Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 17

4

Arts
Unang Markahan – Modyul 2:
Mga Disenyong Kultural ng mga
Pamayanan sa Visayas
MAPEH (Arts) – Ika-apat na Baitang
Alternative Delivery Mode
Unang Markahan – Modyul 2: Mga Disenyong Kultural ng mga Pamayanan sa Visayas
Unang Edisyon, 2020

Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng
karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung ito
ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay
ang pagtakda ng kaukulang bayad.

Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand name,
tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito ay
nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang
makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at
mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban sa modyul na ito ay
kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.

Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa anomang
paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon


Kalihim: Leonor Magtolis Briones
Pangalawang Kalihim: Diosdado M. San Antonio

Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul


Writer: Sharon G. Cañete
Editors: Nenita G. Jaralve, Eulogia A. Lagahit, Evelyn G. Patiño
Illustrators: Sharon G. Cañete, Sean Kristoffer G. Bagasbas
Quality Assurance Evaluator: Ralph Anthony P. Panique
Moderator: John Jennis M. Trinidad
Management Team:
Schools Division Superintendent: Marilyn S. Andales Ed.D., CESO
Assistant Schools Division Superintendent: Leah B. Apao Ed.D. CESO
Ester A. Futalan Ed.D.
Cartesa M. Perico Ed.D.

CID Chief: Dr. Mary Ann C. Flores


EPS LRMDS: Mr. Isiash T. Wagas
EPS MAPEH: Mrs. Nenita G. Jaralve

Inilimbag sa Pilipinas ng ________________________

Department of Education – Region VII, Division of Cebu Province

Office Address: IPHO Bldg.,Sudlon, Lahug, Cebu City


Telefax: 032-255-6405
E-mail Address: cebu.province@deped.gov.ph
depedcebuprovince@yahoo.com
4

Arts
Unang Markahan – Modyul 2:
Mga Disenyong Kultural ng mga
Pamayanan sa Visayas
Paunang Salita
Para sa tagapagdaloy:
Malugod na pagtanggap sa asignaturang (Arts-Ikaapat na Baitang ) ng
Alternative Delivery Mode (ADM) Modyul para sa araling Mga Disenyong
Kultural ng mga Pamayanan sa Visayas !
Ang modyul na ito ay pinagtulungang dinisenyo, nilinang at sinuri ng mga
edukador mula sa pambuliko at pampribadong institusyon upang gabayan ka,
ang gurong tagapagdaloy upang matulungang makamit ng mag-aaral ang
pamantayang itinakda ng Kurikulum ng K to12 habang kanilang
pinanagumpayan ang pansarili, panlipunan at pang-ekonomikong hamon sa
pag-aaral.
Ang tulong-aral na ito ay umaasang makauugnay ang mag-aaral sa mapatnubay
at malayang pagkatuto na mga gawain ayon sa kanilang kakayahan, bilis at oras.
Naglalayon din itong matulungan ang mag-aaral upang makamit ang mga
kasanayang pan-21 siglo habang isinasaalang-alang ang kanilang mga
pangangailangan at kalagayan.
Bilang karagdagan sa materyal ng pangunahing teksto, makikita ninyo ang
kahong ito sa pinakakatawan ng modyul:

Mga Tala para sa Guro


Ito'y naglalaman ng mga paalala, panulong o estratehiyang
magagamit sa paggabay sa mag-aaral.

Bilang tagapagdaloy, inaasahang bibigyan mo ng paunang kaalaman ang mag-


aaral kung paano gamitin ang modyul na ito. Kinakailangan ding subaybayan at
itala ang pag-unlad nila habang hinahayaan silang pamahalaan ang kanilang
sariling pagkatuto. Bukod dito, inaasahan mula sa iyo na higit pang hikayatin at
gabayan ang mag-aaral habang isinasagawa ang mga gawaing nakapaloob sa
modyul.

ii
Para sa mag-aaral:
Malugod na pagtanggap sa (Arts Ika-apat na Baitang) ng Alternative
Delivery Mode (ADM) Modyul ukol sa (Mga Disenyong Kultural ng mga
Pamayanan sa Visayas) !
Ang modyul na ito ay ginawa bilang tugon sa iyong pangangailangan. Layunin
nitong matulungan ka sa iyong pag-aaral habang wala ka sa loob ng silid-aralan.
Hangad din nitong madulutan ka ng mga makabuluhang oportunidad sa
pagkatuto.
Ang modyul na ito ay may mga bahagi at icon na dapat mong maunawaan.

Alamin Sa bahaging ito, malalaman mo ang mga


dapat mong matutuhan sa modyul.

Subukin Sa pagsusulit na ito, makikita natin kung


ano na ang kaalaman mo sa aralin ng
modyul. Kung nakuha mo ang lahat ng
tamang sagot (100%), maaari mong
laktawan ang bahaging ito ng modyul.

Balikan Ito ay maikling pagsasanay o balik-aral


upang matulungan kang maiugnay ang
kasalukuyang aralin sa naunang leksyon.

Tuklasin Sa bahaging ito, ang bagong aralin ay


ipakikilala sa iyo sa maraming paraan
tulad ng isang kuwento, awitin, tula,
pambukas na suliranin, gawain o isang
sitwasyon.

iii
Suriin Sa seksyong ito, bibigyan ka ng maikling
pagtalakay sa aralin. Layunin nitong
matulungan kang maunawaan ang bagong
konsepto at mga kasanayan.

Pagyamanin Binubuo ito ng mga gawaing para sa


mapatnubay at malayang pagsasanay
upang mapagtibay ang iyong pang-unawa
at mga kasanayan sa paksa. Maaari mong
iwasto ang mga sagot mo sa pagsasanay
gamit ang susi sa pagwawasto sa huling
bahagi ng modyul.

Isaisip Naglalaman ito ng mga katanungan o


pupunan ang patlang ng pangungusap o
talata upang maproseso kung anong
natutuhan mo mula sa aralin.

Isagawa Ito ay naglalaman ng gawaing


makatutulong sa iyo upang maisalin ang
bagong kaalaman o kasanayan sa tunay na
sitwasyon o realidad ng buhay.

Tayahin Ito ay gawain na naglalayong matasa o


masukat ang antas ng pagkatuto sa
pagkamit ng natutuhang kompetensi.

iv
Karagdagang Gawain Sa bahaging ito, may ibibigay sa iyong
panibagong gawain upang pagyamanin
ang iyong kaalaman o kasanayan sa
natutuhang aralin.

Susi sa Pagwawasto Naglalaman ito ng mga tamang sagot sa


lahat ng mga gawain sa modyul.

Sa katapusan ng modyul na ito, makikita mo rin ang:

Sanggunian Ito ang talaan ng lahat ng


pinagkuhanan sa paglikha o
paglinang ng modyul na ito.
Ang sumusunod ay mahahalagang paalala sa paggamit ng modyul na ito:
1. Gamitin ang modyul nang may pag-iingat. Huwag lalagyan ng anumang
marka o sulat ang anumang bahagi ng modyul. Gumamit ng hiwalay na
papel sa pagsagot sa mga pagsasanay.
2. Huwag kalimutang sagutin ang Subukin bago lumipat sa iba pang
gawaing napapaloob sa modyul.
3. Basahing mabuti ang mga panuto bago gawin ang bawat pagsasanay.
4. Obserbahan ang katapatan at integridad sa pagsasagawa ng mga gawain
at sa pagwawasto ng mga kasagutan.
5. Tapusin ang kasalukuyang gawain bago pumunta sa iba pang pagsasanay.
6. Pakibalik ang modyul na ito sa iyong guro o tagapagdaloy kung tapos
nang sagutin lahat ng pagsasanay.
Kung sakaling ikaw ay mahirapang sagutin ang mga gawain sa modyul na
ito, huwag mag-aalinlangang konsultahin ang inyong guro o tagapagdaloy.
Maaari ka rin humingi ng tulong kay nanay o tatay, o sa nakatatanda mong
kapatid o sino man sa iyong mga kasama sa bahay na mas nakatatanda sa
iyo. Laging itanim sa iyong isipang hindi ka nag-iisa. Umaasa kami, sa
pamamagitan ng modyul na ito, makararanas ka ng makahulugang pagkatuto
at makakakuha ka ng malalim na pang-unawa sa kaugnay na mga
kompetensi. Kaya mo ito!

v
Alamin
Ang modyul na ito ay ginawa para tulungan kayo na malalaman ang mga
disenyong kultural ng mga pamayanan sa Visayas. Ang mga itinakdang Gawain
na pawang kawili-wili ay makapagbibigay-laya sa mga mag-aaral na makapag-
isip at makalikha ng sariling disenyo o visual art na magdudulot ng saya at
kaganapan sa bawat aralin.
Pagkatapos na Mabasa at masasagutan ang modyul na ito,kayo ay
inaasahang:
1. Natutukoy ang mga kultural na komunidad sa Visayas.
2. Nailalarawan ang iba’t-ibang kultural na pamayanan sa Visayas sa uri ng
kanilang pananamit, palamuti sa katawan.
3. Nasasabi ang mga pwedeng kagamitan na ginamit sa mga disenyo ng
Visayas.
4. Natutukoy ang gamit ng linya, hugis, kulay at ang ptinsipyong paulit-ulit sa
mga disenyo.
5. Nakaguguhit ng mga disenyo sa o anumang bagay gamit ang mga
katutubong disenyo.

1
Subukin

TAMA o MALI. Isulat ang Tama kung ang pangungusap ay wasto, at Mali
naman kung ito ay hindi wasto.

_______ 1. Sa pamamagitan ng iba’t-ibang kulay nagiging kasiya-siya at


kaaya-ayang tingnan ang mga kapaligiran.
_______ 2. Mayroong dalawang pangkat ng mga kulay – pangunahing kulay
at pangalawang kulay.
_______ 3. Ang mga linya ay maaaring paulit-ulit sa regular na random na
paraan upang lumikha ng isang disenyo.
_______ 4. Ang mga hugis ay maaaring magamit upang lumikha ng mga
kagiliw-giliw na disenyo.
_______ 5. Ang mga matingkad na kulay ay mapurol at madilim.
_______ 6. Ang mga mapusyaw na kulay ay nagpapahiwatig ng pagiging
ng pagiging agresibo, kasiyahan at kaguluhan.
_______ 7. Ang mga pangkat Panay-Bukidnon ay kilala sa pagpipinta.
_______ 8. Ang madetalyeng paraan ng pagbuburda ay tinawag na
panubok.
_______ 9. Maraming mga pamayanang kultural sa Pilipinas.
_______ 10. Ang mga pangunahin at pangalawang kulay ay hindi matatag-
puan sa mga aksesorya ng katawan ng ating mga pangkat
kultural.

2
Aralin
Mga Disenyong Kultural ng
2 mga Pamayanan sa Visayas
Bago pa man dumating ang mga Kastila sa ating bansa, ang mga
pangkat-etniko ay may kaniya-kaniyang sining o motif na higit nilang mapaunlad
at mapayaman hanggang sa ngayon. Isa na dito ang mga kultural na pamayanan
sa Visayas. Ang mga Panay-Bukidnon ay naninirahan sa mga bulubunduking
lugar ng Labunao, Ilo-ilo.
Kilala rin sa madetalyeng paraan ng pagbuburda na tinatawag nila itong
panubok. Ang mga damit na may burda ay ginagamit na kasuotan sa isang
pagtatanghal sa Iloilo na tinatawag na Tinubkan Fashion Show.

Balikan
Piliin ang tamang sagot. Isulat ang titikng tamag sagot sa sagutang papel.
1. Ang mga pangkat-etnikong Gaddang ay naninirahan sa ____________.
a. Visayas b. Luzon c. Sulu d. Nueva Viscaya
2. Ito ang disenyong Ifugao.

a. b. c. d.

3. Alin dito ang disenyong Kalinga?

a. b. c. d.
4. Alin sa mga larawang ito ang disenyo ng mga dahoon ng Ifugao?

a. b. c. d.
5. Alin sa mga larawang ito ang nagpapakita ng disenyong araw ng taga
Kalinga?
a. b. c. d.

3
Tuklasin

Masdang Mabuti ang disenyo ng pamayanang kultural sa Visayas.

➢ Ano ang napansin ninyo sa mga disenyong ginamit sa larawan?


➢ Nagpapakita bai to ng iba’t-ibang hugis, linya, at kulay?
➢ Saan natin maaaring ihalintulad ang kanilang mga disenyo?

Suriin
1. Ang kultural na pamayanan ay may kaniya-kaniyang ipinagmamalaking
obra.
2. Ang kanilang mga disenyo ay ginagamitan ng iba’t-ibang linya,kulay at
hugis.
3. Ang mga linya ay maaaring tuwid, pakurba, pahalang at patayo.
4.Kadalasan ang mga kulay ay ginagamitan ng pula, dilaw, berde at itim.
5. Iba’t-ibang hugis ang makikita sa mga disenyo tulad ng triyanggulo,
kwadro, parisukat, bilog at biluhaba.
6. Ito ay hango sa kalikasan o kanilang kapaligiran.
Narito ang ilang halimbawa ng kanilang mga disenyo ng tela na
nagtataglay ng iba’t-ibang hugis at linya, at maaaring mabuo ng isang pattern.

4
➢ Ang kanilang mga disenyo ba ay nagpapakita ng iba’t-ibang linya,
hugis at kulay?
➢ Halimbawa ng isang disenyong radial na maaaring gamitin bilang
panggitnang disenyo.

Disenyong Radial

Pagyamanin
Gumuhit ng disenyong radial.
Sundin ang halimbawa. Puwedeng ibahin ang kulay.
Ihanda ang mga sumusunod:
✓ lapis
✓ krayola o oil pastel
✓ bond paper

Batayan sa Pagkuha ng Marka


Pamantayan Puntos
1. Nilalaman
- Nakita ba ang disenyong hinihingi? 10
2.Pagkamalikhain
- Ang pagkaayos ng elemento, hugis, at kulay na
naging kaakit-akit at kanais-nais tingnan 5
3. Kalinisan
- Maayos ba ang pagkagawa at paglagay ng kulay? 5
Kabuuan 20

5
Isaisip

Ang ating bansa ay punong-puno ng magagandang likha. Ang mga ito ay


nagtataglay ng mga element ng sining tulad ng linya, hugis, kulay at may
prinsipyong paulit-ulit. Ang mga likas na kagandahang ito ng kapaligiran ay
nagsisilbing inspirasyon ng mga kultural na pamayanan na naninirahan sa
Visayas.

Isagawa
Iguhit at kulayan ang iba’t-ibang tirahan na nagpapakita ng iba’t-ibang hugis at
linya.

1. 2. 3.

4. 5. 6.

Mga Batayan sa Pagkuha ng Marka


Pamantayan Puntos
1. Nilalaman
- Nakita ba ang disenyong hinihingi? 10
2.Pagkamalikhain
- Ang pagkaayos ng elemento, hugis, at kulay na
naging kaakit-akit at kanais-nais tingnan 5
3. Kalinisan
- Maayos ba ang pagkagawa at paglagay ng kulay? 5
Kabuuan 20

6
Tayahin

Piliin ang titik ng tamang sagot at isulat ito sa sagutang papel.


1. Anong element ng sining ang ipinapakita sa larawang ito?
a. kulay, hugis, linya c. hugis, kulay, testura
b. hugis, espasyo, porma d. linya, kulay, testura
2. Ang madetalyeng paraan ng pagbuburda ay tinatawag na ___________.
a. pagpinta b. panubok c. paglala d. pananahi
3. Ang mga Waray ay matatagpuan sa lalawigan ng __________.
a. Bohol b. Cebu c. Samar d. Siquijor
4. Anong prinsipyo ng Sining ang ipinapakita sa larawang ito?
a. Ritmo b. Paulit-ulit c. Balanse d. Contrast
5. Ang tawag sa mga taong naninirahan o ipinanganak sa Cebu ay _______.
a. Boholano b. Waray c. Bicolano d. Cebuano
6. Alin sa pangkat na ito ang hindi taga Visayas?
a. Mga Ilocano c. Mga Negrense
b. Mga Cebuano d. Mga Ilonggo
7. Ito ay ang paggawa ng iba’t-ibang disenyo na hango sa kalikasan o
kapaligiran. Anong uri ng disenyo ito?
a. Pagpipinta c. Katutubong Disenyo
b. Paglilimbag d. Pag-uukit
8. Saan sa Cebu ipinangalan ang isa sa ating sinaunang bayani na si
Lapu-Lapu?
a. City of Naga c. Carcar City
b. Carcar City d. Danao City
9. Alin sa sumusunod ang hindi masining na disenyo ng pamayanang kultural?

a. b. c. d.

10. Sa paggawa ng likhang-sining makikita ang iba’t-ibang ________ sa isang


obra.
a. elemento b. kasabihan c. kilos d. awit

7
Karagdagang Gawain
Gumawa ng isang disenyo sa platong karton.
➢ Ihanda ang mga sumusunod:
• platong karton (paper plate) o cardboard na maaaring gupitin
na hugis bilog
• lapis
• krayola o oil pastel
Mga Hakbang sa Paggawa:
1. Ihanda ang mga kagamitan tulad ng hugis bilog, lapis, krayola
o oil pastel.
2. Umisip ng disenyo na iguguhit sa platong karton o cardboard na
Lagyan ito ng iba’t-ibang hugis, kulay at linya. Maaari ring
gumawa ng disenyong panggitna.
3. Kulayan ang mga iginuhit na disenyo gamit ang krayola o
oil pastel.
4. Kung tapos na ang ginawang sining, maaari ng isumite.Mga
Batayan sa Pagkuha ng Marka
Pamantayan Puntos
1. Nilalaman
- Nakita ba ang disenyong hinihingi? 10
2.Pagkamalikhain
- Ang pagkaayos ng elemento, hugis, at kulay na
naging kaakit-akit at kanais-nais tingnan 5
3. Kalinisan
- Maayos ba ang pagkagawa at paglagay ng kulay? 5
Kabuuan 20

8
Susi sa Pagwawasto

10. Mali 5. Mali 5. a 10. a 5. d


9. Tama 4. Tama 4. b 9. c 4. b
8. Tama 3. Tama 3. b 8. b 3. c
7. Mali 2. Tama 2. a 7. c 2. b
6. Mali 1. Tama 1. b 6. a 1. a

Subukin Balikan Tayahin

Sanggunian
Cynthia Montañez, Ma.Teresa Caringal, Adulfo Amit, Benjamin Castro, Emily
Maninang, Joan D. Sandoval, 2015. Musika at Sining 4 Kagamitan ng Mag-
aaral, Aralin 2, Mga Disenyong Kultural ng mga Pamayanan sa Visayas, pahina
150-153.

Cynthia Montañez, Ma.Teresa Caringal, Adulfo Amit, Benjamin Castro, Emily


Maninang, Joan D. Sandoval, 2015. Musika at Sining 4 Patnuban ng Guro,
Aralin 2, Mga Disenyong Kultural ng mga Pamayanan sa Visayas, pahina 198-
200

https://lrmds.deped.gov.ph/
https://www.google.com/search?q=disenyong+kultural+ng+visayas&tbm=isch&ved=2ahUKEwiAhvG
mx5_qAhWAx4sBHYyrBm8Q2-
cCegQIABAA&oq=disenyong&gs_lcp=CgNpbWcQARgCMgQIIxAnMgQIIxAnMgQIABBDMgIIADICCAAy
AggAMgIIADICCAAyAggAMgQIABBDOgcIIxDqAhAnOgUIABCxA1CjttEEWNWQ0gRgg6jSBGgBcAB4A4A
BwAGIAY4qkgEEMy40MJgBAKABAaoBC2d3cy13aXotaW1nsAEK&sclient=img&ei=KfT1XsDNFoCPr7w
PjNea-AY&bih=657&biw=1366

9
Para sa mga pangutana ug komentaryo, sulat o tawag lang sa:

Departamento sa Edukasyon – Cebu Province


Office Address: IPHO Bldg., Sudlon,Lahug, Cebu City

Telafax: 032-255-6405
Email Address: cebu.province@deped.gov.ph
depedcebuprovince@yahoo.com

You might also like