Pancerniki typu Colorado[a] 

– amerykańskie okręty z okresu I i II wojny światowej. Była to

modyfikacja pancerników typu Tennessee, dzieląca z nimi ogólny projekt i wygląd, ale różniąca
się uzbrojeniem. Dwanaście dział kalibru 356 mm/50 zostało zamienionych na osiem kal. 406
mm/45, dla zrównoważenia siły ognia japońskich pancerników typu Nagato, także wyposażonych
w 8 dział 406 mm.
Projekt został zatwierdzony na rok budżetowy 1917, ale budowa została opóźniona przez
zmieniające się priorytety toczącej się I wojny światowej. Dwa okręty typu Colorado były ostatnimi
amerykańskimi pancernikami, jakie weszły do służby przez prawie dwie dekady, i ostatnimi
amerykańskimi pancernikami posiadającymi dwudziałowe wieże artylerii głównej – okręty z
czasów II wojny światowej były wyposażone w dziewięć dział kal. 406 mm (406 mm/45 w
przypadku pancerników typu North Carolina i South Dakota oraz 406 mm/50 w przypadku Iowa).
Czwarty okręt, „Washington”, był jedynym nowym amerykańskim okrętem zwodowanym w
momencie wejścia w życie ustaleń traktatu waszyngtońskiego.
Trzy ukończone okręty typu Colorado miały standardową wyporność 32 600 ton, a więc nieco
większą w porównaniu z okrętami typu Tennessee, natomiast siła rażenia i celność dział kal. 406
mm została znacznie poprawiona. Wielowarstwowy pancerz burtowy zabezpieczający przed
uszkodzeniami ze strony torped, napęd turboelektryczny i ulepszone systemy prowadzenia ognia
zastosowane na pancernikach Tennessee zostały w kolejnym projekcie powielone, przez co
otrzymano typowy amerykański pancernik tamtych czasów: silny, ciężko opancerzony i
uzbrojony, ale stosunkowo powolny. W latach 20. i 30. XX wieku pięć okrętów tych dwóch typów
było znanych jako Wielka Piątka (ang. Battle Fleet’s „Big Five”).
Na początku lat 30. planowano zmodernizować Wielką Piątkę, ale jedynymi wprowadzonymi w
życie zmianami była modernizacja artylerii przeciwlotniczej i systemów prowadzenia ognia. Dwa
okręty typu Colorado były obecne w Pearl Harbor podczas japońskiego ataku: „Maryland”
wyszedł z niego bez szwanku, natomiast „West Virginia” została zatopiona na kotwicowisku, gdy
jej system zabezpieczeń nie wytrzymał uderzenia ponad pół tuzina japońskich torped (choć w
przeciwieństwie do „Oklahomy” okręt osiadł na równym kilu). „Colorado” w tym czasie przechodził
przegląd, w trakcie którego zwiększano zabezpieczenia przeciwtorpedowe, co spowodowało
zwiększenie jego szerokości do 33 m. Również „Maryland” wkrótce przeszedł taką modernizację.
Oba okręty zostały przebudowane raz jeszcze pod koniec 1942 roku – usunięto masywne maszty
kratownicowe, a zbyt słaba artyleria przeciwlotnicza została wzmocniona. Później okręty
otrzymały także nowe nadbudówki do osadzenia lepszych dalmierzy. Po uszkodzeniu przez
kamikaze pod koniec 1944 roku, w trakcie remontu „Maryland” został wyposażony w 16 dział
uniwersalnych kal. 127 mm/38, które mogły prowadzić ogień zarówno do celów powietrznych, jak
i nawodnych – zastąpiono w ten sposób mieszany zestaw przeciwokrętowych 127 mm/51 i
przeciwlotniczych 127 mm/25. „Colorado” do końca służby miał mieszaną artylerię średnią.
Mocno uszkodzona „West Virginia” została podniesiona z dna i w latach 1942–1943 przeszła
taką samą modernizację, jak dwa okręty typu Tennessee – jej kadłub poszerzono do 35 m,
mocno ulepszono systemy prowadzenia ognia i artylerię przeciwlotniczą, zastosowano 16 dział
kal. 127 mm/38 w podwójnych wieżach oraz zupełnie zmieniono układ nadbudówek, nadając
okrętowi nowoczesny wygląd, podobny do pancerników typu South Dakota.
Pancerniki typu Colorado służyły jak inne stare pancerniki amerykańskie: w latach 1942–1943
realizując doktrynę fleet in being („flota w gotowości”), a później zapewniając silne wsparcie
artyleryjskie operacjom amfibijnym. „Maryland” i „West Virginia” były obecne w czasie ostatniej w
historii wzajemnej walki pancerników w cieśninie Surigao 25 października 1944 roku. Po wojnie
przesunięte do Floty Rezerwowej pancerniki były jej częścią do 1959 roku, kiedy wszystkie
zostały sprzedane na złom.