‫برآورد حجم نمونه‬

‫با فرمول کوکران و جدول مورگان‬

‫تديیه‪ :‬رامیه کریمی‬

‫‪www.kharazmi-statistics.ir‬‬

‫ّذف هحقق‪ ،‬ضٌاسایی جاهؼِ ٍ تؼییي پاراهتزّای هزتَط تِ آى است ٍ تزای ایي کار یا تایذ تِ کلیِ افزاد جاهؼِ‬
‫هزاجؼِ کٌذ ٍ صفت یا ٍیژگی هَرد ًظز تحقیق خَد را در آى ّا جَیا ضَد یا تایذ تؼذادی اس افزاد جاهؼِ را هَرد‬
‫هطالؼِ قزار دّذ ٍ اس طزیق جوغ کَچک تزی ٍ تا رٍش هؼیٌی‪ ،‬پی تِ صفات ٍ ٍیژگی ّای جاهؼِ تثزد‪ .‬تذیْی‬
‫است اگز جاهؼِ هَرد ًظز کَچک ٍ حجن ٍ تؼذاد افزاد آى کن تاضذ‪ ،‬هی تَاًذ آى را تِ طَر کاهل هطالؼِ ًوایذ‬
‫ٍلی اگز جاهؼِ تشرگ تاضذ ٍ اهکاًاًات ٍ هقذٍرات ٍی اجاسُ ًذّذ‪ً ،‬اچار است اس تیي افزاد جاهؼِ تؼذاد هطخصی‬
‫را تِ ػٌَاى ًوًَِ تزگشیٌذ ٍ تا هطالؼِ ایي جوغ هحذٍد‪ٍ ،‬یژگی ّا ٍ صفات جاهؼِ را هطالؼِ کزدُ‪ ،‬ضاخص ّا ٍ‬
‫اًذاسُ ّای آهاری آى را هحاسثِ کٌذ‪ .‬اس آًجا کِ جَاهغ آهاری هؼوَالً اس حجن ٍ ٍسؼت جغزافیایی سیادی‬
‫تزخَردارًذ ٍ هحققاى ًوی تَاًذ تِ توام آى ّا هزاجؼِ کٌٌذ‪ ،‬تٌاتزایي ًاگشیزًذ تِ اًتخاب جوؼی اس آى ّا تِ‬
‫ػٌَاى ًوًَِ ٍ تؼوین ًتایج آى تِ جاهؼِ هَرد هطالؼِ اکتفا کٌذ‪ ،‬در ایٌجاست کِ هحقق راُ ًوًَِ گیزی را‬
‫اًتخاب هی کٌذ(حافظ ًیا‪.)14411341 ،‬‬

‫سَالی کِ در جزیاى تحقیق پیص هی آیذ ایي است کِ هحقق چِ تؼذاد اس افزاد جاهؼِ هَرد هطالؼِ را هی تَاًذ‬
‫تِ ػٌَاى ًوًَِ تؼییي کٌذ یا تِ ػثارتی حجن ٍ تؼذاد افزاد ًوًَِ چٌذ ًفز تایذ تاضذ تا هحقق تتَاًذ تا اطویٌاى‬
‫خاطز ًتایج حاصل ٍ ضاخص ّای هحاسثِ ضذُ را تِ جاهؼِ هَرد هطالؼِ تؼوین دّذ‪ .‬یکی اس رٍش ّای تزآٍرد‬
‫حجن ًوًَِ استفادُ اس تکٌیک ّا ٍ رٍش ّای آهاری است‪ .‬استفادُ اس ایي رٍش ّا ًیاسهٌذ داًستي اطالػاتی در‬
‫هَرد جاهؼِ ای کِ قصذ اًتخاب ًوًَِ اس آى را دارین است‪ .‬اس رٍش ّای هَرد استفادُ تزای تزآٍرد حجن ًوًَِ‪،‬‬
‫استفادُ اس فزهَل کَکزاى ٍ جذٍل کزجسی ٍ هَرگاى است‪.‬‬

‫𝑞𝑝 ‪𝑁 𝑡 2‬‬
‫=‪n‬‬
‫𝑞𝑝 ‪𝑁 𝑑2 : 𝑡 2‬‬
‫الف) فرمًل کًکران‬

‫ًوًَِ در هتغیزّای کیفی استفادُ‬ ‫اس ایي فزهَل تزای تزآٍرد حجن‬
‫هی ضَد‪ .‬فزهَل کَکزاى (‪ ٍ )Cochran‬اجشای آى در اداهِ آٍردُ ضذُ است‪.‬‬

‫‪ = N‬تؼذاد کل جوؼیت آهاری‬

‫‪ = t‬ضزیة اطویٌاى‪ ،‬کِ چٌاًچِ سطح هؼٌی داری آسهَى تزاتز تا ‪ ./05‬تاضذ‪ ،‬هقذار ایي ضزیة تزاتز است تا ‪1.16‬‬

‫‪ = p‬احتوال ٍجَد صفت در جاهؼِ (ًسثت جوؼیت دارای صفت هؼیي)‬

‫‪ = q‬احتمال عدم وجود صفت در جامعه (ًسثت جوؼیت فاقذ صفت هؼیي) = ‪p -1‬‬

‫‪ = d‬دقت ًوًَِ گیزی (تفاضل ًسثت ٍاقؼی صفت در جاهؼِ تا هیشاى تخویي هحقق تزای ٍجَد آى صفت در‬
‫جاهؼِ)‬

‫تزای تزآٍرد حجن ًوًَِ در هتغیزّای کوّی اس فزهَل سیز استفادُ هی ضَد‪ .‬تٌْا تفاٍت ایي فزهَل تا فزهَل تاال‬
‫در ایي است کِ تِ جای ًسثت ‪ pq‬اس ‪ s2‬استفادُ هی ضَد کِ ٍاریاًس صفت در جاهؼِ است‪ .‬تِ تیاى دیگز‬
‫چٌاًچِ هتغیز اس ًَع کوی تاضذ ٍ ٍاریاًس صفت هذًظز در جاهؼِ هؼلَم تاضذ اس ایي فزهَل استفادُ هی کٌین‪.‬‬

‫‪2‬‬
 ‫مثال‬

‫قصذ دارین هیشاى رضایت سیاسی ضْزًٍذاى ضْز تْزاى را تذست تیاٍرین‪ .‬اس آًجا کِ اطالػات هَرد اػتواد در‬
‫سهیٌِ تزای تزآٍرد ٍاریاًس ٍجَد ًذاضت ًاچار ضذین کِ هقذار ‪ q ٍ p‬را ‪ ./5‬در ًظز هی گیزین ٍ ّواًطَر کِ هی‬
‫داًین در ایي حالت تاالتزیي حجن ًوًَِ تذست هی آیذ‪ p .‬تِ هؼٌای افزادی است کِ رضایت سیاسی دارًذ ٍ ‪q‬‬
‫تِ هؼٌای افزادی است کِ رضایت سیاسی ًذارًذ‪.‬‬

‫تا استفادُ اس فزهَل کَکزاى حجن ًوًَِ تزاتز است تا‪1‬‬

‫‪ N‬یا جوؼیت ضْز تْزاى (تٌا تز سزضواری سال ‪4213140 = )10‬‬

‫‪t‬یا ضزیة اطویٌاى ‪1.16 = %15‬‬

‫‪ q ٍ p‬یا هیشاى ّوگٌی جوؼیت(در هحافظِ کارتزیي حالت) = ‪./5‬‬

‫‪ d‬یا دقت ًوًَِ گیزی = ‪%5‬‬

‫کِ تا جای گذاری هقادیز تاال حجن ًوًَِ تذست هی آیذ کِ تزاتز است تا ‪ً 344‬فز‪.‬‬

‫)‪8293140∗ 1.962 ∗(./5∗./5‬‬

‫=‪n‬‬
‫)‪8293140∗ ./052 : 1.962 (./5∗./5‬‬

‫‪𝑁 𝑡2 𝑆2‬‬
‫=‪n‬‬
‫‪𝑁𝑑2 : 𝑡 2 𝑆 2‬‬

‫‪3‬‬
 ‫ب) جديل کرجسی ي مًرگان‬

‫ّوچٌیي هی تَاى اس جذٍل کزجسی ٍ هَرگاى (‪ )Krejcie and Morgan‬تزای تزآٍرد حجن ًوًَِ استفادُ کزد‬

‫کِ ایي رٍش‪ ،‬رٍش سادُ تزی در هقایسِ تا فزهَل ّای تخویي حجن ًوًَِ است‪ .‬در جذٍل کزجسی ٍ هَرگاى‬

‫تا اطالع اس حجن جوؼیت‪ ،‬هی تَاًین حجن ًوًَِ هٌاسة را تزآٍرد کٌین‪ .‬جذٍل کزجسی ٍ هَرگاى ارائِ ضذُ‪،‬‬

‫حذاکثز ًوًَِ هَرد ًیاس را تذست هی دّذ‪.‬‬

‫حجم‬ ‫حجم‬ ‫حجم‬ ‫حجم‬ ‫حجم‬ ‫حجم‬ ‫حجم‬ ‫حجم‬ ‫حجم‬ ‫حجم‬
‫ومًوه‬ ‫جمعیت‬ ‫ومًوه‬ ‫جمعیت‬ ‫ومًوه‬ ‫جمعیت‬ ‫ومًوه‬ ‫جمعیت‬ ‫ومًوه‬ ‫جمعیت‬

‫‪338‬‬ ‫‪2800‬‬ ‫‪260‬‬ ‫‪800‬‬ ‫‪162‬‬ ‫‪280‬‬ ‫‪80‬‬ ‫‪100‬‬ ‫‪10‬‬ ‫‪10‬‬
‫‪341‬‬ ‫‪3000‬‬ ‫‪265‬‬ ‫‪850‬‬ ‫‪165‬‬ ‫‪290‬‬ ‫‪86‬‬ ‫‪110‬‬ ‫‪14‬‬ ‫‪15‬‬
‫‪246‬‬ ‫‪3500‬‬ ‫‪269‬‬ ‫‪900‬‬ ‫‪169‬‬ ‫‪300‬‬ ‫‪92‬‬ ‫‪120‬‬ ‫‪19‬‬ ‫‪20‬‬
‫‪351‬‬ ‫‪4000‬‬ ‫‪274‬‬ ‫‪950‬‬ ‫‪175‬‬ ‫‪320‬‬ ‫‪97‬‬ ‫‪130‬‬ ‫‪24‬‬ ‫‪25‬‬
‫‪351‬‬ ‫‪4500‬‬ ‫‪278‬‬ ‫‪1000‬‬ ‫‪181‬‬ ‫‪340‬‬ ‫‪103‬‬ ‫‪140‬‬ ‫‪28‬‬ ‫‪30‬‬
‫‪357‬‬ ‫‪5000‬‬ ‫‪285‬‬ ‫‪1100‬‬ ‫‪186‬‬ ‫‪360‬‬ ‫‪108‬‬ ‫‪150‬‬ ‫‪32‬‬ ‫‪35‬‬
‫‪361‬‬ ‫‪6000‬‬ ‫‪291‬‬ ‫‪1200‬‬ ‫‪181‬‬ ‫‪380‬‬ ‫‪113‬‬ ‫‪160‬‬ ‫‪36‬‬ ‫‪40‬‬
‫‪364‬‬ ‫‪7000‬‬ ‫‪297‬‬ ‫‪1300‬‬ ‫‪196‬‬ ‫‪400‬‬ ‫‪118‬‬ ‫‪180‬‬ ‫‪40‬‬ ‫‪45‬‬
‫‪367‬‬ ‫‪8000‬‬ ‫‪302‬‬ ‫‪1400‬‬ ‫‪201‬‬ ‫‪420‬‬ ‫‪123‬‬ ‫‪190‬‬ ‫‪44‬‬ ‫‪50‬‬
‫‪368‬‬ ‫‪9000‬‬ ‫‪306‬‬ ‫‪1500‬‬ ‫‪205‬‬ ‫‪440‬‬ ‫‪127‬‬ ‫‪200‬‬ ‫‪48‬‬ ‫‪55‬‬
‫‪373‬‬ ‫‪10000‬‬ ‫‪310‬‬ ‫‪1600‬‬ ‫‪210‬‬ ‫‪460‬‬ ‫‪132‬‬ ‫‪210‬‬ ‫‪52‬‬ ‫‪60‬‬
‫‪375‬‬ ‫‪15000‬‬ ‫‪313‬‬ ‫‪1700‬‬ ‫‪214‬‬ ‫‪480‬‬ ‫‪136‬‬ ‫‪220‬‬ ‫‪56‬‬ ‫‪65‬‬
‫‪377‬‬ ‫‪20000‬‬ ‫‪317‬‬ ‫‪1800‬‬ ‫‪217‬‬ ‫‪500‬‬ ‫‪140‬‬ ‫‪230‬‬ ‫‪59‬‬ ‫‪70‬‬
‫‪379‬‬ ‫‪30000‬‬ ‫‪320‬‬ ‫‪1900‬‬ ‫‪225‬‬ ‫‪550‬‬ ‫‪144‬‬ ‫‪240‬‬ ‫‪63‬‬ ‫‪75‬‬
‫‪380‬‬ ‫‪40000‬‬ ‫‪322‬‬ ‫‪2000‬‬ ‫‪234‬‬ ‫‪600‬‬ ‫‪148‬‬ ‫‪250‬‬ ‫‪66‬‬ ‫‪80‬‬
‫‪381‬‬ ‫‪50000‬‬ ‫‪327‬‬ ‫‪2200‬‬ ‫‪242‬‬ ‫‪650‬‬ ‫‪152‬‬ ‫‪260‬‬ ‫‪70‬‬ ‫‪85‬‬
‫‪382‬‬ ‫‪75000‬‬ ‫‪331‬‬ ‫‪2400‬‬ ‫‪248‬‬ ‫‪700‬‬ ‫‪155‬‬ ‫‪270‬‬ ‫‪73‬‬ ‫‪90‬‬
‫‪384‬‬ ‫‪100000‬‬ ‫‪335‬‬ ‫‪2600‬‬ ‫‪256‬‬ ‫‪750‬‬ ‫‪159‬‬ ‫‪270‬‬ ‫‪76‬‬ ‫‪95‬‬

‫‪4‬‬
‫ًکتِ‪ 1‬چٌاًچِ حجن جوؼیت اس ‪ّ 100‬شار ًفز تا ‪ 300‬هیلیَى ًفز تاضذ‪ ،‬حجن ًوًَِ تز اساس جذٍل هَرگاى تزاتز‬
‫تا ‪ً 344‬فز است‪.‬‬

‫ًکتِ‪ 1‬حجن ًوًَِ در سطح اطویٌاى ‪ 15‬درصذ هحاسثِ ضذُ است‪.‬‬

‫ًکتِ‪ 1‬دقت ًوًَِ گیزی یا حاضیِ خطا (‪ )d‬تزاتز تا ‪ 5‬درصذ فزض ضذُ است‪.‬‬

‫مىابع‪:‬‬

‫حافظ ًیا‪ ،‬هحوذرضا (‪ )1341‬هقذهِ ای تز رٍش تحقیق در ػلَم اًساًی‪ ،‬تْزاى‪ 1‬اًتطارات سوت‪.‬‬

‫مرکس خدمات آماری خوارزمی‬

‫تحلیل آماری پایان وامه کارشىاسی ارشد ي دکترا ي مقاالت ‪ISI‬‬ ‫اوجام‬

‫تا ًزم افشارّای ‪ ٍ SPSS – LISREL – AMOS –PLS – Eviews‬ضثکِ ّای ػصثی تا ‪Matlab‬‬

‫*****‬

‫ایمیل‪RKarimi777@yahoo.com :‬‬
‫سایت‪www.kharazmi-statistics.ir :‬‬
‫‪www.SPSS100.ir‬‬

‫‪17049072100‬‬ ‫رامیه کریمی‪:‬‬

‫هَلف کتاب "راهىمای آسان تحلیل آماری با ‪"SPSS‬‬

‫‪5‬‬