Panahon ng Ikatlong Republika hanggang sa
1954
Kasalukuyang Panahon
Panahon ng Komonwel t
ika-4 ng Hulyo 1946- idineklara ang kalayaan ng
Pilipinas mula sa
mga Amerikano.
kasabay nito ang pagdiriwang ng
Estados Unidos ng sarili
nitong Araw ng Kasarinlan.
Isinilang ang bagong Republika ng Pilipinas na
tumapos sa 48 taong (1898–1946) pamamahala
ng mga Amerikano.
ginanap ang pagsasalin sa Luneta na
pinangunahan nina:
Manuel A. Roxas-huling pangulo ng
Pamahalaang Komonwelt at unang pangulo ng
Ikatlong Republika
Paul V. McNutt, mataas na komisyoner ng
Estados Unidos sa Pilipinas na kumakatawan
kay Pangulong Harry S. Truman at unang
embahador din ng Estados Unidos sa Pilipinas
Bilang simbolo ng pagkilala sa Pilipinas bilang
nagsasariling bansa ibinaba ang watawat ng
Estados Unidos kasabay ng pagtataas ng
watawat ng Pilipinas
dahil sa tayo na ang namamahala sa sarili nating
bansa, nagkaroon na tayo ng pagkakataon
upang pag-aral ang kalagayan ng ating wikang
pambansa at magpasa ng mga batas upang
mapagyaman at mapangalagaan ang wikang
pambansa.
Proklamasyon Blg. 12, s.
Ipinalabas ni Pangulong Ramon Magsaysay
noong Marso 26, 1954 na nag-aatas ng
pagdiriwang ng Linggo ng Wikang Pambansa
mula Marso 29 hanggang Abril 4 ng bawat taon
bilang paggunita sa kaarawan ni Francisco
Balagtas (ika-2 ng Abril 1788) “Prinsipe ng mga
Makatang Tagalog.”
Proklamasyon Blg. 186, s. 1955
pinalabas ito ni Pangulong Magsaysay noong
Setyembre 23,1955, inilipat ang petsa ng
Linggo ng Wikang Pambansa sa ika-13 hanggang
ika-19 ng Agosto bilang paggunita sa
kapanganakan ni Pangulong Manuel L.
Quezon na kinikilalang “Ama ng Wikang
Pambansa.”
Kautusang Tagapagpaganap Blg. 60, s. 1963
pinatupad ni Pangulong Diosdado Macapagal
noong Disyembre 19, 1963 na nagtatakda ng
pagkanta ng pambansang awit ng Pilipinas sa
Pilipino sa alinmang pagkakataon sa loob at
labas ng bansa.
Kautusang Tagapagpaganap Blg. 96, s. 1967
ipinatupad ni Pangulong Ferdinand E. Marcos
noong ika-29 ng Oktubre 1967 na nagtatakda
ng pagpapangalan sa Pilipino ng lahat ng
edipisyo, gusali, at ahensiya ng pamahalaan.
Memorandum Sirkular Blg. 172, s. 1968 Memorandum Sirkular

ipinalabas ni Kalihim Tagapagpaganap Rafael Blg. 368, s. 1970

M. Salas noong Marso 27, 1968 nag-aatas na
ipinalabas ito ni Pansamantalang Kalihim
ang pagbigkas sa Pilipino ng panunumpa sa
Tagapagpaganap Ponciano G. A. Mathay noong
tungkulin ng lahat ng opisyal ng pamahalaan at
Hulyo 2, 1970 na nag-aatas sa lahat ng pinuno
ang paglalagay ng salin sa Pilipino ng mga
ng mga kagawaran, kawanihan, tanggapan mga
katawagang Ingles na nasa opisyal na
korporasyong pag-aari o kontrolado ng
letterhead ng mga kagawaran, tanggapan, at
pamahalaan na magdaos ng palatuntunan sa
ahensiya ng pamahalaan.
Pilipino kahit 30 minuto lamang sa alinmang
araw sa Linggo ng Wikang Pambansa.

Kautusang Tagapagpaganap Blg. 187, s. 1969

ipinalabas ni Pangulong Marcos noong Agosto Kautusang Tagapagpaganap Blg. 304, s. 1971
6,1960 na nag-aatas sa lahat ng kagawaran,
ipinalabas ni Pangulong Marcos noong ika-16 ng
kawanihan, tanggapan, at iba pang sangay ng
Marso 1971 na bumabago sa komposisyon ng
pamahalaan na gamitin ang wikang Pilipino
SWP upang lalong mapaunlad at mapalaganap
hangga’t maaari sa Linggo ng Wikang
ang wikang pambansa.
Pambansa at sa lahat ng opisyal na
komunikasyon at transaksiyon ng pamahalaan

Kautusang Tagapagpaganap Blg. 117, s. 1987

Memorandum Sirkular Blg. 277, s. 1969 ipinalabas ito ni Pangulong Corazon Aquino
noong Enero 30, 1987 na nag-aatas ng
ipinalabas ito ni Kalihim Tagapagpaganap
reorganisasyon ng Kagawaran ng Edukasyon,
Ernesto M. Maceda noong Agosto7, 1969 na
Kultura, at Isports (Department of Education,
nagpapahintulot sa SWP na ipagpatuloy ang
Culture, and Sports o DECS). Ayon sa Seksiyon
pagsasagawa ng mga seminar tungkol sa
17 ang SWP ay kikilalanin bilang Linangan ng
Pilipino sa mga lalawigan at lungsod sa
mga Wika sa Pilipinas (LWP) o Institute of
bansa.
Philippine Languages sa

ilalim ng kagawaran.
Memorandum Sirkular

Blg. 384, s. 1970

ipinalabas ito ni Kalihim Tagapagpaganap

Alejandro Melchor noong Agosto 17, 1970 na
nag-aatas sa lahat ng kagawaran,
kawanihan, tanggapan, iba pang sangay ng
pamahalaan, at korporasyong pagmamay-ari o
pinangangasiwaan ng pamahalan na
magtalaga ng kaukulang kawaning
mangangasiwa ng lahat ng komunikasyon at
transaksiyon sa wikang Pilipino.
Kautusang Pangkagawaran Blg. 22, s. 1987 ng
DECS
ipinalabas ito ni Kalihim Lourdes R. Quisumbing
ng DECS noong Marso 12, 1987 na nagtatakda
ng paggamit ng salitang “Filipino” kailanman
tutukuyin ang wikang pambansa ng
Pilipinas.
Kautusang Pangkagawaran Blg. 81 s. 1987 ng Filipino at nagtatakda ng paggamit dito bilang
DECS gabay sa pagtuturo, pagsulat ng batayang aklat,
korespondensiya opisyal, at iba pang gawain ng
ipinalabas ni Kalihim Quisumbing na
kagawaran.
nagpapakilala sa Alpabeto at Patnubay sa
Ispeling ng Wikang Filipino na binuo ng LWP.
Ayon sa dokumento, ang alpabetong Filipino ay
Kautusang Pangkagawaran Blg. 42, s. 2006 ng
binubuo ng 28 titik
DepED

ipinalabas ni Kalihim Jesli A. Lapus noong ika-9

Kautusang Tagapagpaganap Blg. 335, s. ng Oktubre 2006 na nagpapabatid ng
1988 ginagawang pag-aanalisa ng KWF sa 2001
Revisyon ng Alfabeto at Patnubay sa Ispeling
ipinalabas ni Pangulong Corazon Aquino
ng Wikang Filipino dahil sa negatibong tugon
noong Agosto 25, 1988 na nag-atas sa lahat
dito ng mga guro, estudyante, magulang, at iba
ng kagawaran, kawanihan, tanggapan,
pang tagagamit ng wika.
ahensiya, at iba pang sangay ng ehekutibo na
magsagawa ng mga hakbang sa paggamit ng
wikang Filipino sa mga opisyal na transaksiyon,
Kautusang Pangkagawaran Blg. 34, s. 2013 ng
komunikasyon
DepED

ipinalabas ito ni Kalihim Br. Armin A. Luistro,

Batas Republika Blg. 7104 noong ika-14 ng Agosto 2013 na nagpapakilala
sa Ortograpiyang Pambansa, ang binagong
ipinasa ito ng Kongreso at ipinatupad noong ika-
gabay sa ortograpiya ng wikang Filipino na
14 ng Agosto 1991 na lumilikha sa Komisyon
binuo ng KWF.
sa Wikang Filipino (KWF).

Resolusyon Blg. 13–19, s. 2013 ng KWF

Proklamasyon Blg. 10, s. 1997
ipinasa ni Tagapangulo Virgilio S. Almario
ipinalabas ni Pangulong Fidel V. Ramos noong
noong ika-12 ng Abril 2013 na nagpapasiya ng
Hulyo 15, 1997 na nagpapahayag ng taunang
pagbabalik ng opisyal na pangalan ng bansa
pagdiriwang ng Buwan ng Wikang Pambansa
mula “Pilipinas” tungong “Filipinas”
tuwing Agosto. Ito ay pagpupugay pa rin sa
kinikilalang “Ama ng Wikang Pambansa” na si
Manuel L. Quezon na isinilang noong ika-19
Mahalagang Ideya
ng Agosto 1878.
Dahil sa pagiging arkipelago ng Pilipinas, naging
tahanan ito ng napakaraming wika at diyalekto.
Kautusang Pangkagawaran Blg. 45, s. 2001 ng Bagama’t nagsisikap ang pambansang
DECS pamahalaan na paunlarin ang mga
pangunahing wika sa bansa, napakaraming iba
ipinalabas ni Pangalawang Kalihim Isagani R.
pa ang dapat ding paunlarin at ingatan. Dapat
Cruz na nagpapakilala sa 2001 Revisyon ng
angkinin na tungkulin ng mga lokal na
Alfabeto at Patnubay sa Ispeling ng Wikang
pamahalaan at unibersidad na tangkilikin at
pagyamanin ang mga wika sa kanilang
lokalidad.
Aralin 4
Horizontal at Vertical na Batayan ng Wikang
Pambansa: Sitwasyong Pangwika sa Pilipinas
Dalawang pangunahing batayan sa
pag-unlad ng wikang pambansa:
horizontal- 0 konseptuwal na batayan,
ipinapakita na ang pag-unlad ng wikang
pambansa ay bunsod ng iba’t ibang wikang
nag-aambag dito.
vertical- o historikal na batayan, ipinapakita
naman na produkto ng kasaysayan ang pag-
unlad ng wika.
Lingua Franca
• Wikang ginagamit ng mga taong may
magkakaibang wika upang
magkaunawaan.
Dalawang pangunahing batayan sa
pag-unlad ng wikang pambansa:
horizontal- 0 konseptuwal na batayan,
ipinapakita na ang pag-unlad ng wikang
pambansa ay bunsod ng iba’t ibang wikang
nag-aambag dito.
Ang lingua franca ay produkto ng ugnayan ng
tatlong batayang wika:
ang Filipino na itinakdang wikang pambansa.
ang mga wika sa Pilipinas; pangunahing wika
tulad ng Ilocano, Pangasinan, Kapampangan,
Bicolano, Cebuano, Hiligaynon, Mëranaw, at iba
pa; gayundin ang mga sosyal na barayti, gaya ng
sitwasyonal, okupasyonal o topikal na rehistro o
wikang balbal
ang mga banyagang wika, gaya ng Ingles na
itinakda ring opisyal na wika ng Pilipinas at iba
pang natutuhan ng mga Filipino, lalo na dahil sa
media, gaya ng Tsino, Korean, Nihonggo,
Espanyol, at iba pa.
vertical- o historikal na batayan, ipinapakita
naman na produkto ng kasaysayan ang pag-
unlad ng wika.
Nag-ugat ito sa Panahon ng Komonwelt nang
isulong ni Pangulong Quezon ang pagkakaroon
ng iisang wikang Pambansa.
Sa bisa naman ng Kautusang Pangkagawaran
Blg. 7, s. 1959 na ipinalabas ni Kalihim Jose E.
Romero ng Kagawaran ng Edukasyon at Kultura,
tinawag na “Pilipino”
Saligang Batas ng 1973 sa Pambansang
Asamblea ang paggawa ng mga hakbang tungo
sa paglinang at pormal na paglalapat ng isang
panlahat na wikang pambansa na tatawaging
“Filipino.”
ipinatupad ng pamahalaan ang patakaran sa
edukasyong bilingguwal. Ito ay sa layuning
mapaghusay ang kakayanan ng mga Pilipino sa
komunikasyong Filipino at Ingles.
Administrasyong Marcos
1974
Administrasyong Arroyo 2020
Kautusang Pangkagawaran Blg. 52, s. 1987 ng . . .English shall be taught as a second language
noo’y (Department of Education Culture and at all levels of the educational system,
Sports o DECS), “Ang Patakaran sa Edukasyong starting with the First Grade…
Bilingguwal ay naglalayong makapagtamo ng
. . .English should be used as the medium of
kahusayan sa Filipino at Ingles sa antas
instruction for English, Mathematics, and
pambansa
Science from at least the Third Grade Level.…
Ayon kay Br. Andrew Gonzalez, dating Kalihim
. . .The English Language shall be used as a
ng Kagawaran ng Edukasyon sa kanyang
primary medium of instruction in all public
artikulong “Language, Nation and Development
institutions of learning at the secondary level.…
in the Philippines” (2007) na mula noong
panahon ni Pangulong Estrada hanggang kay . . .As the primary medium of instruction, the
Pangulong Arroyo percentage of time allotment for learning areas
conducted in the English language in high
Binigyan ng higit na diin ang pagtuturo at
school is expected to be not less than seventy
pagkatuto ng Ingles dahil sa kapakinabangang
percent (70%) of the total time allotment for all
ekonomiko nito.
learning areas…
dahil bigo ang pamahalaang makapagbigay ng
. . .the Filipino language shall continue to be
sapat na trabaho sa mga nagtatapos taon-taon
the medium of instruction in the learning
lalo pa kung isasaalang-alang ang populasyon ng
areas of Filipino and Araling Panlipunan.
bansa.
Sang-ayon ka ba sa pagtuturo ng mga dayuhang
wika sa mga nasa elementarya o junior high
2014 school upang mapataas ang kanilang potensiyal
na makapagtrabaho sa ibang bansa?
Nasa $25.1 bilyon ang perang naipadala sa
bansa ng mga OFW (Philippine Star, 17 Peb
2014).
Benigno Semion Aquino III
Ayon sa Philippine Overseas Employment
Sa panahon ng kayang panunungkulan kinilala
Administration (POEA), may 1.8 milyon
ang wikang Filipino bilang pambansang wika ,
dokumentadong OFWs
ang Ingles bilang internasyonal na wika at ang
2013 unang wika .

business process outsourcing o BPO na sa kanyang panahon nagkaroon ng malaking

nagpasok ng $15.5 bilyong kita sa bansa noong rebisyon sa kurikulum ng edukasyon na tinawag
2013, na sistemang k to 12 .

Tinawag na Mother Tongue-Based-Multilingual

Education o MTB-MLE ang pagtuturo ng unang
Kautusang Tagapagpaganap Blg. 210, s. 2003
wika mula unang tatlong baitang ng
Pangulong Arroyo elementarya sa mga piling asignatura bago
ipakilala ang dayuhang wika na Ingles.
“Establishing the Policy to Strengthen the
Use of the English Language as a Medium of
Instruction in the Educational System.”
Kautusang Pangkagawaran Blg. 31, s. 2012

-nagsasaad ng paggamit ng unang wika (mother

tongue) bilang wikang panturo sa lahat ng
asignatura (Matematika, Araling Panlipunan,
MAPEH, Edukasyon sa Pagpapakatao) sa
Baitang 1–3, maliban sa mga asignaturang
Filipino at English.

-Baitang 4-6 (gagamitin na ang wikang Filipino

at Ingles)

Kautusang Pangkagawaran Blg. 16, s. 2012

pinamagatang “Guidelines on the

Implementation of the Mother Tongue–
Based Multilingual Education (MTB-MLE)
under the K to 12 Basic Education
Program,” ang mga katutubong wikang
gagamiting panturo sa Baitang 1–3 ay ang
Tagalog, Kapampangan, Pangasinense, Iloko,
Bikol, Cebuano, Hiligaynon, Waray, Tausug,
Maguindanaoan, Mëranaw, at Chavacano

Kautusang Pangkagawaran Blg. 28, s. 2013

dinagdagan ang 12 wikang ito ng 7 pang

wikang kinabibilangan ng Ybanag para sa
Lungsod ng Tuguegarao, Cagayan, Isabela;
Ivatan para sa mga isla ng Batanes; Sambal para
sa Zambales; Akianon at Kinaray-a para sa Aklan
at Capiz; Yakan para sa Lalawigan ng Basilan;
at Surigaonon para sa lalawigan at mga lungsod
ng Surigao.

Ayon sa Census of Population and Housing

(CPH) 2000 na isinagawa ng PSA tungkol sa
populasyon ng bansa kada 10 taon, may 150
katutubong wikang buhay sa Pilipinas.

Wikang pinakamarami ang gumagamit