‫ﭘﻮدﻣﺎن ﺳﻮم‬

‫ﺗﻌﻴﻴﻦ رﻃﻮﺑﺖ و داﻧﻪﺑﻨﺪي‬

‫وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي ﻣﻮاد اوﻟﻴﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺑﺴﻴﺎر زﻳﺎدي ﺑﺮ ﺧﻮاص ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺑﺪﻧﻪﻫﺎي ﺳﺮاﻣﻴﻜﻲ دارد‪ .‬ﻗﺒﻞ از ﻓﺮاﻳﻨﺪ ﺗﻮﻟﻴﺪ‬
‫ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺳﺮاﻣﻴﻜﻲ ﻻزم اﺳﺖ ﻣﻮاد اوﻟﻴﺔ ورودي ﻛﻨﺘﺮل و ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻮاردي ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ در ﻧﻈﺮ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪ ،‬رﻃﻮﺑﺖ و ﺑﺮرﺳﻲ ﺧﻮاص ﻇﺎﻫﺮي ﻣﺎﻧﻨﺪ داﻧﻪﺑﻨﺪي و اﻧﺪازة ذرات اﺳﺖ‪.‬‬
 ‫واﺣﺪ ﻳﺎدﮔﻴﺮي ‪3‬‬

‫ﺷﺎﻳﺴﺘﮕﻲ ﺗﻌﻴﻴﻦ رﻃﻮﺑﺖ و داﻧﻪﺑﻨﺪي‬

‫وﺟﻮد رﻃﻮﺑﺖ در ﻣﻮاد ﭼﻪ اﻫﻤﻴﺘﻲ دارد؟‬ ‫‪1‬‬ ‫آﻳﺎ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺎل‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲﺗﻮان رﻃﻮﺑﺖ ﻣﻮاد را ﺳﻨﺠﻴﺪ؟‬ ‫‪2‬‬ ‫ﭘﻲ ﺑﺮدهاﻳﺪ‬

‫آﻳﺎ اﻧﺪازه ذرات ﺗﺸﻜﻴﻞدﻫﻨﺪة ﻳﻚ ﭘﻮدر ﻗﺎﺑﻞ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي اﺳﺖ؟‬ ‫‪3‬‬

‫ﻫﺪف از اﻳﻦ ﺷﺎﻳﺴﺘﮕﻲ درك اﻫﻤﻴﺖ رﻃﻮﺑﺖ ﻣﻮاد اوﻟﻴﻪ‪ ،‬روشﻫﺎي اﻧﺪازهﮔﻴﺮي و ﮔﺰارش آن اﺳﺖ‪ .‬ﺳﭙﺲ‬
‫ﻫﻨﺮﺟﻮ ﺑﺎ روشﻫﺎ و ﺗﺠﻬﻴﺰات داﻧﻪﺑﻨﺪي آﺷﻨﺎ ﺷﺪه و ﺷﺮاﻳﻂ داﻧﻪﺑﻨﺪي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﺳﺎﺧﺖ ﻗﻄﻌﻪ را ﻓﺮا‬
‫ﻣﻲﮔﻴﺮد‪ .‬ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ﻛﺴﺐ ﻣﻬﺎرت‪ ،‬ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ﻛﺎرﮔﺎﻫﻲ ﺑﺮاي اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻣﻴﺰان رﻃﻮﺑﺖ و آﻧﺎﻟﻴﺰ اﻟﻚ در ﻧﻈﺮ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ رﻋﺎﻳﺖ اﺻﻮل اﻳﻤﻨﻲ ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺠﺎم ﭘﺬﻳﺮد‪.‬‬

‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻋﻤﻠﻜﺮد‬
‫ﺗﻌﻴﻴﻦ درﺻﺪ رﻃﻮﺑﺖ و ﺗﻮزﻳﻊ داﻧﻪﺑﻨﺪي ﻣﻮاد اوﻟﻴﻪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﻓﺮﻣﻮل ﺑﺪﻧﻪ‪.‬‬

‫‪62‬‬
 ‫ﺗﻌﻴﻴﻦ رﻃﻮﺑﺖ و داﻧﻪﺑﻨﺪي‬

‫اﻫﻤﻴﺖ رﻃﻮﺑﺖ‬
‫ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ وﺟﻮد رﻃﻮﺑﺖ در اﺗﻮ ﻛﺮدن ﻟﺒﺎسﻫﺎ ﭼﻪ اﻫﻤﻴﺘﻲ دارد؟ دﻟﻴﻞ ﺧﺸﻚ ﺷﺪن ﻧﺎن ﺑﻪ ﻣﺮور زﻣﺎن ﭼﻴﺴﺖ؟‬

‫ﺷﻜﻞ ‪1‬‬

‫ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺎل در ﺧﺮﻳﺪ ﺑﺮﺧﻲ وﺳﺎﻳﻞ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﻴﻒ‪ ،‬ﻛﻔﺶ و دارو‪ ،‬ﻣﺘﻮﺟﻪ وﺟﻮد ﺳﻴﻠﻴﻜﺎژل‪ 1‬در ﺑﺴﺘﻪﺑﻨﺪي آﻧﻬﺎ ﺷﺪهاﻳﺪ؟‬
‫آﻳﺎ در ﻣﺤﻴﻂ آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎه از دﺳﻴﻜﺎﺗﻮر اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮدهاﻳﺪ؟ ﻛﺎرﺑﺮد و اﻫﻤﻴﺖ آن در ﭼﻴﺴﺖ؟‬

‫ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻛﻨﻴﺪ‬

‫در ﻣﻮرد اﻧﻮاع رﻧﮓ ﺳﻴﻠﻴﻜﺎژل و دﻟﻴﻞ ﺗﻐﻴﻴﺮ رﻧﮓ آن ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ب( دﺳﻴﻜﺎﺗﻮر‬ ‫اﻟﻒ( ﺑﺴﺘﺔ ﺳﻴﻠﻴﻜﺎژل‬

‫ﺷﻜﻞ ‪2‬‬

‫‪ .1‬ﺳﻴﻠﻴﻜﺎژل داﻧﻪﻫﺎي ﺷﻔﺎف و ﻣﺘﺨﻠﺨﻞ ﺳﻴﻠﻴﺴﻴﻢ دي اﻛﺴﻴﺪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻً در ﺑﺴﺘﻪﻫﺎي ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮي‪ ،‬در ﺑﺴﺘﻪﺑﻨﺪي ﺑﺮﺧﻲ وﺳﺎﻳﻞ ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از‬
‫ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﺨﺮب رﻃﻮﺑﺖ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲرود‪.‬‬
‫‪63‬‬
‫ﻫﻤﺎنﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﮔﺎﻫﻲ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ وﺟﻮد رﻃﻮﺑﺖ و ﮔﺎﻫﻲ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﺣﺬف آن اﺳﺖ‪ .‬ﺗﻤﺎﻣﻲ اﻳﻦ ﻣﻮارد ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ اﻫﻤﻴﺖ‬
‫ﻣﻘﺪار رﻃﻮﺑﺖ و ﻛﻨﺘﺮل آن اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻛﻨﻴﺪ‬
‫در ﻣﻮرد دﺳﻴﻜﺎﺗﻮر و ﻛﺎرﺑﺮد آن ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ و ﻧﺘﻴﺠﻪ را در ﻛﻼس اراﺋﻪ دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫رﻃﻮﺑﺖ در ﺧﺎك‬
‫ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻫﺎي زﻳﺮ ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻴﺪ و اﺛﺮ رﻃﻮﺑﺖ در ﺧﺎك را ﺗﻮﺿﻴﺢ دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫ب( ﺧﺎك ﺑﺪون رﻃﻮﺑﺖ‬ ‫اﻟﻒ( ﺧﺎك ﺑﺎ رﻃﻮﺑﺖ زﻳﺎد‬

‫ﺷﻜﻞ ‪3‬‬

‫در ﺷﻜﻞدﻫﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺪﻧﻪﻫﺎي ﺳﺮاﻣﻴﻜﻲ‪ ،‬از ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻣﻮاد اوﻟﻴﻪ ﺑﺎ آب اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﻣﻘﺪار رﻃﻮﺑﺖ ﺑﺮ اﺳﺎس روش ﺳﺎﺧﺖ‬
‫ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻛﻢ ﻳﺎ زﻳﺎد ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻮاد اوﻟﻴﻪ ﺳﺮاﻣﻴﻜﻲ در ﻓﻀﺎي ﺑﺎز ﻧﮕﻪ داري ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ در روزﻫﺎي‬
‫ﺑﺎراﻧﻲ‪ ،‬رﻃﻮﺑﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻳﺎ در روزﻫﺎي آﻓﺘﺎﺑﻲ‪ ،‬رﻃﻮﺑﺖ ﺧﻮد را از دﺳﺖ ﺑﺪﻫﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻻزم اﺳﺖ رﻃﻮﺑﺖ ﻣﻮاد اوﻟﻴﻪ و آﻣﻴﺰ‬
‫اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻧﻜﺘﻪ‬

‫ﻣﺎﻳﻊ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در ﺗﺮﻛﻴﺐ آﻣﻴﺰ ﺳﺮاﻣﻴﻜﻲ‪ ،‬ﻓﻘﻂ آب ﻧﻴﺴﺖ و ﮔﺎﻫﻲ از ﻣﺎﻳﻌﺎت دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪64‬‬
 ‫ﺗﻌﻴﻴﻦ رﻃﻮﺑﺖ و داﻧﻪﺑﻨﺪي‬

‫اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻣﻴﺰان رﻃﻮﺑﺖ‬

‫ﻣﻘﺪار رﻃﻮﺑﺖ در ﻣﻮاد اوﻟﻴﻪ و ﺑﺪﻧﻪﻫﺎي ﺳﺮاﻣﻴﻜﻲ اﻫﻤﻴﺖ ﺑﺴﻴﺎري دارد‪ .‬در ﺻﻨﻌﺖ‪ ،‬روشﻫﺎ و ﺗﺠﻬﻴﺰات ﻣﺘﻨﻮﻋﻲ ﺑﺮاي‬
‫اﻧﺪازهﮔﻴﺮي و ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻘﺪار رﻃﻮﺑﺖ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲرود‪.‬‬
‫ﻣﻘﺪار رﻃﻮﺑﺖ ﺑﺮ اﺳﺎس درﺻﺪ ﮔﺰارش ﻣﻲﺷﻮد و ﻣﺤﺎﺳﺒﺔ آن ﺑﺮ دو ﻣﺒﻨﺎي ﺧﺸﻚ و ﺗﺮ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺗﻌﻴﻴﻦ درﺻﺪ رﻃﻮﺑﺖ‬

‫ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي وزن ﺗﺮ‬ ‫ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي وزن ﺧﺸﻚ‬

‫ﻧﻤﻮدار ‪1‬‬

‫اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻣﻴﺰان رﻃﻮﺑﺖ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻣﺮاﺣﻞ زﻳﺮ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد‪:‬‬

‫‪ -1‬رﻳﺨﺘﻦ ﻣﻘﺪاري از ﭘﻮدرآﻣﻴﺰ ﺑﺮ روي ﻓﻮﻳﻞ آﻟﻮﻣﻴﻨﻴﻮﻣﻲ ﻳﺎ ﺑﻮﺗﺔ ﺳﺮاﻣﻴﻜﻲ از ﻗﺒﻞ وزن ﺷﺪه )ﺑﺮاي ﺳﻬﻮﻟﺖ ﻛﺎر و ﺣﻔﻆ‬
‫ﻧﻤﻮﻧﻪ( و اﻧﺪازهﮔﻴﺮي وزن ﺗﺮ آن )‪.(mw‬‬
‫‪ -2‬ﻗﺮار دادن ﻧﻤﻮﻧﺔ وزن ﺷﺪه درون ﺧﺸﻚﻛﻦ ﺑﺎ دﻣﺎي‪ 110‬درﺟﻪ ﺳﻠﺴﻴﻮس ﺑﻪ ﻣﺪت ‪ 2‬ﺳﺎﻋﺖ و اﻧﺪازهﮔﻴﺮي وزن ﺧﺸﻚ‬
‫آن )‪.(md‬‬

‫ﻗﺮار دادن ﻧﻤﻮﻧﻪ در داﺧﻞ ﺧﺸﻚﻛﻦ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر رﺳﻴﺪن ﺑﻪ وزن ﺛﺎﺑﺖ اﺳﺖ و ﻣﺪت زﻣﺎن آن ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺘﻐﻴﺮ‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ -3‬ﻣﺤﺎﺳﺒﺔ رﻃﻮﺑﺖ ﻃﺒﻖ راﺑﻄﻪﻫﺎي زﻳﺮ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد‪:‬‬

‫وزن ﺧﺸﻚ _ وزن ﺗﺮ ‬

‫ ﻣﻴﺰان رﻃﻮﺑﺖ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي وزن ﺧﺸﻚ )‪(%‬‬ ‫ ‬ ‫‪100‬‬ ‫‪100‬‬
‫وزن ﺧﺸﻚ ‬ ‫ ‬

‫وزن ﺧﺸﻚ _ وزن ﺗﺮ‬

‫ ﻣﻴﺰان رﻃﻮﺑﺖ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي وزن ﺗﺮ )‪(%‬‬ ‫ ‬ ‫‪100‬‬ ‫ ‬ ‫‪100‬‬
‫وزن ﺗﺮ‬

‫‪65‬‬
 ‫ﻧﻜﺘﻪ اﻳﻤﻨﻲ‬
‫ﻫﻨﮕﺎم ﻛﺎر ﺑﺎ ﺧﺸﻚﻛﻦ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از اﻧﺒﺮ و دﺳﺘﻜﺶ اﻟﺰاﻣﻲ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻧﻜﺘﻪ‬

‫ﻻزم اﺳﺖ ﻫﻨﮕﺎم ﮔﺰارش درﺻﺪ رﻃﻮﺑﺖ‪ ،‬ﻣﺒﻨﺎي ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت )ﺗﺮ ﻳﺎ ﺧﺸﻚ( ﻧﻴﺰ ﮔﺰارش ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖوﮔﻮ ﻛﻨﻴﺪ‬

‫ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﮔﺰارش ﻧﻜﺮدن ﻣﺒﻨﺎي ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت رﻃﻮﺑﺖ ﺑﺎﻋﺚ ﭼﻪ ﻣﺸﻜﻠﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ؟‬

‫ﻣﺜﺎلﻫﺎﻳﻲ از ﻧﺤﻮة ﮔﺰارش درﺻﺪ رﻃﻮﺑﺖ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﺒﻨﺎي ﺗﺮ ﻳﺎ ﺧﺸﻚ ﻛﻪ در ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻌﻤﻮل اﺳﺖ در ﺷﻜﻞ ‪ 4‬آﻣﺪه‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﭼﻴﻨﻲ ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ‬ ‫آﺟﺮ‬ ‫دﻳﺮﮔﺪازﻫﺎ و ﺳﺮاﻣﻴﻚﻫﺎي ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ‬

‫ﻣﻌﻤﻮﻻً اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺒﻨﺎي وزﻧﻲ ﺗﺮ‬ ‫ﻣﻌﻤﻮﻻً اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺒﻨﺎي وزﻧﻲ ﺗﺮ‬ ‫ﻣﻌﻤﻮﻻً اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺒﻨﺎي وزﻧﻲ ﺧﺸﻚ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪4‬‬

‫در آزﻣﻮن روانﺳﺎزي از ﻣﺒﻨﺎي ﺧﺸﻚ و در دوﻏﺎبﺳﺎزي از ﻣﺒﻨﺎي ﺗﺮ ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﺔ درﺻﺪ رﻃﻮﺑﺖ اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‬
‫ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪66‬‬
 ‫ﺗﻌﻴﻴﻦ رﻃﻮﺑﺖ و داﻧﻪﺑﻨﺪي‬

‫ﻛﺎر ﻋﻤﻠﻲ ‪ :1‬اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻣﻴﺰان رﻃﻮﺑﺖ‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻛﺎرﮔﺎﻫﻲ‬

‫ﻣﻮاد و اﺑﺰار‪ :‬ﺑﻮﺗﺔ ﺳﺮاﻣﻴﻜﻲ ﻳﺎ ورق آﻟﻮﻣﻴﻨﻴﻮم‪ ،‬ﺗﺮازو )ﺑﺎ دﻗﺖ ‪ 0/1‬ﻳﺎ ‪ 0/01‬ﮔﺮم(‪ ،‬ﺧﺸﻚﻛﻦ‪ ،‬دﺳﻴﻜﺎﺗﻮر‪،‬‬
‫ﻣﺎدة اوﻟﻴﺔ ﺳﺮاﻣﻴﻜﻲ و وﺳﺎﻳﻞ اﻳﻤﻨﻲ )دﺳﺘﻜﺶ و اﻧﺒﺮ(‪.‬‬
‫ﺷﺮح ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‪:‬‬
‫‪ -1‬ﻣﻘﺪاري از ﭘﻮدر آﻣﻴﺰ را ﺑﺮ روي ورق آﻟﻮﻣﻴﻨﻴﻮﻣﻲ ﻳﺎ داﺧﻞ ﺑﻮﺗﺔ از ﻗﺒﻞ وزن ﺷﺪه ﺑﺮﻳﺰﻳﺪ‪.‬‬
‫‪ -2‬وزن آن )‪ (mw‬را اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻛﻨﻴﺪ و در ﺟﺪول ﻳﺎدداﺷﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ -3‬ﻧﻤﻮﻧﺔ وزن ﺷﺪه را درون ﺧﺸﻚ ﻛﻦ ﺑﺎ دﻣﺎي ‪ 110‬درﺟﻪ ﺳﻠﺴﻴﻮس ﺑﻪ ﻣﺪت ‪ 2‬ﺳﺎﻋﺖ )ﺑﺮاي رﺳﻴﺪن ﺑﻪ‬
‫وزن ﺛﺎﺑﺖ( ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ -4‬ﻧﻤﻮﻧﻪ را از ﺧﺸﻚ ﻛﻦ ﺑﻪ دﺳﻴﻜﺎﺗﻮر اﻧﺘﻘﺎل دﻫﻴﺪ ﺗﺎ ﺳﺮد ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ -5‬وزن ﺧﺸﻚ )‪ (md‬آن را اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻛﻨﻴﺪ و در ﺟﺪول ﻳﺎدداﺷﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ -6‬ﻃﺒﻖ راﺑﻄﻪﻫﺎي اراﺋﻪ ﺷﺪه درﺻﺪ رﻃﻮﺑﺖ را ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ و ﺟﺪول را ﺗﻜﻤﻴﻞ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ -7‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺧﻮد را ﺑﺎ ﮔﺮوهﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ -8‬آﻳﺎ ﻣﻴﺰان رﻃﻮﺑﺖ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي وزﻧﻲ ﺧﺸﻚ و ﺗﺮ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ؟‬
‫‪ -9‬ﭼﻪ دﻟﻴﻠﻲ ﺑﺮ ﻟﺰوم ذﻛﺮ ﻧﻮع ﻣﺒﻨﺎي ﻣﺤﺎﺳﺒﺔ رﻃﻮﺑﺖ وﺟﻮد دارد؟‬
‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬در ﻫﺮ ﻣﻮرد ﻻزم اﺳﺖ وزن ﺑﻮﺗﻪ ﻳﺎ ﻫﺮ وﺳﻴﻠﺔ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه را از وزن اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪه ﻛﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺟﺪول ‪1‬‬

‫درﺻﺪ رﻃﻮﺑﺖ‬ ‫وزن ﺗﺮ‬ ‫وزن ﺑﻮﺗﻪ ﻳﺎ ﻓﻮﻳﻞ‬

‫وزن ﺧﺸﻚ )‪(md‬‬
‫ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي ﺗﺮ‬ ‫ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي ﺧﺸﻚ‬ ‫)‪(mw‬‬ ‫آﻟﻮﻣﻴﻨﻴﻮم‬

‫‪ -1‬از ﻟﺒﺎس ﻛﺎر و دﺳﺘﻜﺶ در ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺎرﮔﺎه اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺎت اﻳﻤﻨﻲ‬
‫‪ -2‬ﻫﻨﮕﺎم ﺧﺎرج ﻛﺮدن ﺑﻮﺗﻪ ﻳﺎ ﻓﻮﻳﻞ از اﻧﺒﺮ و دﺳﺘﻜﺶ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ -3‬ﻗﺒﻞ از ﻛﺎر ﺑﺎ ﺗﺠﻬﻴﺰات ﻛﺎرﮔﺎﻫﻲ‪ ،‬ﺑﺎ ﻫﻨﺮآﻣﻮز ﺧﻮد ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫‪67‬‬
 ‫ﻛﺎر ﻋﻤﻠﻲ‪ :2‬ﺗﻌﻴﻴﻦ آب ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي ﺗﺮ و ﺧﺸﻚ‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻛﺎرﮔﺎﻫﻲ‬

‫ﻣﻮاد و اﺑﺰار‪ :‬ﺧﺎك ﻛﺎﺋﻮﻟﻦ‪ ،‬ﺑﻮﺗﻪ ﻳﺎ ﻓﻮﻳﻞ آﻟﻮﻣﻴﻨﻴﻮﻣﻲ‪ ،‬ﻫﺎون‪ ،‬ﺗﺮازو )ﺑﺎ دﻗﺖ ‪ 0/1‬ﻳﺎ ‪ 0/01‬ﮔﺮم(‪ ،‬ﺧﺸﻚﻛﻦ و‬
‫دو ﻋﺪد ﻇﺮف‪.‬‬
‫ﺷﺮح ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‪:‬‬
‫‪ -1‬ﻣﻘﺪاري ﺧﺎك ﻛﺎﺋﻮﻟﻦ را در ﺑﻮﺗﻪ ﻳﺎ ﻓﻮﻳﻞ آﻟﻮﻣﻴﻨﻴﻮﻣﻲ رﻳﺨﺘﻪ و ﺑﻪ ﻣﺪت ‪ 2‬ﺳﺎﻋﺖ در ﺧﺸﻚﻛﻦ ﺑﺎ دﻣﺎي‬
‫‪ 110‬درﺟﺔ ﺳﻠﺴﻴﻮس ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ -2‬ﺧﺎك ﻛﺎﺋﻮﻟﻦ ﺧﺸﻚ ﺷﺪه را در ﻫﺎون ﭘﻮدر ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ -3‬داﺧﻞ ﻫﺮ ﻇﺮف ﺑﻪ ﻣﻘﺪار ‪ 100‬ﮔﺮم ﺧﺎك ﻛﺎﺋﻮﻟﻦ ﺑﺮﻳﺰﻳﺪ‪.‬‬
‫‪ -4‬ﻣﻘﺪار آب ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﺑﺮاي ﭘﻮدر ﺧﺎك ﻛﺎﺋﻮﻟﻦ ﺑﺎ ‪ 30‬درﺻﺪ رﻃﻮﺑﺖ را ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي ﺧﺸﻚ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ و ﺑﻪ ﻳﻜﻲ‬
‫از ﻇﺮوف اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ -5‬ﻣﻘﺪار آب ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﺑﺮاي ﭘﻮدر ﺧﺎك ﻛﺎﺋﻮﻟﻦ ﺑﺎ ‪ 30‬درﺻﺪ رﻃﻮﺑﺖ را ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي ﺗﺮ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ و ﺑﻪ ﻇﺮف‬
‫دﻳﮕﺮ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ -6‬ﺟﺪول زﻳﺮ را ﻛﺎﻣﻞ و ﻧﺘﺎﻳﺞ دو ﻣﺒﻨﺎي ﻣﺤﺎﺳﺒﺎﺗﻲ را ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺟﺪول ‪2‬‬

‫درﺻﺪ رﻃﻮﺑﺖ‬ ‫ﻣﺒﻨﺎي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ رﻃﻮﺑﺖ وزن ﺧﺎك ﻛﺎﺋﻮﻟﻦ ﺧﺸﻚ )ﮔﺮم( ﻣﻴﺰان آب ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز)ﮔﺮم(‬
‫‪30%‬‬ ‫‪100‬‬ ‫ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي ﺧﺸﻚ‬
‫‪30%‬‬ ‫‪100‬‬ ‫ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي ﺗﺮ‬

‫ﻳﻜﻲ از ﻣﺰاﻳﺎي ﻣﻬﻢ ﺷﻜﻞ دﻫﻲ ﺑﻪ روش ﭘﺮس ﭘﻮدر‪ ،‬ﭼﮕﺎﻟﻲ ﺑﺎﻻي ﻗﻄﻌﻪ اﺳﺖ‪ .‬در روش ﭘﺮس ﭘﻮدر‪ ،‬ﺑﻪ دﻟﻴﻞ درﺻﺪ رﻃﻮﺑﺖ‬
‫ﻛﻢ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ روشﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻛﺴﺘﺮود ﮔﻞ ﭘﻼﺳﺘﻴﻚ ﻳﺎ رﻳﺨﺘﻪﮔﺮي دوﻏﺎﺑﻲ‪ ،‬ﻗﻄﻌﻪ ﭼﮕﺎﻟﻲ ﺑﺎﻻﺗﺮي دارد و اﻳﻦ اﻣﺮ‬
‫ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ در اﻓﺰاﻳﺶ اﺳﺘﺤﻜﺎم ﺧﺎم‪ ،‬ﺧﺸﻚ و اﺳﺘﺤﻜﺎم ﭘﺲ از ﭘﺨﺖ آن ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫در ﺟﺪول ﺷﻤﺎره ‪ 3‬ﻣﺤﺪودة ﺗﻘﺮﻳﺒﻲ ﻣﻘﺪار رﻃﻮﺑﺖ در ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺧﺎم ﺳﺮاﻣﻴﻜﻲ )ﻣﺒﻨﺎي درﺻﺪ وزﻧﻲ ﺧﺸﻚ( آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺟﺪول ‪3‬‬

‫درﺻﺪ رﻃﻮﺑﺖ ﺑﺮاي ﺷﻜﻞدﻫﻲ‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل‬

‫ﻛﻤﺘﺮ از ‪5%‬‬ ‫ﺳﺮاﻣﻴﻚ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ‬
‫‪4-8%‬‬ ‫دﻳﺮﮔﺪازﻫﺎ‬
‫‪9-16%‬‬ ‫ﭼﻴﻨﻲ ﻣﻈﺮوف‬
‫‪12-16%‬‬ ‫ﭼﻴﻨﻲ ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ‬

‫‪68‬‬
 ‫ﺗﻌﻴﻴﻦ رﻃﻮﺑﺖ و داﻧﻪﺑﻨﺪي‬

‫ﺗﺠﻬﻴﺰات اﻧﺪازهﮔﻴﺮي رﻃﻮﺑﺖ‬

‫اﻣﺮوزه ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﺴﺮﻳﻊ در رﻃﻮﺑﺖ ﺳﻨﺠﻲ ﻣﻮاد‪ ،‬ﺗﺠﻬﻴﺰات آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ ﻣﺘﻨﻮﻋﻲ وﺟﻮد دارد‪.‬‬

‫رﻃﻮﺑﺖ ﺳﻨﺠﻲ ﺑﺎ واﻛﻨﺶﮔﺮ ﻛﻠﺴﻴﻢ ﻛﺎرﺑﺎﻳﺪ‬

‫از ﻃﺮﻳﻖ ﻓﺸﺎر ﮔﺎز اﺳﺘﻴﻠﻦ ﺣﺎﺻﻞ از واﻛـﻨﺶ ﭘـﻮدر‬
‫ﻛﻠﺴﻴﻢ ﻛﺎرﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ رﻃﻮﺑـﺖ ﻣﻮﺟـﻮد در ﺧـﺎك‪ ،‬ﻣﻴـﺰان‬
‫رﻃﻮﺑﺖ ﻣﻮاد را اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫رﻃﻮﺑﺖ ﺳﻨﺠﻲ اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ‬

‫ﺑﺮ اﺳﺎس اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻣﻘﺎوﻣـﺖ اﻟﻜﺘﺮﻳﻜـﻲ ﻣـﺎده ﻛـﺎر‬
‫ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﻫﺮﭼﻪ درﺻﺪ رﻃﻮﺑـﺖ ﺑـﺎﻻﺗﺮ ﺑﺎﺷـﺪ ﻣﻘﺎوﻣـﺖ‬
‫اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﻣﺎده ﻛﻤﺘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫رﻃﻮﺑﺖ ﺳﻨﺠﻲ وزﻧﻲ‬

‫ﺑﺮ اﺳﺎس وزن ﻛﺮدن ﻫﻢزﻣـﺎن ﻣـﺎده و ﺣـﺮارت دادن‬
‫آن‪ ،‬ﻣﻴﺰان رﻃﻮﺑﺖ را ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ و ﮔﺰارش ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻛﺎر ﻋﻤﻠﻲ ‪ :3‬درﺻﺪ رﻃﻮﺑﺖ ﺧﺎك ﻛﺎﺋﻮﻟﻦ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪه در ﻛﺎر ﻋﻤﻠﻲ ‪ 1‬را ﺑﺎ ﻳﻜﻲ از ﺗﺠﻬﻴﺰات ﻣﻮﺟﻮد و‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻛﺎرﮔﺎﻫﻲ‬

‫در دﺳﺘﺮس اﻧﺪازهﮔﻴﺮي و ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫‪69‬‬
 ‫داﻧﻪﺑﻨﺪي‬
‫ﭘﻮدر ﻳﺎ ﻣﺎﺳﻪ از ﻣﺠﻤﻮﻋﻪاي از داﻧﻪﻫﺎ ﻳﺎ ذرات ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻮع ﻣﻮاد اوﻟﻴﻪ‪ ،‬اﻧﺪازة ﻫﺮ ذره ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ از ﭼﻨﺪ‬
‫ﻧﺎﻧﻮﻣﺘﺮ ﺗﺎ ﭼﻨﺪ ﻣﻴﻜﺮوﻣﺘﺮ ﻳﺎ ﺣﺘﻲ ﭼﻨﺪ ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل‪ ،‬ذرات ﻣﻮاد رﺳﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﺎﺋﻮﻟﻦ‪ ،‬اﺑﻌﺎدي ﻛﻮﭼﻚﺗﺮ از ‪ 0/5‬ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ دارﻧﺪ ﻛﻪ ﻗﺎﺑﻞ رؤﻳﺖ ﺑﺎ ﭼﺸﻢ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ -5‬ذرات رس ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه زﻳﺮ ﻣﻴﻜﺮوﺳﻜﻮپ‬

‫وﻟﻲ ذرات ﺳﻴﻠﻴﺲ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ از ﭼﻨﺪ ﻣﻴﻜﺮوﻣﺘﺮ ﺗﺎ ﭼﻨﺪ ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ و ﺣﺘﻲ ﺑﺰرگﺗﺮ ﻧﻴﺰ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ -6‬داﻧﻪﻫﺎي ﻣﺎﺳﺔ ﺳﻴﻠﻴﺴﻲ ﻗﺎﺑﻞ رؤﻳﺖ ﺑﺎ ﭼﺸﻢ‬

‫ﺗﻮزﻳﻊ اﻧﺪازة ذرات‬

‫ﻳﻚ ﭘﻮدر ﻣﻌﻤﻮﻻً ذراﺗﻲ ﺑﺎ اﺑﻌﺎد و اﻧﺪازهﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوت دارد‪ .‬ﺑﻪ ﺗﻨﻮع در اﻧﺪازة ذرات‪ ،‬از ﻛﻮﭼﻚﺗﺮﻳﻦ ﺗﺎ ﺑﺰرگﺗﺮﻳﻦ ذرة ﻣﺎده‬
‫»ﺗﻮزﻳﻊ اﻧﺪازة ذرات« ﻳﺎ »ﮔﺴﺘﺮة داﻧﻪﺑﻨﺪي« ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ‪ .‬ﻫﺮﭼﻪ اﻳﻦ ﺗﻨﻮع ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﻮزﻳﻊ داﻧﻪﺑﻨﺪي آن ﻣﺎدة اوﻟﻴﻪ ﻳﺎ ﭘﻮدر‬
‫ﮔﺴﺘﺮدهﺗﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪70‬‬
 ‫ﺗﻌﻴﻴﻦ رﻃﻮﺑﺖ و داﻧﻪﺑﻨﺪي‬

‫در ﺷﻜﻞﻫﺎي زﻳﺮ‪ ،‬اﺿﻼع ﻣﺮﺑﻊ ‪ 5‬ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮ‪ ،‬ﻗﻄﺮ داﻳﺮهﻫﺎي آﺑﻲ ‪ 2‬ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮ‪ ،‬ﻗﻄﺮ داﻳﺮهﻫﺎي ﺳﺒﺰ ‪1‬‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻛﻼﺳﻲ‬
‫ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮ و ﻗﻄﺮ داﻳﺮهﻫﺎي ﻗﺮﻣﺰ ‪ 0/5‬ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺴﺎﺣﺖ ﺳﻄﺢ ﺳﻔﻴﺪ را در ﻫﺮ ﻳﻚ از ﺷﻜﻞﻫﺎي ‪ 2 ،1‬و ‪ 3‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ و ﺟﺪاول را ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎ ﭘﺮ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬

‫ﺟﺪول ‪4‬‬
‫ﺗﻌﺪاد داﻳﺮهﻫﺎ‬
‫ﺗﻮزﻳﻊ اﻧﺪازة داﻳﺮهﻫﺎ‬ ‫ﺷﻤﺎرة ﺷﻜﻞ‬
‫ﻗﺮﻣﺰ‬ ‫ﺳﺒﺰ‬ ‫آﺑﻲ‬
‫‪1‬‬
‫‪0‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪ 1‬ﺗﺎ ‪ 2‬ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮ‬ ‫‪2‬‬
‫‪3‬‬

‫ﻣﺴﺎﺣﺖ‬
‫درﺻﺪ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﺳﻔﻴﺪ رﻧﮓ‬ ‫ﻣﺴﺎﺣﺖ ﺳﻔﻴﺪ‬ ‫ﺷﻤﺎرة ﺷﻜﻞ‬
‫ﻗﺮﻣﺰ‬ ‫ﺳﺒﺰ‬ ‫آﺑﻲ‬
‫‪49/76%‬‬ ‫‪25-12/56=12/44‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪12/56‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪2‬‬
‫‪3‬‬
‫ﺑﺎ ﻓﺮض اﻳﻨﻜﻪ داﻳﺮهﻫﺎي رﻧﮕﻲ‪ ،‬ﻫﻤﺎن داﻧﻪﻫﺎي ﭘﻮدر ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻔﻬﻮم درﺻﺪ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﺳﻔﻴﺪ رﻧﮓ ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫ﺑﻮد؟‬
‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲﺗﻮان ﻣﺴﺎﺣﺖ ﻗﺴﻤﺖ ﺳﻔﻴﺪ رﻧﮓ را ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻛﺎﻫﺶ داد؟‬

‫داﻧﻪﻫﺎي ﺳﻪ ﻧﻮع ﭘﻮدر در ﻳﻚ واﺣﺪ ﺳﻄﺢ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺷﻜﻞﻫﺎي زﻳﺮ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﻜﻞﻫﺎ‪،‬‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻛﻼﺳﻲ‬
‫ﺟﺎﻫﺎي ﺧﺎﻟﻲ را ﺑﺎ ﻛﻠﻤﺎت ﻣﻨﺎﺳﺐ ﭘﺮ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﭘﻮدر ‪3‬‬ ‫ﭘﻮدر ‪2‬‬ ‫ﭘﻮدر ‪1‬‬

‫ﮔﺴﺘﺮده ﺗﺮﻳﻦ ﺗﻮزﻳﻊ اﻧﺪازة ذرات را ‪ .....................‬دارد و ﺑﺎرﻳﻚﺗﺮﻳﻦ ﺗﻮزﻳﻊ اﻧﺪازة ذرات را ‪...........................‬دارد‪.‬‬
‫ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺗﻌﺪاد ذرات در واﺣﺪ ﺳﻄﺢ در ‪ .......................‬اﺳﺖ و ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻓﻀﺎي ﺧﺎﻟﻲ ﺑﻴﻦ ذرات در‬
‫‪ .........................‬اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻗﻄﻌﺔ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه از ‪ ..............................‬ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺗﺮاﻛﻢ را ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪.‬‬
‫‪71‬‬
 ‫ﻛﺎر ﻋﻤﻠﻲ ‪ :4‬ﺑﺮرﺳﻲ ﺗﻮزﻳﻊ اﻧﺪازة ذرات‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻛﺎرﮔﺎﻫﻲ‬
‫ﻣﻮاد و اﺑﺰار‪ :‬ﻇﺮف ﺷﻔﺎف‪ ،‬ﻣﻮاد ﺑﺎ اﻧﺪازهﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﺮاي ﭘﺮ ﻛﺮدن ﻇﺮف ﺷﻴﺸﻪاي )ﻣﺎﻧﻨﺪ‪ :‬ﮔﺮدو‪ ،‬ﻧﺨﻮد‪،‬‬
‫ﻋﺪس ﻳﺎ ﮔﻠﻮﻟﻪﻫﺎي ﺑﺎلﻣﻴﻞ در ﺳﻪ اﺑﻌﺎد ﻛﻮﭼﻚ‪ ،‬ﻣﺘﻮﺳﻂ و ﺑﺰرگ(‪.‬‬
‫ﺷﺮح ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‪:‬‬
‫‪ -1‬اﺑﻌﺎد ﻣﻮاد را اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻛﺮده و ﻳﺎدداﺷﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ -2‬در ﻇﺮف ﺷﻤﺎرة ‪ 1‬ﻣﻮاد ﺑﺎ ﺑﺰرگﺗﺮﻳﻦ اﺑﻌﺎد را ﺑﺮﻳﺰﻳﺪ ﺗﺎ ﻇﺮف ﭘﺮﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ -3‬در ﻇﺮف ﺷﻤﺎرة ‪ 2‬ﺑﺰرگﺗﺮﻳﻦ ﻣﻮاد را ﺑﺎ ﻛﻮﭼﻚﺗﺮﻳﻦ ﻣﻮاد ﻣﺨﻠﻮط ﻛﻨﻴﺪ و در ﻇﺮف ﺑﺮﻳﺰﻳﺪ‪.‬‬
‫‪ -4‬در ﻇﺮف ﺷﻤﺎرة ‪ 3‬از ﻣﺨﻠﻮط ﺗﻤﺎم ﻣﻮاد در اﻧﺪازهﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮاي ﭘﺮ ﻛﺮدن ﻇﺮف اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ -5‬ﻇﺮوف را از ﻟﺤﺎظ وﺟﻮد ﺟﺎﻫﺎي ﺧﺎﻟﻲ ﺑﺎ دﻗﺖ ﻣﺸﺎﻫﺪه و ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ -6‬ﺟﺪول زﻳﺮ را ﺗﻜﻤﻴﻞ و ﻧﻤﻮدار را ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻇﺮﻓﻲ ﻛﻪ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﺟﺎي ﺧﺎﻟﻲ را دارد ﭘﺮ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺟﺪول ‪5‬‬
‫ﻛﻮﭼﻚ‬ ‫ﻣﺘﻮﺳﻂ‬ ‫ﺑﺰرگ‬
‫اﺑﻌﺎد )ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ(‬

‫ﺗﻌﺪاد‬
‫ﺷﻤﺎرة ﻇﺮف‬
‫ﻛﻮﭼﻚ‬ ‫ﻣﺘﻮﺳﻂ‬ ‫ﺑﺰرگ‬
‫‪1‬‬
‫‪2‬‬
‫‪3‬‬

‫‪72‬‬
 ‫ﺗﻌﻴﻴﻦ رﻃﻮﺑﺖ و داﻧﻪﺑﻨﺪي‬

‫ﻃﺒﻖ ﻛﺎرﻫﺎي ﻋﻤﻠﻲ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه‪ ،‬ﺑﺮاي رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺗﺮاﻛﻢ در ﺑﺪﻧﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﻮدرﻫﺎ‪ ،‬ﻻزم اﺳﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ و ﮔﻮ ﻛﻨﻴﺪ‬

‫ﭘﻮدر‪ ،‬ﺗﻮزﻳﻊ ﮔﺴﺘﺮدهاي از اﻧﺪازة ذرات داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬درﺑﺎرة ﻋﻠﺖ اﻳﻦ اﺻﻞ ﺑﺎ ﻫﻢ در ﻛﻼس ﮔﻔﺖوﮔﻮ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫دو ﻗﻄﻌﺔ ﻛﺎﺷﻲ دﻳﻮار ﻛﻪ ﺑﺎ دو ﻧﻮع ﭘﻮدر ﻣﺘﻔﺎوت ﭘﺮس ﺷﺪه‪ ،‬در زﻳﺮ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺼﺎوﻳﺮ‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻛﻼﺳﻲ‬
‫ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﻪ ﺳﺆاﻻت ﭘﺎﺳﺦ دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫ﻗﻄﻌﻪ ‪2‬‬ ‫ﻗﻄﻌﻪ ‪1‬‬

‫‪ -1‬ﻛﺪام ﻗﻄﻌﻪ ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖﺗﺮ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲرﺳﺪ؟‬
‫‪ -2‬ﺗﺨﻠﺨﻞ و ﻓﻀﺎي ﺧﺎﻟﻲ در ﻛﺪام ﻗﻄﻌﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺳﺖ؟‬
‫‪ -3‬اﺳﺘﺤﻜﺎم ﻛﺪام ﻗﻄﻌﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ؟‬
‫‪ -4‬داﻧﻪﺑﻨﺪي ﭘﻮدر ﻛﺪام ﻗﻄﻌﻪ ﻣﻨﺎﺳﺐﺗﺮ ﺑﻮده اﺳﺖ؟‬

‫ﻣﺎدة اوﻟﻴﻪ ﺑﺮاﺳﺎس داﻧﻪﺑﻨﺪي‬

‫اﻧﺪازة ذرات‬ ‫ﺗﻮزﻳﻊ اﻧﺪازة ذرات‬

‫رﻳﺰ‬ ‫درﺷﺖ‬ ‫ﮔﺴﺘﺮده‬ ‫ﺑﺎرﻳﻚ‬

‫ﻧﻤﻮدار ‪2‬‬

‫‪73‬‬
 ‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﻜﻞﻫﺎي زﻳﺮ ﺟﺎﻫﺎي ﺧﺎﻟﻲ را ﭘﺮ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻛﻼﺳﻲ‬

‫‪ 0/1‬ﺗﺎ ‪ 0/2‬ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ‬ ‫‪ 0/2‬ﺗﺎ ‪ 0/4‬ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ‬ ‫‪ 0/3‬ﺗﺎ ‪ 0/5‬ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ‬ ‫‪ 0/4‬ﺗﺎ ‪ 0/8‬ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ‬

‫‪ 0/5‬ﺗﺎ ‪ 1/2‬ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ‬ ‫‪ 0/8‬ﺗﺎ ‪ 1/7‬ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ‬ ‫‪ 1/2‬ﺗﺎ ‪ 3‬ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ‬ ‫‪ 3‬ﺗﺎ ‪ 3/4‬ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ‬

‫ﺑﺎرﻳﻚﺗﺮﻳﻦ ﺗﻮزﻳﻊ اﻧﺪازة ذرات ‪........................................‬‬ ‫رﻳﺰﺗﺮﻳﻦ اﻧﺪازة ذرات ‪...........................................‬‬
‫ﮔﺴﺘﺮدهﺗﺮﻳﻦ ﺗﻮزﻳﻊ اﻧﺪازة ذرات ‪......................................‬‬ ‫درﺷﺖﺗﺮﻳﻦ اﻧﺪازة ذرات ‪.....................................‬‬

‫ﻗﺒﻞ از ﺷﻜﻞدﻫﻲ و ﺑﻌﺪ از ﻣﺮﺣﻠﺔ آﺳﻴﺎب ﻛﺮدن‪ ،‬آﻣﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ داﻧﻪﺑﻨﺪي ﺷﺪه و اﻧﺪازة ذرات و ﺗﻮزﻳﻊ آﻧﻬﺎ ﺗﻌﻴﻴﻦ‬
‫و ﻛﻨﺘﺮل ﺷﻮد‪ .‬اﻧﺪازة ذرات و ﺗﻮزﻳﻊ آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ روش ﺷﻜﻞدﻫﻲ و ﻛﺎرﺑﺮد ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫اﺑﻌﺎد ذرات ﻧﺒﺎﻳﺪ از ﺣﺪ ﻣﺠﺎز ﺑﺰرگﺗﺮ ﻳﺎ ﻛﻮﭼﻚﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻮزﻳﻊ اﻧﺪازة ذرات ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ روش و ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺷﻜﻞدﻫﻲ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪاي ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺘﻮان ﺑﻪ ﺣﺪاﻛﺜﺮ‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‬
‫ﺗﺮاﻛﻢ و ﻳﻜﻨﻮاﺧﺘﻲ در ﻗﻄﻌﻪ دﺳﺖ ﻳﺎﻓﺖ‪.‬‬

‫روشﻫﺎي داﻧﻪﺑﻨﺪي‬
‫ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ و ﻛﺎرﺑﺮديﺗﺮﻳﻦ روشﻫﺎي داﻧﻪﺑﻨﺪي را ﻣﻲﺗﻮان ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﺧﻼﺻﻪ ﻛﺮد‪:‬‬
‫ﺧﺸﻚ‬
‫اﻟﻚ‬
‫ﺗﺮ‬
‫آب )ﻫﻴﺪروﻣﺘﺮي(‬ ‫روشﻫﺎي داﻧﻪﺑﻨﺪي‬

‫ﻫﻮا‬

‫ﻧﻤﻮدار ‪3‬‬
‫از ﻣﻴﺎن اﻧﻮاع روشﻫﺎي داﻧﻪﺑﻨﺪي‪ ،‬روش »اﻟﻚ ﻛﺮدن« ﺑﻪ دﻟﻴﻞ اﻫﻤﻴﺖ داﺷﺘﻦ و ﻣﺘﺪاول ﺑﻮدن‪ ،‬ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ و ﻣﻄﺎﻟﻌﺔ‬
‫دﻗﻴﻖﺗﺮ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫‪74‬‬
 ‫ﺗﻌﻴﻴﻦ رﻃﻮﺑﺖ و داﻧﻪﺑﻨﺪي‬

‫داﻧﻪﺑﻨﺪي ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻟﻚ‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از اﻟﻚ ﻳﻜﻲ از ﻣﺘﺪاولﺗﺮﻳﻦ روشﻫﺎي داﻧﻪﺑﻨﺪي ذرات اﺳﺖ‪ .‬اﺳﺎس اﻟﻚ ﻛﺮدن‪ ،‬اﻣﻜﺎن ﻳﺎ ﻋﺪم اﻣﻜﺎن ﻋﺒﻮر ذرات از‬
‫ﻣﻴﺎن ﻣﻨﺎﻓﺬ ﺑﺎ اﻧﺪازة ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻜﺎن دادن )ﺑﻪ ﺻﻮرت اﻓﻘﻲ ﻳﺎ ﻋﻤﻮدي( و ﺣﺮﻛﺖ ﻟﺮزﺷﻲ اﻟﻚ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬اﻟﻚ‬
‫ﺷﺎﻣﻞ ﻳﻚ ﻗﺎب و ﺗﻮري )ﺷﺒﻜﺔ ﺑﺎﻓﺘﻪ ﺷﺪة ﺳﻴﻤﻲ( در ﻛﻒ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺷﻜﻞ ‪ 7‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪7‬‬

‫ﭘﻮدر ﺑﺮ روي ﻳﻚ اﻟﻚ ﻳﺎ ﻳﻚ ﺳﺮي از اﻟﻚﻫﺎ ﺑﺎ روزﻧﻪﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎ اﻧﺪازة ﻣﻌﻴﻦ رﻳﺨﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬در ﺳﺮي اﻟﻚﻫﺎ‪ ،‬اﻟﻜﻲ ﻛﻪ‬
‫ﺑﺰرگﺗﺮﻳﻦ روزﻧﻪﻫﺎ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ در ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺎﻻﻳﻲ و اﻟﻜﻲ ﻛﻪ ﻛﻮﭼﻚﺗﺮﻳﻦ روزﻧﻪﻫﺎ را دارد در ﻗﺴﻤﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد‪.‬‬
‫ﻳﻚ زﻳﺮ اﻟﻚ ﻧﻴﺰ در زﻳﺮ ﺳﺮي اﻟﻚﻫﺎ )در زﻳﺮ آﺧﺮﻳﻦ اﻟﻚ( ﺑﺮاي ﺟﻤﻊآوري رﻳﺰﺗﺮﻳﻦ ذرات ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫در ﻣﻘﻴﺎس ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺣﺮﻛﺖ ﻟﺮزﺷﻲ اﻟﻚﻫﺎ ﺑﺎ ﻛﻤﻚ ﻣﻮﺗﻮر اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﻳﺎ ﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﮔﻴﺮد ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‬
‫ﺳﻬﻮﻟﺖ در ﻋﺒﻮر ﻣﻮاد و اﻓﺰاﻳﺶ ﺑﺎزدﻫﻲ و ﺳﺮﻋﺖ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﻧﻮع آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ آن ﻧﻴﺰ ﻛﺎرﺑﺮد زﻳﺎدي دارد‪.‬‬
‫ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر از دﺳﺘﮕﺎه ﻟﺮزاﻧﻨﺪه اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺳﺎده ﻳﺎ دﻳﺠﻴﺘﺎﻟﻲ وﺟﻮد دارد‪.‬‬

‫ب( اﻟﻚﻫﺎ روي دﺳﺘﮕﺎه ﻟﺮزاﻧﻨﺪه‬ ‫اﻟﻒ( اﻟﻚﻫﺎي ﭼﻴﺪه ﺷﺪه‬

‫ﺷﻜﻞ ‪8‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ - 9‬ﺣﺮﻛﺖ ﭼﺮﺧﺸﻲ اﻟﻚ‬

‫‪75‬‬
 ‫ﻧﺤﻮة ﻛﺎر ﺑﺎ دﺳﺘﮕﺎه ﻟﺮزاﻧﻨﺪه‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﻟﺮزاﻧﻨﺪة اﻟﻚ داراي ﻣﺪلﻫﺎي ﻣﺘﻨﻮﻋﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﻛﺎر ﺑﺎ دﺳﺘﮕﺎه ﻟﺮزاﻧﻨﺪه‪ ،‬ﺑﻌﺪ از ﭼﻴﻨﺶ ﻣﺠﻤﻮﻋﺔ اﻟﻚﻫﺎ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ‬
‫ﺷﻤﺎرة ﻣﺶ ﻳﺎ اﻧﺪازة روزﻧﻪ ﺗﻮري‪ ،‬ﻧﻤﻮﻧﺔ ﭘﻮدر ﻳﺎ ﻣﺎﺳﻪ در ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ اﻟﻚ رﻳﺨﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد و ﭘﺲ از ﮔﺬاﺷﺘﻦ درِ اﻟﻚ و ﻣﺤﻜﻢ‬
‫ﻛﺮدن ﮔﻴﺮهﻫﺎ و اﺗﺼﺎﻻت‪ ،‬دﺳﺘﮕﺎه روﺷﻦ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﻫﺪف از ﻗﺮاردادن درِ اﻟﻚ و ﻣﺤﻜﻢ ﻛﺮدن اﺗﺼﺎﻻت آن ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از‬
‫ﭘﺎﺷﻴﺪن ﻣﻮاد ﺑﻪ ﺑﻴﺮون اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺪت زﻣﺎن ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﺑﺮاي اﻟﻚ ﻛﺮدن‪ ،‬ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﻛﻠﻴﺪ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬در ﺑﺮﺧﻲ از ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي دﺳﺘﮕﺎه ﻟﺮزاﻧﻨﺪه ﻋﻼوه‬
‫ﺑﺮ ﻣﺪت زﻣﺎن ﻛﻞ ﻛﺎر دﺳﺘﮕﺎه‪ ،‬ﻣﺪت زﻣﺎن ﻫﺮ ﻧﻮﺑﺖ ﻛﺎري‪ ،‬ﺷﺪت ﻛﺎر ﻟﺮزاﻧﻨﺪه و ﺳﺮﻋﺖ آن ﻧﻴﺰ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻨﻈﻴﻢ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ -10‬دﺳﺘﮕﺎه ﻟﺮزاﻧﻨﺪه در اﺷﻜﺎل و اﺑﻌﺎد ﻣﺨﺘﻠﻒ‬

‫ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻛﻨﻴﺪ‬

‫از ﭼﻪ ﻣﻮادي ﺑﺮاي ﺳﺎﺧﺖ ﺗﻮري اﻟﻚ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد؟‬

‫ﺷﻤﺎرة اﻟﻚﻫﺎ‬
‫ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع در اﻟﻚﻫﺎ اﺑﻌﺎد ﻣﻨﺎﻓﺬ ﻳﺎ روزﻧﻪﻫﺎي اﻟﻚ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺷﻤﺎرة اﻟﻚﻫﺎ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﺗﻌﺪاد روزﻧﻪﻫﺎ در ﻫﺮ اﻳﻨﭻ ﺧﻄﻲ ﻣﺸﺨﺺ و ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪي ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ آن‪ ،‬ﻣﺶ اﻟﻚ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻣﺜﻼً اﻟﻚ ﻣﺶ ‪ ،20‬داراي ‪ 20‬ﺳﻮراخ ﻳﻜﺴﺎن ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﻄﻲ در ﻫﺮ اﻳﻨﭻ اﺳﺖ‪.‬‬

‫آﻳﺎ ﺗﻌﺪاد ﻣﻨﺎﻓﺬ در ﻳﻚ اﻳﻨﭻ دﻗﻴﻘﺎً ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻗﻄﺮ روزﻧﻪﻫﺎ را ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﺪ؟ ﺑﺎ ﻫﻢﻛﻼﺳﻲﻫﺎي ﺧﻮد در اﻳﻦ ﻣﻮرد‬ ‫ﮔﻔﺖوﮔﻮ ﻛﻨﻴﺪ‬

‫ﮔﻔﺖوﮔﻮ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫‪76‬‬
 ‫ﺗﻌﻴﻴﻦ رﻃﻮﺑﺖ و داﻧﻪﺑﻨﺪي‬

‫اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﺑﺮاي ﺷﻤﺎرهﻫﺎي اﻟﻚ وﺟﻮد دارد‪ .‬در ﺟﺪول زﻳﺮ ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﻣﺶﺑﻨﺪي اﻟﻚﻫﺎ آورده‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺟﺪول ‪6‬‬
‫اﺑﻌﺎد روزﻧﻪ )ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ(‬ ‫ﺗﻌﺪاد روزﻧﻪ در ﻫﺮ اﻳﻨﭻ‬ ‫ﻣﺶ اﻟﻚ‬
‫‪4/00‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪5‬‬
‫‪2/00‬‬ ‫‪10‬‬ ‫‪10‬‬
‫‪0/85‬‬ ‫‪20‬‬ ‫‪20‬‬
‫‪0/60‬‬ ‫‪30‬‬ ‫‪30‬‬
‫‪0/42‬‬ ‫‪40‬‬ ‫‪40‬‬
‫‪0/30‬‬ ‫‪50‬‬ ‫‪50‬‬
‫‪0/25‬‬ ‫‪60‬‬ ‫‪60‬‬
‫‪0/18‬‬ ‫‪80‬‬ ‫‪80‬‬
‫‪0/15‬‬ ‫‪100‬‬ ‫‪100‬‬
‫‪0/12‬‬ ‫‪120‬‬ ‫‪120‬‬

‫ﭼﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ﻣﺶﺑﻨﺪي اﻟﻚﻫﺎ ﻛﺎرﺑﺮد ﺑﻴﺸﺘﺮي دارد‪.‬‬ ‫ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻛﻨﻴﺪ‬

‫ﺷﻤﺎرة اﻟﻚ ﻳﺎ ﻋﺪد ﻣﺶ ﺗﻮري زﻳﺮ را ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻛﻼﺳﻲ‬

‫اﺑﻌﺎد روزﻧﺔ اﻳﻦ ﺗﻮري ﭼﻨﺪ اﺳﺖ؟‬

‫ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺧﻮد را ﺑﺎ ﺟﺪول ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد اﻟﻚﻫﺎ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪11‬‬

‫‪77‬‬
‫ﺑﺮ روي ﻗﺎب اﻟﻚﻫﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻳﻚ ﭘﻼك ﭼﺴﺒﺎﻧﺪه ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﻣﺸﺨﺼﺎت اﻟﻚ آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ روي آن درج‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬در ﺷﻜﻞ ‪ 12‬ﻳﻚ ﻧﻤﻮﻧﻪ اﻟﻚ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ء‬
‫ء‬
‫ء‬ ‫ﺑﺮ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪12‬‬

‫راﺑﻄﻪ ﺷﻤﺎره ﻣﺶ اﻟﻚ ﺑﺎ اﻧﺪازه ذرات‬

‫‪ 6‬ﻋﺪد اﻟﻚ ﺑﺎ ﻳﻚ زﻳﺮ اﻟﻚ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺳﺮي ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﻜﻞ ‪ 13‬ﺑﺮ روي ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﭼﻴﺪه ﺷﺪهاﻧﺪ‪ .‬ﺟﺎﻫﺎي ﺧﺎﻟﻲ را‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻛﻼﺳﻲ‬

‫ﺑﺎ ﻛﻠﻤﺎت اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎ ﻛﺎﻫﺶ ﭘﺮ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪13‬‬

‫ﺟﺪاﻳﺶ ذرات در اﻟﻚﻫﺎ‬

‫ذرات ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﺤﺪودة اﻧﺪازة آﻧﻬﺎ از ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺟﺪا ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎ ﻟﺮزش اﻟﻚ ﻳﺎ ﻣﺠﻤﻮﻋﺔ اﻟﻚﻫﺎ‪ ،‬ذرات ﺑﺰرگﺗﺮ از روزﻧﻪﻫﺎي‬
‫اﻟﻚ‪ ،‬روي اﻟﻚ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﻲﻣﺎﻧﻨﺪ و ذرات ﻛﻮﭼﻚﺗﺮ ﺗﺎ رﺳﻴﺪن ﺑﻪ اﻟﻚ ﺑﺎ ﺳﻮراخﻫﺎي ﻛﻮﭼﻚﺗﺮ‪ ،‬از روزﻧﻪﻫﺎي اﻟﻚﻫﺎ ﻋﺒﻮر‬
‫ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻧﻜﺘﻪ‬
‫ﺑﻪ ذراﺗﻲ ﻛﻪ روي اﻟﻚ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﻲﻣﺎﻧﺪ‪ ،‬ذرات روي اﻟﻜﻲ ﻳﺎ ﻣﺎﻧﺪه ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪78‬‬
 ‫ﺗﻌﻴﻴﻦ رﻃﻮﺑﺖ و داﻧﻪﺑﻨﺪي‬

‫درﺻﺪ ﺑﺎﻗﻲﻣﺎﻧﺪة روي اﻟﻚ را ﺑﻪ ﻛﻤﻚ راﺑﻄﺔ زﻳﺮ ﻣﻲﺗﻮان ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻛﺮد‪:‬‬

‫وزن ذرات ﺑﺎﻗﻲﻣﺎﻧﺪة روي اﻟﻚ ﺑﺎ اﻧﺪازه ﻣﺸﺨﺺ‬

‫درﺻﺪ ذرات ﺑﺎﻗﻲﻣﺎﻧﺪة روي اﻟﻚ‬ ‫‪100‬‬
‫وزن ﻛﻞ ﻣﺎدة اوﻟﻴﺔ رﻳﺨﺘﻪ ﺷﺪه روي اﻟﻚﻫﺎ‬

‫درﺻﺪ ذرات ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪة روي ﻫﺮ اﻟﻚ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﺠﻤﻌﻲ‪:‬‬

‫اﻳﻦ ﻋﺪد از ﺟﻤﻊ ﻛﺮدن درﺻﺪ داﻧﻪﻫﺎي ﺑﺎﻗﻲﻣﺎﻧﺪه روي ﻫﺮ اﻟﻚ ﺑﺎ درﺻﺪ ذرات ﺑﺎﻗﻲﻣﺎﻧﺪه روي اﻟﻚﻫﺎي ﻗﺒﻠﻲ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲآﻳﺪ‪.‬‬

‫ﻓﻜﺮ ﻛﻨﻴﺪ‬
‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲﺗﻮان درﺻﺪ ﻋﺒﻮري از ﻫﺮ اﻟﻚ را ﺑﻪ دﺳﺖ آورد؟‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ -14‬اﻟﻚﻫﺎي آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ‬

‫ﺑﺮاي ﺑﻪ دﺳﺖ آوردن درﺻﺪ ﻋﺒﻮري از ﻫﺮ اﻟﻚ‪ ،‬اﺑﺘﺪا ﻻزم اﺳﺖ درﺻﺪ ﺗﺠﻤﻌﻲ ﺑﺎﻗﻲﻣﺎﻧﺪه روي ﻫﺮ اﻟﻚ را ﺑﻪ دﺳﺖ آورد‪.‬‬
‫درﺻﺪ ﺗﺠﻤﻌﻲ ذرات ﻋﺒﻮري از راﺑﻄﻪ زﻳﺮ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲآﻳﺪ‪:‬‬

‫درﺻﺪ ﺗﺠﻤﻌﻲ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪه‪=100-‬درﺻﺪ ﺗﺠﻤﻌﻲ ﻋﺒﻮري‬

‫‪79‬‬
 ‫آﻳﺎ اﻟﻚ ﻛﺮدن ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺮاي ﻣﻮاد ﺧﺸﻚ و ﭘﻮدر ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲرود؟‬ ‫ﻓﻜﺮ ﻛﻨﻴﺪ‬
‫در زﻧﺪﮔﻲ روزﻣﺮه در ﭼﻪ ﻣﻮاردي از اﻟﻚ ﻛﺮدن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد؟‬

‫ﺷﻜﻞ ‪15‬‬

‫ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﻮن داﻧﻪﺑﻨﺪي ﻣﺎدة اوﻟﻴﻪاي ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺟﺪول زﻳﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﺟﺪول را ﺗﻜﻤﻴﻞ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻛﻼﺳﻲ‬

‫ﺟﺪول ‪7‬‬
‫درﺻﺪ ﻋﺒﻮري از‬ ‫درﺻﺪ ﺗﺠﻤﻌﻲ‬ ‫درﺻﺪ روي‬ ‫ﻣﻘﺪار ﻣﺎده‬ ‫اﻧﺪازة ذرات‬
‫ﻣﺶ اﻟﻚ‬
‫اﻟﻚ‬ ‫روي اﻟﻚ‬ ‫اﻟﻚ‬ ‫)ﮔﺮم(‬ ‫)ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ(‬
‫‪0‬‬ ‫‪20‬‬
‫‪28‬‬ ‫‪40‬‬
‫‪32‬‬ ‫‪60‬‬
‫‪22‬‬ ‫‪80‬‬
‫‪12‬‬ ‫‪100‬‬
‫‪0‬‬ ‫زﻳﺮ اﻟﻚ‬
‫ﻣﺠﻤﻮع‬
‫ﻫﺮ ﻳﻚ از ﻧﻤﻮدارﻫﺎي زﻳﺮ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻛﺪام ﺳﺘﻮن از ﺟﺪول ﺑﺎﻻ اﺳﺖ‪.‬‬
‫درﺻﺪ‬ ‫درﺻﺪ‬
‫درﺻﺪ‬

‫ﻣﻴﻠﻲ ﻣﺘﺮ‬ ‫ﻣﻴﻠﻲ ﻣﺘﺮ‬ ‫ﻣﻴﻠﻲ ﻣﺘﺮ‬

‫پ‬ ‫ب‬ ‫اﻟﻒ‬

‫‪80‬‬
 ‫ﺗﻌﻴﻴﻦ رﻃﻮﺑﺖ و داﻧﻪﺑﻨﺪي‬

‫اﻟﻚ ﻛﺮدن ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﺸﻚ ﻳﺎ ﺗﺮ )ذرات ﻣﻌﻠﻖ در ﻳﻚ ﺳﻴﺎل( اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪.‬‬
‫اﻟﻚ ﺧﺸﻚ‪ :‬در روش اﻟﻚ ﺧﺸﻚ‪ ،‬ﺧﺎك ﺧﺸﻚ در ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ اﻟﻚ )ﻛﻮﭼﻚﺗﺮﻳﻦ ﻣﺶ( از ﻣﺠﻤﻮﻋﺔ اﻟﻚﻫﺎ ﻗﺮار داده‬
‫ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎ ﻟﺮزش اﻟﻚﻫﺎ و ﺟﺪاﺷﺪن ذرات‪ ،‬درﺻﺪ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺑﺎﻗﻲﻣﺎﻧﺪه روي ﻫﺮ اﻟﻚ ﻣﺸﺨﺺ و ﻧﻤﻮدار داﻧﻪﺑﻨﺪي ﺑﺮاي درﺻﺪ‬
‫ﻋﺒﻮري از ﻫﺮ اﻟﻚ‪ ،‬ﺑﺮ ﺣﺴﺐ اﻧﺪازة اﻟﻚ رﺳﻢ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫اﻟﻚ ﺗﺮ‪ :‬در اﻟﻚ ﺗﺮ ذرات رﻳﺰداﻧﻪ ﻳﺎ دوﻏﺎب را روي اﻟﻚ رﻳﺨﺘﻪ و ﺑﺎ ﻓﺸﺎر آب ذرات از اﻟﻚ ﻋﺒﻮر داده ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻣﻮاد‬
‫ﻋﺒﻮري و ﻣﺎﻧﺪه روي اﻟﻚ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺠﺰا ﺧﺸﻚ ﺷﺪه و ﺗﻮزﻳﻦ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫زﻳﺮا ذرات رﻳﺰ )ﻣﺶ ﺑﻴﺸﺘﺮ( ﺗﻤﺎﻳﻞ‬

‫اﻏﻠﺐ ﺑﺮاي ذرات درﺷﺖﺗﺮ‬
‫ﺑﻪ ﭼﺴﺒﻴﺪن ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ داﺷﺘﻪ و‬
‫ﻣﺆﺛﺮﺗﺮ و ﺳﺮﻳﻊﺗﺮ از ذرات رﻳﺰ‬
‫ﻛﻠﻮﺧﻪﻫﺎي آن‪ ،‬ﻣﻨﺎﻓﺬ اﻟﻚ را‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬ ‫داﻧﻪ ﺑﻨﺪي ﺑﺎ اﻟﻚ‬
‫ﻣﺴﺪود ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﺸﻚ‬
‫ﺑﺮاي ذرات ﺑﺎ ﺟﺮﻳﺎنﻳﺎﺑﻲ زﻳﺎد‪،‬‬
‫زﻳﺮا ﺟﺮﻳﺎنﻳﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﺟﺎﺑﺠﺎﻳﻲ ذرات‬
‫اﻟﻚ ﺧﺸﻚ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ روش‬
‫و ﻋﺒﻮر آﻧﻬﺎ از ﻣﻨﺎﻓﺬ ﻛﻤﻚ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﺑﺮاي داﻧﻪﺑﻨﺪي ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫زﻳﺮا از ﻛﻠﻮﺧﻪ ﺷﺪن آن ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي‬ ‫ﺑﺮاي ﭘﻮدرﻫﺎي ﺑﺴﻴﺎر رﻳﺰ‬

‫ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﻮدﻣﻨﺪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫داﻧﻪ ﺑﻨﺪي ﺑﺎ اﻟﻚ‬
‫اﻟﻚ ﺗﺮ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‬ ‫ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﺮ‬
‫زﻳﺮا ﺳﺮﻳﻊﺗﺮ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﺮﺣﻠﺔ ﻛﻨﺘﺮل ﻛﻴﻔﻴﺖ در ﺣﻴﻦ‬
‫ﻓﺮاﻳﻨﺪ ﺗﻮﻟﻴﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺟﺪول زﻳﺮ را ﺗﻜﻤﻴﻞ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻛﻼﺳﻲ‬

‫ﺟﺪول ‪8‬‬
‫راه ﺣﻞ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي‬ ‫اﺛﺮات‬ ‫ﻣﺸﻜﻼت‬
‫ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻋﺒﻮر ذرات از ﺗﻮري‬
‫‪..................................‬‬ ‫ﭘﺎرﮔﻲ ﺗﻮري اﻟﻚ‬
‫ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫روش اﻟﻚ ﺗﺮ‬ ‫‪..................................‬‬ ‫ﻛﻠﻮﺧﻪ ﺷﺪن ﭘﻮدر‬
‫‪..................................‬‬ ‫‪..................................‬‬ ‫آﻟﻮدﮔﻲ ﻫﻮا ﺣﻴﻦ اﻟﻚ ﻛﺮدن‬

‫اﻧﺪازة ذرات ﻛﻮﭼﻚ و ﺗﺨﻠﺨﻞ ﻛﻢ ﺑﻪ اﻳﺠﺎد ﺑﺪﻧﺔ ﺑﺎ اﺳﺘﺤﻜﺎم ﺑﺎﻻ ﻛﻤﻚ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬وﻟﻲ در ﺑﺮﺧﻲ از ﻣﻮارد‬ ‫آﻳﺎ ﻣﻲداﻧﻴﺪ‬
‫ﻛﺎرﺑﺮدي‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻋﺎﻳﻖﻫﺎي دﻳﺮﮔﺪاز اﺳﺘﺤﻜﺎم ﻣﻌﻴﺎر اﺻﻠﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬در ﻋﺎﻳﻖﻫﺎ‪ ،‬ﺗﺨﻠﺨﻞ زﻳﺎد ﺑﺎﻋﺚ ﺧﻮاص‬
‫ﻣﻄﻠﻮب ﻣﺜﻞ ﻫﺪاﻳﺖ ﺣﺮارﺗﻲ ﭘﺎﻳﻴﻦ و ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﻪ ﺷﻮك ﺣﺮارﺗﻲ ﺑﺎﻻ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪81‬‬
 ‫ذرات زﻳﺮ اﻟﻜﻲ‬
‫رﻳﺰﺗﺮﻳﻦ اﻟﻚ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻤﻮل اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬اﻟﻚ ﺑﺎ ﻣﺶ ‪ 325‬اﺳﺖ ﻛﻪ داراي ﻣﻨﺎﻓﺬ ‪ 44‬ﻣﻴﻜﺮوﻣﺘﺮي )‪0/044‬‬
‫ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ( اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ذراﺗﻲ ﻛﻪ از اﻟﻚ ﻣﺶ ‪ 325‬ﻋﺒﻮر ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬از ‪ 44‬ﻣﻴﻜﺮوﻣﺘﺮ ﻛﻮﭼﻚﺗﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ذرات‬
‫زﻳﺮاﻟﻜﻲ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖوﮔﻮ ﻛﻨﻴﺪ‬
‫آﻳﺎ ذرات زﻳﺮاﻟﻜﻲ داراي اﻫﻤﻴﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ؟ درﺑﺎرة اﻫﻤﻴﺖ ذرات زﻳﺮ اﻟﻜﻲ ﺑﺎ ﻫﻢﻛﻼﺳﻲﻫﺎي ﺧﻮد ﮔﻔﺖوﮔﻮ‬
‫ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﻧﮕﻪداري و ﺗﻤﻴﺰ ﻛﺮدن اﻟﻚ آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ‬

‫ﻧﮕﻪداري ﺻﺤﻴﺢ از اﻟﻚﻫﺎي آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ ﻋﻤﺮ اﻟﻚﻫﺎ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻛﺎﻫﺶ ﺧﻄﺎ در ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﻌﺪ از اﺳﺘﻔﺎده از اﻟﻚ‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ اﻟﻚ ﺑﺎ ﺑﺮسﻫﺎي ﻣﺨﺼﻮص ﻳﺎ ﻓﺸﺎر ﺑﺎد ﺗﻤﻴﺰ ﺷﻮد ﺗﺎ روزﻧﻪﻫﺎي آن ﺗﻤﻴﺰ و ﺑﺪون‬
‫ﮔﺮﻓﺘﮕﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در ﺻﻮرت ﻋﺪم رﻋﺎﻳﺖ اﻳﻦ ﻧﻜﺎت‪ ،‬ﻋﻤﺮ اﻟﻚ ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻢ ﺷﺪه و از دﻗﺖ و ﻛﺎراﻳﻲ آن ﻛﺎﺳﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫ب( ﺗﻤﻴﺰ ﻛﺎري اﻟﻚ‬ ‫اﻟﻒ( ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از ﺑﺮس ﺑﺮاي ﺗﻤﻴﺰ ﻛﺎري اﻟﻚ‬
‫ﺷﻜﻞ ‪16‬‬

‫‪82‬‬
 ‫ﺗﻌﻴﻴﻦ رﻃﻮﺑﺖ و داﻧﻪﺑﻨﺪي‬

‫ﻛﺎر ﻋﻤﻠﻲ ‪ :5‬ﺗﻌﻴﻴﻦ داﻧﻪﺑﻨﺪي ﺑﺎ اﻟﻚ ﺑﻪ روش ﺧﺸﻚ‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻛﺎرﮔﺎﻫﻲ‬

‫ﻣﻮاد و اﺑﺰار‪ :‬ﺗﺮازو‪ ،‬اﻟﻚ در ﻣﺶﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ )‪ 100 ،50 ،30 ،20 ،12‬و ‪ ،(120‬زﻳﺮ اﻟﻚ )ﺳﻴﻨﻲ(‪،‬‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﻟﺮزاﻧﻨﺪه‪ ،‬ﻣﺎده اوﻟﻴﺔ ﺳﺮاﻣﻴﻜﻲ‪.‬‬
‫ﺷﺮح ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‪:‬‬
‫‪ -1‬ﻣﺎدة اوﻟﻴﻪ را اﺑﺘﺪا در ﺧﺸﻚﻛﻦ ﺑﻪ ﻣﺪت ‪ 2‬ﺳﺎﻋﺖ ﺧﺸﻚ ﻛﺮده و ﺳﭙﺲ وزن ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬اﮔﺮ ذرات ﻣﺎدة اوﻟﻴﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﻠﻮﺧﻪ در آﻣﺪه اﺳﺖ آﻧﻬﺎ را ﺑﺎ ﻫﺎون ﺧﺮد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ -2‬ﻛﻞ ﻣﺎدة وزن ﺷﺪه را روي ﻣﺠﻤﻮﻋﺔ اﻟﻚﻫﺎ ﺑﺮﻳﺰﻳﺪ‪ .‬اﻟﻚ ﺑﺎ ﺳﻮراخﻫﺎي ﺑﺰرگﺗﺮ )ﺷﻤﺎرهﻫﺎي ﻛﻮﭼﻚﺗﺮ(‬
‫ﺑﺎﻻﺗﺮ از اﻟﻚﻫﺎي ﺑﺎ ﺳﻮراخﻫﺎي رﻳﺰﺗﺮ )ﺷﻤﺎرهﻫﺎي ﺑﺰرگﺗﺮ( ﻗﺮار ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬در زﻳﺮ‪ ،‬رﻳﺰﺗﺮﻳﻦ اﻟﻚ‬
‫)دراﻳﻨﺠﺎ ‪ 200‬ﻣﺶ( زﻳﺮ اﻟﻚ ﻳﺎ ﺳﻴﻨﻲ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد‪.‬‬
‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬دﻗﺖ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ اﻟﻚﻫﺎي ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﺧﺸﻚ و ﺗﻤﻴﺰ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬اﻟﻚﻫﺎ و ﺳﻴﻨﻲ را ﻣﻲﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻗﺒﻞ از‬
‫اﺳﺘﻔﺎده وزن ﻛﺮده و ﻳﺎدداﺷﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ اﻳﻦ ﻛﺎر ﭼﻪ ﻛﻤﻜﻲ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد؟‬
‫دﺳﺘﮕﺎه اﻟﻚ را ﺑﻪ ﻣﺪت ‪ 10‬دﻗﻴﻘﻪ روﺷﻦ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در ﺻﻮرت ﻋﺪم دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﻟﺮزاﻧﻨﺪه ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ ﻣﺮاﺣﻞ را‬
‫ﺑﻪ ﺻﻮرت دﺳﺘﻲ اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺟﺪول را ﺗﻜﻤﻴﻞ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺟﺪول ‪9‬‬
‫درﺻﺪ‬ ‫درﺻﺪ‬ ‫وزن ﺑﺎﻗﻲﻣﺎﻧﺪه‬
‫درﺻﺪ ﺗﺠﻤﻌﻲ‬ ‫روزﻧﺔ اﻟﻚ )ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ(‬ ‫اﻟﻚ‬
‫ﻋﺒﻮري‬ ‫ﺑﺎﻗﻲﻣﺎﻧﺪه‬ ‫)ﮔﺮم(‬
‫‪12‬‬
‫‪20‬‬
‫‪30‬‬
‫‪50‬‬
‫‪100‬‬
‫‪120‬‬
‫ﻛﻒ اﻟﻚ‬
‫ﻣﺠﻤﻮع‬
‫ﻧﻤﻮدار درﺻﺪ ﻋﺒﻮري از ﻫﺮ اﻟﻚ را ﺑﺮﺣﺴﺐ اﻧﺪازة ﻣﻨﻔﺬ اﻟﻚ رﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫‪83‬‬
 ‫ﻛﺎر ﻋﻤﻠﻲ ‪ :6‬ﺗﻌﻴﻴﻦ داﻧﻪﺑﻨﺪي ﺑﺎ اﻟﻚ ﺑﻪ روش ﺗﺮ‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻛﺎرﮔﺎﻫﻲ‬
‫ﻣﻮاد و اﺑﺰار‪ :‬ﻫﺎون‪ ،‬ﺗﺮازو‪ ،‬اﻟﻚ ﺑﺎ ﻣﺶﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ‪ ،‬دﺳﺘﮕﺎه ﺧﺸﻚﻛﻦ‪ ،‬ﺳﻄﻞ ﻳﺎ ﻇﺮف ﻣﻨﺎﺳﺐ و دوﻏﺎب‪.‬‬
‫ﺷﺮح ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‪:‬‬
‫دوﻏﺎب آﻣﺎده ﺷﺪه را روي ﻣﺠﻤﻮﻋﺔ اﻟﻚﻫﺎ ﺑﺮﻳﺰﻳﺪ‪ .‬اﻟﻚ ﺑﺎ ﺳﻮراخﻫﺎي ﺑﺰرگﺗﺮ )ﻣﺶﻫﺎي ﻛﻮﭼﻚﺗﺮ( ﺑﺎﻻﺗﺮ از‬
‫اﻟﻚﻫﺎي ﺑﺎ ﺳﻮراخﻫﺎي رﻳﺰﺗﺮ)ﻣﺶﻫﺎي ﺑﺰرگﺗﺮ( ﻗﺮار ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬از ﺳﻄﻞ ﺑﺎ ﺣﺠﻢ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻪ ﺟﺎي‬
‫ﺳﻴﻨﻲ اﻟﻚ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻧﻜﺘﻪ‪:‬‬
‫‪ -1‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺳﻄﺢ اﻟﻚ را ﻗﺒﻞ از اﺳﺘﻔﺎده ﺗَﺮ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ -2‬ﺑﺮ روي ﻇﺮوف و اﻟﻚ ﺣﺎوي ﻣﻮاد ﮔﺮوه ﺧﻮد ﺑﺮﭼﺴﺐ ﺑﺰﻧﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ -3‬از ﻣﻘﺪاري آب ﺑﺮاي ﺷﺴﺖﺷﻮي اﻟﻚ و اﻃﻤﻴﻨﺎن از ﺷﺴﺖوﺷﻮي ﺗﻤﺎم ذرات ﻛﻮﭼﻚ )ﻛﻠﻮﺋﻴﺪﻫﺎ(‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ -4‬اﻟﻚﻫﺎي ﺣﺎوي ﻣﻮاد ﺑﺎﻗﻲﻣﺎﻧﺪه را داﺧﻞ ﺧﺸﻚ ﻛﻦ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ -5‬ﻣﻘﺪار ﻣﺎدة ﺧﺸﻚ ﺷﺪه روي ﻫﺮ اﻟﻚ را وزن ﻛﺮده و ﺟﺪول زﻳﺮ را ﺗﻜﻤﻴﻞ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺟﺪول ‪10‬‬

‫درﺻﺪ‬ ‫درﺻﺪ‬
‫ﻣﺠﻤﻮع‬ ‫درﺻﺪ ﻋﺒﻮري‬ ‫وزن ﺑﺎﻗﻲﻣﺎﻧﺪه )ﮔﺮم(‬ ‫ﺳﻮراخ اﻟﻚ )ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ(‬ ‫اﻟﻚ‬
‫ﺗﺠﻤﻌﻲ‬ ‫ﺑﺎﻗﻲﻣﺎﻧﺪه‬
‫‪12‬‬
‫‪20‬‬
‫‪30‬‬
‫‪50‬‬
‫‪100‬‬
‫‪120‬‬

‫ﻧﻤﻮدار درﺻﺪ ﻋﺒﻮري از ﻫﺮ اﻟﻚ را ﺑﺮﺣﺴﺐ اﻧﺪازة ﻣﻨﻔﺬ اﻟﻚ رﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫‪84‬‬
 ‫ﺗﻌﻴﻴﻦ رﻃﻮﺑﺖ و داﻧﻪﺑﻨﺪي‬

‫ﺑﻪ ﻧﻜﺎت زﻳﺮ ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬

‫‪ -1‬اﻟﻚﻫﺎي ﺑﺎ ﻣﺶ ﺑﺎﻻﺗﺮ از ‪ 100‬داراي ﺳﻴﻢﻫﺎي ﻧﺎزك ﺑﻮده و آﺳﻴﺐﭘﺬﻳﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ دﻗﺖ ﺑﺎﻻﻳﻲ‬
‫در ﻫﻨﮕﺎم ﻛﺎر وﺟﻮد دارد‪.‬‬
‫‪ -2‬در ﻫﻨﮕﺎم اﺳﺘﻔﺎده از اﻟﻚﻫﺎي ﺑﺎ ﻣﺶ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ ،325‬اﺳﺘﻔﺎده از آب و ﮔﺎﻫﻲ ﺑﺮس ﺑﻪ ﻋﺒﻮر ذرات از اﻟﻚ‬
‫ﻛﻤﻚ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ -3‬دﻗﺖ ﻛﻨﻴﺪ اﻟﻚﻫﺎي آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻗﺪرت ﺗﻮري و ﻗﺎب‪ ،‬ﺗﻮان ﺗﺤﻤﻞ وزن ﻣﺤﺪودي را دارﻧﺪ؛ ﺑﻪ ﻃﻮر‬
‫ﻣﺜﺎل‪ ،‬اﻟﻚ آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ ﻣﺶ ‪ 200‬ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻇﺮاﻓﺖ ﺗﻮري‪ ،‬از ﻧﻈﺮ وزﻧﻲ ﺗﺤﻤﻞ ﻛﻤﺘﺮي در ﺑﺮاﺑﺮ اﻟﻜﻲ ﺑﺎ ﻣﺶ ‪18‬‬
‫را دارد‪.‬‬
‫‪ -4‬در ﺑﺮﺧﻲ از اﻟﻚﻫﺎ‪ ،‬ﻗﺎب و ﺗﻮري اﻟﻚ ﺑﺎ ﻛﻤﻚ ﭼﺴﺐ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﺘﺼﻞ ﺷﺪهاﻧﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻮاﻗﻊ از ﻗﺮار دادن اﻟﻚ‬
‫در داﺧﻞ ﺧﺸﻚﻛﻦ ﺧﻮدداري ﺷﻮد زﻳﺮا ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺳﺒﺐ ﺟﺪاﺷﺪن ﺗﻮري از ﻗﺎب اﻟﻚ ﺷﻮد‪.‬‬

‫آزﻣﻮن ﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ )روش آﻧﺪرﻳﺎزن(‬ ‫آﻳﺎ ﻣﻲداﻧﻴﺪ‬

‫در آزﻣﻮن ﺗﻪ ﻧﺸﻴﻨﻲ ﻳﺎ ﻫﻴﺪروﻣﺘﺮي ﺟﺪاﺳﺎزي و داﻧﻪﺑﻨﺪي ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺎﻳﻊ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬در اﻳﻦ روش ﻛﻪ‬
‫ﺑﺮاي ﺑﻪ دﺳﺖ آوردن ﺗﻮزﻳﻊ ذرات ﺧﻴﻠﻲ رﻳﺰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ اﻟﻚ ﻧﻤﻲﺗﻮان ﻣﻘﺪار آﻧﻬﺎ را ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮد‪ ،‬ﺑﻪ ﻛﺎر‬
‫ﻣﻲرود‪ ،‬ﭘﻮدر ﺑﺎ آب ﻳﺎ ﻣﺎﻳﻊ دﻳﮕﺮ ﻫﻤﺮاه ﻋﺎﻣﻞ ﺗﺮﻛﻨﻨﺪه ﻣﺨﻠﻮط ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫اﻳﻦ روش ﺑﺮ اﻳﻦ اﺳﺎس ﭘﺎﻳﻪﮔﺬاري ﺷﺪه ﻛﻪ زﻣﺎن ﺳﻘﻮط ذرات ﺑﺎ اﻧﺪازهﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ‪ ،‬در ﻳﻚ ﻣﺎﻳﻊ ﻣﺘﻔﺎوت‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺳﻘﻮط ذرات در ﻣﺎﻳﻌﺎت ﺑﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭼﮕﺎﻟﻲ ﻣﻮاد ﻣﻮﺟﻮد در ﺳﻮﺳﭙﺎﻧﺴﻴﻮن و‬
‫ﮔﺮاﻧﺮوي ﻣﺎﻳﻊ ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ رواﺑﻄﻲ ﺑﻴﻦ ارﺗﻔﺎع ﺳﻘﻮط ذرات‪ ،‬ﻛﻮﭼﻚﺗﺮﻳﻦ ﻗﻄﺮ ذره‬
‫ﺑﺮاﺳﺎس زﻣﺎن ﺳﻘﻮط آن در ﻣﺎﻳﻊ‪ ،‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺟﺪاﺳﺎزي ﺑﺎ ﻫﻮا‬ ‫آﻳﺎ ﻣﻲداﻧﻴﺪ‬

‫ﺟﺪاﺳﺎزي ذرات ﺗﻮﺳﻂ ﻫﻮا ﺑﺮاي ﺗﻔﻜﻴﻚ ذرات رﻳﺰ و درﺷﺖ ﭘﻮدرﻫﺎي ﺳﺮاﻣﻴﻜﻲ ﺧﺸﻚ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲرود‪ .‬در‬
‫اﻳﻦ روش از ﺟﺮﻳﺎن ﻫﻮا و ﻧﻴﺮوي ﮔﺮﻳﺰ از ﻣﺮﻛﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ روش اﻏﻠﺐ ﺑﺮاي ﺟﺪاﺳﺎزي ذرات در‬
‫ﻣﺤﺪودة ﺑﻴﻦ ‪ 1‬ﺗﺎ ‪ 300‬ﻣﻴﻜﺮون ﺑﻪ ﻛﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد و ﻋﻤﻠﻜﺮد آن ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﻔﺎوت ﺑﻴﻦ ﻧﻴﺮوي وارده ﺑﺮ‬
‫ذرات ﺑﺎ اﺑﻌﺎد ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻮﺳﻂ ﻫﻮا اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬اﻳﻦ روش داﻧﻪﺑﻨﺪي ﻛﺎرﺑﺮد ﮔﺴﺘﺮدهاي در ﺻﻨﺎﻳﻊ آﻣﺎدهﺳﺎزي ﭘﻮدرﻫﺎي ﻣﻌﺪﻧﻲ ﺑﺮاي داﻧﻪﺑﻨﺪي ذرات‬
‫رﻳﺰ ﺑﺎ اﻧﺪازة دﻗﻴﻖ و ﮔﺎﻫﻲ در ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺳﺮاﻣﻴﻚ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻓﻴﻠﺘﺮ ﺑﺮاي ﺧﺎرج ﻛﺮدن ﻏﺒﺎر و ذرات رﻳﺰ‬
‫ﻧﺎﻣﻄﻠﻮب ﻛﺎراﻳﻲ دارد‪.‬‬

‫‪85‬‬
 ‫‪1‬‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻠﻴﻦ‬ ‫آﻳﺎ ﻣﻲداﻧﻴﺪ‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻠﻴﻦ ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم آزﻣﻮن اﻧﺪازة ذرات ﭘﻮدر ﺑﻪ ﻛﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﻛﺎرﻛﺮد دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻠﻴﻦ ﺑﺮ اﺳﺎس‬
‫ﻣﻜﺶ و ﻋﺒﻮر ﻳﻚ ﻣﻘﺪار ﻣﻌﻴﻨﻲ ﻫﻮا از ﻣﻴﺎن ﻳﻚ ﺑﺴﺘﺮ ﭘﻮدر ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﻴﻤﺎن ﺑﺎ ﺗﺨﻠﺨﻞ ﻣﻌﻴﻦ اﺳﺖ‪ .‬اﻧﺪازة‬
‫ﺣﻔﺮهﻫﺎ در ﺑﺴﺘﺮ ﺳﻴﻤﺎن ﺑﺎ ﺗﺨﻠﺨﻞ ﻣﻌﻴﻦ ﺑﺎ اﻧﺪازة داﻧﻪﻫﺎي ﺳﻴﻤﺎن راﺑﻄﻪ دارد و ﺗﻌﻴﻴﻦﻛﻨﻨﺪة ﻣﻴﺰان‬
‫ﺟﺮﻳﺎنﭘﺬﻳﺮي ﻫﻮا از داﺧﻞ ﺑﺴﺘﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﭘﻮدر رﻳﺰﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮي در ﺑﺮاﺑﺮ ﺟﺮﻳﺎن ﻫﻮا ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫داﺷﺖ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪17‬‬

‫‪١- Blaine‬‬
‫‪86‬‬
 ‫ﺗﻌﻴﻴﻦ رﻃﻮﺑﺖ و داﻧﻪﺑﻨﺪي‬

‫ارزﺷﻴﺎﺑﻲ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺷﺎﻳﺴﺘﮕﻲ ﺗﻌﻴﻴﻦ رﻃﻮﺑﺖ و ﺗﻌﻴﻴﻦ داﻧﻪ ﺑﻨﺪي‬

‫ﺷﺮح ﻛﺎر‪:‬‬
‫‪ -1‬آﻣﺎده ﺳﺎزي‪ ،‬ﺗﻤﻴﺰﻛﺎري و ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺗﻌﻴﻴﻦ رﻃﻮﺑﺖ و داﻧﻪﺑﻨﺪي‬
‫‪ -2‬ﺗﻌﻴﻴﻦ اﻧﻮاع رﻃﻮﺑﺖ و وزن ﻛﺮدن ﻣﻮاد ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ‬
‫‪ -3‬ﺧﺸﻚ ﻛﺮدن اﻧﻮاع ﻣﻮاد ﺟﻬﺖ رﻃﻮﺑﺖ ﺳﻨﺠﻲ‬
‫‪ -4‬اﻟﻚ ﻛﺮدن ﺑﻪ روش دﺳﺘﻲ و دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ‬
‫‪ -5‬وزن ﻛﺮدن ﻣﻮاد‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻋﻤﻠﻜﺮد‪:‬‬
‫ﺗﻌﻴﻴﻦ درﺻﺪ رﻃﻮﺑﺖ و ﺗﻮزﻳﻊ داﻧﻪﺑﻨﺪي ﻣﻮاد اوﻟﻴﻪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﻓﺮﻣﻮل ﺑﺪﻧﻪ‬
‫ﺷﺎﺧﺺﻫﺎ‪:‬‬
‫وزن ﻛﺮدن ﺻﺤﻴﺢ و ﺑﺎ دﻗﺖ ﻣﻮاد ﺑﻪ ﻣﻘﺪار ﻣﻨﺎﺳﺐ‬
‫ﺗﻤﻴﺰ ﺑﻮدن اﺑﺰارآﻻت و زدودن ﮔﺮد و ﻏﺒﺎر‪،‬ﺑﺎزﺑﻮدن ﻣﻨﺎﻓﺬ اﻟﻚﻫﺎ‪ ،‬اﻧﺘﺨﺎب ﺻﺤﻴﺢ اﻟﻚﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز‬
‫ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻗﺮاردادن اﻟﻚﻫﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺶ آﻧﻬﺎ‪ ،‬ﺣﺮﻛﺖ ﻟﺮزﺷﻲ ﺻﺤﻴﺢ ﻫﻨﮕﺎم اﻟﻚ ﻛﺮدن دﺳﺘﻲ‬
‫ﻛﺎﻟﻴﺒﺮه ﺑﻮدن ﺗﺮازو‪ ،‬ﺧﺸﻚ ﺷﺪن ﻛﺎﻣﻞ ﭘﻮدر و ﻗﺮار دادن آن در دﺳﻴﻜﺎﺗﻮر‪ ،‬ﺷﺴﺘﻦ ﺑﻪ اﻧﺪازه ﻛﺎﻓﻲ‬
‫ﺷﺮاﻳﻂ اﻧﺠﺎم ﻛﺎر‪ ،‬اﺑﺰار و ﺗﺠﻬﻴﺰات‪:‬‬
‫ﻣﻜﺎن‪ :‬ﻛﺎرﮔﺎه اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ ﺗﺠﻬﻴﺰات اﻳﻤﻨﻲ‪ ،‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﻬﻮﻳﻪ و ﻧﻮرﻛﺎﻓﻲ‬
‫اﺑﺰار و ﺗﺠﻬﻴﺰات‪ :‬ﺧﺸﻚﻛﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ ﺧﺸﻚ ﻛﺮدن ﻣﻨﺎﺳﺐ‪ ،‬ﺗﺮازو ﺑﺎ اﺳﺘﺎﻧﺪارد دﻗﺖ ﺑﺎﻻ‪ ،‬ﻛﻒ اﻟﻚ‪ ،‬دﺳﺘﮕﺎه ﺷﻴﻜﺮ‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد‪ ،‬اﻟﻚ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‪ ،‬ﺗﺮازو اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﻛﺎﻟﻴﺒﺮه ﺷﺪه‪.‬‬
‫ﻣﻌﻴﺎر ﺷﺎﻳﺴﺘﮕﻲ‪:‬‬
‫ﻧﻤﺮه ﻫﻨﺮﺟﻮ‬ ‫ﺣﺪاﻗﻞ ﻧﻤﺮه ﻗﺒﻮﻟﻲ از ‪3‬‬ ‫ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻛﺎر‬ ‫ردﻳﻒ‬
‫‪1‬‬ ‫آﻣﺎده ﺳﺎزي ﻣﻮاد‬ ‫‪1‬‬
‫‪1‬‬ ‫اﻟﻚ ﻛﺮدن و وزن ﻛﺮدن ﻣﻮاد‬ ‫‪2‬‬
‫‪2‬‬ ‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻘﺪار رﻃﻮﺑﺖ‬ ‫‪3‬‬
‫‪1‬‬ ‫ﺧﺸﻚ ﻛﺮدن‬ ‫‪4‬‬
‫‪2‬‬ ‫ﺗﻌﻴﻴﻦ داﻧﻪ ﺑﻨﺪي‬ ‫‪5‬‬
‫ﺷﺎﻳﺴﺘﮕﻲﻫﺎي ﻏﻴﺮ ﻓﻨﻲ‪ ،‬اﻳﻤﻨﻲ‪ ،‬ﺑﻬﺪاﺷﺖ‪ ،‬ﺗﻮﺟﻬﺎت زﻳﺴﺖ‬
‫ﻣﺤﻴﻄﻲ و ﻧﮕﺮش‪:‬‬
‫‪2‬‬
‫دﻗﺖ ﻋﻤﻞ و ﺻﺤﺖ‪ ،‬ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖﭘﺬﻳﺮي‪ ،‬ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻮاد و‬
‫ﺗﺠﻬﻴﺰات‪ ،‬ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ زﻣﺎن‪ ،‬ﺑﻪﻛﺎرﮔﻴﺮي ﻓﻨﺎوري ﻣﻨﺎﺳﺐ‬
‫*‬ ‫ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻧﻤﺮات‬
‫* ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻧﻤﺮات ﻫﻨﺮﺟﻮ ﺑﺮاي ﻗﺒﻮﻟﻲ و ﻛﺴﺐ ﺷﺎﻳﺴﺘﮕﻲ‪ 2 ،‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪87‬‬