Professional Documents
Culture Documents
AP9 Q2 W5 Modyul 3
AP9 Q2 W5 Modyul 3
AP9 Q2 W5 Modyul 3
Araling
Panlipunan
Ikalawang Markahan – Modyul 3:
Interaksyon ng Demand at
Suplay
Araling Panlipunan – Ikasiyam na Baitang
Alternative Delivery Mode
Unang Markahan – Modyul 1: Interaksyon ng Demand at Suplay
Unang Edisyon, 2020
Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng
karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung
ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan
ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.
Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand
name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito
ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito
upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga
tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban
sa modyul na ito ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga
ito.
Araling
Panlipunan
Ikalawang Markahan – Modyul 3:
Interaksyon ng Demand at
Suplay
Paunang Salita
Para sa tagapagdaloy:
Para sa mag-aaral:
ii
Ang modyul na ito ay ginawa bilang tugon sa iyong pangangailangan.
Layunin nitong matulungan ka sa iyong pag-aaral habang wala ka sa loob ng silid-
aralan. Hangad din nitong madulutan ka ng mga makabuluhang oportunidad sa
pagkatuto.
Ang modyul na ito ay may mga bahagi at icon na dapat mong maunawaan.
iii
kompetensi.
iv
Alamin
1
GRAPIKONG PANTULONG SA ARALIN
Maykroekonomiks
IBA'T IBANG
DEMAND SUPPLAY
ISTRUKTURA
Subukin
2
3. Ano ang mekanismo kung saan nagtatagpo ang nagbebenta at namimili
upang magkaroon ng bentahan?
a. pamilihan
b. sanglaan
c. lansangan
d. pasyalan
Presyo
2 4 Dami
3
d. Habang tumataas ang presyo, tumataas din ang demand ng mga
konsyumer.
8. Ano ang ibig ipahiwatig ng paggalaw ng kurba ng pataas, pababa, pakanan,
o downward sloping?
a. Walang kaugnayan ang demand sa presyo.
b. Hindi nagbabago ang presyo ayon sa demand.
c. Sumasabay ang presyo sa pagbaba ng demand.
d. May negatibong ugnayan ang presyo sa dami ng demand.
4
d. Nalilimitahan ang mga dayuhang negosyante sa pagsigla ng lokal na
kompetisyon
Balikan
Panuto: Buuin ang concept map na nasa ibaba tungkol sa konsepto ng demand at
suplay. Isulat sa iyong sagutang papel ang iyong sariling ideya tungkol sa ugnayan
ng dalawang konsepto.
5
DEMAND SUPLAY
_________________________________ __________________________________
_________________________________ __________________________________
_________________________________ __________________________________
_________________________________ __________________________________
_________________________________ __________________________________
_________________________________ __________________________________
_________________________________ __________________________________
_______
Tuklasin
Panlinang na tanong:
1. Ano ang ipinahihiwatig ng maikling tula?
2. Paano mo maipapakita ang pagiging isang matalinong mamimili?
6
3. Ano ang epekto ng iyong pagkonsumo sa demand at suplay ng mga kalakal?
Aralin
Interaksyon ng Demand at
1 Suplay
Suriin
DEMAND
SUPLAY
7
Ang ekilibriyo ay isang kalagayan kung saan ang dami ng demand ng
pamilihan ay pantay sa dami ng suplay ng mga negosyante na nakatakda sa
isang presyo. Nagpapakita ito ng pagkakasundo sa pagitan ng mga bumibili at
nagtitinda sa isang tiyak na presyo o ekilibriyong presyo at dami ng produkto at
serbisyo. Tinatawag na ekilibriyong presyo ang isang presyo sa isang pamilihan
na napagkasunduan ng mga mamimili at nagtitinda na hindi magkakaroon ng
kakulangan at kalabisan sa panig ng dalawang sektor.
1. Sa pamamagitan ng graph
surplas
Ekilibriyong
Presyo (Ep) E Punto ng Ekilibriyo
Kakulangan
8
PRESYO PRESYUR
DAMI NG DAMI NG KALAGAYAN
PUNTO NG BAWAT SA
DEMAND SUPLAY SA PAMILIHAN
YUNIT (₱) PRESYO
A 100 9 18 KALIBSAN PABABA
B 90 10 16 KALABISAN PABABA
C 80 12 12 EKWILIBRIYO NEUTRAL
D 70 15 7 KAKULANGAN PATAAS
E 60 20 2 KAKULANGAN PATAAS
May napansin ka bang kakaiba? Ang presyo ay may kabaligtarang relasyon
sa demand. Kapag ang presyo ay mataas, ang dami ng demand ay mababa; at
kapag mababa ang presyodarami ang gusting bumili kaya tataas ang demand.
Naiiba ang panig naman ng suplay. Kapag mataas ang presyo, nahihikayat ang
prodyuser na damihan ang kanyang produkto kaya mataas ang suplay. Kung
mababa naman ang presyo, hindi mahihikayat ang prodyuser na taasan ang dami
ng kanyang produkto kaya mababa ang dami ng suplay.
9
2. Price Floor – ito ay itinakdang presyo ng pamahalaan sa mga produkto
batay sa kakayahan ng mga mamimili o dahil sa itinakdang Minimum
Wage Rate para tiyaking may kakayahan itong makabili ng mga
pangunahing pangangailangan. Sa kasalukuyan ang Minimum Wage sa
Lungsod ng Angeles, ayon sa Department of Labor and Employment at
batay sa Wage Order RB-III-22, ay hindi bababa sa ₱420. Ibig sabihin
nito na ang purchasing power o kakayahan ng mga manggagawa sa
Lungsod Angeles ay umakyat na at mas marami na siyang mabibiling
produkto o mababayarang serbisyo.
Buwis – ito ay ang ipinapataw na presyo na dapat bayaran ng mga prodyuser o
bahay-kalakal para matugunan ang kakulangan sa pondo ng pamahalaan at
makapagpababa ito ng iba pang suliraning panlipunan o pangkalusugan. Sa
ngayon, binubuwisan ng pamahalaan ang iba’t ibang bilihin tulad ng sigarilyo, alak
at serbisyong paggawa. Malalaman ba ang epekto ng buwis sa presyo ng produkto
gamit ang suplay at demand? Oo! Halimbawa, ang pagtaas ng buwis sa sigarilyo ay
makapagpapasok ng dagdag na pondo sa pamahalaan at makababawas sa sakit na
dulot ng paninigarilyo. Ang pagpataw ng Excise Tax sa mga prodyuser sa paggawa,
pagbebenta at paggamit ng alak at sigarilyo ay nakapagsusulong naman sa
serbisyo ng gobyerno sa mga mamamayan nito. Sa bawat pisong tax, halimbawa,
na naipapataw sa bawat piraso ng sigarilyo ay nagpapalipat sa kurba ng suplay sa
kaliwa. Walang dahilan para palipatin ng pisong buwis sang kurba ng demand
kung walang pagbabago sa kita ng mga naninigarilyo o sa presyo ng kapalit o
kaugnay nitong produkto. Bibili pa rin ang mga naninigarilyo sa dami at resyong
isinasaad ng orihinal na kurba ng demand. Subalit lumipat ang kurba ng suplay
dahil na rin sa katotohanang ang mga bahay-kalakal ay nagbebenta ng mas kaunti
sa bawat presyo dahil sa buwis. Ang buwis ay nagpataas sa gastos ng produksyon
na isang salik na nagpapalipat sa kurba ng suplay.
Pagyamanin
GALLERIYA NG PANG-UNAWA
Panuto: Ipaliwanag ang mensaheng ipinahahayag ng editorial cartoon sa ibaba.
Isulat sa malinis na bond paper ang iyong sagot at isumite sa iyong guro.
Gabay na tanong:
1. Ano-
anong
10
mga salik ang tumutukoy sa demand? Sa
suplay?
GUHIT-INUNAWA!
Panuto: Ipaliwanag ang mensahe ng ilustrasyong nasa ibaba sa loob ng limang
pangungusap. Isulat ang sagot sa isang malinis na bond paper.
MAGTIPID AT MAGRESIKLO!
Panuto: Sa panahon ng pandemya, ilista ang mga pamamaraan na ginagawa
ninyo para mabawasan ang gastusin sa bahay at kung paano kayo nakatitipid
11
sa pagreresiklo. Isulat ang sampung (10) pinakamahahaalagang pamamaraan
na inyong ginagawa ng mga miyembro pamiya.
PAGSUSURI NG SITWASYON
Panuto: Basahin at unawain ang sumusunod na sitwasyon. Batay sa mga
pagbabago ng kondisyonsa mga produkto, tukuyin sa ikatlong kolum kung alin sa
demand o suplay ang nabago. Sa iakapat at ikalimang kolum, tukuyin kung
tumaas o bumaba ang ekwilibriyong presyo at dami. Isylat ang arrow up ( ) kung
ang ekwilibriyong presyo at dami ay tumaas, at arrow down ( ) naman kung
bumaba.
Panuto: Punan ng wastong sago tang mga patlang pang mabuo ang diwa ng
pangungusap ukol sa interaksyon ng demand at suplay. Pumili ng wastongng
sagot sa loob ng kahon.
13
____________________________ at paggasta sa mahahalagang
____________________________..
MAG-ISIP
Panuto: Sagutin ang tanong na nasa kahon. Isulat ang iyong paliwanag sa iyong
sagutang papel o portfolio.
Tanong:
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
Isagawa
14
ng pagkakasulat pagkakasula
an ng gang baguhin
pagkakasulat t
kaunting ang report
ng ulat
pagbabago sa
paraan ng
pagsulat
Tayahin
2. Alin sa mga ito ang HINDI kabilang sa mga di-presyong salik na nakaapekto
sa demand?
a. Kita o tubo ng nagtitinda
b. Populasyon sa lugar
c. Panlasa ng Mamimili
d. Espekulasyon o inaasahan ng mamimili
15
d. Kapa gang produkto o serbisyo ay mataas anng presyo magkapantay
lamang ang demand at supply.
Presyo
2 4 Dami
16
8. Ano ang ibig ipahiwatig ng paggalaw ng kurba ng pataas, pababa, pakanan,
o downward sloping?
a. Walang kaugnayan ang demand sa presyo.
b. Hindi nagbabago ang presyo ayon sa demand.
c. Sumasabay ang presyo sa pagbaba ng demand.
d. May negatibong ugnayan ang presyo sa dami ng demand.
17
a. Nagiging masigla ang kompetisyon sa pamilihan dahil sa pagtaas ng
bilang ng mga prodyuser at konsyumer
b. Mapapababa ng mga prodyuser ang kalidad ng kanilang produkto
c. Makakakuha ng mas malaking tubo ang mga prodyuser
d. Nalilimitahan ang mga dayuhang negosyante sa pagsigla ng lokal na
kompetisyon
Karagdagang Gawain
18
Susi sa Pagwawasto
1. D 1. 1. C
2. A 2. C
3. A 3. A
4. C 4. A
5. D 5. D
6. C 6. C
7. C 7. C
8. D 8. D
9. C 9. C
10. A 10. A
11. B 11. B
12. B 12. B
13. A 13. A
14. C 14. C
15. D 15. D
19
Sanggunian
Balitao, Bernard R., Buising, Martiniano D., Garcia, Erwin D.J., De
Guzman, Apollo D., Lumibao, Juanito L, Mateo, Alex P., Mondejar,
Irene J. (2017). EKONOMIKS Araling Panlipunan 9 Modyul Para sa
Mag-aaral, pp.113 – 138, 153 – 192.
Balitao, Bernardo R., Cervantes, Miriam dR., Nolasco, Liberty I., Ong Jerome
A., Ponsaran, John N., Rillo, Julia D. (2012) Ekonomiks; Mga
Konsepto at Aplikasyon (Batayang Aklat sa Araling Panlipunan
Ikaapat na Taon, pp. 52-56
Balitao, Bernardo R., Cervantes, Miriam dR., Nolasco, Liberty I., Ong Jerome
A., Ponsaran, John N., Rillo, Julia D. (2012) Ekonomiks; Mga
Konsepto at Aplikasyon (Manwal ng Guro sa Araling Panlipunan
Ikaapat na Taon, pp. 52-56
Cruz, Nilda B.,Viloria, Avelina M., Rillo, Julia D., Vivar, Ph.D, Teofista L.
(1999, ) EKONOMIKS; Teorya at Aplikasyon, pp.146 – 173
Cruz, Nilda B.,Viloria, Avelina M., Rillo, Julia D., Lim, Alice(2000)
EKONOMIKS; Manwal ng GUro para sa Ikaapat na Taon, pp. 52-66
Rillo, Julia D., Cruz, NIlda, and Balitao, Bernard R. (2005). Ekonomiks
Pagsulong at Pag-unlad, pp.117 -130.
https://youtu.be/o4GpgpqMIIM
https://encrypted-tbn1.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcQKskUHea5NC_Gf
LazVTopJrZCXrrXeMck1L7foU--XZNp7RhcJ
https://youtu.be/SCtmUZrZJt0
20
Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa: