Bahaging Ginagampanan ng Agrikultura,

Pangingisda at Paggugubat sa Ekonomiya

✔ANG SEKTOR AGRIKULTURA

Pilipinas bilang Bansang Agrikultural

• Humigit 7100 isla

• Sa dami at lawak ng lupain pang-agrikultural, napabilang sa mga bansang
agrikultural
• Isa sa mga sektor (sangay o bahagi ng ekonomiya) ng ekonomiya ang
agrikultura

AGRIKULTURA
• Pinakanagtataguyod sa ekonomiya (malaking bahagdan) sapagkat lahat ng sektor
ay umaasa sa agrikultura upang matugunan pangangailangan (pagkain, hilaw na
sangkap para sa produksyon, etc.)

• Ito'y sektor ng ekonomiya na hindi gaanong umaasa sa pag-aangkat, pokus nito ang
paggamit sa mga likas na yaman

✔SEKTOR NG AGRIKULTURA

Kadalasan natin itong iniuugnay sa mga sektor (kinakatawan/sangay/bahagi) tulad

ng sakahan, magsasaka, palay, gulay o prutas ngunit marami pa itong kinakatawan
✔ SEKTOR NG AGRIKULTURA
Sektor o bahagi ng ekonomiya na tumutukoy sa agham at sining sa pagprodyus ng
mga hilaw na material (ex., grains, corn) mula sa mga likas na yaman para sa
produksyon. Ito rin ay ang pagpapayabong/pagpaparami ng mga pananim at hayop
para sa pagkain na matutugunan ang pangangailangan ng mga mamamayan.
Anumang gawain na may kinalaman sa hayop at halaman – pagpaparami ng hayop,
tanim o halaman

• Nahahati ang sektor ng agrikultura sa mga sub-sectors: paghahalaman (farming),

paghahayupan (livestock), pangingisda (fishery), at paggugubat (forestry)

• Ipinapakita nito na Sektor ng

agrikultura ang pangunahing
pangangailangan ng ekonomiya
ng isang bansa
• Kailangang mabigyan ng sapat na
pansin ito upang mas maging
mabisa ang susunod pang sektor
(services, production of goods,
etc.)

• Higit sa kalahati ng produksyon ay nagmumula sa

pagtatanim/pagsasaka
• Paghahayupan: poultry + livestock =30.6%
• Pangingisda: 14.7%

✔ SUB-SECTOR/MGA BAHAGING BUMUBUO

SA SEKTOR NG AGRIKULTURA

• PAGSASAKA
• PANGINGISDA
• PAGHAHAYUPAN
• PANGUNGUBAT
✔ PAGSASAKA/PAGHAHALAMAN
• Gawaing may ugnay sa pagtatanim at pagpaparami ng halaman

• Pagbubungkal ng lupa upang magtanim (buto, prutas, gulay at palay) sa isang

malawak na lupain

• Apat na Pangunahing inaani: tubo, palay, mais, niyog

• Pangunahing pananim: palay, mais, niyog, tubo, saging, pinya, kape, mangga, tabako,
at abaka

Uri ng magsasaka sa Pilipinas

1. Mga magsasakang may sariling lupa
2. Mga magsasakang arawan ang kita: namamasukan sa mga plantasyon
(malaking bukid, sakahan)
3. Mga magsasakang sa oras ng anihan lamang ibinibigay ang kanilang kita dahil
walang sariling lupa
4. Mga magsasakang nangungupahan ng lupang sakahan: nangungupahan sa
may ari ng lupa, ang kanilang kita ay depende sa napagkasunduan ng may ari
ng lupa

✔ PANGINGISDA
• Pagkuha ng lahat ng mga yamang nasa karagatan, ilog, sapa o lawa

• Pilipinas ay isa sa mga pinakamalaking tagatustos ng yamang tubig sa buong mundo

3 Uri ng Pangingisda
1. Komersyal: Pangingisda na gumagamit ng malalaking barko, may mataas na
kapasidad (higit sa 3 tonelada) para sa paghuli ng maraming isda
2. Munisipal: Karaniwang ginagamit ng mga mangingisdang Pilipino dahil mas
mura, ang kapasidad ay mas mababa sa 3 tonelada, mas malapit at maliit ang
napapangisdaan kumpara sa mga komersyal
3. Aquaculture: Pag-aalaga at paglinang sa mga isda at iba pang uri nito,
kontrolado ang produksyon ng mga yamang tubig (isda), mahalaga sapagkat
napupunan ang bumababang ani ng mga anyong tubig sapagkat mangingisda
ang may kontrol dito (Pinakaligtas na pamamaraan)

✔ PANGUNGUBAT
• Paglikha, pamamahala, paggamit at pangangalaga sa kagubatan at lahat ng yamang
matatagpuan dito
• Pagputol ng mga punong kahoy o pagtotroso
• Pinakamatagal palitan pagkat mahaba ang produksyon ng puno
• Madaling ikonsumo (bahay, muwebles) ngunit kapalit ay kawalan ng tirahan para sa
mga hayop
✔ PAGHAHAYUPAN
• Gawain na tungkol sa pagpaparami ng hayop

Livestock Industry
▪ Pagpaparami ng hayop tulad ng baboy, baka, at kambing

Poultry Industry
▪ Pagmamanukan

• Kapaki-pakinabang sapagkat ang mga dumi nito'y ginagamit pampataba ng lupa o

fertilizer
• Karamihan ay kadalasang ginagawang negosyo ito sapagkat maaari itong gawin sa
tahanan

Lahat ng mga sub-sector ay patungkol sa produksyon ng pagkain at hilaw na

materyales, ito ang sektor ng agrikultural

✔ GAMPANIN NG SEKTOR NG AGRIKULTURA

SA EKONOMIYA
✓ Pinagmumulan ng pagkain- ang mga inaaning produkto (palay, karne, gulay, prutas)
ang pangunahing pangangailangan ng mamamayan upang di maranasan ang
kagutuman

✓ Nakabubuo ng Bagong Produkto/Pagprodyus ng hilaw na sangkap para sa

produksyon: Paggamit ng mga hilaw na sangkap mula sa kagubatan, katubigan,
kabukiran na magagamit sa produksyon (ex., Cacao para sa tsokolate, patatas para
sa chips/fries)

✓ Pinagkukunan ng Kitang Panlabas: Sa ikalimang modelo ng paikot na daloy ng

ekonomiya, hindi ito sarado sapagkat may panlabas na kalakalan. Sa ikalimang
modelo, ang Pilipinas ay nakapagluluwas ng mga agrikultural/lokal na produkto na
ginagamit ng ibang bansa bilang hilaw na sangkap para sa produksyon. Kapalit
nito'y kita (injection) na pumapasok sa Pilipinas mula sa mga mamimili sa ibang
bansa

✓ Nagkakaloob ng Trabaho: Agrikultura ang pangunahing hanap-buhay ng mga tao

lalo na sa mga rural areas. Pinagkakakitaan ito ng maraming Pilipino sa Rural areas
Ang sektor ng agrikultura ay mahalagang salik na nakatutulong sa pagpapaunlad ng
isang bansa. Kinakailangan ng isang bansa ang paunlarin ito sapagkat ito ang
pangunahing pinagmulan ng mga hilaw na materyales na siyang ginagamit ng lahat
ng sektor ng ekonomiya upang makabuo ng produkto at serbisyo na tutugon sa
pangangailangan at kagustuhan ng mga mamamayan