Độc đáo thơ Nôm Hồ Xuân Hương

- Cách biểu đạt âm thanh trực tiếp: âm thanh nguyên thủy từ đời sống, thiên nhiên, vũ
trụ.
- Cách nói dân gian, dân dã được vận dụng tối đa tạo nên những câu thơ sinh động mà
mang hàm nghĩa mới cho từ tượng thanh.
- Hệ thống từ tượng thanh phát ra từ tâm hồn kẻ du ca phá vỡ cái trang nghiêm, giả
tạo chốn cung đình mà hồn nhiên ăn nằm, cười khóc với nhân gian nhọc nhằn.
 tâm trạng/thế trẻ trung, hóm hỉnh.
- Nhưng trong thơ Hồ Xuân Hương, ngoài những từ láy, ta thấy tác giả còn dùng từ đơn
âm tượng thanh rất độc đáo, như “cốc”, “om”, “phòm”…
- Vật chất âm thanh ăn khớp, hòa quyện với nội dung văn bản và càng làm gia tăng
biểu nghĩa trong tiếng Việt, vốn là ngôn ngữ đa âm sắc, giàu sức biểu cảm.

So sánh thơ Hồ Xuân Hương và Bà Huyện Thanh Quan

- Giống:
+) Nhà thơ nữ tiêu biểu của văn học trung đại VN.
+) Thể loại thất ngôn bát cú, tuân thủ nghiêm chỉnh luật đối.
+) Nội dung: dòng tâm trạng, nỗi niềm sâu lắng mà nhẹ nhàng của nhân vật trữ
tình.
- Khác:
+) Ngôn ngữ, cách dùng từ:
 HXH: dùng nhiểu từ ngữ dân dã, ngôn ngữ hàng ngày.
 BHTQ: dùng nhiều từ Hán Việt, ước lệ, ngôn ngữ dùng nhiều trong thơ cổ.
 Phong cách:
 HXH: gần gũi với đám đông.
 BHTQ: nhã nhặn, sang trọng thể hiện tiếng nói nhân văn tri thức của giới thượng
lưu.
+) Nội dung:
 HXH: thân phận người phụ nữ (bản thân)  ca ngợi, bênh vực, đấu tranh đòi
quyền cho phụ nữ xh phong kiến.
  BHTQ: mối quan hệ giữa con người và vũ trụ.
+) Nghệ thuật:
 HXH: xuất hiện cái tôi.
 BHTQ: hình ảnh ước lệ tượng trưng.

Phong cách sáng tác thơ của HXH

1. Thuần Việt: ngôn ngữ, chữ Nôm, tiểu thuật lạ của TV, từ ngữ (từ láy), hình ảnh
dân dã VN.
2. Cách sử dụng ngôn ngữ:
- Vi phạm qui tắc tu từ tạo sự “lệch chuẩn” ngôn ngữ để tạo nghĩa: tạo hình, tạo
nhạc, tạo nghĩa.
- Vi phạm lệch chuẩn ngôn ngữ - hình thức bộc lộ cá tính sáng tạo:
+) Sử dụng nhiều hình dung từ, động từ
 sự “nổi loạn”.