Nihhilizm manifestonun isyankar yönüdür.

Arzu/erotizm de sürrealizmle paralel olarak tutku, aşk kavramları yoluyla kışkırtma söz
konusudur. Çünkü sanat Artun’un deyimiyle aşka çevrildiğinde hayatla birleşir ve aşk, insanı hayatla kaynaştıran yegane düşüncedir. Kamu
karşıtlığında sanat manifestoları kamuoyuna düşmandır, manifestolar çoğunluğun tepkisini örgütlemede bir araçtır.

Sanat manifestolarının rasyonel olanlarını incelediğimizde Bauhaus ve Konstrüktivizmle karşılaşırız. Buradaki manifestoların temeli
romantik görüşte kabul gören sürrealizm ve sitüasyonizmin aksine akıl ve mantığa dayanır. Ideal formlar ve işlevsellik ideali kurarlar.
Makineleşne, onlar için önemlidir.

Özetle rasyonel ve romantik sanat manifestolarının her ikisi de çok farklı anlayışlarla kurgulananmış olsalar bile ortak bir kavramda
buluşurlar: ‘avangardlık’. Her ikisi de sanatın avangardının sonucu olarak karşımıza çıkarlar. Manifesto, mimarlık ve sanat, her dönemin
buhranlarının getirdiği bir başkaldırının temsilcisi olarak karşımıza çıkar. Muhaliftirler, tepkiseldirler ama şiirseldirler de. Çünkü sanatın
içinde olduğu her şey insana hitap ederek onu derinden etkiler.