2

Araling Panlipunan – Ikasampung Baitang

Self-Learning Module
Unang Markahan – Modyul 1: Konsepto at Konteksto ng Kontemporaryong Isyu
Unang Edisyon, 2020
Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng
karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung
ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan
ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.
Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand
name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito
ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito
upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga
tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban sa
modyul na ito ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.
Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag na
walang pahintulot sa Kagawaran

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon

Kalihim: Leonor Magtolis Briones
Pangalawang Kalihim: Diosdado M. San Antonio
Office Address: Regional Center, Brgy. Carpenter Hill, City of Koronadal
Telefax: (083) 2288825/ (083) 2281893
E-mail Address: region12@deped.gov.ph

3
 Alamin

Subukan mong ilarawan ang nangyayari sa iyong paligid. Ano-anong mga

suliranin ang iyong nakikita? Paano ito nakaaapekto sa iyong pamumuhay? Paano
tinutugunan ng inyong komunidad ang mga nabanggit na isyu at suliranin?
Sa panimulang aralin na ito ay mauunawaan mo ang mga pangyayari,
ideya o paksa sa kahit na anong larangang may kaugnayan sa kasalukuyang
panahon. Mahalagang maunawaan mo ito upang ikaw ay maging bahagi ng mga
pagkilos at pagtugon sa mga isyu at hamong kinakaharap ng ating lipunan. Bilang
isang magaaral at kabahagi ng lipunang iyong ginagalawan inaasahang masasagot
mo ang tanong na: Paano ka makatutulong sa pagtugon sa iba’t ibang isyu na
ating kinakaharap sa kasalukuyan? Halina at maligayang paglalakbay sa makulay
na daigdig ng Kontemporaryong Isyu at nawa’y maging instrumento ka sa
pagsulong at pag-unlad ng bansa.
Ang modyul na ito ay nahahati sa tatlong aralin, ito ay ang mga:
• Aralin 1- Konsepto ng Kontemporaryong Isyu
• Aralin 2- Iba’t ibang uri ng Kontemporaryong Isyu
• Aralin 3- Kahalagahan ng pag-aaral ng Kontemporaryong Isyu

Sa pagtatapos ng modyul na ito, ikaw ay inaasahang:

1. Naipaliliwanag ang konsepto at kabuuang nilalaman ng mga
Kontemporaryong Isyu.
2. Napapahalagahan ang pag-aaral ng mga Kontemporaryong Isyu at ang mga
epekto nito sa ating lipunan, bansa, at daigdig.
3. Naisasagawa ang pagtukoy sa mga “Kontemporaryong Isyu” na kinakaharap
at nararanasan ng bawat isa sa pang-araw-araw na pamumuhay

5
 Subukin

Ngayon, subukin mong sagutin ang paunang pagsusulit upang matukoy ang
lawak ng iyong kaalaman tungkol sa mga paksang tatalakayin. Bigyang-pansin ang
mga tanong na hindi masasagutan ng wasto at alamin ang sagot nito sa iba’t ibang
aralin sa modyul na ito.
1. Ito ay tumutukoy sa mga taong sama-samang naninirahan sa isang
organisadong komunidad na may iisang batas, tradisyon, at pagpapahalaga.
a. lipunan
b. bansa
c. komunidad
d. organisasyon
2. Ito ay isang pampublikong bagay na may kaugnay sa krisis o suliranin sa mga
institusyong panlipunan. Mga suliranin ito na nakakaapekto hindi lamang sa
isang tao kundi sa lipunan sa kabuuan.
a. Isyung Personal
b. Isyung Panlipunan
c. Isyung Ekonomiko
d. Isyung Sibiko
3. Ito ay isyung tumutukoy sa paglala ng mga natural na kaganapan tulad ng
pagkakaroon ng malalakas na bagyo, pagguho ng lupa, at malawakang
pagbaha.
a. Isyung Medikal
b. Isyung Pangkapaligiran
c. Isyung Pangkalusugan
d. Isyung Pang Ekonomiko
4. Ito ay tumutukoy sa patuloy na pag-init ng daigdig o global warming dahil sa
mataas na antas ng konsentrasyon ng carbon dioxide na naiipon sa
atmosphere.
a. Deforestation
b. Illegal logging
c. Climate Change
d. Natural Calamity

6
5. Ito ang pinaka bagong uri ng corona virus na pinaniniwalaang naggaling sa
Wuhan, China.
a. MERS
b. SARS
c. FLU
d. COVID19
6. Ito ay tumutukoy sa mga isyu tulad ng globalisasyon, isyu sa paggawa at
migrasyon
a. Isyung Pang-ekonomiya
b. Isyung Pangkalakalan
c. Isyung Pangkalusugan
d. Isyung Pangkapaligiran
7. Ito ay ang anumang pag-uuri, eksklusiyon o restriksiyon batay sa kasarian na
naglalayon o nagiging sanhi ng hindi pagkilala, paggalang, at pagtamasa ng
mga babae ng kanilang mga karapatan o kalayaan.
a. pang-aabuso
b. pagsasamantala
c. diskriminasyon
d. pananakit
8. Alin sa mga sumusunod ang kahalagahan ng kamalayan sa Kontemporaryong
Isyu sa Lipunan at Daigdig?
a. Ito ay nakatutulong sa paglinang ng kritikal at malawakang
kaisipan.
b. Bukod sa kaisipan, pinapalawak din ng Kontemporaryong Isyu ang
koneksiyon ng "sarili" sa lipunan
c. Mapabubuti ang pagbuo ng mga desisyon sapagkat naaangkop ang
kaalaman sa kasalukuyan.
d. Lahat ng nabanggit
9. Alin sa mga sumusunod ang HINDI nagpapamalas ng halimbawa ng
Kontemporaryong Isyu?
a. Pagbabawal sa pamamasada ng mga tricycle at jeepney
b. Kontraktwalisasyon sa mga kawani ng ABS CBN
c. Bayanihan to heal as one Act
d. Ang pagdaong ni Gen. Mc Arthur sa Leyte

7
 10. Ang lahat ay nagpapakita kung paano masasabi na ang isang pangyayari o
suliranin ay isang Kontemporaryong Isyu. Maliban sa isa.
a. may epektong hindi kawili-wili sa mga tao at lipunan
b. may malinaw na halaga sa lipunan o sa mga mamamayan
c. may matinding impluwensya sa takbo ng kasalukuyang panahon
d. may mga temang napag-uusapan at may positibong impluwensya sa
lipunan

Natapos mo ang unang pagsubok sa araling ito. Huwag kang mag-alala kung
tama man o mali ang iyong naging kasagutan. Sa pagpapatuloy mo sa pag aaral ng
paksang ito mapagtitibay mo ang iyong tamang sagot at maiwawasto ang maling
konseptong nabuo.

8
 Aralin
1 Konsepto ng
Kontemporaryong Isyu
Ang salitang ‘’kontemporaryo’’ ay ginagamit sa iba’t-ibang konteksto at
konsepto. Ito ay nagbibigay katangian sa panahon mula sa pagitan ng ika-20
dantaon hanggang sa kasalukuyan. Samakatuwid ang mga pangyayari na nangyari
sa nakalipas na mga dekada at mga patuloy na nangyayari sa kasalukuyan ay
maituturing na kontemporaryo.
Para maituring ang isang pangyayari o suliranin na kontemporaryong isyu, ito
ay dapat na mahalaga at makabuluhan sa lipuang ating ginagalawan, may malinaw
na epekto sa lipunan o sa mga mamamayan, may matinding impluwensya sa takbo
ng kasalukuyang panahon at mga temang napag-uusapan at may positibong
impluwensya sa lipunan

Balikan

1. Ano-ano ang mga pangunahing suliranin ng bawat sektor sa ating lipunan?

2. Bilang isang mamamayang Pilipino, may obligasyon din tayong dapat gawin
upang makatulong sa pag abot sa kaunlaran. Bilang isang mag-aaral, ano ang

Tuklasin
Ano ang Kontemporaryong Isyu?
Ang contemporary o kontemporaryo ay nagmula
sa salitang com+tempor na nangangahulugang current o napapanahon. Kapag
sinabing kontemporaryong isyu, ito ay tumutukoy sa mga isyu na nangyayari sa
kasalukuyan o tumutukoy sa mga napapanahong isyu. Sa madaling sabi, ito ng
pinakapinag-uusapan sa ating lipunan ngayon.

Ang salitang ‘’isyu’’ ay nangangahulugan ng mga paksa, tema o suliraning

nakaaapekto sa lipunan dahil ito ay napag-uusapan, nagiging batayan ng debate sa
9
lipunan, at may malaking epekto sa pamumuhay ng mga tao sa bansa. Hindi lahat
ng isyu ay negatibo dahil may mga isyu na may positibong epekto sa mga tao sa
lipunan.
Pagsusuri sa Kontemporaryong Isyu
Maaaring pag-aralan ang isang isyu sa pamamagitan ng pagsusuri sa ilang aspekto nito tulad
ng: pinagmula, iba’t-ibang pananaw, mga pagkakaugnay, kahalagahan, epekto, personal na damdamin
at maaaring gawin.
Gawain 1: Larawan-Suri
Tunghayan ang larawan sa ibaba. Bigyan ito ng sariling interpretasyon gamit
ang gabay na mga tanong.

Mga gabay na tanong:

1. Ano ang nakikita mo sa larawan?
2. Ano ang pinahihiwatig nito?
3. Bakit ito nagaganap?

10
 Aralin
Uri ng Kontemporaryong
2 Isyu

Suriin

Ang isyu tungkol sa COVID19 o 2019 Novel Corona Virus ay isa sa mga
pinakatampok na kontemporaryong isyu dahil ito ang pinaka bagong uri ng corona
virus na kagaya ng MERS (Middle East Respiratory Syndrome) at SARS (Severe
Acute Respiratory Syndrome). Ang 2019-nCoV ay sinasabing nagmula sa siyudad ng
Wuhan, sa probinsiya ng Hubei sa China. Mahigit 10,000 na ang namatay dahil sa
impeksiyon at 200,000 ang apektado nito sa Wuhan, China. Ayon Department of
Health (DOH), dito sa Pilipinas mayroon na tayong mahigit 14,000 na
kompirmadong nahawaan ng virus at nasa 1,000 na ang namamatay.
Paano ba natin tingnan at pahalagahan ang Kontemporaryong Isyu? Sa
konteksto ng pag-aaral ng kontemporaryong isyu, ang pagtuturo ng mga
katotohanan, kaisipan, at impormasyon tungkol sa mundo, bansa, gobyerno,
ideolohiya, kasaysayan, mga pangyayaring lokal, at iba pa ay nangangailangan ng
malalim na pag-unawa at aktibong partisipasyon. Ibig sabihin, kailangan ng angkop
at makabuluhang talakayan o interaksiyon na kung saan ang lahat ay nagbibigay
ng kani-kaniyang pagtingin o perspektibo sa mga napapanahong isyu.
Gawain 2: Inside the Box
Unawain ang mga iba’t ibang isyu sa bilang. Piliin kung anong uri ng
kontemporaryong isyu na makikita sa loob ng kahon. Isulat ang napiling sagot sa
patlang na nakalaan.

Isyung Panlipunan Isyung Pangkalusugan Isyung Pang-ekonomiya

Isyung Pangkapaligiran Isyung Pangkalakalan Isyung Pangkasarian
Isyung Pagkamamamayan Isyung Pangkarapatan

11
_____________________________1. Halalan, Terorismo, Federalismo, Benham Rise
_____________________________2, COVID19, SARS, Sobrang Katabaan, Kanser
_____________________________3. Polusyon, Climate Change, Lindol, Solid Waste
_____________________________4. BPO, POGO, Globalisasyon, ABS CBN
_____________________________5. Philhealth, Covid Test Kits, Isolation facility
_____________________________6. LGBTQ, Same Sex Marriage, Foot Binding
_____________________________7. Coal Mining, Deforestration, Illegal Logging
_____________________________8. Cha-Cha, LTFRB, Balik Probinsiya Program
_____________________________9. Telcos, Stock Market, Imported Rice
_____________________________10. Dual Citizen, Birth Certificate, Pilipino

URI NG KONTEMPORARYONG ISYU

May iba’t ibang uri ng kontemporaryong isyu depende sa interes ng tao. Sa
pagtalakay natin sa konsepto mapag-aaralan natin ang mga isyung may kinalaman
sa kapaligiran, globalisasyon at ekonomiya, gender at sex, pagkamamamayan at
karapatang pantao. Ang mga sumusunod ay ilan sa mga uri ng kontemporaryong
isyu:
1. Isyung Pangkapaligiran
Ito ay tumutukoy sa mga suliraning kinakaharap ng bansa sa ating
kalikasan. Maikokonsidera rito ang pagkakaroon ng problema ng bansa
tungkol sa iba’t- ibang uri ng polusyon, deforestration, kalusugan at Solid
Waste.
2. Isyung Pang-ekonomiya
Ito ay mga isyung nakabatay sa kalagayan ng bansa na may
kinalaman sa globalisasyon, trabaho, sahod, negosyo, industriyalisasyon,
kontrakwalisasyon, migranteng manggagawa at iba pa.

3. Isyu sa Kasarian at Sex

Ito ay mga isyung tumutukoy sa sekwalidad at mga gampanin ng isang
lalaki at babae.

12
 4. Isyu sa Pagkamamamayan at Karapatang Pantao
Ito ay mga isyung may kinalaman sa kapakanan at kagalingan
(welfare) ng lahat. Kabilang dito ang mga isyu ukol sa batas, citizenship at
mga paglabag sa karapatan.
Bilang mag-aaral, mahalagang magkaroon ka ng malawak na kaalaman sa mga
isyu at hamong panlipunan upang maunawaan ang mga sanhi at bunga nito sa
isang lipunan at sa bansa. Mahalaga ring maunawaan na lahat tayo ay may
bahaging ginampanan sa pagkakaroon ng mga suliraning ating kinakaharap
ngayon.

Pagyamanin

Ang pagkakaroon ng kamalayan sa mga kontemporaryong isyu sa lipunan at

daigdig ay nakatutulong sa paglinang ng kritikal at malawakang kaisipan. Bukod sa
kaisipan, lalawak din ang koneksiyon ng "sarili" sa lipunan sapagkat mas
maiintindihan ang mundong ginagalawan gamit ang kasalukuyang konteksto.
Makatutulong din ito upang mapalawak ang pundasyon ng kaalaman. Mapabibilis
at mapabubuti ang pagbuo ng mga desisyon sapagkat naaangkop ang kaalaman sa
kasalukuyan. Bukod dito, mas madaling nakaaangkop sa kapaligiran sapagkat
batid na ang mga kaganapan sa lipunan.
Gawain 3: Larawan-Hula
Alamin kung ang mga sumusunod na larawan ay Kontemporayong Isyu o
hindi. Isulat ang iyong sagot sa espasyong inilaan sa ilalim ng larawan. Isulat ang
salitang KONTEMPORARYO pag ito ay Kontemporaryong Isyu at HINDI naman pag
taliwas. Handa ka na ba? Simulan na natin.

1.
2. _________________________ 2. ______________________________
13
3.______________________________ 4. _________________________________

5. _____________________________

14
Aralin
3 Kahalagahan ng
Kontemporaryong Isyu

Isaisip

Kaliwa’t kanan ang mga isyu na nahaharap ng ating lipunan ngayon kaya
dulot nito’y nahihirapan ang mga iba’t ibang sektor ng pamahalaan sa pag hahanap
ng solusyon sa bawat isa. At bilang isang mamamayan ng ating bansa,
naaapektuhan tayo sa mga isyung ito gustuhin man natin o hindi. Sa
pang-arawaraw nating pamumuhay, hindi maiiwasang malaman natin ang mga
nangyayari sa mundo kung kaya’t kailangan rin nating maging isang aktibong
mamamayan na may pakinabang sa ating inang bayan. Huwag sana tayong
magbingi-bingihan at magbulag-bulagan. Gamitin natin ang kontemporaryong isyu
upang makatulong sa kung ano man ang dapat paunlarin.
Napakahalaga ng pag-aaral ng mga kontemporaryong isyu. Nalilinang nito
ang ating mga pansariling kakayahan at kasanayan sa pag-aaral at pag-iisip. Narito
ang ilan kung bakit mahalagang pag-aralan natin ito:
1. Paggamit ng mga malinaw at makabuluhang kaalaman tungkol sa mga
mahahalagang kaganapan na nakaiimpluwensya sa tao, bansa, o mundo
2. Pagsusuri o pagtataya ng mga ugnayan ng sanhi at epekto ng mga
pangyayari
3. Paggamit ng mga kagamitang teknolohikal at iba’tibang sanggunian para
makakalap ng mga impormasyon
4. Paggamit ng mga pamamaraang estadistika sa pagsuring kwantitatibong
datos tungkol sa mga pangyayari sa lipunan
5. Pagsisiyasat, pagsusuri, ng datos at iba’t ibang sanggunian, at
pagsasaliksik
6. Mapanuring pag-iisip, Matalinong pag-papasiya, mabisang komunikasyon,
pagkamalikhain, at pagpapalawak ng pandaigdigang pananaw

15
 7. Malalim na pag-unawa at pagpapahalaga sa sama-samang pagkilos at
pagtugon sa mga pandaigdig ang suliranin
8. Paggalang sa iba't ibang paniniwala, pananaw, o punto de bista kahit ito ay
naiiba o salungat sa sariling paniniwala o pananaw.
9. Pagpapahalaga sa mga pagkakaiba ng mga tao sa kanilang kultura,
paniniwala, at paggalang sa kanilang dignidad at karapatang pantao.
10. Pag-iingat sa sariling kagustuhan at pagsasaalang-alang sa kagustuhan ng
iba.
Ikaw ay bahagi ng masalimuot na lipunan. Gaano ka kamulat sa mga
kontemporaryong isyu? Paano mo pa pauunlarin ang iyong kamalayan sa mga
nangyayari sa paligid?

Isagawa
Bigyang Kahulugan
Malaking hamon sa mga bansa sa Asya at sa iba't ibang panig ng mundo
ang mabilisang pagkalat ng COVID19. Ang bawat bansa ay may kanya-kanyang
hakbang o patakarang ipinatutupad upang masugpo at mapigilan ang pagkalat nito
habang wala pang gamot na natutuklasan. Tunghayan mo ang kaso ng Amerika,
suriin kung paano nito tinugunan ang panganib na dulot ng patuloy na pagkalat ng
COVID19.

US nanguna na sa pinakamaraming kaso ng COVID-19 sa buong mundo

Nakapagtala ng pinakamaraming bilang ng mga namatay dahil sa coronavirus
ang Estados Unidos. Sa bilang na inilabas ng U.S. COVID19 Task Force, 237 namatay
ngayong araw sa buong Amerika habang mahigit sa 83,000 na kasong naitala.
Dahil dito nalagpasan na ng Estados Unidos ang China sa may
pinakamaraming kaso ng COVID 19 sa buong mundo. Batay sa monitoring ng COVID19
Global Cases by Center for System Science and Engineering ng Johns Hopkins University,
meron ng 83,507 cases ang US habang 81,782 naman ang China kung saan nag mula
ang Virus. Pumangatlo dito ang Italy na may 80,589 na kasi ng coronavirus. Nasa 45 na
pwesto naman ang Pilipinas na may mahigit sa 7,000 kaso
Ang bansang Italy naman ang nangunguna sa may pinaka maraming bilang ng
mga namatay na mahigit 8,200 sinundan ito ng Spain na may mahigit sa 4,000, China
mahigit sa 3,000 U.S.A. mahigit 1,200. Ayon sa World Health Organization tataas pa ang
bilang na ito sa mga susunod na araw dahil dahil wala pa ring humpay ang dagsa ng mga
nagkakaroon ng infection sa ibat-ibang hospital sa buong mundo.
Source: (Abante.com.ph, March 27, 2020)
16
 Gawain 4: Sa iyong palagay….
1. Ano sa iyong palagay ang mga dahilan ng paglala sa suliranin ng COVID19 sa Estados
Unidos?

__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
2. Bakit mahalaga na malaman natin ang mga kasalukuyang nangyayari sa ating bansa at
sa buong mundo?

__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
3. Paano mo maihahanda ang iyong sarili para maging isang mapagkakatiwalaan,
maabilidad, makabansa at maalam na mamamayan ng Pilipinas sa pagharap sa mga
suliranin at hamon na ating nararanasan sa kasalukuyan?

__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________

Tayahin

Gamit ang iyong natutunan, paano maituring ang isang pangyayari o suliranin na isang
Kontemporaryong Isyu?
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
17
Karagdagang Gawain

Para sa karagdagang kaalaman at upang maging mapagmatyag sa mga

kontemporaryong isyu na tinatalakay at nangyayari sa ating lipunan at bansa,
maaaring tumutok ang mga mag-aaral sa iba’t-ibang istasyon ng telebisyon (free TV
channels at cable channels). Pwede rin sa mga istasyon ng radio o teleradyo.
Ang guro ay magbibigay paalala sa mga mag-aaral na maging mapanuri sa
mga binabasa, pinapanuod, at pinakikinggang impormasyon mula sa iba’t-ibang
media sources.

18
 Susi sa Pagwawasto

Sanggunian
1. DepEd AP10LM (Draft)
2. Kontemporaryongisyu.blogspot.com
3. Academia.edu/28635459/kontemporaryongIsyu
4. https://ph.images.search.yahoo.com/search/images;_ylt=AwrwJUj9B9teBC
0AgqO0Rwx.;_ylc=X1MDMjExNDczNDAwNARfcgMyBGZyAwRncHJpZANZek9
hWUEzRFFlcXNGdjB5Z3FJX2xBBG5fc3VnZwMxMARvcmlnaW4DcGguaW1h
Z2VzLnNlYXJjaC55YWhvby5jb20EcG9zAzEEcHFzdHIDa29udGVtcARwcXN0
cmwDNwRxc3RybAMyMgRxdWVyeQNrb250ZW1wb3JhcnlvbmclMjBpc3l1BH
Rfc3RtcAMxNTkxNDEyNzky?fr2=sa-gp
ph.images.search&p=kontemporaryong+isyu&ei=UTF-8&iscqry=&fr=sfp

19
 PAHATID-LIHAM
Ang Sariling Pagkatutong Modyul na ito ay nilinang ng Kagawaran ng
Edukasyon, Rehiyong SOCCSKSARGEN na may pangunahing layunin na
ihanda at tugunan ang pangangailangan sa bagong normal. Ang nilalaman
ng modyul na ito ay batay sa Most Essential Learning Competencies (MELC)
ng Kagawaran ng Edukasyon. Ito ay pantulong na kagamitan na gagamitin
ng bawat mag-aaral sa pampublikong paaralan ng Rehiyon XII simula sa
taong panuruan 2020-2021. Ang proseso ng paglinang ay sinunod sa
paglimbag ng modyul na ito. Ito ay Bersyong 1.0. Malugod naming
hinihikayat ang pagbibigay ng puna, komento at rekomendasyon.
Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:

Department of Education – SOCCSKSARGEN

Learning Resource Management System (LRMS)

Regional Center, Brgy. Carpenter Hill, City of Koronadal

Telefax No.: (083) 2288825/ (083) 2281893

Email Address: region12@deped.gov.ph

20