Professional Documents
Culture Documents
Banghay Aralin Pagsulat Sa Piling Larangan
Banghay Aralin Pagsulat Sa Piling Larangan
Banghay Aralin Pagsulat Sa Piling Larangan
James B. Fulgencio
Banghay Aralin
B. Pagtalakay sa Aralin.
1. Ano ang Abtrak?
2. Bakit Kailangan ng Abstrak?
3. Bakit karaniwang inilalagay sa unahan ng papel ang Abstrak?
4. Ano-ano ang mga kaibahan ng impormatibo at deskripbong abstrak ayon
sa nilalaman?
V. Pangkatang Gawain
B. Pagtalakay sa Aralin
1. Bakit mahalagang basahin mula ang buong papel bago isulat ang abstrak?
V. Sintesis
1. Batay sa mga natalakay tungkol sa uri, kalikasan, katangian, halimbawa, at mga
hakbang sa pagsulat ng abstrak, handa ka na bang magsulat nito?
2. Ano-anong mga paghahanda ang gagawin mo upang makalikha ng isang
mahusay na abstrak?
3. Paano mo tatayain ang kahusayan ng isusulat mong abstrak?
1. AKADEMIKONG PAGSULAT
2. 2. Layunin: Matalakay ang batayang kaalaman sa pagsulat.1 Malaman ang kahulugan at
kalikasan ng akademikong pagsulat.2 Matutunan ang katangian ng tekstong ekspositori,
mga bahagi at nilalaman nito.3 Matalakay ang hulwaran ng tekstong ekspositori.4
3. 3. Akademikong Pagsulat Ito ay nangangailangan ng mas mataas na antas ng kasanayan.
Ito ay isang makabuluhang pagsasalaysay na sumasailalaim sa kultura, reaksyon at opinyon
base sa manunulat, gayundin ay tinatawag din na intelektwal na pagsusulat.
4. 4. Akademikong Pagsulat Ang akademikong pagsulat ay meron ding layunin ito ay ang
mailahad ng maayos ang mga sulatin at ang tema upang maayos itong maipabataid o
maiparating sa mga makakakita o makababasa.
5. 5. BATAYANG KAALAMAN SA PAGSULAT
6. 6. Kahulugan at Kalikasan - Ang pagsulat ay pagsasalin sa papel o anumang kasangkapang
magagamit na mapagsasalinan ng mga nabuong salita, simbolo, at ilustrasyon ng tao, o
mga tao sa layuning maipahayag ang isipan. - Ito ay kapwa pisikal at mental na activity na
ginagawa para sa isang layunin.
7. 7. 1.Ang pagsulat ay pagsasalin sa papel ng anuman g kasangkapang maaaring magamit na
mapagsas alinan ng mga nabuong salita, simbolo at ilustras yon ng isang tao. ( Bernales, et
al., 2001) 2. Ito ay kapwa pisikal at mental na aktiviti na gin agawa para sa iba’t ibang
layunin.(Bernales, et al., 2002)
8. 8. 3. Ayon kina Xing at Jin (1989), ang pagsulat ay is ang komprehensiv na kakayahang
naglalaman ng wastong gamit, talasalitaan, pagb ubuo ng kaisipan, retorika at iba pang
elemento. 4. Ayon naman kay Keller (1985), ang pagsulat ay isang biyaya, isang
pangangailangan at isang kaligayahan ng nagsasagawa nito.
9. 9. 5. Ito ay isang proseso ng imbensyon. 6. Isang Prosesong Panlipunan na maaaring bunga
ng m ga sumusunod : a. Bilang reaksyon ng isang tao sa kanyang nabasa, nara nasan o
namasdan upang maipaabot ang kanyang pa nanaw at panuntunan sa buhay; b. b. Sa
layuning makapagbigay lugod o kasiyahan lalo’t ito ay malikhaing sulatin na nagpapasigla ng
imahina syon at tumutugon sa damdamin.
10. 10. 7. Isang pansariling pagtuklas. 8. Isang proseso sa intelektwal “inquiry”. 9. Isang
paghuhunos ng damdaming bumubukal at nagp apahinog sa diwa’t kaisipan. 10. Isang
malikhaing gawaing binubuo sa papel. 11. Pagbibigay ng sustansya sa mga bagay na para
sa iba ay walang kahulugan. 12. Isang pakikipag-usap sa kapwa
11. 11. 13. Ayon kay White at Strunk ito ay matrabaho at mabagal na proseso dahil sa ugnayan
at koneksyon ng pag-iisip. 14. Pagbibigay ng sustansya sa mga bagay na para sa iba ay
walang kahulugan. 15. Isang pakikipag-usap sa kapwa
12. 12. SOSYO- KOGNITIB NA PANANAW SA PAGSULAT Isang paraan ng pagtingin sa pr
oseso ng pagsulat. Sa pa-nanaw na i to, ang pagsulat ay kapwa isang mental at sos-yal na
aktibiti.
13. 13. Mga Layunin sa Pagsulat •Impormatib na pagsulat o expository writing- naghahangad na
makapagbigay ng impormasyon •Mapanghiyakat na pagsulat- naglalayon na makumbinsi
ang mga mambabasa •Malikhaing pagsulat- pagpapahayag ng mga kathang- isip,
imahinasyon, ideya, damdamin o kombinasyon ng mga iyo
14. 14. Elemento ng Pagsulat 1. Paksa 2. Layunin 3. Pgsasawika ng Ideya 4. Mambabasa
15. 15. Proseso ng Pagsulat (Editing) Pag-eedit (Prewriting) Bago Sumulat (Drafting) Pagsulat
ng Burador (Final Document) Paglalathala (Revising) Pagrerebisa
16. 16. TEKSTONG EKSPOSITORI: Mga katangian at bahagi
17. 17. Ang tekstong ito ay may layuning magpaliwanag at mglahad ng mga impormasyon at
ideya.
18. 18. Ayon kay Rubin (1995), sinasaklaw ng pagpapahayag na ito ang malawak na bahagi ng
sinusulat at binabasa ng karaniwang tao. Hal.Pagsulat ng liham, pagbabasa ng dyaryo
19. 19. Katangian ng Tekstong Ekspositori 1. Obhetibo ang pagtalakay sa paksa 2. Sapat na
mga kaalaman na ilalahad 3. Malinaw ang pagkakahanay ng mga ideya 4. Analitiko ang
pagsusuri ng mga kaisipan at datos.
20. 20. Uri at Katangian 1. Pagbibigay katuturan 2. Pagiisa- isa 3. Pagsusunod- sunod 4.
Paghahambing at pagkokontras 5. Sanhi at bunga
21. 21. KATAWAN NG TEKSTO
22. 22. INTRODUKSYON GITNA O NILALAMAN WAKAS O KONGKLUSYON LAGOM
23. 23. Pinaka-mukha ng sulatin. Nagsisilbing pang- akit sa ma mbabasa INTRODUKSYON
24. 24. Pinaka-katawan ng sulatin. Ni lalaman din nito ang pinaka-kalul uwa ng teksto. GITNA O
NILALAMAN
25. 25. Ito ang pang-huling bahagi ng teksto . Ito ang nagsisilbing huling impresyon na
mananatili sa isipan ng mga mambabasa na maaaring maka-impluwensya sa pagba bago
ng kanyang pananaw ukol sa impormasyong natutunan. WAKAS O KONGKLUSYON
26. 26. Ang Hulwaran at Organisasyon ng Tekstong Ekspositori
27. 27. 1. Depinisyon 2. Pagkakasuno-sunod o order 3. Paghahambing o pagkokontra 4.
Problema at Solusyon 5. Sanhi at bunga 6. Pagiisa –isa o enumerasyon
28. 28. Sikwensyal
29. 29. kronolohikal - Pangyayari ayon sa tamang panahon at oras
30. 30. Prosidyunal
31. 31. EBALWASYON
2. Obhetibo
Ang layunin ng akademikong pagsulat ay pataasin ang antas ng kaalaman ng mga mag-
aaral sa pagbasa at pagsulat sa iba’t ibang disiplina o larang. Binibigyang-diin dito ang
impormasyong gustong ibigay at ang argumento sa mga ideya na sumusuporta sa paksa (Alejo et
al., 2005).
3. May Paninindigan
Ang akademikong pagsulat ay kailangang may paninindigan sapagkat ang nilalaman nito ay
pag-aaral o mahalagang impormasyon na dapat idinudulog at dinepensahan,
ipinaliliwanag at binibigyang-katwiran ang mahahalagang layunin, at inilalahad ang
kahalagahan ng pag-aaral. Mahalaga rin ang paninindigan dahil ang mismong daloy ng mga
pangungusap, pangangatwiran, at layunin ay depende sa isinasaad ng paninindigan ng
manunulat.
4. May Pananagutan
Mahalagang matutuhan ang pagkilala sa mga sangguniang pinaghanguan ng mga impormasyon.
Ang pangongopya ng impormasyon o ideya ng ibang manunulat o plagiarism ay isang
kasalanang may takdang kaparusahan sa ilalim ng ating batas.
5. May Kalinawan
Ang sulating akademiko ay may paninindigang sinusundan upang patunguhan kung kaya dapat
na maging malinaw ang pagsulat ng mga impormasyon at ang pagpapahayag sa
pagsulat ay direktibo at sistematiko.
UP NEXT
Ang Proseso ng Pagsulat
ADVERTISEMENT
Published
9 months ago
on
January 3, 2021
By
Elcomblus Contributor
Likas o taglay ng akademikong sulatin ang maglaman ng samu’t saring kaalaman. Marapat na
ang makilalang kaalaman sa akademikong sulatin ay bago at mahalaga. Bago ang kaalaman kung
ang nilalaman ng pangungusap at ideya ay impormasyong magbibigay ng malawak na kabatiran
at mahalaga sapagkat ang impormasyong ipinababatid ay mapakikinabangan para sa pansarili,
pampamilya, panlipunan, at pambansang kapakinabangan. Bagama’t may posibilidad na ang
mga impormasyon ay dati nang alam ng makababasa ng akademikong sulatin, mahalagang may
dagdag itong paliwanag upang ikonteksto sa target na babasa at panahon upang tuwirang maging
makabuluhan ito. Samakatuwid, upang maging bago at mahalaga ang anumang hatid na
kaalaman ng akademikong sulatin, likas na kasanayan sa pagbasa at pananaliksik ang dapat
maging sandigan.
Batayan o kalikasan ng akademikong sulatin ang paraan upang ito ay maisulat. Ang paraan ng
pagsulat ay umiikot sa batayang diskurso na maaaring magsalaysay, maglarawan, maglahad, at
mangatuwiran. Ang apat na pangunahing akademikong diskursong ito kadalasan ay may
pinagbabagayang disiplina o larangan ng akademikong sulatin. Ngunit, dapat tandaan na nasa
kakayahan pa rin ng manunulat na gamitin ang anumang paraan upang ipahayag ang kaugnay ng
kaalaman. Ang paraan ng pagsulat ang magiging matibay na gabay upang ipahayag ang
kaalamang nais iparating ng akademikong sulatin.
Narito ang ilang gabay bilang hulwaran kung paano ang angkop na paraan ng akademikong
sulatin.
Pagpapaliwanag o Depinisyon
Pagtatala o Enumerasyon
Pagsusunod-sunod
Paghahambing at Pagkokontrast
Sanhi at Bunga
Suliranin at Solusyon
Pag-uuri-uri o Kategorisasyon
Pagpapahayag ng Saloobin, Opinyon, at Suhestiyon
Paghihinuha
Pagbuo ng Lagom, Konklusyon, at Rekomendasyon
Anumang paraan ng pagsulat ng akademikong sulatin, mahalagang mabigyan ito ng angkop na
pagsusuri batay sa pinagbatayang datos at sanggunian at sa huli ay makita ang pananaw ng
manunulat bilang hatid na ambag. Kaakibat ng akademikong sulatin ang magpahayag ng ibang
uri ng pang-unawa. Esensiyal ang gampanin ng pag-unawa na natatamo sa pagbuo ng
akademikong sulatin. Salamin ng kakayahang umunawa ang anumang ipinapahayag sa isinulat.
Upang masuri at maiwasto ang pag-unawa, mahalagang isaalang-alang ang hindi nagmamaliw na
pang-unawa o enduring understanding (Wiggins at McTighe, 1998) na sukatan nang
pangmatagalang pagkatuto ng isang m.anunulat sa paksa at konseptong pinag-aaralan. Ang mga
hindi nagmamaliw o panghabambuhay na kaalaman ay nailalapat ng manunulat sa pang-araw-
araw na pamumuhay. Kung pagtutuunan ng pansin ang kakayahang umunawa ng mga, mag-aaral
sa proseso ng pagsulat at pag-aaral, malalampasan nito ang mga nakasanayang tradisyonal na
pagpapasaulo ng mga konsepto. Magiging daan ito sa tunay na reporma ng paaralan at sistema
ng edukasyon, at higit sa lahat malilinang ang kakayahan ng mga mag-aaral sa mas malalim na
pag-unawang konseptuwal. Ngunit, upang maisakatuparan ang layuning urnunawa ng mga mag-
aaral, mahalagang taglayin ng isang manunulat ang paglalaan ng oras at panahon na mapag-
isipan ang mga hinihinging pagbabago laban sa nakasanayang makalumang kaalarnan at paraan
at mapag-aralang mabuti ang planong gagawin sa pagsulat. Mahalagang benepisyo sa pagsusuri,
pagwawasto, at pagtataya ng pag-unawa ang mahusay na pagpaplano, pagtatangka, at pagtataya
ng nais na buuing akademikong sulatin. Ang manunulat na gumagawa ng ganitong pamamaraan
ay naghahanap ng iba’t ibang kasagutan na tukuyin, suriin, at tayahin ang pag-unawa.
Dapat tandaan ng isang manunulat na ang pag-unawa ay hindi simpleng pagtugon sa mga
katanungang naghahanap ng kasagutan. Marapat na ang kasagutan ay magmula sa:
Aspekto ng Pag-unawa
Kalikasan ng akademikong sulatin na magpahayag ng kaalaman batay sa angkop na paraan na
nakaugat sa kakayahang umunawa ng manunulat upang ipaunawa ang kaniyang naisip at
naranasan.
DON'T MISS
Mga Katangian ng Akademikong Sulatin
ADVERTISEMENT
Published
9 months ago
on
December 31, 2020
By
Elcomblus Contributor
Table of Contents
1. Komprehensibong Paksa
2. Angkop na Layunin
3. Gabay na Balangkas
4. Halaga ng Datos
5. Epektibong Pagsusuri
6. Tugon ng Konklusyon
Hindi maaaring paghiwalayin ang pagsulat at kognisyon. Ang isip ang pinagmumulan ng proseso
ng kognisyon. Samakatuwid, magkatambal ang pagsulat at pag-iisip. Nakapaloob sa pag-iisip
ang kalipunan ng rnga kaalaman buhat sa biyolohikal at kaalamang idinulot ng karanasan.
Taglay rin ng lawak ng pag-iisip ang imahinasyon na pangunahing sangkap sa pagpapalawak ng
isang uri ng sulatin. Pinabibisa pa ito ng tamang gamit ng salita, kataga, ekspresyon, at kalipunan
ng mga pangungusap na binuo ng kaisipan ng isang tao. Isang uri ng pagsulat ang akademikong
sulatin. Ito ay makikilala sa layunin, gamit, katangian, at anyo nito. Taglay ng akademikong
sulatin ang mataas na gamit ng isip upang maipahayag ang ideya bilang batayan ng karunungan.
Tulad ng iba pang uri ng pagsulat, ang akadernikong sulatin ay nagtataglay ng tiyak na hakbang
o proseso. Sa paraan ng paggawa ng isang akademikong sulatin, makikita ang taglay nitong mga
katangian. Ito ay ang mga sumusunod:
1. Komprehensibong Paksa
Batay ito sa interes ng manunulat. Kung ang pagsulat naman ay itinakdang ipagawa, madalas
nakabatay ang paksa sa isyung napapanahon na may kaugnayan sa mga usaping panlipunan
batay sa aspektong pangkabuhayan, pampolitika, pangkultura, at iba pa. Mahalaga ang gampanin
ng paksa sa kabuuan ng akademikong sulatin. Sa paksa mag-uumpisa ang pagpaplano upang
maisakatuparan ang makabuluhang akademikong sulatin.
2. Angkop na Layunin
Ang layunin ang magtatakda ng dahilan kung bakit nais makabuo ng akademikong sulatin.
Nakapaloob sa layunin ang mithiin ng manunulat kung nais na magpahayag ng iba’t ibang
impormasyon kaugnay ng, katotohanan, manghikayat na paniwalaan ang argumentong
inilalahad, suportahan o pasubalian ang mga dati nang impormasyon, at iba pang layuning
nakaugat sa dahilan ng pagbuo ng akademikong sulatin.
3. Gabay na Balangkas
Magsisilbing gabay ang balangkas sa akademikong sulatin. Gabay ito upang organisahin ang
ideya ng sulatin. May tatlong uri ng balangkas: balangkas na paksa, balangkas na pangungusap,
at balangkas na talata. Sa tulong ng pagbabalangkas, napadadali ng manunulat ang kaniyang
pagsulat ng sulatin. Kadalasan ang balangkas din ang nagiging burador ng anumang sulatin. Ang
paunang balangkas ang magiging batayan sa pagrerebisa ng pinal na sulatin.
4. Halaga ng Datos
Nakasalalay ang tagumpay ng akademikong sulatin sa datos. Maituturing na pinakamahalagang
yunit ng pananaliksik ang datos ng anumang akda. Kung walang datos, walang isusulat, susuriin,
o sasaliksikin. Nahahati sa dalawa ang pinagkukunan ng datos: primarya o pangunahing
sanggunian at sekondaryang sanggunian. Nakapaloob sa pangunahing sanggunian ang mga
orihinal na dokumento na naglalaman ng mahahalagang impormasyon ukol sa paksa. Sa
sekondaryang sanggunian, makikita ang sariling interpretasyon batay sa pangunahing
impormasyon.
5. Epektibong Pagsusuri
Bahagi rin ng isang komprehensibong akademikong sulatin ang pagsusuri. Upang maging
epektibo, lohikal ang dapat na gawing pagsusuri. Hindi makahihikayat ng mambabasa ang isang
akademikong sulatin kung ang nilalaman nito ay. nakabatay lamang sa pansariling pananaw ng
sumusulat. Kailangang lagpasan ang opinyon at mapalutang ang katotohanan. Ang pagsusuri ay
nakabatay sa ugat o sanhi ng suliranin at nagpapakita ng angkop na bunga kaugnay ng
implikasyon nito sa iniikutang paksa. Marapat lagpasan ng epektibong pagsusuri ang mga tsismis
o sabi-sabi. Ang paraan ng pagsusuri ng isang manunulat ang sukatan ng lalim ng kaniyang
ginawang obra o akademikong sulatin.
6. Tugon ng Konklusyon
Taglay ng konklusyon ang pangkalahatang paliwanag sa nais na maipahayag ng akademikong
sulatin. Makikita sa konklusyon ang kasagutan sa mga itinampok na katanungan sa isinulat na
pag-aaral. Kadalasang nasa anyong pabuod ang konklusyon na binuo batay sa natuklasang
kaalaman. Mula sa konklusyon, huhugot ng payo o rekomendasyon tungo sa bago o
pagpapatuloy ng isinagawang pag-aaral o akademikong sulatin.
Likas sa pagsusulat ang paggamit ng isip, damdamin, at kilos. Ang ugnayan ng ideya,
nararamdaman o saloobin, at tiyak na kilos ang batayan ng isang komprehensibo at epektibong
pagsulat. Nakasalalay sa ugnayan ng isip, damdamin, at kilos ang nilalamang dapat maipahayag
sa anumang isusulat na akademikong sulatin. Ito ang batayang sandigan ng manunulat. Sa
pamamagitan nito mas nagiging malawak, malalim, at matibay ang anumang impormasyon
upang makapaglahad, makapagsalaysay, makapaglarawan, makapangatuwiran, at
ma.kapanghikayat.
Dahil sa pangkalahatang paliwanag na taglay ng konklusyon, may mga ilang paalala na dapat
tandaan para sa susulat: