G9 EsP9 Q1 MODULE 1.2 WEEK1 Layunin NG Lipunan Kabutihang Panlahat V4 Final

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 24

9

Edukasyon sa
Pagpapakatao

2.0
ON
Unang Markahan – Modyul 1.2 (Week 1)

SI
Layunin ng Lipunan: Kabutihang Panlahat

ER
-V
S
LE
DU
MO
I ON
R AT
NE
GE
T
1S

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
Edukasyon sa Pagpapakatao– Baitang 9
Alternative Delivery Mode
Unang Markahan – Modyul 1.2: Layunin ng Lipunan: Kabutihang Panlahat
Unang Edisyon, 2020

Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon
ng karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung ito
ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay
ang pagtakda ng kaukulang bayad.

2.0
Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand
name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito
ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang

ON
makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at
mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban sa modyul na ito ay
kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.

SI
ER
Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa
anomang paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.

-V
Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon
Kalihim: Leonor Magtolis Briones S
Pangalawang Kalihim: Diosdado M. San Antonio
LE
DU

Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul


Manunulat: Loriemar B. Villariza
MO

Editor: Jane O. Gurrea


Tagasuri: Chona B. Jumao-as
ON

Tagaguhit: Loriemar B. Villariza


Management Team
I
AT

Schools Division Superintendent:


Dr. Marilyn S. Andales, CESO V
R
NE

Assistant Schools Division Superintendents:


Dr. Cartesa M. Perico
GE

Dr. Ester A. Futalan


Dr. Leah B. Apao
T

Chief, CID: Dr. Mary Ann P. Flores


1S

EPS in LRMS: Mr. Isaiash T. Wagas


EPS in EsP: Mrs. Jane O. Gurrea

Inilimbag sa Pilipinas ng ________________________


Department of Education – Region VII

Office Address: IPHO Bldg., Sudlon, Lahug, Cebu City


Telefax: (032) 255-6405
E-mail Address: cebu.province@deped.gov.ph

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
9

2.0
ON
Edukasyon sa

SI
ER
Pagpapakatao
-V
S
LE

Unang Markahan – Modyul 1.2


DU
MO

(Week 1)
ON

Layunin ng Lipunan: Kabutihang Panlahat


I
R AT
NE
GE
T
1S

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
Paunang Salita
Para sa tagapagdaloy:
Malugod na pagtanggap sa asignaturang Edukasyon sa Pagpapakatao 9 ng
Alternative Delivery Mode (ADM) Modyul para sa modyul na Layunin ng Lipunan:
Kabutihang Panlahat.
Ang modyul na ito ay pinagtulungang dinisenyo, nilinang at sinuri ng mga edukador
mula sa pampubliko at pampribadong institusyon upang gabayan ka, ang gurong

2.0
tagapagdaloy upang matulungang makamit ng mag-aaral ang pamantayang itinakda
ng Kurikulum ng K to12 habang kanilang pinanagumpayan ang pansarili, panlipunan

ON
at pang-ekonomikong hamon sa pag-aaral.
Ang tulong-aral na ito ay umaasang makauugnay ang mag-aaral sa mapatnubay at

SI
malayang pagkatuto na mga gawain ayon sa kanilang kakayahan, bilis at oras.

ER
Naglalayon din itong matulungan ang mag-aaral upang makamit ang mga kasanayang
pan-21 siglo habang isinasaalang-alang ang kanilang mga pangangailangan at

-V
kalagayan.
Bilang karagdagan sa materyal ng pangunahing teksto, makikita ninyo ang kahong ito S
LE
sa pinakakatawan ng modyul:
DU
MO
ON

Mga Tala para sa Guro


Ito'y naglalaman ng mga paalala, panulong o estratehiyang
I
AT

magagamit sa paggabay sa mag-aaral.


R
NE

Bilang tagapagdaloy, inaasahang bibigyan mo ng paunang kaalaman ang mag-aaral


GE

kung paano gamitin ang modyul na ito. Kinakailangan ding subaybayan at itala ang
pag-unlad nila habang hinahayaan silang pamahalaan ang kanilang sariling
pagkatuto. Bukod dito, inaasahan mula sa iyo na higit pang hikayatin at gabayan ang
T

mag-aaral habang isinasagawa ang mga gawaing nakapaloob sa modyul.


1S

Para sa mag-aaral:
Malugod na pagtanggap sa Edukasyon sa Pagpapakatao 9 ng Alternative Delivery
Mode (ADM) Modyul ukol sa Layunin ng Lipunan: Kabutihang Panlahat.
Ang modyul na ito ay ginawa bilang tugon sa iyong pangangailangan. Layunin nitong
matulungan ka sa iyong pag-aaral habang wala ka sa loob ng silid-aralan. Hangad din
nitong madulutan ka ng mga makabuluhang oportunidad sa pagkatuto.

ii
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
Ang modyul na ito ay may mga bahagi at icon na dapat mong maunawaan.

Alamin Sa bahaging ito, malalaman mo ang mga


dapat mong matutuhan sa modyul.

Subukin Sa pagsusulit na ito, makikita natin kung ano


na ang kaalaman mo sa aralin ng modyul.
Kung nakuha mo ang lahat ng tamang sagot

2.0
(100%), maaari mong laktawan ang bahaging
ito ng modyul.

ON
Balikan Ito ay maikling pagsasanay o balik-aral upang

SI
matulungan kang maiugnay ang
kasalukuyang aralin sa naunang leksyon.

ER
-V
Tuklasin Sa bahaging ito, ang bagong aralin ay
ipakikilala sa iyo sa maraming paraan tulad ng
S
isang kuwento, awitin, tula, pambukas na
LE
suliranin, gawain o isang sitwasyon.
DU

Suriin Sa seksyong ito, bibigyan ka ng maikling


pagtalakay sa aralin. Layunin nitong
MO

matulungan kang maunawaan ang bagong


konsepto at mga kasanayan.
ON

Pagyamanin Binubuo ito ng mga gawaing para sa


I

mapatnubay at malayang pagsasanay upang


AT

mapagtibay ang iyong pang-unawa at mga


R

kasanayan sa paksa. Maaari mong iwasto


NE

ang mga sagot mo sa pagsasanay gamit ang


susi sa pagwawasto sa huling bahagi ng
GE

modyul.
T

Isaisip Naglalaman ito ng mga katanungan o


1S

pupunan ang patlang ng pangungusap o


talata upang maproseso kung anong
natutuhan mo mula sa aralin.

Isagawa Ito ay naglalaman ng gawaing makatutulong


sa iyo upang maisalin ang bagong kaalaman
o kasanayan sa tunay na sitwasyon o realidad
ng buhay.

iii
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
Tayahin Ito ay gawain na naglalayong matasa o
masukat ang antas ng pagkatuto sa pagkamit
ng natutuhang kompetensi.

Karagdagang Gawain Sa bahaging ito, may ibibigay sa iyong


panibagong gawain upang pagyamanin ang
iyong kaalaman o kasanayan sa natutuhang
aralin.

2.0
Susi sa Pagwawasto Naglalaman ito ng mga tamang sagot sa lahat
ng mga gawain sa modyul.

ON
SI
Sa katapusan ng modyul na ito, makikita mo rin ang:

ER
-V
Sanggunian Ito ang talaan ng lahat ng
pinagkuhanan sa paglikha o
S
paglinang ng modyul na ito.
LE
DU

Ang sumusunod ay mahahalagang paalala sa paggamit ng modyul na ito:


MO

1. Gamitin ang modyul nang may pag-iingat. Huwag lalagyan ng anumang marka
o sulat ang anumang bahagi ng modyul. Gumamit ng hiwalay na papel sa
pagsagot sa mga pagsasanay.
ON

2. Huwag kalimutang sagutin ang Subukin bago lumipat sa iba pang gawaing
napapaloob sa modyul.
I
AT

3. Basahing mabuti ang mga panuto bago gawin ang bawat pagsasanay.
4. Obserbahan ang katapatan at integridad sa pagsasagawa ng mga gawain at
R

sa pagwawasto ng mga kasagutan.


NE

5. Tapusin ang kasalukuyang gawain bago pumunta sa iba pang pagsasanay.


6. Pakibalik ang modyul na ito sa iyong guro o tagapagdaloy kung tapos nang
GE

sagutin lahat ng pagsasanay.


Kung sakaling ikaw ay mahirapang sagutin ang mga gawain sa modyul na ito,
T
1S

huwag mag-aalinlangang konsultahin ang inyong guro o tagapagdaloy. Maaari ka


rin humingi ng tulong kay nanay o tatay, o sa nakatatanda mong kapatid o sino
man sa iyong mga kasama sa bahay na mas nakatatanda sa iyo. Laging itanim sa
iyong isipang hindi ka nag-iisa.
Umaasa kami, sa pamamagitan ng modyul na ito, makararanas ka ng
makahulugang pagkatuto at makakakuha ka ng malalim na pang-unawa sa
kaugnay na mga kompetensi. Kaya mo ito!

iv
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
Alamin

Sa mga nagdaang taon sa pag-aaral mo ng Edukasyon sa Pagpapakatao ay


mas lalo mong nakilala ang iyong sa sarili (EsP 7) at mas naging malalim ang iyong
pag-unawa at pakikipag-ugnayan sa iyong pamilya (EsP 8). Ngayon naman ay

2.0
haharap ka sa malaking hamon ng pagkilala sa mas malaking mundong iyong
ginagalawan. Sa modyul na ito ay mabubuksan ang iyong kaisapan na makialam sa

ON
mga pangyayaring nagaganap sa iyong paligid at magbahagi ng iyong sarili sapagkat
lahat tayo ay may pananagutan sa lipunang ating kinabibilangan. Dito ay mahalagang

SI
matutunan mo ang sagot sa mga katanungang: Ano ang tunay na layunin ng lipunan?
Paano makakamit at mapapanatili ang kabutihang panlahat? Handa ka na bang

ER
makialam sa lipunan? Ano ang iyong maibabahagi sa lipunan?

-V
Sadyang ginawa ang modyul na ito upang maunawaan mong mabuti ang pag-
aaral sa Layunin ng Lipunan: Kabutihang Panlahat kahit na hindi ka regular na S
makapasok sa paaralan. Kaya mahalagang sundin at unawain ang mga gawain sa
LE
modyul na ito.
DU

Ang modyul na Layunin ng Lipunan: Kabutihang Panlahat ay hinati-hati sa


apat na kompetensi. Ito ay ang mga sumusunod:
MO

1.1 Natutukoy ang mga elemento ng kabutihang panlahat (EsP9PL-Ia-1.1)


ON

1.2 Nakapagsusuri ng mga halimbawa ng pagsasaalang-alang sa


kabutihang panlahat sa pamilya, paaralan, pamayanan o lipunan (EsP9PL-Ia-1.2)
I
AT

1.3 Napangangatwiranan na ang pagsisikap ng bawat tao makamit at


R

mapanatili ang kabutihang panlahat sa pamamagitan ng pagsasabuhay ng moral na


NE

pagpapahalaga ay mga puwersang magpapatatag ng lipunan (EsP9PL-Ib-1.3)


GE

1.4 Nakagagawa ng proyektong makatutulong sa isang pamayanan o sektor sa


pangangailangang pangkabuhayan, pangkultural at pangkapayapaan. (EsP9PL-Ib-
1.4)
T
1S

Pagkatapos mong pag-aralan ang modyul na ito, inaasahang matututuhan at


maipamamalas mo ang mga sumusunod na kaalaman, kasanayan at pagpapahalaga:

❖ Natutukoy ang mga institusyon ng lipunan


❖ Naipaliliwanag ang layunin ng bawat institusyon sa lipunan
❖ Nahihinuha ang kahalagahan ng kontribusyon ng bawat sektor sa
lipunan
❖ Nakabubuo ng mga hakbang sa pagtamo ng kabutihang panlahat sa
pamilya, simbahan, paaralan, pamahalaan at pamayanan

1
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
Subukin
Panuto: Basahing mabuti ang bawat pangungusap at unawain ang tanong.
Piliin ang pinakaangkop na sagot at isulat ang titik nito sa EsP Notebook/Portfolio.

2.0
1. Ang unang awtoridad na namahala sa atin na malinang ang ating pagpapahalaga
ay ang:

ON
a. paaralan

SI
b. pamayanan
c. pamilya

ER
d. simbahan

-V
2. Ang dignidad ng tao ay nag-uugat sa kanyang:
S
LE
a. kalagayang pangkabuhayan
b. taglay na kagandahang asal
DU

c. pagiging natatanging nilikha


d. pinagmulang angkan
MO

3. Ayon kay Dr. Manuel Dy, isang propesor ng Pilosopiya sa Ateneo de Manila
ON

University, binubuo ng tao ang lipunan at binubuo ng lipunan ang mga tao. Ito ay
nangangahulugang:
I
AT

a. Ang tao ang gumagawa sa lipunan at kaalinsabay nito ay ang lipunan at


R

hinuhubog ng lipunan ang mga tao.


NE

b. Ang tao ang bumubuo sa lipunan dahil mula sa kaniyang pagsilang ay


nariyan na ang pamilyang nag-aaruga sa kaniya; binubuo ng lipunan ang tao
GE

dahil matatagpuan ang tao sa lahat ng bahagi nito.


c.Ang tao ang bumubuo sa lipunan dahil ang kanilang mga kontribusyon ang
T

nagpapalago at nagpapatakbo dito; binubuo ng lipunan ang mga tao dahil ang
1S

lipunan ang nagbubuklod sa lahat ng tao.


d. Ang tao ang bumubuo sa lipunan dahil pamilya ang nag-aruga sa tao at dahil
matatagpuan ang tao sa lahat ng bahagi nito; binubuo ng lipunan ang tao dahil
sa lipunan makakamit ang kaganapan ng kaniyang pagkatao.

2
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
4. Ang sumusunod ay hadlang sa pagkamit ng kabutihang panlahat maliban sa:

a. Paggawa ng tao ayon sa kaniyang pansariling hangad


b. Pagkakaroon ng pakiramdam na mas malaki ang naiaambag ng sarili kaysa
sa nagagawa ng iba
c. Pakikinabang sa benepisyong hatid ng kabutihang panlahat subalit
pagtanggi sa pagbabahagi nito.
d. Pagkakait ng tulong para sa kapwa na nangangailangan

2.0
5. Ang buhay ng tao ay panlipunan. Ang pangungusap ay:

ON
a. Tama, dahil sa lipunan lamang siya nakapamumuhay

SI
b. Tama, dahil lahat ng ating ginagawa at ikinikilos ay nakatuon sa ating kapwa
c. Mali, dahil may mga pagkakataong ang tao ang nagnanais na makapag-isa

ER
d. Mali, dahil may iba pang aspekto ang tao maliban sa pagiging panlipunan

-V
S
LE
DU
MO
I ON
R AT
NE

Mga Tala para sa Guro


GE

Paalalahanan ang mga mag-aaral na maglaan ng


Activity Notebook/Porfolio para sa modyul na ito.
Magbigay ng sariling pamantayan ukol dito.
T
1S

3
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
Modyul
Layunin ng Lipunan: Kabutihang Panlahat
1
1.2 Nakapagsusuri ng mga halimbawa ng pagsasaalang-
alang sa kabutihang panlahat sa pamilya, paaralan,
pamayanan o lipunan (EsP9PL-Ia-1.2)

2.0
Ayon ka Dr, Manuel Dy Jr., isang propesor ng pilosopiya sa Ateneo de Manila
University, binubuo ng lipunan ang tao at binubuo naman ng tao ang lipunan.

ON
Binubuo ng lipunan ang tao sapagkat mula sa pagkasilang nariyan na ang pamilyang
umaaruga at gumagabay sa kaniyang paglaki. Nariyan din ang kaniyang kapuwa,

SI
ang paaralan, ang simbahan, ang batas na kaniyang sinusunod na may kani-

ER
kaniyang ambag sa paghubog ng iba’t ibang aspekto ng kaniyang pagkatao. Ang
tao rin ang bumubuo sa lipunan sapagkat matatagpuan ang mga tao sa bawat

-V
bahagi nito. Kaya’t anuman ang ginagawa ng tao para sa kabutihang panlahat ang
siyang ibinabalik sa lipunan ng tao. Kaya’t ang bawat mamamayan may S
pananagutang mag-ambag ambag para sa kabutihang panlahat. Lahat ay maaaring
LE
mag-ambag para sa pagkamit at pagpapanatili ng kabutihang panlahat, sa iba-iba
DU

mang pamamaraan dahil ito ay ayon sa kani-kaniyang kakayahan, katayuan, at


kinalalagyan sa lipunan. Totoo ito sapagkat hindi mo maibibigay ang anumang
MO

bagay na hindi mo taglay at hindi mo magagawa ang bagay na wala sa iyong


kapangyarihang gawin.
I ON
AT

Balikan
R
NE
GE

Panuto: Tuklasin mo ang mga sektor ng lipunan sa pamamagitan ng pagsagot


T

sa puzzle. Sa bawat aytem sa ibaba, buuin ang salitang nasa mga patlang sa
1S

tulong ng grid na may mga bilang at titik sa loob nito. Hanapin sa grid ang
katumbas na titik ng bawat bilang sa ibaba ng patlang. Hanapin muna ang bilang
sa pababa ng grid patungo sa pahalang na bilang sa grid. Isulat sa itaas ng patlang
ang titik na nagtugma sa dalawa. Tingnan ang halimbawa sa ibaba. Isaayos ang
mga titik upang mabuo mo ang salita na ukol sa institusyong panlipunan. Isulat
ang sagot sa EsP Notebook/Portfolio.

4
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
PAHALANG

1 2 3 4 5 6
P
A 1 A B C D E F
B
A 2 G H I J K L
B
A 3 M N O P Q R

2.0
4 S T U V W X

5 Y Z . , !

ON
SI
T A 0

ER
Halimbawa: 42 11 33

-V
1. ___ ___ ___ ___ ___ ___ ___ S
LE
34 11 31 23 26 51 11
DU

Sagot:
MO

2. ___ ___ ___ ___ ___ ___ ___ ___


ON

34 11 11 36 11 26 11 32
Sagot:
I
R AT

3. ___ ___ ___ ___ ___ ___ ___ ___ ___ ___
NE

34 11 31 11 22 11 26 11 11 32
GE

Sagot:
T

4. ___ ___ ___ ___ ___ ___ ___ ___


1S

41 23 31 12 11 22 11 32
Sagot:

5. ___ ___ ___ ___ ___ ___ ___


32 15 21 33 41 51 33
Sagot:

5
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
Tuklasin
Sa nagdaang Modyul 1.1, naging malinaw sa iyo na ang lipunan ay instrumento
sa pagkakamit ng kaganapan ng isang tao. Tingnan mo ang puzzle sa ibaba. Ano ang
ibig nitong ipakita? Ano ang layunin at kontribusyon ng bawat sektor sa lipunan? Isulat
ang iyong tugon sa EsP Notebook/Portfolio.

2.0
ON
Ako at Ang Aking Lipunan

SI
ER
-V
SIMBAHAN
S
LE
DU

PAARALAN
MO
ON

P
A
I
AT

PAMAHALAAN
M
I
R
NE

Y
GE

A
T
1S

Ang mga institusyong ito ang siyang bumubuo sa paglago ng isang


lipunan. Malaki ang papel ng mga sektor na ito sa pagtupad ng
kanilang tungkulin sa lipunan.

6
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
Suriin

Mga Institusyon ng Lipunan

2.0
➢ Pamilya

Ang pamilya ang pinaka-ugat ng lipunan na siyang pinagmulan ng lahat.

ON
Ito ang bumubuo ng populasyon sa bawat pamayanan. Mula dito ay
hinuhubog ng mga magulang ang mga anak. Malaki ang epekto nito sa

SI
pagpapalaki ng isang indibidwal dahil dito siya nahuhubog partikular na

ER
ang kaniyang personalidad, pagkakakilanlan, pangangailangang
emosyonal o pisikal.

-V
Mahalaga ang pananatili ng pamilya dahil ito ang tumutugon sa maraming
S
pangangailangan tulad ng pangangalaga sa mga anak na kasapi nito. Sila
LE
ang nagsisibing gabay, tumatama sa pagkakamali, nagbibigay ng suporta
at humuhubog sa mga anak upang maging katangi-tanging indibidwal sa
DU

pamayanan.
MO

➢ Simbahan
ON

Ang institusyong ito ay pumapatnubay sa bawat pamilya at indibidwal


I
AT

upang kilalanin ang espiritwal na pangangailangan ng bawat isa. Layunin


nitong masapatan ang pangangailangang espiritwal ng bawat tao,
R

mapanatili ang mataas na pamantayang moral, gabayan ang mga


NE

mamamayan na kumilos ng naaayon sa mabuti at katotohanan at gabayan


ang tao sa tamang pamumuhay ayon sa bilin ng kinikilalang Diyos.
GE
T
1S

➢ Paaralan

Ang paaralan naman ang nagsisilbing pundasyon ng kaalaman. Ito ang


nagsisilbing tagahubog ng kaisipan ng bawat mamamayan. Naglalayon
ang institusyong ito na linangin, palawakin at imulat ang mga mag-aaral
sa katotohanan upang magamit ito sa lipunan. Nagiging matatag ang isang
pamahalaan kapag edukado ang bawat mamamayan.

7
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
➢ Pamahalaan

Ito ay isang institusyon ng lipunan na naglalaan ng seguridad, organisasyon para


sa mamamayan. Ito ay may kapangyarihan na gumawa at magpatupad ng batas
sa isang nasasakupang teritoryo. Ang mga batas na ito ang nagsisilbing batayan
ng mga mamamayan kung paano makibagay sa lipunan.

2.0
➢ Negosyo

ON
Ang mga Negosyo ay nagsisilbing makina ng ekonomiya. Layunin nito na
mapalago ang kita na siyang nagbibigay ng positibong epekto sa lipunan- ang

SI
kaunlaran ng lipunan. Gaya na lamang ng pagbibigay ng trabaho sa mga

ER
mamamayan, pagtaas ng kalidad ng produkto at iba pa. Ito rin ay nakakatulong
sa mga taong nangangailangan ng pera para sa araw-araw na gastusin. Ang

-V
pagnenegosyo ay isang paraan upang makalikom ng pera ang isang pamilya.

S
LE
DU
MO

Mga Hadlang sa Pagkamit ng Kabutihang Panlahat


ON

Narito ang ilang nakahahadlang sa pagkamit ng kabutihang panlahat.


I
R AT

1. Nakikinabang lamang sa benepisyong hatid ng kabutihang panlahat,


NE

subalit tinatanggihan ang bahaging dapat gampanan upang mag-ambag


sa pagkamit nito.
GE

Ang mahalaga sa kaniya ay ang pakinabang na kaniyang makukuha sa kabutihang


T

panlahat na nagmumula sa malasakit at pagsasakripisyo ng iba. Nakikinabang lamang


1S

siya subalit walang ambag o pakinabang na nanggagaling sa kaniya. Halimbawa, ang


sapat na suplay ng tubig ay pinakikinabangan ng lahat ng tao. Subalit upang
mapanatili ang sapat na suplay ng tubig sa panahon ng tagtuyo, ang mga tao ay
kailangang magtipid sa paggamit nito. Hindi lahat ng tao ay nagnanais gawin ito
sapagkat ayon sa kanila, habang may taong nagtitipid makikinabang pa rin siya nang
hindi nagbabawas ng kaniyang konsumo. Ang nakababahala dito ay kapag dumami
ang taong may ganitong pangangatwiran, masisira ang kabutihang panlahat na
nakasalalay sa suportang manggagaling sa kanila.

8
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
2. Ang indibidwalismo, ibig sabihin ang paggawa ng tao ng kaniyang
personal na naisin.

Ito ay ang pagnanais ng taong maging malaya sa pagkamit ng pansariling tunguhin


nang walang ibang nanghihimasok o nakikialam sa kaniya. Ayaw ng taong ganito na
magambala ang kaniyang personal na buhay – nagnanais na “mapag-isa”. Hindi niya

2.0
pinapakay ang pakinabang mula sa kabutihang hatid ng sakripisyo ng iba subalit ayaw
rin niyang magambala para sa kabutihan ng iba. Sa kulturang ito, mahirap

ON
makumbinse ang taong isakripisyo ang kaniyang kaunting kalayaan, personal na
hangarin at pansariling interes para sa kapakanan ng “kabutihang panlahat” dahil para

SI
sa kaniya, hindi niya kailangang mag-ambag sa kabutihang panlahat kundi ang
manatiling malaya sa pagkamit ng kaniyang personal na kabutihan. Halimbawa, may

ER
mga taong ayaw nang manood ng balita at makialam sa mga nangyayari sa paligid
dahil mas marami siyang suliranin sa kaniyang personal na buhay na kailangang

-V
isaayos. Maaaring ikatuwirang hindi siya makikialam sa mga bagay na hindi naman
tuwirang nakaaapekto sa kaniya. S
LE
DU
MO

3. Ang pakiramdam na siya ay nalalamangan o mas malaki ang


naiaambag niya kaysa sa nagagawa ng iba
I ON

Upang mapanatili ang kabutihang panlahat, hinihingi sa ilan ang mas malaki at
AT

mabigat na pananagutan kaysa sa iba. Halimbawa, upang kayanin ng mga mahihirap


R

ang pagbili ng produkto, kailangang tanggapin ng negosyante ang mababang tubo o


NE

kita mula sa mga produkto; o ang pangkalusugang seguridad ay maging abot kaya ng
lahat, ang health insurance ay may mababang premiums o ang doktor ay tumanggap
GE

ng mababang sahod. Ang tingin ng ilan sa ganitong sitwasyon ay hindi makatarungan.


T
1S

9
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
Pagyamanin

Ano kaya ang maaaring mangyari kung hindi gagampanan ng mga sumusunod
ang kanilang mga tungkulin? Kopyahin ang pormat sa ibaba at isulat ang iyong sagot
sa iyong EsP Notebook/Portfolio. Gawing gabay ang halimbawa at sagutin ang ang

2.0
mga tanong pagkatapos.

ON
Magulang Pinuno ng Pinuno ng Negosyante Guro
Bayan Simbahan

SI
ER
Hal.

-V
Kung magpapabaya
ang mga magulang
sa pagtuturo sa S
kanilang mga anak
LE
ng kabutihang asal,
maraming kabataan
DU

ang maliligaw ng
landas.
MO
I ON
AT

Sagutin Mo
R

1. Bakit may nakatakdang gawain para sa iba’t-ibang institusyong panlipunan?


NE

2. Bakit mahalaga ang gawain ng bawat isa?


GE
T

________________________________________________________________________
1S

________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________

10
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
Isaisip

Sagutin ang tanong na nasa kahon. Kopyahin ang pormat sa iyong EsP
Notebook/Portfolio. Maaaring iguhit ang sagot kung nais mong mas maging malikhain

2.0
sa pagpapahayag ng iyong sagot.

ON
SI
Paano mo magagamit ang iyong talino at kakayahan sa pagpapabuti

ER
ng kalagayan ng iyong kapwa at ng lipunang iyong kinabibilangan?

-V
Kapwa
S Lipunan
LE
__________________________ ______________________________
DU

__________________________ ______________________________
MO

__________________________ ______________________________
__________________________ ______________________________
ON

__________________________ ______________________________
I

__________________________ ______________________________
R AT
NE
GE
T
1S

11
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
Isagawa

Gamit ang pomat sa ibaba, kopyahin ito sa iyong EsP Notebook/Portfolio.


(Kung ikaw ay malikhain, maaari kang gumawa ng sariling disenyo). Isulat sa bawat
baitang ang mga bagay na iyong nagawa at ginagawa nang may kaligayahan at
pagkukusa para sa mga sumusunod:

2.0
ON
SI
ER
Tahanan

-V
Naglilinis
ako ng
bahay S
LE
DU

Ekonomiya
MO

Pamahalaan
I ON
R AT

AKO
NE
GE

AKO
T
1S

Paaralan
Simbahan

12
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
Tayahin

Marahil alam mo na ang mga pangunahing institusyong panlipunan, hindi ba?


Tingnan ko nga kung masasagutan mo ang mga hinihinging impormasyon. Sundin
ang pormat sa iyong pagsagot at isulat sa iyong EsP Notebook/Portfolio.

2.0
ON
Institusyong Panlipunan Tungkulin Kabutihang dulot sa tao

SI
ER
Hal.

-V
Turuan ang mga anak ng Nakahuhubog ng mga
pagmamahal at mamamayang may taglay
kagandahang asal
S na mga pagpapahalaga at
LE
pagmamahal sa kapwa
DU
MO
I ON
R AT
NE

Pamilya
GE
T
1S

13
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
2.0
Paaralan

ON
SI
ER
-V
S
LE
DU

Simbahan
MO
I ON
R AT
NE
GE

Pamahalaan
T
1S

Negosyo

14
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
Sagutin Mo
1. Ano ang maaaring maging epekto sa buhay ng isang tao kung walang mga tao o
institusyong panlipunan na aagapay sa kanyang pamumuhay?
2. Paano naitataguyod ng lipunan ang kabutihang panlahat? Magbigay ng patunay
sa iyong kasagutan.

2.0
Karagdagang Gawain

ON
SI
ER
Basahin, unawain at pagnilayan mo ang kuwento na nasa kahon. Paano mo ito
maiuugnay sa natapos na aralin? Isulat ang iyong realisasyon sa EsP

-V
Notebook/Portfolio.

Kooperasyon ng mga Bahagi ng Katawan


S
LE
DU

Isang araw, si Kamay, Bibig, at Ngipin ay nagsimulang magtalo.


Nagrereklamo sila sapagkat nakikita nila ng walang ginagawa si Tiyan, samantalang
MO

sila ay hirap na hirap magtrabaho.


Ang nakikita nila ay ang kani-kanilang paghihirap samantalang si Tiyan ay
ON

nagpapahinga lamang at tanggap ng tangap ng lahat ng kanilang pinagpaguran.


I

Dahil sa kanilang paniniwalang ito, nagkasundo sila Kamay, Bibig at Ngipin na


AT

titigil sila sa kanilang gawain.


R

Kinabukasan, hindi na dinala ni Kamay ang pagkain kay Bibig, Wala ng


NE

ipinasang pagkain si Bibig kay Ngipin, at wala ng nginuyang pagkain si Ngipin.


Hindi nagbilang araw, dahan-dahan nanghina ang buong katawan at
GE

naramdaman ni Kamay, Bibig at Ngipin na sila man ay nanghihina na rin.


T

Dahil sa walang tinunaw na pagkain si Tiyan, walang enerhiyang maipamahagi


1S

sa buong katawan kung kaya’t nakaramdam ang buong katawan ng panghihina.


Ito ang naging daan upang magbago ang dating pananaw nila Kamay, Bibig
at Ngipin. Napagtanto nila na si Tiyan man pala ay may mahalagang gawain bagaman
di nila napapansin.
Mahalagang magkaisa ang bawat isa upang mapanatiling malusog hindi
lamang ang mga bahagi kundi maging ang buong katawan.

Halaw mula sa 500 Stories ni Frank Mihalic

15
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
Susi sa Pagwawasto

2.0
ON
SI
ER
Negosyo 5. 5. B
Simbahan 4. 4. D

-V
Pamahalaan 3. 3. D
Paaralan 2. 2. C
Pamilya 1. 1. C
S
LE
Balikan Subukin
DU
MO
I ON
R AT
NE
GE

Mga Tala para sa Guro


T
1S

Personal na suriin ang sagot ng mag-aaral. Maaaring


magkakaiba ang sagot ng mga estudyante sa mga gawain.

16
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
Sanggunian
Department of Education Curriculum and Instruction Strand. K to 12 Most Essential Learning
Competencies with Corresponding Codes. p. 110 K-to-12-MELCS-with-CG-Codes.pdf.
Edukasyon sa Pagpapakatao Gabay sa Pagtuturo, pp.1-10
Edukasyon sa Pagpapakatao 9 Modyul para sa Mag-aaral, pp 1-20
Project EASE: Edukasyon sa Pagpapahalaga I, Modyul 1
Project EASE: Edukasyon sa Pagpapahalaga I, Modyul Blg.10

2.0
Project EASE: Edukasyon sa Pagpapahalaga III, Modyul Blg 2

ON
Project EASE: Edukasyon sa Pagpapahalaga III, Modyul Blg.7
Leony S. Aguilar, Ph D., “Kabutihang Panlahat, Layunin ng Lipunan”, Pressreader, August 08, 2017,

SI
https://www.pressreader.com/philippines/panay-news/20170808/281943132974607

ER
Animated Church Clipart https://clipartlook.com/img-
229869.html?fbclid=IwAR119RnbIOpX74OdZxatwbBY_92ffPoI-9BnA627mImdSsFxFb-IaiQOqJ8

-V
Ano ang mga institusyon ng lipunan?
https://brainly.ph/question/16397?fbclid=IwAR02RFDsG3Q65QOiH4FwNT9lBD13b1AOQykCA_hIffU
WF-tN071NYCYN1NM S
LE
Company Building Clipart https://www.clipart.email/download/16783265.html
DU

Free Local Government Cliparts, Download Free Clipart http://clipart-library.com/clipart/1561604.htm

Free Stick Figure Family of 4, Download Free Clip Art, clipart-library.com http://clipart-
MO

library.com/clipart/pio5jLbBT.htm?fbclid=IwAR0Q9kLfQCRsTVOCiQxVxo6AS9g0xd3svgaJwBp6lX0X
ANMK2jZ-6XAklnI

Happy cartoon family stock vector. Illustration of happy cartoon family


ON

https://www.dreamstime.com/stock-illustration-happy-cartoon-family-illustration-
image45853963?fbclid=IwAR2E-Kbp-
I

KsLgfrH2lI3kfOZa0iSwSOrVM8nasLwJWSmHt_xTmF_Cu1_sq8
AT

Iba-ibang Sektor ng Lipunan at Kahulugan


R

https://brainly.ph/question/593588?fbclid=IwAR1wMKvkxE-
NE

CaCa3NMx7qehMrnDJCqlwwOxw3HjXHq7QLSuDJQiBBUM5LuY

5 Sektor ng Lipunan https://brainly.ph/question/1516283?fbclid=IwAR3ic3jvyKCPf-XjPqsgrqeT_Kd-


GE

BidJ-0JSk1O-4eSHmnVyg7o0iCbe3So

Stick figure clip art school, Stick Figure Clip Art #3503 http://clipartbarn.com/stick-figure-clip-
T

art_3503/?fbclid=IwAR1wMKvkxE-CaCa3NMx7qehMrnDJCqlwwOxw3HjXHq7QLSuDJQiBBUM5LuY
1S

Stick Figure Business Cliparts, Stock Vectors, Clipart and Illustrations Vector - Cartoon illustration of
happy smiling stick man businessman with thumbs up gesture https://www.123rf.com/clipart-
vector/stick_figure_business.html?sti=lmbnv7h0dxy48r2fd5&fbclid=IwAR0ndiH9JP6rab7LhuJ3nsTEfO
OYxFRxc9ZCULfMYFubPtoLcJCNRlERl9E&mediapopup=83554130

Talagang masaya na pumasok sa paaralan ph.lovepik.com https://ph.lovepik.com/image-


400063114/school-is-really-
happy.html?fbclid=IwAR1Fmqni_xWslUw8uqhmFGH7OPRFQvszt9CsVb8Abk9GPEMhLN6MxMZWp
pQ

17
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
2.0
ON
SI
ER
-V
S
LE
DU
MO
I ON
R AT
NE
GE

Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:


T

Department of Education – Region VII, Division of Cebu Province


1S

Office Address: IPHO Bldg., Sudlon, Cebu City, 6000 Cebu

Telefax: (032) 255 - 6405

Email Address: cebu.province@deped.gov.ph

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV

You might also like