ZWEMVERSLAG

Een trommelvliesperforatie (of gat / scheur in het trommelvlies) is een afwijking van het
trommelvlies, een dun vlies dat de externe gehoorgang van het middenoor scheidt. Een
trommelvliesperforatie kan leiden tot gehoorverlies, middenoor infecties of beschadiging van het
midden- en binnenoor. In de meeste gevallen hersteld een trommelvliesperforatie spontaan
binnen enkele weken. Bij sommige patiënten kan er reden zijn tot chirurgische sluiting van het
trommelvlies.

Wat is een trommelvliesperforatie?

trommelvliesperforatieHet trommelvlies (membrana tympani) is een dun, relatief rondvormig
vlies dat de externe gehoorgang en het middenoor van elkaar scheidt. De voornaamste functie
van het trommelvlies is het overbrengen van geluidstrillingen uit de lucht naar de
gehoorbeentjes in het middenoor (in eerste instantie de hamer (malleus)). Een perforatie van
het trommelvlies is een defect in dit vlies. Een trommelvliesperforatie kan op verschillende
manieren beschreven en gegradeerd worden.

Vormomschrijving van een trommelvliesperforatie:

Veel gebruikte vormomschrijvingen van trommelvliesperforaties zijn:
– Rond
– Ovaal
– Niervormig
– Hartvormig
– Scheurvormig

Wat zijn de oorzaken van een trommelvliesperforatie?

De mogelijke oorzaken van een trommelvliesperforatie zijn uiteenlopend. De meest
voorkomende oorzaken zijn trauma, acute of chronische middenoor ontsteking (otitis media of
een cholesteatoom), een gehoorgang ontsteking (otitis externa), een niet goed functionerende
buis van Eustachius en na een ooroperatie (bv na het plaatsen van trommelvliesbuisjes).

Er zijn verschillende soorten trauma die tot een trommelvliesperforatie kunnen leiden waaronder
directe beschadiging door een voorwerp (bv een wattenstokje of naald), barotrauma (door een
luchtdrukverschil tussen beide zijden van het trommelvlies, bijvoorbeeld bij duiken, vliegen of
door een klap op het oor), een schedelbreuk en lawaaitrauma.

Indien een middenoorinfectie de oorzaak is gaat de trommelvliesperforatie meestal gepaard met

pijn en een loopoor.

Wat zijn de klachten die een trommelvliesperforatie kan geven?

Een trommelvliesperforatie kan direct na het ontstaan klachten geven. Als een
trommelvliesperforatie persisteert kunnen er op de langere termijn aanvullende klachten
optreden.

Het scheuren van het trommelvlies zelf kan soms pijnlijk zijn. Deze pijn houdt normaal
gesproken kort aan.
Indien de trommelvliesperforatie ontstaat door een middenoor ontsteking zal in veel gevallen de
reeds bestaande oorpijn, na het scheuren van het trommelvlies, afnemen. Er zal dan vaak een
loopoor optreden (eventueel gepaard gaande met bloed uit het oor).

Naast pijn kan een trommelvliesperforatie acuut leiden tot een verslechterd (conductief) gehoor.
Hierbij speelt met name de locatie en omvang van de perforatie een belangrijke rol.

Minder vaak treden duizeligheid en oorsuizen (tinnitus, een piepend of fluitend geluid in het oor)
op.

Afhankelijk van de oorzaak van de perforatie kunnen er andere symptomen, passende bij de
oorzaak, optreden.

Trommelvliesperforaties genezen vaak spontaan, binnen enkele dagen tot weken. Een
chronische trommelvliesperforatie kan leiden tot (terugkerende) oorontstekingen en verhoogd
de kans op schade van het middenoor.

Welke behandelingsmogelijkheden zijn er voor een trommelvliesperforatie?

Een trommelvliesperforatie herstelt in veel gevallen vanzelf. De herstelperiode varieert van
dagen tot maanden. Voor spontaan herstel is het met name belangrijk dat het oor droog
gehouden wordt, drukverschillen door bijvoorbeeld hoesten, niezen en persen voorkomen
worden én eventuele ontstekingen behandeld worden.

Indien een perforatie niet spontaan herstelt kan er reden zijn om een trommelvliesherstellende
ingreep uit te voeren. Kleine perforaties die geen significante klachten geven kunnen in veel
gevallen met rust gelaten worden. Afhankelijk van de patiënt en de soort perforatie zijn er
verschillende andere behandelingsmogelijkheden.

Een weinig ingrijpende, vaak eerste invasieve behandeling, is het afsnijden van gerafelde, niet
levensvatbare, wondranden, waardoor de wondranden van de trommelvliesperforatie
geactiveerd worden om herstellend naar elkaar toe te groeien.

Er zijn verschillende technieken mogelijk voor trommelvliesherstellende operaties

(tympanoplastiek / myringoplastiek). Hierbij is het belangrijkste onderscheid te maken tussen
ingrepen die onder narcose (in de operatiekamer) plaatsvinden en ingrepen die onder lokale
verdoving (vaak poliklinisch) plaatsvinden. Daarnaast is er een belangrijk onderscheid in de
techniek waarmee het trommelvlies benaderd wordt, namelijk: via de
gehoorgang (trans meataal) of door de oorschelp naar voren weg te klappen (retro auriculair).

Mag ik zwemmen /duiken met een trommelvliesperforatie?

Het is van belang dat het trommelvlies droog blijft voor herstel van de perforatie. Daarnaast
dient water in het middenoor voorkomen te worden. Zwemmen (en douchen) zonder afsluitende
bescherming van de gehoorgang wordt daarom in het algemeen afgeraden. Eventueel kan er
een (op maat gemaakt) oordopje gebruikt worden indien iemand toch wil zwemmen. Duiken
wordt afgeraden.

Foto’s en Video’s van een trommelvliesperforatie