Professional Documents
Culture Documents
Recursos TASOCT
Recursos TASOCT
sociocultural en Galicia
Xornada de reflexión, coñecemento e exposición de recursos variados no sector da
animación sociocultural; e, máis concretamente, da posibilidade do autoemprego como
saída laboral no IES Primeiro de Marzo
ÍNDICE DE RECURSOS
● Introdución
● Consideracións do traballo por conta propia
● Directorio de empresas da contorna viguesa para traballar por conta allea
● Dinámicas e xogos para sesións lúdicas
● Materiais recomendados para traballar
● Reflexións sobre metodoloxía, actitudes e valores
● Webgrafía, recursos en liña e gratuítos accesibles na rede
● Bibliografía útil ou inspiradora
INTRODUCIÓN
Ola chicxs, como vos vai todo? Espero que estedes ben! Neste documento vos axunto a modo de
resumo os temas que tratamos en persoa na xornada daquel luns de febreiro (perdoade a
tardanza!); de modo que sempre que teñades unha dúbida ou similar do tratado, pois vos poida
servir un chisquiño como guía.
Insisto co que vos dixen no propio día, isto é a miña experiencia persoal, a cal non é
extrapolable a ningunha outra persoa; así que collédea con pinzas moi grandes. O ton do
documento non é teórico nin moito menos serio e imparcial, vos escribo dende o cariño, o
humor, a coloquialidade típica dunha conversa de cafetería e dende o respeto máximo; xa que
creo que, o feito de ver como outras persoas abordan diferentes circunstancias e problemáticas
pode servirvos para inspirarvos, ou polo menos ter unha idea de como afrontalas vós.
Básicamente, plantexei tanto a xornada como este documento como un compendio dos
recursos previos que a min gustaríame saber, e non ter que aprender a base de ensaio e erro,
antes de comezares a miña aventura laboral.
Por último, ante calquera outra cousiña, tendes o meu correo
lana@animacionsociocultural.gal e o meu teléfono: 623 11 24 11.
Unha aperta mooooi grande e grazas por acollerme! Paseino pipa e sodes un grupiño do máis
cálido e riquiño, grazas jo, ah e perdoade o nerviosismo do día, a veces son un desastre! :)
CONSIDERACIÓNS DO TRABALLO POR CONTA
PROPIA
O traballo por conta propia como animador sociocultural é unha saída moooi válida e
funcional; se ben tedes que ter moi presente que as funcións son distintas ás de séreno por
conta allea.
Consideracións previas por se finalmente vos animades a embarcarvos no autoemprego.
1. Ser autónomo é depender totalmente de vós mesmos. Estades sos e, a menos que
contratedes a alguén, todo ten que saír de vós si ou si, ninguén vos da nada feito, polo
que... Sodes TASOCT, community manager, relacións públicas, contable, deseñador
gráfico, programador, redactor de proxectos, encargado de loxística… E cantas funcións
haxa para que cada proxecto sexa viable.
2. O tempo convértese no maior recurso, polo que aprender a valoralo e establecer
prioridades e urxencias é vital para que o proxecto sobreviva. A veces é complicado
separar a vida persoal do traballo; e polo menos xa vos digo; no meu caso, os primeiros
10 meses foron un constante traballar de 24 h sen pensar noutra cousa, sen poder
desconectar, de ir pola rúa de paseo cun amigo e todo -literalmente todo- lembrarme á
empresa. Tamén cabe a ALTA posibilidade de que vós non sexades uns obsesivos coma
min, hahahaha.
3. Responsabilidade: Insisto, ser autónomo é depender de vós mesmos, daí a importancia
de organizarse, ser esixente e pór horarios que cumplades. Cando traballades por conta
allea, o feito de faltar ao traballo vos pode supor despido, pero cando vós sodes os vosos
propios “xefes”, é máis doado que a pereza se apodere do voso ser e a mantiña da cama
pareza máis “cálida” e “acolledora” do normal. Compromiso e constancia!
4. Experiencia previa: Non vos aconsello seren autónomos dun sector para o que
previamente non traballarades por conta allea. Coñezo algunhas persoas que así o
fixeron e non pasa nada, pero a veces deu lugar a que, ao non ter a experiencia como
traballador, se esquezan de pequenos detalles que son claves para que unha actividade
saia ben.
Un exemplo tonto? Nunha actividade na que se faga un simple debuxo, teredes que levar
lapices, bolígrafos, gomas, manteis… Ter toda a loxística do material ó día. O simple feito
de esquecer o cubo de lixo, ou non meter un triste sacapuntas, pode fastidiar por
completo un obradoiro, e convertelo nun fracaso. Cando sodes traballadores por conta
allea este esquecemento dos detalles vos permiten aprender e mellorar nas próximas
intervencións, pero cando sodes autoempregados, un erro como este, tan “tontiño”, xoga
un papel crucial, non é perdoable e pode facer que o cliente se descontente, como é
lóxico.
5. Moito olliño! Cando un é autónomo moita xente pensa erroneamente que es rico ou
similar, que es unha persoa que lles pode ‘enchufar’ en traballos ou axudar en temas
económicos; porque claro, es ‘empresario’. Tanto por conta allea como propia haberá
xente interesada que tentará sacar proveito dun, iso xa depende da moralidade e
necesidade de cadaquen, pero insisto que baixo a miña experiencia, ao seren
‘empresaria’ isto nótase moito máis.
Tede coidado, hai xente fermosísima, xenuína, transparente e realmente sinxela e bonita
ca que colaborar, seren amiga, axudarvos mutuamente, etc. De vós, e da experiencia,
dependerá detectala. Ánimo que non é tarefa doada! Ou polo menos para min non o foi
hahaha. Por norma xeral, se unha proposta que vos fagan cheira mal, non teñades medo
en rexeitar e dicir que non. :)
6. Eu soamente vos recomendo serdes autónomos daquel sector que vos apaixone ata
as trancas, que non vos canse a priori e vos namore ata a médula! Vos garanto que
aprenderedes e creceredes con cada proxecto, así que non teñades medo a cambiar de
opinión, a reinvertarse, a decidir e a fallar. Seren autónomo dun proxecto que vos palpita
é como regar un cactus para que creza; pode ser moooi difícil, pero é tremendamente
gratificante.
7. A financiación para comezar pode ser complicada, podedes tirar de créditos (non volo
recomendo, todo o que sexa endeudarse...), que un amigo/familiar vos axude ao
principio e llo devolvades co tempo (non hai a frialdade dun banco), etc.
Eu sempre digo o mesmo, para min, a mellor forma de comezar é mercando moi
pouquiño material, algo básico, de calidade e sinxelo que vos permita planificar varios
proxectos de diferente tipoloxía, e que tiredes dos vosos aforros e vos informedes
moito, pois habitualmente hai axudas e subvencións a o emprendemento.
Exemplos de axudas: O concello de Vigo da cada ano 3000€ aos novos autónomos, a
Cámara de Comercio de Vigo tamén financia, e existe a tarifa plana, polo que en vez de
pagar 300€ mensuais de seguridade social, pagades 60€. Hai servizos públicos gratuítos
que vos axudan a crear páxinas webs (SmartPeme) ou que vos asesoran en temas
económico-financeiros (VigoEmprende).
Tamén está ben que estedes ao día das webs das Administracións Públicas. O BOPPO,
DOG, Eido Local, o concello no que residades...
8. Polos puntos anteriores pode parecer un proceso ardúo, e o é! Hahaha, pero insisto;
se vós facedes as cousas co máximo cariño, respeto e transparencia do mundo, ó final os
clientes virán a vós polo boca a boca, e iso pouquiño a pouco daravos maior liberdade
económica e de horarios para descansar.
En fin, ao final seren autónomo é ir navegando cun barquiño que vós construístedes e remades
con paciencia e esforzo. Ó principio estaredes sós, pero polo camiño atoparedes xente riquiña
que vos axude a remar, e as sinerxias, colaboracións con outros autónomos coma vós e
amizades que xorden neste mundiño marcarán o voso corazón (en serio que non quero sonar
cursi!). Seren autónomo é sacrificado, pero cando descubrides que hai moitos máis
autónomos, e que vos podedes apoiar mutuamente en vez de vervos como ‘competencia’,
todo é moito máis levadeiro, e é fermoso se tes un proxecto polo que queres loitar, e ademais
sabes ou intúes como facelo.
DIRECTORIO DE EMPRESAS DA CONTORNA VIGUESA
Ocio lúdico e eventos, animación de rúa...
DINÁMICAS E XOGOS PARA SESIÓNS LÚDICAS
Se non entendedes algún en concreto, preguntádeme sen compromiso. :)
● Xogos de presentación:
Pelota quente (+2 anos): Sentados en círculo, x monitorx pásalle a pelota a un participante. Este
terá que dicir o seu nome, idade, de onde ven e algún dato curioso que queira compartir
libremente. Cando termine de presentarse, os demais participantes aplaudimos enérxicamente.
Logo a persoa lanzará a pelota a unhx compañeirx, quen continuará co proceso.
A telaraña (+2 anos): En círculo sentadxs, vanse lanzando un ouvillo de la, ca única norma que,
inda que o pasen a unhx compañeirx, non poden soltar o fío. A idea é presentarse cando lles
pasan o ouvillo e dicir algo curioso propio, mentres vaise formando unha telaraña xigante que
logo haberá que recoller por orde inversa, repasando as calidades de cada un dos participantes
entre todxs.
Dicir os nosos nomes cantando diferentes estilos musicais (+3 anos): Xogo de ritmo.
Cantamos os nosos nomes creando frases ca sonoridade que cadaquén lle atribúe á ópera, rap,
rock, música clásica, reggaeton, flamenco…
Sombras (+4 anos): Divídese o grupo en dous tipos de participantes. Unhxs xogadorxs son as
sombras e xs outrxs xs imitadxs. Os participantes bailan ao son da música libremente e cando
esta se pausa xs imitados teñen que facer unha pose, e as sombras buscar un imitadx e
representar a súa pose da maneira máis fiel posible. Hai que indagar quen imita a quen e facer
parellas ou minigrupos. Cas parellas ou minigrupos feitos, estes teñen que falar e descubrir algo
novo das persoas que lles tocou. Despois presentámonos en común en asemblea, dicindo o que
descobrimos de novo de cada persoa. Logo cámbianse as sombras e os imitados outra vez.
O exame (+5 anos): Fanse preguntas aleatorias sobre cada participante e, mentres o aludidx
permanece caladx, os demais teñen que indagar a quen se refire cada pregunta.
Presentación acumulativa (+6 anos): Cada unhx di o seu nome e o dun animal que lle guste co
seu son. O seguinte ten que dicir o nome da persoa anterior máis o animal que lle gusta e o son.
Vanse acumulando os nomes, os animais e os sons ata que todos os participantes se presenten.
Nomes con letras raras (+6 anos): Dicimos os nosos nomes e apelidos soamente empregando
unha vogal ou soamente as consonantes. Os demais debemos indagar cal é o seu nome real.
Ideal para risoterapia.
Dobre roda (+7 anos): Dous círculos concéntricos co mesmo número de xogadorxs. Cada
participante memoriza á persoa que ten no círculo contrario en fronte: a súa parella. Logo
revíranse os círculos e ambas rodas comezan a xirar ao ritmo da música. Cando a música para,
rapidamente tódolos xogadores deben atopar a súa parella. A última parella en atoparse, sae do
círculo.
Dúas verdades e unha mentira (+7 anos): Cada participante lle di aos demais dúas verdades e
unha mentira sobre a súa vida, e xs demais teñen que descubrir cal é a frase falsa.
Busca do tesouro (+8 anos): Repártense bolígrafos e follas con ítems redactados, cada
participante debe cubrila a man escribindo o nome dos participantes do grupo que cumpran cos
requisitos dese ítem (exemplos de ítems: busca unha persoa que teña un irmán menor, atopa
unha compañeiro ao que lle gusten as matemáticas, indaga quen visitou ó estranxeiro e anota o
lugar que visitou, etc).
● Dinámicas sociais:
Torre cooperativa (+1 ano): Entre todos teñen que construír a torre máis alta posible cos
elementos que haxa na zona (cadeiras, mesas, zapatos, paracaídas…).
Xogo de imitacións (+2 anos): Fanse dous equipos, x monitorx susúrralle a un participante unha
afición, profesión, animal, emoción, obxecto, etc, e ese participante ten que representar a
situación empregando soamente os xestos corporais en silencio: a mímica. Xs demais
compañeirxs teñen que indagar que é o que está a imitar.
• Primeiro nivel animais (con sons e logo sen sons): Serpe, can, gato, paxaro, tigre, xirafa,
elefante, peixe, porco, cabra, vaca, galo, león e balea. 30 secs ou rebote ao equipo contrario.
• Segundo nivel profesións: Cociñeirx, electricista, informáticx, bibliotecarix, vendedorx,
astronauta, carpinteirx, profesorx, políticx., 1'30 min ou rebote ao equipo contrario.
• Terceiro nivel emocións sinxelas: Terror, rabia, tristura, contento, sorprendidx, noxo, vergoña,
pereza, 1'30 min ou rebote ao equipo contrario.
• Cuarto nivel obxectos: Mesiña de noite, axenda, portaminas, chuleta de porco, boina, cristal,
saba, altofalante. 2 min ou rebote ao equipo contrario.
• Quinto nivel emocións complexas (+12 anos): Fatigadx, remordemento, celosx, desilusión,
agoniadx, bondadosx, estrañeza, morriña, agradecemento, baleiro, tranquilidade, simpatía. 2'50
min ou rebote ao equipo contrario.
• Sexto nivel abstractos (+14 anos): YouTube, Vegetta777, Asia, imaxinación, educación, verán,
autoestima... 3 min ou rebote ao equipo contrario.
Conto motor emocional (+2 anos): A idea é ir montando unha historia na que aparezan as
emocións básicas (ira, tristeza, ledicia, noxo, medo e sorpresa). Ca axuda da imaxinación, entre
todxs creamos unha historia común e a vivenciamos cos elementos do propio espazo.
Pandeireta (+2 anos): Sentadxs en círculo os participantes pásanse unha pandeireta mentres
unhx voluntarix permanece sentadx no medio cos ollos vendados. Esta persoa do medio ten que
sinalar onde cre que está pandeireta e xs demais teñen que pasala silenciosamente entre elxs.
Esconder obxecto (+2 anos): Todxs pechan os ollos e un participante esconde un obxecto no
espazo dispoñible (un cono por exemplo). O resto teñen que indagar logo onde este está
escondido. Pódese facer por equipos.
Saba redutora (+4 anos): Todxs xuntxs enriba dunha saba, vaise reducindo o espazo para ver
canto son capaces de aguantar. Logo se repite intentando superar a redución de espazo
anterior.
Directorx de orquestra (+5 anos): Póñense en círculo, un participante sae da aula e o resto
escollen x directorx. X directorx comeza facendo un xesto e xs demais teñen que imitalx. Cando
entra a persoa de fora, esta se coloca no medio do círculo e procura indagar quen é a persoa
que está continuamente cambiando de movementos, mentres xs demais procuran despistalo
imitando á vez x directxr de orquestra.
Mazá (+6 anos): Todxs de pé en círculo moi xuntiñxs agás unhx voluntarix no medio do círculo.
Xs do exterior pásanse unha mazá polas mans disimuladamente e, de vez en cando, cando elxs
queiran, a morden. X do medio ten que descubrir polo ruído da mordedura ou mirando as mans
dxs compañeirxs onde está a mazá.
Pasar aros (+6 anos): Faise un círculo no que todxs se agarran das mans. Como poidan, deben
pasarse un aro polas extremidades sen soltar de ningunha maneira as mans, nin romper o
círculo.
Saba reviravolta (+6 anos) Cunha saba, os participantes colócanse enriba da mesma e,
negociando e argallando entre elxs, deberán conseguir voltar a saba (ou un paracaídas
pequeno), ca única premisa de que o terán que lograr sen que ninguén pise outra cousa que non
sexa a propia manta.
O ladrón (+6 anos): En círculo sentadxs, unha persoa séntase no medio cos ollos vendados e lle
colocamos uns cantos bolis diante súa, sen que os poida tocar. Despois, x monitxr lle toca na
cabeza a unhx dxs que están sentadxs no círculo, como sinal de que é o seu turno. Así, o
indicadx levántase paseniñamente, tendo que rodear en silencio á persoa do medio e, tras
completar dita volta, collerlle un dos bolígrafos que x do centro custodia. Se durante todo este
traxecto a persoa vendada escoita o ruído dos pasos da persoa que se levantou, pode sinalar
intentando atinar a súa posición. Se acerta e o descobre, a persoa que se levantou ten que
volver a sentarse, pero se non atina, pode continuar tentando roubarlle o bolígrafo. O xogo
acaba cando todos os bolígrafos son ‘roubados’ polos compañeirxs do círculo.
Post it’s (+6 anos): Cada participante ten un post it pegado nas costas cun personaxe ficticio ou
real, o cal non poden ler. Así, os participantes teñen que adiviñar que personaxes teñen pegados
nas costas facéndolles preguntas aos demais compañeirxs (que si poden ler os post it’s alleos). A
única premisa é que as preguntas se respondan soamente con “si” ou “non”.
Xogo da autoestima (+7 anos): En círculo, un participante sae ao medio e se lle vendan os ollos.
Entre xs demais de forma libre lle dicimos cousas -a poder ser non do físico, senón da
personalidade- que nos gusten desa persoa que se atopa no centro. Ideal para finalizar unha
actividade de ocio perdurable no tempo, como un campamento ou un programa nun centro de
día.
Os chinos (+8 anos): Cada persoa ten tres pedras ou garavanzos. Cada xogadorx pecha a súa
man con ningunha, unha, dúas ou tres garavanzos, e logo á de tres, débese dicir canto é o
cómputo global de garavanzos entre todos os xogadores. Quen máis se acerque, -ou máis difícil,
quen acerte-, gaña.
Cartiñas viaxeiras (+12 anos): Cada participante redacta unha carta para o seu “eu futuro”. Na
mesma pode darse consellos, autodedicarse un debuxo, preguntarse que tal lle vai no futuro,
comentarse a onde lle gustaría chegar nese momento do pasado… É algo totalmente libre e
persoal; deste xeito, os participantes poden tomalo como algo moi íntimo ou simplemente como
unha broma graciosa a autogastarse no futuro. Tras un ano, as cartas se envían a dirección que
puxeron os participantes, asegurándose a equipa de monitorxs que realmente sexa un lugar
estable no tempo.
● Xogos con paracaídas:
Paracaídas globos (+2 anos): Os participantes teñen que aguantar os globos dentro do
paracaídas. Primeiro colócase un e pouco a pouco vanse sumando máis.
Paracaídas tutifruti (+2 anos): Cando x monitorx unha premisa (“xs que fixeron caca hoxe”, “xs
que lles gusta cociñar”, “xs que teñen irmáns”, etc), entre todxs levántase ao máximo o
paracaídas e xs participantes que cumplan con dita premisa teñen que soltar o paracaídas e
cambiar de sitio pasando por abaixo.
Paracaídas cores (+2 anos): Dise o nome dunha cor e as persoas que estén sostendo dita cor
teñen que soltala e meterse dentro do paracaídas correndo durante 5sg.
Paracaídas segredos (+3 anos): Estírase o paracaídas para arriba e para abaixo. Á de "XA", todxs
o empurran cara arriba e se meten dentro, facendo unha casiña. Unha vez dentro podemos
contar historias ou segredos divertidos.
Paracaídas fútbol (+4 anos): Fanse dous equipos que dividimos ca metade do paracaídas. Cada
equipo deberá intentar que a pelota saia do paracaídas pola zona do equipo contrario,
simulando isto un gol.
Paracaídas sentados (+4 anos): Póñense enriba do paracaídas, cada persoa nunha cor do
mesmo. X monitorx di unha cor e os participantes que estén enriba de dita cor tense que
agachar e levantar rapidamente (unha sentadilla). O monitor pode aumentar a dificultade
subindo a velocidade das ordes.
Paracaídas gato – rato (+6 anos): Todxs sosteñen o paracaídas, menos dous participantes: unhx
que corre por enriba do paracaídas (o gato) e outrx que corre por debaixo (rato). Cántase unha
canción e o gato ten que atrapar ao rato -tocándoo por enriba do paracaídas) antes de que esta
termine. Os participantes que agarran o paracaídas teñen que intentar dificultarlle ao gato a súa
labor axitando o paracaídas, o que dificulta ubicar ao rato de sitio.
Paracaídas tiburón (+6 anos). Todxs están sentados agarrando o paracaídas e cas pernas
agochadas baixo o mesmo, como se fosen bañistas refrescando as pernas no mar (o
paracaídas). Unhx voluntarix métese debaixo do paracaídas simulando ser unha quenlla, que
deberá coller as pernas dxs compañeirxs e arrastralas dentro do paracaídas. Se un participante
é atrapado pola quenlla e é metido dentro do paracaídas, convértese tamén en quenlla. Para
salvarse, un dos participantes pode ser x socorrista, quen, unha vez que detecta a un bañista en
perigo pola quenlla, pode correr onda el e agarralo para evitar que sexa arrastrado pola quenlla.
O xogo remata cando tódolos participantes -menos x socorrista- son quenllas.
● Dinámicas motrices:
Carreiras de animais (+2 anos): Márcase unha liña de saída e outra de chegada. Os
participantes teñen que camiñar/correr coma se fosen: un can, unha serpe, un elefante, unha
formiga, unha xirafa, un gato, un peixe, un pingüín, un gato, un paxaro, un pingüín…
A galiña (+2 anos): Un participante é a galiña, que “dorme” tranquila acurrucada no chan. Os
demais participantes son os seus pitiños, que trastemente permanecen despertos bailando ao
redor da galiña. Cando a galiña desperta, os pitiños escapan e a galiña tenta atrapalos. O pitiño
atrapado é a seguinte galiña.
Tirar pelotas ao outro bando (+2 anos): Ponse unha liña con cinta no medio e fanse dous
equipos. Ambos téñense que tirar pelotas de papel de periódico ao outro bando durante 1 min.
O final cóntase que equipo ten máis pelotas e cal menos.
Tocar cores (+2 anos): Bailase unha música libremente polo espazo e, cando x monitorx a para,
dise unha cor que haxa no lugar e todxs xogadorxs teñen que ir correndo a tocar un obxecto de
dita cor.
Atopar cores (+2 anos): Os participantes séntanse en círculo, x monitorx comeza a narrar unha
historia improvisada. Cando na narración, x monitorx di unha cor (por exemplo: Había unha
rapaza que vivía nunha vila costeira onde o mar era moi azul…), cada participante, correndo, ten
que levantarse e coller algo de dita cor.
La e a saltar (+2 anos): Dous monitorxs agarran por un extremo unha corda e os participantes
teñen que pasar por arriba sen tocalos fíos. Variante: Limbo, en vez de por arriba da corda, por
abaixo.
Percorrido de cadeiras cos ollos pechados (+2 anos): Véndaselle os ollos a un participante e
este ten que sortear unhas cadeiras coa axuda verbal ou corporal dxs compañeirxs.
A pescadilla que se morde a cola (+3 anos): Faise unha fila cos participantes. Á sinal dx
monitorx, x última da fila ten que tentar tocar ao primeiro e o primeiro escapar deste último.
Logo cámbianse os roles.
Pasar pelota (+3 anos): Dúas filas de parellas, un enfronte do outro. Cada parella tira unha
pelota ao seu compañeiro, e cada vez que a parella recibe a pelota correctamente (sen que caia
ao chan), ambos participantes se alonxan un pasiño atrás. Se a pelota cae durante o lanzamento,
achéganse un pasiño.
Atención palmada (+4 anos): X monitrx da unha palmada, e dependendo do número de
palmadas hai que efectuar unha premisa ou outra. Exemplo: 1. Rir esaxeradamente. 2. Reunirse
cun compañeirx e falar. 3. Bailar. 4. Salto. 5. Cantar e correr.
Lobos vs ovellas (+4 anos): Un é o lobo e o outro as ovellas. As ovellas lle preguntan balando ao
lobo "lobo, lobo, que hora é?", e o lobo responde con diferentes premisas ("é a hora de cantar
ópera", "é a hora de meter os dedos nos ollos dos demais", etc), e xs demais teñen que facelas.
Sen embargo, cando o lobo responda "é a hora de comer" (pódese facer xogo con merendar,
cear, almorzar, etc), o resto teñen que escapar e o lobo ten que pillar ás ovellas.
Escondite inverso (+4 anos): Unhx xogadorx escóndese e xs demais o buscan. Cando alguén
atopa ao primeirx escondidx séntase con el a agocharse. O último que o atope perde.
Zapatilla por detrás tris tras (+5 anos): En círculo sentadxs, todxs pechan os ollos. Ao ritmo
dunha canción, unha persoa externa ao círculo corre arredor do mesmo. Cando a canción
remata, esta persoa deposita un zapato detrás dun dxs xogadorxs sentadxs. Abren todxs os
ollos e a persoa que teña o zapato tras de si ten que atrapar á persoa allea ao círculo, e esta
sentarse ocupando o seu lugar.
Balón chino (+5 anos): Todxs están en círculo cas pernas abertas e pegando os zapatos ao do
lado. Xogamos así tentando marcar gol pasando a pelota polas pernas dxs demais xogadorxs.
Pilla comecocos (+6 anos): Con xiz, márcanse varias liñas no chan formando un circuíto
pechado. Xs xogadorxs terán que escapar do que panda movéndose exclusivamente polas liñas
feitas.
Lobo ovellas muralla (+6 anos): Todxs fan un círculo de pé e se agarran das mans excepto dous
xogadores. Unhx xogadorx queda fora e é o lobo. Outrx é a ovella. O lobo ten que atrapar á
ovella, pero para logralo, debe atravesar a valla que forman cas mans o resto de xogadorxs, que
llelo trataran de impedir. Unha vez o lobo meta por debaixo dos brazos dxs compañeirxs a
cabeza, permíteselle pasar dentro do círculo, co inconvinte de que a ovella pode escapar e xoga
ca vantaxe de que a valla a deixan saír e entrar libremente. O xogo remata cando o lobo atrapa á
ovella.
Rabos (+6 anos): Cada participante ten unha cola colocada no pantalón, ao sinal, os
participantes deberán capturar as colas dos demais á par que protexen a súa propia.
Relevos (+6 anos): Con obstáculos, sentados, con pinzas, vendas, saltando á pata coxa, con
globos, collendo obxecto á volta, con ovos e culler, etc.
Fútbol sen balón (+7 anos): O campo divídese visiblemente en dous equipos. Xs xogadorxs
deben de meterse na portería do equipo contrario, sendo elxs as pelotas en si, pero se son
tocados polo equipo contrario dentro do seu campo, teñen que quedar estáticos e esperar a que
alguén, do seu equipo, os salve para poder volver a moverse.
MATERIAIS RECOMENDADOS PARA TRABALLAR
● Materiais básicos que enriquecen calquera animación infantil sinxela:
○ x2 Balóns.
○ x15 Conos ou setas.
○ x2 Vendas para ollos.
● Materiais extra para calquera animación infantil sinxela:
○ Paracaídas.
○ Maquillaxe.
○ Globoflexia.
○ x10 Aros.
○ Altofalante con música.
○ Zona de debuxo libre con pinturas.
○ Zona de construcción con bloques e animais de xoguete.
○ Zona de lectura de contos.
○ Outras zonas de xogo non estruturado.
● Marcas de maquillaxe de fantasía para caracterizacións (hipoalerxénicas e de
calidade): Grimas, Snazaroo, Kryolan, Jeffree Star, Laukrom, Pankro, Bioglitter...
● Globoflexia biodegradable: Sempertex, Qualatex, Liragram, Balloonia…
● Propostas curiosas e interesantes: Kamishibai, xogo libre con caixas de cartón,
instrumentos musicais, botellas de plástico, teas ou coxíns… Trátase de aproveitar
elementos cotiás que normalmente non valoramos tirándoos ao lixo; e aproveitalos para
facer unha proposta de xogo con elementos gratuítos do máis versátiles!
● Contos chuliños:
○ Busca que busca - Ángels Navarro (moi visual e chamativo con cores e
desplegables)
○ Fálame - Marco Berrettoni (ideal para crianzas con TEA)
○ O libro dos porcos (coeducación, inda que un pouco agresivo)
○ Non é unha caixa - Antoniette Portis (sobre imaxinación)
○ Pétala
○ Non fai falta a voz (Sobre comunicación e afectos non verbais)
○ Que llega el lobo - Edelvives (un conto precioso sobre estereotipos de animais)
○ Trabalinguas para xogar - Xulio Cobas (non é un conto, é un recopilatorio moi
chulo de trabalinguas!)
○ A toupiña que quería saber quen lle fixera aquilo na cabeza
○ A escaleira (moi rítmico).
○ El niño que tenía miedo a los robots | El robot que tenía miedo a los niños (é o
mesmo conto)
○ Cuentos infantiles políticamente correctos (ollo, é un conto para adultos, pero é
moi divertido, eu o emprego nas sesións de risoterapia).
○ A vaca que puxo un ovo.
WEBGRAFÍA RECURSOS EN LIÑA E GRATUÍTOS
ACCESIBLES NA REDE
● Xenéricos.
Eido local, páxina da Xunta onde se recollen numerosos procesos de selección, licitacións,
novas… Sobre as diferentes localidades rurais de Galicia. Interesante revisalo tódolos días.
https://www.eidolocal.gal/portada
Diario Oficial de Galicia. Interesante revisalo tódolos días.
https://www.xunta.gal/diario-oficial-galicia
Boletín Oficial da Provincia de Pontevedra. Interesante revisalo tódolos días.
https://boppo.depo.gal/
Rede de Bibliotecas Públicas de Galicia:
https://rbgalicia.xunta.gal/
Confederación de Anpas Galegas:
https://www.anpasgalegas.gal/anpas-galegas/
Ministerio de Educación e Formación Profesional. Información sobre o sistema e o currículo
educativo español:
http://www.educacionyfp.gob.es/contenidos.html
Préstamo de libros en formato dixital de Galicia:
https://www.galiciale.gal/
Dialnet. Poderosísimo buscador académico que recompila infinitos documentos, artigos
científicos, estatísticas e traballos profesionais de moitísimos sectores a nivel mundial.
Totalmente recomendable para informarse e seguir aprendendo do sector social:
https://dialnet.unirioja.es/
● Deseño gráfico.
Deseño de cartaces, folletos, tarxetas de visita…:
https://www.canva.com/
Deseño de cartaces, folletos, tarxetas de visita…:
https://crello.com/es/home/
Páxina con tipografías de descarga para os nosos ordenadores. Vixiade que as que
empreguedes no ámbito laboral cumpran co requisito de “Creative Commons”.
https://www.dafont.com/es/
Programa para vectorizar imaxes en Mapa de Bits. Útil para escalar imaxes pequenas a gran
formato sen perder calidade.
https://www.autotracer.org/es.html
● Recursos lúdicos.
Directorio con ditos, refráns, adiviñas, xogos cantados de Galicia. Moi interesante:
https://orellapendella.gal/
Para min, dos mellores directorios de xogos e dinámicas para nenxs. Clasificados por obxectivos,
duración, idades, etc:
https://juegosdetiempolibre.org/
Amplo directorio de dinámicas, xogos e cancións:
http://www.elhuevodechocolate.com/
Portal onde se recompila numerosa información sobre a figura galega do Apalpador:
https://www.apalpador.gal/
Xogos motrices de TAFAD:
http://www.tafadycursos.com/load/monitor_tiempo_libre/documentos/catalogo_juegos_monitor
es_de_tiempo_libre/109-1-0-1268
● Recursos informativos.
Portal das persoas con diversidade funcional:
https://www.discapnet.es/
Portal galego de profesionais da educación social:
http://www.eduso.net/
Información moi variada e interesante sobre discapacidade:
https://sid.usal.es/default.aspx
Información sobre sexualidade xuvenil da Xunta de Galicia:
http://xuventude.xunta.es/querote-mais
Proxecto para a prevención do bullying:
https://www.felizsinbullying.com/
● Ferramentas útiles para planificar actividades.
Páxina aragonesa cun recurso moi potente para xerar pictogramas, ideal para traballar con TEA
ou persoas con preferencia pola comunicación visual.
http://www.arasaac.org/
Páxina con artigos variopintos sobre diferentes campos. Eu a emprego para a hora de crear
proxectos culturais ou xincanas, facer probas con preguntas moi curiosas.
https://www.wikisaber.es/
Páxina onde se recompilan pequenos videoxogos que explican diferentes fenómenos
sociolóxicos e culturais. Sumamente interesante. Todos os videoxogos teñen opción de
traducirse ao español. Para traballar con adolescentes curiosos é unha marabilla de recurso:
https://ncase.me/
Páxina con nocións teóricas a preguntas comúns sobre a ciencia. Moi interesante para elaborar
programas lúdicos de divulgación científica.
http://ntic.educacion.es/w3/eos/MaterialesEducativos/mem2001/ciencia/index.html
Recompilación de materiais e recursos para traballar a ciencia en galego con tódolos colectivos:
http://www.edu.xunta.es/biblioteca/ciencia/index.php
Oficina de Seguridade do Internauta. Recurso moi interesante para traballar con adolescentes e
persoas maiores con respecto á ciberseguridade. Conta con testimonios reaisi e moi prácticos
para visualizar problemas comúns neste eido:
https://www.osi.es/es
Guías útiles e ferramentas para fomentar a ciberseguridade na infancia e na adolescencia, así
como o uso responsable das tecnoloxías:
https://www.is4k.es/
Páxina do Ministerio para promover un estilo de vida saudable en tódolos ámbitos da vida. Moi
interesante para concienciar e crear campañas de sensibilización:
http://www.estilosdevidasaludable.mscbs.gob.es/home.htm
Instituto de Maiores e Servizos Sociais, con información sobre programas actuais de
envellecemento activo, TIC’s, estatísticas…:
http://www.espaciomayores.es/imserso_01/espaciomayores/index.htm
● Blogues persoais.
Blogue dunha educadora social con noticias e merchandising da profesión:
https://www.creandoeducacionsocial.es/
Blogue dun animador sociocultural cun amplo directorio de dinámicas:
https://animacionsociocultural.wordpress.com/
Blogue dunha nai onde sube ideas de actividades familiares moi curriñas:
http://baballa.com/category/actividades-familiares/
Blogue con ideas de xogos, manualidades, etc.
https://www.pequeocio.com/
Blogue dun monitor de tempo libre que recén está comezando a subires recursos. Tenme boa
pinta:
https://www.todorecursos.pro/
Blogue dun profesor de Animación Sociocultural e Integración Social. Moi pero que moi
interesante a nivel de recursos e información:
http://ascprofesional.blogspot.com/
● Canles de Youtube.
James Van Der Lust. Youtuber e maestro de Primaria. Na súa canle de Youtube sube consellos,
dinámicas para as clases, e material moi variado de interese para pais/nais e profesionais da
educación regrada:
https://www.youtube.com/channel/UCBs8DzPNGr9JHeQQYjzm1RA
Serie: “Eso no se pregunta”. Axunto lista de reprodución de Youtube dunha serie que encandila
nas intervencións máis longas que efectúo. Aos usuarios lles fascinaba ver este programa, no
mesmo se traballan estereotipos sociais entrevistando a persoas que os padecen (racismo,
homofobia, discapacidade…).
https://www.youtube.com/watch?v=IGNFzGSsajk&list=PLiXm-KS76nsTo8oUAgMv2n3mKxPSYB7C
o
Edgar Mozas Fenoll é Youtuber e profesor dos ciclos de Educación Infantil, Integración Social e
Animación Sociocultural. Na súa canle sube vídeos das súas clases, contidos teóricos moi ben
organizados para repasar o temario, autoreciclarse ou mesmamente, estudar unha oposición.
https://www.youtube.com/user/EdgarInstituto/videos
BIBLIOGRAFÍA ÚTIL OU INSPIRADORA
● Pedagogías del siglo XXI - Jaume Carbonell
● El arte de contar cuentos - Marie L Shedlock
● Otra educación ya es posible - Almudena García
● Manual del monitor de tiempo libre - Víctor J. Ventosa Pérez
● Desarrolo y evaluación de proyectos socioculturales - Victor Juan Ventosa Pérez
● Las escuelas que cambian el mundo - César Bona
● Ser maestro - Raúl Bermejo
● Psicopedagogía de las emociones - Rafael Bisquerra Alzina
● Viviendo el barrio - Editorial Octaedro
● Los secretos del cuentacuentos - Beatriz Montero
● O xogo dramático - Mercedes Castro
● Xogando ao teatro - Mercedes Castro
● Teoría e Técnica teatral - Manuel F. Vieites
● Más de 150 juegos para divertirse dentro y fuera del hospital - Lary León (xenial para
animación hospitalaria)
● 99 juegos de expresión corporal y musical para niños de 0 a 3 años - Ildefonso Ramírez
Carmona
● Pedagogía del oprimido - Paulo Freire
● Gracias Finlandia - Xavier Melgarejo
● Piezas sueltas - Priscilla Vela y Mercedes Herrán
● REDUvolution - María Acaso
● Del dibujo infantil a la semiología de la Expresión - Arno Stern