Professional Documents
Culture Documents
Chủ Đề 19: Tổng Hợp Dao Động Điều Hòa I. Lý Thuyết Trọng Tâm Và Phương Pháp Giải 1. Vecto quay
Chủ Đề 19: Tổng Hợp Dao Động Điều Hòa I. Lý Thuyết Trọng Tâm Và Phương Pháp Giải 1. Vecto quay
Ta có phương trình x A cos là phương trình của hình chiếu của vecto quay OM lên trục x.
Dựa vào dao động điều hòa người ta đưa ra cách biểu diễn phương trình của dao động điều hòa bằng
một vecto quay được vẽ tại thời điểm ban đầu. Vecto quay có đặc điểm:
+) Có gốc tại gốc tọa độ của trục Ox.
+) Có độ dài bằng biên độ dao động OM = A.
+) Hợp với trục Ox một góc bằng pha ban đầu (chọn chiều dương là chiều dương của đường tròn lượng
giác).
Giả sử ta cần tổng hợp của hai dạo động điều hòa cùng phương, cùng
tần số sau:
Vì tổng các hình chiếu của hai vecto A1 và A2 lên trục Ox bằng hình chiếu của vecto A lên trục đó,
nên vecto quay A biểu diễn phương trình dao động điều hòa tổng hợp là x A cos t .
Vậy, dao động tổng hợp của hai dao động điều hòa cùng phương, cùng tần số là một dao động điều hòa
cùng phương, cùng tần số với hai dao động đó.
Trong trường hợp tổng quát, biên độ và pha ban đầu được tính bằng các công thức sau:
A1 sin 1 A2 sin 2
A2 A12 A22 2 A1 A2 cos 1 2 và tan .
A1 cos 1 A2 cos 2
Từ công thức trên ta thấy rằng biên độ dao động tổng hợp phụ thuộc vào các biên độ thành phần và độ
lệch pha 1 2 .
+) Nếu hai dao động vuông pha: 2 1 k A A12 A22 .
2
Khi đó A A1 A2 ... An . Chiếu phương trình lên các trục tọa độ Ox, Oy ta có:
A A2 A2
x y
Khi đó ta có: Ay .
tan
Ax
Để tổng hợp các dao động: x1 A1 cos t 1 ; x2 A2 cos t 2 ,...., xn An cos t n ta viết
dưới dạng số phức xi Ai cos t i xi Ai i .
SHIFT MODE 4
Bước 2: Nhấn MODE 2 để chuyển sang chế độ CMPLX để nhân chia cộng trừ số phức.
Câu: Tổng hợp 2 dao động x1 5cos t và x2 5 3 cos t ta nhập:
3 2
5 SHIFT 5 SHIFT
3 2
Sau đó nhấn SHIFT 2 3 ta được kết quả là 5 .
3
Dự kiến 20h-3/10/2021
Như vậy x x1 x2 5cos t .
3
Máy tính 580 : bước 1chuyển cộng 2 số phức: bấm MENU bấm 2
Nếu biết một dao động thành phần là x1 A1 cos t 1 và dao động tổng hợp có phương trình là
x A cos t thì dao động thành phần là x2 A2 cos t 2 được xác định bởi x2 x x1 :
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
Câu 2. Chuyển động của một vật là tổng hợp của hai dạo động điều hòa cùng phương. Hai dao động
3
này có phương trình lần lượt là x1 4 cos 10t cm và x2 3cos 10t cm . Độ lớn vận tốc
4 4
A. 80 cm / s . B. 100 cm / s .C. 10 cm / s . D. 50 cm / s .
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
Câu 3. [Trích đề thi đại học năm 2010]. Dao động tổng hợp của hai dao động điều hòa cùng phương,
5
cùng tần số có phương trình li độ x 3cos t cm. Biết dao động thư nhất có phương trình li độ
6
x1 5cos t cm. Dao động thứ hai có phương trình li độ là
6
A. x2 8cos t cm. B. x2 2 cos t cm.
6 6
Dự kiến 20h-3/10/2021
5 5
C. x2 2 cos t cm. D. x2 8cos t cm.
6 6
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
Câu 4. Một chất điểm tham gia đồng thời hai dao động có các phương trình x1 A1 cos t cm;
6
3 2
x2 3 cos t . Phương trình dao động tổng hợp là x cos t cm. Giá trị của A1 và
2 3
là
3 3 5
A. A1 ; . B. A1 ; .
2 6 2 6
5
C. A1 3; . D. A1 3; .
6 6
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
Câu 5. Một vật thực hiện đồng thời hai dao động điều hòa x1 A cos 10 t ;
3
x2 B cos 10 t . Khi x2 0,5B 3 và đang tăng thì vận tốc của vật bằng 80 cm/s độ lớn thì
2
bằng một nửa giá trị cực đại. Giá trị của A là
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
Câu 6. [Đề thi thử chuyên Quốc Học Huế 2017]. Một vật thực hiện đồng thời ba dao động điều hòa
2
cùng phương, cùng tần số có phương trình lần lượt là x1 A1 cos 2 t cm, x2 A2 cos 2 t ,
3
2
x3 A3 cos 2 t cm. Tại thời điểm t1 các giá trị có li độ là x1 20 cm, x2 80 cm, x3 40
3
T
cm. Tại thời điểm t2 t1 các giá trị li độ x1 20 3 cm, x2 0 cm, x3 40 3 cm. Phương trình
4
A. x 50 cos 2 t cm. B. x 40 cos 2 t cm.
3 3
C. x 40 cos 2 t cm. D. x 20 cos 2 t cm.
3 3
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
Câu 7. Hai dao động điều hòa, cùng phương, cùng tần số, biên độ dao động thứ nhất là A1 10 cm.
Khi x1 5 cm thì li độ tổng hợp x 2 cm. Khi x 2 0 , thì x 5 3 cm. Độ lệch pha của dao động
của hai dao động nhỏ hơn 2 . Tính biên độ của dao động tổng hợp
20 10
A. 14 cm. B. 20 cm. C. cm. D. cm.
3 3
Dự kiến 20h-3/10/2021
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
x1 A1 cos t 1 chất điểm thứ hai có phương trình x2 A2 cos t 2 , hai chất điểm không va
chạm nhau thì khoảng cách giữa chúng là:
d x1 x2 A cos t
Khi đó:
+) Khoảng cách lớn nhất giữa 2 chất điểm: dmax A .
Sử dụng hàm sin khi bài toán cho một cặp cạnh và góc đối nhau là hằng số.
Sử dụng hàm cosin khi bài toán đã cho 2 cạnh và góc xen giữa.
a c ac
Tỉ lệ thức: .
b d bd
Li độ tổng hợp bằng tổng các li độ thành phần: xt x1t x2t ...
Véc-tơ tổng hợp luôn nằm giữa 2 véc-tơ thành phần, tức nó nhanh pha hơn một dao động thành phần
và chậm pha hơn dao động thành phần còn lại.
Dự kiến 20h-3/10/2021
Câu 8. Hai vật thực hiện dao động điều hoà cùng phương, có phương trình dao động lần lượt là
x1 4cos 5t cm; x 2 3cos 5t cm trên hai đường thẳng song song cạnh nhau có chung vị trí
2
cân bằng . , Khoảng cách lớn nhahát của hai vật có giá trị bằng:
O1
O2
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
Câu 9. ........... Hai vật thực hiện dao động điều hoà cùng phương, có phương trình dao động lần lượt là
x1 4 3 cos 5t cm; x 2 4 3 cos 5t cm trên hai đường thẳng song song quanh vị trí cân
4 12
bằng O1, O2 như hình vẽ. Cho biết O1O2 = 4 cm, Khoảng cách lớn nhahát của hai vật có giá trị bằng:
O1
O2
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
Dự kiến 20h-3/10/2021
Câu 10. Hai con lắc lò xo giống hệt nhau được treo vào hai điểm ở cùng độ cao, cách nhau 3 cm. Kích
thích cho hai con lắc dao động điều hòa theo phương thẳng đứng với phương trình lần lượt
x1 3cos t(cm) và x 2 6 cos t cm . Trong quá trình dao động, khoảng cách lớn nhất giữa hai
2
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
Câu 11. Hai chất điểm M và N có cùng khổi lượng, dao động điều hòa cùng tần số góc theo hai đường
thẳng song song kề nhau và song song với trục tọa độ Ox. Vị trí cân bằng của M và của N đều ở trên
một đường thẳng qua gốc tọa độ và vuông góc với Ox. Biên độ của M là 6 cm, của N là 8 cm. Trong
quá trình dao động, khoảng cách lớn nhất giữa M và N theo phương Ox là 10 cm. Mốc thế năng tại vị
trí cân bằng. Ở thời điểm mà M có động năng bằng thế năng, tỉ số động năng của M và động năng của
N là
16 9 3 4
A. . B. .C. . D. .
9 16 4 3
Dự kiến 20h-3/10/2021
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
Câu 12. Hai con lắc lò xo giống hệt nhau dao động điều hòa trên mặt phẳng nằm ngang, dọc theo hai
đường thẳng song song cạnh nhau và song song với trục Ox Biên độ của con lắc một là A1 2 cm con
lắc hai là A2 4 cm. Con lắc hai dao động nhanh hơn con lắc một và trong quá trình dao động khoảng
cách lớn nhất giữa hai vật dọc theo trục Ox là 2 3 cm. Khi động năng của con lắc một cực tiểu thì
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
Câu 13. Một chất điểm tham gia đồng thời hai dao động cùng phương. Phương trình ly độ của các dao
động thành phần và dao động tổng hợp lần lượt là x1 A1 cos t cm; x2 3cos t cm; và
x A cos t 6 cm. Biên độ dao động A1 có giá trị lớn nhất là
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
Câu 14. Một chất điểm tham gia đồng thời hai dao động điều hòa cùng phương, cùng tần số, có
phương trình x1 A1 cos t 3 và x 2 A2 cos t 3 . Dao động tổng hợp có biên độ 4 3 cm.
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
Câu 15. Hai dao động cùng phương lần lượt có phương trình x1 A1 cos t cm và
6
x 2 6 cos t cm. Dao động tổng hợp của hai dao động này có phương trình x A cos t
2
cm. Thay đổi A1 cho đến khi biên độ A đạt giá trị cực tiểu thì
A. rad. B. rad. C. 0 rad. D. rad.
3 6
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
Dự kiến 20h-3/10/2021
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
Câu 16. Một vật có khối lượng không đổi, thực hiện đồng thời hai dao động điều hòa có phương trình
2
dao động lần lượt là x1 8cos 2 t và x2 A2 cos 2 cm thì phương trình dao động tổng
3
hợp là x A cos 2 t cm. Để năng lượng dao động đạt giá trị cực đại thì biên độ dao động A2
2
8 16
A. cm. B. 8 3 cm. C. cm. D. 16 cm.
3 3
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
Câu 17. [Trích đề thi đại học năm 2014]. Cho hai dao động điều hòa cùng phương với các phương
trình lần lượt là x1 A1 cos t 0,35 cm và x2 A2 cos t 1,57 cm. Dao động tổng hợp của hai
dao động này có phương trình là x 20cos t cm. Giá trị cực đại của A1 A2 gần giá trị nào
...............................................................................................................................................................
Dự kiến 20h-3/10/2021
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
Câu 18. Hai vật dao động điều hòa dọc theo các trục song song với nhau. Phương trình dao động của
các vật lần lượt là: x1 3cos 5 t 3 và x2 cos 5 t 6 (x tính bằng cm; t tính bằng s). Trong
khoảng thời gian 1s đầu tiên thì hai vật gặp nhau mấy lần?
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................