FILIPINO
ARALIN 2, 3 4
ARALIN 1: ABSTRAK
Termino ito sa pananaliksik, na nangangahulugang
buod ng isang sulatin.
=isang uri ng lagom na karaniwang ginagamit sa
pagsulat ng mga akademikong papel tulad ng:
tesis, disertasyon o anumang uri pananaliksik.
=Kadalasang bahagi ng isang tesis o disertasyon na
makikita sa unahan ng pananaliksik pagkatapos ng
pahina ng pamagat o title page.
=Naglalaman ng pinakabuod ng buong akdang
akademiko
Kahalagahan ng Abstrak
1. Natutulungan nito ang sinomang manunulat o
mananaliksik na higit pang mapaunlad ang isang
paksa.
2. Kapag may abstrak di na kailangan pang basahin
ang kabuuan ng pananaliksik
3. Nakakatulong ito sa pag-unawa ng binasa ng isang
mananaliksik
Uri ng Abstak
1.Deskriptibong Abstrak- ito ay maihahambing sa
talaan ng nilalaman sa anyong patalata.
 Nakapaloob dito ang layunin at tuon ng
papel.
2.Ipormatibong Abstrak- ipinapahayag nito sa mga
mambabasa ang mahalagang ideya ng papel
 Ito ay madalas may 100-200 na salita
 Kilala bilang ganap na abstrak o complete
<< MGA DAPAT TANDAAN >>
= Ang abstrak ay buod ng nilalaman ng isang saliksik
o sulatin.
= Nakabatay ang pagsulat nito ayon sa
pagkakasunod-sunod
= Nakasulat ito sa ikatlong panauhan at nakabatay sa
katotohanan at hindi opinion lamang ng
mananaliksik.
= Karaniwang hindi lalagpas ng isang pahina at naka
doble-espasyo ang abstrak.
= Higit na lumilinaw ang pagbabasa kapag may
abstrak at hindi ito nararapat na puno ng mga
salitang mahirap unawain o mga acronym na ginawa
sa pananaliksik
= Maging obhetibo sa pagsulat. Ilahad lamang ang
mga pangunahing kaisipan at hindi dapat ipaliwanag
ang mga ito.
= Higit sa lahat gawin itong maikli ngunit
komprehensibo kung saan mauunawaan ng babasa
ang pangkalahatang nilalaman at nilalayon ng pag-
aaral na ginawa.
= Iwasan ang paglalagay ng statistical figures
sapagkat hindi ito nangangailangan ng detalyadong
pagpapaliwanag na magiging dahilan pa para
humaba.
= Gumamit ng mga simple, malinaw, at direktang
mga pangungusap. Huwag maging maligoy sa
pagsulat nito.
ARALIN 2: PAGSULAT NG SINTESIS AT BUOD
Ang Sintesis
 isang sulating naglalayong matulungan ang
mambabasa o nakikinig na lalong
maunawaan ang mga bagay na tinatalakay
 Malaman at pinaikling bersyon ng ibat ibang
batis ng kaalaman at impormasyon.
 Ito ay hitik at pinaikling bersyon ng mga
nabasa upang makabuo pa ng panibagong
ideya.
 ito ay pinaikling bersyon subalit hindi
nangangailangan ng bagong ideya, opinion
ukol sa nabasang akda.
Ang Buod
 Tala ng isang indibidwal, sa sarili niyang
pananalita, ukol sa kanyang mga narinig o
nabasang artikulo, balita, aklat, panayam,
isyu, usap-usapan at iba pa.
 ito ay hindi nangangailangan ng maraming
batis upang makita ang pinaka laman ng
isang akda o impormasyon.
SAAN NANGGAGALING ANG MGA IMPORMASYON?
 Sa panayam
 diskusyon
 Nobela
 Pelikula
 Blog
 maikling kwento
 Tula
BAKIT MAHALAGA ANG SINTESIS AT BUOD?
O Upang higit na maunawaan ang binasa at
napakinggang panayam o sulatin.
O Higit na nagiging organisado ang
pagkaunawa sa binasa.
O Isang paraan ito upang matiyak ng mga
akademikong institusyon na nagbasa at
naunawaan ng mga mag-aaral ang kanilang
binasa.
O Isa rin itong teknik sa pagrerebyu sa
panahon ng pagsusulit.
O Upang higit na maunawaan ang kahulugan
ng binasa o pinakinggang panayam o
sulatin.
O Higit na nagiging organisado ang
pagkakaunawa ng isang sulatin.
O Kapag may buod o sintesis , higit na madali
ang pagrerebyu dahil binibigyang diin dito
ang mahalagang punto ng mga binasang
akda.
O Isa rin Teknik ang buod o sintesis para
malaman kung naunawan ng mga ,mag-
aaral ang kanilang binasa.
K8 1
 FILIPINO
ARALIN 2, 3 4
KATANGIAN NG ISANG MAHUSAY NA BUOD
 Nagtataglay ng obhetibong balangkas ng
orihinal na tekstO
 Hindi nagbibigay ng sariling ideya at
kritisismo. Hindi nagsasama ng mga
halimbawa, detalye, o impormasyong wala
sa orihinal na teksto.
 Gumagamit ng mga susing salita
 Gumagamit ng sariling salita ngunit
napapanatili ang mensahe.
HAKBANG SA PAGBUBUOD
 Habang binabasa ang akda, salungguhitan
ang mahahalagang punto o detalye
 Ilista o igrupo ang mga pangunahing ideya,
ang mga katulong na ideya, at ang
pangunahing paliwanag sa bawat ideya.
 Ayusin ang pagkakasunod-sunod ng mga
ideya sa lohikal na paraan.
 Kung gumamit ng unang panauhan ang
awtor, palitan ito ng kanyang apelyido, ng “
Ang manunulat”, or “siya”
 Isulat ang buod
ARALIN 3: ADYENDA
Agenda,
▪ Ang Adyenda ay listahan, plano, o balangkas
ng mga pag-uusap , dedesisyonan o gagawin
sa isang pulong. Nakasulat ito ng kronolihikal
o ayon sa pagkakasunud-sunod batay sa
halaga nito sa mga indibiduwal,
organisasyon, o institusyong nagpupulong.
▪ Ang adyenda ay listahan ng mga bagay na
dapat maisaalang-alaang o maisakatuparan.
Ito ay ang mga plano o layunin na maaaring
gumabay sa isang tao.
▪ Ang adyenda ay listahan ng mga gawaing
kailangang tugunan at aksyunan.
▪ Agenda, mahalagang bahagi ng pagpaplano
at pagpapatakbo ng pulong
Sosyo Ekonomikong Adyenda ng Pilipinas
1. Pagpapatuloy at pagmimintina ng kasalukuyang
maacroeconomical policies, kasama ng
fiscal,monetary, at trade policies.
2. Pagtatalaga o pagtatakda ng progresibong
reporma sa buwis, at higit sa epektibong
pagkolekta ng buwis at tax indexing laban sa
inflation,
3. Pagpapataas ng kompetisyon at ang pagpapadali
ng pagnenengosyo
Mga dapat Tandaan
▪ Ang Adyenda ay listahan ng mga gawaing
kailangang tugunan.
▪ Ginagawa ang adyenda para maging produktibo
ang oras sa pagtalakay ng mga dapat gawin.
▪ Bago magpatawag ng pulong, kailangang
naabisuhan na ang taong responsible sa bawat
aytem.
▪ May mga pagkakataong kailangang putulin ang
pulongng
Kahalagahan kung pagod na ang mga dumalo at hindi na
Adyenda
produktibo ang pinag –uusapan.
▪ Nabibigyan nito ng katuturan at kaayusan
ang daloy ng pulong.
▪ Nalalaman ng mga nagpupulong ang mga
pag-uusapan at ang mga isyu o suliraning
dapat tugunan.
▪ Naiiwasan din ang pagtalakay ng mga
usapain na wala namn sa adyenda, na
maaaring makaantala sa prioridad ng
pulong.
▪ Produktibo ang oras. Kaya kailangan
kailangan lamang na maipokus ang oras sa
iisang usapin
Epekto ng Hindi Paghahanda ng Adyenda
 Nawawala ang pokus ng mga kalahok, na
nagdudulot ng tila walang katapusang
pagpupulong, na madalas ay tila walaa namn
talagang nangyayari
 Tumatagal ang pagpupulong at nasasayang
lamang ang panahon ng mga kalahok.
 Umuunti ang bilang ng dumadalo sa
pagpupulong.
2 URI NG ADYENDA
1. NAGBIBIGAY LAMANG NG IMPOR-
MASYON
Walang ibang kailangan na
pagdesisyunan o gawin ang mga tao sa
pulong kundi ang makinig.
2. KAILANGANG TUGUNAN
Maaring hingan ng opinion ang mga
nasa pulong.sa mga aytem na kailangang
tugunan, mas mahabang mahabang
panahon ang kailangan dito. Mas Mabuti rin
na sa pagpapatawag ng pulong, alam na ng
mga dadalo ang pag-uusapan upang mas
marami ang makapag-ambag sa pakikipag
palitan ng ideya.
Ang halimbawa ng Adyenda
Adyenda para sa Buwan ng Wika
1. Pagbabasa ng nakaraang adyenda
2. Mga dapat tugunang aytem ng nakaraang
pulong.
3. Pagpapasinaya ng Mobile Library sa
kampus.
4. Balagtasan ng mga kilalang makata
5. Gawad ng mga nagwagi sa Timpalak
Kuwentong Pambata
6. Pag-uulat ng iba pang komite sa kanilang
mga takdang Gawain
a. Imbitasyon c. Lugar
b. Pagkain d. Pinansyal
K8 2