4

3
Τι αποθηκεύει κάθε είδος μνήμης;

Αισθητηριακή: αισθητηριακά χαρακτηριστικά

Βραχύχρονη: ακουστικά, οπτικά, σημασιολογικά, αισθητηριακά χαρακτηριστικά
που αναγνωρίζονται
Μακρόχρονη: σημασιολογική, οπτική γνώση, αφηρημένες έννοιες, ιδέες, εικόνες με
νόημα

5
6
Βραχύχρονη ή εργαζόμενη μνήμη: η συνιστώσα της μνήμης στην οποία μπορούν
να αποθηκευτούν περιορισμένες ποσότητες πληροφοριών για λίγα δευτερόλεπτα
Επανάληψη: νοερή επανάληψη πληροφοριών, που μπορεί να βελτιώσει τη
συγκράτησή τους στη μνήμη
Χωρητικότητα εργαζόμενης μνήμης: 5-9 μονάδες πληροφορίας (έρευνα George
Miller)
Ατομικές διαφορές στην εργαζόμενη μνήμη: προηγούμενες σχετικές γνώσεις,
οργάνωση πληροφοριών, μνημονικές στρατηγικές

7
Ανάσυρση:
Επίδραση του αρχικού: η τάση να ανακαλούνται ευκολότερα οι πληροφορίες που
υπάρχουν στην αρχή ενός καταλόγου σε σύγκριση με άλλες
Επίδραση του πρόσφατου: η τάση να ανακαλούνται ευκολότερα οι πληροφορίες
που υπάρχουν στο τέλος ενός καταλόγου σε σύγκριση με άλλες
Αυτοματοποίηση: επίπεδο ταχύτητας και ευχέρειας τέτοιο ώστε να επιτρέπει την
εκτέλεση έργων ή τη χρήση δεξιοτήτων με ελάχιστη νοητική προσπάθεια

8
9
10
11
Μακρόχρονη μνήμη: οι συνιστώσες της μνήμης όπου μπορούν να αποθηκευτούν
μεγάλες ποσότητες πληροφοριών για μεγάλες χρονικές περιόδους
• εκτός από πληροφορίες περιλαμβάνει συναισθήματα,
βιώματα, εμπειρίες, στάσεις, δεξιότητες, κτλ
• Με τη βοήθεια της γίνονται δυνατές όλες οι
συμβολικές δεξιότητες: σκέψη, γλώσσα, λύση προβλήματος,
κτλ
Σημασιολογική κωδικοποίηση
J. Sachs, 1967, πειράματα με κείμενα
o«Έστειλε ένα γράμμα σχετικά με αυτό στο
Γαλιλαίο, το μεγάλο Ιταλό επιστήμονα»
o«Ένα γράμμα σχετικά με αυτό εστάλη στον
Γαλιλαίο, το μεγάλο Ιταλό επιστήμονα»

12
Η μακροπρόθεσμη αποθήκευση περιλαμβάνει την επεισοδιακή, τη
σημασιολογική και τη διαδικαστική μνήμη. Η επεισοδιακή μνήμη αποθηκεύει
προσωπικές εμπειρίες, η σημασιολογική μνήμη αποθηκεύει δεδομένα,
γεγονότα και πληροφορίες και η διαδικαστική μνήμη αποθηκεύει τη γνώση
των μαθημένων συμπεριφορών.

13
14
Ενώ η γλώσσα είναι σαφής και απλή, οι προτάσεις μικρές και απλές, καμιά
από τις έννοιες δεν είναι δύσκολη, εντούτοις το κείμενο δεν έχει κανένα
νόημα.

15
Με την εικόνα το κείμενο αποκτά νόημα. Γιατί;
Η εικόνα μας παρέχει ένα σκελετό για να καταλάβουμε, ενεργοποιεί σχήματα
(συμπλέγματα τμημάτων γνώσης που έχουν σχέση μεταξύ τους και ορίζουν
τις έννοιες). Για παράδειγμα, τα σχήματα που έχουν σχέση με την κατανόηση
του κειμένου του μπαλονιού, περιλαμβάνουν τη γνώση μας ότι τα μπαλόνια
που τα γεμίζουμε με υλικά ελαφρύτερα από τον αέρα θα ανυψωθούν.
Επίσης, περιλαμβάνουν την αναγνώριση του μουσικού οργάνου και μερικές
υποθέσεις για το σκοπό και τα κίνητρα του κανταδόρου και της κοπέλας.
Κάθε μια από αυτές τις έννοιες ορίζεται από μια ή περισσότερες σχέσεις (
π.χ., η σχέση ανάμεσα στο βάρος και την πτώση ή την ανύψωση, η σχέση
ανάμεσα στους μουσικούς ήχους και την κιθάρα, η πιθανή σχέση στους δύο
ανθρώπους, κ.λπ.)

16
17
18
Συμπέρασμα είναι μια δήλωση που συνάγεται από τις προϋποθέσεις και δεν έχει
δηλωθεί ξεκάθαρα σε αυτές.

19
20
21
22
23
24
25
Θεωρία των επιπέδων επεξεργασίας: Π.χ. αν ζητήσουμε από τους μαθητές να
σκεφτούν και να εκφέρουν τη δική τους άποψη για ένα ιστορικό συμβάν, θα το
θυμούνται καλύτερα.
Θεωρία της διπλής κωδικοποίησης για τη μνήμη: Π.χ. Κάνουμε μάθημα για τον
Καποδίστρια και προβάλλουμε ταυτόχρονα και πορτρέτα του
Θεωρία της παράλληλα κατανεμημένης επεξεργασίας: Π.χ. για την εκμάθηση
(βραχύχρονη) και την ερμηνεία των λέξεων που ακούτε αυτή τη στιγμή,
χρησιμοποιείτε ταυτόχρονα τη μακρόχρονη μνήμη σας (από τότε που μάθατε τη λέξη
«ερμηνεία», «στιγμή», «λέξη»)
Μοντέλα διασυνδέσεων: Π.χ. εμπειρική μάθηση, όχι μόνο με βάση τη διδασκαλία
κανόνων.

26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
Λεκτική μάθηση= μάθηση λέξεων

37
Μέθοδος των θέσεων ή μνημοτεχνική του
χώρου: στρατηγική κατά την οποία το
άτομο φαντάζεται αντικείμενα σε οικείες
θέσεις για να απομνημονεύσει λίστες
λέξεων ή αντικειμένων.

38
Όταν χρησιμοποιούμε την μνημονική τεχνική της κρεμάστρας χρησιμοποιούμε
σταθερά συγκεκριμένες λέξεις (υπαινικτικές λέξεις) ως κρεμάστρες. Στη συνέχεια,
συνδέουμε αυτά που θέλουμε να θυμόμαστε με τις λέξεις-κρεμάστρες μέσω εικόνων
ή ιστοριών.

39
40
41
42
43
44
Στρατηγικές των αρχικών γραμμάτων: σχηματίζεται με τα αρχικά γράμματα των
πληροφοριών που είναι προς απομνημόνευση, μια λέξη ή φράση που συγκρατείται
ευκολότερα

45
46
47
Για παράδειγμα, η αγγλική λέξη «carlin» η οποία σημαίνει γριά γυναίκα, μπορούμε
να την επανακωδικοποιήσουμε με την πιο γνωστή λέξη «car». Στη συνέχεια,
σχηματίζουμε μια πρόταση όπως «Μια γριά γυναίκα οδηγούσε ένα αυτοκίνητο».
Έτσι όταν μας ρωτήσουν τι σημαίνει η λέξη «carlin», φέρνουμε στο μυαλό μας τη
λέξη-κλειδί «car» η οποία με τη σειρά της μας βοηθά να θυμηθούμε την πρόταση με
το αυτοκίνητο και τη γριά γυναίκα, που είναι η σημασία της λέξης «carlin».

48
Σύμφωνα με τους Carney & Levin (2000), η λέξη κλειδί μπορεί να χρησιμοποιηθεί
για να βοηθήσει τους μαθητές να συνδέσουν κάποιο ζωγράφο με μια συγκεκριμένη
πτυχή του έργου του. Για παράδειγμα, ένας δάσκαλος σε μια τάξη ζητά από τους
μαθητές του να φανταστούν ότι οι έντονα σκούρες γραμμές στους πίνακες του
Rouault έχουν γίνει με ένα χάρακα (ruler), που σχετίζεται ακουστικά με το όνομα
του ζωγράφου (Roualt) και ο οποίος ήταν βουτηγμένος σε μαύρη μπογιά (νοερή
εικόνα).

49
50
51