Odpowiedzi do zadań QR zawartych w zeszycie ćwiczeń „Planeta Nowa 7”

I. Podstawy geografii. Rozdział dodatkowy

1. Czym zajmuje się geografia?
1. Atlas geograficzny: A, C, D, G.
Rocznik statystyczny: B, E, F, H.
2. a) np. mapa turystyczna, mapa samochodowa, nawigacja samochodowa, Google Maps
b) literatura, np. podręcznik, encyklopedia „Geografia świata”, internet
c) np. strony internetowe poświęcone pogodzie, telewizyjna prognoza pogody
d) np. internet, szkolny słownik geograficzny.
2. Współrzędne geograficzne
1. 1. F
2. F
3. P
4. P
2. Punkt A leży na półkulach: północnej i zachodniej.
Punkt B leży na półkulach: południowej i wschodniej.
Punkt C leży na półkulach: północnej i wschodniej.
Punkt D leży na półkulach: południowej i zachodniej.
3. C
4. A
5. Od góry: Borneo, Kuba, Madagaskar, Grenlandia.
6. A. Ameryka Północna
B. Ameryka Południowa
C. Azja
D. Afryka
3. Obraz Ziemi na mapie
1. A. 1:40 000 > 1:4 000 000
B. 1:500 000 > 1:1 000 000
C. 1:75 000 < 1:10 000
D. 1:20 000 000 < 1:2 500 000
2. 1:40 000 000
1 cm – 400 km
x cm – 2740 km
x cm = (1 cm · 2740 km) : 400 km = 6,85 cm
Długość sygnatury rzeki Orinoko na mapie sporządzonej w skali 1:40 000 000 wynosi 6,85 cm.
3. III, III, III
4. a) Skala liczbowa: 1:25 000.
Skala mianowana: 1 cm – 250 m.
b) Pomiar odległości:
4,4 cm (±1 mm)
1 cm – 250 m
4,4 cm – x
x = (4,4 cm ∙ 250 m) : 1 cm = 1100 m
Odległość w terenie w linii prostej między szczytami Cyrlowa Skała i Nowa Góra wynosi 1100 m.
c) południowo-zachodnim, 720
d) 820 m n.p.m. – 794 m n.p.m. = 26 m
Wysokość względna wynosi 26 m.
5. B
6. 1. P
2. P
3. F
4. P
 5. F
7. a)

b)
Mapy topograficzne: 1 cm – 150 m, 1:75 000.
Mapy przeglądowe: 1:2 000 000, 1 cm – 600 km.
II. Środowisko przyrodnicze Polski
1. Położenie i granice Polski
1. A. północnej, wschodniej
B. Niemcami, Czechami, Słowacją, Litwą, Białorusią, Ukrainą, Rosją
2. a)

b)
1. Zalew Szczeciński
2. Zatoka Pomorska
3. Zalew Wiślany
4. Zatoka Gdańska
2. Przeszłość geologiczna Polski
1. a)

b) Odpowiedź indywidualna.
2. a) D
b) C
 3. Góry w Europie i w Polsce
1. A. popękały i wielokrotnie się przesuwały
B. uskokami
2. 1. P
2. P
3. F
4. P
4. Zlodowacenia na obszarze Polski
1. a) sandr, pradolina
b) dolina U-kształtna
2. Od góry: D, B, A, C.
3. B
5. Ukształtowanie powierzchni
1. 1. F
2. P
3. P
4. P
5. P
6. F
2. a)
A. Pojezierze Mazurskie
B. Nizina Śląska
C. Wyżyna Lubelska
D. Bieszczady
E. Pobrzeże Szczecińskie
F. Polesie (Polesie Zachodnie)
G. Tatry
b)

3. B
6. Skały i surowce mineralne
1. Węgiel kamienny – 1
Węgiel brunatny – 2
Rudy miedzi – 3
Ropa naftowa – 4
Gaz ziemny – 5
Siarka – 6
Sól kamienna – 7
2. C
 7. Czynniki kształtujące klimat Polski
1. Np. Klimat Europy kształtują masy powietrza docierające przede wszystkim znad Oceanu Atlantyckiego oraz Azji.
Im dalej na wschód, tym wpływ Atlantyku jest mniejszy, a klimat nabiera więcej cech kontynentalnych. Przejawia
się to tym, że maleją roczne sumy opadów atmosferycznych, a roczne amplitudy temperatury powietrza rosną.
2. Powietrze zwrotnikowe kontynentalne – 3
Powietrze polarne kontynentalne – 2
Powietrze polarne morskie – 5
Powietrze zwrotnikowe morskie – 4
Powietrze arktyczne – 1
3. A. powietrze zwrotnikowe kontynentalne
B. powietrze polarne kontynentalne
8. Cechy klimatu Polski
1. 1. F
2. P
2. D
3. Odpowiedź indywidualna.
9. Rzeki w Polsce i w Europie
1. B
2. Np. W Kampinoskim PN ochronie podlegają rozległe tereny Puszczy Kampinoskiej. Stanowi ona miejsce
bytowania wielu gatunków zwierząt, takich jak łosie, rysie, lisy, żurawie, orliki i bieliki. Charakterystycznymi
elementami krajobrazu Kampinoskiego PN są wydmy śródlądowe oraz tereny bagienne.
W Parku Narodowym „Ujście Warty” ochronie podlegają rozlewiska doliny i ujścia rzeki Warty. Jest to miejsce
bytowania wielu gatunków ptaków wodno-błotnych, takich jak łabędź krzykliwy, derkacz czy rybitwa czarna.
3. 1. Wisła
2. Nysa Kłodzka
3. San
4. Brda
5. Pilica
10. Morze Bałtyckie
1. Np. morze małe, śródlądowe, szelfowe, o średniej głębokości wynoszącej nieco ponad 50 m.
2. południowych, północnych, większa
3. Np. przedostawanie się do wód Bałtyku zanieczyszczeń przemysłowych wytwarzanych w dużych ośrodkach
miejskich i portowych, komunalnych i rolniczych (np. nawozów sztucznych spływających rzekami uchodzącymi do
Bałtyku, m.in. Wisłą i Odrą).
4. eutrofizacja
11. Gleby w Polsce
1. A. gleba bielicowa
B. czarnoziem
2. A, 2
3. rędzina, czarnoziem, mada
4. A. gleba bielicowa
B. czarnoziem
12. Lasy w Polsce
1. C
2. Np. Lasy są siedliskiem wielu gatunków roślin i zwierząt, pochłaniają tlenek węgla(IV), a produkują tlen, chronią
gleby przed niszczeniem i wyjałowieniem, a także mają dużą zdolność magazynowania nadmiaru wody opadowej.
13. Ochrona środowiska przyrodniczego
1. A. Biebrzański PN
B. Wielkopolski PN
C. Świętokrzyski PN
2. D
3. 1. F
2. P
III. Ludność i urbanizacja w Polsce
1. Mapa polityczna Europy i podział administracyjny Polski
1. 1. P
2. F
3. P
2.
Numer Nazwa stolicy Nazwy sąsiednich
Nazwa województwa
mapy województwa województw

kujawsko-pomorskie,
warmińsko-mazurskie,
I. mazowieckie Warszawa
podlaskie, lubelskie,
świętokrzyskie, łódzkie
kujawsko-pomorskie,
łódzkie, opolskie,
II. wielkopolskie Poznań dolnośląskie, lubuskie,
pomorskie,
zachodniopomorskie
podkarpackie,
III. małopolskie Kraków
świętokrzyskie, śląskie

3. a) opolskiego
b) podkarpackim
c) opolskim
4. Podkreślone: Szwecja, Hiszpania, Finlandia, Niemcy, Ukraina, Norwegia.
2. Zmiany liczby ludności Polski i Europy
1. 1. F
2. P
2. U – urodzenia – 369 300
Z – zgony – 394 900
Liczba ludności – 38 437 000
PN – przyrost naturalny
WPN – współczynnik przyrostu naturalnego
PN = U – Z
PN = 369 300 – 394 900 = –25 600
−25 600
WPN = 38 437 000 · 1000‰ ≈ –0,67‰

Współczynnik przyrostu naturalnego w Polsce w 2015 roku wynosił –0,67‰.

3. Skreślone kolejno: dodatni, ujemna.
3. Struktura płci i wieku
1. 1. P
2. F
2. C
3. A,1
4. Rozmieszczenie ludności
1. 1. F
2. P
2. a)
 województwo o największej gęstości zaludnienia – 1
 województwo o najmniejszej gęstości zaludnienia – 2
b) A
3. 1. F
2. P
3. P
4. C
5. Migracje
1. a) C
b) D
c) B
2. A. ujemne
B. wewnętrzne
3. B, 1
 6. Struktura narodowościowa, etniczna i wyznaniowa
1. C
2. a) Romowie
b) Żydzi
c) Kaszubi
3.
Lp. Nazwa mniejszości narodowej Główne skupiska
1. Niemcy województwo opolskie
2. Żydzi Warszawa, Wrocław
3. Ormianie Kraków

4. 1. F
2. F
3. P
7. Struktura zatrudnienia i bezrobocie
1. B
2. (4424 : 39 500) · 100% = 11,2%
3. A. województwo śląskie
B. województwo podlaskie
C. województwo świętokrzyskie
D. województwo mazowieckie
E. województwo śląskie
8. Urbanizacja
1. D
2. 1. B
2. B
3. B
3. A. 12
B. Łódź
C. w okolicach Warszawy
IV. Rolnictwo i przemysł Polski
1. Warunki rozwoju rolnictwa
1. C
2. E
3. 1. F
2. P
4. B, 2
2. Produkcja roślinna
1.
Lp. Nazwa rośliny Numer fotografii
1. chmiel 4
2. rzepak 1
3. owies 3
4. pszenica 2

2. C
3. Produkcja zwierzęca
1. 1. B
2. C
3. A
4. D
2. 1. F
2. F
3. P
3. D
 4. Zmiany w polskim przemyśle
1.
Rozwój produkcji towarów wysoko Przemysł oparty na przestarzałych
przetworzonych, np. sprzętu AGD, i nieekologicznych technologiach.
samochodów.
Wysoka jakość wyrobów przemysłowych. Przewaga prywatnych zakładów
przemysłowych.

Większość zakładów przemysłowych Duża liczba osób zatrudnionych

własnością państwa. w przemyśle.

Duży udział górnictwa, hutnictwa Stosowanie nowoczesnych

i energetyki w strukturze produkcji i energooszczędnych technologii
przemysłowej. w zakładach przemysłowych.
2. Autobusy – Bolechowo, Słupsk
Telewizory – Mława, Gorzów Wielkopolski
3.

Zakład przemysłowy Sekcja przemysłu Dział przemysłu

Kopalnia Soli KŁODAWA górnictwo i wydobywanie pozostałe górnictwo

i wydobywanie

wytwarzanie i zaopatrywanie wytwarzanie i zaopatrywanie

Elektrownia Kozienice w energię elektryczną, gaz, w energię elektryczną, gaz, parę
parę wodną i gorącą wodę wodną, gorącą wodę i powietrze
do układów klimatyzacyjnych

Pojazdy Szynowe PESA produkcja pozostałego sprzętu

przetwórstwo przemysłowe
Bydgoszcz transportowego

dostawa wody, pobór, uzdatnianie i dostarczanie

Wodociągi Płockie gospodarowanie ściekami wody
i odpadami, rekultywacja

odpowiedź indywidualna odpowiedź indywidualna odpowiedź indywidualna

5. Energetyka
1. a)
1. Pojezierze Suwalskie
2. środkowa część Pojezierza Wielkopolskiego
3. środkowa część Niziny Mazowieckiej
b)
Zaleta: np. uzyskiwanie „czystej” energii.
Wada: np. duże uzależnienie od warunków naturalnych, w tym od warunków meteorologicznych.
2. A. Nizinie Mazowieckiej
B. gór
C. siłą płynącej wody
3. 1. F
2. P
3. F
4. P
5. F
 6. Gospodarka morska
1.

2. 69,7 mln t – 100%

47,2 mln t – X
47 200 000
X = 69 700 000 · 100% = 67,7%

W 2015 roku w Gdańsku i w Gdyni przeładowano 67,7% wszystkich towarów.

V. Usługi w Polsce
1. Rodzaje usług. Transport i łączność
1. 1. F
2. P
3. F
4. P
5. P
6. F
7. P
2. B
3. Od góry: A2, A1, A4.
2. Turystyka
1. 1. F
2. P
3. P
4. P
2.
Rodzaj waloru
Lp. Walor turystyczny Przykład
krajoznawczego

1. jaskinie np. jaskinia Raj P

2. muzea np. Muzeum Powstania Warszawskiego K
3. zamki np. zamek Ogrodzieniec K
4. wodospady np. wodospad Siklawa P
5. zabytki techniki np. pochylnia Buczyniec na Kanale Elbląskim K

3. 1. A
2. B
3. C
3. Handel
1. A. surowce przemysłowe
B. jest sprzęt AGD
2. A. był Związek Radziecki (ZSRR)
B. Rada Wzajemnej Pomocy Gospodarczej
C. Niemcy
D. Unia Europejska
 VII. Zanieczyszczenie środowiska przyrodniczego Polski
1. Zanieczyszczenie środowiska przyrodniczego
1. A. lepszy
B. dobrej
C. wsi
2. 1. P
2. P
3. P
3. C
VIII. Relacje między elementami środowiska przyrodniczego
1. Ochrona przeciwpowodziowa a występowanie i skutki powodzi
1. Przyczyny: kilkudniowe, bardzo obfite opady deszczu.
Liczba ofiar: 25 osób.
Straty materialne: np. zostało zalane 680 tys. ha ziemi uprawnej, ewakuowano ponad 31 tys. osób, uszkodzonych
zostało 80 tys. km dróg, 59 mostów, 18 tys. budynków mieszkalnych i 808 szkół. Straty materialne wyniosły ponad
12 mld zł.
2. 1. P
2. P
3. P
2. Warunki produkcji energii z różnych źródeł
1. Np. Korzystanie ze źródeł odnawialnych wpływa na zmniejszenie zanieczyszczenia środowiska. Gospodarka oparta
na energii ze źródeł odnawialnych jest niezależna od dostawców surowców energetycznych. Surowce energetyczne
się kończą, a więc i tak trzeba dostosować energetykę do surowców odnawialnych.
2. 1. P
2. F
3. F
3. Rozwój dużych miast a zmiany w strefach podmiejskich
1. A. 2
2. D
4. Migracje a zaludnienie i struktura wieku na obszarach wiejskich
1. A. polityczne
B. zmniejsza
2. B
5. Wpływ zmian politycznych i gospodarczych po 1989 roku na strukturę zatrudnienia
1. A. wyższe
B. wyższe
C. niższe
D. wyższe
2. A. Ł
B. K
C. K
D. Ł
E. Ł
6. Wpływ transportu na rozwój przemysłu i usług
1. Np. Stacja benzynowa znajduje się przy drodze krajowej, gdzie przejeżdża znacznie więcej samochodów niż na
innych drogach.
2. Np. Najlepszym miejscem na lokalizację hipermarketu są duże miasta np. Warszawa. W Warszawie mieszka
bardzo dużo ludzi, którzy są potencjalnymi klientami hipermarket W dużych miastach znajduje się rozwinięta
infrastruktura drogowa, którą łatwo można przewieźć potrzebne towary oraz dojechać do sklepu.
7. Wpływ walorów przyrodniczych i kulturowych na rozwój turystyki
1. 1. P
2. F
3. P
4. P
5. F
VIII. Mój region i moja mała ojczyzna
1. Poznaję region, w którym mieszkam
1. Odpowiedź indywidualna.
2. Odpowiedź indywidualna.
 2. Moja mała ojczyzna
1. Odpowiedź indywidualna.
2. Odpowiedź indywidualna.