Ts en 13411 5a1pdf PDF Free

ICS 21.060.70; 53.020.
30 TÜRK STANDARDI TS EN 13411-5 + A1
TÜRK STANDARDI
TURKISH STANDARD
Bu standard metni 9 Nisan 2009 tarihli TSE Teknik Kurul toplantısında
kabul edilerek yürürlüğe girmiş olup metin üzerindeki redaksiyonel
düzeltmeler devam etmektedir.
TS EN 13411-5 + A1
ICS 21.060.70; 53.020.30
ÇELİK TEL HALATLAR İÇİN SONLANDIRICILAR -

GÜVENLİK - BÖLÜM 5: U-CİVATALI TEL HALAT
KLEMENSLERİ
Terminations for steel wire ropes - Safety - Part 5: U-bolt wire

rope grips
TÜRK STANDARDLARI ENSTİTÜSÜ

Necatibey Caddesi No.112 Bakanlıklar/ANKARA
ICS 21.060.70; 53.020.30 TÜRK STANDARDI TS EN 13411-5 + A1
Ön söz
− Bu tasarı, CEN tarafından kabul edilen EN 13411-5 (2003) + A1 (2008) standardı esas alınarak, TSE
Makina İhtisas Grubu’nca hazırlanmıştır.
− Bu tasarının kabulü ile TS 6207(1988) iptal edilecektir.
− Bu standarda; A1 Eki ile yapılan değişiklik ve ilaveler işaretleri arasında gösterilmiştir.
− Bu standardın AB Direktifi/Direktifleri ile ilişkisi Ek ZA (bilgi için) ve Ek ZB (bilgi için) ’de verilmiştir.
− “EN 13411 - Çelik tel halatlar için sonlandırıcılar - Güvenlik” standardının diğer bölümleri:
- Bölüm 1: Çelik tel halat sapanlar için yüksükler,

- Bölüm 2: Tel halat sapanlar için örme gözler,
- Bölüm 3: Kelepçeler ve kelepçe güvenliği,
- Bölüm 4: Metal ve reçine ile soketleme,
- Bölüm 6: Asimetrik kamalı soket,
- Bölüm 7: Simetrik kamalı soket.
− Bu tasarıda kullanılan bazı kelime ve/veya ifadeler patent haklarına konu olabilir. Böyle bir patent
hakkının belirlenmesi durumunda TSE sorumlu tutulamaz.
İçindekiler
0 Giriş........................................................................................................................................................ 1
1 Kapsam .................................................................................................................................................. 1
2 Atıf yapılan standard ve/veya dokümanlar......................................................................................... 1
3 Terimler ve tarifler ................................................................................................................................ 2
4 Tehlikeler listesi.................................................................................................................................... 2
Çizelge 1 - Tehlikeler ve ilgili kurallar................................................................................................................ 2
5 Güvenlik kuralları ve/veya tedbirleri ................................................................................................... 3
5.1 Malzemeler.......................................................................................................................................... 3
5.2 Mekanik özellikler................................................................................................................................ 3
6 Güvenlik kurallarının doğrulanması ................................................................................................... 3
6.1 Personel nitelikleri ............................................................................................................................... 3
6.2 Tip deney............................................................................................................................................. 3
7 Kullanım bilgisi ..................................................................................................................................... 4
7.1 Tanımlama işaretlemesi ...................................................................................................................... 4
7.2 Bağlama talimatları ............................................................................................................................. 4
7.3 Sertifika ............................................................................................................................................... 4
Ek A (Bilgi için) Klemens-1’in bir tasarımı için yapım ve boyut özelliği .................................................... 5
A.1 Genel................................................................................................................................................... 5
A.2 Malzeme.............................................................................................................................................. 5
A.3 Boyutlar ............................................................................................................................................... 6
Şekil A.1 – Tel halat klemensi........................................................................................................................... 6
Şekil A.2 – Köprü .............................................................................................................................................. 6
Şekil A.3 – U-civata........................................................................................................................................... 6
Şekil A.4 – Halka somun................................................................................................................................... 6
Çizelge A.1 – Boyutlar (Şekil A1, Şekil A2, Şekil A3 ve Şekil A4) .................................................................... 7
A.4 Bağlama talimatları ............................................................................................................................. 7
Şekil A.5 – Klemens aralıkları........................................................................................................................... 7
Çizelge A.2 – Moment ve tel halat klemenslerinin sayısı ................................................................................. 8
Ek B (Bilgi için) Klemens-2’nin bir tasarımı için yapım ve boyut özelliği .................................................. 9
B.1 Genel................................................................................................................................................... 9
B.2 Malzeme.............................................................................................................................................. 9
B.3 Boyutlar ............................................................................................................................................. 10
Çizelge B.1 – Boyutlar (Şekil B1, Şekil B2, Şekil B3 ve Şekil B4) .................................................................. 11
B.4 Bağlama talimatları ........................................................................................................................... 12
Şekil B.5 – Bağlama klemensleri sırası .......................................................................................................... 12
Çizelge B.2 – Moment ve klemens sayısı....................................................................................................... 13
Ek ZA (Bilgi için) Bu standard ve AB Direktifi 98/37/EC’nin temel gerekleri arasındaki ilişki ......... 14
Ek ZB (Bilgi için) Bu standard ve AB Direktifi 2006/42/EC’nin temel gerekleri arasındaki ilişki ..... 15
Kaynaklar........................................................................................................................................................ 16
Çelik tel halatlar için sonlandırıcılar - Güvenlik -

Bölüm 5: U-civatalı tel halat klemensleri
0 Giriş
Bu standard, makina direktifi ve ortak EFTA düzenlemelerinin temel güvenlik gerekleri ile uyumunu sağlamak
amacıyla hazırlanmıştır.
Alıcıların talep ettikleri mamullerin gerekli kalite seviyesinden tam olarak emin olmaları için, tedarikçi
firmalardan bu standarda uygulanabilir onaylanmış kalite güvence sistemini (örneğin, EN ISO 9001)
sözleşmelerinde tanımlamaları tavsiye edilir.
1 Kapsam
Bu standard, demir esaslı malzemeden imal edilen U-civatalı tel halat klemenslerin ve imalatçı tarafından
tasarlandığı şekliyle kullanım için U-civatalı tel halat klemensleri ile güvenli hale getirilmiş göz
sonlandırıcıların emniyetli davranışı için asgari kuralları kapsar.
Uygun kullanımlar, uygun emniyet faktörlerini dikkate alan kalifiye personel tarafından değerlendirilmiş olan
tekli kullanımlı kaldırma işlemlerini ve asılı statik yükleri kapsar.
U-civatalı tel halat klemensleri, spiral halatlarla kullanımlarda uygun değildir.
Bu standard, genel kaldırma uygulamaları için göz sonlandırıcılı sapanlarda, maden ceraskallarında veya
kren ceraskallarında birincil güvenlik tertibatı olan U-civatalı tel halat klemenslerini kapsamaz.
Bağlama talimatları ile birlikte klemens örnekleri, Ek A ve Ek B’de (bilgi için) verilmektedir.
Bu standard kapsamındaki tehlikeler Madde 4’de tanımlanmıştır.
2 Atıf yapılan standard ve/veya dokümanlar

Bu standardda, tarih belirtilerek veya belirtilmeksizin diğer standard ve/veya dokümanlara atıf yapılmaktadır.
Bu atıflar metin içerisinde uygun yerlerde belirtilmiş ve aşağıda liste hâlinde verilmiştir. Tarih belirtilen
atıflarda daha sonra yapılan tadil veya revizyonlar, atıf yapan bu standardda da tadil veya revizyon yapılması
şartıyla uygulanır. Atıf yapılan standard ve/veya dokümanın tarihinin belirtilmemesi hâlinde en son baskısı
kullanılır (tadiller dâhil).
EN, ISO, IEC Adı TS No1) Adı

vb. No (İngilizce) (Türkçe)
EN 292-2:1991 Safety of machinery – Basic TS EN 292-2- Makinalarda Güvenlik-Tasarım İçin
concepts, general principles for Temel Kavramlar, Genel Prensipler
design – Part 2: Technical principles Bölüm 2: Teknik Prensipler ve
and specifications Özellikler -
EN 1050:1996 Safety of machinery – Principles for TS EN 1050 Makinelerde güvenlik - Risk
risk assessment. değerlendirmesi prensipleri
EN 1562 Founding – Malleable cast irons TS 519 EN
1562/A1 Dökümler - Temper dökme
demirler (Dövülebilir)
EN 12385- Steel wire ropes – Safety – Part 1: TS EN 12385- Çelik tel halatlar – Güvenlik –
1:2002 General requirements 1 Bölüm 1: Genel kurallar
EN 12385-2: Steel wire ropes – Safety – Part 2: TS EN 12385- Çelik tel halatlar – Güvenlik –
2003 Definitions, designation and 2 Bölüm 2: Tarifler, kısa gösteriliş ve
classification. sınıflandırma
1) TSE Notu: Atıf yapılan standardların TS numarası ve Türkçe adı 3. ve 4. kolonda verilmiştir. * işaretli
olanlar bu standardın basıldığı tarihte İngilizce metin olarak yayımlanmış olan Türk Standardlarıdır.
1
EN, ISO, IEC Adı TS No Adı

vb. No (İngilizce) (Türkçe)
EN 20898-2 Mechanical properties of fasteners - TS EN 20898- Bağlama Elemanlarının Mekanik
Part 2: Nuts with specified proof load 2 Özellikleri-Bölüm 2: Deney Yükü
values – Coarse thread Değerleri Belirlenmiş Somunlar-
(ISO 898-2:1992) Normal Adımlı
EN ISO 898-1 Mechanical properties of fasteners TS 3576 EN Bağlama elemanlarının mekanik
made of carbon steel and alloy steel ISO 898-1 özellikleri – Karbon çeliği ve
- Part 1: Bolts, screws and studs alaşımlı çelikten imal edilmiş -
(ISO 898-1:1999) Bölüm 1: Cıvata, vida ve saplamalar
EN ISO 4759-1 Tolerances for fasteners Part 1: TS 3699 EN Bağlama elemanları - Toleranslar –
Bolts, screws, studs and nuts - ISO 4759-1 Bölüm1: Cıvata, saplama ve
Product grades A, B and C (ISO somunlar – Mamul kalitesi A,B ve C
4759-1:2000)
EN ISO 7500-1 Metallic materials - Verification of TS EN ISO Metal malzemeler - Tek eksenli
static uniaxial testing machines - 7500-1 statik deney makinalarının
Part 1: Tension/compression testing doğrulanması – Bölüm 1:
machines (ISO 7500-1:1999) Çekme/basma deney makinaları –
Kuvvet ölçme sisteminin
doğrulanması ve kalibrasyonu
3 Terimler ve tarifler
Bu standardın amacı bakımından, EN 12385-2’de verilen terimler ve tarifler ile birlikte aşağıdaki terimler ve
tarifler uygulanır.
3.1 U-civatalı tel halat klemensi

Somunların sıkıştırılırılmasıyla halatın iki kısmının birlikte preslenmesini sağlayan U-civata, köprü ve
somunlardan oluşan takım.
3.2 Klemens emniyetli gözlü sonlandırıcı

İmalatçı talimatlarına uygun olarak bağlanan tel halat klemensleri ile emniyete alınan gözlü sonlandırıcı.
4 Tehlikeler listesi
Tel halat klemensinde, yükün kazaen veya tel halatın kopması sonucu serbest kalması durumunda,
doğrudan veya dolaylı olarak tehlike bölgesinde olan kişilerin sağlığını veya güvenliğini riske sokar.
Sıcaklık tehlikesi, sınırlandırılmış sıcaklıklarda kullanılan tel halatı kapsamaz.
Çizelge 1, tel halat klemensleri için özel ve önemli olan risk değerlendirilmesi ile tanımlanmış risk azaltmak
için tedbir alınması gereken tehlikeleri içerir.
Çizelge 1 - Tehlikeler ve ilgili kurallar
EN 292-2 Ek A’nın ilgili

EN 1050 Ek A’da tariflenen tehlikeler Bu standardın ilgili maddesi
maddesi
Madde 1 Yetersiz dayanımdan Madde 1.3.2
kaynaklanan mekanik Madde 4.1.2.3
tehlike Madde 4.1.2.5 Madde 5
Madde 4.2.4 Madde 5
Madde 1.7.3 Madde 6
Madde 4.3.1
Madde 4.2.4 Madde 6
Madde 1.7 Delme tehlikesi Madde 1.3 Madde 5
Madde 10.4 Bağlama hatalarından Madde 1.5.4 Madde 7
kaynaklanan tehlike
2
5 Güvenlik kuralları ve/veya tedbirleri

5.1 Malzemeler
5.1.1 U-civata
EN ISO 898-1’e uygun kalite sınıfı en az 5.8 en fazla 8.8 olan karbon çeliği.
5.1.2 Köprü
EN 1562’ye uygun W40-05 veya B35-10 kalitesinde dövülebilir dökme demir veya dövme, yaşlandırılmamış
karbon çelik.
5.1.3 Somun
EN 20898-2’ye uygun kalite sınıfı en az 5 ve EN ISO 4759-1’e uygun mamul derecesi A olan karbon çeliği.
5.2 Mekanik özellikler
5.2.1 Klemens emniyeti/Klemens emniyetli gözlü sonlandırıcının çekme yeterliliği

Madde 6.2.2’ye uygun olarak deneye tabi tutulduğunda, klemens emniyetli gözlü sonlandırıcı, klemens
emniyetli gözlü sonlandırıcıda 1 mm’den daha fazla halat kayması yapmaksızın 5 dakika süresince halatın
en küçük kopma kuvvetinin en az % 80’sine eşit bir kuvvete dayanmalıdır.
5.2.2 Klemens emniyetli gözlü sonlandırıcının darbe yorulma davranışı

Madde 6.2.3’e uygun olarak deneye tabi tutulduğunda, klemens emniyetli gözlü sonlandırıcı en az 20.000
çevrime dayanmalıdır.
Yukarıda yer alan darbe deneyine maruz kalan aynı klemens emniyetli gözlü sonlandırıcı, Madde 6.2.2’ye
uygun olarak deneye tabi tutulmalı ve bu deneyden sonra klemenslerde gözle görülür herhangi bir çatlak,
şekil bozukluğu veya başka bir hasar olmamalıdır.
6 Güvenlik kurallarının doğrulanması

6.1 Personel nitelikleri
Bütün deneyler ve muayeneler, kalifiye personel tarafından yapılmalıdır.
6.2 Tip deney
6.2.1 Genel
Tasarım, malzeme ve imalat yöntemini kanıtlamak amacıyla deney, klemenslerin tasarımlandığı her bir halat
sınıfı için uygulanmalıdır. Halat kalite sınıfı, tasarımlanan klemensler için en yüksek kalite sınıfında olmalıdır.
Elyaf özlü ve çelik özlü tek katmanlı halatlı kullanım için tasarlanan klemenslerin her ikisine de deney
uygulanmalıdır.
Bir ucunda klemens emniyetli gözlü sonlandırıcıya sahip olan en az üç takım, deneye tabi tutulmalıdır.
Not - Deney sayısı, her iki uçta klemens emniyetli gözlü sonlandırıcıya sahip olan takımlar için iki olarak
kabul edilmelidir.
Aşağıda tanımlanan her iki deney için uygulama kuvveti, yuvarlatılmış pim ve/veya pimler yoluyla klemens
emniyetli gözlü sonlandırıcıya iletilmelidir. Göz ile yapılan açı 30 °’yi aşmamalıdır.
Her uçta klemens emniyetli gözlü sonlandırıcıya sahip olan takımlar için dış klemensler arasındaki serbest
halatın en küçük uzunluğu, d anma halat çapı olmak üzere, en az 30d olmalıdır.
Madde 6.2.2 ve Madde 6.2.3’de belirtilen deneylerde kullanılan deney makinaları, EN ISO 7500-1’e uygun
olmalıdır.
3
Mekanik özelliklerin değişimine neden olabilecek herhangi bir dış boyutun normal imalat toleranslarında veya
imalat yönteminde, malzeme özelliğinde, tasarımdaki her bir değişimde, değişime uğrayan elemanlarda
Madde 6.2.2 ve Madde 6.2.3’de belirtilen tip deneyinin uygulanmasını gerektirir.
6.2.2 Klemens güvenliği ve çekme deneyi

Halatın en küçük kopma kuvvetinin % 20’sine eşit bir kuvvet uygulandıktan sonra, imalatçının talimatlarına
uygun olarak klemenslerde tekrar sıkma gerektiren durum hariç olmak üzere; deney yöntemi, genellikle EN
12385-1, Madde 6.4.1’de açıklanan hususlara uygun olmalıdır.
Uygulanan kuvvet halatın en küçük kopma kuvvetinin % 80’ine eşit bir değere ulaştığında deneye devam
edilmeyebilir.
6.2.3 Darbe yorulma deneyi

Halatın en küçük kopma kuvvetinin % 20’sine eşit bir kuvvet uygulanmalı ve imalatçı talimatlarına göre
gerekirse, klemensler tekrar sıkılmalıdır.
Her bir takım, halat ekseni boyunca en küçük ilgili halat kopma kuvvetinin % 15 ilâ % 30’u arasında olan
çevrimsel gerilmeye maruz bırakılmalıdır. Klemenslerin tekrar sıkma işlemi imalatçı talimatlarına uygun
olmalıdır.
Kuvvet uygulama frekansının 5 Hz’i aşmadığından emin olunmalıdır.
6.2.4 Tip deneyleri kabul kriteri

Üç takımın tamamı, yukarıdaki deneylerin tümünden geçtiyse, tip deney için sunulan boyuttaki elemanın bu
standarda uygun olduğu kabul edilmelidir.
Bir takım yukarıdaki deneylerden herhangi birinde başarısız olursa, iki ilave takım daha deneye tabi tutulmalı
ve deneye sunulan boyuttaki elemanın bu standarda uygun olduğunu kabul etmek için her iki takımda bu
deneyleri geçmelidir.
İki veya üç takım yukarıdaki deneylerin herhangi birinde başarısız olursa, tip deney için sunulan eleman
boyutunun, bu standarda uygun olmadığı kabul edilmelidir.
7 Kullanım bilgisi
7.1 Tanımlama işaretlemesi
Klemens boyutu, tasarlanmış klemens için anma halat çapı/çapları ile gösterilmelidir.
Klemensler, klemens ölçüsü ve imalatçı tanımlaması ile imalatçı tarafından kalıcı bir şekilde işaretlenmelidir.
7.2 Bağlama talimatları

Klemens imalatçısı, her bir uygun klemens için halat çapı, halat kalite sınıfı ve halat sınıfı, kullanılacak
klemenslerin sayısı, malzemesi ve boyutları, klemenslerin boşluğu, uyumlandırılması ve gerekli sıkma
momenti değeri ile ilgili tavsiyeleri içeren bağlama talimatlarını sağlamalıdır.
İmalatçı talimatları aşağıda yer alan bilgileri içermelidir:
a) Kullanım sıcaklık aralığı,

b) Civata dişleri ve diğer yüzeylerin yağlaması,
c) Tekrar sıkma ve bunu takiben tekrar sıkma sıklığı.
7.3 Sertifika
İmalatçı veya tedarikçi, talep üzerine, aşağıda belirtilen bilgileri içeren sertifikayı sağlamalıdır:
a) Bu standarda uygunluk beyanı,

b) İmalatçısının veya yetkili temsilcisinin (varsa) ismi ve adresi ,
c) Tel halat klemensi anma boyutu (halat çapı),
d) Tel halat klemensi belgesine atıf yöntemi.
4
Ek A
(Bilgi için)
Klemens-1’in bir tasarımı için yapım ve boyut özelliği
A.1 Genel
Bu ek, bu standardın performans kurallarını sağlayan 1960 (dahil) ve üstü halat kalite sınıfları için uygun olan
tel halat klemensinin bir tasarımı için malzeme, boyut ve yapım kurallarını belirtir.
A.2 Malzeme
A.2.1 U-civata
U-civata malzemesinin, son işlem ve deneyi aşağıda belirtildiği gibi olmalıdır:
EN ISO 898-1’e uygun kalite sınıfı 6.8.
EN ISO 4042’ye uygun son işlem, çinko elektrolizle kaplama ve sarı krom kaplama.
EN ISO 898-1’e uygun deneye tabi tutma.
A.2.2 Köprü
Köprü malzemesinin son işlemi ve deneyi aşağıda belirtildiği gibi olmalıdır:
ISO 5922’ye uygun dövülebilir dökme demir derecesi W 40-05 veya B35-10.
EN ISO 4042’ye uygun son işlem, çinko elektrolizle kaplama ve krom kaplama.
EN 1562’ye uygun deneye tabi tutma.
A.2.3 Halka somunu

Halka somunu malzemesinin son işlem ve deneyi aşağıda belirtildiği gibi olmalıdır:
EN 20898-2’ye uygun kalite sınıfı 6.
EN ISO 4759-1’e uygun mamul derecesi A.
EN ISO 4042’ye uygun son işlem, çinko elektrolizle kaplama ve sarı krom kaplama.
EN 20898-2’ye uygun deneye tabi tutma.
5
A.3 Boyutlar
Boyutlar Çizelge A.1’e uygun olmalıdır.
Şekil A.1 – Tel halat klemensi Şekil A.2 – Köprü
Not - Bütün kenarlar yuvarlatılmış olmalıdır.
Şekil A.3 – U-civata Şekil A.4 – Halka somun
6
Çizelge A.1 – Boyutlar (Şekil A1, Şekil A2, Şekil A3 ve Şekil A4)
Klemens U-cıvata Köprü c Halka somun

anma
boyutua mm mm mm
ab b d1 h1b a d2 h2 h3 r1 r2 r3 r4 t c d1 d3 h4 s
5 12 13 M5 25 12 5,8 13 5 25 2,5 2 6,5 13 1 M5 10 5 8
6,5 14 17 M6 32 14 7 14 6 30 3,5 2 8 16 1,6 M6 12,5 6 10
8 18 20 M8 41 18 10 18 8,5 39 4 3 10 20 1,6 M8 17 8 13
10 20 24 M8 46 20 10 21 9 40 5 3 10 20 1,6 M8 17 8 13
12 24 28 M10 56 24 12 25 11 50 6 3 12 24 1,9 M10 20 10,5 16
14 28 31 M12 66 28 15 30 13 59 7 4 14 28 2,5 M12 24 12,5 18
16 32 35 M14 76 32 17 35 16 64 8 4 16 32 2,5 M14 28 13,5 21
19 36 36 M14 83 36 17 40 17 68 9,5 4 16 32 2,5 M14 28 13,5 21
22 40 40 M16 96 40 19 44 20 74 11 4 17 34 3 M16 30 16 24
26 46 50 M20 118 46 24 51 22 84 12 5 19 38 5 M20 37 24 30
30 54 55 M20 131 54 24 59 27 95 15 5 20,5 41 5 M20 37 24 30
34 60 60 M22 150 60 26 67 30 105 17 5 22,5 45 7 M22 45 30 34
40 68 65 M24 167 68 28 77 33 117 20 5 24,5 49 7 M24 45 30 34
a
Bu, halatın en büyük anma çapına eşittir. Halatın ara anma çapları için bir sonraki daha büyük klemens boyutu
kullanılmalıdır.
Anma boyutu 5, sadece anma halat çapı 5 mm’ye uygulanır.

b
Toleranslar, EN 22768-1, kalite sınıfı C’ye uygun olmalıdır.
c
Toleranslar, ISO 8062, kalite sınıfı CT10’a uygun olmalıdır.
A.4 Bağlama talimatları

Klemensler arasındaki mesafe ‘e’ (Şekil A.5), t köprünün genişliği olmak üzere (Şekil A.2), en az 1,5 t olmalı
ve 3 t’den daha fazla olmamalıdır.
Göz oluşumunda yüksük (radansa) kullanıldığında, birinci tel halat klemensi yüksükten hemen sonra
yerleştirilmelidir. Köprü her zaman halatın yük taşıma bölümüne yerleştirilmelidir.
Şekil A.5 – Klemens aralıkları
Göz oluşturulduğunda ve kullanıma sunulmadan önce halka somunlar, Çizelge A.2’de verilen momente
uygun olarak sıkılmalıdır.
Tavsiye edilen sıkma momentleri, yağlı yataklı yüzeyler ve dişli somunlu klemensler içindir.
Yük ilk kez uygulandıktan sonra, moment tekrar kontrol edilmeli ve gerekliyse düzeltilmelidir.
Tel halat uç sonlandırıcı kalifiye personel tarafından muayene edilmelidir.
7
Çizelge A.2, halat boyutuna göre kullanılacak olan tavsiye edilen klemens sayısını verir.
Çizelge A.2 – Moment ve tel halat klemenslerinin sayısı
Sıkma momenti
Klemens anma boyutua Klemens sayısı
Nm
5 2,0 3
6,5 3,5 3
8 6,0 4
10 9,0 4
12 20 4
14 33 4
16 49 4
19 68 4
22 107 5
26 147 5
30 212 6
34 296 6
40 363 6
a
Çizelge A.1’in dip notuna bk.
8
Ek B
(Bilgi için)
Klemens-2’nin bir tasarımı için yapım ve boyut özelliği
B.1 Genel
Bu ek, bu standardın performans kurallarını sağlayan halat kalite sınıfı 1960 N/mm2 (dahil) ve üstü için uygun
olup, tel halat klemensin tasarımının malzeme, boyut ve yapım kurallarını belirtir.
B.2 Malzeme
B.2.1 U-civata
U-civata malzemesi, son işlemi ve deneyi aşağıda belirtildiği gibi olmalıdır:
Malzeme: Karbon çeliği, tavsiye edilen moment yüküne bozulma olmaksızın dayanabilecek özellikte
olmalıdır.
Son işlem: Plaka, (EN 12329’a uygun), mekanik (ASTM B-695’e uygun) veya sıcak daldırma galvanizleme
(ASTM A-153’e uygun).
Deneye tabi tutma: EN 1677-1’e uygun numune manyetik parçaçık muayenesi.
B.2.2 Köprü
Köprü malzemesi ve son işlemi aşağıda belirtildiği gibi olmalıdır:
Malzeme: Karbon çeliğinden dövülmüş tavsiye edilen moment yüküne, bozulma olmaksızın, dayanabilecek
özellikte olmalıdır.
Son işlem: Plaka, (EN 12329’a uygun), mekanik (ASTM B-695’e uygun) veya sıcak daldırma galvanizleme
(ASTM A-153’e uygun).
İşaretleme: İmalatçı tanıtımı ve boyutu okunabilir olmalıdır. Ayırıcı plakalar bulunmalıdır.
B.2.3 Somunlar
Somun malzemesi, son işlemi ve deneyi aşağıda belirtildiği gibi olmalıdır:
Malzeme: ASTM A563 G-a veya daha iyisi.
Son işlem: ASTM A-153’e uygun galvanizleme.
9
B.3 Boyutlar
Boyutlar Çizelge B.1’e uygun olmalıdır.
Şekil B.1 – Tel halat klemensi Şekil B.2 – Köprü
Şekil B.3 – U-civata Şekil B.4 – Somun
10
ICS 21.060.70; 53.020.30 TÜRK STANDARDI TASARISI tst EN 13411-5 + A1
Çizelge B.1 – Boyutlar (Şekil B1, Şekil B2, Şekil B3 ve Şekil B4)
Halat
Klemens
anma Köprü U-civata Somun
anma
boyutu
boyutu
mm A B C D E F α A B C D A B C
1/8 3-4 25 4,3 9,4 12 7,2 20,5 12° 12 ≠12-24 UNC 11 23 9,4 ≠12-24 UNC 4,7
3/16 5 30 5,6 12,7 15 8,3 24 12° 15 1/4-24 UNC 14 30 11 1/4-24 UNC 5,6
1/4 6-7 36,5 7,1 16,8 19 9,9 30 12° 19 5/16-18 UNC 12,5 31 14,1 5/16-18 UNC 7,5
5/16 8 42 7,9 18,5 22,5 11,6 33,5 12° 22,5 3/8-16 UNC 19 43 17,2 3/8-16 UNC 9,1
3/8 9-10 49 9,5 23 25,5 13,3 41,5 12° 25,5 7/16-14 UNC 19 47,5 18,8 7/16-14 UNC 10,7
7/16 11 58 11 28,5 30 15,2 48,5 11° 30 1/2-13 UNC 25,5 58,5 21,9 1/2-13 UNC 12,3
1/2 12-13 58 11 28,5 30 15,2 48,5 11° 30 1/2-13 UNC 25,5 58,5 21,9 1/2-13 UNC 12,3
9/16 14-15 63,5 12 34 33,5 16,8 52,5 10° 33,5 9/16-12 UNC 32 69,5 23,4 9/16-12 UNC 13,9
5/8 16 63,5 12 34 33,5 16,8 52,5 10° 33,5 9/16-12 UNC 32 69,5 23,4 9/16-12 UNC 13,9
3/4 18-20 72 12 35,5 38 18,7 57 10° 38 5/8-11 UNC 36,5 84 26,6 5/8-11 UNC 15,5
7/8 22 80,5 13 40 44,5 22 62 10° 44,5 3/4-10 UNC 41 96 31,3 3/4-10 UNC 18,6
1 24-26 88 14,2 45 48 22 66,5 10° 48 3/4-10 UNC 46 106 31,3 3/4-10 UNC 18,6
1 1/8 28-30 91 14,2 48,5 51 22 71,5 10° 51 3/4-10 UNC 51 115 31,3 3/4-10 UNC 18,6
1 1/4 32-34 105 17,5 55 58,5 25,5 79,5 10° 59 7/8-9 UNC 56 133 36 7/8-9 UNC 21,8
1 3/8 36 106 17,5 59 60,5 25,5 79,5 10° 59 7/8-9 UNC 56 133 36 1-8 UNC 21,8
1 1/2 38-40 113 19 62 65,5 25,5 86,5 10° 65,5 7/8-9 UNC 60,5 145 36 1/4-24 UNC 21,8
1 5/8 41-42 121 19 67,5 70 28,5 92 10° 70 1-8 UNC 66,5 160 40,6 11/8-7 UNC 25
1 3/4 44-46 135 22,5 74 77,5 32,5 97 10° 77,5 1 1/8-7 UNC 70 174 45,3 11/8-7 UNC 28,5
2 48-52 149 24 83 86 36 113 10° 86 1 1/4-7 UNC 76 195 50 11/8-7 UNC 31
2 1/4 56-58 162 28,5 81 99 36 116 9° 98,5 1 1/4-7 UNC 81 213 50 11/8-7 UNC 31
2 1/2 62-65 168 28,5 94 105 36 119 9° 105 1 1/4-7 UNC 87,5 227 50 11/8-7 UNC 31
2 3/4 68-72 175 33 124 111 36 127 9° 111 1 1/4-7 UNC 90,5 243 50 11/8-7 UNC 31
3 75-78 194 40 113 121 41,5 135 9° 121 1 1/2-6 UNC 99 272 59,5 11/8-7 UNC 37,3
Not - ≠ 12-24 Unc: diş boyutu numarası, her inç’de 24 hatveli dişli 0,2078/0,2150 inç’lik anma çapını gösterir.
11
B.4 Bağlama talimatları

Bu klemens, kalite sınıfı 6×19 ve 6×36 olan 6 demetli sağ el sarımlı halatlarla birlikte kullanım içindir.
Buradaki talimatları takiben Çizelge B.2 referans alınır: Belirlenen halat miktarı yüksükten veya ilmekten geri
kıvrılır. Halatın boş ucundan bir köprü genişliği kadar mesafede ilk klemens uygulanır. U-cıvata tel halatın
boş ucu üzerinden geçirilir - yük taşıyıcı halat ucu ise klemensin yuvasına oturmalıdır. Tavsiye edilen
momente ulaşana kadar bir somundan diğerine geçilerek sıralı ve düzenli bir şekilde somunlar sıkılır.
İki klemens gerekli olduğunda, ikinci klemens mümkün olduğu kadar ilmek veya yüksüğe yakın olacak
şekilde uygulanır. Tavsiye edilen momente ulaşana kadar bir somundan diğerine geçilerek sıralı ve düzenli
bir şekilde somunlar sıkılır.
İki klemensten fazla klemens gerekli olduğunda, ikinci klemens mümkün olduğu kadar ilmek veya yüksüğe
yakın olacak şekilde uygulanır, ikinci klemens somunları sıkıca döndürülür, ancak sıkılmamalıdır. Bir sonraki
adıma geçilir.
Üç veya daha çok klemens gerekli olduğunda ilave klemensler, ilk ikisi arasında eşit mesafe olacak şekilde
aralık bırakılmalı, halat gevşekliği azaltılmalı, tavsiye edilen momente ulaşana kadar her bir U-civatadaki
somunlar, bir somundan diğerine geçilerek sıralı ve düzenli bir şekilde sıkılır.
Açıklama
1 Birinci klemensin yeri

2 İkinci klemensin yeri
3 Üçüncü/diğer klemenslerin yeri
4 Geri- kıvırma
Şekil B.5 – Bağlama klemensleri sırası
U-cıvata tel halatın boş ucu üzerinden geçirilir, yük taşıyıcı halat ucu ise klemensin yuvasına oturmalıdır.
Çizelge B.2’de gösterilen klips sayısı; RRL veya RLL tel halat, kalite sınıfı 6×19 ve 6×37, FC veya IWRC, IPS
veya XIP kullanımı esas alınmalıdır. Kalite sınıfı 6×19 olan tam bitişik yapılı veya benzer geniş dış taraf tel tip
yapılı 1 inç ve daha geniş boyutlar için kullanıldığında, bir ilave klips eklenmelidir.
Ayrıca gösterilen klips sayısı; dönme dirençli RRL tel halat, kalite sınıfı 8×19, IPS, XIP, 1-1/2 inç ve daha
küçük boyutlar ve dönme dirençli RRL tel halat, kalite sınıfı 19×7, IPS, XIP, 1-3/4 inç ve daha küçük boyutlu
olanlara uygulanmalıdır.
12
İlk yük, takımı deneye tabi tutmak için uygulanmalıdır. Bu yük, kullanımda beklenilen yükten daha fazla veya
eşit olmalıdır. Daha sonra, kontrol edilmeli ve tavsiye edilen momente kadar somunlar tekrar sıkılmalıdır.
Periyodik olarak somunların tekrar sıkılması, 10.000 çevrimde (ağır kullanım), 20.000 çevrimde (orta
seviyede kullanım) veya 50. 000 çevrimde (az kullanım) yapılabilir. Çevrimler bilinmiyorsa, zaman periyodu
olarak her 3 ayda, 6 ayda, yıllık gibi kullanılabilir.
Tel halat uç sonlandırıcı, aşınma, kötü kullanım ve genel yeterlilik için periyodik olarak muayene edilmelidir.
Çizelge B.2 – Moment ve klemens sayısı

a
Klemensin anma Anma çapı En az klemens Geri kıvırma için Moment
ölçüsü sayısı halat miktarı
mm mm Nm
1/8 3-4 2 85 6,1
3/16 5 2 95 10,2
1/4 6-7 2 120 20,3
5/16 8 3 133 40,7
3/8 9-10 3 165 61,0
7/16 11-12 3 178 88
1/2 13 3 292 88
9/16 14-15 3 305 129
5/8 16 3 305 129
3/4 18-20 4 460 176
7/8 22 4 480 305
1 24-25 5 660 305
1-1/8 28-30 6 860 305
1-1/4 32-34 7 1120 488
1-3/8 36 7 1120 488
1-1/2 38-40 8 1370 488
1-5/8 41-42 8 1470 583
1-3/4 44-46 8 1550 800
2 48-52 8 1800 1017
2-1/4 56-58 8 1850 1017
2-1/2 62-65 9 2130 1017
2-3/4 68-72 10 2540 1017
3 75-78 10 2690 1627
Not - Klemens sayısı, çizelgede verilenden daha fazla sayıda kullanılırsa, geri kıvrım miktarı orantısal
olarak artırılmalıdır.
a
Çizelgede verilen sıkma moment değerleri, dişlerin kuru, temiz ve yağdan arınmış hali için verilen
değerlerdir.
13
Ek ZA
(Bilgi için)
Bu standard ve AB Direktifi 98/37/EC’nin temel gerekleri arasındaki
ilişki
Bu standard, Avrupa Komisyonu ve Avrupa Serbest Ticaret Birliği tarafından CEN‘e verilen talimatlara göre
makina konusundaki 98/79/EC Direktifi ile tadil edilen 98/37/EC*) Yeni Yaklaşım Direktifi’nin temel
gereklerine uyumu sağlamak için hazırlanmıştır.
Bu standard, yukardaki direktif altında Avrupa Birliği resmi dergisinde bir kez yer aldığında ve en az bir üye
ülkede ulusal standard olarak yayınlandığında, bu standardın kurala uygun maddeleri ile uyumu, bu
standardın kapsam sınırları içinde, bu direktif ve ilgili EFTA düzenlemelerinin ilgili esas kuralları ile uyumunu
müzakere eder.
Uyarı: Diğer kurallar ve diğer Avrupa Birliği Direktifleri, bu standard kapsamına giren mamul/mamullere
uygulanabilir.
*)
TSE Notu: Bu direktif, T.C. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından “Makine Emniyeti Yönetmeliği” adı
altında yayınlanmıştır.
14
Ek ZB
(Bilgi için)
Bu standard ve AB Direktifi 2006/42/EC’nin temel gerekleri arasındaki

ilişki
Bu standard, Avrupa Komisyonu ve Avrupa Serbest Ticaret Birliği tarafından CEN‘e verilen talimatlara göre
makina konusundaki 2006/42/EC*) Yeni Yaklaşım Direktifi’nin temel gereklerine uyumu sağlamak için
hazırlanmıştır.
Bu standard, yukardaki direktif altında Avrupa Birliği resmi dergisinde bir kez yer aldığında ve en az bir üye
ülkede ulusal standard olarak yayınlandığında, bu standardın kurala uygun maddeleri ile uyumu, bu
standardın kapsam sınırları içinde, bu direktif ve ilgili EFTA düzenlemelerinin ilgili esas kuralları ile uyumunu
müzakere eder.
Uyarı: Diğer kurallar ve diğer Avrupa Birliği Direktifleri, bu standard kapsamına giren mamul/mamullere
uygulanabilir .
*)
TSE Notu: Bu Direktif, T.C. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından “Makina Emniyeti Yönetmeliği” adı
altında yayınlanmıştır.
15
Kaynaklar
(1) EN 1677-1 Components for slings – Safety – Part 1: Forged steel components, Grade 8
(2) EN 12329 Corrosion protection of metals - Electrodeposited coatings of zinc with supplementary
treatment on iron or steel
(3) EN 22768-1 General tolerances - Part 1: Tolerances for linear and angular dimensions without
individual tolerance indications (ISO 2768-1:1989)
(4) EN ISO 4042 Fastners - Electroplated coatings (ISO 4042:1999)
(5) ISO 5922 Malleable cast iron
(6) ISO 8062 Castings - System of dimensional tolerances and machining allowances
(7) ASTM B-695 Standard Specification for Coatings of Zinc Mechanically Deposited on Iron and Steel
(8) ASTM A-153 Standard Specification for Zinc Coating (Hot-Dip) o Iron and Steel Hardware
(9) ASTM A-563 Ga Standard Specification for Carbon and Alloy Steel Nuts
16

Ts en 13411 5a1pdf PDF Free

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Ts en 13411 5a1pdf PDF Free

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ICS 21.060.70; 53.020.

30 TÜRK STANDARDI TS EN 13411-5 + A1

ICS 21.060.70; 53.020.30

ÇELİK TEL HALATLAR İÇİN SONLANDIRICILAR -

Terminations for steel wire ropes - Safety - Part 5: U-bolt wire

TÜRK STANDARDLARI ENSTİTÜSÜ

− Bu tasarının kabulü ile TS 6207(1988) iptal edilecektir.

− Bu standarda; A1 Eki ile yapılan değişiklik ve ilaveler işaretleri arasında gösterilmiştir.

- Bölüm 1: Çelik tel halat sapanlar için yüksükler,

Çelik tel halatlar için sonlandırıcılar - Güvenlik -

U-civatalı tel halat klemensleri, spiral halatlarla kullanımlarda uygun değildir.

Bu standard kapsamındaki tehlikeler Madde 4’de tanımlanmıştır.

2 Atıf yapılan standard ve/veya dokümanlar

EN, ISO, IEC Adı TS No1) Adı

EN, ISO, IEC Adı TS No Adı

3.1 U-civatalı tel halat klemensi

3.2 Klemens emniyetli gözlü sonlandırıcı

Sıcaklık tehlikesi, sınırlandırılmış sıcaklıklarda kullanılan tel halatı kapsamaz.

Çizelge 1 - Tehlikeler ve ilgili kurallar

EN 292-2 Ek A’nın ilgili

5 Güvenlik kuralları ve/veya tedbirleri

5.2 Mekanik özellikler

5.2.1 Klemens emniyeti/Klemens emniyetli gözlü sonlandırıcının çekme yeterliliği

5.2.2 Klemens emniyetli gözlü sonlandırıcının darbe yorulma davranışı

6 Güvenlik kurallarının doğrulanması

6.2 Tip deney

6.2.2 Klemens güvenliği ve çekme deneyi

6.2.3 Darbe yorulma deneyi

Kuvvet uygulama frekansının 5 Hz’i aşmadığından emin olunmalıdır.

6.2.4 Tip deneyleri kabul kriteri

7.2 Bağlama talimatları

İmalatçı talimatları aşağıda yer alan bilgileri içermelidir:

a) Kullanım sıcaklık aralığı,

a) Bu standarda uygunluk beyanı,

EN ISO 898-1’e uygun kalite sınıfı 6.8.

EN ISO 898-1’e uygun deneye tabi tutma.

EN 1562’ye uygun deneye tabi tutma.

A.2.3 Halka somunu

EN 20898-2’ye uygun kalite sınıfı 6.

EN ISO 4759-1’e uygun mamul derecesi A.

EN 20898-2’ye uygun deneye tabi tutma.

Şekil A.1 – Tel halat klemensi Şekil A.2 – Köprü

Not - Bütün kenarlar yuvarlatılmış olmalıdır.

Şekil A.3 – U-civata Şekil A.4 – Halka somun

Klemens U-cıvata Köprü c Halka somun

Anma boyutu 5, sadece anma halat çapı 5 mm’ye uygulanır.

A.4 Bağlama talimatları

Şekil A.5 – Klemens aralıkları

Tel halat uç sonlandırıcı kalifiye personel tarafından muayene edilmelidir.

Çizelge A.2 – Moment ve tel halat klemenslerinin sayısı

Deneye tabi tutma: EN 1677-1’e uygun numune manyetik parçaçık muayenesi.

İşaretleme: İmalatçı tanıtımı ve boyutu okunabilir olmalıdır. Ayırıcı plakalar bulunmalıdır.

Malzeme: ASTM A563 G-a veya daha iyisi.

Son işlem: ASTM A-153’e uygun galvanizleme.

Şekil B.1 – Tel halat klemensi Şekil B.2 – Köprü

Şekil B.3 – U-civata Şekil B.4 – Somun

B.4 Bağlama talimatları

1 Birinci klemensin yeri

Şekil B.5 – Bağlama klemensleri sırası

Çizelge B.2 – Moment ve klemens sayısı

Bu standard ve AB Direktifi 2006/42/EC’nin temel gerekleri arasındaki

(4) EN ISO 4042 Fastners - Electroplated coatings (ISO 4042:1999)

(5) ISO 5922 Malleable cast iron