Hizki-zopan aurkituko dituzu definizioetako hitzak. Adibidez, TRUMOIA.

o Zer eguraldi egingo du?

F N 1< B E B M E G u z 1< T 5 U A V u R A T M E R p R o B o G 1< 5 o

G u E A p z 1< z F H 5 N H U O R H R A R 1< V B A A G e R L A 5 B 1< A R
E E E p A R H A X B WM A X W A 5 T N 5 A R G o R p R T H M 1< N L zT
T R M F A u R A B G 1< R H T G T 1< U W A 5 1< B 1 G H E E z oA N p X y
u Go G E u R T 5 u A W T B A E X X V 1< G e u E e 1< N p B W R o o z u
T A 1 T A 1< V V z 1 G T O u H y R 1< p E 1< A z 1< A B A R R A P E B L R X 1
G 1< A u T L z F A e E T T p M L 1 e z u E o F A p u T y X 1< QWI p T z E
B R o A T o z L E A L u o H V A p R T X M 5 T A N T E V 5 o

Eguzki asko dagoenean, eguraldi ...... daukagu.

o lndar handiko haizea. euria, kazkabarra eta denak elkartzen direnean, hori ..... ......... ........... ........... ... da.

o Euri asko egiten duenean, eguraldi ........ ..... daukagula esaten dugu.

•o Zerutik erortzen den harria ........ .... ....

Zerua garbi-garbi dagoenean, hodeirik gabe, ...

da

dagoela esaten dugu.

o Bero eta hezetasun oso handia dagoenean, _ ...... dagoela esaten dugu .

•o Ekaitza hasi baino lehen, zarata ha u entzuten da: ......

Euririk ari ez duenean ........ dagoela esaten dugu.

o Ekaitza denean, argi bat ikusten dugu zeruan: ..... da.

Aholl<u pertsonalizatual<

a lkusi berriro "Lanera" bideoa. Hemen dituzu aholku batzuk Uxunerentzat eta lmanolentzat; esan norentzat diren
aproposak.

- Go1zean 20 gradu daudenean, ez ahaztu etxetik
irtetean txamarra hartzea, kanpoan katarroa harrapa
dezakezu eta.
- Abuztuan, egun osoan bero egin badu, gauean haize
freskoa hartzera ateratzen bazara, hartu lepoko zapia,
bat-batean hoztu dezake eta.
• Goizean 20 gradu daudenean, hartu kantinplora bete O
ur eta aldatzeko kamiseta bat, izerditan blai bukatuko
baituzu eguna.
• Abuztuko egun sargorietan, ando lo egiteko, atera
gauean haize freskoa hartzera galtza motzetan eta
mahukarik gabeko kamiseta jantzita.

O Uxunerentzat O lmanolentzat O Uxunerentzat O lmanolentzat

49 , berrogeita bederatzi
 Arropal<, jantzial<, trapualc.
Lanbide guztietarako ez gara berdin janzten, ezta aisialdian ere. Sailkatu arropa hauek beheko taulan .

artilezko txanoa kotoizko txanoa kaskoa suaren aurkako eskularruak

larruzko galtzak elastiko tiranteduna galtza motzak lumazko berokia takoidun zapatak

Suhiltzailea Atleta Sul<aldaria Mendizalea Disl<otel<azalea

Lexikoa ikasteko, ondo etorriko zaizu hitzak sailkatzea. jantzien izenak ikasteko, sailka itzazu zuri logikoen iruditzen
zaizun eran.

Meteosentibera zara?
Eguraldiak eragina du pertsona batzuen aldartean. lrakurri azalpena, eta jarri falta diren hitzak.

haserre pozez zoratzen burumakur indartsu

jende askori hego-haize zakar eta zaratatsuak umore txarra eragiten dio: eta

jartzen dira .
Eguraldi eguzkitsua denean , berriz,
umore onean ikusiko dituzu
gehienak:

• eta

Zein helburureldn entzungo dut?

a lkusi berriro "Ze plan" bideoa. Oraingoan, zeuk aukeratuko duzu entzuteko helburua. Hauen artetik aukera
dezakezu, edo beste bat pentsatu .

O Nik nahi dudan forma bat aztertzeko.

O Soinu baten ahoskera identifikatzeko.
O lnformazio bat ulertzeko.
O Datu bat jasotzeko.
O Eskolan egindako ariketa bat lasaiago egiteko.
0 .......................... .............................................................................

Zehaztu zein:

50 :~ 1 ; ,· 1 berrogeita hamar
 Os a tu t ra n s 1< ri p ~ i r J .J
"Ze plan" bideoaren transkripzio-zati bat duzu hau. Aditz laguntzaileak fa lta dira: bete hutsuneak.

Ane: Ba, nik atzo hartu .. ................................ oporrak.

Beñat: Aaaa.

A: Eta kanpora noa, eguzki bila; Eivissara! Han hemen baino hobea egingo ahal digul Badakizu, eguzkia. beroa eta
festa ditugula gustuko.
8: Pentsatu dut, bai. Bidaiarako gurpildun maletarekin ikusita eta eskuan hegazkin-txartel parea daramazula ...
antzematen zaizu, bai, bazoazela.
A: Ni re mutil-lagunarekin joango eta S izarreko hotel batean hartuko .......................... ostatu.
8: Eta yaterik ez .. alokatu behar?
A: Bai, eta pentsatu bertan pasako dugula gau bat. laz, esaterako, 14 metroko yate bat alokatu
eta ez genuen guk gidatu; baina asko gustatzen ... .. itsasoa eta badakigu gidatzen
ere. Behin baino gehiagotan ibili izan .. .. ......
B: Bueno, ando ibili EI-VI-SSAN, orduan!

Asteburural<o plana
Hemen duzu lagun baten astebururako plana. lrakurri eta azpimarratu aukera egokiak lnterneteko eskaintza irakurrita.
ldatzi falta diren aditzak ere.
,
é ~==~~~~~~~~----~~--~==~==~
Urdaibai ltsasertzean duzu atsedenaldi paregaberako aukera, naturaren bihotzean.
Lehen mailako kanpina duzu Urdaibai, mota guztietako egonaldietarako:
erlaxatzeko. abenturarako nahiz haurrekin jolasteko.
Lehen mailako kanpma, erosotasun guztiekm: txikienentzako jolas-tokidk
(belazekoa zein estalia), igerileku klimatizatua eta irekia, denda, taberna eta
jatetxea Haur eta helduentzako animazioa kirola, kultura eta animazioa
ltsasoko kiroletan espezralizazioa. piraguismo, windsurf eta surf ikastaroak.
An maliak ez dira onartzen

E Ella
.IIIJB!W
Datorren asteburuan Urdaibaira (i~.~~) .
(Hotei/Kanpin) baten informazio-orria irakurri dugu
eta oso aproposa iruditzen zaigu (seme-alabekin/aitona-amonekin) joateko. Ez dugu aspertzeko denborarik izango!
Gurasoontzat nekagarria izan daiteke, baina, tira, umeak gustura ikusita, gu ere konformel "Txuri", gure txakurra ,
(gurekin eramango dugu/ez dugu gurekin eramango).

Ostiralean .......... ....... .. (i!)an) , eta (kanpina/hotela) (itsasoaren/mendiaren) ondoan dagoenez, afaldu
baino lehen, (igerian/mendian) ibiliko gara.

Larunbatean, eguraldi ona bada, (itsasoko/mendiko) kirolak egingo ditugu. Euria bada, ez daga arazorik: (igerilekura/
frontoira) joango gara.

lgande goizean ere hondartzarako plana egingo dugu, eta , bazkaldu ondoren, etxeral

51 PR1MERAN berrogeita hamail<a

 Egin zul< plana
Aurreko ariketako ereduari jarraituz, osatu Garesera joateko plana , lnterneteko eskaintzako informazioa erabilita.

Erro mesen estatua * *** Lau izarreko hotel honetan, zain dituzu kultura, gastronomía eta
atsedena. Gareseko klima paregabean, egun ahaztezinak pasatzeko
aukera eskaintzen dizugu.
Donejakue bidean eta arte erromanikoz inguraturik egongo zara:
erromesen oroigarria, zubi erromanikoa, Eunate baseliza ... eta beste
hainbat eraikin historiko ezagutuko dituzu.
lnguruak ezagutu ondoren atseden hartu eta indarberritzeko,
eskaintza paregabea dugu: spa, kromoterapia-gela eta erretegia.

Datorren asteburuan .. ...................Jnora )_oa~-~ eta

dugu lo. lnformazio-orria irakurri dugu, eta oso aproposa iruditzen zaigu bikotea joateko .

Artea eta arkitektura ......... ........ ......... ...... ......... .(ª~~Qi~~~ª~-~). bioi, eta inguru horretan arte

(erromatar/erromaniko) asko dago; adibidez:

Larunbatean, ........J~!!.m~~!!/.JQ.~.!Ü oinez, (Donejakue bidearen/Nafarroako bidearen) zati

bat egingo dugu, eta iluntzean, hoteleko .. .. .. JI1Q.~!!)_ joango gara erlaxatzera. lgandean arte erromaniko

gehiago ezagutu eta ............... .{~~-J;C-~1!~~-!!!i) .

Zein daga sebera?

Eguraldiaren hiztegia ikasi duzu? l<endu hitz-zerrenda hauetako bakoitzetik lekuz kanpo dagoen hitza.

Zein ez da prezipitazio-mota bat?

txingorra elurra sargori kazkabarra euria

lainoa zirimiria euri-jasa tximista trumoia

Zein ez da ilwsten?

52 PRI:\'Hl.,.O..N berrogeita hamabi

 Animalia!< eguraldi-iragarle
Garai batean, meteorologia-estaziorik ez zen garaietan, intsektuei ere begiratzen zitzaien zer eguraldi egingo zuen
jakiteko. Ea asmatzen duzun zer iragartzen duten amona mantangorriak eta armiarmak.

Eskuetan hartutako amona mantangorrial< hegan alde egiten badu, ...

O gaizki zaindu duzun seinale
O eguraldi txarra datorren seinale
O eguraldi ona datorren seinale

• i ... Euria ari duela, armiarma sarea egiten hasten bada, ...
o
• 1 - ~~i~~~(!. ' ·--''
....... . .
O
O
elurra datorren seinale
eguraldi ona datorren seinale
..,_
\

~
..
O ekaitz gogorra datorren seinale

Oraintxe, beti, bihar... ?

l<okatu azpimarratutako esaldiak taulan.

Zer moduz Lizarran? Zer eguraldi egin du? Eguzkia eta euria, denetik egin du.

8 Asteburuan kanpinera joan nahi dugu. Zer eguraldi egingo du, Urko? Ba, eguraldi_pareg_abea e_gingo du
asteburu osoan: ateri egongo da.

Zer, eskiatzera joateko prest? Bai, ea elurra egiten duen.

8 A zelako lehortea Andaluzian, ezta? Bai, han uda lehorra izaten da.

Gaur ere euria;

new euritsua dau]@gu, e? Bai, benetan . Bihar mendira, orduan? Ea ez duen euririk egiten.

Begira, euria da eta eguzkia irten da. Bai, ortzadarra aterako da.

Orain (gaur) Etorl<izunean (gero) Ohil<aa (askotan) Nahia (desioa)

53 PRIMERAN berrogeita hamahiru

 Zer ote da?

Zuria bezain zuri,

kotoia bezain guri,
Zerda?
ez badakizu zer den
galdeiozu zeruari.

Zer esan du irratial<?

ldatzi irratian entzun duzuna.
. 1 · l<o olinpil<o
"Heni-\<líola <.lo "
"Estatu Batuetan edari berri bat asmatu dute". izendatul<o dltuzte .

"Bihar eguraldi ona egingo du egun osoan".

"lrratian entzun dut eta

Ea asmatzen duzun

Anaren aitak bost alaba ditu:

Nana, Nene, Nini, Nono eta
Nola du izena bosgarren alabai(J

Zul< zer uste duzu?

Telmoren amaren l<ezl<a

Telmoren ama oporretara joango da Marina izeneko herri batera datorren hilean. l<ezkatuta daga, bere belarrak
erosteko belar-dendarik izango ate den herri horretan .. . Telmok informazioa eskatu du postaz eta oraintxe jaso du
erantzuna. lrakurri mezua eta azpimarratu testuan amari pasatzeko informazioa.

S Nork Marinako Udala O

Nori Telmo O l0/13/13 at 9:30AM O

Egun on,
Asko paztu gaitu zuen interesal<, gure herria beti daga bisitariak hartzeka zain. Marinan belar-dendarik baden galdetzen duzue zuen
mezuan: bada, bai, herri txiki hanetan belar-denda bat daga. Beste denda asko ere badira: supermerkatu bat. botika, arropadenda
eta oroigarriak saltzen dituzten denda ugari. Parafarmazia bat ere badago eta bertan saltzen dira homeopatiaka botikak eta
belar-dendetako produktu batzuk. Horrez gain, kafetegi. taberna eta jatetxe aukera zabala duzue Marinan. Bestalde, ondoan bada
herri bat. Peñablanca, bere azoka ekolagikaagatik ezaguna. Azoka horretan pastu bat baino gehiago da ude be lar, espezia eta janari
ekalagikaari eskainiak. Espero dugu gure artean egun ahaztezinak pasatzea. Hemen gaituzue beste edozein galderari erantzuteko.
Laster arte.
Marinaka Udala

54 P ;¡¡•.':-Rc\N berrogeita hamalau

 Telmol< ama lasaitu du
Orain, Telmok amari esango dio aukeratutako informazioa, baina zalantza dauka aditz batzuekin: lagundu falta diren
aditzak jartzen.

"Hara, ama! Marinako Udaletik erantzun didate! Galdetu nien ea bazen

belar-dendarik Marinan. Bada, esaten dute herri horretan belar-denda bat

............................. . Gainera, esaten dute parafarmazia bat ere .......

eta bertan saltzen belar-dendetako produktuak. Ez daga

gaizki! Hara! lnformazio gehiago ere bada: esaten dute Marinaren ondoan

....... ......... ... herri bat, Peñablanca, azoka ekologikoa egiten ..

bertan, eta belarrak eta espeziak saltzen dituzten postu bat baino gehiago

....... azoka horretan. Belarrik, behintzat. ez zaizu faltako!"

Esaera zaharral<
Hiru esaera zahar dituzu erdibituta, eta, ondoan, bakoitzaren esanahia. Lotu hiru zatiak zutabe bakoitzetik zati bat
hartuz.

l. Pertsona horrek asko hitz egiten du, baina ez du

1. Zuri guztiak ...
2. Tximista handi ...
3. Eguzki zuri ...
a) ... eta euri gutxi.
esandakoa betetzen.
b) .. .atze beltza.
11. l<olore zuridun eguzkiak ekaitza dakar ondoren.
e) ... ez dira elurra.
111. ltxura beraren azpian gauza ezberdinak ezkutatzen dira.

Erantzunak
1.
2.
3 . .............

~ Bezero batel< janari prestatuen enpresa batera deitu du. Montsek hitz egin du bezeroarekin eta orain bere
lankideari elkarrizketa kontatzen ari zaio. Entzun Montse eta lankidearen arteko elkarrizketa ("Telefonoz enkargua"),
eta erantzun galderei.

Zer esl<atu du bezeroal<? Zer egingo dute gauean Montsel< eta bere lanl<ideal<?
O 20 pertsonarentzako sushia . O jatetxe japoniar batera afaltzera joango dira.
O Bere lagunentzako opariak. O Gauerako plana egin dute.
O Sukaldaritza japoniar ikastaro bat . O Lan egingo dute: afaria zerbitzatu.

55 1 ¡,¡¡/¡l ¡.l;\1" berrogeita hamabost

 Sushia eta sashimia

~ Entzun berriro ("Telefonoz enkargua") elkarrizketa, eta jarri hutsuneetan falta dena. Zuzentzeko, irakurri transkripzioa.

Montse: Emakume batel< deitu du eta galdetu dit plater japoniarrak prestatzen al
Lanl<idea: Eta zuk zer erantzun diozu?
M: Baietz! Zer esango nion. ba?
L: Baina ... noiz prestatu dugu guk janari japoniarra?
M: Nik etxean batzuetan egiten ditut sushia eta sashimia
L: Hori nahi esan dizu? "Susi" hori?
M: Berak galdetu dit zein gure espezialitatea. eta nik sushia esan diot.
L: Zu erotu egin zara!
M: Ez daukat erotzeko denborarik. Eta zuk ere ez! Bezeroak 20 lagunentzako sushia nahi esan dit
gaur afaltzeko. Ah. eta gauerako planik ez egin.
L: Zeeeer?
M: Emakume horrek galdetu dit ea afaria guk zerbitzatuko
L: ... eta zuk baietz esan diozu?
M: Bai .

Norl< nori zenbat gozol<i eman dizl<io?

Osatu esaldiak, eta esan bakoitza zenbat gozokirekin geratu den bukaeran.
Mikelek, Xabik eta Mariak launa gozoki dituzte. Trukean aritu dira; bakoitzak esango dizu zer egin duen.

Mikel

Ni k Xabiri gozoki bat eman

Xabi

Mariak niri gozoki pare bat eman

María

Mikel, zuk niri bi gozoki eman

Trul<e guztien ondoren, zenbat gozol<i daul<a bal<oitzal<?

Mikelek Xabik .... Maria k

56 PRIMERAN berrogeita hamasei

 Zer esan du Thomasel<?

~ Entzun berriro "Nolako eguraldia" elkarrizketa, eta osatu testu hau elkarrizketako informazioarekin.

Thomasek esan du be re herrian udan eguraldia oso . eta neguan ia egunero

.. . Esan du, halaber, neguan kaleak zuri-zuriak ..

eta udan hondartzako ura ....... .. . Esan du udan berriro joango eta,

eguraldi txarra egiten badu, esan du bowling

Zein da baldintza?
Ondoko esaldietan ondorioa badakigu, baina ez dakigu hori gertatzeko baldintza. Adibidean bezala, idatzi ondorio
bakoitzarentzako baldintza.

Míkel ílwsten badut berarel<in joango naíz pare bat basoerdí hartzera.

azterketa gaindituko dut.

' zorionak emango dizkizut.

berandu joango naiz lanera.

Ondorio-l<atea
Zigor superstizioso samarra da. Asteartean, esnatu zenean, honelako burutapenak izan zituen.

"Puf! Asteartea eta 131 Dutxatzen banaiz, irristatu eta erori egingo naiz. lrristatu eta
.. , buruan kolpea hartuko dut, ziur! Eta buruan
, konorterik gabe geratuko naiz. Ai ama! Dutxan erorita

konorterik gabe ...................... . . , ez naiz lanera joango. Lanera .....................

, nagusiak bota egingo nau .

Ondo pentsatuta: ...........

Zein ondoriotara iritsi da Zigor? Zer egingo du? Osatu ondorengo esaldia zuk uste duzuna jarrita.

Uste dut .

57 PRIM ERAN berrogeita hamazazpi

 Txano Gorritxo ipuinaren protagonisten pentsamendual<
Txano Gorritxo, amona eta otsoa protestan ari dira. Osatu esaldiak, eta asmatu nork esan duen bakoitza. Laguntza
gehiago behar baduzu, erabili eskaintzen zaizkizun aukerak.

egíten badíot egíten badít ekartzen badio ekartzen badít

ekartzen badízkít ekartzen ez badít ekartzen ez badídate

"Beste galdera bat ... ................. , lehenengo mingaina janga diot!"

Norl< esan du? .............................

Nork esan du?

f) "Berriro tortilla eta pure , jatetxera joango naiz afari-merienda egitera!"

O "Beste arropa bat , biluzik joango naiz basara!"

Norl< esan du?

Norel<in ari da l<azetaria?

Kazetariak pertsonaia ezagun bat elkarrizketatu du: osatu hasierako galdera eta deklinatu orduak parentesi arteko
laguntza erabilita. Ondoren, esan nor den elkarrizketatua.

0 Kazetaria

Esaguzu, zer egiten duzu egun arrunt Pertsonaia

bateanJ ...............J()E~.u) Gauerdiko hamªbiªt!3.Q.(12:.º1)) jaikitzen naiz
jaikitzen zara? eta .... .. .. .. ..... ... .. .... .... .. .. ... ... 02:3.0)

€) Ondoren, zer egiten duzu?

(1:00-4:00)
janari bila ateratzen naiz, eta lepo pare bat
dastatu ondoren, digestioa egiten dut (4:30-5:00)

(~:00) ...

azken hegaldia egitera ateratzen naiz, eta

goizeko .. (7:0())

lotara sartzen naiz hurrengo gauerdira bitartean.

Nor da elkarrizketatua?

58 berrogeita hamazortzi
 Galdel<eta polizia-etxean
Poliziak susmagarriari galdeketa egin dio. Bete hutsuneak.

Polizia: Zer egin zenuen hilketa-egunean?

Susmagarria: Egunero bezala ibili nintzen.
P: Ongi. Ea, zer ordutan jaiki zinen ohetik?
S: Goizeko [!.:()0)

P: Zer egin zenuen gero?

S: Lanera joan nintzen.
P: ...
S: Zortzietan.
P: Eta zer ordutatik zer ordutara egiten duzu lan?
S: (~;()()-16.:~9)

P: Hilketa-egunean irten zinen atsedenerako'J

S: Bai.
P:
S: Ordu batetik ordu bat eta erdia arte.
P: Lanetik irten zinenean, zer egin zenuen?
S: Tabernara joan nintzen lagunekin egoteko.
P: Zer ordura arte egon zinen han?
S: (1~.:()())

P: Ongi da. Konprobatuko dugu hau guztia.

Fisioterapeutarel<in hitzordua
Begiratu lñigoren agendari eta lagundu fisioterapeutarekin hitzordua hartzen.

lñigo: Astelehenean, daukazu libre?

Fisioterapeuta: Goizeko ............ .. (~:O.O.l badut tartetxo bat.

*~
Astelehena Asteartea
:t: 1: Ordu horretan nik ezin dut: bilera bat daukat.
9:00 Bilera
F: Orduan , J17:00)?

15:00-18:00 ~ 15:00-18.00 1: Hor ere ezin dut, laneko ikastaro bat daukat eta.
lkastaroa m lkastaroa
F: Zer ordu arte?

19:00 Haginlaria ~ 1: """ ..... .... ... ..... (~ª_:_00)

F: Ba, seietatik aurrera dena hartuta daukat.

ffi 1: Eta astearte arratsaldean? -- -·-- .. -----·- .. J~~:OO)?
F: Onda. Apuntatuko zaitut.

59 : ' ' , , . , berrogeita hemeretzi

 Zerbaiten arabera
Lotu esaldien hasierak eta bukaerak.

Gasearen arabera. ... .. mendira edo hondartzara joango naiz.

Gogoaren arabera .... ~ ... hegazkinez edo trenez joango naiz.
Eguraldiaren arabera,... ... bazkaltzeko babarrunak edo entsalada janga ditut.
Prezioaren arabera, ... ... zinera edo lagunekin pote batzuk hartzera joango naiz.

Es l<i at zeko erruti na

CE Entzun "Eskiatzera" elkarrizketa, eta osatu transkripzio-zatia.

A: Eta egun osoa eskiatzen ematen duzue'J

N: Bueno, ahal dugun guztia, aprobetxatu egin behar da. Baina pistak
zabalik daude..... .. . Gu,
maneatzen garenerako umeekin-eta. .. . ...... ........ ......... ....... ...... .
edo ...... ... jo aten gara. Eta, gero, pista k itxi arte
egoten gara.

A: Eta zer ....... .. arratsalde osoan'J Aspertuko zarete.

\ N: Bai , zera! Etxera joan, dutxatu, bazkaldu, arropa lehortzen ipini ...
Umeek, bitartean, ikastolako lanak .....
....... ..... ... . Ez pentsa aspertzeko denbora askorik dagoenik.
Gero, ..... ....... ..................~edo, egurald i oso txarra
ez bada behintzat, zerbeza batzuk hartzera joaten gara.

Esl<aintza posta elel<tronil<ora

CE Entzun berriro "Zer egin asteburuan" elkarrizketa, eta osatu mezua. Unitate honetan ikasitako hainbat egitura
erabiliko dituzu.

E )ende baten ba~ apuntatutako da Gesaltza-Añanara joate1<0?

Bis1ta gidatuak daude goizeko ........................................................................ .

Arratsaldeko plana, .........................................................arabera. Esan

dute ia ziur euria egingo..............................................arratsaldean

Euría ................................ jatetxe batean ............................................................

eta arratsaldean Gasteizera frontoira .

Eguraldi ona .......................................... bertan erabakiko dugu zer egin.

60 PRIMERAN hirurogei
 Zer eguraldi egingo du? o Arropal<, jantzial<, trapual<. ..
FNTKBEBMEGUZKITSUAYIURATMERPROI BOGKSD
GUREA 1 PZKZFHSNHUORHRARKYBAAGCRLASBKAR
EEUEPARHAXBWMAXWASTNSARGORI PRTHMKNLZT
TRMFAURAIBGKRHTGTKUWASKBIGHEEZIOANPXY
UGOGE RITSUAWTBAEXIXYKGCUECKNPBWRODZU
TAITAKVVZIGTOUHYRKPEKAZKABARR AP EBLRXI
G K A U T L Z FA CE T T P M L 1 C Z U E O FA P U T Y X K QW l P T Z E
BIRDATOZLEIAI LUOHI IYAPRTXIMJSTANTEYSO
O Eguzkitsua 0 Ekaitza 0 Euritsua
O Kazkabarra O oskarbi O Sargori
O rrumoia 0 Ateri O Tximista
Ahoii<U pertsonalizatual< D gehienak: indartsu eta pozez zoratzen.
C9 Lanera
Uxune: lmanol, nora zoaz horrela jantzita?
lmanol: Nora joango naiz, ba' Lanera!
U: Ez duzu jertserik hartu behar, badaezpada'
1: Beno, kotxean badut bat eta, behar badut, hartuko dut hura; baina
ez duzu termometroa ikusi? 18 gradu daude eta goizeko 7ak dira
oraindik. Eta itxaron, badakizu eguerdirako berotu egingo duela.
U: Ai, ene! Eta gainera euria hasten du, lmanol! Zoratuta zaude. Eta zu
mahuka motzetan kalera'! jantziko duzu zira edo euritarako zerbait,
gutxienez'
1: Bueno, Uxune, nahikoa da, ezta' Eta jakin liteke zu nora zoazen
horrela' Ezta Groenlandian bizi bagina ere!
U: Nik nahiago dut horrela: tipula bezala. Gero, giroaren arabera, arropak
erantziko ditut, banan-banan . Hotza pasatzea baino nahiago dut.
1: Eta artilezko bufanda hori nora daramazu'
U: Ez da artilezkoa; kotoizkoa da. Eta ez da bufanda; udaberriko fular
fin bat da. Orain, goizean goiz, haize pixka bat baldin badabil, zer'
U: lmanol. nora zoaz horre la jantzita'
1: Nora joango naiz, ba' Lanera!
U: Ez duzu jertserik hartu behar, badaezpada'
1: Beno, kotxean badut bat eta, behar badut, hartuko dut hura; baina
ez duzu termometroa ikusi' 18 gradu daude eta goizeko 7ak dira
oraindik. Eta itxaron, badakizu eguerdirako berotu egingo duela.
U: Ai, ene! Eta gainera euria hasten du, lmanol! Zoratuta zaude. Eta zu
mahuka motzetan kalera'! jantziko duzu zira edo euritarako zerbait,
gutxienez'
1: Bueno, Uxune, nahikoa da, ezta' Eta jakin liteke zu nora zoazen
horrela' Ezta Groenlandian bizi bagina ere!
U: Nik nahiago dut horrela: tipula bezala. Gero, giroaren arabera, arropak
erantziko ditut, banan-banan. Hotza pasatzea baino nahiago dut.
1: Eta artilezko bufanda hori nora daramazu?
U: Ez da artilezkoa; kotoizkoa da. Eta ez da bufanda; udaberriko fular
fin bat da. Orain, goizean goiz, haize pixka bat baldi n badabil, zer'
Badakizu, ni re eztarriak segituan antzematen duela hozkirri pittin bat
baldin bada . Gainera, trenean, aire egokitua jartzen dute eta hori oso
arriskutsua da.
1: Eta zenbat jertse daramazu gainean, emakumea' Zu ikusi
hutsarekin izerditan jartzen naiz.
U: lmanol, jertse bat besterik ez; hau berokia da, eta, azpikoa, berriz,
niki mahuka luzea. Tira, goazen, berandutzen ari zaigu eta ...
1: Eta txapela' Ez duzu hartu behar, badaezpada ere ... ?
U: Goazen, trenak ez dit-eta itxarongo.
O Uxunerentzako aholkuak f) lmanolentzako aholkuak
61
o
Suhiltzailea: Kaskoa 1 Suaren aurkako eskularruak
Atleta: Elastiko tiranteduna 1 Ga/tza motzak
Sukaldaria: Aurreko manta/a 1 Kotoizko txanoa
Mendizalea: Artilezko txanoa 1 Lumazko berokia
Diskotekazalea: Larruzko ga/tzak 1 Takoidun zapatak
Meteosentibera zara?
O ]ende askori hego-haize zakar eta zaratatsuak umore t xarra eragiten
dio: burumakur eta haserre jartzen dira.
f) Eguraldi eguzkitsua denean, berriz, umore onean ikusiko dituzu
Zein helbururel<in entzungo dut?
Komentatu ondorioak irakaslearekin hurrengo tutoretza-saioan.
Osatu transl<ripzioa
Ane: Ba, ni k atzo hartu nituen aporra k.
Beñat: Aaaa.
A: Eta kanpora noa; eguzki bi la; Eivissara! Han hemen baino hobea
egingo ahal digu ! Badakizu, eguzkia, beroa eta festa ditugula
gustuko.
B: Pentsatu dut bai. Bidaiarako gurp ildu n maletarekin ikusita eta
eskuan hegazkin txartel parea daramazula .... antzematen zaizu, bai,
bazoazela .
A: Ni re mutil-lagunarekin joango naiz eta 5 izarreko hotel batean
hartuko dugu ostatu.
B: Eta yaterik ez duzue alokatu behar'
A: Bai, eta pentsatu dugu bertan pasako dugula gau bat. laz,
esaterako, 14 metroko yate bat alokatu genuen eta ez genuen guk
gidatu; baina asko gustatzen zaigu itsasoa eta badakigu gidatzen
ere. Behin baino gehiagotan ibili izan gara.
B: Bueno, ando ibili El-vi-SSAN, orduan !
Astebururai<D plana
Datorren astebu ruan Urdaibaira joango gara. Kanpin baten
informazio-orria irakurri dugu eta oso aproposa iruditzen zaigu
seme-a/abekin joateko. Ez dugu aspertzeko denborarik izango!
Gurasoontzat nekagarria izan daiteke, baina, tira, umeak gustura
ikusita, gu ere ko nforme! "Txuri", gure txakurra, ez dugu gurekin
eramango.
Ostiraleanjoango gara, eta kanpina itsasoaren ondoan
dagoenez, afald u baino lehen, igerian ibiliko gara.
Larunbatean, egu raldi ona bada, itsasoko kirolak egingo ditugu.
Euria bada, ez daga arazorik: igerilekura joango gara .
lgande goizean ere hondartzarako plana egingo dugu, eta, bazkaldu
ondoren, etxera!
hirurogeita bat
 Egin zul< plana o Azoka horretan postu bat baino gehiago daude befar,
espezia etajanari ekologikoari eskainiak. Espero dugu gure
Oatorren asteburuan Gareserajoango gara eta Erromesen artean egun ahaztezinak pasatzea . Hemen gaituzue beste edozein
ostatuan egingo dugu lo. lnformazio-orria irakurri dugu eta oso galderari erantzuteko.
aproposa iruditzen zaigu bikotea joateko. Laster arte.
Artea eta arkitektura asko gustatzen zaigu bioi eta inguru
horretan arte erromaniko asko daga; adibidez: zubi erromanikoa, Telmal< ama lasaitu du
Eunate base/iza ...
Ostiralean joango gara eta hoteleko jatetxean afalduko dugu. "Hara, ama! Marinako Udaletik erantzun didate! Galdetu nien ea
Larunbatean, Eunatera joango gara oinez, Donejakue bidearen bazen belar-dendarik Marinan. Bada, esaten dute herri horretan
zati bat egingo dugu, eta iluntzean, hoteleko spara joango gara belar-denda bat dagoela. Gainera, esaten dute parafarmazia bat ere
erlaxatzera. lgandean arte erromaniko gehiago ezagutu eta etxera badagoela eta bertan saltzen direla belar-dendetako produktuak.
itzuliko gara. Ez dago gaizki! Hara' lnformazio gehiago ere bada: esaten dute
Marinaren ondoan bade/a herri bat, Peñablanca, azoka ekologikoa
egiten dutela bertan, eta belarrak eta espeziak saltzen dituzten
Zein daga sabera? postu bat baino gehiago daude/a azoka horretan. Belarrik, behintzat,
ez zaizu faltako!"
Lekuz kanpo: Sargori.
e Lekuz kanpo: Trumoia.
Esaera zaharral<
Zuri guztiak ~ ez dira elurrak
Animalia!< eguraldi-iragarle
Esanahia: ltxura beraren azpian gauza ezberdinak ezkutatzen dira.
Eguraldi txarra datorren seinale. Tximista handi ~ eta euri gutxi
e Eguraldi ona datorren seinale.
Esanahia: Pertsona horrek asko hitz egiten du, baina ez du
esandakoa betetzen.
Eguzki zuri ~ atze beltza
Oraintxe, beti, bihar... ? Esanahia: Kolore zuridun eguzkiak ekaitza dakar ondoren.

Orain (gaur): eguzkia eta euria denetik egin du 1 Negu euritsua

daukagu.
Telefana bidezl<a enl<argua
Etorkizunean (gero): eguraldi paregabea egingo du asteburu osoan: 20 pertsonentzako sushia.
ateri egongo da 1ortzadarra aterako da.
Lan egingo dute: afaria zerbitzatu .
Ohikoa (askotan): ez du euririk egiten 1 lehorteak arruntak izaten
dira 1 uda lehorra izaten da. Sushia eta sashimia
Nahia (desioa): ea elurra egiten duen 1 ea ez duen euririk egiten.
C9 Telefonoz enkargua
Montse: Emakume batek deitu du eta galdetu dit plater japoniarrak
Zer ate da? prestatzen al ditugun.
Lankidea: Eta zuk zer erantzun diozu'
Zer da? Elurra
M: Baietz! Zer esango nion, ba'
L: Baina ... noiz prestatu dugu guk janari japoniarra'
Zer esan du irratial<? M: Nik etxean batzuetan egiten ditut sushia eta sashimia
L: Hori nahi duela esan dizu' "Su si " hori?
"lrratian entzun dut Estatu Batuetan edari berri bat asmatu
M: Berak galdetu dit zein den gure espezialitatea, eta ni k sushia
dute/a, herri kirolak joko olinpiko izendatuko dituzte/a eta bihar
de/a esan diot.
eguraldi ona egingo duela egun osoan".
L: Zu erotu egin zara!
M: Ez daukat erotzeko denborarik. Eta zuk ere ez! Bezeroak
Ea asmatzen duzun 20 lagunentzako sushia nahi duela esan dit gaur afaltzeko.
Ah, eta gauerako planik ez egin.
Ana. L: Zeeeer'
Uste dut Ana de/a. M: Emakume horrek galdetu dit ea afaria guk zerbitzatuko dugun .. .
L: ... eta zuk baietz esan diozu'
Telmaren amaren l<ezl<a M: Bai.

Egun on,
Asko poztu gaitu zuen interesal<, gure herria beti daga bisitariak
hartzeko zain. Marinan belar-dendarik baden galdetzen duzue zuen
mezuan; bada, bai, herri txiki honetan belar-denda bat dago.
Beste denda asko ere badira: supermerkatu bat, botika, arropa-denda
eta oroigarriak saltzen dituzten denda ugari. Parafarmazia bat ere
badago eta bertan saltzen dira homeopatiako botikak eta
belar-dendetako produktu batzuk. Horrez gain, kafetegi, taberna
eta jatetxe aukera zabala duzue Marinan. Bestalde, ondoan bada
herri bat, Peñablanca, bere azoka ekologikoagatik ezaguna.
Narl< nari zenbat gazal<i eman dizl<ia?
Mikel: Ni k Xabiri gozoki bat eman diot.
Xabi: Mariak niri gozoki pare bat eman dit.
Maria: Mikel, zuk niri bi gozoki eman dizkidazu.
Truke guztien ondoren, zenbat gozoki dauka bakoitzak?
M:Bat.
X:Zazpi.
M:Lau.

62 hirurogeita bi
 Zer esan du Thomasel<? Txano Gorritxo ipuinaren protagonisten
C9 Nolako eguraldia pentsamendual<
Adiskidea: Jo, ederra eguraldial
Beste galdera bat egiten badit, lehenengo mingaina janga diot!
Thomas: Bai, ezta' Saina normala da, hemen, euria eta euria eta
(Otsoak)
euria, ezta'
A: Hai nbeste, hainbeste .. Eta han zer, zuenean' 8 Berriro tortilla et a pu re ekartzen badizkit, jatetxera joango naiz
T: Bueno, antzera. afari-merienda egitera! (Amonak)
A: Antzera. O Beste arropa bat ekartzen ez badidate, biluzik joango naiz basara!
T: Bai, udan oso nahasia izaten da, eta neguan, adibidez, euria, ia (Txano Gorritxok)
egunero, baina haizea, oso gogorra, botatzen du, edo ..
A: Haize hotza?
T: Bai, oso. Eta euria egiten duenean eta haizearekin, eta kalean Norel<in ari da l<azetaria?
bazaude, benetan, agertzen zara urdina.
A: Urdina' Kazetaria: Esaguzu, zer egiten duzu egun arrunt batean' Zer
T: Bai. Ba, hain hotza, eta gero ... ordutan jaikitzen za ra'
A: Ze tenperatura egoten da han neguan' Pertsonaia: Gauerd iko hamabietan (12:00etan) jaikitzen naiz eta
T: Neguan, norma lean, zero azpitik 1 edo 2, baina, batzuetan, zero hamabi eta erditan (12:30ean) gosaltzen dut.
azpitik 10 ...
A: joe
Pertsonaia: Ordu batetik /auretara (1:00etatik 4:00etara) janari
T: ... 12, 13, eta kaleak egoten dira zuri-zuriak.
bila ateratzen naiz, eta lepo pare bat dastatu ondoren , digestioa
A: Elurra?
egiten dut lau eta erdietatik bostetara (4:30etatik 5:00etara) .
T: Elur... elurrik gabe. lzozt uta Bostetan (5:00etan) azken hegaldia egit era at eratzen naiz,
A: Aaa, izot za. et a goizeko zazpietan (7:00etan) lotara sartzen naiz hurrengo
T: lzotza. Eta udaberrian, hasieran, normalean, pare bat aste oso-oso gauerdira bitartean.
ona: tenperatura ona, eguzkitan egoten gara, eta oso ona. Saina gero
eu ria eta hotza ..
Pertsonaia: Letagin zorrotz.
A: Berriro'
T: Berriro. Udan ...
A: Hondartzara! Galdel<eta polizia-etxean
T: Hondartzara, bai, baina uretara ez.
A: A, ez' Susmagarria: Goizeko zazpietan.
T: Ez, ez. Ba, oso hotza egoten da ura. Saina, noizean behin, Polizia: Zer ordutan?
tenperatura igotzen da eta sartzen gara, baina oso gutxitan. S: Goizeko zortzietatik arratsa/deko lau eta erdietara.
Abuztuan, adibidez, beroa edo epela, eta gero euria ... Saina euria P: Zer ordutatik zer ordutara egon zinen lanetik kanpo?
egiten du gehiegitan.
S: Zazpiak arte.
A: Horregatik da hain berdea zuen herria.
T: Bai.
Fisioterapeutarel<in hitzordua
Thomasek esan du bere herrian udan eguraldia oso nahasia lñigo: Astelehenean, zer ordutan daukazu libre'
izaten de/a eta neguan ia egunero euria egiten duela. Esan
Fisioterapeuta: Goizeko bederatzietan badut tartetxo bat.
du, halaber, neguan kaleak zuri-zuriak egoten direla eta udan
1: Ordu horretan ni k ezin dut: bilera bat daukat.
hondartzako ura oso hotza egoten de/a. Esan du udan berriro
joango de/a eta, eguraldi txarra egiten badu, esan du bowling F: Orduan, arratsaldeko bostetan'
egitera joaten dire/a. 1: Hor ere ezin dut, laneko ikastaro bat daukat eta.
F: Zer ordu arte'
Zein da baldintza? 1: Seiak arte.
F: Ba, seietatik aurrera dena hartuta daukat.
Adibideak: 1: Eta astearte arratsaldean' Zazpietan'
lkasten badut azterketa gaindituko dut. F: Onda. Apuntatuko zaitut.

Azterketa gainditzen baduzu zorionak emango dizkizut

Zerbaiten arabera
lratzargai/ua entzuten ez badut berandu joango naiz lanera.

Ondorio-l<atea
Gasearen arabera,

Gogoaren arabera,
-- bazkaltzeko babarrunak edo entsalada
janga ditut
zinera edo lagunekin pote batzuk
"Puf! Asteartea eta 13! Dutxatzen banaiz, irristatu eta erori egingo
naiz. lrristatu eta erortzen banaiz, buruan kolpea hartuko dut, ziur!
Eta buruan ko/pea hartzen badut, konorterik gabe geratuko naiz.
Ai ama! Dutxan erorita konorterik ga be geratzen banaiz, ez naiz
lanera joango. Lanera joaten ez banaiz, nagusiak bota egingo nau .
Eguraldiaren arabera,
Prezioaren arabera , -- hartzera joango naiz.
mendira edo hondartzara joango naiz.
hegazkinez edo trenez joango naiz.

Onda pentsatuta: Ez naiz jaikiko"

Ondorioa: Zigor ez da jaikiko (Uste dut Zigor ez de/a jaikiko).

63 hirurogeita hiru
 Esl<iatzei<D errutina
Cl Eskiatzera
Nere: Apa, Aitor, zer'
Aitor: l<aixo, Nere. Zera, zuek neguan eskiatzera joaten zarete, ezta'
N: Bai. Zer, ba'
A: Ez, geu ere pentsatzen ari gara-eta datorren neguan joatea. Guk
ez dugu sekula eskiatu, baina umeek probatu nahi dutela diote, eta
horregatik deitu dizut, apur bat informa nazazun.
N: Ba, gu Luz-Ardidenera joaten gara, Frantziako Pirinioetan. Ezagun
egingo zaizu, agian, Frantziako Tourra pasatzen da-eta handik
batzuetan .
A: Bai, bai. Egonda nago. Tourmalet ere hor inguruan daga, ezta'
N: Bai. Gu, normalean, ostiralean, arratsaldeko Setan joaten gara,
lanetik irteten naizenean; hiru orduko bidaia denez, 8etan izaten gara
han. Horrela, larunbat eta igandea eskiatzen eman ahal ditugu.
A: Eta zer egoten zarete, egun osoa eskiatzen'
N: Bueno, ahal dugun guztia, aprobetxatu egin behar da. Baina pista k
zabalik daude 9etatik 4 eta erdietara. Gu, maneatzen garenerako
umeekin-eta, 10 eta erdietan edo 11etan joaten gara. Eta, gero,
pista k itxi arte egoten gara.
A: Eta zer egiten duzue arratsalde osoan' Aspertuko zarete.
jaso hemen zure ohar, zalantza edo aipatzekoak
64
N: Bai , zera! Etxera joan, dutxatu, bazkaldu, arropa lehortzen ipini ...
Umeek, bita rtean, ikastolako lanak egiteko aprobetxatzen dute ...
Ez pentsa aspertzeko denbora askorik dagoenik. Gero, Betatik 10ak
arle-edo, eguraldi oso t xarra ez bada behintzat, zerbeza batzuk
hartzera joaten gara.
A: Bueno, ba, ea animatzen garen. Umeak, beh intzat, ka par ederra
ematen ari dira!
N: Esango didazu.
A: Onda da. Eskerrik asko. Agur.
N: Agur, bai .
Esl<aintza posta elel<tronil<ora
E, jende, baten bat apuntatuko da Gesaltza Añanara joateko'
Bisita gidatuak daude goizeko 10etatik ordu batera. Arrat saldeko
plana, eguraldiaren arabera . Esan dute ia ziur euria egingo duela
arratsaldean. Euria egiten badu, jatetxe batean bazkalduko dugu
eta arratsaldean Gasteizera joango gara frontoira. Eguraldi ona
egiten badu, bertan erabakiko dugu zer egin. Zer, animatu ko zarete'
hirurogeita lau