Elektronik - Rzeszów 2012-02-20

Interfejsy peryferyjne
2

Komputer klasy PC musi zapewniać możliwość podłączenia różnorakich urządzeń

peryferyjnych (zarówno wejścia jak i wyjścia) jak np. drukarki, skanery, kamery
1
cyfrowe, tablety, myszki, klawiatury etc.

Interfejsy urządzeń peryferyjnych
Interfejs V.24 (RS – 232C)
Interfejs CENTRONICS
Interfejs USB – specyfikacja techniczna
Zasada działania magistrali USB
Interfejs IEEE1394 (Firewire)
Interfejs podczerwieni
Bluetooth
Interfejs transmisji danych pod tym pojęciem rozumiemy zestaw urządzeń (złącz,
kabli, wtyczek), który umożliwia połączenie dwóch urządzeń w sposób zapewniający
możliwość transmisji danych pomiędzy nimi.
Hot plugging lub Hot Swap - możliwość podłączania lub odłączania urządzeń
peryferyjnych do komputera przy włączonym zasilaniu. Możliwość tę zapewniają
m.in. porty USB, FireWire, dyski twarde pracujące w standardzie SATA-2 oraz karty
pamięci typu Flash.

ZSE Rzeszów - Systemy operacyjne 2012-02-20 ZSE Rzeszów - Systemy operacyjne 2012-02-20

Interfejsy peryferyjne Interfejs COM (RS-232)

3

Coraz rzadziej do podłączenia urządzeń peryferyjnych wykorzystuje się port
szeregowy COM i port równoległy LPT. Rywalizację w tej dziedzinie
wygrały interfejsy USB i IEEE 1394 (Institute of Electrical and Electronic
Engineers). Przykładowo jeszcze kilka lat temu wszystkie drukarki
atramentowe podłączane były za pomocą portu LPT, dzisiaj używa się
wyłącznie magistrali USB.
Tradycyjne porty I/O (ang. Input/Output) — wejścia/wyjścia), szeregowe i
równoległy, stają się rozwiązaniami przestarzałymi. Wciąż jednak istnieje
grupa urządzeń, które z powodzeniem je wykorzystują. Przykładem mogą być
drukarki igłowe współpracujące z portem równoległym oraz skanery,
parametrów samochodów z wtryskiem elektronicznym, interfejsy małych
cyfrowych central telefonicznych lub monitoring parametrów pracy zasilania
awaryjnego (UPS) podłączane do portu szeregowego.
Port szeregowy (COM, RS-232) (ang. Serial Port) określany również skrótem
COM - asynchroniczny, szeregowy interfejs transmisji danych zgodny ze
standardem RS-232 (ang. Referenced Standard).
Komputer klasy PC jest najczęściej wyposażony w jedno złącze portu szeregowego.
Standard RS-232 został zaprojektowany w 1962r. w wersji 25-pinowej (DB-25).
Obecnie wykorzystuje się mniejszą, 9-pinową wersję złącza (DB-9).

Szybkość 20 kb/s (2,5 kB/S)

Długość kabla 15 m

Ilość urządzeń do podłączenia – 1 na każdy port

Ilość komputerów do podłączenia – 1

Zasilanie przez interfejs- nie

ZSE Rzeszów - Systemy operacyjne 2012-02-20

COM Interfejs COM (RS-232)

5

1
Elektronik - Rzeszów 2012-02-20

Interfejs COM Interfejs LPT (IEEE 1284)

Przykłady zastosowania portu Za obsługę portu COM odpowiedzialny Port równoległy LPT (IEEE 1284, Centronics) (ang. Parallel Port, Line Print
szeregowego: jest układ UART (ang. Universal Terminal) - 25-pinowe złącze w komputerach osobistych wykorzystywane w
Asynchronous Receiver/Transmitter), głównej mierze do podłączenia urządzeń peryferyjnych: drukarek, skanerów,

podłączenie modemu, myszki układ Super I/O lub chipset, w którym

łączenie dwóch komputerów
ploterów Pierwotnie służył do jednokierunkowej komunikacji z drukarkami
zintegrowano układy UART. UART
kablem null modem (uniwersalny asynchroniczny (tzw. port Centronics - 1970), z czasem rozbudowany do interfejsu
odbiornik/nadajnik) konwertujący dwukierunkowego (zapewniającego jednak wsteczną kompatybilność z

starsze drukarki
sygnały szeregowe na równoległe i portem Centronics nadal stosowanym w drukarkach). Centronics (LPT)

urządzenia diagnostyki odwrotnie. W nowszych płytach przesyła jednocześnie 8 bitów danych.
samochodowej głównych obsługę portów

tunery satelitarne komunikacyjnych zapewniają układ
Super I/0 lub chipset, w których

małe cyfrowe centrale telefoniczne zintegrowano układy UART

V.24 – to ITU-T (Sektor Normalizacji Telekomunikacji), która specyfikuje sygnały dwukierunkowego

interfejsu przesyłu danych (opis gniazda i rozłożenie sygnałów na końcówkach) pomiędzy dwoma
urządzeniami: DTE (Data Terminal Equipment - urządzenie końcowe, terminal) i DCE (Data
Communications Equipment - urządzenie transmisyjne, jak np. modem). Charakterystyki elektryczne
sygnałów definiowane są w zaleceniu V.28. Standard ten znany jest także pod nazwą V.24/V.28 RS-232.
7

Interfejs LPT (IEEE 1284) LPT

10

Szybkość do 2 Mb/s Tryby pracy interfejsu LPT wg specyfikacji IEEE 1284:

•SPP (ang. Standard Parallel Port) – tryb umożliwiający dwustronną transmisję

Długość kabla 2 m
danych, zwany również trybem zgodności (ang. Compatibility Mode), bo

Ilość urządzeń do podłączenia – 64 zapewnia kompatybilność ze złączem Centronics. SPP zapewnia transfer do 50

Ilość komputerów do podłączenia – 1 kB/s

Zasilanie przez interfejs- nie •Bi-Directional (dwukierunkowy) – wykorzystano nieużywane piny złącza

Hot plugging - nie LPT i wprowadzono dodatkowy bit sygnalizacji kierunku. Dzięki temu standard
umożliwia transfer danych z maksymalną przepustowością 150 kB/s
•EPP (ang. Enhanced Parallel Port) – opracowany w 1991r. Przez firmę Intel,
umożliwiał obsługę pamięci masowych, skanerów i zapewniał transfer do 3
MB/s
• ECP (ang. Extended Capability Port) – opracowany w 1992r. Przez firmę HP i
Microspft oferuje prędkości przesyłu również do 3 MB/s.
Zmiany trybu pracy portu równoległego dokonujemy z poziomu programu
Setup zawartego w BIOSie komputera (opcja Parallel Port Mode):

Plug and Play (PnP)

Interfejs USB
11
USB (ang. Universal Serial Bus - uniwersalna magistrala szeregowa) – obecnie
Plug and Play (PnP) (od ang. podłącz i używaj) to termin używany na najpopularniejszy interfejs szeregowy służący do przyłączania urządzeń
określenie zdolności komputera do pracy z urządzeniami peryferyjnymi. peryferyjnych, obsługuje technologie: PnP, HotSwapping, Hotplugging. Port
USB jest uniwersalny w tym sensie, że można go wykorzystać do
Obsługa PnP musi być zaimplementowana w BIOSie płyty głównej, podłączenia do komputera każdego urządzenia zdolnego do współpracy
urządzeniach i obsługiwana przez system operacyjny. z komputerem, zgodnego ze standardem USB. Urządzenia USB są
podłączane czterożyłowym kablem zakończonym odpowiednim
Główne zadania PnP: wtykiem. Transmisja odbywa się przy wykorzystaniu dwóch przewodów
 wykrycie typu urządzenia (zielonego Data+ oraz białego Data-). Magistrala zawiera również linię
 automatyczna alokacja zasobów dla urządzenia zasilającą (czerwony (+5V DC) i czarny (masa). W starszych płytach
 instalowanie sterowników potrzebnych do pracy z urządzeniem głównych występuje zamiast czterech pięć styków dla każdego gniazda
 współpraca z mechanizmami zarządzania energią w celu bezpiecznego USB; piąty styk (shield) należy wówczas połączyć z czarnym przewodem
podłączania i odłączania urządzenia GND płytki z gniazdem. Czasem można też spotkać się z następującymi
kolorami przewodów: niebieski, pomarańczowy, zielony, biały.

ZSE Rzeszów - Systemy operacyjne 2012-02-20

2
Elektronik - Rzeszów 2012-02-20

Interfejs USB Interfejs USB

Niektóre rodzaje wtyków określonych w standardzie:

Maksymalny prąd zasilający

jedno urządzenie nie powinien
przekroczyć 500mA. Zasilać
więc bezpośrednio przez kabel
USB można jedynie
urządzenia o niskim poborze
mocy (takie jak klawiatura,
myszka, joystick). Kabel
Schemat podłączenie USB na płycie głównej posiada na swoich końcach
USB_PWR – PWR to skrót od power, czyli zasilanie. różne złącza: od strony
Podłączamy więc do tego pina wtyczkę +5V, V+ lub + aktywnego urządzenia
GND – masa, podłączamy do niej oczywiście GND (komputer, HUB) - złącze A,
P+ – pin sygnałowy +, podłączamy wiec do niego D+
od strony urządzenia
P- – analogicznie podłączamy tutaj D-
peryferyjnego - złącze B.

Standardy USB Właściwości USB

15 16

•USB 1.1 Urządzenia spełniające warunki tej specyfikacji mogą pracować z Właściwości interfejsu:
prędkością (Full Speed) 12 Mbit/s (1,5 MB/s) i (Low Speed) 1,5 Mbit/s (0,1875 Szybkość transferu:
MB/s) USB 1.1: 1,5 MB/s = 12 Mb/s
•USB 2.0 (Hi-Speed) Urządzenia zgodne z warunkami nowej specyfikacji mogą USB 2.0: 60 MB/s = 480 Mb/s
pracować z maksymalną prędkością 480 Mbit/s (60 MB/s). Rzeczywista USB 3.0: 600 MB/s = 4,6 Gb/s
prędkość przesyłu danych zależy od konstrukcji urządzenia. Urządzenia w Długość przewodów: do 3m (USB 1.1 ) lub 5m.
standardzie USB 2.0 są w pełni kompatybilne ze starszymi urządzeniami. Wtórnik USB umożliwia przedłużenie kabla USB o swoją długość
•USB 3.0 (SuperSpeed) Urządzenia zgodne z warunkami nowej specyfikacji Liczba portów:
będą mogły pracować z prędkością 4,8 Gb/s (600 MB/s). Nowy standard oprócz USB 1.1: od 2 do 6
pozostałych łącz elektrycznych (dla kompatybilności w dół z USB 2.0 i 1.1) USB 2.0: od 2 do 8 (dla chipsetów VIA)
korzystać będzie również z łącz optycznych (kabel połączeniowy będzie USB 3.0: od 2 do 10
wyposażony w światłowód). Kontrolery USB tej generacji będą posiadać Liczba urządzeń: do 127 na magistrali utworzonej przy użyciu hubów
inteligentny system odłączający zasilanie od urządzeń, po stwierdzeniu, że z Hot plugging, hot swapping: tak
niego nie korzystają. Pierwsza prezentacja tej technologii odbyła się na targach
CES 2008.

ZSE Rzeszów - Systemy operacyjne 2012-02-20

Interfejs USB Interfejs Firewire (IEEE 1394)

Szybkość do 480 Mb/s dł. kabla do 5 m
IEEE 1394 to wydajny interfejs szeregowy opracowany i zdefiniowany w

Ilość urządzeń do podłączenia – 127 roku 1995 przez Instytut Inżynierów Elektryków i Elektroników (IEEE) o

Ilość komputerów do podłączenia - 1 numerze 1394. Standard ten rozwijany jest przez firmę Apple pod nazwą
FireWire, przez Sony pod nazwą iLink oraz firmę Creative pod nazwą
Koncentratory USB SB1394 (stało się tak wskutek unikania przez firmy opłat licencyjnych)
Aby zwiększyć liczbę portów USB dostępnych w komputerze, należy użyć Standard IEEE 1394 opracowano w celu wydajnego łączenia cyfrowych
koncentratora USB (ang. USB hub). Wyróżniamy dwie odmiany tych urządzeń audio i wideo bez pośrednictwa komputera, a następnie
urządzeń: zaadoptowano do użycia z komputerami klasy PC.
• koncentratory pasywne - nie posiadają własnego źródła zasilania, czerpią
prąd z głównego koncentratora USB w komputerze, stąd znajdują
zastosowanie dla urządzeń o małym poborze mocy: myszy, klawiatur, kamer
internetowych
• koncentratory aktywne - mają własne źródło zasilania, dzięki czemu
istnieje możliwość podłączania urządzeń o większym poborze mocy, na
przykład skanera pasywnego.

3
Elektronik - Rzeszów 2012-02-20

Interfejs Firewire (IEEE 1394) Standardy Firewire (IEEE 1394)

Istnieje kilka odmian standardu IEEE 1394, do których zaliczamy:
Występują dwa rodzaje kabla FireWire:

Oryginalne IEEE 1394 (1995r.) standard umożliwia transfer danych z

6 –żyłowy (z 2 przewodami zasilającymi i 2 parami sygnałowymi), do
prędkością 50 MB/s = 400Mb/s za pomocą 6-żyłowego okablowania o długości
złącza 6-stykowego;
maksymalnej 4,5m. Przewidziane tryby transmisji to: 100, 200 i 400 Mb/s.

4-żyłowy – bez zasilania i wykorzystujący mniejsze wtyki.

IEEE 1394a (2000r.) w tej wersji wprowadzono kilka usprawnień, między
a
innymi zdefiniowano połączenie za pomocą kabla 4-żyłowego dla urządzeń bez
b Kontroler IEEE 1394 to zazwyczaj karta rozszerzeń zasilania.
montowana w magistrali PCI lub PCI Express x1.
Standard obsługuje technologie: HotSwap oraz PnP.
IEEE 1394b (2002r.) to wersja standardu korzystająca z okablowania 9-
FireWire wykorzystuje 6- żyłowe okablowanie, zaś żyłowego i nowych złączy. Umożliwia uzyskanie transferu danych na poziomie
wersje iLink mają okablowanie 4-żyłowe (rezultat 100 MB/s = 800Mb/s. W przypadku zastosowania okablowania UTP lub
Przekrój kabla FireWire braku przewodów zasilania i pomniejszenia łącza). światłowodów standard przewiduje przepustowość do 400 MB/s = 3200 Mb/s
a) 6-żyłowego
b) 4-żyłowego
IEEE 1394c (2006r.) w tej wersji usprawniono specyfikację złącza, dzięki
1- pierwsza para sygnałowa czemu możliwy stał się transfer z prędkością 100 MB/s = 800 Mb/s, ale poprzez
2- druga para sygnałowa złącze 8P8C (Ethernet).
3-zasilanie

Właściwości Firewire (IEEE 1394) Interfejs IRDA (podczerwień)

Właściwości interfejsu:
IrDA (ang. Infrared Data Association) – bezprzewodowy standard

Szybkość transferu: komunikacyjny wykorzystujący do transmisji danych fale świetlne w

IEEE 1394: 50 MB/s = 400Mb/s
zakresie podczerwieni. Ponieważ jest to cyfrowa transmisja optyczna,

IEEE 1394a: 50 MB/s = 400Mb/s
standard przewiduje komunikację widzących się urządzeń na stosunkowo

IEEE 1394b: 100 MB/s = 800 Mb/s

IEEE 1394c: 100 MB/s = 800 Mb/s
krótkim odcinku IrDA opracowano do wymiany danych między
urządzeniami przenośnymi typu laptopy, palmtopy, telefony komórkowe

Liczba urządzeń: do 63
etc. Pierwsze odmiany interfejsu przesyłały informacje na odcinku

Maksymalna odległość między urządzeniami: 72m (16 x 4,5m odcinki kilkunastu centymetrów z szybkością 10 kb/s, najnowsza specyfikacja 1.1
kabla w łańcuchu) umożliwia transfer do 4 Mb/s w obrębie 11m.

Ilość komputerów do podłączenia - 63

Możliwość podłączenia: kamer cyfrowych, kart muzycznych,
przenośnych dysków twardych, mikserów

Obciążenie procesora: nie

Hot plugging, hot swapping: tak

Interfejs IRDA (podczerwień) Właściwości IRDA (podczerwień)

Właściwości interfejsu:

szybkość do 4 Mb/s • Długość fali: 850 – 900 nm

Zasięg 3m (muszą się widzieć, kąt do 15 stopni) •Szybkość transmisji:

Ilość urządzeń do podłączenia – 21 obowiązkowo: 9,6 kb/s,
opcjonalnie:

Ilość komputerów do podłączenia - 21
•19,2 kb/s,
•38,4 kb/s,
•57,6 kb/s,
•115,2 kb/s (IrDA 1.0 lub 1.1)
•oraz 0,1576 Mb/s, 1,152 Mb/s, 4 Mb/s (IrDA 1.1)
•Zasięg i typ transmisji: do 11 m;
•Kąt wiązki transmisji: do 30°
•Liczba urządzeń: do 63
•Ilość urządzeń do podłączenia – 21
•Ilość komputerów do podłączenia - 21

4
Elektronik - Rzeszów 2012-02-20

Interfejs Bluetooth Interfejs Bluetooth

Bluetooth -technologia bezprzewodowej komunikacji krótkiego zasięgu

pomiędzy różnymi urządzeniami elektronicznymi, takimi jak klawiatura,
komputer, laptop, palmtop, telefon komórkowy, słuchawki itd. Standard
opisano w specyfikacji IEEE 802.15.1. Technologia korzysta z fal radiowych
w zarezerwowanym paśmie ISM (Industrial Scientific Medical) 2,4 GHz.
Nazwa technologii pochodzi od przydomka króla duńskiego Haralda
Sinozębego, który ok. roku 970 zjednoczył Norwegię. Podobnie Bluetooth,
który został zaprojektowany, aby "zjednoczyć" różne technologie jak:
komputery, telefonię komórkową, drukarki, aparaty cyfrowe.
Medium transmisyjnym interfejsu Bluetooth są fale radiowe z jednego z pasm
ISM (Industrial - Scientific - Medical) obejmującego zakres fal 2,402-^2,480
GHz. Pasmo to nie wymaga koncesji, pracuje wiec w nim wiele urządzeń
(miedzy innymi cześć kart sieci bezprzewodowych Wi-Fi), co jest jego pewną
wadą. Gwarantowany zakres łączności wynosi 10 m, choć przy sprzyjających
warunkach lub większych mocach nadajnika może wynosić około 100 m.

Jeśli brakuje wbudowanego

interfejsu Bluetooth, można
zakupić adapter USB

Właściwości Bluetooth Tryb pracy Bluetooth

Właściwości interfejsu:

Zasięg urządzenia determinowany jest przez klasę mocy:
Ponieważ jednym z założeń podczas projektowania interfejsu Bluetooth było to,

klasa 1 (100 mW) ma największy zasięg, do 100 m
że powinien zapewniać komunikacje pomiędzy urządzeniami niewielkiej mocy,

klasa 2 (2,5 mW) zazwyczaj w użyciu, zasięg do 10 m

klasa 3 (1 mW) rzadko używana, z zasięgiem do 1 m
w celu jej zapewnienia przewidziano tryby pracy pozwalające zmniejszyć
zużycie energii. Tak wiec poza stanem aktywnym urządzenie Bluetooth może

Szybkość transmisji:

Bluetooth 1.0 – 21 kb/s
znajdować się w jednym z poniższych stanów obniżających pobór energii:

Bluetooth 1.1 – 124 kb/s
• wstrzymanie - urządzenie nie wymienia aktywnie danych z innymi

Bluetooth 1.2 – 328 kb/s urządzeniami,

Bluetooth 2.0 – 2,1 Mb/s, wprowadzenie Enhanced Data Rate wzmocniło transfer do 3,1 Mb/s • nasłuchiwanie - urządzenie nasłuchuje komunikatów, na przykład w celu

Bluetooth 3.0 + HS (High Speed) – 24 Mb/s (3 MB/s) stwierdzenia, czy inne urządzenie nie chce nawiązać łączności,

Bluetooth 3.1 + HS (High Speed) – 40 Mb/s (5 MB/s) • parkowanie - w tym trybie urządzenie jest nadal węzłem sieci, jednak nie ma

Ilość urządzeń do podłączenia – 255 przydzielonego adresu.

Ilość komputerów do podłączenia - 255

Interfejs Bluetooth Źródło:

30

Możliwość podłączenia urządzeń za pomocą interfejsu Bluetooth

ZSE Rzeszów - Systemy operacyjne 2012-02-20