Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 28

‫א‬ ‫כ אب א‬

‫(‬ ‫)א‬

‫אِْ ِ ِي‬ ‫א אم َ ْ َ‬
‫ْ‬ ‫ِ ْ‬
‫)‪ ٩٨١ – ٩٢٩‬ـ ‪١٥٧٣ – ١٥٢٣ /‬م(‬
‫א‬ ‫א‬ ‫ر‬

‫א‬
‫א כ ر‬
‫א‬ ‫و‬ ‫א‬ ‫رس א‬
‫إ א ل‬ ‫א‬ ‫א ٰ אت‬ ‫כ‬

‫إ א ل ‪٢٠١١‬‬
2
‫[‬ ‫א‬ ‫]‬

‫ِ ِ א ِא ْ ِ א ِ ِ‬
‫ٰ‬ ‫ْ‬

‫‪.‬‬ ‫ّ ٍ وآ ِ أ‬ ‫ُم‬ ‫ُة وא‬ ‫‪ ،‬وא‬ ‫رب א א َ‬ ‫ِِ‬ ‫א‬


‫ِّ‬ ‫ُ‬
‫و ُ‪:‬‬
‫ٍء‪:‬‬ ‫ِ א ِ‬ ‫אب‬
‫ِ‬ ‫ِא‬ ‫ُ כ ِّ א ِ‬ ‫‪:‬أ‬ ‫א‬
‫‪ َ » :‬א ِ ً «‪،‬‬ ‫א ُ‬ ‫ن‬ ‫أ‪-‬‬
‫ْ ُ ً «‪،‬‬ ‫‪َ»:‬‬ ‫ن ُ‬ ‫ب‪ -‬و‬
‫ً «‪ ،‬و»ِإ ْ א ًא«‪.‬‬ ‫‪َ َ »:‬‬ ‫ج‪ -‬و َ َ َ ٌة ُ‬
‫َ‬
‫ِأ ٍ‬
‫אب‪:‬‬ ‫ِ א ْ ِ َ ِאز‬ ‫َ‬ ‫‪ -‬هא‬ ‫ذن א א‬ ‫ُ ِ כ‪ِ -‬‬
‫َّ ُ‬
‫א אب א ول‪» :‬א ْ َ א ِ ِ «‪،‬‬
‫א אب א א ‪» :‬א ْ َ ْ ُ ِل«‪،‬‬
‫אب«‪.‬‬‫א אب א א ‪» :‬א ْ ِ ْ ِ‬
‫َ‬

‫‪3‬‬
‫א א‬ ‫א אب א ول‪:‬‬
‫َ َ ِ‪:‬‬ ‫و‬
‫ْ ْ‬
‫أ‪، ِ ْ َ -‬‬
‫ّ‬
‫ب‪ -‬و َ ْ َ ِ ّي‪.‬‬

‫[‬ ‫א‬ ‫] أ‪ -‬א א‬


‫َ ‪:‬‬ ‫ـ»א ْ ِ «‬
‫ْ‬
‫‪ َ َ -١‬א ِ ‪،‬‬
‫ّ‬
‫‪ -٢‬و ِ א ِ ‪.‬‬
‫َ ّ‬
‫[‬ ‫א‬ ‫א‬ ‫] ‪ -١‬א א‬
‫ٌ‪:‬‬ ‫َ‬ ‫ن‪ ،‬وأ א ُ‬ ‫ٌ وأر‬ ‫َא ِ «‬ ‫ـ»א‬

‫وف َ ُ א ْ ً א وא ً א‬
‫ٌ‬ ‫א ُع א ول‪:‬‬
‫ون‪:‬‬ ‫وف א ْ ِ َ א َ ِ «‪ .‬و‬
‫وف א ْ َ ِّ «‪ ،‬و» ُ ُ َ‬
‫‪َ ُ ُ »:‬‬ ‫ُ‬
‫‪ :‬א ُאء‬ ‫א ول‬
‫َ ُ ْ َ َ «‪.‬‬ ‫‪» :‬آ ُ ِא ِ‪ ،‬و ِ‬
‫‪«ْ ِ » :‬‬ ‫وא א‬
‫ٍ «‪.‬‬ ‫‪ ْ ِ ُ ُ » :‬כ ِّ ذ‬
‫ْ‬
‫‪ِ» :‬إ َ «‬ ‫وא א‬
‫‪ِ ُ ُ » :‬إ َ א ِ«‪.‬‬
‫ْ‬
‫‪«ْ َ » :‬‬ ‫وא א‬
‫ِאم«‪.‬‬ ‫‪ُ» :‬כ ِ ْ ُ َ ِ א‬
‫‪« َ َ »:‬‬ ‫وא א‬
‫‪ ُ ِ َ » :‬א ْ َ ُ َ َ כ ّ ِ ُ ِ ٍ «‪.‬‬

‫‪4‬‬
‫‪ :‬א ُم‬ ‫وא אدس‬
‫‪» :‬أ א ُ ٌ ِ ِ א «‪.‬‬
‫َْ‬
‫‪« ِ»:‬‬ ‫وא א‬
‫‪» :‬א ْ ُ ِ ُ ِ א ْ َ ِ «‪.‬‬
‫אف‬‫‪ :‬א ْ َכ ُ‬ ‫وא א‬
‫رى‪.[١١/٤٢ :‬‬ ‫َכ ِ ْ ِ ِ َ ء﴾ ]‬ ‫ِ‬
‫رة א‬
‫ْ ٌ‬ ‫א ‪َ َْ﴿ :‬‬ ‫ُ‬
‫‪« َ »:‬‬ ‫وא א‬
‫‪» :‬أَ ْ ُ )‪ (١‬א َ א َ א ْ َ ْ ِت«‪.‬‬
‫ُ‬
‫‪ُ» :‬رب«‬ ‫وא א‬
‫آن«‪.‬‬ ‫‪» :‬رب َ ٍ‬
‫אل َ ْ َ ُ א ْ ُ ْ ُ‬ ‫ُ‬
‫وא ِאدي َ َ ‪ :‬وאو א ْ َ ِ‬
‫َ َ ُ َ‬ ‫َ‬
‫أَ ْ َ ُ א ْ َכ א ِ «‪.‬‬ ‫ِ‬ ‫‪َ» :‬وא‬
‫َ َ‬
‫‪َ :‬אء א ْ َ ِ‬ ‫وא א ِ‬
‫ُ َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫‪َ » :‬א ِ َ َ ْ َ َ א ْ َ א ِ َ «‪.‬‬
‫َ‬
‫‪ َ » :‬א َ א«‬ ‫وא א َ‬
‫َ‬
‫אس َ א َ א א ْ َ א ِ ِ «‪.‬‬ ‫‪َ َ َ » :‬כ א ُ‬
‫‪«ْ ُ » :‬‬ ‫وא א َ‬
‫َ‬
‫ِم א ْ ُ ِغ«‪.‬‬ ‫כ ّ ِ َذ ْ ٍ َ َ ْ ُ ُ ْ‬ ‫‪ُ ُْ » :‬‬
‫ُ‬
‫‪«ُ ْ ُ » :‬‬ ‫وא א َ‬
‫َ‬
‫ِغ«‪.‬‬ ‫َ ُة ُ ْ ُ ِم א‬ ‫‪ ُ ِ َ»:‬א‬
‫‪« َ َ »:‬‬ ‫אدس‬
‫َ‬ ‫وא‬
‫َ‬
‫‪َ َ َ » :‬כ א ْ َ א ِ ُ َن َ َ א א ِ ِ ْ ِ «‪.‬‬
‫‪ َ َ » :‬א«‬ ‫وא א َ‬
‫َ‬
‫‪َ َ َ » :‬כ א ْ َ א ِ ُ َن َ َ א א ْ ُ ْ ِ ِ «‪.‬‬

‫‪1‬‬
‫‪.‬‬ ‫א‬ ‫أو‪» :‬אُ ْ ْ «‬
‫ُ‬

‫‪5‬‬
‫[‬ ‫א‬ ‫‪ ] « َ ْ َ » :‬إذא א ّ‬ ‫وא א َ‬
‫ٌ‬ ‫َ‬
‫אس«‪.‬‬ ‫ِ‬
‫‪ َ ْ َ » :‬כ ‪ -‬א َر ْ َ َ א ‪َ َ َ َ -‬כ א ُ‬
‫א ِ[‬ ‫» א« א‬ ‫‪َ» :‬כ « ] إذא د‬ ‫وא א َ‬
‫ّ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬
‫‪َ» :‬כ َ َ َ َ ؟«‪.‬‬
‫ْ‬ ‫ْ‬
‫ِ‬
‫ُ َ ُ َْ ٍ‬ ‫‪« َ َ»:‬‬ ‫ون‬ ‫وא‬
‫‪ َ َ » :‬א ِ א َ ْ ِ َذ ْ ِ «‪.‬‬
‫ُ‬
‫א‬ ‫وف َ ْ ِ ُ א ْ ِ و‬ ‫א عא א ‪:‬‬
‫ْ َ َْ َ ُ ْ َ ََ‬ ‫ٌ‬
‫َ َ א ٌ‪:‬‬ ‫و‬
‫‪ِ» :‬إن«‬ ‫א ول‬
‫ٍء«‪.‬‬ ‫א ِ ُ כ ِّ‬ ‫‪ِ» :‬إن א َ א‬
‫‪» :‬أَن«‬ ‫وא א‬
‫ٍء«‪.‬‬ ‫כ ِّ‬ ‫אدر‬
‫ٌ‬ ‫ت‪ :‬أَن א َ א‬
‫‪» :‬א ْ َ َ ْ ُ‬
‫‪َ» :‬כ َن«‬ ‫وא א‬
‫אر«‪.‬‬ ‫َ‬
‫‪َ» :‬כ ن א ْ َ َ َאم َ ٌ‬
‫‪ِ ٰ » :‬כ «‬ ‫وא א‬
‫אز א ْ َ א ِ ُ ٰ ِכ א ْ َ א ِ א ٌ «‪.‬‬ ‫‪ »:‬א َ َ‬
‫َ‬
‫‪« َ َ»:‬‬ ‫وא א‬
‫ْ‬
‫ٍ‬
‫وق כ ّ ِ أ «‪.‬‬ ‫ِ‬
‫‪ َ ْ َ » :‬א ْ ْ َ َ ْ ُز ٌ‬
‫‪« َ َ»:‬‬ ‫وא אدس‬
‫‪ َ َ » :‬א َ א َ א ِ َذ ْ ِ «‪.‬‬
‫ُ‬
‫َ ِא ْ ِ ْ ِ «‪.‬‬ ‫وف א ْ ُ َ‬
‫‪» :‬א ْ ُ ُ َ‬ ‫و ه א ِّ ُ ُ‬

‫אء א ْ ُ ْ َ ِ ِ‬‫‪ِ» :‬إ « א ْ ِ ِ ْ ِ‬ ‫وא א‬


‫ْ َ‬
‫א«‪.‬‬ ‫‪» :‬א ْ َ ْ ِ َ ُ ُ َ ِ ّ َ ٌة א ْ َ ِ ِإ א א َ َ ُ َ ِّ َ ٌ‬
‫‪ ِ َِْ « »:‬אْ ِ ْ ِ‬ ‫وא א‬
‫‪ َ » :‬א ِ َ َ ٍ א ٌ «‪.‬‬
‫ّ‬

‫‪6‬‬
‫אن א ِ و ِ ِ‬
‫אن א‬ ‫ِ‬ ‫אن‬ ‫‪:‬‬ ‫א عא א‬
‫َ ْ َ َ ْ ْ َ َ ْ َ ْ َ ََ‬
‫و א‪:‬‬
‫» َ א«‪،‬‬ ‫‪-١‬‬
‫و» َ «‬ ‫‪-٢‬‬
‫אْ َ َ ِ‬
‫אن ِـ» َ َ «‬
‫ْ‬ ‫ُ َ‬
‫‪:‬‬
‫ٍ‬
‫כאن«‪،‬‬ ‫» َ א א ُ א ُ َ َ ِّכ ًא ِ‬
‫و» َ َ ٌء ُ َ א ِ ً א ِ ِ א «‪.‬‬
‫ْ‬
‫אرع‬
‫َ‬ ‫َ א‬ ‫وف َ ْ ِ ُ א‬
‫ٌ‬ ‫א عא א ‪:‬‬
‫أر ٌ‪:‬‬ ‫و‬
‫‪» :‬أَْن«‬ ‫א ول‬
‫أَْن أُ ِ َ א َ א «‪.‬‬ ‫‪» :‬أُ ِ‬
‫‪«ْ َ» :‬‬ ‫وא א‬
‫«‪.‬‬ ‫כא‬ ‫‪ ِ ْ َ ْ َ»:‬א ُ א‬
‫َ‬
‫‪َ» :‬כ «‬ ‫وא א‬
‫ْ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ُ‬
‫ُ َل א ْ ُ ْ ِ َכ أ َ ّ َ א ْ ْ «‪.‬‬ ‫ِ‬ ‫ُ‬ ‫‪» :‬أ‬
‫َ‬ ‫ْ‬
‫‪ِ» :‬إَذْن«‬ ‫وא א‬
‫ِכ‪:‬‬
‫‪ِ» -‬إَذْن َ ْ ُ َ א ْ َ َ «‪ ْ َ ِ ،‬אل‪:‬‬
‫‪» -‬أُ ِ ُ א َ א «‪.‬‬

‫َ א ُ ِאرَع‬ ‫‪َ :‬כ ِ َ ٌ‬


‫אت َ ْ ِ ُم א‬ ‫א عא א‬
‫َ َ ْ َة‪:‬‬ ‫و‬
‫َ‬
‫‪« َ»:‬‬ ‫א و‬
‫ْ‬
‫ص‪.[٣/١١٢ :‬‬ ‫َ ْ﴾ ]‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫رة א‬
‫א ‪َ ْ َ ْ َ ﴿ :‬و َ ْ ُ‬

‫‪7‬‬
‫‪ َ » :‬א«‬ ‫وא א‬
‫‪ َ » :‬א َ ْ َ ْ ُ ْ ِ ي«‪.‬‬
‫‪ُ َ :‬م א ْ َ ْ ِ‬ ‫وא א‬
‫‪ ً َ َ ْ َ ْ ِ » :‬א ً א«‪.‬‬
‫َ‬
‫‪ « َ»:‬א ْ ِ‬ ‫وא א‬
‫‪.« ْ ِ ْ ُ َ » :‬‬
‫ً وא ً א‪.‬‬ ‫و ه א ْ َْر َ ُ َ ْ ِ ُم‬
‫‪ِ» :‬إْن«‬ ‫وא א‬
‫‪ِ» :‬إْن َ ُ ْ ‪ُ َ ْ ُ :‬ذ ُ ُכ«‪.‬‬
‫ْ‬
‫‪ َ ْ َ » :‬א«‬ ‫وא אد‬
‫‪ َ ْ َ » :‬א َ ْ َ ْ ‪َْ ْ ُ :‬ل «‪.‬‬
‫‪ َ » :‬א«‬ ‫وא א‬
‫َ א ِ א «‪.‬‬ ‫ٍ‪ ْ ِ َ :‬ه‬ ‫‪َ » :‬א َ ْ َ ْ‬
‫‪«ْ َ » :‬‬ ‫وא א‬
‫א ً א‪َُ :‬כ ْ َא ِ א«‪.‬‬ ‫‪ً َ َ ْ َ َْ ْ َ»:‬‬
‫ً‬
‫‪» :‬أَ ْ َ «‬ ‫وא א‬
‫ت«‪.‬‬‫‪» :‬أَ ْ َ َُכ ْ ‪ِ ْ ُ :‬رْכَכ א ْ َ ْ ُ‬
‫‪« ََ»:‬‬ ‫وא א ة‬
‫‪ْ ِ ْ َ : ْ ُ ْ َ َ َ » :‬כ«‪.‬‬
‫‪» :‬أَ «‬ ‫وא אد َ َ ْ َة‬
‫َ‬
‫‪» :‬أَ ُ ْ ِ ْ ‪َ ْ َ ْ َ :‬כ א ُ א «‪.‬‬
‫‪» :‬أَي«‬ ‫َة‬ ‫وא א َ‬
‫‪» :‬أَي َ א ِ ٍ َ ََכ ‪ ْ ِ ُ :‬א ُ א «‪.‬‬
‫ْ ْ‬
‫‪ َ ُ َ » :‬א«‬ ‫َة‬ ‫وא א َ‬
‫ْ‬
‫ِ‬
‫‪ َ ُ َ » :‬א َ ْ َ ْ ‪ُْ :‬כ َ ْ ْ ُכ«‪.‬‬
‫ْ‬

‫‪8‬‬
‫َة ‪ِ» :‬إْذ َ א«‬ ‫وא א َ‬
‫‪ِ» :‬إْذ َ א َ ُ ْ ‪ُ َ ْ َ ْ ْ ُ :‬כ«‪.‬‬
‫َ‬
‫َة ‪ِ» :‬إَذא َ א«‬ ‫وא א َ‬
‫‪ِ» :‬إَذא א َ ْ ِ ْ ِ כ‪َُ :‬כ َ א ِ‬
‫אس«‪.‬‬
‫ْ َْ‬ ‫َ ْ َ‬
‫ِ ‪ً َ » :‬א« و» َ َ ًאء«‪.‬‬ ‫ة ِم ِ‬ ‫و هא ِ ى‬
‫ْ‬ ‫ْ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ُ ْ َْ ِ ُ َ َْ‬
‫[‬ ‫א א‬ ‫] ‪ -٢‬א א‬
‫ٌ‪:‬‬ ‫و»א ْ ِ א ِ «‬
‫َ‬
‫ًא‬ ‫‪:‬אْ ِ ْ ُ‬ ‫א ّول‬
‫כ ِ ْ ٍ َ َ ُ وَْ ِ ُ ‪،‬‬
‫ْ‬
‫‪:‬‬
‫ٍء«‪،‬‬ ‫» َ ََ א ُכ‬
‫آن ُ ُ و ً «‪.‬‬ ‫و» َ َ َل א ْ ُ ْ ُ‬
‫ٍع‪:‬‬ ‫و ُ כ ِّ ٍ‬
‫‪َ ً ْ ِ » :‬א א«‪،‬‬ ‫َכ َ ً א ُ‬ ‫أ‪ْ -‬ن َ‬
‫‪ ِ َ » :‬א ُ א «‪.‬‬
‫َ‬
‫‪َ ً ْ ِ » :‬א ِ ً א«‪،‬‬ ‫ٍب ُ‬ ‫אج إ َ ٍ‬ ‫وإن َ ‪ ،‬א ْ َ َ‬
‫ِ‬ ‫ب‪ْ -‬‬
‫َ‬
‫‪:‬‬
‫ً א כ ً א«‪،‬‬ ‫אن א ُ א‬‫»َכ َ‬
‫אب«‪،‬‬ ‫ُْ َ ِ א‬ ‫و» אر א ْ א ِ‬
‫َ َ َ‬
‫ً א א ِ א «‪،‬‬ ‫ُ‬
‫ِ‬ ‫و» َ א َزَאل א ْ ُ ْ‬
‫א ن«‪،‬‬ ‫وح دא ً‬ ‫َ א َدَאم א ُ‬ ‫و» ُ ْ َ ُ א ْ َ ُ‬
‫و» َ َ א ُ א ِ ْ ً א«‪.‬‬
‫ْ‬
‫‪ :‬א ْ ُ א ْ َא ِ ِ‬ ‫وא א‬
‫ِم‪،‬‬ ‫َْ َ ُ َ َ َ ِ א‬
‫‪» :‬כ َ ُ ٍد‪ٌ ِ ْ ُ :‬ق َ َ ُ ه َ َ َ «‪.‬‬

‫‪9‬‬
‫‪ :‬א ْ א ْ َ ْ ُ ِل‬ ‫وא א‬
‫ُ‬
‫ل‪ِ،‬‬ ‫ِ‬
‫אْ َ ْ ُ‬ ‫َْ َ ُ َ َ َ‬
‫‪» :‬כ َא ِ ٍ ‪ٌ ْ َ :‬ل َ ْ َ ُ «‪.‬‬
‫ُ‬
‫‪ :‬א ِّ َ ُ א ْ ُ َ َ ُ‬ ‫وא א‬
‫َ ِ א‪،‬‬ ‫أ ًא َ َ‬
‫אدة‪ َ َ ٌ َ َ :‬א ُ א‪ ،‬وא ْ َ ْ ِ ُ‪ َ َ ٌ ِ َ :‬א ُ א«‪.‬‬ ‫ُ‬ ‫‪» :‬א‬
‫َ‬
‫‪:‬אْ ُ א ْ ِ ِ‬ ‫وא א‬
‫َ ِ‪،‬‬ ‫أْ ً א َ َ‬
‫َ‬
‫א ْ َ א ِ ِ «‪.‬‬ ‫א ِ‬ ‫ِ‬
‫ْ ْ ُ‬ ‫‪ » :‬א ْ ر ٍ أَ ْ َ َ‬
‫‪ :‬א ْ َ ْ َ ُر‬ ‫وא אدس‬
‫َ ِ‪،‬‬ ‫أ ًא َ َ‬
‫ُ ه א در ً א«‪.‬‬ ‫‪ ِ ُ » :‬א ُ א ِإ ْ ًَאء‬
‫ً‬
‫אف‬ ‫‪ :‬אْ ِ ْ ُ אْ ُ َ ُ‬ ‫وא א‬
‫َ َ אْ َ ‪،‬‬
‫אدُة א ِ א ‪.« َ :‬‬ ‫‪َ َ »:‬‬
‫ِ‬
‫ٌْ‬
‫‪ :‬א ْ ِ ْ א ْ ُ َ א אم‬ ‫وא א‬
‫ُ ْ ُ‬
‫َ َ א ْ َ‪،‬‬
‫ون َرْכ َ ً «‪.‬‬ ‫‪» :‬א َ ِאو ُ‬
‫‪ َ ْ َ :‬אْ ِ ْ ِ‬ ‫وא א‬
‫َ ْ َ ْ ٍ‪،‬‬ ‫ٍ‬ ‫أي‪ :‬כ‬
‫ُ َ‬
‫‪:‬‬
‫א ِ א «‪،‬‬ ‫ِ‬
‫אت א ْ ُ ْ ُ‬ ‫»ََْ َ‬
‫אכ َذ ْ א«‪،‬‬ ‫و» َ ِ‬
‫ً‬ ‫َ‬
‫و ‪ َ » :‬א א ْ א َرא َ ٌ«‪،‬‬ ‫ِ‬
‫َ‬
‫ِ‬
‫أن כ َن ُ َ א ُ ُ ُ «‪.‬‬ ‫و ‪َ ْ ِ ِ َ ْ َ » :‬א ِ ْ‬
‫ِ‬

‫‪10‬‬
‫ي[‬ ‫א‬ ‫] ب‪ -‬א א‬
‫و»א ْ َ ْ َ ِ ي« א אن‪:‬‬
‫َ ِأ وא ْ َ ِ‬ ‫ِ‬
‫‪َ :‬رא ُ א ْ ُ ْ َ‬ ‫א ول‬
‫َ‬
‫ٌ ر ُل א «‪.‬‬ ‫‪َ ُ»:‬‬
‫ِאرِع‬ ‫‪َ :‬رא ِ ُ א ْ ِ ْ ِ א ْ ُ َ‬ ‫وא א‬
‫א א א ِ َ «‪.‬‬ ‫‪ ُ َ َْ»:‬א ُ‬

‫‪11‬‬
‫ل‬ ‫א‬ ‫א אب א א ‪:‬‬
‫َ ‪:‬‬ ‫و‬
‫ْ‬
‫ل א ْ َ َ א َ ِ‪،‬‬ ‫أ‪-‬‬
‫אب َ ْ ِ ‪.‬‬
‫َ إ ِ‬ ‫ل א ِ ِ ‪ ،‬أي‪ :‬إ א ُ כ ن‬ ‫ب‪ -‬و‬
‫ُ‬ ‫َ‬
‫א [‬ ‫ل א‬ ‫] أ‪ -‬א‬
‫אع‪:‬‬
‫ُب א ّوُل أر ُ أ ٍ‬ ‫א‬
‫ع‪،‬‬ ‫‪-١‬‬
‫ب‪،‬‬ ‫‪ -٢‬و‬
‫ِ ‪،-‬‬ ‫א‬ ‫ور ‪ّ َ ْ ُ -‬‬ ‫‪ -٣‬و‬
‫‪.-‬‬ ‫א‬ ‫وم ‪ّ َ ْ ُ -‬‬ ‫‪ -٤‬و‬

‫ع[‬ ‫لא‬ ‫] ‪ -١‬א‬


‫ٌ‪:‬‬ ‫أ ّ א »א ْ َ ُ ُع«‬
‫ْ‬
‫‪ :‬א ْ َא ِ ُ‬ ‫א ّول‬
‫א א ِ َ «‪.‬‬ ‫א ُ א‬ ‫‪» :‬ر ِ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫ِ‬ ‫‪َ :‬א ِ א ْ َ א ِ‬ ‫وא א‬
‫ُ‬
‫א א ُ «‪.‬‬ ‫‪» :‬ر ِ‬
‫َ‬ ‫ُ‬
‫‪ :‬א ْ ُ َ َ أُ‪،‬‬ ‫وא א‬
‫ْ‬
‫‪:‬א‬ ‫وא א‬
‫ْ ََُ‬
‫م«‪.‬‬ ‫ة وא‬ ‫א‬ ‫ِ‬
‫אء‬ ‫َא َ א‬
‫ُ‬ ‫‪ٌ َ ُ»:‬‬
‫ِ‬
‫َ َא א‬ ‫אن« وأَ‬
‫‪ :‬א ْ ُ »َכ َ‬ ‫وא א‬
‫ً א כ ً א«‪.‬‬ ‫א‬ ‫אن א ُ‬
‫‪َ» :‬כ َ‬
‫אب »ِإن«‬
‫َ ِ‬ ‫‪:‬‬ ‫وא אدس‬
‫ََُ‬
‫‪ِ» :‬إن א ْ ْ َ َ «‪.‬‬
‫َ‬

‫‪12‬‬
‫אْ ِ ْ ِ‬ ‫‪ِ َِْ « » ُ َ َ :‬‬ ‫وא א‬
‫ُ ٍאء َ ْ ٌل«‪.‬‬ ‫‪َ َ َ »:‬‬
‫ُ‬ ‫َ‬
‫« א ْ ُ َ َ َ ِ ِـ» َ َ «‬ ‫‪ :‬א » א« و»‬ ‫وא א‬
‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬
‫‪:‬‬
‫» َ א א َכ َ ِ ً א ِ ْ َ א ِ ِ «‪،‬‬
‫ُ‬
‫و» َ َ َ ٌ َ َ ً «‪.‬‬
‫א َ א ِ ِ وא ْ َ َ ِאزِم‬ ‫‪ :‬א ْ ِ ُ א ْ َ ِאرع א ْ َ א ِ‬
‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫وא א‬
‫‪ ِ ُ » :‬א ُ א א َ א ُ َ «‪.‬‬

‫ب[‬ ‫لא‬ ‫] ‪ -٢‬א‬


‫‪:‬‬ ‫َ‬ ‫وأ א »א ْ َ ْ ُ ُب«‬
‫َ‬
‫ْ ُ ُل א ْ ُ ْ َ ُ‬ ‫‪:‬אْ َ‬ ‫א ول‬
‫ً א«‪.‬‬ ‫َ ُ‬ ‫‪ً َ ْ َ ُ ُْ » :‬‬
‫ْ ُ ُل‬ ‫‪:‬אْ َ‬ ‫وא א‬
‫َ א «‪.‬‬ ‫‪» :‬أَ ْ ُ )‪ (١‬א‬
‫ُ‬
‫ْ ُ ُل‬ ‫‪:‬אْ َ‬ ‫وא א‬
‫אن«‪.‬‬
‫َر َ َ َ‬ ‫‪»:‬‬
‫ُ ْ َ َْ‬
‫ْ ُ ُل‬ ‫‪:‬אْ َ‬ ‫وא א‬
‫َ َ א ِ َ َ ِאة א ِ א «‪.‬‬ ‫)‪(٢‬‬
‫‪» :‬أ َ ْ َ ُ‬
‫ً ْ‬
‫َ ْ ُ ُل َ َ‬ ‫‪:‬אْ‬ ‫وא א‬
‫אل‪ ،‬و َ َ و َ َ َ כ«‪.‬‬‫‪ َ َْ»:‬אْ َ ُ‬
‫ْ‬
‫אل‬
‫َ ُ‬ ‫‪:‬אْ‬ ‫وא אدس‬
‫‪» :‬أَ ْ ُ )‪ (٣‬א َ א َ א ِ ً א َرא ِ א«‪.‬‬
‫ً‬ ‫ُ‬

‫‪1‬‬
‫‪.‬‬ ‫א‬ ‫أو‪» :‬אُ ْ ْ «‬
‫ُ‬
‫‪.‬‬ ‫א‬ ‫أو‪ِ » :‬א ْ َ ْ «‬ ‫‪2‬‬

‫‪3‬‬
‫‪.‬‬ ‫א‬ ‫أو‪» :‬אُ ْ ْ «‬
‫ُ‬

‫‪13‬‬
‫‪:‬א ْ ِ ُ‬ ‫وא א‬
‫אدة«‪.‬‬ ‫‪ » :‬אب א א ِ‬
‫ً‬ ‫َ َ َْ ُ‬
‫‪:‬אْ ُ ْ َْ َ‬ ‫وא א‬
‫אس إ א ْ َכא ِ «‪.‬‬ ‫‪ ُ ُ ْ َ»:‬אْ َ َ א ُ‬
‫َ‬
‫אن«‬ ‫אب »َכ َ‬ ‫ِ‬ ‫‪:‬‬ ‫وא א‬
‫ََُ‬
‫אد א ِ א «‪.‬‬ ‫ِ ِ‬
‫אن א ْ َ َ َכ ُ َ َ‬ ‫‪َ» :‬כ َ‬
‫אب »ِإن«‬ ‫ِ‬ ‫‪:‬א‬ ‫وא א‬
‫ْ ُ‬
‫‪» :‬إن א َ َאل َ «‪.‬‬
‫وא ِאدي َ ‪ :‬א » « ِ َ ْ ِ א ْ ِ ْ ِ‬
‫ْ ُ‬ ‫َ َ َ‬
‫ٌ«‪.‬‬ ‫אب‬‫‪َ » :‬א َ َ ُ ْ َ ٍ‬
‫» א« و» « א ْ ُ َ َ ِ ِـ» َ َ «‬ ‫‪:‬‬ ‫وא א ِ‬
‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫‪:‬‬
‫» א א ْ ِ ُ َ َ ً «‪،‬‬
‫َ‬
‫ِ‬
‫و» َ ِ َ ٌ َ א َ ًة«‪.‬‬
‫‪ :‬א ْ ِ ْ ُ א ْ ُ َ ِאرُع א ي َد َ َ إ َ ى א َ א ِ ِ‬ ‫وא א َ‬
‫َ‬
‫أن ُ ْ َ ُذ ُ ِ «‪.‬‬ ‫ْ‬ ‫‪» :‬أُ ِ‬
‫َ‬
‫ور [‬ ‫لאْ َ‬ ‫] ‪ –٣‬א‬
‫ور« َ א ْ َ ِ‬
‫אن‪:‬‬ ‫ُ‬ ‫وأ ّ א »א ْ َ‬
‫ِ‬
‫َ ّ‬ ‫ِ َ ْ ِف א ْ‬ ‫ور‬
‫‪:‬אْ َ ْ ُ ُ‬ ‫א ول‬
‫َ ٍص«‪.‬‬ ‫)‪(١‬‬
‫َ ُ ِِ ْ‬ ‫‪» :‬أ َ ْ‬
‫ِא ْ ِ َ א َ ِ‬
‫ور‬
‫‪:‬אْ َ ْ ُ ُ‬ ‫وא א‬
‫‪َ» :‬ذ ْ ُ א ْ َ ِ ُ َ ِّ ُد َ ْ «‪.‬‬
‫َ‬ ‫ْ‬

‫‪.‬‬ ‫א‬ ‫أو‪ِ » :‬א ْ َ ْ «‬ ‫‪1‬‬

‫‪14‬‬
‫وم [‬ ‫لאْ َ‬ ‫] ‪ –٤‬א‬
‫وم« َ א ِ ٌ ‪:‬‬‫وأ א »א ْ َ ْ ُ ُ‬
‫‪ :‬א ْ ِ ْ ُ א ْ ُ َ ِאرُع א ي َد َ َ إ َ ى א ْ َ َ ِאزِم‬ ‫و‬
‫‪ِ» :‬إْن ُ ِ ْ ‪ُ َ َ ْ ْ ُ :‬כ«‪.‬‬
‫َ‬
‫ل ِא ِ ِ [‬ ‫] ب‪ -‬א‬
‫َ‬
‫ٌ‪:‬‬ ‫َ‬ ‫ُب א א‬ ‫وא‬
‫ْ‬
‫‪ :‬א ِّ َ ُ‬
‫)‪(١‬‬
‫א ول‬
‫‪ » :‬أَ ْ ُ )‪ (٢‬א َ א ْ َ ِ «‪.‬‬
‫َ‬ ‫ُ‬
‫وف א ْ َ َ ِة‪:‬‬‫ِ‬
‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫ِ א‬ ‫)‪(٣‬‬
‫‪:‬אْ َ ْ ُ‬ ‫وא א‬
‫َ‬ ‫ُ‬
‫‪ -١‬א ُאو‬
‫‪» :‬أُ ِ ُ א َ وא ُ َل«‪.‬‬
‫‪ -٢‬وא ُאء‬
‫אم«‪.‬‬ ‫‪َْ ِ َ » :‬כ ِ ُة א ْ ِ ْ ِ ِ ِ‬
‫אح َ א ْ َ ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬
‫‪ -٣‬و» ُ «‬
‫‪ ُ ِ َ » :‬א ْ ِ ْ ُ א ْ َ َ ُ «‪.‬‬
‫ُ‬
‫‪ -٤‬و» َ «‬
‫م«‪.‬‬ ‫ة وא‬ ‫א‬ ‫ُאء‬ ‫א‬ ‫אس َ‬
‫אت א ُ‬
‫‪َ َ»:‬‬
‫‪ -٥‬و»أَْو«‬
‫َ أَْر َ ً א أَْو َ َ א ِ א«‪.‬‬
‫‪ ِّ َ » :‬א‬
‫ً‬
‫‪ -٦‬و»ِإ א«‬
‫‪ِ» :‬א ْ َ ْ ِإ א َوא ِ א ِ‬
‫وإ א ُ ْ َ َ א«‪.‬‬
‫ً‬

‫אب »א ْ َ ْ ُ َف«‪.‬‬ ‫א‬ ‫ِ‬ ‫‪1‬‬


‫ِ‬ ‫»א ّ َ ُ « َ ْ َ ُ‬
‫‪2‬‬
‫‪.‬‬ ‫א‬ ‫أو‪» :‬אُ ْ ْ «‬
‫ُ‬
‫אب »א ْ َ ْ ُ َف َ َ ِ «‪.‬‬
‫ِ‬ ‫א‬ ‫أي‪ :‬א ْ َ ْ ُ ُف‪ .‬و»א ْ َ ْ ُ ُف« َ ْ َ ُ‬
‫‪3‬‬
‫ْ‬

‫‪15‬‬
‫‪ -٧‬و»أَْم«‬
‫َ ْ ُ ُ أَْم َ َ َ ؟!«‪.‬‬ ‫‪» :‬أَِر َ َאء א ِ א‬
‫‪ -٨‬و» َ «‬
‫َ ِ ًא«‪.‬‬ ‫‪ِ» :‬א ْ َ ْ َ א ِ ً א‬
‫ّ‬
‫‪ -٩‬و» َ ْ «‬
‫َ ْ ‪ ِ َ :‬א«‪.‬‬ ‫‪» :‬أَ ْ ُ ُ )‪، ً َ َ (١‬‬
‫ًّ‬
‫‪ -١٠‬و» ٰ ِכ ْ «‬
‫ْ ِإ ْ َ ٌص«‪.‬‬ ‫אء‪ِ ٰ ،‬כ‬ ‫‪ِ »:‬‬
‫ِر َ ٌ‬ ‫َ‬
‫ِ )‪(٢‬‬
‫‪ :‬א ْכ ُ‬ ‫وא א‬
‫‪» :‬أَ ْ ُ ُ )‪ (٣‬א ْ ِ ْ َ َص א ْ ِ ْ َ َص«‪،‬‬
‫‪» :‬אُ ْ ِכ א ُ َب כ א«‪.‬‬ ‫و‬
‫ُ‬
‫)‪(٤‬‬
‫َ ُل‬ ‫‪:‬א‬ ‫وא א‬
‫َْ‬
‫‪» :‬אُ ْ ْ َر כ إ ٰ َ א ْ َ א َ ِ َ «‪،‬‬
‫ُ‬
‫)‪(٥‬‬
‫«‪،‬‬ ‫אس َ ْ َ َ א َ א‬ ‫א َ‬ ‫‪» :‬أ َ ْ ُ ُ‬ ‫و‬
‫‪» :‬أَ ْ َ ُ )‪ (٦‬א َ א َ «‪.‬‬ ‫و‬
‫ْ ُ אْ ِ‬
‫אن‬
‫ََ‬ ‫‪َ :‬‬ ‫وא א‬
‫ٍ‬
‫ة وא م«‪.‬‬ ‫א‬ ‫‪» :‬آ َ א ِ َ ِ ِ ّ َ א ُ َ‬

‫‪1‬‬
‫‪.‬‬ ‫א‬ ‫ُْ ْ«‬ ‫أو‪» :‬אُ‬
‫אب »א ْ ُ َ כ َ «‪.‬‬ ‫א‬ ‫»א ْ ِ‬ ‫‪2‬‬
‫ِ‬ ‫ُ« َ ْ َ ُ‬ ‫אכ‬
‫‪3‬‬
‫א ‪.‬‬ ‫ُْ ْ«‬ ‫أو‪» :‬אُ‬
‫אب »א ْ ُ َ َل ِ ْ ُ «‪.‬‬‫ِ‬ ‫א‬ ‫»א ْ َ َ ُل« َ ْ َ ُ‬
‫‪4‬‬
‫ْ‬
‫‪5‬‬
‫א ‪.‬‬ ‫أو‪» :‬אُ ْ ُ ْ «‬
‫‪.‬‬ ‫א‬ ‫أو‪ِ » :‬א ْ َ ْ «‬ ‫‪6‬‬

‫‪16‬‬
‫אب‬ ‫א‬ ‫‪:‬‬ ‫א אب א א‬
‫אب [‬ ‫אت א‬ ‫]‬
‫ٌف‪.‬‬ ‫ٌف‪ ،‬ج‪ -‬أو‬ ‫כ ٌ‪ ،‬ب‪ -‬أو‬ ‫و ‪ :‬أ‪ -‬إ א‬
‫ث‪:‬‬
‫ٌ‬ ‫أ‪ -‬و»א ْ َ َכ ُ «‬
‫َ‬
‫‪، ٌ َ -١‬‬
‫‪ -٢‬و َ ْ َ ٌ ‪،‬‬
‫وכ ْ ٌة‪.‬‬ ‫‪-٣‬‬
‫َ َ‬
‫ب‪ -‬و»א ْ َ ُف« أر ٌ‪:‬‬
‫ْ‬
‫‪َ -١‬وٌאو‪،‬‬
‫אء‪،‬‬
‫‪ -٢‬و َ ٌ‬
‫‪ -٣‬وأَ ِ ٌ ‪،‬‬
‫‪ -٤‬و ُ ٌن‪.‬‬
‫‪:-‬‬ ‫א‬ ‫ٌ‪َ ْ ُ-‬‬ ‫ج‪ -‬و»א ْ َ ْ ُف«‬
‫ُف א כ ‪،‬‬ ‫‪-١‬‬
‫‪ -٢‬و ُف א ِ ‪،‬‬
‫‪ -٣‬و ُف א ن‪.‬‬
‫ُ َ َ ةٌ‪.‬‬ ‫א‬
‫َ‬
‫] أ אع א ْ ُ ْ ِب [‬
‫َ‬
‫ه א ْ َ َ ِة‪ ،ٌ َ ْ ِ :-‬ن إ א َ א‪:‬‬ ‫א‬ ‫א أُ ِ‬ ‫אس إ‬‫ِب« ‪ -‬א ِ‬ ‫وأ אع »א‬
‫َ‬ ‫ْ َ‬ ‫ُ ُْ َْ‬
‫أ‪ -‬إ א א כ ِ א ْ َ ْ َ ِ ‪،‬‬
‫‪،‬‬ ‫ب‪ -‬أو א وف א‬
‫‪،‬‬ ‫אن א‬ ‫و א ُ‬

‫‪17‬‬
‫ف‪،‬‬ ‫א‬ ‫כ‬ ‫ج‪ -‬أو א‬
‫ف‪،‬‬ ‫א‬ ‫وف‬ ‫د‪ -‬أو א‬
‫‪.‬‬ ‫אن א‬ ‫و א ُ‬

‫כ אْ َ ْ َ ِ [‬ ‫ب א‬ ‫] أ‪ -‬א‬
‫وא ّول‪:‬‬
‫أ‪ -‬إ א » َאم א ْ ِ ْ ِ‬
‫אب«‬
‫َ‬
‫أن כ َن‪:‬‬ ‫ْ‬ ‫و‬
‫‪،‬‬ ‫‪ :‬א‬ ‫ر ُ‬
‫‪،‬‬ ‫‪ :‬א‬ ‫و‬
‫ُ‬
‫‪ :‬א כ ة‪.‬‬ ‫و ه‬
‫وذ כ‪» -١ :‬א ْ ُ ْ ُد א ْ ُ ْ َ ِ ُف«‪ -٢ ،‬و»א ْ َ ْ ُ א ْ ُ َכ א ْ ُ ْ َ ِ ُف«‪.‬‬
‫ُ‬ ‫َ‬
‫‪:‬‬
‫م«‪،‬‬ ‫א‬ ‫ُل‬ ‫» َ َאء א א‬
‫م«‪،‬‬ ‫א‬ ‫َل‬ ‫و» َ ْ َא א‬
‫م«‪.‬‬ ‫א‬ ‫ِل‬ ‫و»آ َ א א‬
‫‪:‬‬ ‫و‬
‫ِ‬
‫אء ُכ ُ ٌ «‪،‬‬ ‫א‬ ‫» َ َ َل‬
‫ْ َ א א כ َ «‪،‬‬ ‫و» َ‬
‫א כ ِ «‪.‬‬ ‫و»آ َ א‬
‫ب‪ -‬وإ א » َא ِ ُ א ْ ِ ْ ِ‬
‫אب«‬
‫َ‬
‫َ ‪:‬‬ ‫و‬
‫ْ‬
‫‪:‬‬ ‫‪-١‬‬
‫ٌ‬
‫‪،‬‬ ‫‪ :‬א‬ ‫ر ُ‬
‫‪.‬‬ ‫‪ :‬א‬ ‫‪،‬و ه‬ ‫و‬
‫ُ‬

‫‪18‬‬
‫وذ כ‪ َ » :‬א ْ ُ ْ َ ِ ِف«‪.‬‬
‫ُْ‬
‫‪:‬‬
‫م«‪،‬‬ ‫א‬ ‫» َ َאء َא أَ ْ َ ُ‬
‫م«‪،‬‬ ‫א‬ ‫و» َ ْ َא أ َ‬
‫م«‪.‬‬ ‫א‬ ‫َ‬ ‫و»آ َ א‬
‫‪:‬‬ ‫‪ -٢‬و‬
‫ٌ‬
‫‪،‬‬ ‫‪ :‬א‬ ‫ر ُ‬
‫‪ :‬א כ ة‪.‬‬ ‫و ‪،‬و ه‬
‫ُ‬
‫وذ כ‪ ُ ْ َ » :‬א ْ ُ َ ِ א א ِ «‪.‬‬
‫ُ‬
‫‪:‬‬
‫אت«‪،‬‬‫» َ َאء א ُ ْ ِ َ ٌ‬
‫אت«‪،‬‬‫ٍ‬ ‫و» َ ْ َא‬
‫אت«‪.‬‬‫و»آ א ِ ِ ٍ‬
‫َ ُ‬

‫[‬ ‫وف א ْ َ‬ ‫ب א‬ ‫] ب‪ -‬א‬


‫وא א ‪:‬‬
‫أ‪ -‬إ א » َאم א ْ ِ ْ ِ‬
‫אب«‬
‫َ‬
‫أن כ َن‪:‬‬ ‫ْ‬ ‫و‬
‫‪ :‬א אو‪،‬‬ ‫ر ُ‬
‫‪،‬‬ ‫‪ :‬א‬ ‫و‬
‫ُ‬
‫‪ :‬א אء‪.‬‬ ‫و ه‬
‫ِ ِ‬
‫אء א ُ ََכ ِّ ِ ُ ْ َدًة ُ َכ ًة«‪.‬‬ ‫وذ כ‪» :‬א ْ َ ْ َ ُאء א ِّ ُ א ْ ُ ْ َ ُ א ْ ُ َ א َ ُ إ‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫وذو ٍ‬
‫אل‪.‬‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫و ‪ -١ :‬أ ُ ه‪ -٢ ،‬وأ ُ ه‪ -٣ ،‬و َ ُ א‪ -٤ ،‬و َ ُ ه‪ -٥ ،‬و ُ ه‪َ ُ -٦ ،‬‬

‫‪19‬‬
‫‪:‬‬
‫م«‪،‬‬ ‫א‬ ‫» َ אء א أَ א ْ َ א ِ ِ‬
‫َ ُ‬
‫م«‪،‬‬ ‫א‬ ‫و» ْ َא أَ א א א ِ‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫م«‪.‬‬ ‫א‬ ‫و»آ א ِ َ ِ א א ِ‬
‫َ‬
‫אب«‬‫ب‪ -‬وإ ّ א » َא ِ ُ א ْ ِ ْ ِ‬
‫َ‬
‫ِْ َ ‪:‬‬ ‫و‬
‫ْ‬
‫‪-١‬‬ ‫‪:‬‬
‫ٌ‬
‫‪ :‬א אو‪،‬‬ ‫ر ُ‬
‫‪ :‬א אء‪.‬‬ ‫و ‪،‬و ه‬
‫ُ‬
‫وذ כ‪ ُ ْ َ » -١ :‬א ْ ُ َ כ ِ א א ِ ُ «‪ -٢ ،‬و»أُو ُ «‪ -٣ ،‬و»" ِ ْ ُ َ‬
‫ون" وأَ َ َ א ُ א«‪.‬‬
‫‪:‬‬
‫م«‪،‬‬ ‫א‬ ‫» َ َאء א א ْ ُ َ ُ َن‬
‫ْ‬
‫م«‪،‬‬ ‫א‬ ‫ِ‬
‫و» َ ْ َא א ْ ُ ْ َ َ‬
‫م«‪.‬‬ ‫א‬ ‫ِ‬
‫و»آ َ א ِא ْ ُ ْ َ َ‬
‫‪:‬‬ ‫‪ -٢‬و‬
‫ٌ‬
‫‪،‬‬ ‫‪ :‬א‬ ‫ر ُ‬
‫‪ :‬א אء‪.‬‬ ‫و ‪،‬و ه‬
‫ُ‬
‫ُ ْ َ ٍ «‪.‬‬ ‫وذ כ‪» -١ :‬א ْ ِ ُ«‪ -٢ ،‬و»א ْ َ ِ‬
‫אن«‪ -٣ ،‬و»"ِכ َ " ُ َ א ً א إ‬
‫َ‬
‫‪:‬‬
‫אب وא ُ ‪،«-‬‬ ‫ِ ِ ِ‬
‫» َ َאء א א ْ ْ َאن כ َ א ‪-‬أي‪ :‬א כ ُ‬
‫و»א ْ َא א ْ ِ ْ َ ِ ِכ َ א«‪،‬‬
‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬
‫و» َ ِ ْ َא ِא ْ ِ ْ َ ِ ِכ َ א«‪.‬‬
‫ْ‬ ‫ْ‬

‫‪20‬‬
‫ف[‬ ‫א‬ ‫כ‬ ‫ب א‬ ‫] ج‪ -‬א‬
‫כ نإ ‪:‬‬ ‫وא א ُ‬
‫» َאم א ْ ِ ْ ِ‬
‫אب«‬
‫َ‬
‫אن‪:‬‬ ‫و‬
‫‪:‬‬ ‫‪-١‬‬
‫ٌ‬
‫‪،‬‬ ‫‪ :‬א‬ ‫ر ُ‬
‫‪،‬‬ ‫‪ :‬א‬ ‫و‬
‫ُ‬
‫כ‪.‬‬ ‫ِف א‬ ‫‪:‬‬ ‫و َْ ُ‬
‫َ ٌف َ ِ ٌ «‪.‬‬ ‫ِ ِه َ ِ و‬ ‫َ ِ ْ‬ ‫و ‪» :‬א ْ ِ ْ ُ א ْ ُ َ ِאرُع א ي‬
‫ْ‬ ‫ٌ‬
‫‪:‬‬
‫ُ ْ ْم«‪.‬‬ ‫أن ُ ْ َ َ و‬
‫ْ‬ ‫»ُ ِ‬
‫َ‬
‫‪:‬‬ ‫‪ -٢‬و‬
‫ٌ‬
‫‪،‬‬ ‫‪ :‬א‬ ‫ر ُ‬
‫‪،‬‬ ‫‪ :‬א‬ ‫و‬
‫ُ‬
‫فא ِ ‪.‬‬ ‫‪:‬‬ ‫ُ‬ ‫و‬
‫َ ُف ِ ٍ «‪.‬‬ ‫و‬ ‫ِ ِه‬ ‫َ ِ ْ‬ ‫وذ כ‪» :‬א ْ ِ ْ ُ א ْ ُ َ ِאرُع א ي‬
‫ْ‬ ‫ٌ‬
‫‪:‬‬
‫א אر«‪.‬‬ ‫َ ِא‬ ‫أن َ ْ ُ َ א و‬
‫ْ‬ ‫»َ ْ ُ א َ א‬
‫ْ‬
‫ف[‬ ‫א‬ ‫وف‬ ‫ب א‬ ‫] د‪ -‬א‬
‫כ نإ ‪:‬‬ ‫وא א‬
‫» َא ِ َ א ْ ِ ْ ِ‬
‫אب«‬
‫َ‬
‫א ِن«‪.‬‬
‫ُ‬ ‫ٌ‬
‫ِ ِه‬ ‫و ‪» :‬א ْ ِ ْ ُ א ْ ُ َ ِאرُع א ي א َ َ‬

‫‪21‬‬
‫‪ :‬א ن‪،‬‬ ‫ُ‬
‫א‪.‬‬ ‫‪:‬‬ ‫ُ‬ ‫‪،‬و‬ ‫و‬
‫ُ‬
‫‪:‬‬
‫ُ ْ ِ َ א َ א«‪.‬‬ ‫אن َم א א ِ ‪ْ ُ ْ َ ،‬‬
‫أن َ ْ َ َ א א و‬ ‫»א ْ َو ِ אء وא ْ َ אء ْ َ ِ‬
‫ْ َ ُ ُ َ ُ َ َ‬

‫אب [‬ ‫] أ אع א‬
‫אب‪:‬‬
‫ُ‬ ‫א‬
‫כ رة‪.‬‬ ‫א‬ ‫א‬ ‫‪ ِ ْ َ » :‬א«‪ ،‬כ א‬ ‫א ْ ِ‬ ‫أ‪ -‬إن‬
‫ُ‬ ‫ْ َََ‬
‫‪ ِ ِ ْ َ » :‬א«‪،‬‬ ‫ِ‬
‫آ ه ُ‬ ‫ُ ِّ َر‬ ‫א ْ ِ‪،‬‬ ‫وإن‬
‫ب‪ْ -‬‬
‫َ َْْ‬
‫‪» :‬أ א א ْ َ א ِ «‪.‬‬
‫‪ ِّ َ َ » :‬א«‪،‬‬ ‫ِ‬
‫ُ ْر آ ه ُ‬ ‫‪،‬و‬ ‫א‬ ‫وإن‬
‫ج‪ْ -‬‬
‫َ ْ ِ א ْ َ إ ِ ْ ِ َ ِ «‪.‬‬ ‫َ ْ‬ ‫‪ َ َ » :‬כ ْ َא‬
‫ُْ‬

‫אو א‬ ‫א‪ ،‬وو‬ ‫א ‪،‬و‬ ‫هא‬ ‫אخ‬ ‫א‬ ‫ُ‬ ‫א‬

‫م‬ ‫أ‬ ‫אن‬ ‫אء א א وא‬ ‫א‬

‫)‪(٢٠٠٠/٠٦/٢٧‬‬

‫‪22‬‬
‫א‬ ‫כ אب א‬

‫‪٣ ....................................................................................‬‬ ‫א‬

‫)‪(٦٠‬‬ ‫א א‬ ‫א אب א ول‪:‬‬
‫)‪٤ .......................................................................... (٥٨‬‬ ‫א‬ ‫أ‪ -‬א א‬
‫)‪٤ .............................................................. (٤٩‬‬ ‫א‬ ‫א‬ ‫‪ -١‬א א‬
‫)‪٤ .......................................... (٢٠‬‬ ‫אً‬ ‫وف َ ُ א ْ ًא وא‬ ‫ٌ‬ ‫א ُع א ول‪:‬‬
‫‪٦‬‬ ‫)‪...................................... (٨‬‬ ‫وَ َ א‬ ‫وف َ ِ א‬ ‫ٌ‬ ‫א عא א ‪:‬‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫‪٧‬‬ ‫)‪................................... (٢‬‬ ‫و َ ِ אن א‬ ‫אن َ َ אن א‬ ‫‪:‬‬ ‫א عא א‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫‪٧‬‬ ‫אرع )‪.......................................... (٤‬‬
‫َ‬ ‫وف َ ِ א َ א‬ ‫ٌ‬ ‫א عא א ‪:‬‬
‫‪٧‬‬ ‫א אرع )‪....................................... (١٥‬‬ ‫‪ :‬כ אت م א‬ ‫א عא א‬
‫)‪٩ ................................................................. (٩‬‬ ‫א א‬ ‫‪ -٢‬א א‬
‫ي )‪١١ ......................................................................... (٢‬‬ ‫א‬ ‫ب‪ -‬א א‬

‫ل )‪(٣٠‬‬ ‫א‬ ‫א אب א א ‪:‬‬


‫א )‪١٢ ...................................................................... (٢٥‬‬ ‫ل א‬ ‫أ‪ -‬א‬
‫ع )‪١٢ .............................................................. (٩‬‬ ‫لא‬ ‫‪ -١‬א‬
‫ب )‪١٣ .......................................................... (١٣‬‬ ‫لא‬ ‫‪ -٢‬א‬
‫ور )‪١٤ ............................................................. (٢‬‬ ‫ل אْ َ‬ ‫‪ –٣‬א‬
‫وم )‪١٥ ............................................................. (١‬‬ ‫ل אْ َ‬ ‫‪ –٤‬א‬
‫)‪١٥ ........................................................................ (٥‬‬ ‫ل א‬ ‫ب‪ -‬א‬

‫אب )‪(١٠‬‬ ‫א‬ ‫‪:‬‬ ‫א אب א א‬


‫אب )‪١٧ .......................................................................... (١٠‬‬ ‫אت א‬
‫أ אع א ْ ُ ب )‪١٧ ................................................................................ (٩‬‬
‫َ‬
‫)‪١٨ ...................................................... (٣‬‬ ‫أ‪ -‬א ب א כ א ْ َ‬
‫)‪١٩ .................................................. (٣‬‬ ‫وف א ْ َ‬ ‫ب א‬ ‫ب‪ -‬א‬
‫ف )‪٢١ .................................................. (٢‬‬ ‫א‬ ‫כ‬ ‫ب א‬ ‫ج‪ -‬א‬
‫ف )‪٢١ ................................................. (١‬‬ ‫א‬ ‫وف‬ ‫ب א‬ ‫د‪ -‬א‬
‫אب )‪٢٢ ............................................................................... (٣‬‬ ‫أ אع א‬
‫‪٢٢ .....................................................................‬‬ ‫אب א‬ ‫أ‪ -‬א‬
‫ي ‪٢٢ .................................................................‬‬ ‫אب א‬ ‫ب‪ -‬א‬
‫‪٢٢ ...................................................................‬‬ ‫אب א‬ ‫ج‪ -‬א‬

‫‪23‬‬
ÂMİLLER (60)
I- LAFZÎ ÂMİLLER (58)
A- SEMÂÎ ÂMİLLER (49)
1- Harf-i Cerler (20)
،« ‫ » ِ ـ‬-٧ ،(‫ َـ‬/‫ َא ُم ) ِـ‬-٦ ،« َ َ » -٥ ،« ْ َ » -٤ ،« َ ‫ » ِإ‬-٣ ،« ْ ِ » -٢ ،(‫ َא ْ ُאء ) ِـ‬-١
َ
ِ
-١٣ ،(‫ـאء א ْ َ ـ َ ) َـــ‬ ِ
ُ ‫ َـ‬-١٢ ،(‫وאو א ْ َ ـ َ )َو‬
ُ َ -١١ ،«‫ » ُرب‬-١٠ ،« ‫ » َ ـ‬-٩ ،(‫ـאف )َכـــ‬ ُ ‫ َא ْ َכـ‬-٨
‫ » َ ـ ْ َ « )إذא א ـ َ َ ــא‬-١٨ ،«‫ » َ ـ َ א‬-١٧ ،« َ ‫ » َ ـ‬-١٦ ،« ُ ‫ » ُ ْ ـ‬-١٥ ،« ْ ‫ » ُ ـ‬-١٤ ،«‫» َ א َ ـא‬
.( ٍ َ ُ ِ ) « َ َ » -٢٠ ،( ِ ‫א‬ ‫» א« א‬ ‫ » َכ « )إذא د‬-١٩ ،( ِ َ
ْ ّ ْ ٌ
2- İsmini Nasb, Haberini Raf‘ Eden Harfler (Hurûf-i Müşebbehe bi’l-fiil) (8)
‫ » ِإ « ) ـ‬-٧ // ،« ‫ » َ َ ـ‬-٦ ،« َ ‫ » َ ـ‬-٥ ،« ‫ » ٰ ِכ‬-٤ ،«‫ » َכ َن‬-٣ ،«‫ » َأن‬-٢ ،«‫ » ِإن‬-١
ْ
ِ
.( ِ ْ ِ ْ ‫ » َ « ) ِ َ ْ ِ א‬-٨ ،( ِ ِ ُ ْ ‫אء א‬ ‫א‬
3- İsmini Raf', Haberini Nasb Eden Harfler (“Leyse”ye Benzeyen Harfler)
(2+2)
،(« َ َ »‫אن ـ‬ ُ ْ ‫ ) א‬، « َ » - ٢ ، «‫ » َ א‬- ١
ْ
ْ ِ » -٤ ،«‫ » َ َت‬-٣ :+)
.(«‫إن‬
4- Muzâri Fiili Nasb Eden Harfler (4+11)
ْ َ » -١
ْ َ ِ » -٤ ،« ْ ‫ » َכ‬-٣ ،« ْ َ » -٢ ،«‫أن‬
،«‫إذن‬
‫ »َْأو« ) ـ » ِإ َـ « أو » َכـ « أو‬-٨ ،« ‫ »َכـ‬-٧ ،« ‫ » َ ـ‬-٦ ،(‫ َ ُم א ْ ُ ُ ِد ) ِـ‬-٥ :+)
ْ ْ
ِ ‫وאو א ْ ْ ـ‬
َ ََُ - ١٢ ، ( ‫ـ‬ ِ ) ِ ‫א‬ ‫م‬
ِ ْ ُ َ - ١١ // ،(‫وאو א ْ َ ِ ِ )َو‬ ِ
ُ َ -١٠ ،(‫ א ْ َ ُאء א َ ِ ) َ ـ‬-٩ ،(« ‫» ِإ‬
.( َ ِ ‫ »َْأو« א ْ َ א‬-١٥ ،« ُ » -١٤ ،(‫ َ ُאء א ْ َ ْ ِ ) َ ـ‬-١٣ ،(‫)َو‬
5- Muzâri Fiili Cezm Eden Edâtlar (15+2)
a) Bir Muzâri Fiili Cezmeden Harfler (4)
.( ِ ْ ‫א‬ ) « َ » -٤ ،(‫ َ ُم א ْ َ ْ ِ ) ِـ‬-٣ ،«‫ » َ א‬-٢ ،« َ » -١
ْ
b) İki Muzâri Fiili Cezmeden Edâtlar (Cezmeden Şart Edâtları) (11+2)
،« ‫ »أَ ـ‬-٧ ،« ‫ » َ َـ‬-٦ ،(‫ »أَ ْ ـ َ « )أَ ْ َ َ ـא‬-٥ ،« ْ َ » -٤ ،«‫ » َ א‬-٣ ،«‫ » َ ْ َ א‬-٢ ،«‫إن‬ ْ ِ » -١
َ ِ » -١١ ،«‫ » ِ ْإذ َ א‬-١٠ ،«‫ » َ ْ ُ َ א‬-٩ ،«‫ » َأي‬-٨
،«‫إذא َ א‬
.(«‫ » َכ َ َ א‬-١٣ ،«‫אن‬
ْ َ َ‫ »أ‬-١٢ :+)
B- KIYÂSÎ ÂMİLLER (9)
1- Fiil 2- İsm-i Fâil 3- İsm-i Mef‘ûl
4- Sıfat-ı Müşebbehe 5- İsm-i Tafdîl 6- Masdar
7- İsm-i Muzâf 8- İsm-i Mübhem-i Tâm 9- Mânâ-yı Fiil
II- MANEVÎ ÂMİLLER (2)
1- Mübtedâ ve Haberi Raf‘ Eden Mânevî Âmil
2- Başında Nasb ve Cezm Eden Edât Bulunmayan Muzâri Fiili Raf‘ Eden
Mânevî Âmil.

24
ARAPÇA’DA AMEL BAKIMINDAN FİİLLER
I- TAM FİİLLER
A- LÂZIM FİİLLER (Mef’ûlün bih alamayan fiiller)
. ‫ إ‬،‫ ِא ْ َ َ َم‬،‫ َ ِ َض‬، َ ِ َ ، َ ِ َ ،‫ َ َغ‬، ُ َ ،‫ َ ِ َر‬،‫زرق‬
َ ِ َ ، َ ُ َ ، َ ُ َ ، َ َ ‫ َذ‬، َ َ َ ،‫َ َ َج‬
َ َ
B- MÜTEADDÎ FİİLLER (Mef’ûlün bih alabilen fiiller)
1- Bir Mef’ûlün bih Alan Müteaddî Fiiller
. ‫ إ‬،َ ْ َ َ ِ َ ، َ ِ َ ، َ َ َ ،‫ َ َ َب‬، َ َ َ
َ ،‫أכ َ َم‬،
2- İki Mef’ûlün bih Alan Müteaddî Fiiller
a) İki Mef’ûlü Aslında Mübtedâ-Haber Olmayan Müteaddî Fiiller (A‘tâ
ve Benzerleri / Menh ve Atâ’ Fiilleri)
. ‫ إ‬، َ َ ‫ َو‬، َ َ َ ،‫ َכ َ א‬، َ ، َ َ ،‫زود‬
َ َ َ َ ، َ َ ، َ ْ َ‫ أ‬، َ َ ْ َ‫ أ‬، َ َ ْ َ‫ أ‬، َ ‫ أَ ْ َכ‬، َ ْ َ‫أ‬
َ َ ،‫رزق‬
b) İki Mef’ûlü Aslında Mübtedâ-Haber Olan Müteaddî Fiiller
ba) Kalb Fiilleri (Ef‘âlü’l-Kulûb)
baa) Yakîn Fiilleri
َ -٥ ،‫ َدرى‬-٤ ،( َ َ َ ْ ‫ َ َ ) ِא‬-٣ ،( َ ْ ‫ َ ) ِא‬-٢ ، َ ْ َ‫ أ‬-١
. َ َ ‫ َو‬-٧ ، ِ َ -٦ ،‫رأى‬
َ َ َ َ ْ ْ َ
bab) Zan/Rüchân/Şek Fiilleri (Zanne ve Benzerleri)
. ْ َ -٨ ، َ -٧ ، َ ‫ َز‬-٦ ،‫ َ َאل‬-٥ ، َ ِ َ -٤ ،‫ َ َ א‬-٣ ، َ َ َ -٢ ، َ -١
َ
bb) Tahvîl/Tasyîr Fiilleri
. َ َ ‫ َو‬-٨ ،‫אدر‬ ِ ِ
َ َ َ -٧ ،‫ َرد‬-٦ ، َ َ َ -٥ ،‫ َ َ َכ‬-٤ ، َ َ -٣ ، َ َ ‫ א‬-٢ ، َ َ -١
3- Üç Mef’ûlün bih Alan Müteaddî Fiiller
َ َ -٨ ،َ َ -٧ ،َ َ ْ َ‫ أ‬-٦ ، َ َ -٥ ، َ َ ْ َ‫ أ‬-٤ ،‫ َ َأرى‬-٣ ، َ َ -٢ ، َ َ ْ َ‫ أ‬-١
.‫ث‬
II- NÂKIS FİİLLER
A- MUKÂREBE MANASI İFÂDE ETMEYEN NÂKIS FİİLLER (KÂNE VE
BENZERLERİ)
،‫َ َ א‬ ،‫אد‬ ِ ِ ِ َ ،‫آض‬
َ َ ، َ َ ‫ َر‬،‫رאح‬
َ َ ،‫אر‬
َ َ ،‫ َ َאء‬، َ َ َ ْ ‫ א‬،‫ َ َ َل‬،‫ א ْ َ َ َאل‬، َ ‫ ْאر‬،‫آل‬ َ ) ‫אر‬
َ َ -٢ ،‫כאن‬ َ َ -١
،‫َ ِ َح‬ ‫ َ א‬-١٠ ، َ ِ َ ‫ َ א‬-٩ ،‫زאل‬
َ َ ‫ َ א‬-٨ ، َ -٧ ،‫אت‬ َ َ - ٦ ، َ ْ َ ‫ أ‬- ٥ ، َ ْ َ ‫ أ‬- ٤ ، َ َ ْ َ ‫ أ‬- ٣ ،( َ َ َ
. َ َ -١٣ ،‫دאم‬َ َ ‫ َ א‬-١٢ ،‫ َ א א ْ َ כ‬-١١
ْ
B- MUKÂREBE MANASI İFÂDE EDEN NÂKIS FİİLLER (KÂDE VE
BENZERLERİ)
1- Mukârebe Fiilleri
.‫ َכ َب‬-٣ ،‫ َ ْأو َ َכ‬-٢ ،‫כאد‬
َ َ -١
َ
2- Recâ Fiilleri
. َ َ ْ َ ْ ‫ ِא‬-٣ ،‫ َ ى‬-٢ ، َ َ -١
َ
3- Şurû‘ Fiilleri
، َ ِ َ -٩ ، َ ِ َ -٨ ، َ َ َ -٧ ،َ َ ْ َ‫ أ‬-٦ ،‫ ِא ْ ى‬-٥ ، َ َ‫ أ‬-٤ ، َ َ َ‫ أ‬-٣ ،‫ ِא ْ َ َ َأ‬-٢ ،‫ َ َع‬-١
ََ َْ َ
. ‫ إ‬، َ َ ْ َ -١٢ ، َ -١١ ،‫ َ َאم‬-١٠

25
MA‘MÛLLER
MERFÛLAR MANSÛBLAR MECRÛRLAR MECZÛMLAR TÂBİLER
1- Harf-i cerden 1- Başında cezm 1- Sıfat
1- Fâil 1- Mef‘ûl-i mutlak sonra gelen edatı bulunan (Mevsûfa
isim muzari fiil tâbi)
2- Ma‘tûf
(Ma’tûfun
2- Nâibü’l-fâil 2- Mef‘ûlün bih 2- Muzâfun ileyh
aleyhe
tâbi)
3- Te’kîd
3- Mübtedâ 3- Mef‘ûlün fîh (Müekked
e tâbi)
4- Bedel
4- Mef‘ûlün leh (Mübdelin
4- Haber
(li-eclih) minhe
tâbi)
5- Nâkıs fiillerin 5- Atf-ı
(“Kâne” ve beyân
5- Mef‘ûlün maah
benzerlerinin) (Metbûuna
ismi tâbi)
6- “İnne” ve
benzerlerinin 6- Hâl
haberi
7- “Leyse”ye
benzeyen
7- Temyîz
“mâ” ve
“lâ”nın ismi
8- Cinsi
nefyeden
8- Müstesnâ
“lâ”nın
haberi
9- Başında
9- Nâkıs fiillerin
nasb ve
(“Kâne” ve
cezm edatı
benzerlerinin)
bulunmayan
haberi
muzari fiil
10- “İnne” ve
benzerlerinin
ismi
11- “Leyse”ye
benzeyen
“mâ” ve
“lâ”nın haberi
12- Cinsi
nefyeden
“lâ”nın ismi
13- Başında nasb
edatı bulunan
muzari fiil

26
İ‘RAB ALÂMETLERİ
KELİMENİN TÜRÜ RAF‘ NASB CER CEZM ÖRNEK
ِ
ٌ ‫َ َאء َא‬
1- Müfred Munsarif İsim Damme Fetha Kesre ----- ‫َرأَ ْ ُ َא ِ א‬
ً
ٍ ِ ‫َ ْ ُ َ َ َא‬
ِ ِ ‫אء َא‬
‫אن‬
َ َ َ
2- Tesniye (Müsennâ) ِ
Elif Yâ Yâ ----- ِ ْ َ ‫َرأَ ْ ُ َא‬
İsim
ِ ْ َ ِ ‫َ ْ ُ َ َ َא‬
‫َ َאء َא ِ َن‬
ُ
3- Cemi Müzekker Sâlim ِ ‫َא‬
İsim
Vâv Yâ Yâ ----- َ ِ ُ ْ َ‫َرأ‬
ِ
َ ِ ‫َ ْ ُ َ َ َא‬
ٌ َ ِ ‫َ َאء ْت َא‬
‫אت‬
4- Cemi Müennes Sâlim ٍ ِ ‫َא‬
İsim
Damme Kesre Kesre ----- ‫אت‬
َ ُ ْ َ‫َرأ‬
ٍ ِ ‫َ َא‬
‫אت‬
َ َ ُ ْ َ
‫ب‬ٌ ُ ‫َ َאء‬
5- Cemi Mükesser
(Teksir) İsim
Damme Fetha Kesre ----- ‫ُ ًא‬ ُ ْ َ‫َرأ‬
‫ُ ٍب‬ ََ ُ ْ َ
ُ َ ْ َ‫َ َאء أ‬
6- Gayr-i Munsarif İsim Damme Fetha Fetha ----- َ َ ْ َ‫َرأَ ْ أ‬
َ َ ْ َ‫َ ْ ُ َ َ أ‬
7- Esmâ-i Hamse (Sitte) ٍ ِ ‫َ َאء أَ ُ َא‬
( -٤ ،‫ َ ُ ه‬-٣ ،‫ أَ ُ ه‬-٢ ،‫ أَ ُ ه‬-١ Vâv Elif Yâ ----- ٍ ِ ‫َرأَ ْ ُ أَ َא َא‬
‫ ُذو אل‬-٦ ،‫ ُ ه‬-٥ ،‫) َ ُ ه‬ ٍ ِ ‫َ ْ ُ َ َ أ َ ِ َא‬
8- Sonuna açık zamir ِ ِ ‫ِ ُ א א ِ ِ درو‬
ُُ ُ َْ َ
bitişmeyen ve son ِ ِ ‫ِ َ א א ِ ِ درو‬
harfi sahih olan
Damme Fetha ----- Hareke ُُ ُ َْ َ َْ
ِ ِ ‫ِ ْ א א ِ ِ درو‬
muzari fiil ُُ ُ َْ َ َْ
9- Sonuna açık zamir ‫َ ْ ُ א א ِ ُ ُ ِّכ א‬
ً َ
bitişmeyen ve son ‫َ ْ َ ْ ُ َ א א ِ ُ ُ ِّכ א‬
Damme Fetha ----- İllet harfi
harfi illetli olan ً َ
muzari fiil ‫َ َ ْ ُ א א ِ ُ ُ ِّכ א‬
ً َ ْ
10- Ef’âl-i Hamse (Fiil-i
muzârinin: ِ ِ ‫درو‬
ُُ
ِ ‫ون‬
َ ُ َِ ْ َ ‫ُب‬ ‫َא‬
ْ
a) Tesniyeleri, ِ ‫ِ ُ وא ِ درو‬
Nûn Nûn ----- Nûn ِ ُُ َْ َ ْ َ ‫ُب‬ ‫َא‬
b) Cemi müzekkerleri, ْ
ِ ِ ‫ِ ُ وא ِ درو‬ ‫ب‬ ‫َא‬
c) Müfred müennes
ْ ُُ َْ َ َْ ُ
muhâtabası)

27
28

You might also like