De Opkomst van de politieke partijen

Onderwijs en nationalisme waren nauw verbonden. Leerlingen van de nieuwe beroepsopleidingen

en journalisten behoorden tot de eerste nationalisten. Hierbij gingen javanen en sumatranen
afkomstig uit de Minangkabau voorop. De eerste inheemse bladen rond de eeuwwisseling
weerspiegelen de ambivalente houding de ook het opkomende nationalisme kende. Enerzijds wilde
men van de nederlanders leren en hun kennis en vaardigheden overnemen, anderzijds
manifesteerde zich al direct een anti-koloniaal nationalisme. Dar laatste uitte zich onder meer in een
kritische benadering van overheidsbeled en bestuursambtenaren. Bij de eerste politieke, boedi
otomo, overheerste de neiging tot associatie. De kritische anti-koloniale geluiden zouden vooral na
de eerste wereldoorlog naar voren komen. Een ander opvallend kenmerk van het beginnende
politieke leven was de etnische orientatie. Politieke organisatie vond in de eerste Jaren voornamelijk
op regionale grondslag plaats. Zeer geleidelijk ontwikkeide zicheen national gevoel dat alle
Indonesische groepen omvatte. In 1927 kwam dit goevel tot uiting in de oprichting van de PNI, de
indonesische Nationalistische Partij. Dit jaar vormde daardoor een keerpunt in de politieke
ontwikkeling van voor de tweede wereldoorlog.

Kebangkitan partai cpolitik

Pendidikan dan nasionalisme terkait erat. Murid kursus pelatihan kejuruan baru dan jurnalis
termasuk di antara para nasionalis pertama. Orang Jawa dan Sumatra dari Minangkabau
didahulukan. Majalah pribumi pertama pada pergantian abad ini mencerminkan sikap ambivalen
dari nasionalisme yang muncul. Di satu sisi mereka ingin belajar dari Belanda dan mengambil alih
pengetahuan dan keterampilan mereka, d i sisi lain nasionalisme anti kolonial segera terwujud. Yang
terakhir mengungkapkan dirinya, antara lain, dalam pendekatan kritis terhadap urusan
pemerintahan dan pegawai negeri. Dalam politik pertama, budi otomo, kecenderungan pergaulan
mendominasi. Suara-suara anti-kolonial yang kritis akan mengemuka terutama setelah Perang Dunia
Pertama. Ciri mencolok lain dari kehidupan politik yang baru mulai adalah orientasi etnisnya.
Organisasi politik pada tahun-tahun pertama berlangsung terutama di basis regional. Secara
bertahap berkembang perasaan kebangsaan yang meliputi semua kelompok di Indonesia. Pada
tahun 1927 tujuan ini tercermin dalam pembentukan PNI, Partai Nasionalis Indonesia. Karenanya,
tahun ini menandai titik balik dalam perkembangan politik sebelum Perang Dunia Kedua.