Professional Documents
Culture Documents
FILIPINO 8 Ikalawang Markahan Una Hangang Ikalimang Linggo 1 35
FILIPINO 8 Ikalawang Markahan Una Hangang Ikalimang Linggo 1 35
Filipino
Ikalawang Markahan
Una-Ikalimang Linggo
Filipino – Ikawalong Baitang
Alternative Delivery Mode
Ikalawang Markahan – Una-Ikalimang Linggo
Unang Edisyon, 2020
Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng
karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung
ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan
ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.
Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand name,
tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito ay
nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang
makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala
at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban sa modyul na ito
ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.
Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa anomang
paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.
2
Paunang Salita
Para sa tagapagdaloy:
Para sa mag-aaral:
Ang modyul na ito ay may mga bahagi at icon na dapat mong maunawaan.
Sa bahaging ito, malalaman mo ang mga
Alamin dapat mong matutuhan sa modyul.
Sa pagsusulit na ito, makikita natin kung ano
Subukin na ang kaalaman mo sa aralin ng modyul.
Kung nakuha mo ang lahat ng tamang
sagot (100%), maaari mong laktawan ang
bahaging ito ng modyul.
3
Ito ay maikling pagsasanay o balik-aral
Balikan upang matulungan kang maiugnay ang
kasalukuyang aralin sa naunang leksyon.
Sa bahaging ito, ang bagong aralin ay
Tuklasin ipakikilala sa iyo sa maraming paraan tulad
ng isang kuwento, awitin, tula, pambukas na
suliranin, gawain o isang sitwasyon.
Sa seksyong ito, bibigyan ka ng maikling
Suriin pagtalakay sa aralin. Layunin nitong
matulungan kang maunawaan ang bagong
konsepto at mga kasanayan.
Binubuo ito ng mga gawaing para sa
Pagyamanin malayang pagsasanay upang mapagtibay
ang iyong pang-unawa at mga kasanayan
sa paksa. Maaari mong iwasto ang mga
sagot mo sa pagsasanay gamit ang susi sa
pagwawasto sa huling bahagi ng modyul.
Naglalaman ito ng mga katanungan o
Isaisip pupunan ang patlang ng pangungusap o
talata upang maproseso kung anong
natutuhan mo mula sa aralin.
Ito ay naglalaman ng gawaing
Isagawa makatutulong sa iyo upang maisalin ang
bagong kaalaman o kasanayan sa tunay na
sitwasyon o realidad ng buhay.
Ito ay gawain na naglalayong matasa o
Tayahin masukat ang antas ng pagkatuto sa
pagkamit ng natutuhang kompetensi.
Sa bahaging ito, may ibibigay sa iyong
Karagdagang Gawain panibagong gawain upang pagyamanin
ang iyong kaalaman o kasanayan sa
natutuhang aralin.
Naglalaman ito ng mga tamang sagot sa
Susi sa Pagwawasto lahat ng mga gawain sa modyul.
Sa katapusan ng modyul na ito, makikita mo rin ang:
Huwag kalimutang sagutin ang Subukin bago lumipat sa iba pang gawaing
napapaloob sa modyul.
Basahing mabuti ang mga panuto bago gawin ang bawat pagsasanay.
Obserbahan ang katapatan sa pagsasagawa ng mga gawain at sa pagwawasto
ng mga kasagutan.
4
Tapusin ang kasalukuyang gawain bago pumunta sa iba pang pagsasanay.
Pakibalik ang modyul na ito sa iyong guro o tagapagdaloy kung tapos nang sagutin
lahat ng pagsasanay.
Kung sakaling ikaw ay mahirapang sagutin ang mga gawain sa modyul na ito,
huwag mag-aalinlangang konsultahin ang inyong guro o tagapagdaloy. Maaari ka
rin humingi ng tulong kay nanay o tatay, o sa nakatatanda mong kapatid o sino
man sa iyong mga kasama sa bahay na mas nakatatanda sa iyo. Laging itanim sa
iyong isipang hindi ka nag-iisa.
Unang Linggo:
Aralin Tula
1
Pangunahin at Pantulong na Kaisipan
Elemento ng Tula
Pagsulat ng Tula
Alamin
Pagkatapos mong sagutan ang modyul na ito, ikaw ay inaasahang:
Napipili ang mga pangunahin at pantulong na kaisipang nakasaad sa binasa.
F8PB-IIa-b-24
Nabibigyang interpretasyon ang tulang napakinggan. F8PN-Iii-j-27
Naihahambing ang anyo at mga elemento ng tulang binasa sa iba pang anyo ng
tula. F8PB-IIi-j-28
Naisusulat ang isang orihinal na tulang may masining na antas ng wika at may
apat o higit pang saknong sa alinmang anyong tinalakay, gamit ang paksang pag-
ibig sa kapwa, bayan o kalikasan. F8PU-IIi-j-29
Subukin
Gawain 1. Ibigay ang sagot sa mga sumusunod na katanungan/pahayag. Isulat ang titik ng
tamang sagot.
1. Akdang pampantikan na may sukat at tugma
A. Alamat B. Tula C. Parabula D. Pabula
Para sa bilang 2-5
A. Sukat B. Saknong C. Tugma D. Talinghaga
2. Tumutukoy sa bilang ng pantig sa bawat taludtod.
3. Magkakaperehong tunog sa hulihang pantig ng bawat taludtod.
4. Isang grupo sa loob ng isang tula na may dalawa o maraming linya.
5. Tumutukoy ito sa paggamit ng matatalinhagang salita at tayutay.
Para sa bilang 6-8.
A. Tradisyunal B. Malayang Taldturan C. Blangko Berso D. Malayang Berso
6. Anyo ng tula na may sukat at tugma.
5
7. Anyo ng tula na may sukat ngunit walang tugma.
8. Anyo ng tula na walang sukat at tugma.
Para sa bilang 9-10
A. Pangunahing kaisipan B. Unang Detalye
B. Pantulong na kaisipan D. Suportang Detalye
9. Ito ay kadalasan matatagpuan sa mga pansuportang detalye.
10. Ito ay ang buong diwa ng talata.
Balikan
6
Tuklasin
Basahin at unawain ang tula na “Pilosopiyang Pangkatauhan”, isinulat ni
Rosemarie A. Abellera ( ang sipi ng akda ay matatagpuan sa FB page ng Filipino 8 )
Panuto: Lagyan ng tsek ang patlang kung ang pahayag ay wasto hinggil sa akdang
“ Pilosopiyang Pangkatauhan” at iliban kung hindi.
__________ 1. Ang akda ay nasusulat sa karaniwang takbo ng pangungusap.
__________ 2. Nagtataglay ito ng maririkit na salita na nakapagpalutang ng ganda sa tula.
__________ 3. Ito ay may sukat at tugma.
__________ 4. Ang mga ginamit na salita ay mababaw at impormal.
__________ 5. Magkakapareho ang tunog sa hulihang pantig ng bawat linya o taludtod.
__________ 6. Ang paksa y hinggil sa pilosopiyang pangkatauhang mula kay Jose Rizal.
__________ 7. Gumamit ng mga matatalinghagang pahayag upang maging mabisa at
makapukaw ng damdamdin ng mga mambabasa.
__________ 8. Ang akda ay may anim na saknong.
__________ 9. Ito ay may apat na taludtod sa bawat saknong.
__________ 10. Isa sa binigyan ng pagpapahalaga sa aral ni Confucious ay ang pagmamahal
sa magulang.
Suriin
GAWAIN 1. Paghambingin ang dalawang akda sa aralin batay sa pagkakabuo nito. Punan
ang talahanayan ng wastong kasagutan.
Anyo at Elemento ng Tula Pilosopiyang Pangkatauhan Ang Panday
1. Sukat
2. Tugma (mayroon/wala)
3. Saknong
4. Tono/Damdamin
5. Anyo
6. Tema
7. Mensahe
8. Persona
GAWAIN 2: Suriin ang tulang “ Sa Aking Mga Kabata” na isinulat ni Dr. Jose Rizal. Itala
ang iyong sagot sa strand support. Pumili ng akmang sagot sa nakatala sa mga kahong nasa
ibaba. Titik lamang ang isulat.
Pagpipilian:
A. hayop at malansang isda Isipang
dayuhan o may diwang kolonyal
B. Ibon kalayaan
C. langit Diyos
D. may tugmaang ganap
E. 12 pantig sa bawat taludtod
F. at ang isang taong katulad, kabagay…
G. ang hindi magmahal sa kanyang salita ay
higit sa hayop at malansang isda
H. … na tulad sa inang tunay na nagpala
I. sapagkat ang baya’y sadyang umiibig
7
Pagyamanin
GAWAIN 1. Ilagay sa bilog ang pangunahing kaisipan at sa mga kahon ang pantulong na
kaisipan mula sa akdang “Ang Panday”.
Isaisip
Basahin ang mga mahahalagang impormasyon sa ISAISIP sa inyong Facebook Group
Isagawa
GAWAIN 1. Sumulat ng isang tulang may masining na antas ng wika.
1. May sukat at tugma 4. Ang bawat saknong ay binubuo ng apat na taludtod
2. May apat na saknong 5. Ang bawat taludtod ay may 12 pantig
3. Ang paksa ay alinman sa mga sumusunod:
a. Pag-ibig sa kapwa b. Pag-ibig sa bayan c. Pag-ibig sa kalikasan
Tayahin
Panuto: Ibigay ang sagot sa mga sumusunod na tanong/pahayag. Piliin ang titik lamang.
1. Ang uri ng akdang pampanitikan na isinusulat na may sukat at tugma.
A. Pabula B. Parabula C. Tula D. Alamat
2. Ang bilang ng pantig sa bawat taludtod ay _____.
A. Saknong B. Tugma C. Sukat D. Tono
3. Taglay ito ng tula kung ang huling pantig sa bawat taludtod ay magkakasingtunog
A. Saknong B. Tugma C. Sukat D. Tono .
4. Ang akdang “Ang panday” na isinulat ni Amado V. Hernandez ay nasa anyong ___.
A. Tradisyunal C. Blangko Berso
B. Malayang Taludturan D. Malayang Berso
5. Ang ipinahihiwatig ng akdang “Pilosopiyang Pangkatauhan” na hinggil sa aral ni
Confucius ay ang mga sumusunod liban sa _____.
A. Pakikitungo nang mabuti sa magulang at matatanda
B. Pagkakaalitan at pagkakagulo ng mga tao
C. Paggawa nang mabuti sa kapwa
D. Pagiging matapat at marunong tumanaw ng utang na loob
8
6-9 Punan ng angkop na salita ang bawat patlang upang mabuo ang taludtod at
maging ganap na tugmaan. Piliin ang titik lamang.
Nasakop ng dunong ang buong (6)__________
Madaling nanuklas ng lunas ng (7)__________
Sa pamamagitan ng masusing (8)__________
Lihim ng kaluluwa’y di (9)__________
A. Sakit B. Mahagip-hagip C. Daigdig D. Masid
10. Sa anong anyo ng tula nabibilang ang saknong?
A. Tradisyunal C. Blangko Berso
B. Malayang Taludturan D. Malayang Berso
Karagdagang Gawain
GAWAIN 1. Bumuo ng akrostik gamit ang akronim na TULA hinggil sa kasanayan at
kaalamang natutunan sa tula, sikaping may tugma sa dulo.
T ________________________________________________________
U ________________________________________________________
L ________________________________________________________
A_____________________________________________________________
GAWAIN 2. Magbigay ng halimbawa ng mga sumusunod na anyo ng tula. Isang saknong sa bawat
anyo.
Tradisyunal Malayang Taludturan Blangko Berso
GAWAIN 3. Punan ng angkop na salita ang bawat patlang upang mabuo ang taludtod at
maging ganap ang tugmaan.
Nadukal ng tao ang laman ng _______________
Naarok ang lihim ng dagat at _______________
At natunton pati ang landas ng _______________
Subalit ang langit ay daan ng _______________
lupa sapa tala hula
GAWAIN 4. Punan nang wastong kasagutan ang hinihingi sa bawat bilang.
Masdan mo ang puno sa iyong harapan, Masdan mo ang puno, hayun at naroon,
Pagkalaki-laki ng kanyang katawan; Na pinagaganda ng maraming dahon;
At ang taas nito’y abot na kung saan, Masinsit malabay waring walang tutol,
Waring nagsasayaw kung pinagmamasdan. Na duya-duyanin ng hangin may sipol.
9
Aralin Ikalawang Linggo:
2
Balagtasan
Hudyat ng Pagsang-ayon at Pagsalungat
Alamin
Pagkatapos mong masagutan ang modyul na ito, ikaw ay inaasahang:
Nabubuo ang mga makabuluhang tanong batay sa napakinggang palitan ng katwiran
F8PN-IIc-d-24
Naibibigay ang opinyon at katwiran tungkol sa paksa ng balagtasan
F8PB-IIc-d-25
Nagagamit ang mga hudyat ng pagsang-ayon at pagsalungat sa paghahayag ng
opinyon
F8WG-IIc-d-25
Nakapaglalahad sa paraang pasulat ng pagsang-ayon at Pagsalungat sa isang
argumento
F8PU-IIc-d-25
Subukin
Panuto: Ibigay ang sagot sa tanong/pahayag. Bilugan ang titik ng tamang sagot.
1. Ito ay isang uri ng sining ng pagtatalo o pagdedebate ng dalawang magkaibang panig
hinggil sa isang paksa.
a. maikling kuwento b. balagtasan c. talumpati d. alamat
2. Ang masining na pagtatanong ay ang pagbibigay ng reaksyon sa nilalaman, kahulugan, at
istilo ng teksto. Alin sa mga sumusunod na pahayag ang dapat isaalang-alang sa pagbuo ng
tanong?
a. Ito ay tiyak at hindi paligoy-ligoy. c. Ito ay may kumpletong detalye.
b. Ito ay mahaba. d. Ito ay komplikado.
3. Ito ay mahalagang maipahayag ng isang tao upang mailabas ang kaniyang saloobin.
a. damdamin b. opinyon c. salaysay d. pahayag
4. Bawat isa ay may kani-kaniyang opinyong dapat igalang o irespeto, ito man ay pabor sa
atin o hindi. Alin sa mga sumusunod ang hindi dapat gawin sa pagbibigay ng opinyon upang
maiwasan ang makapanakit ng damdamin ng iba?
a. maging malumanay sa pagsasalita
b. hintaying matapos ang nagsasalita bago magbigay ng opinyon.
c. sabihin ang nais sabihin ng tuloy-tuloy sapagkat alam mong ikaw ang tama.
d. magbigay galang bago at habang nagsasalita.
Para sa bilang 5-10
a. pagsang-ayon b. pagsalungat c. pag-iiba d. pagtanggi
5. Ito ay nangangahulugan din ng pagtanggap, pagpayag, pakikiisa o pakikibagay sa isang
pahayag o ideya.
6. Ito ay pahayag na nangangahulugan ng pagtanggi, pagtaliwas, pagtutol, pagkontra sa isang
pahayag o ideya.
10
7. “Lubos akong nananalig sa sinabi mong maganda ang buhay dito sa mundo.” Ang pahayag
ay nagsasaad ng ____.
8. “Ayaw kong maniwala sa mga taong nagsasabing higit na maganda ang buhay ngayon
kaysa noon.” Ang pahayag ay nagsasaad ng ____.
9. “Totoong kailangan ng pagbabago kaya’t gawin natin ito sa tamang paraan.” Ang pahayag
ay nagsasaad ng ____.
10. “Maling-mali ang kanyang tinuran. Walang katotohanan ang pahayag na iyan.” Ang
pahayag ay nagsasaad ng ____.
Balikan
Panuto: Piliin sa hanay sa ibaba ang kahulugan ng mga idyomang may salungguhit sa bawat
bilang. titik lamang ang isulat sa kahon.
A. bigo C. magtrabaho E. payat na payat
B. kaawa-awa D. naghihirap F. tumapang
Tuklasin
B a s a h i n at U n a w a i n
Dapat bang May Uniporme sa Paaralan?
Nina Ruth Bendijo-Casinillo, Fe B. Reponte, at Leodigario Pestolante
( Ang akda ay matatagpuan sa FB page ng Filipino 8)
A. Basahin at unawain ang bawat tanong. Lagyan ng tsek ( ) ang loob ng kahon kung ang
tanong ay may kaugnayan sa akdang binasa, ekis ( X ) naman kung hindi.
11
Tunay na ________________________________________________________________
________________________________________________________________________
Suriin
Ang kaalaman sa SURIIN ay mababasa sa Facebook Group ng inyong klase.
Pagyamanin
A. Iugnay ang mga larawan sa hanay A batay sa katanungang mabubuo rito sa hanay B. Isulat
ang titik ng iyong sagot sa patlang.
_____1. a. Dagdag pahirap nga lang ba sa mga magulang
ang pagsusuot ng uniporme?
1. _______________ ka, ang mga kabataan ngayon ay higit na mulat sa mga nangyayari sa
kapaligiran.
12
2. Maaaring mas malaya nga sila ngayon _______________ makikita sa kanilang mga kilos
ang pag-unawa sa responsibilidad nila sa pamayanan.
3. _______________, Ginoong Pangulo panig po ako sa inyong pala-palagay tungkol sa mga
kabataan.
4. _______________ maraming dinaranas na pagsubok ang bayan, lagi silang umaagapay sa
sino mang nangangailangan.
5. _______________ nga, handa nilang isakripisyo ang pansariling kaginhawahan para
lamang makatulong.
Isaisip
A. Basahin ang maikling talata sa ibaba at umisip ng tanong batay rito tulad ng ginawa sa naunang
gawain. Sagutin ang naisip na tanong at pangatwiranan ito.
Sitwasyon 1
B. Punan ng tig-isang saknong ang dialogue box sa bawat panig ng makata at, pauna at
pahuling pananalita ng lakandiwa. Umisip ng sariling paksa na iyong naiibigan.
Paksa: ____________________________________________________________
Makata 1 Makata 2
Lakandiwa
13
Isagawa
B a s a h i n at U n a w a i n
Alin ang Higit na Mahalaga, Wikang Filipino o Wikang English?
Isang Balagtasan ni Gng. Resy A. Felipe
( Ang akda ay matatagpuan sa FB page ng Filipino 8 )
Panuto: Sa pamamagitan ng pagbuo ng organizer ay ibigay ang iyong opinyon hinggil sa
kahalagahan ng paggamit ng wikang Filipino at wikang Ingles. Gayundin ay ilahad ang iyong
katwiran tungkol sa tanong na kaugnay nito.
KAHALAGAHAN NG PAGGAMIT NG WIKANG FILIPINO AT WIKANG INGLES
14
Tayahin A. Panuto: Tukuyin kung ang pahayag ay nagpapakita ng pagsang-ayon
o pagsalungat. Bilugan ang titik ng tamang sagot.
A. Pagsang-ayon B. Pagsalungat
1. Totoong kailangang sumunod sa mga alituntuning ipinatutupad sa panahon ng pandemya upang
hindi mahawa ng corona virus.
2. Lubos akong nananalig sa Diyos na huwag tayong pabayaan bagkus patuloy na gabayan at
biyayaan.
3. Talaga pa lang may mga taong handang magsakripisyo sa kapwa para magpaabot ng tulong sa mga
nangangailangan.
4. Kaisa ako sa mga alituntuning ipinatutupad ng Lungsod ng Valenzuela laban sa COVID-19.
5. Maling-mali ang mga taong lumalabas ng tahanan nang hindi nagsusuot ng face mask
B. Bumuo ng tatlong tanong na may kaugnayan sa akdang binasa na “Alin ang Higit na
Mahalaga, Wikang Filipino o Wikang English”? Dugtungan ang panimulang pariralang
pananong sa mga sumusunod na bilang.
6. Alin kaya ________________________________________________________________
7. Bakit masasabing _______________________________________________________
8. Paano mapatutunayang ________________________________________________
C. Para sa bilang 9 at 10, magbigay ng sariling opinyon hinggil sa pahayag na iyong
mababasa sa ibaba. Isulat ang iyong paliwanag sa sagutang papel..
“Ang hindi marunong lumingon sa pinanggalingan
ay hindi makakarating sa paroroonan.”
- Dr. Jose P. Rizal
Karagdagang Gawain
A. Panoorin ang alinman sa dalawang halimbawa ng balagtasan na matatagpuan sa
https://www.youtube.com/watch?v=rb26jgkq2gI (Pebrero 27, 2013),
https://www.youtube.com/watch?v=_Kb0DJb2FO8 (Hulyo 19, 2019), o anumang kaugnay na
website. Isulat ang hinihinging impormasyon sa organizer.
Pamagat ng Balagtasan:
_____________________________________________________________________________
Panig ng Mambibigkas 2:
Panig ng Mambibigkas 1:
________________________________
________________________________
__________________________________________________________________________
15
Ikatlong Linggo:
Aralin Sarswela
3
Denotasyon, Konotasyon, Kasingkahulugan at
Kasalungat na Kahulugan
Alternatibong Solusyon o Proposisyon
Alamin
Pagkatapos mong sagutan ang modyul na ito, ikaw ay inaasahang:
Naibibigay ang denotatibo at konotatibong kahulugan, kasingkahulugan at
kasalungat na kahulugan ng malalalim na salitang ginamit sa akda.
F8PT-IIe-f-25
Naipahahayag ang pangangatwiran sa napiling alternatibong solusyon o
proposisyon sa suliraning inilahad sa tekstong binasa.
F8PB-IIe-f-25
Nasusuri nang pasulat ang papel na ginagampanan ng sarswela sa pagpapataas ng
kamalayan ng mga Pilipino sa kultura ng iba’t ibang rehiyon sa bansa
F8PU-IIe-f-26
Subukin
A. Panuto: Piliin ang salita sa kahon na kasingkahulugan ng mga salita sa ibaba at isulat
ito sa sagutang papel. (5 puntos)
B. Panuto: Basahin ang pahayag sa bawat bilang at isulat sa sagutang papel ang D- kung
denotatibo ang pagpapakahulugan o K- konotatibo naman. (5 puntos)
1. Si Aldo ay larawan ng kaniyang namayapang ama.
2. Nadikitan ng putik ang kaniyang damit nang dumaan sa bukid.
3. Ayaw ko kay Mario dahil mahangin siyang tao.
4. Hindi siya naaawa sa mahihirap, palibhasa bato ang kaniyang damdamin.
5. Ang daan papunta sa amin ay makitid kaya huwag kang magpagabi.
C. Panuto: Isulat sa sagutang papel ang AS-kung altenatibong solusyon ang nasalungguhitan o
HS-kung hindi aternatibong solusyon.
6. Ayon sa Department of Health, may bahagyang epekto sa kalusugan ang dolomite.
7. Dapat ipagbawal muna ang pamamasyal sa Manila Bay habang laganap pa ang virus.
8. Ang mga pampasaherong mga bus ay lumalabag sa health protocol kaya dapat na hulihin
sila at tanggalan ng prankisa.
9. Ang mga kabataan ay makikitang pagala-gala sa mga lansangan kahit may pandemya.
16
10. Kailangan magsuot ng face mask, face shield at may social distancing upang mapigilan
ang pagdami ng may Covid-19.
Balikan
Panuto: Punan ang hinihingi sa graphic organizer batay sa natutuhan mo sa
nakaraang aralin. Isulat ang kasagutan sa iyong sagutang papel.
Tuklasin
Pick Me Up!
Panuto: Piliin mula sa mga larawan sa kahon ang mga bagay na maiuugnay sa sarswela.
Isulat ang salitang iyong napili sa sagutang papel
A. Panuto: Piliin ang letra ng tamang simbolo o larawan mula sa kahon na pupuno sa
pahayag. Isulat ang kasagutan sa sagutang papel.
1. Nakamit niya ang pinakamataas na marka dahil siya ay nagsusunog ng _________.
2. Ang masamang _________, mahirap mamatay.
3. Marumi talaga ang pulitika, maraming _________ ang nailuluklok sa puwesto.
4. Sinasabing malungkot ang bahay kung wala ang nanay dahil sila ang ____ng tahanan.
5. Mahirap nang magtiwala ngayon, maraming ______________na kaibigan.
ANONG PROBLEMA MO!
B. Panuto: Mula sa larawan, isulat sa sagutang papel ang iba’t ibang suliraning
kinakaharap ng bansa at pagkatapos ilahad ang naiisip na solusyon sa naturang
problema.
Suriin
Basahin ang mahahalagang detalye sa SURIIN sa Facebook Group ng klase.
17
Pagyamanin
Gawain 1: Ikaw ay Magbasa o Manood at Matuto!
Bago mo sagutin ang mga gawain dapat na nabasa mo na ang iskrip ng “Walang Sugat” na
maaring makita sa google o kailangang napanood na ito sa Youtube sa link na nasa ibaba.
https://www.youtube.com/watch?v=ESBNfhqoRS8&t=1576
1. Mula sa napanood o binasang Walang Sugat, anong Panahon ang ipinapakita rito?
Magbigay ng mga patunay.
2. Paano mo mailalarawan ang pag-iibigan nina Tenyong at Julia?
3. Anong dalawang pag-ibig ang nagtatlo sa kalooban ni Tenyong?
4. Kung ikaw si Tenyong, alin ang pipiliin mo ang pag-ibig sa bayan o sa kasintahan.
Biyang katwiran ang iyong sagot.
5. Sa panahon natin ngayon, ano ang mensahe ng dula sa atin?
Gawain 2: Pahayag Niya, Kahulugan mo!
Panuto: Isulat sa patlang ang KONOTATIBO kung ito ang pahayag na ginamit ng mga
tauhan sa akdang binasa ay may mas malalim na kahulugan at DENOTATIBO naman kung
ito ay simpleng pagpapahayag o pagpapakahulugan.
Gawain 3: Alin-Alin, Alin ang Kahulugan?Panuto: Basahin ang mga pahayag ng mga
tauhan sa bawat bilang, piliin ang letra na kasingkahulugan ng salitang nakasalungguhit.
Isulat sa iyong sagutang papel ang letra ng iyong sagot
18
1. Nabagbag ang damdamin kapag aking iniisip ang dalitang binabata ng maraming
anakpawis.
A.mayaman B. mariwasa C.maginhawa D. maralita
2.Oh talang maliwanag daig mo pa ang araw na bagong sumisikat.
A.madilim B. maningning C.maayos D. maalinsangan
3. Kabo Meneses, ang Kapitan natin ay hindi na sumaya, lagi na lamang malumbay.
A.masaya B. maligalig C.malungkot D. maligaya
4. Si Tenyong ay mabibighani sa kulay ng sutla asul,puti at pula.
A.maaakit B. maiinis C.magagalit D.magtatampo
5. Anong dikit, anong inam ng panyong binuburdahan.
A.ganda B. husay C.pangit D. ligaya
Gawain 4: TSEK O EKIS Mo Ako!
Panuto: Basahin at unawain ang pahayag sa bawat bilang at suriin ang may salungguhit kung
magkasingkahulugan isulat sa sulatang papel ang-TSEK at kung magkasalungat- EKIS.
1. Namayapa ang kaniyang ama. Palibahsa hindi naagapan ang sakit niya kaya namatay.
2. Dahil sa kaguluhan dito sa Metro Manila umuwi sila sa probinsiya kaya ang mag-anak
ay nakaranas na rin sa wakas ng kapayapaan.
3. Maraming lihim ang tao na iyan, masasabi kong mahusay siyang magtago ng sekreto.
4. Para sa iba ang kataksilan ay bahagi ng buhay pero hindi magtatagumpay ang taong
gumagawa ng kaliluhan.
5. Pumunta kami sa Manila Bay upang makita ang articial white beach ngunit nang
nagsisiksikan na ang mga tao, umuwi na kami.
GAWAIN 5: ALSSA TAYO! (Alternatibong Solusyon sa Suliranin sa Akda)
Panuto: Suriin ang mga kalagayang nabasa o napanood sa Walang Sugat, ilahad ang iyong pananaw
o opinyon kung bakit patuloy itong nangyayari at magbigay ng alternatibong solusyon ang naiisip
mong makalulutas dito.
Mga Suliraning Masasalamin sa Akda Dahilan Bakit Patuloy pa rin Alternatibong Solusyon
1.
2.
3.
4.
5.
Isaisip
Butil ng kaalaman!
Sa modyul na ito ay natutunan kong……………….
Magagamit ko ang mga…………. Sa pagbibigay ng mga
alternatibong solusyon sa mga suliraning kinakaharap.
Isagawa
Panuto: Basahin ang lyrics ng Magkabilaan (https://www.songhits.ph/joeyayala)
o panoorin ito sa Youtube (https://www.youtube.com/watch?v=PiopHE94Hl0).
Piliin mula sa awit ang mga pahayag na magkakasalungat at isulat ito sa iyong sagutang
papel. Halimbawa: tama-mali.
Panuto: Isulat ang mga suliraning nakasaad sa awit at ang iyong proposisyon.
SULIRANIN O PROBLEMA PROPOSISYON/SOLUSYON
SA AWIT SA PROBLEMA
19
Tayahin
Panuto:Kilalanin ang mga pahayag na may salungguhit sa bawat bilang, isulat sa
patlang ang MK-kung magkasingkahulugan, MS-magkasalungat, DN-denotasyon,
KN- kung ito naman ay konotasyon.
Karagdagang Gawain
AKO AY KABATAANG MAY PAKIALAM!
Panuto: Ipagpalagay na isa kang kabataang netizen na nakapansin ng ilang suliranin sa
lipunang kinabibilangan mo at nais mong buksan ang mga mata ng mga nasa gobyerno sa
mga suliranin kaya gumawa ka ng blog kung saan ipinost mo ang bukas na liham para sa
lahat at nakapaloob sa sulat ang mga problema at iniisip mong solusyon at mga dahilan bakit
ito ang naisip mo sa mga ito. Isulat sa sagutang papel ang ginawang sulat.
Alamin
Matapos matalakay at masagutan ang modyul, ikaw ay inaasahan na:
Naiuugnay ang tema ng napanood na programang pantelebisyon sa akdang tinalakay
F8PD-IIf-g-26
Nagagamit ang iba’t ibang paraan ng pagpapahayag (pag-iisa-isa,paghahambing at iba
pa) sa pagsulat ng sanaysay. F8WG-IIf-g-27
20
Subukin
A. Panuto: Basahin at unawain ang bawat bilang. Sagutin ang mga sumusunod na
tanong/pahayag. Isulat sa papel ang iyong sagot.
_____1. Uri ng akdang pampanitikan naglalahad ng matalinong pagkukuro, makatwirang
paghahanay ng kaisipan at damdamin ng sumulat ayon sa kaniyang karanasan, kaalaman, at
haka-haka.
a. Maikling Kwento b. Tula c. Sanaysay d. Dula
_____2. Mula sa salitang Pranses na “essai” ang na nangangahulugang “magtangka”
o__________.”
a. sumubok b. sumulat c. magsalaysay d. magbigay
_____3. Bahagi ng sanaysay na dapat nakapupukaw ng atensyon upang ipagpatuloy ng
mambabasa ang pagbasa sa akda.
a. Simula b. Katawan o Gitna c. Wakas d. Mensahe
_____4. Sa bahaging ito ng sanaysay ay makikita ang pagtalakay sa mahahalagang puntos
ukol sa tema at nilalaman nito.
a. Simula b. Katawan o Gitna c. Wakas d. Mensahe
_____5. Sa bahaging ito nahahamon ang pag-iisip ng mambabasa na maisakatuparan ang
mga tinalakay ng sanaysay.
a. Simula b. Katawan o Gitna c. Wakas d. Mensahe
B. Panuto: Isulat ang letra ng sagot na tinutukoy na paraan ng pagpapahayag sa bawat
bilang.
A. Pagsusuri C. Paghahambing at Pagsasalungatan
B. Pag-iisa-isa D. Sanhi at Bunga
_____6. Ang taong makabayan ay yaman ng bansa samantalang problema ang mga
mamamayang walang pakialam.
_____7. Kung ang lahat ng mga Pilipino ay magiging makabayan, mabilis na uunlad ang bansa.
_____8. Ang pagkamakabayan ay pagpapahalagang nagpapakita ng pagmamahal sa bayan.
_____9. Ang taong makabayan ay may katangiang kagaya ng mga sumusunod:
-Tumatangilik ng sariling produkto
-Gumagamit ng sariling wika
-Gumagawa para sa bayan
_____10. Marahil, nalilibang ang mga kabataan sa paglalaro ng computer games kaya hindi
na nila namamalayan ang oras.
C. Panuto: Ibigay ang mga hinihinging impormasyon sa bawat bilang.
Ang 11. ______________ ay nagpapaliwanag, nagbibigay-kaalaman o pakahulugan, at
nagsusuri upang lubos na maipaunawa ang diwang inilalahad o nais ipaabot ng nagsasalita sa
manunulat.
Apat na Paraan Kaugnay ng sagot sa bilang 11.
12. ______________________ 14. ______________________
13. ______________________ 15. ______________________
14. ______________________
Balikan
Panuto: Ibigay ang denotasyon at konotasyong kahulugan ng mga sumusunod na larawan.
Denotasyon Larawan Konotasyon
21
Tuklasin
Basahin at unawain ang isang halimbawa ng sanaysay. Sagutin ang mga ss: na tanong.
( Ang halimbawa ng sanaysay ay matatagpuan sa FB page ng Filipino 8.
Panuto: Lagyan ng bilang isa (1) hanggang apat (4) ang bawat larawan na tumutukoy sa
pagkakasunod-sunod ng impormasyon sa nabasang sanaysay.
Suriin
Mababasa ang mga impormasyon sa SURIIN sa Facebook Group ng inyong klase.
Pagyamanin
GAWAIN 1
Panuto: Tukuyin kung anong uri ng sanaysay batay sa mga halimbawang pamagat. Kulayan
ang kahon ng pula kung ang halimbawang pamagat ay Pormal at bughaw naman kung ito ay
Di-Pormal.
GAWAIN 2
Panuto: Mula sa nabasang sanaysay, iugnay ang tema nito sa ilang programang
pantelebisyon na iyong napanunuod sa kasalukuyan.
22
GAWAIN 3
Panuto: Mula sa sanaysay, isulat ang pahayag na tumutukoy sa Simula, Gitna, at Wakas.
Aral ng COVID-19: Ang Kalusugan ay Kayamanan
Ngayon, laging binibigyang-pansin ang kahalagahan ng pagiging malakas upang hindi kaagad
maibagsak ng sakit at ang madalas na paghuhugas ng kamay upang mapatay ang mga mikrobyo.
Mahalaga ang kalusugan. Mas mahalaga pa kaysa kayamanan. Kaya nakapagtataka na may mga
taong “pinapatay” ang katawan kumita lamang ng pera. Naghahanapbuhay tayo para mabuhay at
hindi para mamatay.
Pinatunayan ng COVID-19 na ang materyalismo ay hindi destinasyon ng buhay. Hindi ito
ang layunin ng buhay. Mas maraming mahalaga kaysa kayamanan, tulad ng kalusugan. Napakaganda
ng sinabi ni Hesus sa Lucas 12:15, “Sapagkat ang buhay ng tao ay wala sa dami ng kanyang
kayamanan.”
Ang dami ng kayamanan ang karaniwang ginagawa nating sukatan ng tagumpay ng isang tao.
Ang kaunlarang pang-ekonomiya ang siya ring karaniwang sukatan ng kaunlaran ng isang bansa.
Pero ang sabi nga ni Hesus, ang buhay ay wala sa dami ng kayamanan. Ang coronavirus ay nagsimula
sa China na may higanteng eknomiya, sumunod sa Japan, pagkatapos sa South Korea, pawang
mayayamang mga bansa. Ngayon, ang coronavirus ay nasa lahat na ng kontinente ng daigdig.
Napapanahon na pagtuunan ng tao at ng mga gobyerno ang kalusugan bilang basikong
pangangailangan ng buhay. Ang kalusugan ang dapat maging numero unong sukatan ng tagumpay ng
isang bansa. Wika ni Mahatma Gandhi, “Ang kalusugan ang tunay na kayamanan, at hindi piraso ng
mga ginto at pilak.”
Kaya’t kung tutuusin, ang Department of Health ang dapat tumanggap ng pinakamalaking
pondo sa lahat ng ahensiya ng gobyerno, sa halip na ang Department of Education at Department of
Public Works and Highways. Anong kuwenta ng diploma at tulay kung tayo’y mahina’t may sakit?
Isaisip
Panuto: Sumulat ng isang sanaysay. Sundin ang mga paalala.
1. Paksa: Napapanahong paksa (Iugnay ang iyong mga napanuod, nabasa, at
narinig)
a. Covid-19: Kalikasan at Epekto
b. Pangangalaga sa Kalusugan
c. Edukasyon sa gitna ng COVID-19
2. Malayang pumili sa uri ng sanaysay: Pormal o Di-Pormal.
3. Binubuo ng 3 hanggang limang talata.
4. Gumamit ng mga pahayag na naglalahad ng pag-iisa-isa at paghahambing at
pagsasalungatan. Bilugan ito.
5. Sundin ang tatlong bahagi ng pagsulat ng isang sanaysay.
23
Isagawa
Panuto: Mula sa iyong sariling likhang sanaysay, subukang markahan ang sanaysay na iyong
ginawa batay sa talahanayan. Lagyan ng bituin ang tapat na tumukoy sa iyong
pagmamarka.
3
2 4
1 Kinakitaan
Kinakitaan Nagpakita
Layunin Walang ang
ngunit hindi ng
napansin karamihang
malinaw kabihasaan
bahagi
1. Nagsimula sa isang
nakapupukaw na panimula.
2. May tamang pagkakasunod ng
paglalahad.
3. Naipaliwanag nang malinaw
ang paksa.
4. Wastong paggamit ng bantas.
5. Hindi lumalayo sa paksang
tinatalakay.
6. Walang nalimutang linya o
naputol na paliwanag.
7. Wastong indensyon sa
pagsulat.
8. Gumamit ng pahayag sa
paglalahad.
Tayahin
A.Panuto: Isulat ang letra ng hinihinging sagot sa bawat bilang.
_____1. Uri ng sanaysay na waring nakikipag-usap, pansarili ang himig, at may kalayaan sa
pag-aayos ng paglalahad.
a. Pormal b. Di-Pormal c. Pag-iisa-isa d. Paghahambing
_____2. Uri ng sanaysay maingat sapagkat pinipili ang angkop na mga salita at ang paksa ay
napag-uukulan ng pag-aaral, pagmamasid, at pagsusuri.
a. Pormal b. Di-Pormal c. Pag-iisa-isa d. Paghahambing
_____3. Anong uri ng pagpapahayag ito? “Kahit mayaman ka, kung may malubha kang sakit,
maaaring maubos ang lahat ng iyong kayamanan sa pagpapagamot.”
a. Pag-iisa-isa b. Paghahambing c. Sanhi at Bunga d. Pagsusuri
_____4. Ilang krisis sa ekonomiya ngayon ay ang mga sumusunod: bagsak ang turismo, ang
stock market, kakaunti ang tao sa mga malls, maraming bakante sa mga hotel, kanselado ang
maraming biyahe ng mga eroplano sa iba’t ibang bansa. Ito ay uri ng pagpapahayag na
___________________.
a. Pag-iisa-isa b. Paghahambing c. Sanhi at Bunga d. Pagsusuri
_____5. “Mas maraming mahalaga kaysa kayamanan, tulad ng kalusugan.” Ang
pangungusap na ito ay nagpapahayag ng _______________.
a. Pag-iisa-isa b. Paghahambing c. Sanhi at Bunga d. Pagsusuri
B. Panuto: Isulat ang salitang tinutukoy sa bawat bilang.
Dalawang Uri ng Sanaysay (2 puntos) Bahagi ng Sanaysay ( puntos)
6.______________________ 8.______________________
7.______________________ 9.______________________
10.______________________
24
Karagdagang Gawain
GAWAIN 1
Panuto: Mula sa sanaysay, hanguin ang mga pahayag na naglalahad ng pag-iisa-isa o kaya
naman ay paghahambing o pagsasalungatan.
GAWAIN 2
Panuto: Sagutin ang mga tanong. Ilahad ang iyong kaisipan, pananaw, opinyon, at saloobin
tungkol sa mga nabasa at inunawang kada.
1. Bilang isang kabataang Pilipino, ano-ano ang magagawa mo upang makaharap sa
tinatawag natin “new normal?” Gumamit ng paraan ng pagpapahayag na
paghahambing at pagsasalungatan.
2. Bakit mahalagang matutuhan ang iba’t ibang paraan ng pagpapahayag ng mga
kaisipan o impormasyon? Gumamit ng paraan ng pagpapahayag na pagsusuri.
5
Maikling Kwento
Pagsulat ng Wakas ng Kwento
Alamin
25
Subukin
PANGKALAHATANG PANUTO.Isulat ang rank ng call of duty na kumakatawan sa
iyong kasagutan.
A.Basahing mabuti ang piling bahagi ng maikling kuwento at sagutan ang tanong.
Rookie I- Hindi matiis ng ina ang kanyang anak dahil ito ay nagmula sa kanya.
Veteran I- Labis ang pag-aalala ng ina sa dugo ng kanyang anak.
Elite I – pamilya
Pro I- kabuhayan
Master I- galit
___4. “ Dahil sa walang kakayahang ipagtanggol ang kanilang karapatan sa kanilang lupain,
napipilitan silang magbayad sa kanilang sariling pag-aari. iyan ang dahilan ng pagkamatay
ng kaniyang ama at dalawang kapatid”.
–Deogracias Rosario, Walang Panginoon
___5. “Sa tuwing makakikita ako ng bangkang papel ay nagbabalik sa aking gunita ang
isang batang lalaki. Isang batang lalaking gumawa ng tatlong malalaking bangkang
papel na hindi niya napalutang sa tubig kailanman..”
-Genoveva Edrosa Matute, Ang Bangkang Papel
___6. “Sa sandaling iyon ay tila hawak ni Danding sa palad ang lihim ng tinatawag na pag-
ibig sa lupang tinubuan.”
-Narciso Reyes, Lupang Tinubuan
26
C. PANUTO: Basahin at unawain ang sumusunod na bahagi ng akdang Lupang Tinubuan ni
Narciso Reyes.
___1. Sa sandaling iyon ay tila hawak ni Danding sa palad ang lihim ng tinatawag na pag-
ibig sa lupang tinubuan. Nauunawaan niya kung bakit ang pagkakatapon sa ibang
bansa ay napakabigat na parusa, at kung bakit ang mga nawawalay na anak ay
sumasalunga sa bagyo at baha makauwi lamang sa Inang Bayan.Kung bakit walang
atubiling naghain ng dugo sina Rizal at Bonifacio.
-Lupang Tinubuan
___ 2.Ano ang simbolo na ginamit sa pagpapaliwanag ng katapangan na ginawa ng mga
bayaning Pilipino para sa ating bayan?
___3. Tumawa nang marahan si Danding at pinag-igi pang lalo ang pagkakasalampak niya sa
lupa.Muli siyang napangiti. Ano ang iyong saloobin sa bahaging ito ng akda?
___4. Nasulyapan ni Danding ang kapirasong lupa, na kinatitirikan ng kanilang mga tahanan,
kinabubuhayan ng kanilang mga kamag-anak, kasalo sa kanilang mga lihim at
nagtatago na pamana ng kanilang mga angkan. Ano ang nais ipahiwatig sa bahagi ng
akdang ito?
___5. Basahin ang buod ng akda sa link na ito http: //reviewers andfiles . blogspot .com
2016/11/ buodpagsusuri-sa-lupang-tinubuan-ni.html. Pagkatapos, ano ang maaari mong
maging wakas sa akda?
Balikan
Panuto. Basahin at unawain ang bawat pangungusap. Iguhit ang COD Army Star
sa loob ng kahon kung wasto ang tinutukoy ng mga pahayag.
27
Tuklasin
Basahin ang akdang “Saranggola “ni Efren Abueg. Ito ay makikita sa link na
(https://www.tagalogshortstories.net/efren-abueg---saranggola.html).
PANUTO: Suriin ang mga nakagulong letra sa loob ng gaming contoller .Alamin ang
sinisimbolo ng “Saranggola” sa akdang iyong nabasa. Isulat ang iyong sagot sa patlang.
Suriin
Basahin sa inyong Facebook Group ang mga detalye sa SURIIN.
Pagyamanin
Bisitahin ang inyong Facebook Group ng klase upang masagutan ang GAWAIN 1 hanggang
GAWAIN 4 sa PAGYAMANIN.
Isaisip
28
Isagawa
PANUTO: Basahin at unawain.
Ang Valenzuela Arts and Literary Societyay isang samahan na tumutugon sa mga
Valenzuelano sa pagpapaunlad ng kakayahan sa Sining at Panitikan.Kung ikaw ay magiging
manunulat ng maikling kuwento at mapapapabilang sa samahan ng Valenzuela Arts and
Literary Society. Anong bagay ang maaari mong gamitin sa iyong akda bilang simbolo sa
pandemyang nararanasan natin sa kasalukuyan ? Iguhit sa loob ng kahon ang simbolo na
iyong gagamitin.Ipaliwanag ang iyong sagot.
Tayahin
A. PANUTO: Punan ang nawawalang titik sa sumusunod upang mabuo ang iyong
kasagutan.
1. Ginagamit ng mga manunulat ng maikling kuwento ang __ __m__o l__ __t
p__h__ __a__ig upang mapaganda ang akda at mapag-isip ang mga mambabasa.
2. Maaaring maging simbolo ng kabataan sa isang akda? b__nh__
3. Hindi niya matanggap ang kasawiang palad na inabot ng kanyang pamilya. Ano ang ibig
ipakahulugan ng pahiwatig sa pangungusap? __am__l__s__n
4. Ang maikling kuwento ay may kaugnayan sa ating kultura at bansa dahil ito ay isang uri ng
__an__t__ka__ na itinuturing na salamin ng ating lahi.
5. Sa tulong ng mga pahiwatig sa mga pangyayari sa akda, maaari at malaya mong maibigay
ang w__ ka__ ng akda.
B. PANUTO: Piliin ang kaugnayan ng mga sumusunod na kaisipan mula sa piling bahagi ng
maikling kuwento. Isulat titik ng iyong sagot.
29
Karagdagang Gawain
Bisitahin ang Facebook Group ng klase at Sagutan ang mga pagsasanay sa Karagdagang
Gawain.
30
Lingguhang Gawaing Pampagkatuto
G. Isaisip
F8PB-IIi-j-28
Pagsagot sa mga
Naisusulat ang isang konseptong natutunan
orihinal na tulang sa aralin
may masining na
H. Isagawa
antas ng wika at Pagsasagawa ng
may apat o higit Gawaing makatutulong
pang saknong sa sa pagsasalin ng
kasanayan
alinmang anyong
tinalakay, gamit I. Tayahin
ang paksang pag- Pagsukat sa natutuhan
ibig sa kapwa, J. Karagdagang Gawain
bayan o kalikasan. Pagpapaayaman ng
kaalaman sa
F8PU-IIi-j-29 pamamagitan ng
gawain
31
Lingguhang Gawaing Pampagkatuto
32
Lingguhang Gawaing Pampagkatuto
33
Lingguhang Gawaing Pampagkatuto
pagsulat ng F. Pagyamanin
sanaysay. F8WG-IIf- Pagsagot sa mga
g-27 gawain
G. Isaisip
Pagsagot sa mga
konseptong natutunan
sa aralin
H. Isagawa
Pagsasagawa ng
Gawaing makatutulong
sa pagsasalin ng
kasanayan
I. Tayahin
Pagsukat sa natutuhan
J. Karagdagang Gawain
Pagpapaayaman ng
kaalaman sa
pamamagitan ng
gawain
34
Lingguhang Gawaing Pampagkatuto
I. Tayahin
Pagsukat sa natutuhan
J. Karagdagang Gawain
Pagpapaayaman ng
kaalaman sa
pamamagitan ng
gawain
35