PHÂN BIỆT THỬ NGHIỆM KIỂM SOÁT

VÀ THỬ NGHIỆM CƠ BẢN

Sinh viên cần phân biệt rõ:

 Thủ tục kiểm soát (của đơn vị khách hàng)

 Thủ tục kiểm toán (của KTV)
o Thủ tục đánh giá rủi ro (g/đ lập kế hoạch)
o Thử nghiệm kiểm soát (g/đ thực hiện)
o Thử nghiệm cơ bản (gồm thủ tục phân tích và thử nghiệm chi tiết)

Thử nghiệm kiểm soát Thử nghiệm cơ bản

Là cách kiểm tra của KTV nhằm thu thập
bằng chứng về:
 Tính hữu hiệu của thủ tục KSNB
Cụ thể:
KTV tìm kiếm nhằm phát hiện ra những
sai lệch so với thiết kế của các thủ tục
kiểm soát.
VD:
 thủ tục KS của đơn vị được thiết kế
là “Các Phiếu Chi được phê duyệt
bởi cấp có thẩm quyền”
 Sai lệch: tìm kiếm những Phiếu Chi
không được phê duyệt, hoặc đã được
phê duyệt nhưng không đúng người.
Căn cứ:
Dựa trên thủ tục KS của đơn vị để KTV
thiết kế thử nghiệm kiểm soát
VD:
 TTKS là “Các Phiếu Chi được phê
duyệt bởi cấp có thẩm quyền”
 TNKS là “Chọn mẫu các Phiếu Chi
để kiểm tra có chữ ký phê duyệt của
đúng cấp có thẩm quyền không”
Là cách kiểm tra của KTV nhằm thu thập
bằng chứng về:
 Sai phạm trên BCTC
Cụ thể:
KTV tìm kiếm giá trị sai phạm của khoản
mục, nghiệp vụ hoặc sai sót liên quan đến
thông tin thuyết minh
VD:
 Doanh thu bán hàng bị khai thiếu
100 triệu đồng hoặc
 Nợ tiềm tàng không được đơn vị
thuyết minh
Căn cứ:
Dựa trên nhận diện và đánh giá rủi ro có
sai sót trọng yếu để KTV thiết kế TNCB
VD: Rủi ro “Doanh thu của đơn vị bị ghi
nhận không đầy đủ”
TNCB:
 Kiểm tra tính liên tục của Hóa đơn
bán hàng/Chứng từ vận chuyển ở
trên sổ NK/sổ Cái 511
 Chọn mẫu Hóa đơn, chứng từ VC
đối chiếu đến sổ NK/Sổ cái 511
 Đối chiếu doanh thu ghi nhận ở bộ
phận kế toán với Báo cáo bán hàng ở
bộ phận bán hàng
Áp dụng các kỹ thuật: Áp dụng các kỹ thuật:
 Quan sát  Quan sát
 Phỏng vấn  Phỏng vấn
 Kiểm tra tài liệu  Kiểm tra tài liệu
 Thực hiện lại  Thực hiện lại
 Gửi thư xác nhận
 Kiểm tra vật chất (kiểm kê)
 Thủ tục phân tích
 Khác: mời chuyên gia …
Điều kiện thực hiện thử nghiệm: Điều kiện:
 Rủi ro kiểm soát CR được đánh giá  Thủ tục phân tích cơ bản?
sơ bộ (ở giai đoạn lập kế hoạch) là Đọc đoạn 05, VSA 520 “Thủ tục
thấp/TB phân tích”
 Thủ tục kiểm soát được đơn vị thiết  Thử nghiệm chi tiết?
kế (Design) là phù hợp với mục tiêu Đọc đoạn 18, VSA 330
kiểm soát và đã được đơn vị KH
thực hiện (Implementation)
 Lưu ý: KTV sẽ quyết định lựa chọn
thủ tục KS nào để kiểm tra tính hữu
hiệu (Operating Effectiveness – Test
OE). Rõ ràng là nếu một kiểm soát
chưa được thiết kế ra (hoặc thiết kế
không phù hợp) hoặc chưa được
thực hiện ở đơn vị thì KTV không
thể làm thử nghiệm kiểm soát để
kiểm tra tính hữu hiệu của kiểm soát
đó.