SISTEM PERTANDINGAN

OLEH:NURANISBALQISBINTI
NORAZMAN
 DEFINISI SISTEM PERTANDINGAN
Sistem pertandingan merujuk kepada sesuatu program penyertaan
yang dirancang dengan tujuan untuk memilih pemenang serta untuk
meningkatkan semangat kesukanan (Amir Hamzah Aman, 2017).

2
 JENISSISTEM PERTANDINGAN

KALAH
SEKALIGUS MATI
-SEKALI
-DUA KALI

LIGA
-LIGA BIASA
-SEPARA LIGA
-LIGA LOMBARD

3
Faktor-faktor yang mempengaruhi perancangan sistem pertandingan

• Jenis pertandingan
• Masa yang diperlukan
• Alatan dan fasiliti yang ada
• Agihan perlawanan yang adil
• Pegawai dan petugas-petugas yang diperlukan
• Sumber kewangan
• Bilangan penyertaan dan peraturan pertandingan
• Penentuan pemenang dan peserta-peserta yang sah

4
 SISTEM SEKALIGUS
 Sistem sekaligusmerujuk kepadapertandingan yang diadakan hanyasekali sahaja
(Megat Kamaluddin bin Megat Ahmad, 2019).

5
 Ciri-ciri sistem sekaligus:

Sistem sekaligusdigunapakai dalam Kumpulan yang bertanding akan dinilai

unit beruniform dan kelab dan dan diberikan markah mengikut
persatuan. kriteria-kriteriayang telah ditetapkan

Contoh pertandingan:
Kumpulan yang mengumpul markah -Kawad kaki
tertinggi dinobatkan sebagai
pemenang. -Perbarisan
-Perkhemahan

6
 CONTOH PENGIRAAN MARKAH SISTEM SEKALIGUS

Sumber gambar- Google

7
 SISTEM LIGA
• Terbahagi kepada tiga jenis iaitu liga biasa, liga kumpulan/ separa liga dan liga Lombard.
• Formula pengiraan bilangan perlawanan: N(N-1) , N=Jumlah pasukan
2
• Kaedah pengiraan lain: Tulis angka kumpulan, contoh angka bagi 6 kumpulan ialah 1,2,3,4,5,6.
Potong angka tertinggi iaitu 6 dan tambahkan kesemua angka yang tinggal 1+2+3+4+5= 15
perlawanan
• Justeru, jika 6 kumpulan yang mengambil bahagian, maka jumlah perlawanan yang perlu
disusun ialah 15 perlawanan.
• Jadual sistem liga pula hendaklah disusun dengan mengekalkan kedudukan angka 1 dan
angka-angka yang lain boleh dialihkan kedudukannya.

8
 CONTOH SUSUNAN JADUALPERLAWANAN

Perlawanan 1 Perlawanan 2 Perlawanan 3 Perlawanan 4 Perlawanan 5

1 lawan 2 1 lawan 6 1 lawan 5 1 lawan 4 1 lawan 3

6 lawan 3 5 lawan 2 6 lawan 4 3 lawan 5 2 lawan 4
5 lawan 4 4 lawan 3 3 lawan 2 2 lawan 6 6 lawan 5

9
Contoh kedudukan pasukan bagi setiap perlawanan

10
 SISTEM LIGA BIASA
• Dikenali sebagai sistem liga ringkas yang melibatkan pertandingan dalam
sesuatu kumpulan.
• Membuka peluang kepada pasukan yang bertanding untuk berlawan
dengan setiap pasukan dalam kumpulannya.
• Contoh : Liga Super Malaysia dan Liga Hoki Kebangsaan.

11
 KELEBIHAN DAN KELEMAHAN LIGA BIASA

KELEBIHAN KELEMAHAN
1. Melahirkan pemenang yang mutlak. 1. Melibatkan bilangan permainan yang
banyak.
2. Memberikan kedudukan kepada peserta-peserta yang
2. Banyak permainan yang mungkin berat
lain. sebelah.
3. Tiada pemain yang disingkirkan sehingga selesai
pusingan.
4. Penentuan peserta atau pasukan pilihan tidak begitu
penting.
5. Menggunakan gelanggan dengan banyak dan berkesan.
6. Tidak perlu menunggu peserta lain bermain kecuali
perlawanan telah dijadualkan.

12
 SISTEMLIGA BERKUMPULAN/ LIGA SEPARA
Liga empat kumpulan:
 Penyertaan sebanyak 12 pasukan atau lebih.
 Pasukan yang bertanding dipecahkan kepada empat kumpulan dan akan bermain secara liga
bagi pusingan pertama.
 Kedudukan pasukan dalam kumpulan ditentukan melalui pilihan (seeded).
 Contoh pusingan pertama (12 pasukan atau lebih):
-Johan, naib johan, tempat ketiga, dan tempat keempat dalam pertandingan tahun lepas
ditempatkan dalam kumpulan berikut:
KUMPULAN A KUMPULAN B KUMPULAN C KUMPULAN D

JOHAN NAIB JOHAN KETIGA KEEMPAT

UNDI UNDI UNDI UNDI
UNDI UNDI UNDI UNDI
13
UNDI UNDI UNDI UNDI
Pusingan kedua (suku akhir):
• Pemenang pertama dan kedua dalam setiap kumpulan akan masuk ke pusingan suku akhir.
• Pertandingan seterusnya diadakan secara kalah mati.
• Penetapan perlawanan:
-Undian empat pasukan pemenang pertama kumpulan didahulukan untuk ditempatkan pada
kedudukan 1, 3, 5, dan 7.
-Undian dua pasukan pemenang kedua ditempatkan pada kedudukan 2 atau 4.
-Dua pasukan pemenang kedua yang lain akan diundi untuk ditempatkan pada kedudukan 6
atau 8.
• Pasukan-pasukan yang menang pada perlawanan separuh akhir akan memasuki
perlawanan akhir bagi menentukan johan dan naib johan, pasukan yang kalah akan bermain
untuk menentukan tempat ketiga dan keempat.

14
Contoh carta perlawanan

15
Liga tiga kumpulan:
• Pusingan pertama (9 hingga 11 pasukan)
- Johan, naib johan, dan tempat ketiga dalam pertandingan tahun lalu ditempatkan dalam
kumpulan berikut:
KUMPULAN A KUMPULAN B KUMPULAN C

JOHAN NAIB JOHAN KETIGA

UNDI UNDI UNDI

UNDI UNDI UNDI

• Pusingan kedua- Johan dan naib johan setiap kumpulan ditempatkan dalam kumpulan X dan Y melalui
undian yang dibuat selepas tamat pusingan pertama.
• Daripada tiga johan kumpulan, satu kumpulan ditempatkan dalam kumpulan X dan dua kumpulan dalam
kumpulan Y. Naib johan akan ditempatkan dalam kumpulan yang berlainan dengan johan kumpulannya.

16
• Contoh kedudukan:

KUMPULAN X KUMPULAN Y
JOHAN B JOHAN A
NAIB JOHAN A JOHAN C
NAIB JOHAN C NAIB JOHAN B

• Pusingan akhir- Pemenang pertama dalam kumpulan X akan bersaing dengan pemenang
pertama dalam kumpulan Y untuk menentukan johan dan naib johan. Pemenang kedua
kumpulan X bersaing dengan pemenang kedua kumpulan Y bagi menentukan tempat ketiga
dan keempat.

17
Liga dua kumpulan:
• Johan dan tempat ke-4 dalam pertandingan tahun lalu ditempatkan dalam kumpulan A.
• Naib johan dan tempat ketiga akan ditempatkan dalam kumpulan B.
• Pusingan pertama (6-8 pasukan):
KUMPULAN A KUMPULAN B
JOHAN NAIB JOHAN
TEMPAT KEEMPAT TEMPAT KETIGA
UNDI UNDI
UNDI UNDI

18
• Pusingan kedua:

• Pasukan dalam kumpulan X dan Y akan berlawan secara kalah mati

• Pusingan akhir- Pemenang kumpulan X akan bersaing dengan pemenang kumpulan Y
(Penentuan johan & naib johan). Kumpulan X yang kalah akan bersaing dengan kumpulan Y
yang kalah (Penentuan tempat ke-3 dan tempat ke-4).

19
Liga satu kumpulan:
 Dijalankan sekiranya terdapat lima pasukan atau kurang daripada lima pasukan yang
bertanding.
 Pasukan yang mengumpul mata tertinggi dikira sebagai johan.
 Diguna pakai apabila bilangan pasukan kurang, terdapat kekangan masa dan sumber
kewangan, kemudahan terhad dan bilangan pegawai tidak mencukupi.

20
 SISTEM LIGA LOMBARD

• Dapat ditamatkan dalam masa satu hari atau beberapa jam sahaja.
• Sesuai untuk digunakan bagi 6 hingga 12 pasukan (menggunakan dua/tiga
gelanggang)
• Contoh: Pertandingan bola keranjang yang melibatkan 6 pasukan berlangsung
dalam tempoh 30 minit. Sehubungan dengan itu, setiap pasukan bertanding dengan
lima pasukan dalam masa yang singkat.
• Contoh pengiraan mata dan penentuan kedudukan pertandingan bola keranjang (6
pasukan):
Bil. Pasukan: 6 (A, B, C, D, E, & F)

Masa: 30 Minit

Jumlah permainan setiap pasukan: 5 kali

Jumlah masa setiap kali bermain: 30/5 (6 minit)

21
• Pengiraan mata dan penentuan kedudukan pertandingan:

Sumber jadual: Google

• Angka di hadapan dan di belakang pasukan merupakan skor pasukan selepas perlawanan.

22
 SISTEM KALAH MATI

▫ Sistem kalah mati merupakan sistem yang menyingkirkan peserta atau kumpulan
yang tewas (Amir Hamzah Aman, 2017).
▫ Berterusan sehingga tinggal hanya seorang peserta atau satu pasukan sahaja.
▫ Tempoh masa perlawanan adalah singkat, manakala bilangan penyertaan adalah
tinggi. Oleh yang demikian, ia memakan masa yang panjang untuk dikendalikan.
▫ Peruntukan untuk pertandingan, gelanggang dan kemudahan yang boleh digunakan
adalah terhad.

23
 SISTEM KALAH MATI SEKALI

• Turut dikenali sebagai kalah mati berterusan.

• Peserta yang menang akan mara ke peringkat seterusnya, peserta yang
kalah akan tersingkir. (Proses penyingkiran terus berlaku sehingga
tinggal satu pasukan pemenang sahaja).
• Sesuai untuk mengendalikan pertandingan yang menerima banyak
penyertaan tetapi kekurangan waktu, sumber kewangan, tempat,
kemudahan, peralatan dan pegawai.

24
▫ Sistem kalah mati dengan “Bye” digunakan untuk jumlah pasukan yang tidak mencukupi
atau melebihi asas lapan.
 “Bye” bermakna kumpulan/ peserta perlu menunggu tanpa memasuki pusingan pertama.
Malah pasukan juga boleh terus bertanding dalam pusingan kedua dan seterusnya.

25
▫ Sistem kalah mati tanpa “Bye” pula dilakukan jika jumlah pasukan atau peserta berasaskan
lapan atau lebih. Misalnya, 8, 16, 24, 32, dan seterusnya.
▫ Contoh carta perlawanan dalam sistem kalah mati tanpa “Bye”

26
▫ Penempatan pilihan atau seeded pula bertujuan memastikan pemain atau pasukan terbaik
bermain dalam perlawanan akhir.
▫ Pilihan akan ditentukan berdasarkan keputusan yang lepas.
▫ Sekiranya tidak menggunakan penempatan pilihan, setiap pasukan dianggap sama dan
penempatan adalah secara rawak.
▫ Peraturan-peraturan pilihan peserta:

• Menempatkan peserta mengikut susunan pemain/ pasukan yang mempunyai

prestasi terbaik.
• Jika terdapat dua peserta pilihan (penanti), satu penanti ditempatkan di bawah sekali
dan satu lagi di atas lagi.
• Jika empat penanti- penanti 1 kumpulan atas sekali, penanti 2 kumpulan bawah
sekali.

27
▫ Contoh jadual peraturan dalam pilihan peserta:

28
Formula pengiraan sistem kalah mati sekali

29
 SISTEM KALAH MATI DUA KALI

▫ Memberikan peluang kepada setiap peserta untuk bermain sekurang-

kurangnya dua kali sebelum tersingkir daripada pertandingan.
(akan tersingkir selepas kalah kali kedua)
▫ Peserta yang menang akan maju ke sebelah kanan untuk menjadi johan.
Peserta yang kalah akan ke kiri.
▫ Dua pasukan yang pernah bertemu boleh bertemu semula.

30
FORMAT PERTANDINGAN KALAH MATI DUA KALI

31
 RUJUKA N
Amir Hamzah Aman. (2017) Panduan pengurusan kokurikulum. Selangor: Sasbadi Sdn. Bhd.

Megat Kamaluddin bin Megat Ahmad. (2019). Topik 6 pengelolaan aktiviti & sistem
pertandingan. Diakses pada 15 Mac 2021 daripada
https://www.slideshare.net/cikgutika/topik-6-pengelolaan-aktiviti-amp-
pertandingan-finale-192755273.
Wan Suhaimi Wan Setapa. (2016). Sistem pertandingan. Diakses pada 16 Mac

2021 daripada https://www.slideshare.net/wansuhaimiwansetapa/nota-sistem-

pertandingan-1.

Sumber gambar: Google

32