et

Sino nan kanan tako sin kali ay usalen ay mensaludsod?

Interrogative pronouns nan kanan tako sin kali ay usalen ay
mensaludsod.
Naay da nan interrogative pronouns:
 Sino – usalen ay mangsaludsod si ippugaw wenno mausal
-- usalen ay mangsaludsod nu sino nan sapuen
wenno masapsapo
 Into – usalen ay mangsaludsod si lugar
 Eg-ana – usalen ay mangsaludsod si agew, petsa, buwan
wenno tew-en
 Apay – usalen ay mangsaludsod ta tunguen nan rason di
layden ay maammuan.

14
Nan Maiyatko
Masapul ay ammo abe ay mangsungbat si usto isnan saludsod da ken sik-a.
Naay da di saludsod et sungbatam si usto. Kulungem din litra di anser mo.

1. Into nan naianakan ni Dr. Jose Rizal?

A. June 19, 1861

B. Calamba, Laguna
13
MTB-MLE Image Bank
14
https://www.google.com/search?sa=x&source=univ&tbm=isch&q=writing+clipart&client=firefox-b-d&ved

7
 K. nalaing ay doctor sisya
2. Eg-ana nan nateyan Dr. Jose Rizal?

A. December 30, 1896

B. Ed Calamba, Laguna
K. Natey sisya idi 35 tew-en na

3. Sino ay kurso nan nilpas na idi 23 nan tew-en na?

A. Doktor
B. Noli Me Tangere
K. Nis-iskwila ed Paris ya ed Germany
4. Sino nan di Wikang Pambansa?

A. August 19, 2010

B. Manuel L. Quezon
K. pinamayat na nan Pilipinas

5. Apay nga kanan da ay si Manuel L. Quezon nan “Ama ng Wikang

Pambansa?
A. Wikang Tagalog san Wikang Pambansa di Pilipinas
B. Inbaga na ay maitdo sin iskwilaan nan Wikang Tagalog
K. Sisya nan nangipapati ay wada nan Wikang Pambansa isnan
Pilipinas et natungpal

Ituloy mo din gaget mo ay mangleppas sin mudyol anay.

15
Nan Tinungok Et
Aye, nalaing ka. Ituloy mo kasin din sumaruno anay wen.

Naay da di saludsod ay kumplituem. Isulat mo sin linya din usto ay interrogative

pronouns ay mausal. Piliem din anser mo sin menpilian.

1. ________ nga nin-ala si Boni si sabong ay inyey na ed iskwilaan?

A. Apay B. Eg-ana K. Into

2. ________ kad-an ni Eya edwani?

15
https://www.google.com/search?sa=x&source=univ&tbm=isch&q=writing+clipart&client=firefox-b-d&ved

8
 A. Eg-ana B. Into K. Sino

3. ________ din nanglako si barbaro ay sapatos mo?

A. Apay B. Eg-an K. Sino

4. ________ din naglakuwam sin tinapay anay ta enak isubli tanay anggay nin-
expire?
A. Apay
B. Eg-ana
K. Intu

5. ________ din in-ina ay kadwam adey?

A. Apay
B. Eg-ana
K. Sino

16
Daum di Sapuek
Wada nan laydek ay tunguen panggep ken sik-a ya sin pamilyam. Naay da
di saludsod ko et isulat mo din sungbat mo sin linya.

1. Sino nan ngadan ngam-in di kakabsat mo?

_________________________________________________________________
_________________________________________________

2. Eg-ana nan naiyanakam? __________________________________

3. Kaat kayo ngam-in ed baey yo? _____________________________

4. Into nan men-ub-ublaan amam? _____________________________

5. Apay nga nasalun-at ka ay unga? ____________________________

________________________________________________________

17
Nan Usto ay Anser

16
https://www.google.com/search?sa=x&source=univ&tbm=isch&q=writing+clipart&client=firefox-b-d&ved
17
https://www.google.com/search?sa=x&source=univ&tbm=isch&q=writing+clipart&client=firefox-b-d&ved
9
 San Tinungok
1. Sino 2. Kaat 3. Into 4. Eg-ana 5. Apay

Nan Inadal Ko
1. D 2. I 3. I 4. D 5. I

Naay da Paylang
Assessment 1 1. Apay 2. Into 3. Eg-ana 4. Sino 5. Into

Assessment 2 1. Eg-ana 2. Into 3. Apay 4. Sino 5. Apay

Sino Nan Maiyat Ko

1. B 2. A 3. A 4. B 5. C

Maudi ay Activity

1. Apay 2. Into 3. Sino 4. Eg-ana 5. Sino

Additional Activity – Answers vary

18
Bibliography

Department of Education, Republic of the Philippines. K to 12 Curriculum Guide

Grade 3. Pasig City: Department of Education, December, 2013

18
https://www.google.com/search?sa=x&source=univ&tbm=isch&q=writing+clipart&client=firefox-b-d&ved
10
 For queries/inquiries, clarifications, comments and suggestions,
please contact us via e-mail, text or chat: (DepEd MPSDO)
Department of Education- Schools Division of Mountain Province
Poblacion, Bontoc, Mountain Province, 2616

NAME OF THE TEACHER/ADVISER: _______________________________________

Contact Number/s:_______________________Email: _______________________

ANDRES M. CUYASAN- PDOII: 09773812905/09208194245

Email: andres.cuyasan@deped.gov.ph

11