Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 14

g]kfn OlGhlgol/ª kl/ifb\

kl/ifb\ P]g, @)%%


nfndf]x/ / k| sfzg ldlt
@)%%.!!.@&
@)%% ;fnsf] P]g g+= @#
g]kfn OlGhlgol/ª kl/ifb\
kl/ifbsf]
\sf] Joj:yf ug{ ag]sf] P]g
k|:tfjgf M g]kfndf OlGhlgol/ª Joj;fonfO{ k| efjsf/L agfO{ Jojl:yt tyf j}1 flgs 9Ën]
kl/rfng ug{ tyf OlGhlgo/x¿sf] of] Uotf cg' ;f/ gfd btf{ ug]{ ;d] tsf] Joj:yf ug{s f] nflu
g]kfn OlGhlgol/ª kl/ifb\ s f] Joj:yf ug{ jf~5gLo ePsf] n],
>L % dxf/fhflw/fh jL/] Gb| jL/ ljqmd zfxb] j sf] zf;gsfnsf] ;QfO;f}+ jif{df ;+ ;bn] of]
P]g agfPsf]5 .
kl/R5]b – !
k|f/lDes
!= ;+lIfKt gfd / k|f/De M -!_ o; P] gsf] gfd æg] kfn OlGhlgol/ª kl/ifb\ P]g , @)%%Æ /x]sf]
5.
-@_ of] P]g g] kfn ;/sf/n] g] kfn /fhkqdf ;" rgf k|sfzg u/L tf] s]s f] ldltb]lv
k| f/De x'g]5 .
@= kl/efiff M ljifo jf k| ;+un] csf]{ cy{ gnfu]df o; P]g df,–
-s_ ækl/ifb\ Æ eGgfn] bkmf # adf]l hd :yfkgf ePsf] g] kfn OlGhlgol/ª kl/ifb\ ;D´g'
k5{ .
-v_ æcWoIfÆ eGgfn] kl/ifb\ s f] cWoIf ;D´g' k5{ .
-u_ æ;b:oÆ eGgfn] kl/ifb\ s f] ;b:o ;D´g' k5{ / ;f] zAbn] kl/ifb\s f] cWoIf, pkfWoIf
/ ;b:o–;lrj ;d] tnfO{ hgfpF5 .
-3_ æOlGhlgo/Æ eGgfn] kl/ifb\ af6 dfGotf k| fKt lzIf0f ;+ :yfaf6 OlGhlgol/ª ljifodf
sDtLdf :gftsf]kflw k| fKt u/] s f] JolQm ;D´g' k5{ .
-ª_ æOlGhlgol/ª Joj;foÆ eGgfn] cg' ;"rLdf plNnlvt ljifodf k| fljlws 1fg tyf
bIftf xfl;n u/]sf OlGhlgo/x¿n] ckgfpg] Joj;fo ;D´g' k5{ .


of] P] g ldlt @)%^.^.! ut] b]lv nfu" x' g] u/L tf] lsPsf] -g] kfn /fhkq @)%^.^.!_
- 1-
-r_ æbtf{ lstfaÆ eGgfn] bkmf !% adf]l hd tof/ ul/Psf] btf{ lstfa ;D´g' k5{ .
-5_ æbtf{ jfnf OlGhlgo/Æ eGgfn] btf{ lstfadf gfd btf{ ePsf] OlGhlgo/ ;D´g'
k5{ .
-h_ æ/lhi6« f/Æ eGgfn] bkmf @& adf]l hd lgo' Qm ul/Psf] JolQm ;D´g' k5{ .
-´_ æljifo ;ldltÆ eGgfn] bkmf #@ adf]l hd u7g ePsf] ljifo ;ldlt ;D´g' k5{ .
-`_ ætf]l sPsf]Æ jf ætf]l sP adf]l hdÆ eGgfn] o; P]g cGtu{ t ag] sf] lgoddf tf]l sPsf]
jf tf]lsP adf]l hd ;D´g' k5{ .
kl/R5]b – @
kl/ifb\
kl/ifbsf]
\sf] :yfkgf, u7g, sfd, st{Jo / clwsf/
#= g]kfn OlGhlgol/ª kl/ifb\
kl/ifbsf]
\sf] :yfkgf M OlGhlgol/ª Joj;fonfO{ k|e fjsf/L jgfO{ Jojl:yt
tyf j}1 flgs 9+ un] kl/rfng ug{ tyf OlGhlgo/x¿sf] of]Uotf cg' ;f/ gfd btf{ ug]{
;d] tsf] Joj:yf ug{ sf] nflu g] kfn OlGhlgol/ª kl/ifb\sf] :yfkgf ul/Psf] 5 .
$= kl/ifb\
kl/ifb\ :jzfl;t ;+:yf x'g] M -!_ kl/ifb\ cljlR5Gg pQ/flwsf/jfnf Ps :jzfl;t /
;+ ul7t ;+:yf x'g] 5 .
-@_ kl/ifb\ s f] ;a} sfd sf/afxLsf] nflu cfˆgf]] 5'§} 5fk x' g]5 .
-#_ kl/ifb\ n] JolQm ;/x rn crn ;Dklt k| fKt ug{ , pkef] u ug{ , a] rlavg ug{ jf
cGo s'g} lsl;dn] Joj:yf ug{ ;Sg] 5 .
-$_ kl/ifb\ n] JolQm ;/x cfkmgf]] gfdaf6 gfln; ph'/ ug{ / kl/ifb\ pk/ klg ;f]xL
gfdaf6 gfln; ph' / nfUg ;Sg]5 .
%= kl/ifb\
kl/ifbsf]
\sf] u7g M -!_ bkmf # adflhd :yfkgf ePsf] kl/ifb\ df b]xfo adf]l hdsf ;b:ox?
/xg] 5g\ M–
-s_ OlGhlgol/ª laifodf :gftsf] kflw k| fKt u/L sDtLdf
kGw|| jif{ OlGhlgol/ª Joj;fodf cg' ej k| fKt OlGhlgo/x?
dWo] a f6 g] kfn ;/sf/af6 dgf]g Lt OlGhlgo/ – cWoIf
-v_ OlGhlgol/ª ljifodf :gftsf] kflw k| fKt u/L sDtLdf
bz jif{ OlGhlgol/Ë Joj;fodf cg' ej k|fKt OlGhlgo/x?
dWo] a f6 g] kfn ;/sf/af6 dgf]g Lt OlGhlgo/ – pkfWoIf

- 2-
-u_ OlGhlgol/ª Joj;fodf ;+ nUg OlGhlgo/x?
dWo] a f6 g] kfn ;/sf/af6 dgf]g Lt kfF rhgf OlGhlgo/x? – ;b:o
-3_ cWoIf, g] kfn OlGhlgo;{ Pzf]l ;P;g – ;b:o
-ª_ g]kfn OlGhlgo;{ Pzf]l ;P;gn] lgjf{ rg u/L
k7fPsf kfF rhgf OlGhlgo/x? – ;b:o
-r_ OlGhlgol/ª SofDk;sf SofDk; k|d' vx? dWo]
g]kfn ;/sf/af6 dgf] gLt SofDk; k| d' v Pshgf – ;b:o
-5_ k|l tlglw, OlGhlgol/ª, cWoog ;+ : yfg, lqe' jg
ljZjljBfno – ;b:o
-h_ kl/ifb\ af6 dgf] gLt b'O{hgf OlGhlgo/ – ;b:o
-´_ /lhi6« f/ – ;b:o–;lrj
-@_ pkbkmf -!_ sf] v08 -u_ / -ª_ adf]l hd ;b:ox?sf] dgf] gog tyf lgjf{ rg
ubf{ OlGhlgol/ª Joj;fosf ljifout cfwf/df 5'§ f 5' §} ljifoaf6 ug'{ kg]{ 5 .
-#_ pkbkmf -!_ sf] v08 -ª_ adf]lhdsf ;b:ox?sf] lgjf{ rg geP;Ddsf] nflu
g]kfn OlGhlgo;{ Pzf]l ;o;gn] dgf] gog u/L k7fPsf OlGhlgo/x? kl/ifb\ sf ;b:o x'g]
5g\ .
-$_ pkbkmf -!_ sf] v08 -5_ adf]l hd k|l tlglw dgf]g og ubf{ OlGhlgo/x?dWo]af6
ug'{ kg]{ 5 .
-%_ kl/ifb\ n] cfjZos b] v]d f s'g} ljz]i f1nfO{ kl/ifb\s f] a}7sdf efu lng cfdGq0f
ug{ ;Sg]5 .
^= ;b:osf] kbfjlw M -!_ kl/ifb\ df dgf]gLt jf lgjf{l rt ;b:osf] kbfjlw rf/ jif{ sf] x' g]5 .
kbfjlw ;dfKt ePsf ;b:ox? o; P]gdf n]l vPsf cGo Joj:yfx?sf] cwLgdf /xL k'gM
dgf]gog x'g jf lgjf{lrt x' g ;Sg] 5g\ .
-@_ kbfjlw ;dfKt gx'Fb} s'g} ;b:osf] kb l/Qm x'g cfPdf To:tf] l/Qm x'g cfPsf]
;b:osf] kb afFsL cjlwsf] nflu csf]{ ;b:osf] dgf] gog jf lgjf{ rgåf/f k"l t{ ug{
;lsg] 5 .

- 3-
&= ;b:osf] lgldQ cof]Uotf M b]xfosf s'g} JolQm kl/ifb\sf] ;b:o kbdf dgf]g Lt jf lgjf{l rt
x'g ;Sg] 5} gM–
-s_ u}/ g] kfn gful/s,
-v_ btf{ lstfaaf6 gfd x6fOPsf] ,
-u_ ;fx" s f] C0f ltg{ g;sL bfdf;fxLdf k/] sf] ,
-3_ g}lts ktg b]l vg] kmf} hbf/L cleof] udf cbfntaf6 s;"/bf/ 7x/L ;hfo kfPsf] , /
-ª_ duh lau|] sf] .
*= ;b:otf ;dfKt x'g] cj:yf M b]xfosf] cj:yfdf kl/ifb\ sf] ;b:otf ;dfKt ePsf]
dflgg]5 M–
-s_ bkmf & adf]l hd cof]Uo ePdf,
-v_ ;b:osf] kbaf6 lbPsf] /fhLgfdf :jLs[ t ePdf,
-u_ kl/ifbnfO{ sf/0f ;lxtsf] k" j{ ;" rgf glbO{ nuftf/ tLg k6s;Dd kl/ifb\sf]
a}7sdf cg' kl:yt ePdf,
-3_ d[To' ePdf .
(= kl/ifb\
kl/ifbsf]
\sf] sfd, st{Jo / clwsf/ M o; P]gdf cGoq n]l vPsf] sfd, st{ Jo / clwsf/sf]
cltl/Qm kl/ifb\s f] sfd, st{ Jo / clwsf/ b]x fo adf]]l hd x'g] 5 M–
-s_ OlGhlgol/ª Joj;fo ;" rf? ?kaf6 ;+ rfng ug{sf] nflu cfjZos gLlt, of] hgf
tyf sfo{ qmdx? tof/ u/L To;sf] sfof{Gjog ug]{ ,
-v_ OlGhlgol/ª lzIff lbg] lzIf0f ;+: yf / To:tf ;+: yfx?n] k| bfg u/] sf k|d f0fkq tyf
pkflwx?nfO{ tf]lsP adf]lhd dfGotf lbg] ,
-u_ OlGhlgol/ª Joj;fo ug{sf] nflu cfjZos of] Uotf lgwf{/ 0f ug]{ / lgwf{l/t of] Uotf
k"/f u/] sf JolQmsf] gfd tf]l sP adf]lhd kl/ifb\df btf{ ug]{ ,
-3_ btf{ j fnf OlGhlgo/n] tf]l sP adf]l hdsf] Joj;flos cfrf/ ;+lxtfsf] pNn+3g u/] df
jf kfngf gu/]d f tf]l sP adf]l hdsf] sfo{ljlw k"/f u/L To:tf] OlGhlgo/sf] gfd
kl/ifb\ af6 x6fpg] .
!)= kl/ifb\
kl/ifbsf]
\sf
sf] a}7s / lg0f{o M -!_ kl/ifb\ sf] a}7 s ;fwf/0ftof jif{d f rf/ k6s a:g]5 . t/
cWoIfn] rfx]df ;f] eGbf a9L k6s klg a}7 s af] nfpg ;Sg]5 .

- 4-
-@_ kl/ifb\ s f] a}7s cWoIfn] tf]s]sf] ;do / :yfgdf a:g]5 .
-#_ kl/ifb\s f] s' n ;b:o ;+ Vofsf] krf; k|l tzt eGbf a9L ;b:ox? pkl:yt
ePdf kl/ifb\sf] a}7 ssf] nflu u0fk"/s ;+ Vof k' u]s f] dflgg] 5 .
-$_ kl/ifb\ sf] a}7ssf] cWoIftf cWoIfn] ug]{ 5 / lghsf] cg' kl:yltdf pkfWoIfn]
ug]{ 5 . cWoIf tyf pkfWoIf b' j}sf] cg' kl:yltdf a}7sdf pkl:yt ;b:ox?n] cfkm" dWo]a f6
5fg]s f] JolQmn] a}7ssf] cWoIftf ug]{ 5 .
-%_ kl/ifb\s f] a}7sdf ax'dtsf] /fo dfGo x'g] 5 / dt a/fa/ ePdf a} 7ssf]
cWoIftf ug]{ JolQmn] lg0f{ o fTds dtlbg ;Sg] 5 .
-^_ kl/ifb\ s f] lg0f{o ;b:o–;lrjåf/f k| dfl0ft ul/g] 5 .
-&_ kl/ifb\ sf] a}7s ;DaGwL cGo sfo{l jlw kl/ifb\ cfkm} n] lgwf{/ 0f u/] adf]l hd
x'g]5 .
kl/R5]b–#
gfd btf{ ;DaGwL Joj:yf
!!= gfd btf{ gu/fO{ OlGhlgol/ª Joj;fo ug{ gx'g] M of] P]g k| f/De ePsf] ldltn] Ps jif{ kl5
kl/ifb\ df gfd btf{ gu/fO{ s'g} klg JolQmn] OlGhlgol/ª Joj;fo ug{ x'F b}g .
!@= gfd btf{sf] nflu b/vf:t lbg] M -!_ kl/ifb\df gfd btf{ u/fpg rfxg] JolQmn] tf]l sP
adf]l hdsf] 9fF rfdf kl/ifb\ ;dIf b/vf:t lbg' kg]{5 .
-@_ of] P]g k|f/De x'Fb fsf avt OlGhlgol/ª Joj;fo ul//x]s f] JolQmn] of] P]g
k| f/De ePsf] ldltn] 5 dlxgf leq kl/ifb\ df gfd btf{ u/fpgsf] nflu pkbkmf -!_
adf]l hd b/vf:t lbg' kg]{ 5 .
-#_ pkbkmf -!_ jf -@_ adf]l hd gfd btf{ u/fpg b/vf:t lbg] JolQmn] b/vf:t
;fy lzIf0f ;+ : yfaf6 k|fKt u/]sf] k| df0fkq, pkflw tyf tT;DaGwL cGo sfuhft tyf
tf]lsP adf]l hdsf] b:t'/ ;+ nUg ug'{ kg]{ 5 .
!#= b/vf:t pk/ hfFra'´ M bkmf !@ adf]l hd btf{ x'g cfPsf] b/vf:t pk/ /lhi6«f/n]
cfjZos hfF ra'´ u/L ;DalGwt ljifo ;ldltdf k]z ug]{5 .
!$= b/vf:t pk/ 5fglag tyf l;kmfl/; M -!_ bkmf !# adf]l hd /lhi6« f/n] k] z u/]sf] b/vf:t
pk/ ljifo ;ldltn] cfjZos 5fglag ug]{5 .

- 5-
-@_ pkbkmf -!_ adf]l hd 5fglag ubf{ s' g} s'/ f c:ki6 x'g cfPdf tT;DaGwL
s'/fx? :ki6 kfg{sf] nflu ;DalGwt b/vf:tjfnf;+ u ljifo ;ldltn] cfjZos k| df0f tyf
sfuhft dfu ug{ ;Sg]5 .
-#_ pkbkmf -@_ adf]lhd dfu ePsf k| df0f tyf sfuhft ljifo ;ldlt ;dIf k]z
ug'{ ;DalGwt b/vf:tjfnfsf] st{ Jo x'g] 5 .
-$_ pkbkmf -!_, -@_ / -#_ adf]l hd 5fglag ubf{ b/vf:tjfnfsf] gfd kl/ifb\ df
btf{ ug{ of] Uo b] v]d f ljifo ;ldltn] kl/ifb\ ;dIf l;kmfl/; ug]{ 5 .
!%= gfd btf{ ug]{ M bkmf !$ adf]l hd ljifo ;ldltn] cfjZos 5fglag u/L gfd btf{ s f] nflu
l;kmfl/; u/]sf] b/vf:tjfnfsf] gfd kl/ifb\ d f btf{ ug{ pko'Qm b] v]d f kl/ifb\ n] To:tf]
b/vf:tjfnfsf] gfd tf]l sP adf]lhdsf] 9fF rfdf tof/ ul/Psf] kl/ifb\sf] btf{ lstfadf btf{
ug]{ lg0f{o ug]{5 .
!^= gfd btf{ k|df0fkq lbg]
lbg M bkmf !% adf]l hd kl/ifb\a f6 gfd btf{ ug]{ lg0f{ o ePsf
b/vf:tjfnfsf] gfd /lhi6« f/n] btf{ lstfadf btf{ u/L b/vf:tjfnfnfO{ tf]l sP adf]l hdsf]
9fF rfdf gfd btf{ k| d f0fkq lbg] 5 .
!&= gfd btf{ gug]{ lg0f{o ePsf]df hfgsf/L lbg]
lbg M kl/ifb\ d f gfd btf{ sf] nflu b/vf:t lbg]
s'g} b/vf:tjfnfsf] gfd btf{ ug{ gldNg] s' g} sf/0f b] vL kl/ifb\ n] gfd btf{ gug]{ lg0f{o
u/] s f]df /lhi6« f/n] ;DalGwt b/vf:tjfnfnfO{ ;f] s'/ fsf] lnlvt hfgsf/L lbg' kg]{5 .
!*= btf{ lstfaaf6 gfd x6fpg]
x6fpg M -!_ b] xfo adf]l hdsf] cj:yfdf afx] s btf{ jfnf OlGhlgo/sf]
gfd btf{ lstfaaf6 x6fOg] 5}g M–
-s_ duh lau|] df,
-v_ ;fx" s f] C0f ltg{ g;sL bfdf;fxLdf k/] df,
-u_ tf]lsP adf]l hdsf] Joj;flos cfr/ ;+lxtfsf] pNn3+g u/] sf]
cleof] udf btf{ lstfaaf6 gfd x6fpg] egL kl/ifb\ sf]
a}7sdf k]z ePsf] k|:tfj b'O{ ltxfO{ ax'dtaf6 kfl/t ePdf,
-3_ g}lts ktg b]l vg] kmf} hbf/L cleof] udf cbfntaf6 bf]ifL
k| dfl0ft ePdf,
-ª_ wf] vf jf uNtLn] of] Uotf gk' u]s f] s'g} JolQmsf] gfd btf{ x'g
uPdf .
- 6-
-@_ pkbkmf -!_ sf] v08 -u_ / -ª_ adf]lhdsf] cf/f] kdf s'g} btf{ j fnf
OlGhlgo/sf] gfd btf{ lstfaaf6 x6fpg] k|: tfj kl/ifb\ sf] a}7 sdf k]z ug'{ cl3 To:tf]
JolQmnfO{ nfu]s f] cleof] usf] ;DaGwdf hfF ra'´ u/L k|l tj]b g k] z ug{ kl/ifb\ n] Ps
hfF ra'´ ;ldlt u7g ug]{5 .
-#_ pkbkmf -@_ adf]l hd u7g ePsf] hfF ra'´ ;ldltn] hfF ra'´ ubf{ ckgfpg' kg]{
sfo{ljlw tf]l sP adf]lhd x' g]5 .
!(= k|df0fkq /2 ug]
ug]{ M bkmf !* adf]l hd kl/ifb\ n] btf{ lstfaaf6 gfd x6fpg] lg0f{o u/] sf] df
/lhi6« f/n] To:tf] JolQmsf] gfd btf{ lstfaaf6 x6fO{ bkmf !^ adf]l hd lbOPsf] gfd btf{
k| df0fkq /2 u/L ;DalGwt JolQmnfO{ ;f] s' /fsf] hfgsf/L lbg' kg]{5 .
@)= k'gM gfd btf{ ug]{ M -!_ bkmf !* sf] pkbkmf -!_ sf] v08 -s_, -v_ / -u_ adf]l hdsf]
cj:yfdf btf{ lstfaaf6 gfd x6fpg] lg0f{ o u/]s f] df To:tf] lg0f{o ePsf] ldltn] sDtLdf
Ps jif{ kl5 ;DalGwt JolQmn] dgfl;a dflkmssf] sf/0f vf] nL k'gM gfd btf{sf] nflu bkmf
!@ adf]l hd kl/ifb\d f b/vf:t lbg ;Sg] 5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]l hd k'gM gfd btf{s f] nflu b/vf:t lbPdf kl/ifb\ n] To:tf]
b/vf:tjfnfsf] gfd k'gM btf{ ug{ dgfl;a b] v]df k'gM gfd btf{ ug]{ lg0f{ o ug{ ;Sg] 5 .
-#_ pkbkmf -@_ adf]l hd kl/ifb\ n] b/vf:tjfnfsf] gfd k'gM btf{ ug]{ lg0f{o u/] sf] df
/lhi6« f/n] To:tf] b/vf:tjfnfsf] gfd btf{ lstfadf k'gM btf{ u/L b/vf:tjfnfnfO{ tf]l sP
adf]l hdsf] 9fF rfdf k'gM gfd btf{ ePsf] k| df0fkq lbg' kg]{5 .
kl/R5]b–$
z}lIfs of]Uotfsf] k|df0fkq jf pkflwsf] dfGotf
@!= z}lIfs of]Uotfsf] k|df0fkq jf pkflwsf] dfGotf M -!_ s'g} lzIf0f ;+: yfn] k| b fg u/] sf]
OlGhlgol/ª ljifosf] z}l Ifs of]U otfsf] k| d f0fkq jf pkflwnfO{ kl/ifb\ n] dfGotf lbg]5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]l hd kl/ifb\ n] dfGotf lbPsf] z}lIfs of]Uotfsf] k| df0fkq jf
pkflw / To:tf] k|d f0fkq jf pkflw k|b fg ug]{ lzIf0f ;+: yfsf] gfd g] kfn /fhkqdf k|sfzg
ul/g]5 .
@@= ljj/0f dfu ug{ ;Sg]
;Sg M -!_ bkmf @! adf]l hd s'g} z}l Ifs of] Uotfsf] k| df0fkq jf pkflwsf]
dfGotf lbg] qmddf kl/ifb\ n] ;DalGwt lzIf0f ;+ : yf;+ u To:tf] z}lIfs of] Uotfsf] k|df0fkq

- 7-
jf pkflwsf] nflu lgwf{l/t kf7\ oqmd tyf egf{sf] nflu lgwf{l/t zt{ tyf tT;DaGwL cGo
ljj/0fx? dfu ug{ ;Sg]5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]l hd kl/ifb\a f6 dfu eP adf]lhdsf] cfjZos ljj/0f pknAw
u/fpg' ;DalGwt lzIf0f ;+ : yfsf] st{ Jo x' g]5 .
@#= k/LIffsf] lg/LIf0f M -!_ bkmf @! adf]l hd s' g} z}lIfs of] Uotfsf] k|df0fkq jf pkfwLsf]
dfGotf lbg] qmddf jf dfGotf lbO{ ;s] kl5 pQm z}lIfs of]Uotfsf] k| df0fkq jf pkfwL
k|bfg ug{] ;DalGwt lzIifdf ;+ : yfaf6 lnO{g] k/LIff k| 0ffnLsf] af/] df lg/LIf0f ug{ kl/ifb\ n]
lg/LIfs lgo'Qm u/L k7fpg ;Sg]5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]l hd k7fOPsf] lg/LIfsn] lg/LIf0f ug]{ qmddf k/LIffdf s'g}
lsl;dsf] x:tIf] k ug{ kfpg] 5}g .
-#_ pkbkmf -@_ adf]lhd k/LIffsf] lg/LIf0f ug]{ lg/LIfsn] k/LIff lg/LIf0fsf] qmddf
b] v]s f s' /fx?sf] af/] df k|l tj]b g tof/ u/L kl/ifb\ df k] z ug'{ kg]{5 .
@$= dfGotf x6fpg]
x6fpg M -!_ bkmf @! adf]l hd dfGotf k|bfg ul/Psf] s'g} z}lIfs of] Uotfsf]
k| df0fkq jf pkflwsf] ;DaGwdf ;DalGwt lzIf0f ;+: yfaf6 bkmf @@ adf]lhd k| fKt ljj/0f
jf bkmf @# sf] pkbkmf -#_ adf]l hd k| fKt k|l tj]bg pk/ ljrf/ ubf{ To:tf] lzIf0f ;+ : yfn]
lgwf{ /0f u/]s f] kf7\o qmd, egf{sf zt{ tyf k/LIff k|0 ffnL pko' Qm tyf kof{K t 5}g eGg]
nfu] df kl/ifb\ n] ;f] ;DaGwdf cfkmgf]] k|ltj] bg g] kfn ;/sf/ ;dIf k]z ug]{ 5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]l hd kl/ifb\s f] k|ltj]bg k| fKt ePkl5 ;f] ;DaGwdf g] kfn
;/sf/n] ;DalGwt ;+:yf;+u :ki6Ls/0f dfu ug{ ;Sg] 5 .
-#_ pkbkmf -@_ adf]lhd ;DalGwt lzIf0f ;+ : yf;+ u dfu ul/P adf]l hd k|fKt x'g
cfPsf] :ki6Ls/0fsf] ;DaGwdf g] kfn ;/sf/n] ljrf/ u/L ;f] ;DaGwdf cGo s' g} s'/ f
hfF ra'´ ug'{ kg]{ eP cfjZos hfF ra'´ u/L ;f] ;d] tsf] cfwf/df g] kfn ;/sf/n] To:tf]
lzIf0f ;+:yfn] s' g} vf; ldltkl5 k|bfg u/] sf] s'g} z}lIfs of] Uotfsf] k|d f0fkq jf pkflwsf]
dfGotf x6fpg ;Sg] 5 .
-$_ pkbkmf -#_ adf]l hd s'g} z}l Ifs of] Uotfsf] k| df0fkq jf pkflwsf] dfGotf
x6fOPsf] ;" rgf g] kfn /fhkqdf k|sfzg ul/g] 5 .

- 8-
kl/R5]b –%
cWoIf, pkfWoIf tyf /lhi6«f/sf] sfd, st{Jo / clwsf/
@%= cWoIfsf] sfd, st{Jo / clwsf/ M o; P] gdf cGoq n]l vPsf sfd, st{ Jo tyf clwsf/sf]
cltl/Qm cWoIfsf] sfd, st{Jo / clwsf/ b]x fo adf]l hd x'g] 5 M–
-s_ kl/ifb\ sf] a}7 sdf 5nkmn ul/g] ljifox?sf] k| fyldstf lgwf{/ 0f ug]{,
-v_ kl/ifb\ åf/f ;+ rflnt of] hgf tyf sfo{qmdx?sf] cg'udg tyf d"N of+ sg ug]{ , u/fpg]
/ tt\ ;DaGwdf cfjZos lgb]{z g lbg] ,
-u_ kl/ifb\ sf] sfd sf/afxL Jojl:yt, k| efjsf/L / ;' rf? ?kaf6 ;+ rfng ug]{ , u/fpg] .
-3_ tf]lsP adf]l hdsf] cGo sfo{ ug]{ .
@^= pkfWoIfsf] sfd, st{Jo / clwsf/ M cWoIfsf] cg'kl:yltdf o; P]g adf]lhd cWoIfn] ug{'
kg]{ sfd, st{ Jo / clwsf/sf] k| of] u ug{' pkfWoIfsf] st{ Jo x'g]5 .
@&= /lhi6«f/sf] lgo'lQm tyf sfd, st{Jo / clwsf/ M -!_ kl/ifb\ df gfd btf{ s f] nflu of] Uotf
k' u]s f JolQmx? dWo] af6 g] kfn ;/sf/n] kl/ifb\sf] /lhi6« f/ lgo' Qm ug{ ;Sg] 5 .
-@_ o; P]g df cGoq n]l vPsf] sfd, st{Jo tyf clwsf/sf] cltl/Qm /lhi6« f/sf]
sfd, st{ Jo / clwsf/ b] xfo adf]l hd x' g]5 M–
-s_ kl/ifb\ sf] ;fdfGo k|z f;g / Joj:yfkgsf] sfo{ ug]{,
-v_ kl/ifb\ sf] sf]ifsf] /] vb] v lgoGq0f, ;DklQsf] Joj:yf / :ofxf/
;+ ef/sf] Joj:yf ug]{, u/fpg],
-u_ kl/ifb\ sf] jflif{s sfo{qmd tyf of] hgf th{'d f u/L kl/ifb\ d f k] z ug]{ ,
-3_ kl/ifb\ sf] jflif{s cfo Joo tyf k' /s cfo Joo ljj/0f tof/ ug]{ ,
-ª_ kl/ifb\ af6 :jLs[ t ah] 6, of] hgf tyf sfo{ qmd sfof{Gjog ug]{,
-r_ kl/ifb\ sf] cfGtl/s / cGtLd n] vf k/LIf0f ug]{ Joj:yf u/fpg] ,
-5_ kl/ifb\ / OlGhlgo/x¿ aLr ;Dks{ clwsf/Lsf] ?kdf sfd ug]{,
-h_ kl/ifb\ af6 lgb]{ zg lbP adf]l hdsf] cGo sfo{ x¿ ug]{ , u/fpg] ,
-´_ tf]lsP adf]l hdsf] cGo sfo{ ug]{ .

- 9-
kl/R5]b – ^
kl/ifb\
kl/ifbsf]
\sf] sf]if
@*= kl/ifb\
kl/ifbsf]
\sf] sf]if M -!_ kl/ifb\ sf] cfˆgf]] Pp6f 5' §} sf]i f x'g]5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]l hdsf] sf]i fdf b]x fo adf]l hdsf /sd /xg] 5g\ M–
-s_ g]kfn ;/sf/af6 k| fKt /sd,
-v_ :jb]z L jf ljb]z L JolQm, ;+ : yf, ;/sf/ jf cGt/f{li6«o ;+ 3, ;+ : yfaf6
C0f, rGbf, ;xfotf, cg' bfg jf bfg bftJosf] ?kdf k|fKt /sd,
-u_ kl/ifb\ sf] tkm{ af6 pknAw u/fOPsf] ;] j f afkt k| fKt /sd,
-3_ cGo s'g} ;| f]taf6 k| fKt /sd .
-#_ pkbkmf -@_ sf] v08 -v_ adf]l hd s'g} ljb] zL JolQm, ;+ : yf, ;/sf/ jf
cGt/f{li6«o ;+ 3 , ;+: yfaf6 C0f, rGbf ;xfotf, cg'bfg jf bfg bftJo k| fKt ug{' cl3
kl/ifb\ n] g] kfn ;/sf/sf] k" j{ :jLs[l t lng' kg]{5 .
-$_ kl/ifb\ sf] sf]ifdf k| fKt x'g cfPsf] /sd s'g} jfl0fHo a}+ s df vftf vf] nL hDdf
ul/g]5 .
-%_ kl/ifb\ s f] sf]i f / vftfsf] ;+ rfng tf]lsP adf]l hd x'g] 5 .
@(= n]vf tyf n]vf k/LIf0f M -!_ kl/ifb\sf] cfo Joosf] n] vf tf]lsP adf]l hd /flvg] 5 .
-@_ kl/ifb\ s f] n] vf k/LIf0f tf]lsP adf]l hd x'g] 5 .
-#_ g] kfn ;/sf/n] rfx] df kl/ifb\s f] lx;fa lstfa h'g ;' s} avt hfFRg jf hF rfpg
;Sg]5 .
kl/R5]b – &
ljljw
#)= s;"/ tyf b08 ;hfo M -!_ bkmf !! adf]l hd kl/ifb\ d f gfd btf{ gu/fO{ OlGhlgol/ª
Joj;fo u/] d f o; P]g adf]l hdsf] s;"/ u/]sf] dflgg] 5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] s;" / ug]{ JolQmnfO{ tLg xhf/ ?k}o fF ;Dd hl/jfgf jf
tLg dlxgf;Dd s} b jf b' j} ;hfo x' g ;Sg] 5 .
-#_ pkbkmf -@_ df pNn] v u/]b]l v afx]s of] P]g jf o; P] g cGtu{ t ag] sf] lgodsf]
alv{ nfk x'g] u/L s' g} sfd ug]{ JolQmnfO{ b'O{ xhf/ ?k}ofF ;Dd hl/jfgf x'g]5 .

- 10 -
#!= kl/ifb\
kl/ifbsf]
\sf] lj36g M -!_ kl/ifb\ n] of] P]g jf o; P]g cGtu{ t ag] s f] lgod adf]lhd cfkm" nfO{
k| fKt clwsf/sf] k| of] u ug{ g;s] s f] jf clwsf/sf] b' ? kof] u u/]s f] jf k| fKt clwsf/ eGbf
a9L clwsf/ k|o f] u u/] sf] jf of] P] g jf o; P]g cGtu{ t ag]s f] lgod adf]l hd kl/ifb\ n]
kfng ug{' kg]{ st{ Jo kfng ug{ g;s] sf] eGg] g] kfn ;/sf/nfO{ nfu] d f g] kfn ;/sf/n]
kl/ifb\ lj36g ug{ ;Sg]5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]l hd kl/ifb\sf] lj36g ePkl5 kl/ifb\ s f] sf]i f tyf ;DklQ g] kfn
;/sf/n] cfkmgf]] lhDdfdf /fvL csf]{ kl/ifb\ u7g geP;Dd of] P]g / o; P]g cGtu{ t
ag]s f] lgod adf]lhd kl/ifb\n] ug{' kg]{ ;a} sfd sf/afxL cfkm}+ n] ug{ jf Ps ;ldlt u7g
u/L ;f] ;ldltaf6 u/fpg ;Sg]5 .
-#_ pkbkmf -!_ adf]lhd kl/ifb\ lj36g ePsf] ;fwf/0ftof tLg dlxgfleq g] kfn
;/sf/n] bkmf % adf]lhd csf]{ kl/ifb\ u7g ug]{5 .
-$_ pkbkmf -#_ adf]l hd csf]{ kl/ifb\ u7g ePkl5 pkbkmf -@_ adf]l hd g] kfn
;/sf/n] cfkmgf]] lhDdfdf /fv]s f] sf]i f tyf ;DklQ pQm kl/ifb\nfO{ x:tfGt/0f ug]{5 .
#@= ljifo ;ldlt tyf cGo ;ldlt u7g ug{ ;Sg]
;Sg M -!_ kl/ifb\ n] cfjZostf cg' ;f/ ljifo
;ldlt tyf cGo ;ldlt u7g ug{ ;Sg] 5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]l hd u7g ePsf ljifo ;ldlt tyf ;ldltsf] sfd, st{ Jo
tyf clwsf/ kl/ifb\ n] tf]lslbP adf]l hd x' g]5 .
##= ;b:osf] a}7s eQf tyf cGo ;'ljwf M ;b:o tyf bkmf #@ adf]l hd u7g ePsf ljifo
;ldlt tyf cGo ;ldltsf ;b:osf] a}7s eQf tyf cGo ;'l jwf tf]lsP adf]l hd x'g]5 .
#$= kl/ifb\
kl/ifbsf]
\sf
sf] sd{rf/L M -!_ kl/ifb\ n] cfjZostf cg' ;f/ sd{ rf/Lsf] lgo'l Qm ug{ ;Sg] 5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]l hd lgo' Qm sd{ rf/Lsf] ;] jf, zt{ tyf ;'l jwf ljlgoddf
tf]lsP adf]l hd x'g] 5 .
#%= cg';Gwfg txlssft tyf d'2f rnfpg] clwsf/L M bkmf #) adf]l hdsf] s;" /sf] cg' ;Gwfg
txlssft ug]{ , d' 2f rnfpg] clwsf/L jf lgsfo / tt\ ;DaGwL sfo{ljlw g] kfn ;/sf/n]
g]kfn /fhkqdf ;" rgf k|sfzg u/L tf]l slbP adf]l hd x'g]5 .
#^= g]kfn ;/sf/;+u ;Dks{
;Dks M kl/ifb\ n] g] kfn ;/sf/;+ u ;Dks{ /fVbf lgdf{0 f tyf oftfoft
dGqfno dfkm{ t /fVg' kg]{ 5 .

- 11 -
#&= lgod tyf ljlgod
ljlgod agfpg] clwsf/ M -!_ of] P]gsf] p2] Zo sfof{ Gjog ug{ kl/ifb\ n]
cfjZos lgodx? agfpg ;Sg] 5 / To;/L agfPsf] lgod g] kfn ;/sf/af6 :jLs[ t
ePkl5 dfq nfu" x'g] 5 .
-@_ of] P]g / pkbkmf -!_ adf]l hd ag]sf] lgod ljk/Lt gx' g] u/L kl/ifb\ n]
cfjZos ljlgodx? agfpg ;Sg]5 .
#*= cg';"rLdf yk ug{ ;Sg] M g] kfn ;/sf/n] g] kfn /fhkqdf ;" rgf k|sfzg u/L cg' ;"rLdf
cfjZostf cg' ;f/ OlGhlgol/ª ljifo yk ug{ ;Sg] 5 .

b|i 6JoM
6Jo s]xL g] kfn sfg"g ;+zf] wg ug]{ P]g, @)^# adf] lhd ¿kfGt/ ePsf zAbx¿M–
æ>L % sf] ;/sf/Æ eGg] zAbsf] ;§f æg] kfn ;/sf/Æ .

- 12 -
cg';"rL
-bkmf @ sf] v08 -ª_ ;+u ;DalGwt_
OlGhlgol/ª Joj;fo
!= l;len OlGhlgol/ª
-s_ hg/n
-v_ xfO{ j]
-u_ :ofgL6/L
-3_ ljlN8ª P08 cfls{ 6]S 6
-ª_ Ol/u] zg
-r_ xfO8« f]nf] hL
-5_ xfO8« f]kfj/
-h_ Pc/kf] 6{
@= On]lS6«sn
-s_ hg/n On]lS6« s n
-v_ PlePzg On]lS6« s n

- 13 -
#= On]S 6«f]lgs P08 sDo'lgs] zg
$= d]sflgsn
-s_ hg/n d] s flgsn
-v_ PlePzg d] sflgsn
-u_ lgdf{0 f pks/0f ;+ ef/
%= P/f]gl6sn
^= dfOlgª
&= s]ldsn
*= d] 6fnlh{s n
(= d] 6«f]nf] hL
!)= d]l 6l/of] nf]hL
!!= lhof] nf] hL
-s_ hg/n
-v_ xfO8« f]l hof] nf] hL
-u_ OlGhlgol/ª lhof] nf] hL
!@= l;len PlePzg ck/] zg P08 OlGhlgol/ª
-s_ l;len PlePzg ck/] zg
-v_ ˆnfO6 ck/] zg
-u_ PlePzg kmfo/ ;le{ ;]h
!#= ;e]{
!$= s]d]i 6« L
!%= Pu| L Ol/u]zg OlGhlgol/ª

- 14 -

You might also like