Professional Documents
Culture Documents
Modyul Sa Morpolohiya Aralin 1
Modyul Sa Morpolohiya Aralin 1
Modyul Sa Morpolohiya Aralin 1
MGA LAYUNIN:
Anu-ano ang mga kasanayang inaasahang taglayin
mo pagkatapos mabasa ang modyul na ito? Matapos
ng masusing pag-aaral sa modyul, inaasahang
magagawa mo ang mga sumusunod:
Mabigyang-kahulugan ang morpolohiya, morpema, malayang
morpema, di-malayang morpema at iba pang mga kaugnay na
termino.
Mapag-iba-iba ang mga morpemang ponema, panlapi at salitang
ugat.
Maibigay ang katangian ng malaya at di-malayang morpema.
Matukoy ang mga morpemang bumubuo sa isang salita tulad ng
ponema, panlapi at salitang ugat.
Magamit ang wastong morpema sa pagbubuo ng mga pahayag.
SUBUKAN MUNA
Punan ang bawat patlang ng angkop na salita o parirala.
Silipin at piliin ang inyong sagot sa loob ng obal . Maaaring maulit
ang sagot.
kahulugan.
10. Maylapi ang salita kung ito ay binubuo ng salitang-ugat at isa o higit pang
___________.
11. Ang isang salitang may panlapi sa unahan, gitna at hulihan ay itinuturing
nilang ___________.
15. Ang isang salita ay maaaring magtaglay ng isa o mas marami pang
Ngayon ay alam mo na kung ano ang tawag sa pag-aaral o pagbuo ng mga salita.
Subalit, maliwanag na ba sa iyo ang salitang morpema?
ALAMIN DIN:
TUKLASIN:
Ang salitang babae, bagamat may tatlo ring pantig (ba-ba-e) na tulad
ng mabait ay binubuo ng iisang morpema lamang. Hindi na ito mahahati
pa sa mas maliit na yunit nang hindi nasisira ang kahulugan nito. Hindi
itinuturing na morpema ang mga sumusunod na makikita sa salitang
babae: ba, e, baba, aba, bab, abab, a, ab. Maaaring may maibigay
tayong kahulugan sa baba at aba, ngunit malayo na sa kahulugan ng
babae.
ISIPIN:
4. Ano ang kasarian ng mga anak nina Dino at Dina? Paano mo nalaman ito?
TUKLASIN:
Ano ang kahulugan ng aklat? Libro di ba? Ang aklatan
naman? Ito ay isang lugar kung saan makikita ang
maraming aklat o libro.
PAG-ARALAN:
Ang mga salitang sa susunod na talaan ay nagtataglay ng mga
panlapi.
TUKLASIN:
Anu-anong salita ang nabubuo sa pamamagitan ng paglalapi?
Pag-aralan ang mga halimbawa.
A B C
Pagtuunan ng pansin ang Hanay A. Kilalanin ang mga panlaping ginamit sa mga
salita.
Anong bahagi nga pananalita ang nabuo sa Hanay A sa pamamagitan ng
paglalapi? Tama, Ang mga ito ay PANGNGALAN.
Alam mo ba ang tawag sa mga panlaping ginamit sa pagbuo ng mga pangalan?
Ang mga ito ay tinatawag ng PANLAPING MAKANGALAN.
Anong Hanay ang ginamitan ng mga PANLAPING MAKADIWA? Ang mga
panlaping ito ay ginagamit sa pagbubuo ng mga salitang nagsasaad ng kilos.
Pansinin ang mga PANLAPING MAKAURI sa Hanay C. Anong bahagi ng
pananalita ang nabubuo sa pamamagitan ng paggamit ng panlaping makauri?
Magaling, MGA PANG-URI.
SUBUKIN:
Sabihin kung makangalan(*), makadiwa(**) o makauri(***) ang panlaping ginamit sa
bawat salita.
1. ihalo 6. malarosas
2. magsikain 7. kasosyo
3. paglabas 8. kinatawan
4. karamdaman 9. mangag-uwi
5. mabigat 10. gabundok
TUKLASIN:
Ang nasa loob ng hugis ay mga halimbawa ng pinagmumulan ng mga salita.
ALAMIN:
Ang salitang ugat ay isang anyo ng morpema na itinuturing na payak. Dahil
maaari itong tumayong mag-isa, mauuri ito bilang malayang morpema.
Nagtataglay ito ng kahulugan kahit hindi ikinakabit sa ibang morpema.
SUBUKIN:
Kaya mo na bang tukuyin ang salitang ugat sa bawat set ng mga salita?
1. bukol, ipukol, masahol
2. salita, sabihin, isuot
3. matunaw, sakit, matakaw
4. sanluksa, puksain, luksa
5. bulok, magbalat, umalat
6. sariwa, salisihan, banggitin
7. halaman,haluan, halamanan
8. iksi,maiksi,paiksihin
9. sumbat, isumbat, dugtungan
10. sunod, sunduin, kasunduan
kahulugan.
10. Maylapi ang salita kung ito ay binubuo ng salitang-ugat at isa o higit pang
___________.
11. Ang isang salitang may panlapi sa unahan, gitna at hulihan ay itinuturing
nilang ___________.
15. Ang isang salita ay maaaring magtaglay ng isa o mas marami pang
OOOOPPPPPPSSSSSS…….
Sagot Mo, Iwasto Mo
1. morpolohiya 9. gitlapi
2. pang-uri 10. panlapi
3. morpema 11. laguhan
4. salitang ugat 12. makadiwa
5. di-malayang 13. morpemang
6. morpemang ponema ponema
7. salitang ugat 14. kabilaan
8. malayang 15. morpema
Magmuni-muni
Narito ang katumbas ng iyong pagpupursiging matapos ang
modyul.
Kung nakakuha ka ng 11-15,binabati kita. Ang galing mo!
n Maaari kang makasunod sa mas mahirap pang mga aralin
sa morpolohiya.
BABAY!!!! Hanggang
sa muli.
INIHANDA NI: GNG. LILYBETH C. AGNO
Mga Sanggunian: