KOŠTANA SRŽ

U normalnim uslovima stvaranje krvnih ćelija u koštanoj srži je potpuno prilagođeno

aktivnostima organizma. Koštana srž se nalazi u šupljini dugih kostiju i u šupljinama
spongioznih kostiju. Prema spoljašnjem izgledu, razlikuju se dvije vrste koštane srži:
1. crvena ili hematogena koštana srž - boja zavisi od prisustva krvi i hematopoetskih ćelija
2. žuta koštana srž - boja zavisi od prisustva velikog broja adipocita.
Kod novorođenčeta, cjelokupna koštana srž je crvena i stoga je vrlo aktivna u stvaranju krvnih
ćelija. Tokom rasta, veći dio koštane srži postepeno prelazi u žutu. U nekim stanjima, kao što je
obilno krvarenje ili hipoksija, žuta koštana srž se može ponovo pretvoriti u crvenu.
Crvena koštana srž se sastoji od strome, gredica hematopoetskih ćelija i sinusoidnih kapilara.
Stromu izgrađuje trodimenzionalna mreža retikularnih ćelija koje imaju sposobnost fagocitoze i
nježna mreža retikularnih vlakana u kojoj se nalaze hematopoetske ćelije i makrofazi.
Stroma koštane srži sadrži kolagen tipa I i III, fibronektin, laminin i proteoglikane. Laminin,
fibronektin i druge materije koje povezuju ćelije se vezuju za receptore ćelija i tako povezuju
ćelije sa matriksom.
Sinusoidi su izgrađeni od diskontinuiranog sloja endotelnih ćelija. Zid sinusoidnih kapilara je
pojačan spolja diskontinuiranim slojem retikularnih ćelija i rastresitom mrežom retikularnih
vlakana.
Faktori oslobađanja nastaju prema potrebi organizma i kontrolišu otpuštanje zrelih krvnih ćelija
iz koštane srži. Opisano je nekoliko supstanci sa takvom aktivnošću kao što su C 3 komponenta
komplementa, hormoni i neki bakterijski toksini.
Osnovne funkcije crvene koštane srži su:
1. stvaranje krvnih ćelija.
2. razaranje eritrocita
3. nakupljanje gvožđa koje nastaje razgradnjom hemoglobina.