ประมวลกฎหมายอาญาทหาร

ศุภมัสดุ พระพุทธศาสนกาล เปนอดีตภาคลวงแลว ๒๔๕๔ พรรษา

๑

ปตยุบันกาล จันทรคตินิยม ศุกรสังวัจฉร มาฆมาศ กัณหะปกษ ฉดิถชี ีวะวาร สุริยคติ

กาล รัตนโกสินทรศก ๑๓๐ กุมภาพันธมาส อัฐมาศาหคุณพิเศษ บริเฉทกาลกําหนด
พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาวชิราวุธ เอกอรรคมหาบุรุษบรม
นราธิราช พินิตประชานารถมหาสมมตวงษ อติศัยพงษวิมลรัตน วรขัตติยราชนิกโรดม
จาตุรันตบรมมหาจักรพรรดิราชสังกาศ อุภโตสุชาตสัง สุทธเคราะหณี จักรีบรมนารถ
จุฬาลงกรณราชวรางกูร บรมมกุฎนเรนทรสูร สันตติวงษวิสิฐ สุสาธิตบุรพาธิการ
อดุลยกฤษฎาภินิหารอติเรกบุญฤทธิ ธัญลักษณวิจิตรโสภาคยสรรพางค มหาชโนตตะ
มางคประณตบาทบงกชยุคล ประสิทธิสรรพศุภผลอุดมบรมสุขุมาลย ทิพยเทพาวตาร
ไพศาลเกียรติคุณอดุลยพิเศษ สรรพเทเวศรานุรักษ บุริมศักดิส์ มญาเทพทวาราวดี ศรีมหา
บุรุษสุตสมบัติ เสนางคนิกรรัตนอัศวโกศลประพนธปรีชา มัทวสมาจาร บริบูรณคุณ
สารสยามาทินครวรุตเมกราชดิลก มหาปริวารนายกอนันต มหันตวรฤทธิเดช สรรพ
วิเศษศิรินธร บรมชนกาดิศรสมมตประสิทธิวรยศ มโหดมบรมราชสมบัติ นพปฎลเสวต
ฉัตราดิฉัตร ศิริรัตโนปลักษณมหาบรมราชาภิเศกาภิสิต สรรพทศทิศวิชติ ไชย สกล
มไหสวริยมหาสวามินทร มเหศวรมหินทรมหารามาธิราชวโรดม บรมนารถชาติอาชาว
ไศรย พุทธาทิไตรรัตนสรณารักษ อดุลยศักดิ์อรรคนเรศรามาธิบดี เมตตากรุณาสีตล
หฤไทย อโนปไมยบุญการ สกลไพศาล มหารัษฎาธิเบนทร ปรเมนทรธรรมิกมหา
ราชาธิราช บรมนารถบพิตร พระมงกุฎเกลาเจาอยูหัว
ทรงพระราชดําริหวา พระธรรมนูญศาลทหารบกแลพระธรรมนูญศาล

๑
ถอยคําที่ไดจัดพิมพลงไวในประมวลกฎหมายอาญาทหารนี้ เปนถอยคําที่ใชในสมัยรัตนโกสินทรศก ๑๓๑ และ
เปนไปตามที่ไดประกาศไวในราชกิจจานุเบกษา ฉะนั้น คําบางคําจึงมิไดเปนไปตามพจนานุกรมฉบับ
ราชบัณฑิตยสถานที่ใชอยูในปจจุบัน
 ๒

ทหารเรือ ซึ่งโปรดเกลา ฯ ใหตราเปนพระราชบัญญัติขึ้นไวเมื่อรัตนโกสินทรศก ๑๒๖

แล ๑๒๗ นัน้ เปนแตพระราชกําหนดสําหรับจัดการ แลกําหนดนาที่ แลอํานาจศาล
ทหารบก แลศาลทหารเรือแลประมวลกฎหมายอาญา ซึ่งโปรดเกลาฯใหตราเปนพระราช
บัญญัติขึ้นไวเมื่อรัตนโกสินทรศก ๑๒๗ นั้น ก็บัญญัติแตเฉภาะลักษณโทษแหงความผิด
ลวงละเมิดตอพระราชกําหนดกฎหมายสามัญ
บัดนีส้ มควรจะมีพระราชบัญญัติ กําหนดลักษณโทษแหงความผิดตาง ๆ
อันเปนฐานลวงละเมิดตอกฎหมาย แลนาที่ฝายทหารขึ้นไวเปนหลักฐาน แตทรงพระราช
ปรารภวาการกระทําผิดตอกฎหมาย แลนาที่ฝายทหารนั้น แมเปนการซึ่งเกิดจากความ
ประพฤติของบุคคลที่เปนทหารเสียเปนพื้นก็จริง แตมีบางอยางที่อาจเกิดขึ้นจากความ
พระพฤติของบุคคลสามัญก็ได ในพระราชบัญญัติเชนนี้ควรมีบทกฎหมายบางอยาง ให
ใชไดตลอดทั้งบุคคลที่เปนทหาร แลบุคคลสามัญแลใชแตเทานั้น บุคคลซึ่งเปนทหาร
ยอมตั้งอยูในใตบังคับวินัยทหาร๒
เมื่อกระทําผิดขึ้นตอพระราชกําหนดกฎหมายอยางคนสามัญ ความผิดนั้น
ยอมมีลักษณการละเวนความควรประพฤติในฝายทหารเจือไปดวย สมควรมีโทษหนักยิ่ง
กวาผูกระทําผิดเชนเดียวกันซึ่งเปนคนสามัญ
เพราะฉะนั้นจึงทรงพระกรุณาโปรดเกลาฯ ใหตราไวเปนพระราชบัญญัติ
สืบไปดังนี้
ประมวลกฎหมายอาญาทหาร
ภาค ๑
วาดวยขอบังคับตาง ๆ
มาตรา ๑ ใหเรียกพระราชบัญญัตนิ ี้วา ประมวลกฎหมายอาญาทหาร
มาตรา ๒ ใหใชพระราชบัญญัตินเี้ ปนกฎหมายตั้งแตวันที่ ๑ เมษายน
รัตนโกสินทร ศก ๑๓๑ เปนตนไป
มาตรา ๓ ตั้งแตวันที่ใชกฎหมายนี้สืบไป ใหยกเลิก
๒
ถอยคําในพระราชปรารภนี้ แกไขเพิ่มเติมโดย (๑) แหงประมวลกฎหมายอาญาทหารแกไขเพิ่มเติม พระ
พุทธศักราช ๒๔๖๙
 ๓

๑) กฎหมายลักษณขบถศึก
๒) ขอความในพระราชกําหนด กฎหมาย แลกฎขอบังคับอื่น ๆ ซึ่ง
เกี่ยวกับบรรดาความผิด ที่กฎหมายนี้บัญญัติวาตองมีโทษ
๓
มาตรา ๔ ในกฎหมายนี้ คําวา “ทหาร” หมายความวาบุคคลที่อยูใน
อํานาจกฎหมายฝายทหาร
คําวา “เจาพนักงาน” ที่ใชในประมวลกฎหมายลักษณอาญานั้นทาน
หมายความตลอดถึงบรรดานายทหารบก นายทหารเรือ ชั้นสัญญาบัตร แลชั้นประทวน
ที่อยูในกองประจําการนั้นดวย
คําวา “ราชสัตรู” นั้น ทานหมายความตลอดถึงบรรดาคนมีอาวุธที่แสดง
ความขัดแขงตออํานาจผูใหญ หรือที่เปนขบถ หรือเปนโจรสลัด หรือที่กอการจลาจล
คําวา “ตอหนาราชสัตรู” นั้น ทานหมายความตลอดถึงที่อยูในเขตรซึ่ง
กองทัพไดกระทําสงครามนั้นดวย
คําวา “คําสั่ง” นั้น ทานหมายความวา บรรดาขอความที่ผูซึ่งบังคับบัญชา
ทหารผูถืออํานาจอันสมควรเปนผูสั่งไปโดยสมควรแกกาลสมัย แลชอบดวยพระราช
กําหนดกฎหมายคําสั่งเชนนี้ทานวา เมื่อผูรับคําสั่งนั้นไดกระทําตามแลว ก็เปนอันหมด
เขตรของการที่สั่งนั้น
คําวา “ขอบังคับ” นั้น ทานหมายความวา บรรดาขอบังคับแลกฎตางๆที่
ใหใชอยูเสมอ ซึ่งผูซึ่งบังคับบัญชาทหารผูถืออํานาจอันสมควรไดออกไวโดยสมควรแก
กาลสมัย แลชอบดวยพระราชกําหนดกฎหมาย
มาตรา ๕ ทหารคนใดกระทําความผิดอยางใด ๆ นอกจากที่บัญญัติไวใน
ประมวลกฎหมายอาญาทหารนี้ ทานวามันควรรับอาญาตามลักษณพระราชกําหนด
กฎหมาย ถากฎหมายนี้มิไดบัญญัติไวใหเปนอยางอื่น

๓
มาตรา ๔ แกไขเพิ่มเติมโดย (๒) แหงประมวลกฎหมายอาญาทหารแกไขเพิ่มเติม พระพุทธศักราช ๒๔๖๙,
มาตรา ๓ แหงพระราชบัญญัติแกไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญาทหาร พุทธศักราช ๒๔๗๓, มาตรา ๓ แหง
พระราชกําหนดแกไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญาทหาร พุทธศักราช ๒๔๘๖ และมาตรา ๓ แหง
พระราชบัญญัติแกไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญาทหาร (ฉบับที่ ๗) พุทธศักราช ๒๔๘๗
 ๔

๔
มาตรา ๕ ทวิ บุคคลที่อยูในอํานาจศาลทหาร ตามกฎหมายวาดวย
ธรรมนูญศาลทหาร ผูใดกระทําความผิดตามประมวลกฎหมายนี้ หรือกฎหมายอื่นนอก
ราชอาณาจักรจะตองรับโทษในราชอาณาจักร
ในกรณีที่มิใชความผิดเกี่ยวกับความมั่นคงแหงราชอาณาจักร ตามที่
บัญญัติไวในมาตรา ๑๐๗ ถึงมาตรา ๑๒๙ แหงประมวลกฎหมายอาญา ถาไดมีคํา
พิพากษาของศาลในตางประเทศอันถึงที่สุดใหปลอยตัวผูนั้น หรือศาลในตางประเทศ
พิพากษาใหลงโทษ และผูนั้นไดพนโทษแลว หามมิใหลงโทษผูนั้นในราชอาณาจักร
เพราะการกระทํานั้นอีก แตถาผูนั้นยังไมพนโทษ ศาลจะลงโทษนอยกวาที่กฎหมาย
กําหนดไว หรือจะไมลงโทษเลยก็ได
๕
มาตรา ๖ ผูใดตองคําพิพากษาศาลทหารใหลงอาญาประหารชีวิต ทาน
ใหเอาไปยิงเสียใหตาย
๖
มาตรา ๗ ผูมีอํานาจบังคับบัญชาตามกฎหมายวาดวยวินัยทหารมีอํานาจ
ลงทัณฑแกทหารผูกระทําความผิดตอวินัยทหารตามกฎหมายวาดวยวินัยทหาร ไมวาเปน
การกระทําความผิดใน หรือนอกราชอาณาจักร
๗
มาตรา ๘ การกระทําความผิดอยางใด ๆ ที่บัญญัติไวในมาตรา ๒๑
มาตรา ๒๓ มาตรา ๒๔ มาตรา ๒๗ มาตรา ๒๘ มาตรา ๒๙ มาตรา ๓๐ มาตรา ๓๑
มาตรา ๓๒ มาตรา ๓๓ มาตรา ๓๔ มาตรา ๓๕ มาตรา ๓๖ มาตรา ๓๗ มาตรา ๓๙
มาตรา ๔๑ มาตรา ๔๒ มาตรา ๔๓ มาตรา ๔๔ มาตรา ๔๖ และมาตรา ๔๗ แหงประมวล
กฎหมายนี้ ถาผูมีอํานาจบังคับบัญชาตามกฎหมายวาดวยวินัยทหาร พิจารณาเห็นวาเปน
การเล็กนอยไมสําคัญ ใหถือวาเปนความผิดตอวินัยทหาร และใหมีอํานาจลงทัณฑตาม
๔
มาตรา ๕ ทวิ บัญญัติเพิ่มขึ้นโดยมาตรา ๓ แหงพระราชบัญญัติแกไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญาทหาร
(ฉบับที่ ๘) พ.ศ.๒๕๐๗
๕
มาตรา ๖ แกไขเพิ่มเติมโดยมาตรา ๓ แหงพระราชบัญญัติแกไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญาทหาร
พุทธศักราช ๒๔๗๗
๖
มาตรา ๗ แกไขเพิ่มเติมโดยมาตรา ๔ แหงพระราชบัญญัติแกไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญาทหาร
(ฉบับที่ ๘) พ.ศ.๒๕๐๗
๗
มาตรา ๘ แกไขเพิ่มเติมโดย มาตรา ๕ แหงพระราชบัญญัติแกไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญาทหาร
(ฉบับที่ ๘) พ.ศ.๒๕๐๗
 ๕

มาตรา ๗ เวนแตผูมีอํานาจแตงตั้งตุลาการตามกฎหมายวาดวยธรรมนูญศาลทหาร จะสั่ง

ใหสงตัวผูกระทําความผิดไปดําเนินคดีในศาลทหาร หรือจะมีการดําเนินคดีนั้นในศาล
พลเรือนตามกฎหมายวาดวยธรรมนูญศาลทหารจึงใหเปนไปตามนั้น
๘
มาตรา ๙ ความที่บัญญัติไวในมาตรา ๘ ใหใชตลอดถึงความผิดลหุโทษ
และความผิดที่เปรียบเทียบไดตามกฎหมาย
มาตรา ๑๐ บรรดาบทในพระราชกําหนดกฎหมาย ที่ทานกําหนดแต
โทษปรับฐานเดียว ถาจําเลยเปนทหารซึ่งไมใชชนั้ สัญญาบัตร หรือชั้นประทวน ทานวา
ถาศาลวินิจฉัย เห็นสมควรจะใหจําเลยรับโทษจําคุกแทนคาปรับตามลักษณที่บัญญัติไว
ใน มาตรา ๑๘ แหงประมวลกฎหมายลักษณอาญานั้นก็ได
มาตรา ๑๑ ความผิดฐานลหุโทษก็ดี ความผิดอันตองดวยโทษจําคุกไมเกิน
กวาเดือนหนึ่ง หรือปรับไมเกินกวารอยบาท หรือทัง้ จําทั้งปรับเชนนั้นเปนโทษที่หนักก็ดี
ถาจําเลยเปนทหาร ทานใหศาลวินิจฉัยตามเหตุการณ ถาเห็นสมควรจะเปลี่ยนใหเปน
โทษขังไมเกินกวาสามเดือนก็ได
๙
มาตรา ๑๒ เมื่อศาลทหารพิพากษาเด็ดขาดใหลงโทษแกทหารคนใด
ทานวาใหผูซึ่งบังคับบัญชาทหารผูมีอํานาจสั่งใหลงโทษตามคําพิพากษานั้นวินิจฉัยตาม
เหตุการ ถาเห็นสมควรจะสั่งใหอานคําพิพากษาใหจําเลยฟงตอหนาประชุมทหารหมู
หนึ่งหมูใด ตามที่เห็นสมควรก็ได
ภาคที่ ๒
วาดวยลักษณความผิดโดยเฉภาะ
มาตรา ๑๓ ชะเลยศึกคนใดทานปลอยตัวไปโดยมันใหคําสัตยไววาจะไม
กระทําการรบพุงตอทานอีกจนตลอดเวลาสงครามคราวนั้น ถาแลมันเสียสัตยนั้นไซ ทาน

๘
มาตรา ๙ แกไขเพิ่มเติมโดยมาตรา ๖ แหงพระราชบัญญัติแกไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญาทหาร
(ฉบับที่ ๘) พ.ศ.๒๕๐๗
๙
มาตรา ๑๒ แกไขเพิ่มเติมโดยมาตรา ๕ แหงพระราชบัญญัติแกไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาชญาทหาร
พุทธศักราช ๒๔๗๓ และมาตรา ๗ แหงพระราชบัญญัติแกไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญาทหาร (ฉบับที่ ๘)
พ.ศ.๒๕๐๗
 ๖

จับตัวมาได ทานใหประหารชีวิตมันเสีย หรือจําคุกมันไวจนตลอดชีวิต หรือมิฉะนั้นให

จําคุกมันไวตั้งแตหาปขึ้นไปจนถึงยี่สิบป
๑๐
มาตรา ๑๔ ผูใดเปนราชสัตรู แลมันปลอมตัวลวงเขาไปใน ปอม คาย
เรือรบ หรือสฐานที่ใด ๆ อันเปนของสําหรับทหาร หรือมีทหารของสมเด็จพระเจาอยูหัว
ตั้งอยูไซทานวามันเปนผูลักลอบสอดแนม ใหเอาตัวมันไปประหารชีวิตเสีย หรือมิฉะนั้น
ใหจําคุกมันไวจนตลอดชีวิต
มาตรา ๑๕ ผูใดปดบังซอนเรน หรือชวยราชสัตรูที่กระทําเชนวามาใน
มาตรา ๑๔ โดยที่มันรูชัดวาเปนราชสัตรูก็ดี มันปดบังซอนเรน หรือชวยผู
ลักลอบสอดแนมโดยที่รชู ัดแลวก็ดี ทานวาโทษมันถึงตองประหารชีวิต หรือมิฉะนั้นให
จําคุกมันไวจนตลอดชีวิต
มาตรา ๑๖ ผูใดเปนทหาร แลมันบังอาจเกลี้ยกลอมคนใหไปเขาเปนพวก
ราชสัตรูทานวาโทษมันถึงตองประหารชีวิต หรือมิฉะนั้นใหจําคุกมันไวตลอดชีวิต
๑๑
มาตรา ๑๗ ผูใดทานใชใหเปนนายทหารบังคับกองทหารใหญนอยปอม
คาย เรือรบ หรือสถานที่อยางใด ๆ ของทหารของสมเด็จพระเจาอยูหัว ถายังมิทันสิ้น
กําลังแล สามารถที่มันจะปองกันแลตอสูขาศึก มันยอมแพยกกองทหาร ปอม คาย เรือรบ
หรือสถานที่นั้น ๆ ใหแกราชสัตรูเสียไซ ทานวาโทษมันถึงประหารชีวิต หรือจําคุกจน
ตลอดชีวิต หรือมิฉนั้นใหจําคุกมันไวตั้งแตหาปขึ้นไปจนถึงยี่สิบป
๑๒
มาตรา ๑๘ ผูใดยุยง หรือขมขืนใจ หรือสมคบกันเพื่อยุยง หรือขมขืน
ใจใหผูบังคับกองทหารใหญนอย ปอม คาย เรือรบ หรือสถานที่อยางใดๆ ของทหารของ
สมเด็จพระเจาอยูหัว ยอมแพแกราชสัตรู ทานวาโทษของมันถึงประหารชีวิต หรือจําคุก
จนตลอดชีวิต หรือมิฉะนั้นใหจําคุกมันไวตั้งแตหาปขึ้นไปจนถึงยี่สิบป

๑๐
มาตรา ๑๔ แกไขเพิ่มเติมโดยมาตรา ๘ แหงพระราชบัญญัติแกไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญาทหาร
(ฉบับที่ ๘) พ.ศ.๒๕๐๗
๑๑
มาตรา ๑๗ แกไขเพิ่มเติมโดย (๔) แหงประมวลกฎหมายอาญาทหารแกไขเพิ่มเติม พระพุทธศักราช ๒๔๖๙
และมาตรา ๘ แหงพระราชบัญญัติแกไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญาทหาร (ฉบับที่ ๘) พ.ศ.๒๕๐๗
๑๒
มาตรา ๑๘ แกไขเพิ่มเติมโดย (๔) แหงประมวลกฎหมายอาญาทหารแกไขเพิ่มเติม พระพุทธศักราช ๒๔๖๙
และมาตรา ๘ แหงพระราชบัญญัติแกไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญาทหาร (ฉบับที่ ๘) พ.ศ.๒๕๐๗
 ๗

๑๓
มาตรา ๑๙ ผูใดเปนนายเรือ ทานใชใหควบคุมเรือลําหนึ่งลําใดของ
ทหารของสมเด็จพระเจาอยูหัว ในขณะกระทําการรบพุง ถาและมันถอยออกเสียจากที่รบ
นั้นโดยไมมีเหตุอันสมควร ทานวาโทษของมันถึงประหารชีวิต หรือจําคุกจนตลอดชีวิต
หรือมิฉะนั้นใหจําคุกมันไวตั้งแตหาปขึ้นไปจนถึงยี่สิบป
๑๔
มาตรา ๒๐ ผูใดเปนนายเรือ ทานใชใหควบคุมเรือลําหนึ่งลําใดของ
ทหารของสมเด็จพระเจาอยูหัว และมันจงใจกระทําหรือปลอยใหเรือนั้นชํารุดหรือ
อับปาง ทานวาโทษของมันถึงจําคุกตั้งแตหาปขึ้นไปจนถึงยี่สิบป
๑๕
มาตรา ๒๑ ผูใดเปนนายเรือ ทานใชใหควบคุมเรือลําหนึ่งลําใดของ
ทหารของสมเด็จพระเจาอยูหัว และมันกระทําหรือปลอยใหเรือนั้นชํารุด หรือับปางดวย
ความประมาทของมันไซ ทานวาโทษของมันถึงจําคุกไมเกินกวาสามป
๑๖
มาตรา ๒๒ ผูใดเจตนากระทํา หรือปลอยใหเรือลําหนึ่งลําใดของทหาร
ของสมเด็จพระเจาอยูหัว ชํารุด หรืออับปาง ทานวาโทษของมันถึงจําคุกตั้งแตสามปขึ้น
ไปจนถึงสิบหาป
๑๗
มาตรา ๒๓ ผูใดกระทํา หรือปลอยใหเรือลําหนึ่งลําใดของทหารของ
สมเด็จพระเจาอยูหัว ชํารุด หรืออับปางดวยความประมาทของมันไซ ทานวาโทษของ
มันถึงจําคุกไมเกินกวาสองป
มาตรา ๒๔ ถาเรือนั้นเปนเรือสําหรับใชเดินในลําน้ํา ทานวาควรลดอาญา
อยางหนักที่บัญญัติไวในมาตรา ๒๐, ๒๑, ๒๒, ๒๓ นั้นลงกึ่งหนึ่ง และมิใหศาลตองถือ

๑๓
มาตรา ๑๙ แกไขเพิ่มเติมโดย (๔) แหงประมวลกฎหมายอาญาทหารแกไขเพิ่มเติม พระพุทธศักราช ๒๔๖๙
และมาตรา ๘ แหงพระราชบัญญัติแกไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญาทหาร (ฉบับที่ ๘) พ.ศ.๒๕๐๗
๑๔
มาตรา ๒๐ แกไขเพิ่มเติมโดย (๔) แหงประมวลกฎหมายอาญาทหารแกไขเพิ่มเติม พระพุทธศักราช ๒๔๖๙
และมาตรา ๘ แหงพระราชบัญญัติแกไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญาทหาร (ฉบับที่ ๘) พ.ศ.๒๕๐๗
๑๕
มาตรา ๒๑ แกไขเพิ่มเติมโดย (๔) แหงประมวลกฎหมายอาญาทหารแกไขเพิ่มเติม พระพุทธศักราช ๒๔๖๙
และมาตรา ๘ แหงพระราชบัญญัติแกไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญาทหาร (ฉบับที่ ๘) พ.ศ.๒๕๐๗
๑๖
มาตรา ๒๒ แกไขเพิ่มเติมโดย (๔) แหงประมวลกฎหมายอาญาทหารแกไขเพิ่มเติม พระพุทธศักราช ๒๔๖๙
และมาตรา ๘ แหงพระราชบัญญัติแกไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญาทหาร (ฉบับที่ ๘) พ.ศ.๒๕๐๗
๑๗
มาตรา ๒๓ แกไขเพิ่มเติมโดย (๔) แหงประมวลกฎหมายอาญาทหารแกไขเพิ่มเติม พระพุทธศักราช ๒๔๖๙
และมาตรา ๘ แหงพระราชบัญญัติแกไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญาทหาร (ฉบับที่ ๘) พ.ศ.๒๕๐๗
 ๘

ตามอาญาอยางเบาที่บัญญัติไวนั้นๆ เปนประมาณในการที่จะปรับโทษผูกระทําผิด
๑๘
มาตรา ๒๕ ผูใดเปนนายเรือ ทานใชใหควบคุมเรือเดินทะเลลําหนึ่งลํา
ใดของทหารของสมเด็จพระเจาอยูหัว ถามีเหตุรายเกิดขึ้นเชนพยุ เปนตน และมันไม
พากเพียรจนสุดสิ้นความสามารถที่จะแกไขใหเรือนั้นพนอันตรายเสียกอน มันละทิ้งเรือ
นั้นไปเสียไซ ทานวาโทษของมันถึงจําคุกไมเกินกวาสามป
๑๙
มาตรา ๒๖ ผูใดเปนนายเรือ ทานใชใหควบคุมเรือเดินทะเลลําหนึ่งลํา
ใดของทหารของสมเด็จพระเจาอยูหัว ถามีเหตุรายเกิดขึ้น เชนเรือเกยที่ตื้น หรือจวน
อับปาง มันรูวายังมีคนอยูในเรือนั้น แลมันจงใจไปเสียจากเรือนั้นไซ ทานวาโทษของมัน
ถึงจําคุกไมเกินกวาหาป
มาตรา ๒๗ ผูใดเปนทหาร ถามันมิไดมีเหตุอันสมควรที่จะกระทําได แล
มันบังอาจทําลาย หรือละทิ้งเครื่องสาตราวุธ กระสุนดินปน เสบียง มา หรือเครื่องยุทธนา
การ อยางใดๆ ก็ดี หรือทําใหของนั้นๆ วิปลาศบุบฉลายไปก็ดี ทานวามันมีความผิดตอง
ระหวางโทษตามสมควรแกเหตุดังจะวาตอไปนี้ คือ
๑) ถามันไดกระทําความผิดนั้นตอหนาราชสัตรู ทานใหลงอาญา
มันเปนสามสฐานคือสฐานหนึ่งใหประหารชีวิต สฐานหนึ่งใหจาํ คุกจนตลอดชีวิต สฐาน
หนึ่งใหจําคุกตั้งแตปหนึ่งขึ้นไปจนถึงยี่สิบป
๒) ถามันมิไดกระทําความผิดนั้นตอหนาราชสัตรู แตไดกระทําใน
เวลาสงครามหรือในเขตรซึ่งอยูในอํานาจกฎอัยการศึก ทานใหลงอาญาจําคุกมันไวจน
ตลอดชีวิต หรือมิฉนั้นใหจําคุกมันตั้งแตปหนึ่งขึ้นไปจนถึงยี่สิบป
๓) ถามันกระทําความผิดนั้น ในเวลาหรือที่อื่นนอกจากที่วามาแลว
ทานใหลงอาญาจําคุกมันไมเกินกวายี่สิบป
มาตรา ๒๘ ธงซึ่งไดมีพระบรมราชานุญาตใหใชในราชการ เปนเครื่อง
หมายสําหรับประเทศก็ดี รัฐบาลก็ดี หรือสําหรับเรือรบหลวง หรือกรมกองทหารใด ๆ ก็
๑๘
มาตรา ๒๕ แกไขเพิ่มเติมโดย (๔) แหงประมวลกฎหมายอาญาทหารแกไขเพิ่มเติม พระพุทธศักราช ๒๔๖๙
และมาตรา ๘ แหงพระราชบัญญัติแกไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญาทหาร (ฉบับที่ ๘) พ.ศ.๒๕๐๗
๑๙
มาตรา ๒๖ แกไขเพิ่มเติมโดย (๔) แหงประมวลกฎหมายอาญาทหารแกไขเพิ่มเติม พระพุทธศักราช
๒๔๖๙ และมาตรา ๘ แหงพระราชบัญญัติแกไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญาทหาร (ฉบับที่ ๘) พ.ศ.๒๕๐๗
 ๙

ดี หรือเปนเครื่องหมายสําหรับเกียรติยศ หรือตําแหนงนาที่ราชการของบุคคลใด ๆ ก็ดี

เหลานี้ ถาในเวลาเจาพนักงานไดชักขึ้นไว หรือประดิษฐานไว หรือเชิญไปมาแหงใด ๆ
เพื่อเปนเครื่องหมายดังที่วานั้น ผูหนึ่งผูใดบังอาจ ลด ลม หรือกระทําแกธงนั้นให
อันตราย ชํารุด หรือเปอนเปรอะเสียหายโดยไมมีเหตุอันสมควรไซ ทานวามันมีความผิด
ฐานสบประมาทธง ตองระวางโทษจําคุกไมเกินกวา ๑ ป
อนึ่งถาธงที่มันสบประมาทนั้น เปนธงเครื่องหมายสําหรับพระเกียรติยศ
ของสมเด็จพระเจาอยูหัวก็ดี สมเด็จพระมเหษีก็ดี มกุฎราชกุมาร หรือผูสําเร็จราชการ
แผนดิน เวลารักษาราชการตางพระองคสมเด็จพระเจาอยูหัว หรือพระราชโอรสพระราช
ธิดาในสมเด็จพระเจาอยูหัวไมวารัชกาลใด ๆ ก็ดี ทานไมประสงคจะใหเอาความใน
มาตรานี้ ไปใชลบลางอาญาที่ทานไดบัญญัติไว สําหรับความผิดฐานแสดงความอาฆาฎ
มาทรายแลหมิ่นประมาทดังไดกลาวไวในประมวลกฎหมายลักษณอาญาสําหรับพระราช
อาณาจักรสยามมาตรา ๙๘ หรือมาตรา ๑๐๐ นั้น
มาตรา ๒๙ ผูใดเปนทหาร ทานใชใหอยูยามรักษาการก็ดี ทานมอบหมาย
ใหกระทําการตามบังคับ หรือคําสั่งอยางใด ๆ ก็ดี ถาและมันละทิ้งนาที่นั้นเสีย หรือมัน
ไปเสียจากนาที่โดยมิไดรับอนุญาตกอน ทานวามันมีความผิดตองระวางโทษตามสมควร
แกเหตุดังจะวาตอไปนี้ คือ
๑) ถามันไดกระทําความผิดนั้นตอหนาราชสัตรู ทานใหลงอาญา
มันเปนสามสฐาน คือ สฐานหนึ่งใหประหารชีวิตเสีย สฐานหนึ่งใหจําคุกจนตลอดชีวิต
สฐานหนึ่งใหจําคุกตั้งแตหาปขึ้นไปจนถึงยี่สิบป
๒) ถามันมิไดกระทําความผิดนั้นตอหนาราชสัตรู แตได กระทํา
ในเวลาสงครามหรือในเขตรซึ่งอยูในอํานาจกฎอัยการศึก ทานใหลงอาญาจําคุก มันตั้งแต
ปหนึ่งขึ้นไปจนถึงยี่สิบป
๓) ถามันไดกระทําความผิดนั้นในเวลา หรือที่อื่นนอกจากที่วา
มาแลวทานใหลงอาญาจําคุกมันไมเกินกวาสิบป
มาตรา ๓๐ ผูใดเปนทหาร และมันขัดขืน หรือละเลยมิกระทําตามคําสั่ง
อยางใด ทานวามันมีความผิด ตองระวางโทษตามสมควรแกเหตุดังจะวาตอไปนี้ คือ
 ๑๐

๑) ถามันไดกระทําความผิดนั้นตอหนาราชสัตรู ทานใหลงอาญามัน
เปนสามสฐาน คือ สฐานหนึ่งใหประหารชีวิตเสีย สฐานหนึ่งใหจําคุกจนตลอดชีวิต
สฐานหนึ่งใหจําคุกตั้งแตสามปขึ้นไปจนถึงยี่สิบป
๒) ถามันมิไดกระทําความผิดนั้นตอหนาราชสัตรู แตไดกระทําใน
เวลาสงครามหรือในเขตรซึ่งอยูในอํานาจกฎอัยการศึก ทานใหลงอาญาจําคุกมันตั้งแตป
หนึ่งขึ้นไปจนถึงยี่สิบป
๓) ถามันไดกระทําความผิดนั้น ในเวลาหรือที่อื่นนอกจากที่วา
มาแลว ทานใหลงอาญาจําคุกมันไมเกินกวาหาป
มาตรา ๓๑ ผูใดเปนทหาร และมันขัดขืนมิกระทําตามคําสั่งอยางใด ๆ
โดยมันแสดงความขัดขืนดวยกิริยา หรือวาจาองอาจตอหนาหมูทหารถืออาวุธดวยไซ
ทานวามันมีความผิด ตองระวางโทษตามสมควรแกเหตุ ดังจะวาตอไปนี้ คือ
๑) ถามันไดกระทําความผิดนั้นตอหนาราชสัตรู ทานใหลงอาญา
มันเปนสามสฐาน คือ สฐานหนึ่งใหประหารชีวิต สฐานหนึ่งใหจําคุกจนตลอดชีวิต
สฐานหนึ่งใหจําคุกตั้งแตหาปขึ้นไปจนถึงยี่สิบป
๒) ถามันมิไดกระทําความผิดนั้นตอหนาราชสัตรู แตไดกระทําใน
เวลาสงครามหรือในเขตรซึ่งอยูในอํานาจกฎอัยการศึก ทานใหลงอาญาจําคุกมันตั้งแต
สามปขึ้นไปจนถึงยี่สิบป
๓) ถามันไดกระทําความผิดนั้น ในเวลาหรือที่อื่นนอกจากที่วา
มาแลว ทานใหลงอาญาจําคุกมันไมเกินกวาสิบป
มาตรา ๓๒ ผูใดเปนทหาร และมันขัดขืนหรือละเลยมิกระทําตาม
ขอบังคับอยางใด ๆ ทานวามันมีความผิด ตองระวางโทษตามสมควรแกเหตุ ดังจะวา
ตอไปนี้คือ
๑) ถามันไดกระทําความผิดนั้นตอหนาราชสัตรู ทานใหลงอาญา
จําคุกมันตั้งแตปหนึ่งขึ้นไปจนถึงสิบป
๒) ถามันมิไดกระทําความผิดนั้นตอหนาราชสัตรู แตไดกระทําใน
เวลาสงครามหรือในเขตรซึ่งอยูในอํานาจกฎอัยการศึกไซ ทานใหลงอาญาจําคุกมันตั้งแต
 ๑๑

สามเดือนขึ้นไปจนถึงหาป
๓) ถามันไดกระทําความผิดนั้นในเวลา หรือที่อื่นนอกจากที่วา
มาแลว ทานใหลงอาญาจําคุกมันไมเกินกวาสามป
มาตรา ๓๓ ผูใดเปนทหาร และมันขัดขืนมิกระทําตามขอบังคับอยางใด ๆ
โดยมันแสดงความขัดขืนนั้นดวยกิรยิ า หรือวาจาองอาจตอหนาหมูทหารถืออาวุธดวยไซ
ทานวามันมีความผิดตองระวางโทษตามสมควรแกเหตุ ดังจะวาตอไปนี้ คือ
๑) ถามันไดกระทําความผิดนั้นตอหนาราชสัตรู ทานใหลงอาญา
จําคุกมันตั้งแตสามปขึ้นไปจนถึงยี่สิบป
๒) ถามันมิไดกระทําความผิดนั้นตอหนาราชสัตรูแตไดกระทําใน
เวลาศึกสงครามหรือในเขตรซึ่งอยูในอํานาจกฎอัยการศึก ทานใหลงอาญาจําคุกมันตั้งแต
ปหนึ่งขึ้นไปจนถึงสิบป
๓) ถามันไดกระทําความผิดนั้นในเวลา หรือที่อื่นนอกจากที่วา
มาแลว ทานใหลงอาญาจําคุกมันไมเกินกวาหาป
๒๐
มาตรา ๓๔ ผูใดเปนทหาร ทานใชใหเปนยามรักษาการ หรืออยูยาม
ประจําหนาที่ และมันหลับเสียในหนาที่ก็ดี หรือเมาสุราในหนาที่ก็ดี ทานวามันมี
ความผิดตองระวางโทษตามสมควรแกเหตุ ดังจะวาตอไปนี้ คือ
๑) ถามันไดกระทําความผิดนั้นตอหนาราชสัตรู ทานใหลงอาญา
จําคุกมันตั้งแตปหนึ่งขึ้นไปจนถึงเจ็ดป
๒) มันมิไดกระทําความผิดนั้นตอหนาราชสัตรู แตไดกระทําใน
เวลาสงครามหรือในเขตรซึ่งอยูในอํานาจกฎอัยการศึก ทานใหลงอาญาจําคุกมันตั้งแต
สามเดือนขึ้นไปจนถึงสามป
๓) ถามันไดกระทําความผิดนั้นในเวลา หรือที่อื่นนอกจากที่วา
มาแลว ทานใหลงอาญาจําคุกมันไมเกินกวาสองป
มาตรา ๓๕ ผูใดเปนทหาร ทานใชใหเปนยามรักษาการหรืออยูยามประจํา

๒๐
มาตรา ๓๔ แกไขเพิ่มเติมโดย (๕) แหงประมวลกฎหมายอาญาทหารแกไขเพิ่มเติม พระพุทธศักราช
๒๔๖๙
 ๑๒

หนาที่แลปรากฏวามันมิไดเอาใจใส หรือมันมีความประมาทในหนาที่นั้นไซ ทานวามัน

มีความผิดตองระวางโทษตามสมควรแกเหตุ ดังจะวาตอไปนี้ คือ
๑) ถามันไดกระทําความผิดนั้นตอหนาราชสัตรู ทานใหลงอาญา
จําคุกมันตั้งแตสามเดือนขึ้นไปจนถึงหาป
๒) ถามันมิไดกระทําความผิดนั้นตอหนาราชสัตรู แตไดกระทําใน
เวลาสงครามหรือในเขตรซึ่งอยูในอํานาจกฎอัยการศึก ทานใหลงอาญาจําคุกมันไมเกินกวาสามป
๓) ถามันไดกระทําความผิดนั้นในเวลา หรือที่อื่นนอกจากที่วา
มาแลว ทานใหลงอาญาจําคุกมันไมเกินกวาสองป
มาตรา ๓๖ ผูใดบังอาจใชกําลังทํารายแกทหารยามรักษาการก็ดี หรือแก
ทหารอยูยามประจําหนาที่ก็ดี ทานวามันมีความผิดตองระวางโทษตามสมควรแกเหตุ ดัง
จะวาตอไปนี้ คือ
๑) ถามันไดกระทําความผิดนั้นตอหนาราชสัตรู ทานใหลงอาญา
มันเปนสามสฐาน คือ สฐานหนึ่งใหประหารชีวิต สฐานหนึ่งใหจําคุกมันจนตลอดชีวิต
สฐานหนึ่งใหจําคุกมันตั้งแตหาปจนถึงยี่สิบป
๒) ถามันมิไดกระทําความผิดนั้นตอหนาราชสัตรู แตไดกระทําใน
เวลาสงครามหรือในเขตรซึ่งอยูในอํานาจกฎอัยการศึก ทานใหลงอาญาจําคุกมันตั้งแตป
หนึ่งขึ้นไปจนถึงยี่สิบป
๓) ถามันไดกระทําความผิดนั้นในเวลา หรือที่อื่นนอกจากที่วา
มาแลว ทานใหลงอาญาจําคุกมันไมเกินกวาหาป
ถาและในการประทุษรายนั้น มันทําใหเขาถึงตาย หรือใหเขามีบาดเจ็บถึง
สาหัสดวยไซ ทานวาถามันสมควรรับโทษหนักยิ่งกวาที่บัญญัติไวในมาตรานี้แลว ก็ให
มันผูกระทําผิดนั้นรับอาญาตามลักษณที่ทานบัญญัติไวในมาตรา ๒๕๐, ๒๕๑ และ
๒๕๗ แหงประมวลกฎหมายลักษณอาญา
๒๑
มาตรา ๓๗ ผูใดหมิน่ ประมาท หรือขูเข็ญวาจะกระทํารายแกทหารยาม

๒๑
มาตรา ๓๗ แกไขเพิ่มเติมโดย (๖) แหงประมวลกฎหมายอาญาทหารแกไขเพิ่มเติม พระพุทธศักราช
๒๔๖๙
 ๑๓

รักษาการก็ดี ฤาแกทหารอยูยามประจํานาที่ก็ดี ทานวามันมีความผิดตองระวางโทษตาม

สมควรแกเหตุ ดังจะวาตอไปนี้คือ
๑) ถามันไดกระทําความผิดนั้นตอหนาราชสัตรู ทานใหลงอาญา
จําคุกมันตั้งแตปหนึ่งขึ้นไปจนถึงสิบป
๒) ถามันมิไดกระทําความผิดนั้นตอหนาราชสัตรู แตไดกระทําใน
เวลาสงครามหรือในเขตรซึ่งอยูในอํานาจกฎอัยการศึก ทานใหลงอาญาจําคุกมันตั้งแต
สามเดือนขึ้นไปจนถึงหาป
๓) ถามันไดกระทําความผิดนั้น ในเวลาหรือที่อื่นนอกจากที่วา
มาแลว ทานใหลงอาญาจําคุกมันไมเกินกวาสามป
๒๒
มาตรา ๓๘ ผูใดเปนทหาร และมันบังอาจกระทําการประทุษรายดวย
กําลังกายแกผูซึ่งมีอํานาจบังคับบัญชาเหนือมันไซ ทานวามันมีความผิดตองระวางโทษ
ตามสมควรแกเหตุ ดังจะวาตอไปนี้คือ
๑) ถามันไดกระทําความผิดนั้นตอหนาราชสัตรู ทานใหลงอาญา
มันเปนสามสฐาน คือ สฐานหนึ่งใหประหารชีวิตเสีย สฐานหนึ่งใหจําคุกมันตลอดชีวิต
สฐานหนึ่งใหจําคุกมันตั้งแตหาปขึ้นไปจนถึงยี่สิบป
๒) ถามันมิไดกระทําความผิดนั้นตอหนาราชสัตรู แตไดกระทําใน
เวลาสงครามหรือในเขตรซึ่งอยูในอํานาจกฎอัยการศึก ทานใหลงอาญาจําคุกมันตั้งแตป
หนึ่งขึ้นไปจนถึงยี่สิบป
๓) ถามันไดกระทําความผิดนั้นในเวลา หรือที่อื่นนอกจากที่วา
มาแลว ทานใหลงอาญาจําคุกมันตั้งแตปหนึ่งขึ้นไปจนถึงเจ็ดป
มาตรา ๓๙ ผูใดเปนทหาร และมันบังอาจใชกําลังทํารายแกทหารผูใดซึ่ง
เปนผูใหญเหนือมันไซ ทานวามันควรรับอาญาจําคุกไมเกินกวาหาป
มาตรา ๔๐ ถาและในการกระทําผิดเชนวามาในมาตรา ๓๘ และ ๓๙ นั้น
เปนเหตุใหผูตองประทุษรายถึงตาย หรือตองบาดเจ็บถึงสาหัสดวยไซ ทานวาถามัน

๒๒
มาตรา ๓๘ แกไขเพิ่มเติมโดยมาตรา ๖ แหงพระราชบัญญัติแกไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญาทหาร
พุทธศักราช ๒๔๗๓
 ๑๔

สมควรรับโทษหนักยิ่งกวาที่บัญญัติไวในมาตรานี้แลว ก็ใหลงอาญาแกมันผูกระทําผิด
นั้น ตามลักษณที่ทานบัญญัติไวในมาตรา ๒๕๐, ๒๕๑ และ ๒๕๗ แหงประมวล
กฎหมายลักษณอาญา
๒๓
มาตรา ๔๑ ผูใดเปนทหาร และมันบังอาจแสดงความอาฆาตมาดรายตอ
ผูบังคับบัญชา หรือตอทหารที่เปนผูใหญเหนือมัน หรือมันหมิน่ ประมาทใสความ หรือ
โฆษนาความหมิ่นประมาทอยางใด ๆ ก็ดี ทานวามันมีความผิดตองระวางโทษจําคุกไม
เกินกวาสามป
มาตรา ๔๒ ถาทหารมั่วสุมกัน ณ ที่ใด ๆ ตั้งแตหาคนขึ้นไปใชกําลังทํา
ราย หรือขูเข็ญวาจะทํารายก็ดี หรือมันกระทําการอยางใด ๆ ขึ้นใหวุนวายในบานเมือง
ของทานก็ดี ทานวามันมีความผิดฐานกําเริบ ตองระวางโทษตามสมควรแกเหตุดวยกัน
ทุกคนดังจะวาตอไปนี้คือ
๑) หนึ่งใหประหารชีวิตเสีย สฐานหนึ่งใหจําคุกมันจนตลอดชีวิต
สฐานหนึ่งใหจําคุกตั้งแตสามปขึ้นไปจนถึงยี่สิบป
๒) ถามันมิไดกระทําความผิดนั้นตอหนาราชสัตรู แตไดกระทําใน
เวลาสงครามหรือในเขตรซึ่งอยูในอํานาจกฎอัยการศึก ทานใหลงอาญาจําคุกมันตั้งแตป
หนึ่งขึ้นไปจนถึงยี่สิบป
๓) ถามันไดกระทําความผิดนั้น ในเวลาหรือที่อื่นนอกจากที่วา
มาแลว ทานใหลงอาญาจําคุกมันไมเกินกวาหาป
มาตรา ๔๓ ถาและในพวกทหารที่กระทําการกําเริบที่วามาในมาตรา ๔๒
นั้น มีสาตราวุธไปดวยตั้งแตคนหนึ่งขึ้นไป ทานวาพวกนั้นตองระวางโทษตามสมควร
แกเหตุดวยกันทุกคน ดังจะวาตอไปนี้คือ
๑) ถามันไดกระทําความผิดนั้นตอหนาราชสัตรู ทานใหลงอาญา
มันเปนสามสฐานคือ สฐานหนึ่งใหประหารชีวิตเสีย สฐานหนึ่งใหจําคุกจนตลอดชีวิต
สฐานหนึ่งใหจําคุกตั้งแตหาปขึ้นไปจนถึงยี่สิบป

๒๓
มาตรา ๔๑ แกไขเพิ่มเติมโดยมาตรา ๗ แหงพระราชบัญญัติแกไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาชญาทหาร
พุทธศักราช ๒๔๗๓
 ๑๕

๒) ถามันมิไดกระทําความผิดนั้นตอหนาราชสัตรู แตไดกระทําใน
เวลาสงครามหรือในเขตรซึ่งอยูในอํานาจกฎอัยการศึก ทานใหลงอาญาจําคุกมันตั้งแต
สามปขึ้นไปจนถึงยี่สิบป
๓) ถามันไดกระทําความผิดนั้น ในเวลาหรือที่อื่นนอกจากที่วา
มาแลว ทานใหลงอาญาจําคุกมันไมเกินกวาสิบป
มาตรา ๔๔ เมื่อเจาพนักงาน ผูมีตําแหนงหนาที่ไดบังคับทหารที่กระทํา
การกําเริบในที่ใด ๆ ใหเลิกไปเสีย ถาและพวกทหารที่กระทําการกําเริบนั้น คนใดทีย่ ัง
มิไดใชกําลังทํารายอยางใด แลวเลิกไปตามบังคับนั้นโดยดี ทานวาใหลงโทษแกมัน
ตามที่บัญญัติไวในมาตรา ๔๒ และ ๔๓ นั้นแตกงึ่ หนึ่ง
๒๔
มาตรา ๔๕ ผูใดเปนนายทหารชั้นสัญญาบัตร ชั้นประทวน ชั้นนายสิบ
ชั้นจา หรือเปนพลทหารก็ดี ถาแลมันขาดจากหนาที่ราชการโดยมิไดรับอนุญาต หรือมัน
ขาดจากราชการในเมื่อพนกําหนดอนุญาตลาแลวก็ดี แมเปนไปดวยความเจตนาจะ
หลีกเลี่ยงจากราชการตามคําสั่งใหเดิรกองทหาร หรือเดิรเรือไปจากที่ หรือคําสั่งเรียก
ระดมเตรียมศึกนั้นไซ ทานวามันมีความผิดฐานหนีราชการ อีกนัยหนึ่งมันขาดจาก
ราชการจนถึงกําหนดที่จะกลาวตอไปนี้คือ
๑) ขาด ๒๔ ชั่วโมง ตอหนาราชสัตรู
๒) ขาด ๓ วัน ถามิใชตอหนาราชสัตรู แตในเวลาสงครามหรือใน
เขตรที่ใชกฎอัยการศึก
๓) ขาด ๑๕วัน ในที่และเวลาอื่น ๆ นอกจากที่กลาวมาแลวดังนี้ไซ
ทานก็วามันมีความผิดฐานหนีราชการดุจกัน
มาตรา ๔๖ ผูใดกระทําความ ผิดฐานหนีราชการ ทานวามันตองระวาง
โทษตามสมควรแกเหตุดังจะวาตอไปนี้ คือ
๑) ถามันหลบหนีไปเขาอยูกับพวกราชสัตรู ทานวาโทษมันถึงตาย
๒) ถามันกระทําความผิดนั้นตอหนาราชสัตรู ทานใหลงอาญาจําคุก

๒๔
มาตรา ๔๕ แกไขเพิ่มเติมโดยมาตรา ๙ แหงพระราชบัญญัติแกไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญาทหาร
(ฉบับที่ ๘) พ.ศ.๒๕๐๗
 ๑๖

มันไวจนตลอดชีวิต หรือมิฉะนั้นใหจําคุกมันไวยี่สิบป
๓) ถามันมิไดกระทําความผิดนั้นตอหนาราชสัตรู แตไดกระทําใน
เวลาสงครามหรือในเขตรซึ่งอยูในอํานาจกฎอัยการศึก ทานใหลงอาญาจําคุกมันไวตั้งแต
ปหนึ่งขึ้นไปจนถึงสิบหาป
๔) ถามันกระทําความผิดนั้น ในเวลาหรือที่อื่นนอกจากที่วามาแลว
ทานใหลงอาญาจําคุกมันผูกระทําผิดนั้นไวไมเกินกวาหาป
๒๕
มาตรา ๔๗ ผูใดเปนทหาร ทานใชใหมีหนาที่จัดซื้อ หรือทํา หรือ
ปกครองรักษาทรัพยสิ่งใด ๆ ของทหาร ถาและมันบังอาจเอาของอื่นปลอมหรือปนกับ
ทรัพยสิ่งนั้น ๆ ใหเสื่อมลงก็ดี หรือมันปลอยใหผูอื่นกระทําเชนนั้นโดยมันรูเห็นเปนใจ
ดวยก็ดี ทานวามันมีความผิดตองระวางโทษจําคุกตั้งแตสามเดือนขึ้นไปจนถึงเจ็ดป และ
ปรับตั้งแตรอยบาทขึ้นไปจนถึงสองพันบาทดวยอีกโสดหนึ่ง
และทหารคนใดทานใชใหมีหนาที่จัดซื้อ หรือทํา หรือปกครองรักษาสิ่ง
ใด ๆ ของทหาร ถาและมันบังอาจจายทรัพยสิ่งใด ๆ ที่มันรูอยูว ามีของอื่นปลอมหรือปน
เชนวามาแลวก็ดี หรือมันปลอยใหผูอื่นกระทําเชนนั้น แลวมันไมรีบรองเรียนตอผูใหญที่
เหนือมันก็ดี ทานวามันมีความผิดตองระวางโทษเชนวามาในมาตรานี้แลวนั้นดุจกัน
มาตรา ๔๘ ในเวลาสงคราม ถาผูใดกระทําการปราศจากความเมตตาแก
คนที่ถูกอาวุธบาดเจ็บ หรือแกคนที่ปวยเจ็บในกองทัพฝายหนึ่งฝายใดก็ดี หรือกระทําการ
ปลนทรัพยแยงทรัพยอยางใด ๆ ที่ทานบัญญัติไวในมาตรา ๒๔๙ ถึงมาตรา ๒๕๙ และ
มาตรา ๒๘๘ ถึงมาตรา ๓๐๓ แหงประมวลกฎหมายลักษณอาญานั้น ทานใหเพิ่มโทษมัน
ผูกระทําผิดตองระวางโทษตามที่ทานบัญญัติไวสําหรับความเชนนั้นขึน้ ดวยอีกกึ่งหนึ่ง
๒๖
มาตรา ๔๙ ในเวลาสงคราม ถาผูใดใชธงกาชาด หรือเครื่องหมายกาชาด
โดยผิดขอบังคับแหงหนังสือสัญญานานาประเทศ ซึ่งทําที่เมืองเยนีวาเมื่อ วันที่
๖ กรกฎาคม รัตนโกสินศก ๑๒๕ ทานวามันมีความผิดตองดวยอาญาซึ่งบัญญัติไวใน

๒๕
มาตรา ๔๗ แกไขเพิ่มเติมโดย (๔) แหงประมวลกฎหมายอาญาทหารแกไขเพิ่มเติม พระพุทธศักราช
๒๔๖๙ และมาตรา ๘ แหงพระราชบัญญัติแกไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญาทหาร (ฉบับที่ ๘) พ.ศ.๒๕๐๗
๒๖
มาตรา ๔๙ แกไขเพิ่มเติมโดย (๗) แหงประมวลกฎหมายอาญาทหารแกไขเพิ่มเติม พระพุทธศักราช ๒๔๖๙
 ๑๗

มาตรา ๑๒๘ แหงประมวลกฎหมายลักษณอาญา

๒๗
มาตรา ๕๐ ผูใดเปนทหาร ถามันกระทําผิดในเวลาที่ทานใชใหเปนยาม
รักษาการ หรืออยูยามประจําที่ หรือใหกระทําการอยางใด ๆ ที่มีสาตราวุธของหลวง
ประจําตัว โดยความผิดที่ทานบัญญัติไวในมาตราตาง ๆ แหงกฎหมายลักษณอาญาดังจะ
กลาวตอไปนี้คือ
มาตรา ๙๘ ถึงมาตรา ๑๐๐ ความผิดในฐานประทุษรายตอพระบรมราช
ตระกูล
มาตรา ๑๐๒ ถึงมาตรา ๑๐๔ ความผิดฐานกบฏภายในพระราชอาณาจักร
มาตรา ๑๐๕ ถึงมาตรา ๑๐๘ ความผิดฐานกบฏภายนอกพระราชอาณาจักร
มาตรา ๑๑๒ ถึงมาตรา ๑๑๕ ความผิดตอทางพระราชไมตรีกับตางประเทศ
มาตรา ๑๑๖ ถึงมาตรา ๑๒๘ ความผิดตอเจาพนักงาน
มาตรา ๑๕๑ ความผิดฐานกระทําใหเสื่อมเสียอํานาจศาล
มาตรา ๑๕๔ ความผิดฐานชวยผูอื่นใหพนอาชญาอันควรรับโทษตามกฎหมาย
มาตรา ๑๖๕ ถึงมาตรา ๑๖๙ ความผิดฐานหลบหนีจากที่คุมขัง
มาตรา ๑๗๗ ถึงมาตรา ๑๘๒ ความผิดฐานสมคบกันเปนอั้งยี่ และเปน
สองโจรผูราย
มาตรา ๑๘๓ และมาตรา ๑๘๔ ความผิดฐานกอการจลาจล
มาตรา ๑๘๕ ถึงมาตรา ๒๐ ความผิดฐานกระทําใหเกิดภยันตรายแก
สาธารณชน ฐานกระทําใหสาธารณชนปราศจากความสะดวกในการไปมาและการสง
ขาวและของถึงกัน และฐานกระทําใหสาธารณชนปราศจากความสุขสบาย
มาตรา ๒๕๓ ความผิดฐานเกี่ยวของในที่วิวาทตอสูกัน ซึ่งมีผูถึงแกความตาย
มาตรา ๒๕๔ ถึงมาตรา ๒๕๙ ความผิดฐานประทุษรายแกรางกาย
มาตรา ๒๖๘ ถึงมาตรา ๒๗๗ ความผิดฐานกระทําใหเสื่อมเสียอิสสรภาพ
มาตรา ๒๘๘ ถึงมาตรา ๒๙๖ ความผิดฐานลักทรัพย

๒๗
มาตรา ๕๐ แกไขเพิ่มเติมโดยมาตรา ๓ แหงพระราชบัญญัติแกไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาชญาทหาร
พุทธศักราช ๒๔๗๖
 ๑๘

มาตรา ๒๙๗ ถึงมาตรา ๓๐๒ ความผิดฐานวิ่งราว ฐานชิงทรัพย ฐานปลน

ทรัพย และฐานสลัด
มาตรา ๓๐๓ ความผิดฐานกรรโชก
มาตรา ๓๒๗ ถึงมาตรา ๓๓๐ ความผิดฐานบุกรุก
ทานวามันผูกระทําผิดตองระวางโทษตามที่ทานบัญญัติไวสําหรับ
ความผิดเชนนั้นและใหเพิ่มโทษขึ้นอีกกึ่งหนึ่ง
๒๘
มาตรา ๕๑ (ยกเลิก)
๒๙
มาตรา ๕๒ เมื่อความผิดอยางหนึ่งอยางใด ดังที่ไดระบุไวในมาตรา
๒๐, ๒๒, ๒๗, (๒ ฤา ๓), ๒๙ (๒ ฤา ๓), ๓๐ (๒ ฤา ๓), ๓๑ (๒ ฤา ๓) , ๓๒, ๓๓, ๓๖
(๒ ฤา ๓), ๓๗, ๓๘ (๒ ฤา ๓), ๓๙, ๔๑, ๔๒ (๒ ฤา ๓), ๔๓ (๒ ฤา ๓), ๔๖ (๒,๓ ฤา
๔), ฤา ๔๗ แหงประมวลกฎหมายอาญาทหารนี้ไดกระทําลงดวยความประสงคที่จะบอน
ใหสมรรถภาพของกรมกองทหารเสื่อมทรามลงไซ ทานใหเพิ่มโทษผูกระทําผิด
ดังตอไปนี้
ถาระวางโทษอยางสูงสุดกําหนดไวสําหรับความผิดนั้น เพียงจําคุกตลอด
ชีวิตไซ ทานใหเพิ่มขึ้นเปนโทษอยางสูงสุดถึงประหารชีวิตร
ถาระวางโทษอยางสูงสุดกําหนดไวสําหรับความผิดนั้น เพียงจําคุกมี
กําหนดยี่สิบปไซ ทานใหเพิ่มขึ้นเปนโทษจําคุกไวจนตลอดชีวิตรเปนอยางสูงสุด
ถาระวางโทษอยางสูงสุดที่กําหนดไวสําหรับความผิดนั้น เพียงจําคุกมี
กําหนดเวลาอยางอื่นนอกจากที่กลาวแลว ทานใหเพิ่มขึ้นอีกกึ่งหนึ่งของโทษที่ไดวางไว
สําหรับความผิดนั้น ๆ เมื่อความผิดอยางหนึ่งอยางใดดังที่ไดระบุไวในวรรคตนนี้ ได
กระทําไปเปนสวนหนึ่งของแผนการที่จะลางลมรัฐบาลก็ดี ฤาจะใหเปลี่ยนประเพณี
การเมือง ฤาเศรษฐกิจแหงพระราชอาณาจักรดวยใชกําลังบังคับ ฤากระทํารายก็ดี ทานวา
มันผูกระทํามีความผิดตองระวางโทษถึงประหารชีวิตร ฤาจําคุกมันไวจนตลอดชีวิตร

๒๘
มาตรา ๕๑ ยกเลิกโดยมาตรา ๓ แหงพระราชบัญญัติแกไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาชญาทหาร
พุทธศักราช ๒๔๗๖
๒๙
มาตรา ๕๒ เพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติแกไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญาทหาร พุทธศักราช ๒๔๗๐