7 Republic of the Philippines

Department of Education
Division of Pagadian City

Araling Panlipunan
Unang Markahan - Modyul 4:
Kahalagahan ng Kalagayang
Ekolihiko ng Asya

Learning Activity Sheets

(Extracted/Modified from CO/RO10 SLMs)

Name:
Year Level:
Grade & Section:

DO_Q1_ArPan7_ Module 4
SUBUKIN
Bago natin simulan ang ating talakayan, sagutan mo muna ang mga sumusunod
na katanungan. Isulat ang salitang Tama kung wasto ang isinasaad sa pahayag at
Mali naman kung hindi.

1. Ang Asya ang itinuturing na pinakamalawak na biodiversity sa

buong mundo.
2. Ang mataas na bilang ng populasyon ay nangangahulugan ng
mataas na bahagdan ng paggamit ng likas na yaman.
3. Ang kalusugan ng mga mamamayan ay hindi apektado ng
urbanisasyon.
4. Matindi ang idinudulot na presyur sa ecosystem dahil nasasaid ang
likas na yaman nito sa pagdami ng tao.
5. Kapag hindi mapananatili ang ecological balance, masisira ang
kalikasan.
6. Naiiba ang karanasan ng Asya sa pagharap ng iba’t ibang
suliraning pangkapaligiran.
7. Apektado ng land conversion ang mga tirahan ng hayop.
8. Mahalagang pangalagaan ang ozone layer dahil pinoprotektahan
tayo nito mula sa masamang epekto ng ultraviolet rays.
9. Nagiging mataas ang pangangailangan para sa kalikasan kung
marami ang tao sa mundo.
10. Ang red tide ay sanhi ng dinoflagellates na lumulutang sa ibabaw
ng dagat.

Aralin Kahalagahan ng Kalagayang Ekolihiko ng Asya

Ang pagkakaiba-iba at katangi-tanging anyo ng lahat ng buhay na bumubuo sa
natural na kalikasan ay tinatawag na biodiversity.

Ang ASYA ang pinakamalaking kontinente sa buong mundo. Itinuturing din ito
pangunahing pinagmulan ng global biodiversity. Ang tao ay biniyayaan sa
Maykapal ng likas na yaman. Tungkulin natin na pangalagaan ang mga ito.
Tumitindi na rin ang init ng mundo o global warming.

Sa ating talakayan sa mga suliranin sa isyung pangkapaligiran, makatutulong sa

iyo ang mga sumusunod.

1.Desertification- Tumutukoy sa pagkasira ng lupain sa mga rehiyong bahagyang

tuyo o lubhang tuyo na kapag lumaon ay hahantong sa permanenteng pagkawala
ng kapakinabangan o productivity nito tulad ng nararanasan sa ilang bahagi ng
China, Jordan, Iraq, Lebanon , Syria, Yemen , India at Pakistan.
2.Salinization- Sa prosesong ito , lumilitaw sa ibabaw ng lupa ang asin o kaya
naman ay inaanod ng tubig papunta sa lupa. Ito ay nagaganap kapag mali ang
isinisagawang proseso ng irigasyon, sa paligid ng mga estuary at gayundin sa
lugar na mababa ang balon ng tubig o water table. Unti-unting nanunuot ang
tubig-alat o salt- water kapag bumababa ang water level gaya ng nararanasan ng
bansang Bangladesh sapagkat nanunuot na ang tubig-alat sa kanilang mga ilog.
3.Habitat- Tirahan ng mga hayop at iba pang mga bagay. Ito ang pangunahing
apektado ng land conversion o ang paghahawan ng kagubatan, pagpapatag ng
mga mabundok o maburol na lugar upang magbigay-daan sa mga proyektong
pangkabahayan.
4.Hinterlands – Malayong lugar, malayo sa mga urbanisadong lugar ngunit
apektado ng mga pangyayari sa teritoryong sakop ng lungsod. Ang lungsod ay
nangangailangan ng pagkain, panggatong at troso para sa konstruksiyon na
itinustos ng hinterlands na humahantong sa pagkasaid ng likas na yaman nito.
5.Ecological Balance- Balanseng ugnayan sa pagitan ng mga bagay na may
buhay at ng kanilang kapaligiran.

6.Deforestation- Pagkaubos at pagkawala ng mga punongkahoy sa mga gubat.

Isa ito sa mga problemang nararanasan ng Asya sa kasalukuyan . Ayon sa Asian
Development Bank (ADB) nangunguna ang Bangladesh, Indonesia, Pakistan, at
Pilipinas sa mga bansang may pinakamabilis na antas o rate ng deforestation.
7.Siltation – Parami at padagdag na deposito ng banlik na dala ng umaagos na
tubig sa isang lugar. Ito ay isa rin sa mga problemang kinakaharap ng mga bansa
sa Asya na dulot o bunsod ng pagkasira ng kagubatan at erosyon ng lupa, gaya
ng kondisyon ng lawa ng Tonle Sap sa Cambodia.
8.Red Tide- Ito ay sanhi ng dinoflagellates na lumulutang sa ibabaw ng dagat .
9.Global Climate Change – Pagbabago ng pandaigdigan o rehiyunal na klima na
maaring dulot ng likas na pagbabago sa daigdig o ng mga gawain ng tao.
Karaniwang tinutukoy nito sa kasalukuyan ay ang pagtaas ng katamtamang
temperature o global warming.
10.Ozone Layer- Isang suson sa stratosphere na naglalaman ng maraming
konsentrasyon ng ozone. Mahalagang pangalagaan ang ozone layer sapagkat ito ang
nagpoprotekta sa mga tao, halaman, at hayop mula sa masamang epekto ng radiation
na dulot ng ultraviolet rays.
Mga Suliraning Pangkapaligiran sa Asya Pagkasira ng Lupa

Ang pag-abuso sa lupa ay nagbubunsod ng malalang mga suliranin gaya ng

salinization at alkalinization na nagaganap kapag mali ang isinasagawang
proseso ng irigasyon. Samantala, isa ring malubhang problema sa lupa ay ang
desertification gaya ng nararanasan sa ilang bahagi ng China na nakapapagtala
na nang halos 358,800 km2 na desertified na lupain .
Isa pang pinagmulan ng pagkasira ng lupa ay ang overgrazing kung saan ang
kapasidad ng damuhan ay hindi sapat sa laki ng kawan ng hayop. Ito ay nakasisira sa
halaman o vegetation ng isang lugar . Ang hilagang Iraq, Saudi Arabia , at Oman ay
ilang lamang sa mga bansang nakararanas ng ganitong sitwasyon.

Urbanisasyon

Dahil sa mabilis na urbanisasyon sa Asya, labis nang naapektuhan ang

kapaligiran nito. Ito ay nagbunsod sa mga kaugnay na problema gaya ng
pagdami ng mahihirap na lugar o depressed areas at may mga pamayanan na
may mataas na insidente ng pagkakasakit at ibang panganib sa kalusugan.
Kaugnay na problema rin ng urbanisasyon ay ang noise pollution mula sa
sasakyan, gayundin ang mga ilang aparato at makinang gumagawa ng ingay.
Ayon sa mga eksperto, may epekto sa kalusugan ang labis na ingay sapagkat
nagdudulot ito ng stress at nakadaragdag ng pagod. Sa ilang sitwasyon, ito ay
nagiging sanhi ng pagkabingi.
 Pagkawala ng Biodiversity

Ang kontinente ng Asya ay itinuturing na isa sa mga pinakamayamang

biodiversity sa buong mundo. Ang China, India , Thailand, Indonesia at Malaysia
ay katatagpuan ng pinakamaraming species ng mga isda, amphibian, reptile ,
ibon, at mammal . Ngunit sa kabila nito , ang Asya rin mismo ang nakapagtala ng
pinakamabilis na pagkawala ng biodiversity bunsod ng : (1.) patuloy na pagtaas
ng populasyon , (2.) walang-habas

na pagkuha at paggamit ng mga likas na yaman, (3.) pag-aabuso sa lupa (4.)

pagkakalbo o pagkakasira ng kagubatan (deforestation) , (5.) polusyon sa
kapaligiran
, at (6) ang introduksyon ng mga species na hindi likas sa isang partikular na rehiyon.

Pagkasira ng Kagubatan

Ang deforestation o tahasang pagkawasak ng kagubatan ay isang

napakakritikal na problemang pangkapaligiran. Masama ang dulot nito sa
natural ecosystem sapagkat ang likas na yaman ng kagubatan ay
nababawasan .Pinipiling putulin ang mga punong may ilang libong taon nang
nabubuhay sa kagubatan at hindi ito basta lamang napapalitan sa
pamamagitan ng muling pagtatanim. Sa pagkawala ng mga puno, marami ring
mga species ng halaman at hayop ang nanganganib dahil nawawalan sila ng
natural na tirahan o natural habitat. Ang pagkakalbo ng kagubatan ay
nagbibigay-daan sa iba pang problemang pangkapaligiran tulad ng pagbaha,
erosion ng lupa, pagguho ng lupa, siltasyon, at sedimentation. .

Isagawa

Gawain 2: Hanap Solusyon

Panuto: Hanapin sa loob ng kahon ang mga angkop na solusyon sa suliraning
pangkapaligirang nakalista. Isulat ang sagot sa nakalaang patlang.
Suliraning Pangkapaligiran Solusyon

1.Tahasang paglobo ng populasyon

2. Pagkamatay at pagkasira ng mga yamang

dagat

3. Pagkakalbo ng mga kagubatan

4. Pagbaha sa mga bayan o lungsod

 5. Pagkaubos ng mga yamang mineral

6. Nakakalat at mabahong basura kahit saan

7.Pagkasakit dulot ng maruming kapaligiran

8. Pagkasira/pagkabutas ng Ozone Layer

9. Polusyon sa hangin

10. Pagkawala ng mga hayop sa kagubatan

Tayahin

1. Ito ay tirahan ng mga hayop at iba pang mga bagay.

A. Desertification B. Habitat
C. Ecology D. Ozone Layer

2. Ito ang pinakamalaking kontinente sa buong mundo na pinagmulan din

ng pangunahing global biodiversity.
A. Africa B. Asya
C. North America D. South America

3. Ano ang tawag sa pagkasira ng lupain sa mga rehiyong bahagyang tuyo

o lubhang tuyo?
A. Deforestation B. Desertification C. Salinization
D. Siltation

4. Ang mga sumusunod ay mga dahilan kung bakit mabilis ang pagkawala
ng biodiversity sa Asya MALIBAN sa isa.
A. Pag-aabuso sa lupa. B. Pagkasira ng kagubatan.
C. Paggamit ng eco-bags. D. Pagtaas ng populasyon

5. Paano nakaaapekto sa kalikasan ang pagdami ng populasyon sa

mundo?
A. Sa pagdami ng tao, nadaragdagan din ang produksiyon ng basura.
B. Ang Land Conversion ay nagreresulta sa pagkawasak ng tirahan ng
iba’t ibang species at hayop.
 C. Matindi ang idinudulot na presyur sa ecosystem dahil nasasaid ang
likas na yaman nito sa pagdami ng tao.
D. Lahat ng nabanggit

6. Bakit dapat pahalagahan ang mga likas na yaman ng Asya?

A. Magkaugnay ang tao sa kanyang likas na yaman.
B. Hindi mabubuhay ang tao kung walang likas na yaman C.
Dahil dito kinukuha ng mga Asyano ang kanilang ikinabubuhay.
D. Lahat ng nabanggit .

7. Bakit mahalagang panatilihin ang ecological balance sa Asya?

A. Magkakaugnay ang tao at kapaligiran nito.
B. Kapag hindi mapananatili ang ecological balance, masisira ang
kalikasan.
C. Mawawalan ang tao ng kanyang tirahan kung mapapabayaan ang
kalikasan.
D. Dahil ito ay nakakaapekto nang lubos sa pangkalahatang kalidad ng
kapaligirang pandaigdig.

8. Ano ang implikasyon kung naging mabilis ang paglaki ng populasyon

ng isang bansa?
A. Maraming mahirap sa bansang ito.
B. Mas mataas ang potensyal ng paglaki ng populasyon.

C. Nangangahulugan ito ng karagdagang pangangailangan sa likas na

yaman ng isang bansa.
D. Sagana sa likas na yaman ang bansa at kayang tustusan ang
pangangailangan ng mga mamamayan.

9. Nais ng iyong guro na magkaroon ng eco-tourism campaign sa inyong

lugar. Alin sa mga sumusunod ang nararapat mong gawin para magkaroon
ng matibay na ugnayan ang Local Government Unit at ang iyong
paaralan?
A. Magtweet sa social networking sites ukol sa inyong lugar.
B. I tag sa facebook ang magagandang tanawin sa iyong lugar.
C. Magdaos ng isang engrandeng pagtitipon sa inyong barangay hall.
D. Anyayahan ang Local Tourism Officer ng iyong lugar para magbigay ng
eco-campaign
10. Ang Asya sa kasalukuyan ay dumaranas ng iba’t ibang suliranin gaya
ng pagkasira ng kapaligiran at paglaki ng populasyon na nakakaapaekto
sa pag- unlad ng mga bansa sa rehiyon. Ikaw bilang kabataan ay
naanyayahan na dumalo sa isang pagpupulong upang talakayin ang
solusyon sa paglutas sa suliranin. Ano ang iyong imumungkahi upang
malutas ang suliranin? A. Dumulog sa United Nations upang malutas ang
suliranin.
B. Ipagbawal ang paggamit ng plastic upang mabawasan ang suliranin
sa kapaligiran.
C. Magpapatupad ng programa na magbabawal sa mga mag-asawa na
magkaroon ng anak.
D. Magsagawa ng mga kampanya upang ipaunawa ang kahalagahan ng
kapaligiran at tao sa pag-unlad ng isang bansa.
Karagdagang Gawain

Panuto: Isulat ang markang √ ang bilang kung ang pahayag/gawain ay

tungkol sa pangangalaga sa kalikasan. Markang X naman ang isulat kung ito
ay tungkol sa pagkasira ng kalikasan. Ilagay ang sagot sa sagutang papel.

_1. Paggawa ng Santuary/sangtuaryo para sa mga isda.

_2. Itapon ang mga basura sa mga ilog at kanal.

_3. Paggamit ng dinamita sa pangingisda.

_4. Pagtatapon ng mga kemikal sa mga ilog at dagat.

_5. Pagbabaon ng mga basurang nabubulok sa ilalim ng lupa.

_6. Pagtatanim ng mga puno at halaman.

_7. Pagpuputol ng mga punong kahoy sa gubat

_8. Pagsusunog ng mga plastic at basura.

_9. Paghihiwalay ng mga basura sa nabubulok at di nabubulok.

_10. Paggamit ng bisikleta o paglalakad kung malapit lang ang pupuntahan