KOMUNIKANISYON AT

PANANALIKSIK
SA WIKA AT KULTURANG
PILIPINO

Angeline M. Justiniano
Gr.11-ABM 10
Sir. Leonelle Casimiro
 MGA BARAYTI
NG WIKA
>Ang wika ay bahagi ng kultura at kasaysayan ng bawat lugar. Ito rin ay
isang simbolismo tungo sa pagkakakilanlan ng bawat indibidwal. Sa pamamagitan ng wika, ay
nailalabas o napapahayag natin ang ating mga emosyon at saloobin, masaya man o
malungkot. Ginagawa natin ito sa pamamaraan ng pagsusulat, pakikipagtalastasan at iba pa.

1.DAYALEK

2.EKOLEK

3.IDYOLEK

4.SOSYOLEK

5.ETNOLEK

6.PIDGIN

7.CREOLE
1. DAYALEK
>Ito ay barayti ng wika na nalililkha ng dimensiyong
heograpiko. Ito ang salitang gamit ng mga tao ayon sa partikular na
rehiyon o lalawigan na kanilang kinabibilangan.

HALIMBAWA:

TAGALOG
2. EKOLEK
>barayti ng wika na kadalasang ginagamit sa loob ng ating
tahanan.

HALIMBAWA:

MOTHER:
“Inday hugasan mo na ang pinggan”
3. IDYOLEK
>Bawat indibidwal ay may sariling istilo ng pamamahayag at
pananalita na naiiba sa bawat isa.

HALIMBAWA:

MARIA JESSICA ASPIRAS SOHO:

“ Di umano’y “
4. SOSYOLEK
> na minsan ay tinatawag na “Sosyalek” Ito ay pansamantalang barayti
lamang. Ito ay uri ng wika na ginagamit ng isang partikular na grupo. Ang mga salitang
ito ay may kinalaman sa katayuang sosyo ekonomiko at kasarian ng indibidwal na
gumagamit ng mga naturang salita.

HALIMBAWA:

VICE GANDA:
“WERPA” – POWER

“LODI” – IDOL

“PETMALU” – MALUPET
5. ETNOLEK
> Isang uri ng barayti ng wika na nadebelop mula sa salita ng
mga etnolonggwistang grupo.

HALIMBAWA:

MORISSETTE AMON:

“ Lamrag , Kalipay” ~ WARAY

“ Sahaya , Kakuyagan” ~ TAUSUG

“Kahayag , Kalipay” ~ BISAYA

“Raniag , Ragsak” ~ ILOCANO

6. PIDGIN
>Ito ay barayti ng wika na walang pormal na estraktura. Ito ay
binansagang “nobody’s native language” ng mga dayuhan. Ito ay
ginagamit ng dalawang indibidwal na nag uusap na may dalawa ring
magkaibang wika. Sila ay walang komong wikang ginagamit. Umaasa
lamang sila sa mga “make-shift” na salita o mga pansamantalang wika
lamang.

HALIMBAWA:

INTSIK:
“Ako kita ganda babae”
7. CREOLE
>Mga barayti ng wika na nadebelop dahil sa mga pinaghalo-
halong salita ng indibidwal, mula sa magkaibang lugar hanggang sa ito
ay naging pangunahing wika ng partikular na lugar.

HALIMBAWA:

CHERIE GIL:
“BUENOS DIAS”