‫اپیدمیولوژی و بیماری های شایع در ایران‬

‫دکتر امید پیرحاجی‬

 ‫فهرست مطالب‬
‫اپیدمیولوژی سرطان ها ‪5 .................................................... ................................ ................................‬‬

‫کنسر دهان ‪8 .................................... ................................ ................................ ................................‬‬

‫کنسر ریه ‪01 .................................... ................................ ................................ ................................‬‬

‫کنسر مری ‪01 ................................... ................................ ................................ ................................‬‬

‫کنسر معده ‪01 .................................. ................................ ................................ ................................‬‬

‫کنسر کولورکتال ‪01 ............................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫کنسر کبد ‪08 .................................... ................................ ................................ ................................‬‬

‫کنسر پستان ‪11 ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫لوسمی ‪11 ........................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫کنسر سرویکس ‪15 ............................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫کنسر پروستات ‪18 ............................. ................................ ................................ ................................‬‬

‫کنسر مثانه ‪01 .................................. ................................ ................................ ................................‬‬

‫ماالریا ‪01 ......................................... ................................ ................................ ................................‬‬

‫آنفلونزا ‪01 ....................................... ................................ ................................ ................................‬‬

‫بروسلوز ‪03 ...................................... ................................ ................................ ................................‬‬

‫هپاتیت ‪11 ....................................... ................................ ................................ ................................‬‬

‫بیماری های آمیزشی ‪11 ....................... ................................ ................................ ................................‬‬

‫دیابت و چاقی ‪13 ............................... ................................ ................................ ................................‬‬

‫هایپرتانسیون ‪51 ............................... ................................ ................................ ................................‬‬

‫بیماری های انسدادی مزمن ریه ‪51 ........................................ ................................ ................................‬‬

‫استئوپروز ‪51 ................................... ................................ ................................ ................................‬‬

‫بیماری های قلبی ( ایسکمیک ‪ ،‬دریچه ای و تب روماتیسمی) ‪51 .................................... ................................‬‬

‫افسردگی و اختالالت اضطرابی ‪11 .......................................... ................................ ................................‬‬

 ‫‪G‬‬

‫اپیدمیولوژی سرطان ها‬

‫دکتر امید پیرحاجی‬

‫برا ی تهیه این خالصه زحمت زیادی کشیده شده است‪ ..‬لطفا کپی نکنید!‬
 ‫‪ -1‬سرعت رشد سرطان در کشورهای در حال توسعه بیشتر از کشور های توسعه یافته است‬

‫‪ -2‬بروز و مرگ و میر سرطان در ایران در چند سال آینده تا ‪ %11‬افزایش می یابد‬

‫‪ -3‬تنها سرطانی که تفاوتی بین زن و مرد ندارد »»» سرطان غیر مالنومی پوست‬

‫‪ -4‬کنسر سرویکس جزو ‪ 5‬سرطان شایع جهان است ( در ایران جزو ‪ 5‬سرطان شایع نیست!!)‬

‫‪ -5‬خطر مرگ ناشی از کنسر پیش از ‪ 15‬سالگی در زنان کشورهای توسعه یافته برابر در حال توسعه است (در مردان‬
‫کشورهای توسعه یافته بیشتر از درحال توسعه است)‬

‫‪ -6‬قاره آسیا کمترین شیوع کنسر در جهان را دارد‬

‫‪ -1‬یکی از مهم ترین علل اختالف آمار ها سیستم گزارش دهی و جمع آوری اطالعات است‬

‫‪ -8‬شایع ترین کنسر ‪:‬‬

‫‪ ‬مردان‪:‬‬
‫‪ ‬ایران ‪ :‬معده‬
‫‪ ‬جهان ‪ :‬ریه‬
‫‪ ‬زنان ‪ :‬پستان ( ایران و جهان)‬

‫‪ -9‬برنامه کشوری در مبارزه با سرطان‪:‬‬

‫‪ ‬جمع آوری منظم و طوالنی مدت اطالعات‬

‫‪ ‬پیشگیری اولیه »»» حذف عوامل خطر کنسر‬
‫‪ ‬پیشگیری ثانویه »»» غربالگری و تشخیص زودرس به همراه آموزش عمومی به مردم جهت آشنایی با سرطان‬
‫‪ ‬ارائه خدمات تشخیصی و درمانی به مبتالیان‬
‫‪ ‬ارائه درمان های تسکینی‬

‫‪ – 01‬کنسر های زیر قابل غربالگری و تشخیص زودرس هستند‪:‬‬

‫‪ ‬پستان‬
‫‪ ‬کولورکتال‬
‫‪ ‬دهان‬
‫‪ ‬سرویکس‬

‫‪ -11‬کنسر های زیر نه قابل غربالگری است و نه میتوان تشخیص زودرس داد‪:‬‬

‫‪ ‬ریه‬
 ‫‪ ‬پانکراس‬
‫‪ ‬تخمدان‬
‫‪ ‬مری‬

‫‪ -12‬کشورهای توسعه یافته افراد مسن بیشتری دارند و به همین دلیل بروز کنسر بیشتر است‬

‫‪ -13‬عوامل خطر کنسر‪:‬‬

‫سیگار »»» مهم ترین عامل خطر کنسر ( هم در مصرف کننده و هم در ‪ »»» ) Passive smoker‬خصوصا‬
‫ریه‬
‫علل عفونی( در کشورهای در حال توسعه بیشتر از کشور های توسعه یافته است) ‪:‬‬
‫‪ : HPV‬مهم ترین کنسر مرتبط »»» کنسر سرویکس‬ ‫‪‬‬
‫هپاتیت ‪ B‬و ‪ : C‬کنسر کبد‬ ‫‪‬‬
‫‪ : EBV‬لنفوم‬ ‫‪‬‬
‫‪ : HTLV‬لوسمی‬ ‫‪‬‬
‫‪ : HIV‬سارکوم کاپوزی ‪ ،‬لنفوم غیر هوچکین‬ ‫‪‬‬
‫هرپس ‪ :‬سارکوم کاپوزی ‪ ،‬لنفوم غیر هوچکین‬ ‫‪‬‬
‫‪ ( H Pylori‬بیشترین درصد کنسر ناشی از علل عفونی) ‪ :‬سرطان معده‬ ‫‪‬‬
‫شیستوزوما ‪ :‬کنسر مثانه‬ ‫‪‬‬
‫‪ Clonorchis Sinenesis‬و ‪ : Opisthorchis Virerrini‬کالنژیوکارسینوم‬ ‫‪‬‬

‫‪ -14‬کنسر پستان و رحم در زنان چاق بیشتر است»»» به دلیل ترشح استروژن از چربی ( مهم ترین نقش ‪ :‬استرادیول)‬

‫‪ OCP -15‬و ‪ HRT‬در منوپاز‪:‬‬

‫کاهش کنسر کولون و آنال‬ ‫افزایش کنسر پستان ‪ ،‬رحم و سرویکس‬

‫‪ -16‬مصرف الکل و سیگار اثر سینرژیستی در بروز کنسر دارد‬

‫‪ -11‬در ایران مصرف غیر قانونی الکل بیشتر با مسمومیت همراهی دارد تا کنسر!!!‬

‫‪ -18‬چاقی‪:‬‬

‫افزایش کنسر کلیه‪ ،‬پستان و رحم در زنان‬ ‫افزایش کنسر مری و کولون در مردان‬ ‫‪‬‬

‫‪ -19‬عامل مرتبط با کنسر پوست‪:‬‬

‫نور آفتاب ( خصوصا ‪ ) UVB‬و برنزه کردن پوست‬

‫‪ -22‬رابطه بین امواج الکتریکی و مغناطیسی با کنسر ثابت نشده است ( بین این امواج و تومورهای مغزی رابطه ای وجود دارد)‬
 ‫‪G‬‬

‫کنسر دهان‬

‫دکتر امید پیرحاجی‬

‫برا ی تهیه این خالصه زحمت زیادی کشیده شده است‪ ..‬لطفا کپی نکنید!‬
 ‫شایع ترین بدخیمی داخل دهان ‪ :‬زبان‬ ‫‪ -1‬شایع ترین کنسر دهان ‪ »»» SCC :‬در مردان شایع تر‬

‫‪ -2‬عوامل خطر کنسر دهان‪:‬‬

‫‪ ‬سیاه پوستان‬
‫‪ ‬اشعه ‪UV‬‬
‫‪ ‬سیگار‬
‫‪ ‬الکل‬
‫‪ ‬سرکوب ابمنی‬
‫‪ ‬کمبود ویتامین ‪A‬‬
‫‪ ‬آرسنیک‬
‫‪ ‬ویروس ‪HPV 16 18‬‬
‫‪ ‬کاندیدا‬
‫‪ ‬سندرم پالمر وینسون‬
‫‪ ‬ذرات فلز و چوب‬

‫‪ -3‬قهوه‪ ،‬اسید فولیک و پلی فنول ( موجود در چای سیاه و سبز) و ومیوه جات »»» اثر محافظتی در کنسر دهان‬

‫‪ -4‬کنسر لب معموال در لب تحتانی است و در با اشعه ‪ UV‬و وضعیت اقتصادی پایین مرتبط است‬

‫‪ -5‬شمال فرانسه و جنوب هند ( تنباکوی جویدنی) بیشترین شیوع کنسر دهان در مردان‬

‫‪-6‬در ایران استان سیستان و بلوچستان بیشترین شیوع کنسر دهان »» به دلیل مصرف ناس‬

‫‪ -1‬آموزش عمومی برای ترک سیگار و الکل و رعایت بهداشت دهان و دندان »»» تقش مهم در پیشگیری‬

‫‪ -8‬آموزش به دندان پزشکان جهت گزارش هر گونه اریتروپالکی یا لوکوپالکی یا هر زخمی اهمیت دارد‬
 ‫‪G‬‬

‫کنسر ریه‬

‫دکتر امید پیرحاجی‬

‫برا ی تهیه این خالصه زحمت زیادی کشیده شده است‪ ..‬لطفا کپی نکنید!‬
 ‫‪ -1‬شایع ترین کنسر ریه در ایران ‪SCC :‬‬

‫‪ -2‬مزوتلیوم با پنبه نسوز در ارتباط است‬

‫‪ -3‬کنسر ریه جزو ‪ 5‬کنسر شایع ایران نیست‬

‫‪ -4‬باالترین شیوع کنسر ریه در ایران در استان مرکزی و کمترین در استان سیستان و بلوجستان است‬

‫‪ -5‬میزان واقعی کنسر ریه در ایران بیشتر از موارد فعلی است‪:‬‬

‫آمار ها بر اساس گزارشات پاتولوژی است و بیوپسی در کنسر ریه کمتر انجام می شود‬
‫غربالگری آسان تر سایر کنسر ها نسبت به سرطان ریه‬
‫در گواهی مرگ علت مرگ دقیق نوشته نمی شود‬
‫بسیاری از کنسر های ری متاستاز از تومورهای دیگر است‬

‫‪ -6‬کنسر ریه غربالگری ندارد ولی بر اساس توصیه انجمن کنسر امریکا افراد بین ‪ 55‬تا ‪ 14‬سال و حداقل ‪ 32‬بسته سیگار در‬
‫سال بهتر است به کمک ‪ Low dose CT scan‬غربالگری شوند‬
 ‫‪G‬‬

‫کنسر مری‬

‫دکتر امید پیرحاجی‬

‫برا ی تهیه این خالصه زحمت زیادی کشیده شده است‪ ..‬لطفا کپی نکنید!‬
 ‫‪ -1‬شایع ترین کنسر مری در کشور های در حال توسعه ‪SCC :‬‬

‫‪ -2‬شیوع آدنوکارسینوم در جهان در حال افزایش است‬

‫‪ -3‬نوش یدن مایعات داغ و آب آشامیدنی غیر بهداشتی و استفاده از گوشت کبابی و سرخ شده‪ ،‬تریاک سوخته‪ ،‬دخانیات و ناس‬
‫»»» افزایش ‪ »»» SCC‬خصوصا در استان گلستان‬

‫‪ -4‬عفونت با ‪ »»»» H Pylori‬عامل خطر ‪ SCC‬مری »»» ولی ارتباط معکوس با آدنوکارسینوم مری دارد‬

‫‪ -5‬سایر عوامل خطر کنسر مری‪:‬‬

‫‪ ‬مری بارت »»» افزایش آدنوکارسینوم مری‬

‫‪ ‬گاستریت آتروفیک »» افزایش ادنوکارسینوم مری »» خصوصا در اردبیل‬
‫‪ ‬ویروس ‪ »»» HPV‬افزایش ‪SCC‬‬
‫‪ ‬بهداشت پایین دهان و دندان و وضعیت اقتصادی پایین‬

‫‪ -6‬گنبد کاووس یکی از شایع ترین مناطق کنسر مری در جهان است‬

‫‪ -1‬شبوع ‪ SCC‬در حال کاهش و شیوع آدنوکارسینوم مری در حال افزایش است ( همچنان ‪ SCC‬شایع ترین کنسر مری‬
‫است)‬

‫‪ -8‬در مبتالیان به مری بارت ‪ ،‬غربالگری با اندوسکوپی دوره ای توصیه می شود‬

‫‪ -9‬در استان گلستان و اردبیل غربالگری کنسر مری انجام می شود‬

 ‫‪G‬‬

‫کنسر معده‬

‫دکتر امید پیرحاجی‬

‫برا ی تهیه این خالصه زحمت زیادی کشیده شده است‪ ..‬لطفا کپی نکنید!‬
 ‫‪ -1‬شایع ترین کنسر معده ‪ :‬آدنوکارسینوم‬

‫‪ -2‬کنسر منتشر معده تمایز کمتری داشته و پیش آگهی بدتری دارد و در جوانان شایع تر است‬

‫‪ -3‬شیوع ‪ H Pylori‬در ایران ‪ 48 :‬تا ‪ »»» %92‬بروز عفونت در سیگاری ها بیشتر است‬

‫‪ -4‬در شرایط اقتصادی پایین »»» افزایش شیوع ‪ ( H Pylori‬نوع ‪ Cag A‬بیشترین خطر را دارد)‬

‫‪ -5‬سایر عوامل خطر کنسر معده‪:‬‬

‫ترشی ‪ ،‬نمگ و غذاهای نمک سود شده‬

‫نیترات ( کاهش کنسر معده) و نیتریت ( افزایش کنسر معده)‬
‫کمبود ویتامین ‪C‬‬
‫پلی فنل در چای سبز »»» کاهش کنسر معده‬
‫چاقی‬
‫سیگار و الکل‬
‫سابقه جراحی معده‬
‫‪EBV‬‬

‫‪ -6‬میزان بروز و مورتالیتی کنسر معده در جهان کاهش یافته است‬

‫‪ -7‬شیوع کنسر در دنیا به ترتیب شیوع‪:‬‬

‫‪ ‬مرد ‪ :‬ریه »»» پروستات »»» کولورکتال »»» معده‬

‫‪ ‬زن ‪ :‬پستان »»» کولورکتال »»» سرویکس »»» ریه »»» معده‬

‫‪ -8‬سلنیوم و روی و آنتی اکسیدان ها بر کنسر معده اثر محافظتی دارند‬

‫‪ -9‬شیوع کنسر در ایران به ترتیب شیوع‪:‬‬

‫‪ ‬مرد ‪ :‬پوست »»» معده‬

‫‪ ‬زن ‪ :‬پوست »»» پستان »»» معده‬

‫‪ -01‬بیشترین شیوع کنسر معده در ایران ‪ :‬اردبیل‬

‫‪ -00‬غربالگری با اندازه گیری پپسینوژن ‪ 0‬و ‪ 2‬در اردبیل توصیه می شود ( گاستریت آتروفیک با کاهش پپسینوژن‬
‫همراهی دارد)‬
 ‫‪G‬‬

‫کنسر کولورکتال‬

‫دکتر امید پیرحاجی‬

‫برا ی تهیه این خالصه زحمت زیادی کشیده شده است‪ ..‬لطفا کپی نکنید!‬
 ‫‪ -1‬گوشت قرمز با افزایش کنسر کولون همراهی دارد‬

‫‪ -2‬سایر عوامل خطر بروز کنسر کولون‪:‬‬

‫‪ ‬چاقی‬
‫‪ ‬سیگار‬
‫‪ ‬سابقه خانوادگی‬
‫‪ ‬عوامل عفونی ‪ ، HPV ، CMV :‬استرپتوکوک بوویس ‪ ،‬کلستردیوم‪ ،‬باکتروئید‬
‫‪IBD ‬‬

‫‪ -3‬مصرف ‪ NSIAD‬در افراد پرخطر کنسر کولون را کاهش می دهد‬

‫‪ -4‬کنسر کولون در نواحی شمالی ایران شیوع بیشتری دارد‬

‫‪ -5‬مهاجرت از مناطق کم خطر به پرخطر شانس ابتال را افزایش می دهد‬

 ‫‪G‬‬

‫کنسر کبد‬

‫دکتر امید پیرحاجی‬

‫برا ی تهیه این خالصه زحمت زیادی کشیده شده است‪ ..‬لطفا کپی نکنید‬
‫‪ -1‬پیش بینی می شود بروز کنسر کبد در سال های آینده در ایران کاهش یابد ( به دلیل واکسیناسیون هپاتیت ‪) B‬‬

‫‪ -2‬شایع ترین کنسر کبد ‪ :‬تومور های متاستاتیک‬

‫‪ -3‬عوامل خطر بروز کنسر کبد‪:‬‬

‫‪ ‬هپاتیت مزمن ویروسی ‪ B‬و ‪ ( C‬شایع ترین و مهم ترین عامل خطر)‬
‫‪ ‬سیگار‬
‫‪ ‬کبد چرب غیر الکلی‬
‫‪ ‬سیروز الکلی‬
‫‪ ‬آفالتوکسین‬

‫‪ -4‬مهم ترین علت سیروز کبدی در ایران ‪ :‬هپاتیت مزمن ‪B‬‬

‫‪ -5‬کمترین میزان کنسر کبد در ایران ‪ :‬گیالن و اردبیل شایع ترین ‪ :‬خوزستان و یزد‬

‫‪ -6‬در مبتالیان به هپاتیت سنجش ‪ AFP‬سالیانه و سونوگرافی کبد توصیه می شود‬

‫‪ -1‬در مبتالیان به سیروز با پیوند کبد می توان از بروز کنسر کبد پیشگیری کرد‬
 ‫‪G‬‬

‫کنسر پستان‬

‫دکتر امید پیرحاجی‬

‫برا ی تهیه این خالصه زحمت زیادی کشیده شده است‪ ..‬لطفا کپی نکنید!‬
 ‫‪ -1‬غربالگری کنسر پستان ‪ :‬ماموگرافی‬

‫‪ -2‬بروز کنسر پستان در کشورهای توسعه یافته بیشتر است البته پیش بینی می شود بروز این بیماری در کشور های‬
‫درحال توسعه نیز افزایش یابد‬

‫‪ -3‬شایع ترین کنسر زنان در کشور های توسعه یافته و در حال توسعه ( از جمله ایران) ‪ :‬کنسر پستان‬

‫‪ -4‬کنسر پستان در کشورهای در حال توسعه اولین علت مرگ به علت سرطان است‬

‫‪ -5‬احتمال بروز کنسر پستان در طول زندگی یک زن ‪ %12‬است ( از هر ‪ 8‬زن یک نفر)‬

‫‪ -6‬بروز کنسر پستان تا پیش از ‪ 52‬سالگی افزایش می یابد ولی پس از منوپاز کاهش می یابد‬

‫‪ -1‬پیک سنی کنسر پستان در ایران ‪ :‬دهه ‪ 4‬و ‪5‬‬

‫کمترین شیوع ‪ :‬سیستان و بلوچستان‬ ‫‪ -8‬بیشترین شیوع کنسر پستان ‪ :‬استان تهران‬

‫‪ -9‬مبتالیان به کنسر پستان در ایران جوان تر بوده و در مراحل پیشرفته تری تشخیص داده می شوند‬

‫‪ -12‬پیشگیری اولیه در کنسر پستان عمال امکان پییر نیست و پیشگیری ثانویه ( تشخیص زودرس با غربالگری) مهم‬
‫ترین رکن پیشگیری و کنترل کنسر پستان است‬

‫‪ -11‬غربالگری کنسر پستان‪:‬‬

‫معاینه پستان توسط خود فرد »»» از ‪ 22‬سالگی »»» زیاد مورد تایید نیست »» حساسیت باالیی ندارد‬
‫معاینه توسط پزشک»»» از ‪ 22‬سالگی هر ‪ 3‬سال و پس از ‪ 42‬سالگی ساالنه ( در صورتی که عامل خطر دارد هر ‪6‬‬
‫ماه)‬
‫ماموگرافی ‪ :‬از ‪ 41‬سالگی بهترین روش غربالگری است و تنها روشی است که موجب کاهش مورتالیتی شده‬
‫است‬
‫سونوگرافی جهت غربالگری مورد تایید نیست‬
‫‪ : MRI‬در غربالگری افراد پرخطر و جوان و در مواردی که ‪ BRCA‬مثبت می شود‬

‫‪ -12‬غربالگری کنسر پستان در ایران‪:‬‬

‫‪ ‬برنامه مشخصی برای غربالگری کنسر پستان وجود ندارد‬

‫‪ ‬معموال از غربالگری فرصت طلبانه استفاده می شود‬
‫‪ ‬توصیه می شود غربالگری از ‪ 42‬سالگی سالیانه و در افراد پر خطر از ‪ 25‬سالگی هر ‪ 6‬تا ‪ 02‬ماه صورت گیرد‬
 ‫‪G‬‬

‫لوسمی‬

‫دکتر امید پیرحاجی‬

‫برا ی تهیه این خالصه زحمت زیادی کشیده شده است‪ ..‬لطفا کپی نکنید!‬
 ‫‪ -1‬شایع ترین لوسمی حاد در بزرگساالن ‪AML :‬‬

‫‪ -2‬عوامل خطر ‪: AML‬‬

‫تری زومی ‪ ، 21‬سندرم مونوزومی ‪ ، 1‬سندرم ترنر ‪ ،‬سندرم کالین فلتر ‪ ،‬سندرم ‪ ، Bloom‬نوروفیبروماتوز‬
‫بنزن‬
‫سیگار‬
‫رادیاسیون‬
‫شیمی درمانی‬
‫عفونت با رتروویروس ها‬
‫داروها ‪ :‬کلرامفنیکل ‪ ،‬فنیل بوتازون‬

‫‪:ALL -3‬‬

‫‪ ‬در کودکان و بالغین جوان شایع تر‬

‫‪ ‬در طبقات اجتماعی باالتر شایع تر‬

‫‪ -4‬شایعترین لوسمی در کشورهای غربی ‪ CLL‬است »»» معموال باالی ‪ 62‬سال سن دارند »» شیوع آن در سال های گذشته‬
‫ثابت بوده است‬

‫‪ -5‬تنها عامل خطر محیطی ‪ »»» CML‬مواجهه با اشعه رادیاسیون »»» ترانسلوکاسیون ‪ 9‬و ‪22‬‬

‫‪ -6‬شیوع لوسمی در ایران نسبت به آمارها بیشتر است»» به دلیل عدم انجام بیوپسی مغز استخوان و عدم ارسال‬
‫آن به آزمایشگاه پاتولوژی‬

‫‪ -1‬عوامل خطر بروز لنفوم‪:‬‬

‫‪ ‬سرکوب ایمنی پس از پیوند‬

‫‪ ‬سندرم های نقص ایمنی‬
‫‪ ‬بیماری های اتوایمیون‬
‫‪ ‬داروهای سرکوب کننده ایمنی‬

‫‪ -8‬داروهای ضد هایپرتانسیون و ضد هیپرلیپیدمی ابتال به لنفوم را کاهش می دهند‬

‫‪ -9‬رادیاسیون شانس لنفوم غیر هوچکین را باال نمی برد‬

‫‪ -12‬بین ابتال به لنفوم هوچکین ( نه لنفوم غیر هوچکین) و استروژن باال ارتباط وجود دارد‬
 ‫‪ -11‬عوامل خطر بروز لنفوم غیر هوچکین‪:‬‬

‫‪ ، HIV‬هپاتیت ‪HHV-8 ، HTLV ، C‬‬

‫‪ -12‬عفونت های باکتریال مرتبط با لنفوم ‪ ، H Pylori :‬کمپلیوباکتر ‪ ،‬کالمیدیا‬

‫‪ -13‬لنفوم غیر هوچکین در کشاورزان و روستا ها شایع تر است »»» تماس با آفت کش ها‬

‫‪ -14‬بر اساس آخرین آمار سومین علت مرگ در ایران »»» لنفوم‬

‫‪ -15‬بروز لنفوم هوچکین در جهان ثابت مانده است ولی شیوع لنفوم غیر هوچکین افزایش یافته است‬

‫‪ -06‬لنفوم در ایران در استان های مرکزی ( اصفهان ‪ ،‬یزد) و غرب و شمال غرب بیشتر است‬
 ‫‪G‬‬

‫کنسر سرویکس‬

‫دکتر امید پیرحاجی‬

‫برا ی تهیه این خالصه زحمت زیادی کشیده شده است‪ ..‬لطفا کپی نکنید!‬
 ‫‪ -1‬شایع ترین کنسر سرویکس ‪SCC :‬‬

‫‪ -2‬مهم ترین عامل خطر کنسر سرویکس ‪HPV :‬‬

‫‪ % 85 -3‬موارد جدید و مورتالیتی کنسر سرویکس در کشورهای در حال توسعه است ( به دلیل عدم انجام غربالگری)‬

‫‪ -4‬کنسر سرویکس هم درکشورهای توسعه یافته و هم درکشورهای در حال توسعه کاهش یافته است‬

‫شایع ترین نوع ‪ HPV‬در متالیان به کنسر و افراد طبیعی ‪06 :‬‬ ‫‪ -5‬بیشترین بروز کنسر سرویکس در ایران ‪ :‬یزد‬

‫‪ -6‬کنسر سرویکس در ایران جزو ‪ 12‬کنسر شایع نیست‬

‫‪ -1‬با واکسیناسیون ‪ HPV‬می توان از بروز کنسر سرویکس پیشگیری کرد‬

‫‪ -8‬عوامل خطر بروز کنسر سرویکس‪:‬‬

‫‪ ‬پایین بودن سن ازدواج‪ ،‬افزایش تعداد ازدواج‪ ،‬پایین بودن اولین سن زایمان‬
‫‪ ‬مولتی پاریته‬
‫‪ ‬سطح اقتصادی پایین‬
‫‪ ‬سیگار‬
‫‪OCP ‬‬

‫‪ -9‬پیشگیری اولیه در کنسر سرویکس اهمیت زیادی دارد‬

‫‪ -12‬پیشگیری ثانویه ( غربالگری) در کنسر سرویکس‪:‬‬

‫‪ ‬پاپ اسمیر‬
‫‪ ‬سیتولوژی ‪Liquid base‬‬
‫‪ ‬سنجش ‪ DNA‬ویروس ‪ »»» HPV‬به همراه سیتولوژی جهت غربالگری ارزش دارد‬
‫‪ ‬رنگ آمیزی با اسید استیک یا لوگول »» در مناطق با امکانات محدود مفید است»» پس از منوپاز کاربرد ندارد‬

‫‪ -11‬ترکیب سیتولوژی و سنجش ‪ DNA‬حساسیت بسیار باال و ارزش اخباری منفی ‪ %122‬دارد‬

‫‪ -12‬در ایران برنامه پیشگیری و غربالگری کنسر سرویکس وجود ندارد و غربالگری به صورت فرصت طلبانه است‬

‫‪ -13‬غربالگری کنسر سرویکس بر اساس توصیه انجمن کنسر آمریکا‪:‬‬

‫‪ ‬شروع غربالگری ‪ 3‬سال پس از شروع فعالیت جنسی و دیرتر از ‪ 20‬سالگی نشود‬

‫‪ ‬زنان زیر ‪ 31‬سال »»» پاپ اسمیر ساالنه ( یا سیتولوژی ‪ Liquid base‬هر ‪ 2‬تا ‪ 3‬سال)‬
 ‫‪ ‬زنان باالتر از ‪ 31‬سال »»» سیتولوژی هر ‪ 3‬سال ( به شرطی که ‪ 3‬تست قبلی نرمال باشد)‬
‫‪ ‬افراد پرخطر ساالنه غربالگری شوند‬
‫‪ ‬باالی ‪ 71‬سال که ‪ 3‬تست قبلی نرمال بوده و ‪ 01‬سال گیشته هیچ تست غیر طبیعی نداشته اند ‪ :‬قطع‬
‫غربالگری‬
 ‫‪G‬‬

‫کنسر پروستات‬

‫دکتر امید پیرحاجی‬

‫برا ی تهیه این خالصه زحمت زیادی کشیده شده است‪ ..‬لطفا کپی نکنید!‬
 ‫‪ -1‬مهم ترین عامل خطر کنسر پروستات ‪ :‬سن ( معموال باالی ‪ 62‬سال)‬

‫‪ -2‬سایر عوامل خطر کنسر پروستات‪:‬‬

‫‪ ‬چربی و گوشت قرمز‬

‫‪ ‬کمبود ویتامین ‪D‬‬
‫‪ ‬مصرف بیش از حد قرص های مولتی ویتامین‬
‫‪ ‬الکل‬
‫‪ ‬فوالت شانس کنسر پروستات را کاهش می دهد‬
‫‪ ‬بیماری های مقاربتی و پروستاتیت‬
‫‪ ‬ویروس ها و مواد شمیایی‬

‫‪ -3‬نقش چای سبز در کاهش کنسر پروستات ثابت نشده است‬

‫‪ -4‬بروز کنسر پروستات در ایران بسیار کمتر از کشور های غربی است »»» به دلیل جوان بودن جامعه ایرانی‬

‫‪ -5‬بر خالف تصور غربالگری با ‪ PSA‬توصیه نمی شود‬

‫‪ -6‬به جز ثبت موارد در ایران روش دیگری در پیشگیری یا کنترل کنسر پروستات انجام نمی شود‬
 ‫‪G‬‬

‫کنسر مثانه‬

‫دکتر امید پیرحاجی‬

‫برا ی تهیه این خالصه زحمت زیادی کشیده شده است‪ ..‬لطفا کپی نکنید!‬
 ‫در ایران هم ترانزیشنال است‬ ‫‪ -1‬شایع ترین کنسر مثانه ‪ :‬ترانزیشنال‬

‫‪ -2‬شایع ترین کنسر مثانه در کشورهای در حال توسعه ‪ »»» SCC :‬به دلیل عفونت با شیستوزوما‬

‫‪ -3‬مهم ترین عامل خطر کنسر مثانه ‪ :‬سیگار‬

‫‪ -4‬تماس های شغلی اهمیت زیادی در بروز کنسر مثانه دارد‬

‫‪ UTI -5‬مزمن با بروز کنسر مثانه همراهی دارد »»» ‪SCC‬‬

‫‪ -6‬ویتامین ‪ A‬در برابر کنسر مثانه نقش محافظتی دارد‬

‫‪ -1‬رنگ مو ‪ ،‬قهوه و شیرین کننده های مصنوعی موجب افزایش کنسر مثانه نمی شوند‬

‫کمترین شیوع کنسر مثانه در ایران ‪ :‬سیستان و بلوچستان‬ ‫‪ -8‬بیشترین شیوع کنسر مثانه در ایران ‪ :‬یزد‬

‫‪ -9‬جهت کنسر مثانه روش های غربالگری به کار برده نمی شود‬
 ‫‪G‬‬

‫ماالریا‬

‫دکتر امید پیرحاجی‬

‫برا ی تهیه این خالصه زحمت زیادی کشیده شده است‪ ..‬لطفا کپی نکنید!‬
 ‫‪ -1‬دوره کمون ماالریا در افراد غیر مصون ‪ 1 :‬تا ‪ 2‬هفته ( مردم ایران نیز غیر مصون در نظر گرفته می شوند)‬

‫‪ -2‬در ایران در صورت شک به ماالریا باید به کمک روش میکروسکوپی یا تست تشخیصی سریع ( ‪Rapid diagnostic‬‬
‫‪ ) test‬طی چند دقیقه به تشخیص رسید‬

‫‪ -3‬شایع ترین نوع ماالریا در ایران ‪ :‬ویواکس‬

‫‪ -4‬بیشترین سرعت تکثیر ‪ :‬ماالریا فالسی پاروم »»» همه رده های ‪ RBC‬را درگیر می کند‬

‫‪ -5‬ماالریا فالسی پاروم با انسداد مویرگ های مغزی می تواند عوارض مغزی ایجاد کند‬

‫‪ -6‬در نواحی گرمسیری ماالریا فالسی پاروم و در نواحی خنک تر ماالریا ویواکس شایع تر است‬

‫‪ -7‬در ایران هدف اول حیف ماالریا فالسی پاروم و سپس ماالریا ویواکس است‬

‫‪ -8‬مرحله پرولیفراسیون کبدی »»» هیپنوزوئیت »»» در ماالریا ویواکس و اوال »»» موجب عود می شود‬

‫‪ -9‬پشه انوفل در طول غروب و شب فعالیت می کند‬

‫‪ -12‬انتقال ماالریا به عوامل زیر بستگی دارد‪:‬‬

‫نوع پالسمودیوم‬ ‫‪‬‬

‫نوع پشه انوفل‬ ‫‪‬‬
‫شرایط محیط و چگونگی زندگی افراد در محیط‬ ‫‪‬‬

‫‪ -11‬شایع ترین نواحی ماالریا خیز در ایران ‪ :‬جنوب و جنوب شرق ایران »» هرمزگان ‪ ،‬کرمان ‪ ،‬سیستان و بلوچستان‬

‫‪ -12‬الگوی ماالریا در ایران ‪ :‬الگوی ناپایدار یا فصلی‬

‫آنوفل کولیسیفاسیس‬ ‫آنوفل ‪Stephensi‬‬ ‫‪ 2 -03‬گونه شایع تر آنوفل در ایران ‪:‬‬

‫‪ -14‬ایمنی در ماالریا »»» مصونیت نسبی »»» تا زمانی که فرد در معرض انگل است ایمنی وجود دارد‬

‫‪ -05‬در ایران پارازیتمی به عنوان بیماری در نظر گرفته می شود ( ایمنی وجود ندارد)‬

‫‪ -16‬در صورت شک به ماالریای شدید درمان باید شروع شده و اقدامات ازمایشگاهی پس از شروع درمان انجام شود‬

‫‪ -07‬اگر بیمار تا ‪ 31‬دقیقه پس از دریافت دارو استفراغ کند »» دوز دارو تکرار شود‬

‫‪ -18‬از بین بردن ناقل بیماری ماالریا‪:‬‬

‫‪ ‬از بین بردن الرو »»» روش بیولوژیک ‪ :‬استفاده از باسیل توریجنس روش شیمیایی‪ :‬الرو کش ‪temphos‬‬
‫‪ ‬از بین بردن ناقل بالغ »»» پشه بند یا پشه بند های آغشته به حشره کش‬
 ‫‪G‬‬

‫آنفلونزا‬

‫دکتر امید پیرحاجی‬

‫برا ی تهیه این خالصه زحمت زیادی کشیده شده است‪ ..‬لطفا کپی نکنید!‬
 ‫‪ 3 -1‬تیپ ویروس انفلونزا‪:‬‬

‫می تواند انسان ‪ ،‬خوک و سگ و گربه را الوده کند‬ ‫تیپ ‪ »»» A‬منشا ‪ :‬پرندگان‬ ‫‪‬‬
‫‪ A/Tehran/ 278/2007‬برای نامگذاری‪ :‬ابتدا نوع تیپ ‪ ،‬سپس ناحیه جغرافیایی ‪ ،‬شماره سوش و سال جداسازی‬
‫تیپ ‪ »» B‬در انسان و اسب آبی‬ ‫‪‬‬
‫تیپ ‪ »» C‬انسان ‪ ،‬خوک و سک‬ ‫‪‬‬

‫‪ -2‬دوره کمون انفلونزا ‪ 1 :‬تا ‪ 5‬روز‬

‫‪ -3‬تغییر ‪ : Drift‬تغییرات خفیف ولی شایع »»» اپی دمی می دهد‬

‫‪ -4‬تغییر شیفت ‪ :‬تغییرات شدید ولی کمتر شایع »»» فقط در آنفلونزای ‪ »»» A‬پاندمی می دهد‬

‫‪ -5‬زیر گروه ‪ H‬و ‪ N‬در آنفلونزای ‪ A‬استفاده می شود‬

‫‪ -6‬بهترین روش تشخیص ویروس انفلونزا ‪ :‬روش مولکولی »»» سرولوژی استفاده نمی شود‬

‫‪ -1‬آخرین پاندمی در سال ‪ 2229‬توسط ‪ H1N1‬صورت گرفت‬

‫‪ -8‬اپی دیمی انفلونزا در ایران معموال بین دی تا اردیبهشت ( ژانویه تا آوریل) رخ می دهد »»» فصل های سرد‬

‫‪ -9‬الگوی انفلونزا در ایران مشابه کشورهای نیمکره شمالی است‬

‫‪ -12‬بیشترین میزان حمله انفلونزا در کودکان مدارس رخ داده و کودکان عامل اصلی انتشار بیماری هستند‬

‫مهم ترین عامل مرگ ‪ :‬پنمونی باکتریال‬ ‫‪ -11‬بیشترین مرگ و میر در افراد باالی ‪ 65‬سال است‬

‫‪ -12‬بهترین زمان واکسیناسیون ‪ :‬مهر و آبان‬

‫‪ -13‬اندیکاسیون های واکسن انفلونزا‪:‬‬

‫‪ ‬کودکان‬
‫‪ ‬خانم های باردار‬
‫‪ ‬افراد باالی ‪ 65‬سال‬
‫‪ ‬ابتال به بیماری های مزمن ‪ :‬دیابت ‪ ،‬بیماری قلبی ‪ ،‬آسم‬

‫‪ -14‬واکسن انفلونزا در افرادی که به تخم مرغ حساسیت دارند ممنوع است‬

‫‪ -15‬درمان دارویی ‪:‬‬

‫امانتادین و ریمانتادیتن ‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫‪ ‬در ایران توصیه نمی شود‬
 ‫‪ ‬در بارداری بی خطر نیستند‬
‫‪ ‬فقط بر روی آنفلونزا ‪A‬‬
‫‪ ‬گونه های مقاوم به درمان ایجاد می کنند‬
‫زانامیویر و استلتامیویر‪ :‬در ایران از این دو دارو استفاده می شود‬ ‫‪‬‬

‫‪ 3 -16‬اقدام اساسی در هنگام اپی دمی انفلونزا‪:‬‬

‫‪ ‬رعایت اصول بهداشتی ‪ :‬شستن دست ‪ ،‬عدم استعمال سیگار در اماکن عمومی‬
‫‪ ‬واکسیناسیون ‪ :‬در پاندمی ها ابندا کارمندان بهداشتی و سازندگان واکسن و سپس کودکان و افراد مسن و مبتالیان‬
‫به بیماری های مزمن‬
‫‪ ‬دارو‬

‫‪ -07‬ویروس آنفلونزا در دمای ‪ 56‬درجه به مدت ‪ 3‬ساعت و یا ‪ 61‬درجه به مدت ‪ 31‬دقیقه از بین می رود‬

‫‪ -18‬می توان از کلر ( ‪ 0‬یا ‪ ) %01‬جهت ضد عفونی کردن وسایل استفاده کرد ‪ /‬فرمالین و ید نیز ویروس را غیر فعال می‬
‫کنند‬
 ‫‪G‬‬

‫بروسلوز‬

‫دکتر امید پیرحاجی‬

‫برا ی تهیه این خالصه زحمت زیادی کشیده شده است‪ ..‬لطفا کپی نکنید!‬
 ‫‪ -1‬مهم ترین نوع بروسال ‪ :‬بروسال ملی تنسیس‬

‫‪ -2‬بیشترین بیماری زایی و شدت ‪ :‬ملی تنسیس و کنیس‬

‫‪ -3‬بروسلوز‪:‬‬

‫‪ ‬حاد »»» زیر ‪ 3‬ماه‬

‫‪ ‬تحت حاد »»» ‪ 3‬ماه تا ‪ 1‬سال‬
‫‪ ‬مزمن »»» بیشتر از ‪ 1‬سال‬

‫‪ -4‬تشخیص بروسلوز بر اساس سرولوژی است‬

‫هفته دوم ‪ IgM :‬بین هفته دوم و سوم ‪ IgG :‬ایجاد شده و در هفته ‪ 4‬تا ‪ 6‬به پیک‬ ‫هفته اول ‪ :‬سرولوژی منفی‬ ‫‪-5‬‬
‫می رسد‬

‫‪ -6‬بر اساس دستورالعمل کشوری بروسلوز‪:‬‬

‫‪ ‬مظنون ‪ :‬تماس با حیوان یا فراورده آلوده ‪ +‬عالیم بالینی‬

‫‪ ‬موارد محتمل ‪ :‬تست رایت ‪ 0/081‬یا بیشتر‬
‫‪ ‬قطعی ‪ :‬موارد مضنون یا محتمل با یکی از شرایط زیر‪:‬‬
‫تست ‪ 2ME‬بیشتر از ‪0/41‬‬
‫جدا نمودن بروسال از نمونه بافتی‬
‫باال رفتن تیتر اگلوتیناسیون بروسال در فاصله ‪ 2‬هفته پس از تست اولیه‬

‫‪ -1‬روش های انتقال بروسلوز‪:‬‬

‫‪ ‬گوارشی ‪ :‬گوشت یا جگری که خوب پخته نشده ‪ ،‬لبنیات غیر پاستوریزه و غیر جوشیده‬
‫‪ ‬پوستی‬
‫‪ ‬چشمی ‪ :‬پاشیده شدن واکسن یا محیط کشت به چشم‬
‫‪ ‬تنفسی‬
‫‪ ‬سایر روش ها ‪ :‬مغز استخوان ‪ ،‬خون ریال شیر مادر ‪ ،‬انتقال جنسی‬

‫‪ -8‬شایع ترین نوع بروسلوز در ایران ‪ :‬بروسال ملیتنسیس‬

‫‪ -9‬مهم ترین راه انتقال بیماری در ایران‪:‬‬

‫‪ ‬شیر جوشیده نشده و پنیر ‪ ،‬تماس با جنین سقط شده دام‬

 ‫‪ -01‬ایران جزو کشور های با شیوع باال محسوب می شود‬

‫‪ -11‬گروه سنی ‪ 15‬تا ‪ 34‬سال بیشترین شیوع و گروه سنی ‪ 55‬تا ‪ 64‬سال بیشترین بروز بیماری را دارد‬

‫‪ -12‬بیشترین مشاغل مبتال به بروسلوز‪:‬‬

‫‪ ‬دامدار‬
‫‪ ‬کشاورز‬
‫‪ ‬خانه دار‬

‫‪ -03‬بیشترین میزان بروسلوز در ایران ‪ :‬آذربایجان شرقی و خوزستان‬

‫‪ -04‬بروسلوز در مناطق روستایی شایع تر است‬

‫‪ -05‬اساس پشگیری از بروسلوز ‪ :‬مهار بیماری در حیوانات با واکسیناسیون دام ها‬

 ‫‪G‬‬

‫هپاتیت‬

‫دکتر امید پیرحاجی‬

‫برا ی تهیه این خالصه زحمت زیادی کشیده شده است‪ ..‬لطفا کپی نکنید!‬
 ‫‪ -1‬بیشترین میزان انتقال ویروس در هپاتیت ‪ : B‬حین انتقال خون‬

‫‪ -2‬احتمال حامل مزمن شدن در هپاتیت ‪ : B‬وابسته به سن‬

‫‪ -3‬شانس مزمن شدن در موارد بدون عالمت بیشتر است ( در سن کمتر)‬

‫‪ -4‬اولین آنتی بادی که مثبت می شود ‪Anti HBC IgM :‬‬

‫‪ -5‬مثبت شدن ‪ : HBs Ag‬نشانه مسری بودن و قابلیت انتقال بیماری‬

‫‪ -6‬مهم ترین علت کنسر کبد ‪ :‬هپاتیت ‪B‬‬

‫‪ -1‬شایع ترین روش انتقال بیماری هپاتیت ‪ : B‬انتقال مادر به نوزاد هنگام زایمان‬

‫‪ -8‬خون ‪ ،‬ترشحات واژن و اسپرم قادر به انتقال بیماری است‬

‫‪ -9‬ایران جزو نواحی با شیوع متوسط محسوب می شود‬

‫‪ -12‬در نواحی یا شیوع کم معموال انتقال بیماری در دوران جوانی و از طریق انتقال خون یا جنسی است ولی در نواحی‬
‫با شیوع باال معموال انتقال از مادر به نوزاد است‬

‫‪ -00‬شیوع هپاتیت ‪ B‬در ایران در افراد مسن بیشتر از کودکان است ( به دلیل واکسیناسیون اطفال)‬

‫‪ -12‬پیشگیری از هپاتیت ‪: B‬‬

‫واکسیناسیون »»» بهترین روش پیشگیر ی »»» محل تزریق ‪ :‬بخش خارجی ران یا دلتوئید‬ ‫‪‬‬
‫غربالگری خون های اهدایی‬ ‫‪‬‬
‫آموزش به افراد در معرض خطر‬ ‫‪‬‬

‫‪ -13‬در نوزادانی که از مادر مبتال به دنیا می ایند باید واکسن و ایمنوگلوبولین تجویز شود‬

‫‪ -14‬از اینترفرون نباید در هپاتیت حاد استفاده کرد‪ ..‬اینترفرون در هپاتیت مزمن استفاده می شود‬

‫‪ HCV RNA -15‬و آنتی ژن ‪ HCV Core‬در اولین روزهای دوره کمون مثبت می شود ولی مثبت شدن ‪ anti HCV‬چند‬
‫هفته زمان نیاز دارد‬

‫‪ -16‬مهم ترین عارضه هپاتیت ‪ C‬مزمن ‪ :‬کنسر هپاتوسلوالر‬

‫‪ -07‬بیشترین میزان هپاتیت ‪ : C‬در هموفیلی ها‬

 ‫‪ -18‬هپاتیت ‪ C‬از شیردهی ‪ ،‬بوسیدن‪ ،‬لیوان و ظرف مشترک منتقل نمی شود‬

‫‪ -09‬در حال حاضر مهم ترین راه انتقال هپاتیت ‪ »»» C‬فراورده های پالسما و سرنگ آلوده در معتادان تزریقی‬

‫‪ -21‬در ایران شیوع هپاتیت ‪ C‬در مناطق شهری و افراد متاهل بیشتر است‬

‫بهترین روش پیشگیری ‪ :‬غربالگری خون های اهدایی‬ ‫‪ -21‬هپاتیت ‪ C‬واکسن ندارد‬

‫‪ -22‬بهترین درمان ‪ :‬درمان ترکیبی ریباویرین و اینترفرون در مواردی که انزیم های کبدی طبیعی است درمان الزم نیست‬

‫‪ -23‬درمان در ماه های اول بسیار موثر است‬

‫‪ -24‬مهم ترین راه انتقال هپاتیت ‪ : D‬فراورده های خونی‬

‫تنها راه کنترل هپاتیت ‪ : D‬پیشگیری‬ ‫کمترین ‪ :‬اصفهان‬ ‫‪ -25‬بیشترین شیوع هپاتیت ‪ D‬در ایران ‪ :‬همدان‬

‫‪ -21‬در هپاتیت ‪ A‬هر چه سن بیشتر باشد »»» عالمت دار تر است و میزان مورتالیتی نیز افزایش می یابد‬

‫‪ -28‬در نواحی اندمیک هپاتیت ‪ A‬معموال در کودکان زخ می دهد‬

‫‪ -29‬هپاتیت ‪ A‬هم به صورت اسپورادیک و هم به صورت اپی دمیک رخ می دهد در کشورهای در حال توسعه اپی دمی‬
‫پیک اپی دمی »»» زمستان و پاییز‬ ‫رخ نمی دهد‬

‫‪ -32‬بهترین روش پیشگیری از هپاتیت ‪ : A‬رعایت بهداشت فردی ‪ ،‬آب سالم و دفع بهداشتی فاضالب است‬

‫‪ -31‬هپاتیت ‪ A‬مزمن نمی شود و ایمنی دائمی می دهد‬

‫‪ -32‬ایمنی با واکسن ‪ %122‬است و تا ‪ 22‬سال ایمنی می دهد اگر ‪ 2‬هفته قبل از مواجهه واکسن زده شود نیاز به‬
‫ایمنوگلوبولین نیست‬

‫‪ -33‬ایمنی غیر فعال با ایمنوگلوبولین موقتی است ( حداکثر تا ‪ 6‬ماه) »»» پس از تجویز تا ‪ 3‬ماه تزریق ‪ MMR‬به تاخیر‬
‫انداخته شود‬

‫‪ -35‬درمان هپاتیت ‪ A‬حمایتی است و توصیه به مصرف مایعات ‪ ،‬تخم مرغ ‪ ،‬شیر و کره می شود‬

‫‪ -36‬میزان سرایت هپاتیت ‪ E‬از هپاتیت ‪ A‬کمتر است‬

‫‪ -31‬هپاتیت ‪ E‬به نمک حساس ولی یه سرما مقاوم است »»» با کلر زدن آب آشامیدنی و مواد ید دار می توان اپی دمی‬
‫را کنترل کرد‬

‫‪ -38‬هپاتیت ‪ E‬در بارداری خطرناک است و با افزایش سن بارداری این خطر بیشتر می شود‬

‫‪ -39‬هپاتیت ‪ E‬می تواند مزمن شود ( برخالف هپاتیت ‪ ) A‬ولی ریسک کنسر کبد را افزایش نمی دهد‬
 ‫‪ – 42‬مهم ترین راه انتقال بیماری ‪ :‬آب آلوده ( مثال به دنبال سیل)‬

‫‪ -41‬در صورت بروز هپاتیت فولمینانت یا در بارداری »»» اندیکاسیون بستری‬

 ‫‪G‬‬

‫بیماری های آمیزشی‬

‫دکتر امید پیرحاجی‬

‫برا ی تهیه این خالصه زحمت زیادی کشیده شده است‪ ..‬لطفا کپی نکنید!‬
 ‫‪ -1‬عفونت های آمیزشی دارای زخم احتمال انتقال ایدز را افزایش می دهد‬

‫‪ -2‬بیش از ‪ %42‬مبتالیان به گنوره ‪ ،‬به کالمیدیا نیز مبتال هستند‬

‫‪ -3‬میزان ابتال به کالمیدیا از گنوره بیشتر است‬

‫‪ -4‬کالمیدیا در تمام مدت بیماری قابل سرایت است گنوره در صورت درمان تا چند ساعت پس از درمان مسری است‬

‫‪ -5‬سفلیس خطر ابتال به ‪ HIV‬را افزایش می دهد‬

‫‪ -6‬غربالگری سفلیس برای تمام خانم های باردار توصیه می شود‬

‫‪ -1‬در مبتالیان به ‪ HIV‬و یا سفلیس تاخیری ‪ LP‬توصیه می شود‬

‫‪ -8‬در صورت منفی شدن تست سرولوژیک در سفلیس اولیه »»» تکرار تست طی ‪ 2‬هفته‬

‫‪ -9‬سفلیس او لیه و ثانویه قابل سرایت است سفلیس تاخیری و نهایی فقط در بارداری قابل سرایت است‬

‫‪ -12‬مهم ترین عامل زخم تناسلی ‪HSV2 :‬‬

‫‪ -00‬دومین عاملی که پس از گنوره مقاومت دارویی در آن شایع است »»» هموفیلوس دوکری‬

‫‪ -02‬شایع ترین عفونت ‪ STD‬در تمام سنین ‪HPV :‬‬

‫‪-13‬سن شایع بیماری های آمیزشی »»» ‪ 15‬تا ‪ 24‬سال ‪ HIV‬معموال در باالی ‪ 25‬سال رخ می دهد‬

‫‪ -14‬شایع ترین عفونت ‪ STD‬در تمام دنیا ‪ :‬کالمیدیا‬

‫‪ -05‬بر اساس دستورالعمل کشوری تمام موارد ‪ STD‬باید گزارش شوند‬

‫‪ STD -16‬در ایران در زنان شایع تر بوده که احتماال به دلیل تفاوت در گزارش دهی است‬

‫‪ -11‬غربالگری ‪ STD‬توصیه می شود برای گنوره و کالمیدیا آزمون غربالگری و حساسی وجود ندارد‬

‫‪ -18‬برای ‪ 6 HPV‬و ‪ 11‬و ‪ 16‬و ‪ 18‬واکسن موجود است‬

‫‪ -19‬اهداف سیستم مرافیت از عفونت های ‪: STD‬‬

‫جمع آوری اطالعات اپیدمیولوژیک‬

‫بهبود رفتارهای جنسی‬
‫کشف و درمان بیماران و شرکای جنسی‬
‫قطع انتقال عفونت با درمان افراد پرخطر‬
‫‪ -21‬در صورتی که حساسیت نظام مراقبت بیشتر از ‪ 51‬تا ‪ %61‬باشد ‪ :‬حداقل فاصله بین مطالعات اپیدمیولوژیک ‪5‬‬
‫سال است‬

‫‪ -21‬بر اساس دستورالعمل کشوری »»» برخورد با ‪ STD‬به صورت رویکرد سندرمیک خواهد بود‬

‫‪ -22‬اقدامات انجام شده در ایران‪:‬‬

‫‪ ‬تاسیس کلینیک هایی جهت واکسیناسیون ‪ ،‬درمان و آموزش رفتار جنسی‬

‫‪ ‬غربالگری زنان پر خطر ( زندانیان‪ ،‬معتادان تزریقی و همسران معتادان تزریقی)‬
‫‪ ‬گزارش ماهیانه به مراکز بهداشت‬
‫‪ ‬بررسی شیوع ‪ STD‬در گروه های پرخطر و گزارش عفونت های ‪ STD‬بر اساس تشخیص های سندرمیک و‬
‫اتیولوژیک‬

‫‪ -23‬نظام بهداشتی عفونت های ‪ STD‬در ایران شامل ‪ 4‬جز اصلی است‪:‬‬

‫ثبت و گزارش دهی‬

‫ارزیابی مقاومت دارویی‬
‫بررسی اتیولوژی سندرم ها‬
‫انجام مطالعات اپیدمیولوژیک‬

‫‪ -24‬همکاری نکردن بخش خصوصی و مراجعه بسیاری از بیماران مرد به بخش خصوصی از چالش های اصلی در‬
‫این زمینه است‬
 ‫‪G‬‬

‫دیابت و چاقی‬

‫دکتر امید پیرحاجی‬

‫برا ی تهیه این خالصه زحمت زیادی کشیده شده است‪ ..‬لطفا کپی نکنید!‬
 ‫‪ -1‬مهم ترین عامل محیطی مستعد کننده به دیابت نوع ‪ : 2‬چاقی‬

‫‪ -2‬استعداد ژنتیکی در دیابت نوع ‪ 2‬مهم تر از نوع ‪ 1‬است ولی کروموزوم خاصی در ان دخالت ندارد‬

‫‪ -3‬عوامل محیطی و ژنتیکی در بروز دیابت نوع ‪ 1‬دخالت دارد »»» کروموزوم ‪6‬‬

‫‪ -4‬به علت افزایش شیوع چاقی و دیابت در جهان »»» افزایش شیوع دیابت بارداری‬

‫‪ -5‬تشخیص دیابت بارداری ‪:‬‬

‫‪ FPG ‬بیشتر یا مساوی ‪92‬‬

‫‪ ‬گلوکز یک ساعت پس از ‪ 75‬گرم گلوکز بیشتر یا مساوی ‪081‬‬
‫‪ ‬گلوکز دو ساعت پس از ‪ 75‬گرم گلوکز بیشتر یا مساوی ‪053‬‬

‫‪ -6‬چاقی و دیابت را اپیدیمی های دو قلوی قرن ‪ 21‬نامگذاری کرده اند‬

‫‪ %81 -7‬مبتالیان به دیابت در کشورهای با درآمد سرانه پایین و متوسط قرار دارند‬

‫‪ -8‬خاور میانه و شمال آفریقا »»» بیشترین شیوع دیابت در جهان ایران رتبه سوم در بین کشورهای خاورمیانه‬

‫‪ -9‬بیشترین میزان دیابت نوع ‪ 1‬در اروپا و سپس جنوب آسیا ( هندوستان) است‬

‫‪ -12‬شیوع دیابت در ایران بر اساس آخرین مطالعه ‪ 1/1 :‬درصد‬

‫شیوع دیابت در ایران در زنان بیشتر از مردان است‬ ‫‪ -11‬شیوع دیابت در مناطق شهری بیشتر است‬

‫‪ -12‬نیمی از مبتالیان به دیابت در ایران از بیماری خود اطالع ندارند‬

‫‪ -13‬مهم ترین عوامل پیش بینی کننده ابتال به دیابت‪:‬‬

‫هایپرتانسیون‬
‫افزایش دور کمر به قد‬
‫سابقه خانوادگی دیابت‬
‫افزایش نسبت تری گلیسیرید به ‪HDL‬‬
‫افزایش قند خون ناشتا‬

‫‪ -14‬دیابت خطر بروز بیماری های قلبی را در آقایان ‪ 1/5‬تا ‪ 2‬برابر و در خانم ها ‪ 2‬تا ‪ 3‬برابر افزایش می دهد‬
 ‫‪ -05‬سطوح کنترل کننده دیابت در ایران‪:‬‬

‫‪ ‬سطح اول »» خانه بهداشت توسط بهورز »»» آموزش افراد و ارجاع افراد پر خطر به سطح دوم‬
‫‪ ‬سطح دوم ( تیم دیابت) »» مرکز بهداشت شهری و روستایی»» پزشک عمومی و کاردان »»» غربالگری و‬
‫درمان‬
‫‪ ‬سطح سوم ( واحد دیابت) »»» بیمارستان شهرستان »» متخصص داخلی و فوق تخصص غدد ‪ ،‬کارشناس‬
‫تغییه و پرستار »» درمان دیابت غیر کنترل ‪ ،‬مراقبت از دیابت بارداری ‪ ،‬تشخیص و مراقبت از عوارض‬
‫بیماری‬
‫‪ ‬سطح چهارم ( مرکز دیابت) »»» بیمارستان های دانشگاهی »»» تشخیص و درمان تخصصی تر عوارض‬
‫دیابت و تدوین مطالب آموزشی‬

‫‪ -16‬چاقی یک عامل خطر مستقل برای بروز بیماری های قلبی و عروقی است‬

‫‪ -11‬مهم ترین عامل بروز چاقی در دنیا ‪ :‬رژیم غذایی پرکالری و تحرک کم‬

‫‪ -18‬فاکتور ژنتیکی موثر در چاقی ‪ :‬پلی مورفیسم تک نکلئوتیدی‬

‫‪ -19‬شیوع چاقی در سه دهه گذشته ‪ 2‬برابر شده است‬

‫‪ -22‬افزایش چاقی در زنان ( هم کودکان و هم بزرگساالن) بیشتر از مردان است در کشورهای در حال توسعه در حال‬
‫افزایش است در آمریکا و آلمان متوقف یا منفی شده است‬

‫‪ -21‬چاقی در دختر ها ‪ ،‬مدارس خصوصی و نواحی شهری بیشتر است‬

‫‪ -22‬شیوع چاقی شکمی در ایران در زنان بیشتر از مردان است‬

‫‪ -23‬اضافه وزن در گروه های سنی جوان و در آقایان اتفاق افتاده است‬

‫‪ -24‬شبوع چاقی تا ‪ 62‬سالگی افزایش و سپس سرعت آن کاهش می یابد‬

‫‪ -25‬چاقی با تحصیالت و فعالیت بدنی رابطه عکس دارد تحصیالت کمتر »»» چاقی بیشتر‬

‫‪ -26‬چاقی در افراد بیکار ‪ ،‬متاهل ‪ ،‬شهری و غیر سیگاری شایع تر است‬

‫‪ -27‬چاقی عمومی و چاقی شکمی در زنان شایع تر است‬

‫‪ -28‬مداخالت انجام شده در ایران فقط شانس چاقی شکمی را در زنان کاهش داده است‬

‫‪ -29‬یکی از مهم ترین موانع تغییر رفتارهای غیایی در نوجوانان »»» اولویت های تحصیلی »»» خصوصا در‬
‫امتحانات مهم‬
 ‫‪G‬‬

‫هایپرتانسیون‬

‫دکتر امید پیرحاجی‬

‫برا ی تهیه این خالصه زحمت زیادی کشیده شده است‪ ..‬لطفا کپی نکنید‬
 ‫‪ 3 -1‬علت مهم ‪: DALY‬‬

‫‪ ‬کمبود وزن مادر و نوزاد‬

‫‪ ‬رابطه جنسی محافظت نشده‬
‫‪ ‬هایپرتانسیون‬

‫‪ -2‬فشار نبض یک عامل مستقل در پیش بینی بروز بیماری های قلبی و عروقی است‬

‫‪ -3‬شیوع هاپیرتانسیون در زنان بیشتر از مردان است شیوع پره هایپرتانسیون در مردان بیشتر است‬

‫‪ -4‬شیوع هایپر تانسیون در نواحی شهری باالتر است با افزایش سن افزایش می یابد ( با شیب بیشتر در زنان)‬

‫‪ -5‬شیوع هاپیرتانسیون در افراد مهاجر و شهر نشین یکسان است‬

‫‪ -6‬تحصیالت باال در هر دو جنس با شیوع کمتر هایپرتانسیون همراهی دارد‬

‫‪ -1‬پره هایپرتانسیون در افراد میانسال عامل خطر مستقل برای بیماری های قلبی و عروقی است ولی در افراد مسن ریسک‬
‫فاکتور نیست‬

‫‪ -8‬فشار خون سیستولی در بروز عوارض قلبی اهمیت بیشتری دارد‬

‫‪ -9‬هایپرتانسیون بیشترین عامل منتسب جمعیتی ایجاد بیماری های قلبی و عروقی است‬

‫‪ -12‬الگوی غذایی در ایران‪:‬‬

‫‪ ‬الگوی غذای ایرانی »»» با هایپرتانسیون رابطه ندارد ولی موجب هیپرلیپیدمی می شود‬
‫‪ ‬الگوی غذای غربی»»» مرتبط با هایپرتانسیون‬
‫‪ ‬الگوی غذای سالم »»» با هایپرتانسیون رابطه ای ندارد‬

‫‪ -00‬یک سوم تا دو سوم افراد از بیماری خود مطلع نیستند‬

‫‪ -12‬عدم اگاهی از وجود هایپرتانسیون با سن پایین‪ ،‬تحصیالت کمتر و جنس مذکر ارتباط دارد‬

‫‪-13‬پوشش وتشخیص و درمان هایپرتانسیون در ایران در مناطق شهری بهتر از نواحی روستایی بوده است ( نقش محوری‬
‫بهورزان در هایپرتانسیون در نواحی روستایی وجود ندارد)‬

‫‪ -04‬در دیابت پوشش روستایی بهتر از شهری است ( به دلیل نقش بهورزان در دیابت)‬
 ‫‪G‬‬

‫بیماری های انسدادی مزمن ریه‬

‫دکتر امید پیرحاجی‬

‫برا ی تهیه این خالصه زحمت زیادی کشیده شده است‪ ..‬لطفا کپی نکنید!‬
 ‫‪ -1‬مهم ترین عامل خطر ‪ »»» COPD‬سیگار ( ‪) Active & passive‬‬

‫‪ -2‬زنان نسبت به اثرات سیگار حساس تر هستند‬

‫‪ -3‬کشیدن سیگار در بارداری ریسک بروز ‪ COPD‬کودکان را افزایش می دهد‬

‫‪ -4‬مشاغل پر خطر برای ‪: COPD‬‬

‫‪ ‬کشاورزی‬
‫‪ ‬بخارات جوشکاری‬
‫‪ ‬معادن زغال سنگ و طال‬
‫‪ ‬صنایع نساجی پنبه‬
‫‪ ‬کادمیوم ‪ ،‬سلیس و ایزوسیانات‬

‫‪ -5‬آلودگی هوای داخل ساختمان به علت سوخت چوب ‪ ،‬زغال سنگ و‪ »»» ....‬افزایش ‪COPD‬‬

‫‪ -6‬نواحی شهری »» شیوع بیشتر ‪COPD‬‬

‫‪ -1‬آلودگی هوا یک عامل زمینه ساز ‪ COPD‬است ولی اثر مستقل آن تایید نشده است‬

‫‪ COPD -8‬در افراد فقیر شایع تر است‬

‫‪ COPD -9‬چهارمین علت مرگ در دنیا که ‪ %92‬مورتالیتی در کشورهای با درامد کم و متوسط رخ می دهد‬

‫‪ -01‬در حال حاضر ابتال به ‪ COPD‬در خانم ها و آقایان یکسان است‬

‫‪ 5 -00‬علت اصلی مرگ در جهان »»» بیماری ایسکمیک قلبی »» سکته »» عفونت تنفسی تحتانی »» ‪»» COPD‬‬
‫اسهال‬

‫‪ -12‬سطح ‪ CRP‬در مبتالیان به ‪ COPD‬افزایش داشته است ( ‪ ESR‬تفاوتی نداشته است)‬

‫‪ -13‬پیشگیر ی اولیه ‪ :‬ترک سیگار و بهبود هوای داخل منزل ‪ ،‬تهویه مناسب و کاهش دادن آالینده های محل کار‬

‫‪ -14‬پیشگیر ی ثانویه ‪ :‬اکسیژن ( کاهش مورتالیتی) کورتون استنشاقی ‪ :‬کندی پیشرفت ‪ ،‬ترک سیگار ‪ ،‬برونکودیالتور‬
 ‫‪G‬‬

‫استئوپروز‬

‫دکتر امید پیرحاجی‬

‫برا ی تهیه این خالصه زحمت زیادی کشیده شده است‪ ..‬لطفا کپی نکنید!‬
 ‫‪ -1‬استئوپروز »» بیماری خاموش ‪ :‬تا شکستگی ندهد عالمتی ندارد‬

‫‪ -2‬شکستگی معموال در نواحی زیر رخ می دهد‪:‬‬

‫‪ ‬لگن‬
‫‪ ‬مهره ها‬
‫‪ ‬انتهای ساعد‬

‫‪ 4 -3‬عامل خطر مستقل برای بروز شکستگی استئوپروز‪:‬‬

‫‪ ‬کاهش تراکم ماده معدنی استخوان‬

‫‪ ‬سن‬
‫‪ ‬سابقه خانوادگی‬
‫‪ ‬سابقه شکستگی استئوپروتیک‬

‫‪ -4‬با افزایش سن و امید به زندگی شیوع استئوپروز در حال افزایش است‬

‫‪ -5‬زنان سالخورده شایع ترین افراد مبتال به استئوپروز هستند‬

‫‪ -6‬بر اساس مطالعات انجام شده در ایران‪:‬‬

‫شیوع استئوپروز در مهره های کمری بیشتر از فمور است‬

‫بیشترین شیوع استئوپروز فمور در شیراز و مهره های کمر در مشهد‬
‫حداکثر تراکم استخوانی مشابه کشورهای پیشرفته غربی است‬
‫نیمی از جمعیت ایرانی ( هر دو جنس) کمبود متوسط تا شدید ویتامین ‪ D‬دارند‬
‫بیشترین کمبود ‪ :‬تهران و مشهد‬ ‫کمترین شیوع کمبود ویتامین ‪ : D‬بوشهر‬

‫‪ -1‬پیشگیری ‪:‬‬

‫‪ ‬تغذیه مناسب »» مقدار کافی کلسیم ‪ ،‬ویتامین ‪ D‬و پروتئین و تماس کافی با نور خورشید‬
‫‪ ‬ورزش و فعالیت بدنی‬
‫‪ ‬ترک سیگار‬

‫‪ -8‬درمان ‪ :‬مکمل کلسیم و ویتامین ‪ D‬با دوز درمانی ‪ ،‬بیس فوسفانات ها ‪ ، HRT ،‬هورمون پاراتیروئید‬
 ‫‪G‬‬

‫قلبی ( ایسکمیک ‪ ،‬دریچه ای و تب روماتیسمی)‬ ‫بیماری های‬

‫دکتر امید پیرحاجی‬

‫برا ی تهیه این خالصه زحمت زیادی کشیده شده است‪ ..‬لطفا کپی نکنید!‬
 ‫‪ -1‬عفونت پوستی با استرپتوکوک گروه ‪ PSGN »» A‬می دهد ولی تب روماتیسمی نمی دهد‬

‫‪ -2‬سروتیپ ‪ M‬استرپ گروه ‪ »»» A‬تب روماتیسمی‬

‫‪ -3‬شایع ترین تظاهر ماژور تب روماتیسمی ‪ :‬پلی آرتریت‬

‫‪ -4‬سابقه قبلی تب روماتیسمی یک معیار ماژور در نظر گرفته می شود‬

‫‪ -5‬فارنژیت و عفونت پوستی استرپتوکوکی در ‪ 5‬تا ‪ 15‬سال شایع است‬

‫‪ -6‬تب روماتیسمی در کشورهای پیشرفته نادر و در کشورهای در حال توسعه مشکل اساسی است‬

‫‪ -7‬مهم ترین عوامل خطر محیطی‪:‬‬

‫تراکم جمعیت‬
‫عدم دسترسی به خدمات بهداشتی و درمانی‬
‫شرایط بد زندگی‬

‫‪ -8‬حامل استرپ گروه ‪ A‬موجب تب روماتیسمی نمی شود‬

‫‪ -9‬تغییرات فصلی در نواحی معتدل در بروز بیماری موثر است ( اواخر تابستان و اوایل پاییز ‪ ،‬بهار)‬

‫‪ -12‬پیشگیری اولیه ‪ :‬درمان با پنی سیلین در ‪ 9‬روز اول ابتال واکسن ‪ 8‬ظرفیتی‬

‫‪ -11‬پیشگیری ثانویه ‪ :‬درمان طوالنی مدت با پنی سیلین هر ‪ 3‬هفته‬

‫طول درمان ‪:‬‬

‫‪ ‬تب روماتیسمی بدون کاردیت ‪ :‬تا ‪ 20‬سالگی یا ‪ 5‬سال پس از اخرین حمله ( هر کدام طوالنی تر بود)‬
‫‪ ‬تب روماتیسمی با کاردیت بدون در گیری دریچه ای ‪ :‬تا سن ‪ 20‬سالگی یا ‪ 01‬سال پس از آخرین حمله (‬
‫هر کدام طوالنی تر بود)‬
‫‪ ‬تب روماتیسمی با درگیری دریچه ای ‪ :‬تا سن ‪ 41‬سالگی یا مادام العمر یا ‪ 01‬سال پس از آخرین حمله (‬
‫هر کدام طوالنی تر بود)‬

‫‪ -12‬در کاردیت تجویز کورتون مفید است‬

‫‪ -13‬بیماری های ایسکمیک قلبی بیشترین شیوع را در طبقات اجتماعی اقتصادی متوسط دارد ( در سال های آینده در‬
‫طبقات پایین بیشتر می شود)‬

‫‪ -14‬بیش از نیمی از مرگ های کشورهای در حال توسعه به علت بیماری های قلبی عروقی است‬

‫‪ %81 -05‬از مرگ های ناشی از بیماری های قلبی عروقی در کشور های در حال توسعه است‬
 ‫‪ -16‬شیوع بیماری های ایسکمیک قلبی در کشورهای پیشرفته بیشتر است »»» در کشور های در حال توسعه در‬
‫حال افزایش است‬

‫‪ -07‬بیماری عروق کرونر در سیاه پوستان شایع تر است‬

‫‪ -08‬عوامل خطری که ثابت شده مداخالت پزشکی موجب کاهش بیماری قلبی عروقی می شود ( ‪ %011‬امتحانی) ‪:‬‬

‫سیگار‬
‫‪LDL‬‬
‫هاپیرتانسیون‬
‫هیپرتروفی بطن چپ‬
‫رژیم غیایی سرشار از کلسترول‬

‫‪ -09‬اولین علت مرگ و میر در ایران ‪ :‬بیماری ایسکمیک قلبی‬

‫‪ -22‬سن ابتال به بیماری های قلبی عروقی در ایران کاهش یافته است‬

‫‪ -20‬مهم ترین و قابل پیشگیری کننده ترین عامل خطر بیماری های قلبی عروقی ‪ :‬سیگار‬

‫‪ -22‬مصرف آبجو »»» ریسک فاکتور برای بروز بیماری های قلبی عروقی‬

‫‪ -23‬پیشگیری اولیه نقش مهمی در پیشگیری از بیماری های قلبی عروقی دارد »»» ارتقا آموزش و اگاهی عمومی‬

‫‪ -24‬روش کاهش عوامل خطر‪:‬‬

‫‪ »»» Population approach ‬هدف ‪ :‬افزایش اگاهی عمومی جامعه‬

‫‪ »»» High risk population approach ‬ابتدا غربالگری افراد پرخطر و سپس اصالح عوامل خطر »»‬
‫بیشترین تمرکز در کودکان و نوجوانان و افرادی است سابقه مثبت خانوادگی بیماری های قلبی عروقی را‬
‫دارند‬

‫‪ -25‬تمام افراد باالی ‪ 2‬سال جامعه هدف پایگاه های تندرستی در سطح جامعه هستند‬

‫‪ -26‬اهداف پاسگاه های تندرستی‪:‬‬

‫‪ ‬تشخیص دیابت ‪ ،‬هایپرتانسیون ‪ ،‬چاقی و بیماری های عروق کرونر‬

‫‪ ‬سنجش قند چربی‬
‫‪ ‬مشخص کردن عوامل خطر دیابت کنسر و بیماری های قلبی عروقی‬
‫‪ ‬آموزش روش ترک سیگار‬
‫‪ ‬توانبخشی قلب پس از نارسایی قلبی‬
 ‫‪ -21‬مهم ترین علت بیماری های دریچه ای قلب ‪ :‬تب روماتیسمی حاد‬

‫‪ -28‬شایع ترین علت تنگی دریچه ریوی ‪ :‬مادرزادی و سندرم کارسینوئید ( تب رماتیسمی دخیل نیست)‬

‫‪ -29‬شایع ترین علت بیماری دریچه ای قلب‪:‬‬

‫‪ ‬کشور های در حال توسعه ‪ :‬تب روماتیسیمی‬

‫‪ ‬کشور های توسعه یافته ‪ :‬بیماری های دژنراتیو دوران سالخوردگی‬

‫دریچه میترال ( معموال نارسایی دریچه)‬ ‫‪ -32‬شایع ترین دریچه درگیر ‪ :‬دریچه ائورت ( عمدتا تنگی دریچه )‬

‫‪ -31‬بروز بیماری های دریچه ای قلب در جهان در حال افزایش است‬

‫‪ -32‬درمان آنتی بیوتیکی در ‪ 48‬ساعت اول ابتال به فارنژیت استرپتوکوکی بهترین روش پیشگیری از اختالالت دریچه ای قلب‬
‫در کشور های در حال توسعه است‬

‫‪ -33‬اصالح سبک زندگی ‪ ،‬کنترل هایپرتانسیون ‪ ،‬آترواسکلروز و حمالت قلبی موجب کاهش اختالالت دریچه ای در‬
‫کشورهای پیشرفته می شود‬

‫‪ -34‬عدم مصرف الکل در کاهش بیماری های دریچه ای قلب موثر است‬
 ‫‪G‬‬

‫افسردگی و اختالالت اضطرابی‬

‫دکتر امید پیرحاجی‬

‫برا ی تهیه این خالصه زحمت زیادی کشیده شده است‪ ..‬لطفا کپی نکنید!‬
‫‪ -1‬تشخیص اختالالت روانی از طریق مطالعات پیمایشی صورت می گیرد »» شایع ترین‪ :‬مطالعات مقطعی دو مرحله ای‬

‫مرحله دوم ‪ :‬مصاحبه روان پزشکی ‪ :‬جهت تشخیص قطعی‬ ‫‪ -2‬مرحله اول ‪ :‬پرسشنامه جهت غربالگری‬

‫‪ -3‬عوامل خطر افسردگی‪:‬‬

‫‪ ‬سن »»» شایع ترین سن » ‪ 22‬تا ‪ 52‬سال ( در ابران شایع ترین سن ‪ 40 :‬تا ‪ 5‬سال)‬
‫‪ ‬شغل ‪ :‬در افراد بیکار شایع تر است در ایران ‪ :‬زنان خانه دار شایع ترین است سپس ‪ :‬افراد بازنشسته و بیکار‬
‫‪ ‬افسردگی در شهر ها بیشتر از روستا ها است‬
‫‪ ‬افسردگی تجمع خوشه ای در خانواده ها دارد‬
‫‪ ‬در طبقات اجتماعی اقتصادی پایین شایع تر است‬
‫‪ ‬همراهی با اختالالت اسکیزوفرنی یا دیس تایمی‬

‫‪ -4‬شایع ترین اختالالت اضطرابی همزمان با افسردگی ‪ -1 :‬پانیک ‪ 22‬اختالل اضطرابی ژنرالیزه‬

‫‪ -5‬اعتقادات میهبی نقش محافظتی در برابر افسردگی دارند‬

‫‪ -6‬شیوع افسردگی در بین نژاد های مختلف تفاوتی ندارد‬

‫‪ -1‬بیماری های روانی کشندگی کم و ناتوانی زیادی ایجاد می کند‬

‫‪ 3 -8‬نوع شیوع در بیماری های روانی‪:‬‬

‫‪ ‬شیوع لحظه ای ‪ :‬شیوع بیماری در یک دوره کوتاه مدت طی ‪ 4‬هفته گیشته‬

‫‪ ‬شیوع دوره ای ‪ :‬شیوع بیماری در یک دوره ‪ 02‬ماه اخیر‬
‫‪ ‬شسوع در طول عمر‬

‫‪ -9‬شیوع افسردگی در ایران در طول عمر ‪ 15 :‬تا ‪%52‬‬

‫‪ -01‬تنها نیمی از بیماران مبتال به افسردگی درمان می شوند‬

‫‪ -11‬افسردگی مهم ترین علت از دست دادن عمر به دلیل ناتوانی ( ‪ ) YLD‬و چهارمین علت ‪ DALY‬می باشد‬

‫( در ابران اولین علت ‪ YLD‬و سومین علت ‪ DALY‬است)‬

‫‪ -02‬شیوع افسردگی در زنان ‪ 2‬برابر مردان است‬

 ‫‪ -03‬افسردگی در کشور های توسعه یافته بیشتر از کشورهای در حال توسعه است‬

‫‪ -14‬شایع ترین اختالل روان پزشکی در ایران ‪ :‬افسردگی‬

‫‪ -05‬در ایران افراد متاهل نسبت به افراد مجرد از سالمت روانی بهتری برخوردار نمی باشند!‬

‫‪ -16‬فرزندان خانواده های چند همسری سالمت روانی کمتری نسبت به خانواده های تک همسری دارند!‬

‫‪ -11‬در بیمارانی که والدینشان با هم فامیل هستند افسردگی اساسی شیوع کمتری نسیت به کسانی دارد که والدین آن ها‬
‫غیر فامیل هستند ( برای دو قطبی و دیس تایمی بر عکس است)‬

‫‪ -08‬مهم ترین مشکل اجتماعی در ایران ‪ :‬اعتیاد‬

‫‪ -09‬وضعیت اقتصادی بیشترین سهم را در ارتباط با نابرابری های اجتماعی دارد‬

‫کمترین میزان افسردگی ‪ :‬بوشهر و‬ ‫‪ -21‬بیشترین میزان افسردگی ‪ :‬کهگیلویه و بویر احمد و آذربایجان شرقی‬
‫اصفهان‬

‫کمترین میزان اضطراب ‪ :‬کهگیلویه و بویر‬ ‫‪ -20‬بیشترین میزان اضطراب ‪ :‬گلستان و چهار محال و بختیاری‬
‫احمد و ایالم‬

‫‪ -22‬سالمت روان جامعه اساس توسعه جامعه محسوب می شود‬

‫‪ -23‬برنامه بهداشت روانی مدارس یکی از مهم ترین اقدامات جهت پیشگیری اولیه است‬

‫‪ -24‬برنامه سالمت در ایران بر اساس بیماریابی و درمان است و به همین دلیل پیشگیری اولیه در ایران به اندازه‬
‫پیشگیری ثانویه موثر نیست ( ‪ 011‬درصد امتحانی)‬

‫‪ -25‬هدف از پیشگیری ثانویه تمرکز زدایی است »»» بیماران روانی فقط در مراکز روان پزشکی درمان نشوند »»‬
‫ادغام خدمات بهداشت روان در خدمات بهداشتی اولیه ( خانه های یهداشت و مراکز بهداشت و درمان) اقدام‬
‫مهمی در این زمینه بود‬

‫‪ -26‬پیشگیری ثالثیه‪:‬‬

‫‪ ‬مددکاری و اصالح شرایط اجتماعی و محیطی‬

‫‪ ‬توانبخشی و کاردرمانی برای مبتالیان به بیماران روانی‬
‫‪ ‬گسترش مراکز روزانه برای بیماران مزمن روانی‬
‫‪ ‬ارائه خدمات در منزل برای بیماران روانی مزمن‬