Tagpuan - Unibersidad, Ospital, Bahay ni mukhang manggagamot na ayon Macaraig sa bulung-bulungan ay tinanggap lang na propesor dahil malakas Buod ang kapit sa Bise Rektor. ● Pumasok si Basilio sa pahingahan ● May 3 gagawin si Basilio: una ay ng mga propesor. Nalaman niya bibisitahin niya mga pasyente, na ang mga paskel ay natagpuan pangalwa ay pupunta siya sa sa mga pintuan ng Unibersidad. Unibersidad para usisain kung Ang mga paskel ay tungkol daw wala na bang problema sa sa pananakot tulad ng pagbitay, natapos na licenciatura, at ikatlo pagsalakay sa mga gusaling ay babayaran niya si Macaraig pansimbahan, at pagdanak ng bilang paglakad sa inaasam-asam dugo sa paligid. na diploma. ● Sa pagpunta niya sa unibersidad ● Isang grupo ng estudyante na ay nadaanan niya ang Legaspi, pauwi na ang kanyang Beaterio, at Solano (nalungkot sya nakasalubong na nag-uusap kc wla na don ung mga tungkol sa paghihimagsik. nagtatawanan na students). ● Nakasalubong niya ang propesor ● Nakasalubong niya sina Sandoval, sa Medisina at binalaan siya Tadeo, Juanito Pelaez, at si about sa pagiging miyembro ng Isagani naman na buong tapang Akademya. Pinapapunit sa kanya na nagpapaliwanag. ang mga dokumentong hawak ● Pagkarating niya kina Macaraig, niya. may mga sundalo doon at dinakip ● Tinanong ni Basilio kung sangkot din si Basilio. ba si Simoun sabi naman ng propesor ay nagpapagaling si Suliranin Simoun sa kanyang bahay dahil ito ay nasugatan ng misteryong ● Nabunyag ang mga planong kaaway. paghihimagsik dahil sa mga ● Sinisisi ang mga estudyante na nadiskubreng paskel sa sila ang nagplano ng himagsikan unibersidad. dahil may nakuha raw na mga paskel ang mga gwardiya sibil sa mismong palarindingan ng Pamantasan. Isyung Panlipunan ● Ayon kay Isagani, hindi lang sa kabataan ibunton ang pagsisisi. ● Paniniil sa mga kritiko ng May malaking kasalanan din ang pamahalaan. Sa kasalukuyan ay nagtuturo sa kanila. Kapag daw nakikita natin ito sa patuloy na may nagsasalitang kabataan, lagi pagpapatahimik ng na lang sinasabi ng administrasyong duterte sa mga makapangyarihan na ito ay aktibista. nag-aalsa. ● Tinanong ni Padre Fernandez Aral kung anong gusto ng mga students, sabi ni Isagani ay ● Respetuhin ang opinyon ng iba hangad ng mga ito na tupadin kahit kritikal ito sa iyo. daw ng mga propesor ang obligasyon nila. ● Ang mga propesor/prayle ang may kasalanan kung bakit hindi KABANATA 27 ANG PRAYLE AT maayos ang kalagayan o ang ANG MGA PILIPINO kawalan ng kaasalan ng mga estudyante ayon kay Isagani. Tagpuan - Silid ni Padre Fernandez ● Sabi ni Padre Fernandez na magulang daw ang may Buod kasalanan. ● Nagtalo sila, nagsabihan ng sides, ● Binulungan si Isagani ng isang opinions, kaya ang title ng student na gusto raw kabanata na to ay ang prayle at makipag-usap sa kaniya ni Padre ang mga pilipino Fernandez. Nagulat si Isagani ● Mangha si Padre F kay Isagani kase mabait daw kase yung kura kase ang lalim daw niya mag-isip. na yon. ● Pagkatapos nila ay pupunta raw si ● Pinuri ni Padre Fernandez ang Isagani sa Kapitan Heneral para pagkakaroon ni Isagani ng tignan ang mga paskel. The end paninindigan. ● Walong taon nang propesor si Suliranin Padre Fernandez at may dalawang libo at limang daang ● Hindi sapat na pagtuturo ng mga students na ang natuturuan niya prayle sa mga estudyante at ngunit walang nakakapagsalita karunungan. nang tapatan o harapan. ● Hindi dumalo sa pagtitinda ni Quiroga ang mga pari. Aral ● Nais namang konsultahin ng takot ding si Quiroga si Simoun tungkol ● Wala sa edad o katayuan sa sa mga sandatang nakatago. buhay ang pagiging tama o nasa Ngunit nagpaabot lang ng katuwiran. Hindi naibibigay ng mensahe si Simoun na wag edad ang karanasan at galawin ang mga ito. pinaniniwalaan ang siyang ugat ● Nagpunta si Quiroga kay Don ng pagiging matuwid. Custodio ngunit ayaw din nito ng bisita dahil nag aaral siya ng panukala ukol sa pagtatanggol. ● Nagtungo si Quiroga kay Ben KABANATA 28 MGA Zayb, nakita niya ang 2 rebolber KATATAKUTAN ni Ben Zayb kaya umalis agad siya. Tagpuan - sa simbahan, sa basar ni ● Ikaapat ng hapon, kumalat ang quiroga, sa tahanan ni don custodio balitang ang mga binata ay kinaalam ng mga tagabundok ng Buod San Mateo at lulusubing bigla ang maynila sa tulong ng bapor ● Nung Biyernes, paglabas ng mga na pandigma ng mga Aleman. paskil, natuwa si Ben Zayb at ● Isang pulutong ng mga binata ang kinantiyawan si “Horatius” na nagsadya sa Malakanyang at kumutya sa kanya sa tudling ng ipiniit. “Pirotecnia” ● May mga taong nag-uusyok sa ● Nagwika ang mamamahayag na si Kapitan Heneral na samantalahin Ben Zayb na wasto ang kaniyang ang pagkakataong iyon para sinasabi na masama sa Pilipinas takutin at bigyan ng mabuting aral ang pagkatuto ng mga kabataan. ang mga pilibustero. ● E2ng mga sumusunod n nasa ● Ikinwento yon ni Padre Irene kay bullet n 2 part lng 2 ng usapan Kapitan Tiyago. Nabalisa si Tiago nina Ben Zayb dun sa intro ng dahil sa takot at di kinaya ang kabanatang to: Malaon nang kuwento. Nawalan na ito ng nagkukunwari ang “El Grito” na buhay. Kumaripas naman ng kinatawan niya ng Pilipinas. Si takbo ang pari. Fray Ibañez ay nagiging ● May napabalita namang may musulman kapag sumusulat. nagpaagaw ng salapi sa isang binyagan na pinagkaguluhan ng mga tao roon. Inakalang mga pagkabalisa ni kapitan tiyago pilibustero ang gumawa noon. kung kaya'y nalagutan ito ng ● Hinabol ng mga sibil ang mga ito. hininga. May nahuli ring dalawang lalaking nagbabaon ng mga Isyung Panlipunan armas na hinabol din ng mga sibil habang isang beterano naman ● Mas pinipili pang wag pag aralin ang napatay. ng mga magulang ang kanilang ● May matandang napatay sa mga anak dahil nagkakaroon at Dalumbayan. Tapos patay na rin namumulat sila sa reyalidad ng ata si Tadeo sabe sa chismis. buhay na nagreresulta sa ● May nagsabi na si Padre Salvi raw pagrerebelde. ang may gawa nung kaguluhan pero sabi ng iba ay si Quiroga. Aral ● Mga tatlumpu ang bilanggo. Tapos sabi may pugutan daw na ● Kahit ang mga nilalang na mangyayari. ipinakikitang mas matapang sila ● Pinalitan ang mga Tanod sa loob sa kapuwa ay mayroon ding ng Maynila ng mga artilyerong kinatatakutan. Kastila nung gabi na. ● Sa Luneta may natagpuang nag iisa na halos hubad na dalagang indiya. Tapos nd man lang KABANATA 29 MGA HULING napag-usapan at nabigyang SALITA TUNGKOL KAY pansin KAPITAN TIAGO ● Isang bagyo ang dumaan sa Amerika ang nakapatay sa 2000 Talis vita, finis ita (kita q lng sa taas) tao. Inilathala yon ni Ben Zayb. Ang lathala ay sinagot ni Tagpuan - Bahay ni kapitan tiago “Horarius” sa kanyang “Pirotecnia” ngnit nd p rin Buod nabanggit ung dalaga. ● Sabi ni Padre Irene na hindi daw Suliranin dapat ipagkait sa namatay ang bendisyon at misa requiem sa ● Ang pagbabalita ni padre Irene hindi pangungumpisal bago kay kapitan TIyago sa mga mamatay. kaguluhang nangyayari na ● Ayon sa testamentong nagresulta sa takot, pagaalala at pinanghahawakan ng Dominiko, ang malaking kayamanan ni chz basta mga latin katulad ng an Kapitan Tiago ay mahahati: gallus talisainus, acuto tari, an mapupunta sa kumbento ng gallus beati Petri bulikus Santa Clara, tig iisang parte ang sasabungus sit. mauuwi sa Santo Papa, ● Damit naman pinag usapan nila. Arsobispo, at sa Korporasyon ng Iminungkahi ni Kapitan Tinong mga kura. Binibigyan ni Padre na ipagamit ang abitong nasa Irene ng tigdadalaang piso ang baul niya na inihandog sa kanya mahihirap na mag-aaral. Binawi nang mag abuloy ng 36 piso sa niya ang 2 pesos na para kay mga Pransisklano. Prak daw ang Basilio. Maaawain siya so gagamitin sabi ng sastre. kukuhanin na lang daw niya sa Lumang damit daw sabi ni padre bulsa niya ang ibibigay kay Irene. Hindi daw mahalaga ang Basilio. kasuotan, ang mahalaga ay kung ● Marami ang usap-usapan na anong nagawang tama o mabuti nakita raw nila si Kapitan Tiago. ● Tatlong prayle ang dapit sa libing. May nagsasabi na nagpakita raw Maraming sinunog na insenso, ang nagliliwanag na kaluluwa maraming awiting Latin ang nito sa beateryo. May nagsabi ipinarinig naman na may dala raw itong ● Agua bendita ay iwinisik para dahon, ikmo, at bungang mapalayo sa imperno si Kapitan nginanganga, ang pipa at Tiago. opyong hinihithit at talisaing ● Umawit ng Dies Irae si Irene na ipinansasabong. kinasakit ng ulo ng iba ● Ang usapan ay napunta sa ● Gusto ni Donya Patrocinio na pambibliyang kaisipan at mamatay na kinabukasan upang kinalaunan ay naging sentro na malaunan ang libing ng kaaway. ng talakayan ang pilosopiya na naging bida bida si Don Primitivo Isyung Panlipunan - pagmamalinis na parang nasa ikapitong langit upang matakpan ang ginawang daw. kamalian. ● Inis si Don Martin (expert sa sabong), lahat daw kc ng Suliranin - pagkakaroon ng hindi nagsusugal ay nananalo. Malakas pagkakaintindihan kung anong susuotin niyang hinampas ang makapal ma ni Kapitan Tiago. pasimano na ikinagluat ng mga tao. Inis yarn Aral - ang kayamanan ay hindi madadala ● Nag away sila ni primitivo tas sa kabilang buhay. nagsabe ng masasamang words kaniya ng ilang araw. Kitang kita niya raw sa panaginip KABANATA 30 SI JULI niya ang ama na nagtatago sa kagubatan ngunit hindi niya Tagpuan - matulungan. Napaginipan niya rin si Basilio na nakakapit aa Sistemang Padrino - ang isang tao ay rehas na bakal gulanit ang nakakakuha ng pabor, promosyon, o kasuotan at pawisan. appointment sa politika sa ● Nabalitaan nya rin ang paglaya pamamagitan ng pagkakaugnay ng ng mga kasamang bilanggo ni pamilya o pagkakaibgan, taliwas sa basilio sa tulong ng mga merito ng tao. kamaganak ng mga ito ngunit naiwan ang kanyang Buod kasintahan sapagkat ang tanging kamaganak nito na si ● Mabilis ang pagkalat ng Kapitan Tiago ay pumanaw na. balitang pagkamatay ni kapitan ● Labag man sa kalooban ni Juli tiago at pagkakabilanggo ni ay napilitan syang Basilio sa bayan ng San Diego magpasama sa hermana na labis na ikinalungkot ng patungo sa kura nagkaroon kanyang kasintahang si Juli. man ng pagdadalawang isip ay ● Dala ng pagiging desperadang pinilit sya ng hermana na ituloy mapalaya ang kasintahan ay ang paglapit sa kura. naisip nyang lumapit kay Padre ● Makalipas ang ilang sandali Camorra na kilala ng mga tao natagpuan na lamang na bilang isang mabuti at mabait walang buhay ang dalaga at na kura ngunit hindi alam ng ang hermana ay parang baliw mga tao na may taglay itong na naglalakas sa kalye. isang nakakasulasok na ● Nalaman naman ni Tandang pagnanais sa mga dalaga sa Celo ang nangyari sa kanyang kanilang bayan kaya apo kaya agaran itong humingi nagalangan si Juli na ituloy ang ng tulong sa gobernadorcillo, planong paghingi ng tulong sa maestrado at sa tinyente mayor kura. ngunit ang matanda ay nabigo ● Kinagabihan ay nanaginip ang lamang. dalaga na bumagabag sa Suliranin KABANATA 31 ANG MATAAS NA KAWANI ● Pagkakakulong ni Basilio ● Pagdadalawang isip ni Juli na Tagpuan - Palasyo ng Kapitan Heneral lumapit kay Padre Camorra para makalaya si Basilio. ● Pagkamatay ni Kapitan Tiago na nag-iisang itinuturing na Buod kamag-anak ni Basilio. ● Nung Kinitil ni Juli ang sariling Suliraning Panlipunan buhay pagkatapos halayin ni Padre Camorra, hindi raw ito ipinakalat ni Ben Zayb. ● Kawalang katarungan ● Ibinalita ng mga pahayagan ang pagdating sa mga Pilipino tungkol sa isang nabunyag na ● Pagkamahusgahin ng mga tao patayang na naganap sa Europa, tungkol sa mga pagpuri sa ilang Aral predikador sa Maynila at ang tungkol sa tagumpay ng ● Huwag agad manghusga kung operatang Pranses. hindi naman alam ang buong ● Umalis na Pari Camorra sa Tiyani. kwento Titigil siya ng ilang panahon sa ● Pagsunod sa sariling pasya na kumbento ng Maynila. hindi na kailangan ang opinyon ● Unang nakalaya ay si Macaraig. ng iba Ang huli ay si Isagani sapagkat hindi agad nakarating sa Maynila si Pari Florentino. ● Hindi nakalaya si Basilio dahil meron siyang mga aklat na bawal. Sinabi ni Padre Camorra sa Heneral na ang naiwang nag iisa ay si Basilio na naging alila ni Tiyago, naiwan siya mag-isa upang mailigtas ang karangalan ng kapangyarihan. ● Lumapit ang Mataas na Kawani upang ipagtanggol si Basilio. Ang sagot lamang sa kanya ng heneral ay mas mabuti raw iyon dahil Isyung Panlipunan magiging halimbawa ng iba na katakutan ang parusa nila. ● Kawalan ng Hustisya para sa ● Pinagbintangan ng heneral si mahihirap at ang pilit na pagsipsip Basilio na gumagamit ng ng mga politika sa sambayanan ipinagbabawal na aklat para sa upang makuha ang tiwala, tapos medisina. kapag nahalal ay hindi naman ● Sinabihan siya ng Kawani na nagagampanan ng mabuti. dapat ay matakot sa bayan at sa kahahantungan ng kanyang mga Aral kilos ngunit siya ay tinawanan lang nito. ● May mga tao na kahit mali sila ay ● Kapag itinanggi sa isang bayan paninindigan pa rin ang kanilang ang liwanag, tahanan, katarungan, sinasabi upang sila ay hindi at kalayaan ay itinuturing ng mapahiya. bayan na magnanakaw. ● Sabi ng Kawani sa kutserong Makabuluhang Sipi Indio, “Kapag balang araw ay ● “Opo kamahalan, kastila nga ako, nakapagsarili na kayo ay ngunit ang pagiging Espanyol ko alalahanin ninyong sa Espanya ay ay pumapangalwa lang sa may pusong tumibok nang dahil pagiging tao ko. Isang tao dapat sa inyo at nakipaglaban para sa lang na may mataas na inyong mga karapatan.” pagpapahalaga sa katotohanan, katarungan, at karangalan. ● After 2 hours, bumalik siya sa harapan ng kapitan heneral Mga Tema upang magresign,babalik daw ● Balatkayo lang ang pamahalaan siya sa Espanya sa unang noon koreong aalis. ● Mga inosente ang nadadamay sa alitan ng mga may kapangyarihan Suliranin ● Anumang hangarin ay mababago sa kasakiman ● Kahit na may mga ebidensya at Dagdag kaalaman ipinagtatanggol ng Kawani si Basilio, ay pilit pa rin siyang ● Matanglawin daw si Kabesang ikinulong ng Heneral. Nais nilang Tales dahil lahat ng titigan ni patahimikin at ikulong si Basilio Kabesang Tales ay nababaril. ● Ang Mataas na Kawani na dahil kahit mahirap ito ay may Espanyol at maka-Pilipino dahil angkin na talino. maspanig siya sa kung ano ang tama at totoo. ● Paano nasabing walang pagkiling ang pagsulat ni rizal nd ko alam sagot