Załącznik Nr 5

do Zasad

SYLABUS PRZEDMIOTU/MODUŁU ZAJĘĆ NA STUDIACH WYŻSZYCH

1. Nazwa przedmiotu/modułu w języku polskim oraz angielskim

Historia literatury niemieckiej: średniowiecze, barok, oświecenie

History of the German literature: The Medieval period, the Baroque, the Enlightenment

2. Dyscyplina: literaturoznawstwo
3. Język wykładowy: niemiecki, polski
4. Jednostka prowadząca przedmiot: Instytut Filologii Germańskiej
5. Kod przedmiotu/modułu: 21-FL-G-S1-E1-hl1
6. Rodzaj przedmiotu/modułu: obowiązkowy
7. Kierunek studiów (specjalność/specjalizacja): Filologia germańska
8. Poziom studiów: I stopień
9. Rok studiów: pierwszy
10. Semestr: zimowy
11. Forma zajęć i liczba godzin: wykład, 30 godz; ćwiczenia, 30 godz
Metody uczenia się: wykład, czytanie wskazanej literatury, dyskusja
12. Imię, nazwisko, tytuł/stopień naukowy osoby prowadzącej zajęcia
Prof. zw. dr hab. Wojciech Kunicki, dr Rafał Biskup, dr Natalia Żarska, dr Krzysztof Żarski
13. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych dla
przedmiotu/modułu
1) podstawowa wiedza literaturoznawcza,
2) odpowiednie kompetencje językowe do słuchania i rozumienia wykładu w języku
niemieckim/polskim oraz prowadzenia dyskusji na ćwiczeniach,
14. Cele przedmiotu
1) zapoznanie studentów z rozwojem literatury niemieckiej w średniowieczu, baroku i oświeceniu,
umożliwienie nabycia kompetencji analitycznych i interpretacyjnych złożonych procesów kultury i
życia literackiego, zapoznanie studentów z metodologią badań tych procesów i wyposażenie ich w
odpowiednie instrumentarium pojęciowe i analityczne. W tym celu zostaną chronologicznie
przedstawione literackie i pozaliterackie uwarunkowania poszczególnych epok literackich od
średniowiecza do oświecenia, w tym najważniejsze dyskursy filozoficzne i estetyczne okresu, główni
przedstawiciele życia literackiego danego okresu oraz ich najważniejsze dzieła.
2) zastosowanie nabytych wiadomości oraz kompetencji analitycznych i interpretacyjnych w
praktyce:
- kontekstualizacja kanonicznych dzieł omawianego okresu,
- analiza tekstu literackiego wg wskazówek i pytań prowadzącego (elementy fabuły, funkcja czasu i
przestrzeni, sposoby narracji, forma, język utworu),
- dyskusja na temat problematyki utworu, ocena postaci, próba samodzielnej interpretacji.
15. Treści programowe
1. Podstawy i periodyzacja historii literatury niemieckiej; Wczesne średniowiecze : Hildebrandtslied,
Heliant; Kultura dworska późnego średniowiecza. Wolfram von Eschenbach: Parzival und Gottfried
von Straßburg Tristan und Isolde; Nibelungenlied jako epos narodowy Niemców. Mistyka
średniowiecza; Kultura niemieckiego humanizmu: Reuchlin, Erasmus von Rotterdam, Konrad Celtes
w kontekście niemieckiej reformacji; Poetyka baroku. Martin Opitz i Das Buch von der deutschen
Poeterey (1624); Główne nurty liryki barokowej; Dramat w baroku (Andreas Gryphius Leo
Armenius) i powieść barokowa (Simplicius Simplicissimus Deutsch von Chr. von Grimmelshauesn);
9. Periodyzacja niemieckiego oświecenia. Ogólne znaczenie epoki. Podstawy filozoficzno-teologiczne
 i estetyczne; Oświeceniowe koncepty poetologiczne: Gottsched i jego reforma teatru. Oden i
Messias Klopstocka. Lessinga poglądy na estetykę; Tragedia mieszczańska (das bürgerliche
Trauerspiel): Lessing Emilia Galotti, idea tolerancji w Ringparabel oraz dyskurs obcości w
oświeceniu.
16. Zakładane efekty uczenia się Symbole odpowiednich
kierunkowych efektów uczenia się

Wiedza
Student
- ma uporządkowaną wiedzę dotyczącą najważniejszych
K_W09+++
zjawisk z historii literatury niemieckiej okresu
średniowiecza, baroku i oświecenia oraz ważnych
ośrodków życia literackiego; potrafi nazwać i
scharakteryzować odpowiednie epoki literackie oraz
sylwetki i twórczość ich przedstawicieli,
- zna podstawową terminologię z zakresu
literaturoznawstwa,
K_W02+++
- rozumie tło historyczne różnych utworów;
wykorzystując podstawową wiedzę o historii krajów
K_W01++
niemieckojęzycznych okresu średniowiecza, baroku i
K_W10++
oświecenia oraz o rozwoju najważniejszych teorii
filozoficznych i psychologicznych omawia zagadnienia
charakterystyczne dla danej epoki; rozumie relacje
pomiędzy naukami wykorzystywanymi w badaniach
filologicznych oraz w praktyce filologicznej a innymi
dyscyplinami, zwłaszcza z dziedziny nauk
humanistycznych.
Umiejętności
Student
- wyszukuje i selekcjonuje informacje przydatne do pracy
z danym tekstem, potrafi formułować wnioski oraz
opracować i zaprezentować rezultaty swojej pracy,
K_U01+++
- interpretuje wybrane teksty epoki, wykorzystując
K_U02++
wskazówki prowadzącego zajęcia i literaturę przedmiotu,
K_U03+++
- potrafi posługiwać się podstawowymi narzędziami
badawczymi wypracowanymi na gruncie filologii
K_U04++
germańskiej i pojęciami dla niej właściwymi,
- potrafi pracować w zespole, dzieli się posiadaną wiedzą
i umiejętnościami,
- potrafi gospodarować czasem i realizować określone
zadania w wyznaczonych terminach.
Kompetencje społeczne
Student
K_U13++
- jest gotów do krytycznej oceny posiadanej wiedzy i
odbieranych treści.
K_U14+++

K_K01++
17. Literatura obowiązkowa i zalecana (źródła, opracowania, podręczniki, itp.)
Lektura obowiązkowa:
Hildebrandtslied
Wolfram von Eschenbach: Parcival (księga 5 streszczenie całości)(pol. przekład wierszowany w:
Wolfram von Eschenbach, Pieśni - Parsifal - Titurel, przeł. A. Lam (1996).)
Das Nibelungenlied (I cz., streszczenie cz.II) (pol. tłum. LudomiłaGermana: Niedola Nibelungów)
Gottfried von Strassburg Die Minnegrotte z: Tristan und Isolde [dlaścieżki A]
Johannes Scheffler (Angelus Silesius): Cherubinischer Wandersmann 10 epigramów [tłum. A.
Szczerbowskiego Pątnik Anielski, Zamość 1937, lub W.P. Lorkowskiego: Z „Cherubińskiego
wędrowca” „Topos” 1998, nr 3]
 Andreas Gryphius: Sonety: Tränen des Vaterlandes Anno 1636 i Es ist alles Eitel
Martin Opitz: Daß die Poeterey unsterblich sey (dlaścieżki B: fragmenty)
Johann Christian Günther: Als er durch innerlichen Trost bei der Ungeduld gestärkt wurde
Gotthold Ephraim Lessing: Emilia Galotti (tłum pol. Wojciecha Bogusławskiego: Emilia Galotti.
Tragedia w 5 aktach, 1778) i Nathan der Weise (tłum. pol. Adama Szczerbowskiego, red. Olgi
Dobijanki, tom 140 Biblioteki Narodowej )

Obowiązkowa literatura przedmiotu:

Ernst Robert Curtius, Literatura europejska i łacińskie średniowiecze, s. 42-66 (rozdział „Literatura i
edukacja”) oraz 68-85 (rozdział „Retoryka”).
C. Karolak, W. Kunicki, H. Orłowski, Dzieje kultury niemieckiej. PWN 2007
Mirosława Czarnecka, Historia literatury niemieckiej. Zarys, Wrocław 2012

Zalecana literatura przedmiotu:

Max Wehrli, Literatur im deutschen Mittelalter, Eine poetologische Einführung. Stuttgart 1984.
rozdziały Latein und Deutsch (29-47) oraz Der mehrfache Sinn (236-271).
Marian Szyrocki, Andreas Gryphius, rozdz. Lyrik.
Barbara Baumann, Birgitta Oberle, Deutsche Literatur in Epochen, Ismaning 1985
Curtius E.R., Literaturaeuropejska i łacińskieśredniowiecze, tłumaczył i opracował A. Borowski,
Kraków 1997
Marian Szyrocki, Die deutsche Literatur des Barock. Einführung, Stuttgart 1979
Heinz Thoma (red.), Aufklärung. Begriffe – Konzepte – Gegenwart. Ein interdisziplinäres Handbuch,
Stuttgart 2013
Roger S. Loomis, Graal. Od celtyckiego mitu do symbolu chrześcijańskiego, Kraków 1998
Georges Duby, Czasy Katedr, Warszawa 2002
Jacques Le Goff, Apogeum chrześcijaństwa, Warszawa 2003
Tegoż, W poszukiwaniu średniowiecza, Warszawa 2005
Johan Huizinga, Jesień średniowiecza, Warszawa 1974 i nast.
18. Metody weryfikacji zakładanych efektów uczenia się:

(K_W01, K_W02, K_W09,K_W10): egzamin ustny, sprawdzian pisemny, aktywność w trakcie

zajęć
(K_U01, K_U02, K_U03, K_U04): dyskusja, referat, prezentacja
(K_U13): wykonanie określonego zadania (w grupach, parach lub indywidualnie)
(K_U14): referat, prezentacja
(K_K01): egzamin ustny, sprawdzian pisemny, aktywność w trakcie zajęć

19. Warunki i forma zaliczenia poszczególnych komponentów przedmiotu/modułu:

- ciągła kontrola obecności i kontrola postępów w zakresie tematyki zajęć (ćwiczenia),
- egzamin ustny, sprawdzian pisemny, aktywność w trakcie zajęć, dyskusja, referat, prezentacja

Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest zaliczenie ćwiczeń na ocenę

pozytywną. Do zaliczenia modułu konieczne jest uzyskanie pozytywnych ocen
cząstkowych (za ćwiczenia i za egzamin). Ostateczna ocena za moduł jest
średnią ważoną obu ocen w proporcjach 30% (ćwiczenia): 70% (egzamin).

20. Nakład pracy studenta

forma działań studenta liczba godzin na realizację działań
zajęcia (wg planu studiów) z prowadzącym:
- wykład: 30
- ćwiczenia: 30
praca własna studenta (w tym udział w
pracach grupowych) np.:
- przygotowanie do zajęć (np. referat/prezentacja,
30
sprawdzian cząstkowy),
- czytanie wskazanej literatury (lektur),
60
- przygotowanie do egzaminu
 30
Łączna liczba godzin 180
Liczba punktów ECTS 6