ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΕΣ

KAI
NATECH ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΣ

Μουζάκης Γιώργος
Διπλ. Χημικός Μηχανικός Α.Π.Θ.
E-mail: g.mouzakis44@gmail.com

Αθήνα 2020
Σημαντικά τεχνολογικά
ατυχήματα / 1
Βιομηχανικό ατύχημα στο Flixborough U.K.
Το εργοστάσιο παρήγε καπρολακτάμη, που
χρησιμοποιείται στη παραγωγή του νάυλον.
Δύο μήνες πριν την έκρηξη μια ρωγμή
ανακαλύφθηκε στον αντιδραστήρα. Οι
τεχνικοί έκαναν ένα προσωρινό μπάλωμα,
μέχρι να επισκευαστεί μόνιμα.
Το Σάββατο 1 Ιουνίου 1974 η προσωρινή
επισκευή έσπασε, διέρρευσαν 40 τόνοι
κυκλοεξάνιου και προκάλεσαν έκρηξη
νέφους ατμών.
Ως αποτέλεσμα της έκρηξης 28 άτομα
έχασαν τη ζωή τους και 104
τραυματίστηκαν.
Σημαντικά τεχνολογικά
ατυχήματα / 2
Στις 10 Ιουλίου 1976 στη βιομηχανία
παραγωγής φαρμάκων Icmesa στη πόλη
Seveso της Β. Ιταλίας η αστοχία μιας
βαλβίδας ασφαλείας προκάλεσε τη διαφυγή
στην ατμόσφαιρα περίπου 2 κιλών διοξίνης
(TCDD)μιας εξαιρετικά τοξικής και
καρκινογόνου ουσίας.
Η πόλη καλύφθηκε από ένα λευκό νέφος
που στη συνέχεια επικάθησε στο χώμα
λόγω ισχυρής βροχής εισχωρώντας στη
τροφική αλυσίδα. Έγινε εκκένωση της
πόλης και 220.000 άνθρωποι
αναγκάστηκαν να συμμετάσχουν σε
μακροχρόνια προγράμματα
παρακολούθησης της υγείας τους.
Δεν υπήρχε προηγούμενη ενημέρωση των
κατοίκων για τον κίνδυνο, ούτε και
κατάλληλος σχεδιασμός έκτακτης ανάγκης.
Σημαντικά τεχνολογικά
ατυχήματα / 3
Το εργοστάσιο της Union Carbide στο
Bhopal στην Ινδία έκανε παραγωγή
φυτοφαρμάκων (carbaryl)
Το Δεκέμβριο 1984 από λάθος έγινε
εισαγωγή νερού σε δεξαμενή ισοκυανιούχου
μεθυλίου και προκλήθηκε εξώθερμη
αντίδραση που ανέβασε τη θερμοκρασία
στη δεξαμενή πάνω από 200 °C και
προκάλεσαν αύξηση της πίεσης με
επακόλουθο τη διαρροή 45 τόνων του πολύ
τοξικού ισοκυανιούχου μεθυλίου στην
ατμόσφαιρα. Οι νεκροί υπερέβησαν τους
3.800, ενώ πάνω από 500.000
αντιμετώπισαν σοβαρά προβλήματα υγείας.
Το ατύχημα αυτό κατέδειξε την ανάγκη
καθορισμού χρήσεων γης και επιλογής
χώρων για ίδρυση βιομηχανικών
εγκαταστάσεων.
Σημαντικά τεχνολογικά
ατυχήματα / 4
Την 1η Νοεμβρίου 1986, 1000 τόνοι
χημικών προϊόντων που υπήρχαν σε
αποθήκη της εταιρείας Sandoz στη Βασιλεία
της Ελβετίας πήραν φωτιά. Το νερό
πυρόσβεσης μετέφερε μεγάλες ποσότητες
των χημικών προϊόντων στον παρακείμενο
ποταμό Ρήνο, προκαλώντας καταστροφικές
επιπτώσεις στην υδρόβια ζωή του ποταμού.
Το ατύχημα κρίθηκε ως μεγάλο
περιβαλλοντικό ατύχημα και έκτοτε οι
περιβαλλοντικές επιπτώσεις των
ατυχημάτων, άρχισαν να λαμβάνονται
υπόψη, πέραν των επιπτώσεων στον
άνθρωπο και τις υποδομές μιας
εγκατάστασης.
Σημαντικά τεχνολογικά
ατυχήματα / 5
Στη τοποθεσία Sasar της Ρουμανίας υπήρχε
η εγκατάσταση της εταιρείας Baia Mare, που
είχε δραστηριοποιηθεί στη παραγωγή
χρυσού.
Στις 30 Ιανουαρίου του 2000, έγινε θραύση
ενός φράγματος που είχαν συγκεντρωθεί
εξορυκτικά απόβλητα, με αποτέλεσμα της
διαρροή κυανιούχων ενώσεων στο ποταμό
Tisza, παραπόταμο του Δούναβη.
Το αποτέλεσμα ήταν να ρυπανθούν και τα 2
ποτάμια, να επηρεαστεί ο Δούναβης μέχρι
τη Μαύρη Θάλασσα και να υπάρχει
πρόβλημα στο πόσιμο νερό ευρύτερων
περιοχών.
Μετά το ατύχημα αυτό, άρχισαν να
εξετάζονται ιδιαίτερα οι εξορυκτικές
δραστηριότητες.
 Τεχνολογικές καταστροφές
 Οι τεχνολογικές καταστροφές οφείλονται συνήθως σε
τεχνολογικούς κινδύνους, οι οποίοι δεν αντιμετωπίζονται
καταρχήν με τον πρέποντα τρόπο ή σε τεχνολογικά συμβάντα
(ατυχήματα) τα οποία προκαλούνται από ανθρώπινα λάθη,
αστοχίες εξοπλισμού, οργανωτικές ή διοικητικές δυσλειτουργίες,
κλπ. και ξεφεύγουν από τον έλεγχο. Είναι επίσης δυνατόν να
προκύψουν από σκόπιμες ανθρώπινες ενέργειες όπως είναι το
σαμποτάζ και οι τρομοκρατικές ενέργειες.
Σημαντική NaTech
καταστροφή/1
Στις 11 Μαρτίου 2011 στην Ιαπωνία συνέβη
ένας πάρα πολύ δυνατός σεισμός έντασης 9
ρίχτερ. Στον παρακείμενο πυρηνικό σταθμό
της Φουκουσίμα έγιναν οι απαιτούμενες
ενέργειες για διακοπή της λειτουργίας του
σταθμού και ψύξη του αντιγραστήρα, αλλά
διεκόπη λόγω σεισμού η παροχή ηλ.
ρεύματος και έτσι ετέθηκαν σε λειτουργία
ηλεκτρογεννήτριες για τη ψύξη του
σταθμού. Μετά ήλθε το τσουνάμι ύψους 10
μέτρων που εισήλθε 20 χλμ. στο εσωτερικό
του νησιού που εξαφάνισε τις
ηλεκτρογεννήτριες.
Τότε ο ραδιενεργός υπέρθερμος ατμός
εκτονώθηκε στην ατμόσφαιρα. Έγιναν
προσπάθειες περιορισμού με προσθήκη
θαλασσινού νερού, αλλά η καταστροφή
ήταν αναπόφευκτη.
Σημαντική NaTech
καταστροφή/2
Στις 17 Αυγούστου 1999 στην Τουρκία
συνέβη ένας πάρα πολύ δυνατός σεισμός
έντασης 7,8 ρίχτερ. Ο σεισμός χτύπησε μια
από τις πιο βιομηχανικές περιοχές της
Τουρκίας, το Izmit. Στην συγκεκριμένη
περιοχή βρίσκονται μεγάλες βιομηχανίες,
διυλιστήρια πετρελαίου, χημικές
βιομηχανίες, οι οποίες παράγουν το 35%
του ΑΕΠ της χώρας. Λόγω του σεισμού
διακόπηκε η ηλεκτροδότηση της περιοχής
και διακόπηκε και η παροχή νερού λόγω
εκτεταμένων ζημιών στο σύστημα
υδροδότησης του διυλιστηρίου. Συνέβησαν
πολλές πυρκαγιές που επεκτάθηκαν στο
σύνολο της βιομηχανικής περιοχής, λόγω
φαινομένων domino. Υπήρξαν τεράστιες
οικονομικές επιπτώσεις, καθώς και
επιπτώσεις στο περιβάλλον.
 Τεχνολογικές - NaTech
καταστροφές
 Στη περίπτωση όμως που οι τεχνολογικές καταστροφές είναι το
αποτέλεσμα άλλων φυσικών καταστροφών (σεισμών, κεραυνών,
ισχυρών βροχοπτώσεων, πλημμυρών, κλπ), τότε έχουμε τις
NaTech καταστροφές - (Νatural disaster triggering a
technological disaster - Φυσική καταστροφή που προκαλεί μια
τεχνολογική καταστροφή) .
 NaTech καταστροφές
 Φυσικές καταστροφές, που μπορούν να προκαλέσουν
NaTech καταστροφές (Νatural disaster triggering a
technological disaster - Φυσική καταστροφή που προκαλεί μια
τεχνολογική καταστροφή) μπορούμε να χαρακτηρίσουμε τα
«φυσικά εκείνα φαινόμενα που εκδηλώνονται στο φυσικό
περιβάλλον και είναι επιβλαβή για ανθρώπους και περιουσίες και
προκαλούνται από δυνάμεις άσχετες με τον άνθρωπο».
 Ο όρος «φυσική καταστροφή» αναφέρεται σε όλα τα
υδρομετεωρολογικά, βιολογικά, γεωλογικά και φαινόμενα
δασικών πυρκαγιών.
 Μια φυσική καταστροφή είναι συνέπεια ενός φυσικού κινδύνου
(π.χ., ηφαιστειακή έκρηξη, σεισμός) που μετακινείται από την
πιθανή στην ενεργή του φάση και κατά συνέπεια επιδρά στις
ανθρώπινες δραστηριότητες.
 Στατιστικά στοιχεία για μεγάλα
ατυχήματα (1984-2007)/1
Από τη βάση http://emars.jrc.ec.europa.eu
 Δηλώθηκαν 603 ατυχήματα και παρ’ ολίγον

ατυχήματα
 ~ 66% οφειλόταν σε λάθος διαχείρισης

 ~ 10% προκάλεσε επιπτώσεις στο

περιβάλλον
 ~ 65% προκάλεσε θανάτους ή

τραυματισμούς
 Στατιστικά στοιχεία για μεγάλα
ατυχήματα (1984-2007)/2
 Μαθήματα που πήραμε (ανάλυση):
 Ανεπαρκής σχεδιασμός και συντήρηση
 Ανεπαρκείς αποφάσεις
 Αδυναμία λήψης αποφάσεων
 Η κάλυψη των παραβιάσεων της ασφάλειας
 Έλλειψη κουλτούρας ασφάλειας, αλλά “Do-it-fast”
 Ανεπαρκής αξιολόγηση των υπαρχόντων κινδύνων
και επικινδυνότητας.
 Στατιστικά στοιχεία για μεγάλα
ατυχήματα (1984-2007)/3
 Σημεία ιδιαίτερης επικινδυνότητας:
 Διαδικασίες συντήρησης
 Διαδικασίες start-up / shutdown
 Ακραίες μετεωρολογικές συνθήκες
 Λειτουργίες φόρτωσης / εκφόρτωσης
 Νυχτερινές βάρδιες
 Ανεπαρκής σχεδιασμός εγκαταστάσεων
 Καταστροφές ανά έτος και ήπειρο
(στοιχεία: International Disaster Database – Catholic
University of Louvain, Brussels – Belgium. www.emdat.be

 Φυσικές καταστροφές, που μπορούν να προκαλέσουν

NaTech καταστροφές (Νatural disaster triggering a
technological disaster - Φυσική καταστροφή που προκαλεί μια
τεχνολογική καταστροφή) μπορούμε να χαρακτηρίσουμε τα
«φυσικά εκείνα φαινόμενα που εκδηλώνονται στο φυσικό
περιβάλλον και είναι επιβλαβή για ανθρώπους και περιουσίες και
προκαλούνται από δυνάμεις άσχετες με τον άνθρωπο».
 Ο όρος «φυσική καταστροφή» αναφέρεται σε όλα τα
υδρομετεωρολογικά, βιολογικά, γεωλογικά και φαινόμενα
δασικών πυρκαγιών.
 Μια φυσική καταστροφή είναι συνέπεια ενός φυσικού κινδύνου
(π.χ., ηφαιστειακή έκρηξη, σεισμός) που μετακινείται από την
πιθανή στην ενεργή του φάση και κατά συνέπεια επιδρά στις
ανθρώπινες δραστηριότητες.
 Γιατί Οδηγία Seveso?
 Από το ατύχημα στο Seveso της Ιταλίας (1976),
διοξίνη, εκκένωση περιοχών
 Άλλα μεγάλα κρίσιμα ατυχήματα:
 Sandoz, Βασιλεία Ελβετίας (1986)

φαρμακοβιομηχανία, απόβλητα στον Ρήνο

 Union Carbide, Bhopal, Ινδία (1984), χημικά,

ισοκυανιούχο μεθύλιο στην ατμόσφαιρα

 Aurul, Baia Mare, Ρουμανία (2000), κυανιούχα και

βαρέα μέταλλα στον Tisza ποταμό

 Διυλιστήρια Πετρόλα, Ελλάδα (1992)
 Χαρακτηριστικά
τεχνολογικών καταστροφών
 Βασικά χαρακτηριστικά των τεχνολογικών καταστροφών είναι οι
ποικιλότροπες επιπτώσεις τους στον άνθρωπο και το
περιβάλλον. Μεταξύ αυτών αναφέρονται:
 Οι σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία του ανθρώπου (θάνατοι, τραυματισμοί,
δηλητηριάσεις) που συμβαίνουν στους εργαζόμενους σε μία εγκατάσταση ή
στους περιοίκους.
 Η ανάγκη εκκένωσης μίας περιοχής από το κοινό (κατοίκους, εργαζόμενους,
διερχόμενους) ακόμη και σε μεγάλη απόσταση από το σημείο του
ατυχήματος.
 Καταστροφικές επιπτώσεις στο περιβάλλον (βιότοποι, υδατικά συστήματα,
γεωργικές εκτάσεις).
 Υλικές ζημιές στην εγκατάσταση και στις περιουσίες της ευρύτερης του
ατυχήματος περιοχής.
 Ταξινόμηση
τεχνολογικών καταστροφών
Η συνήθης ταξινόμηση των τεχνολογικών καταστροφών
είναι η εξής:
 Χημικά Ατυχήματα σε βιομηχανικές εγκαταστάσεις

 Ατυχήματα μεταφοράς: οδικά, σιδηροδρομικά,

θαλάσσια, αεροπορικά, αγωγοί

 Κατάρρευση Φραγμάτων

 Πυρηνικά Ατυχήματα

 ΧΒΡΠ συμβάντα
 Φυσικές Καταστροφές
Σύμφωνα με τον διεθνώς γενικά παραδεκτό διαχωρισμό
οι Φυσικές Καταστροφές είναι οι παρακάτω:
 Πυρκαγιές

 Γεωλογικές (Σεισμός, Κατολισθήσεις, Διάβρωση,

Ηφαιστειακή έκρηξη, Χιονοστιβάδα)

 Υδρολογικές (Πλημμύρες, Καταιγίδες, Τσουνάμι)

 Κλιματικές (Χιονοθύελλα, Καύσωνας,

Ανεμοστρόβιλος- Θυελλώδεις άνεμοι, Ξηρασία - Δριμύ

ψύχος).
 Ευρωπαϊκές Νομοθεσίες για
Τεχνολογικές Καταστροφές
 Οδηγία 82/501/EK – Seveso I (ICMESA, Seveso,
φυτοπροστατευτικά προιόντα, 1976)
 Οδηγία 96/82/EK – Seveso II (Σύστημα Διαχείρισης
Ασφάλειας, σχεδιασμός έκτακτης ανάγκης, σχεδιασμός
χρήσεων γης, επιθεωρήσεις
 Οδηγία 2003/105/ΕΚ (πετρελαιοειδή, προσθήκη νέων

επικίνδυνων ουσιών)
 Οδηγία 2012/18/EΕ – Seveso III (CPL – classification,
packaging and labeling επικίνδυνων ουσιών, μαζούτ,
διαβούλευση, επιθεωρήσεις)
 Διεθνείς Συμβάσεις - Οργανισμοί
 Διεθνής Σύμβαση για τις διασυνοριακές επιπτώσεις
των βιομηχανικών ατυχημάτων του ΟΗΕ που
υπογράφηκε στις 17 Μαρτίου 1992 στο Ελσίνκι.
 Σύμβαση ADR - διεθνών οδικών μεταφορών
 Σύμβαση RID - σιδηροδρομική μεταφορά επικινδύνων
εμπορευμάτων.
 Σύμβαση της Βασιλείας- έλεγχος της διασυνοριακής
διακίνησης επικίνδυνων αποβλήτων και της διάθεσής
τους
 ΕΥΡΑΤΟΜ (Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής
Ενέργειας)- προστασία από τα πυρηνικά ατυχήματα.
 Ποια είναι τα μεγάλα
τεχνολογικά ατυχήματα;
 Μεγάλο τεχνολογικό ατύχημα είναι ένα
συμβάν όπως πυρκαγιά, έκρηξη ή διαρροή
που προκύπτει από ανεξέλεγκτες εξελίξεις
κατά τη λειτουργία μιας εγκατάστασης ή κατά
τη διαδικασία διακίνησης, στην οποία
υπάρχουν μία ή περισσότερες επικίνδυνες
ουσίες και προκαλεί μεγάλους κινδύνους,
άμεσους ή απώτερους στον άνθρωπο (εντός
ή εκτός της εγκατάστασης) ή/και το
περιβάλλον.
 Χημικά Ατυχήματα σε
Βιομηχανικές Εγκαταστάσεις
 Στο χώρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης η βασική
νομοθεσία που προσδιορίζει τη διαχείριση των
κινδύνων που σχετίζονται με επικίνδυνες ουσίες είναι
η Οδηγία Seveso. Στόχος της Οδηγίας είναι η όσον το
δυνατόν μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα του
νομοθετικού πλαισίου για την πρόληψη των
ατυχημάτων μεγάλης έκτασης και τον περιορισμό των
επιπτώσεων ενδεχόμενων μεγάλων βιομηχανικών
ατυχημάτων, ούτως ώστε να διασφαλίζεται στο
υψηλότερο δυνατό επίπεδο, η προστασία της
ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος.
 Στόχος της Οδηγίας Seveso
Η προστασία αυτή υλοποιείται:
 α) με την ασφαλή διαχείριση των επικίνδυνων ουσιών που
υπάρχουν σε μία εγκατάσταση, έχοντας ως στόχο τη
μείωση της επικινδυνότητάς της και
 β) σε περίπτωση που παρά τα αυξημένα μέτρα ασφαλείας,

κάποιο ατύχημα μεγάλης έκτασης συμβεί, να υπάρξουν οι

κατά το δυνατόν μικρότερες επιπτώσεις στον άνθρωπο και
το περιβάλλον μέσω της έγκαιρης ενημέρωσης του κοινού
για τους υπάρχοντες κινδύνους και τους τρόπους
αντίδρασής του, καθώς και με την εφαρμογή ενός
αποτελεσματικού σχεδίου έκτακτης ανάγκης για την
αντιμετώπιση των επιπτώσεων από το εν λόγω ατύχημα.
 Εξαιρούνται από την
εφαρμογή της Οδηγίας Seveso
 οι εγκαταστάσεις πυρηνικής ενέργειας,
 οι στρατιωτικές εγκαταστάσεις,
 η προσωρινή αποθήκευση επικίνδυνων ουσιών έξω από τις
εγκαταστάσεις,
 η εκμετάλλευση και επεξεργασία ορυκτών σε μεταλλεία, ορυχεία και
λατομεία, εκτός και αν υπάρχει θερμική ή/και χημική επεξεργασία
αυτών,
 η αναζήτηση και εκμετάλλευση ορυκτών συμπεριλαμβανομένων των
υδρογονανθράκων στη θάλασσα
 η μεταφορά επικίνδυνων ουσιών (μέσω αγωγών ή με τα μέσα
μεταφοράς όπως οχήματα, πλοία, αεροπλάνα) και
 οι χώροι υγειονομικής ταφής αποβλήτων.
Οι εγκαταστάσεις Seveso στην Ε.Ε./1
Οι εγκαταστάσεις Seveso στην Ε.Ε./2
 Εφαρμογή της Seveso III
στην Ελλάδα/1
Στην Ελλάδα ισχύει και εφαρμόζεται η νέα Κοινή Υπουργική Απόφαση ΚΥΑ
172058/11-2-2016 και έχει δημοσιευτεί στο ΦΕΚ 354, τεύχος Β, που
εκδόθηκε την 17η Φεβρουαρίου 2016 και αναφέρεται περί «Καθορισμού
κανόνων, μέτρων και όρων για την αντιμετώπιση κινδύνων από ατυχήματα
μεγάλης έκτασης σε εγκαταστάσεις ή μονάδες, λόγω της ύπαρξης
επικίνδυνων ουσιών, σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της οδηγίας
2012/18/ΕΕ «για την αντιμετώπιση των κινδύνων μεγάλων ατυχημάτων
σχετιζομένων με επικίνδυνες ουσίες και για την τροποποίηση και στη
συνέχεια την κατάργηση της οδηγίας 96/82/ΕΚ του Συμβουλίου» του
Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 4ης Ιουλίου 2012.
Αντικατάσταση της υπ. αριθ. 12044/613/2007 (Β΄376), όπως διορθώθηκε
(Β΄2259/2007)»
 Εφαρμογή της Seveso III
στην Ελλάδα/2
Τα Υπουργεία που εμπλέκονται στις διατάξεις της νέας ΚΥΑ 172058/11-2-
2016 είναι τα ακόλουθα:
 Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ),
 Εσωτερικών (Υπηρεσίες Περιφερειών – Αποκεντρωμένης Διοίκησης)
 Προστασίας του Πολίτη (Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας,
Πυροσβεστική & Υπηρεσίες Πολιτικής Προστασίας)
 Οικονομικών (Γενικό Χημείο του Κράτους & περιφερειακές Χημικές
Υπηρεσίες),
 Ανάπτυξης και Επενδύσεων,
 Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης
 Υγείας
Εφαρμογή Της Νομοθεσίας/
2 Κρίσιμα Όρια ανά ουσία/1
ΟΥΣΙΑ ΚΑΤΩ ΟΡΙΟ ΑΝΩ ΟΡΙΟ

LPG /LNG 50 ton 200 ton

Χλώριο 10 ton 25 ton

As2O5 1 ton 2 ton

As2O3 - 0,1 ton
Πετρελαϊκά 2.500 ton 25.000 ton
προϊόντα
 Εφαρμογή Της Νομοθεσίας/
2 Κρίσιμα Όρια ανά κατηγορία/2
ΟΥΣΙΑ ΚΑΤΩ ΟΡΙΟ ΑΝΩ ΟΡΙΟ

Ε2 – επικίνδυνο για το 200 ton 500 ton

υδάτινο περιβάλλον,
χρόνιος κίνδυνος 2
Οξείας τοξικότητας, 50 ton 200 ton
Η2 - κατηγορίας 2

Οξείας τοξικότητας, 5 ton 20 ton

Η1 - κατηγορίας 1

Εύφλεκτα υγρά 5.000 ton 50.000 ton

Ρ5γ
 Αθροιστικός κανόνας
 Στη περίπτωση που υπάρχουν διάφορες επικίνδυνες
ουσίες, είτε κατονομαζόμενες, είτε υπαγόμενες σε
κάποια κατηγορία, τότε εφαρμόζεται ο αθροιστικός
κανόνας
q1/Q1 + q2/Q2 + q3/Q3 + q4/Q4 + …≥ 1.
 O κανόνας εφαρμόζεται για την εκτίμηση κινδύνων 3
φορές:
 για την υγεία
 Για τους κινδύνους από φυσικοχημικές ιδιότητες
 Για το περιβάλλον
Εφαρμογή της Οδηγίας Seveso/1
 Εγκαταστάσεις κατώτερης και ανώτερης βαθμίδας
 Φάκελος Κοινοποίησης
 Μελέτη Ασφαλείας
 Πολιτική Πρόληψης Μεγάλων ατυχημάτων
 Σύστημα Διαχείρισης Ασφάλειας
 Σχέδια έκτακτης ανάγκης (εσωτερικό – εξωτερικό)
 Επιθεωρήσεις εγκαταστάσεων
 Ενημέρωση κοινού πέριξ των εγκαταστάσεων
 Χρήσεις γης
 Ενημέρωση Ε.Ε. για βιομηχανικά ατυχήματα (MARS –
JRC-Ispra)
 Εφαρμογή της Οδηγίας Seveso/2
 Τι υποχρεώσεις υπάρχουν για τη Βιομηχανία:
 Αν οι συνολική ποσότητα είναι μικρότερη από τη χαμηλή βαθμίδα,
δεν υπάρχει καμία υποχρέωση.
 Αν οι συνολική ποσότητα είναι μεγαλύτερη από τη χαμηλή βαθμίδα
και μικρότερη από τη υψηλή βαθμίδα, τότε υποβάλει στην
αδειοδοτούσα αρχή φάκελο Κοινοποίησης και δηλώνει την οικεία
Πολιτική Πρόληψης Μεγάλων Ατυχημάτων.
 Αν οι συνολική ποσότητα είναι μεγαλύτερη από την υψηλή
βαθμίδα, τότε υποβάλει στην αδειοδοτούσα αρχή:
 Μελέτη Ασφαλείας,
 Σύστημα Διαχείρισης Ασφάλειας
 Εσωτερικό Σχέδιο Έκτακτης Ανάγκης
Και υποστηρίζει τις Αρχές στη σύνταξη του Εξωτερικού Σχεδίου Έκτακτης Ανάγκης
(ΣΑΤΑΜΕ) και στην ενημέρωση του κοινού.
 Εφαρμογή της Οδηγίας Seveso/3
 Όλες οι εγκαταστάσεις που διατηρούν μία ελάχιστη ποσότητα
επικίνδυνων ουσιών (πάνω από το κάτω όριο) και διέπονται από την
Οδηγία – κατώτερης βαθμίδας (Lower Tier Establishments), οφείλουν να
στέλνουν Κοινοποιήσεις (Notifications) στις αρμόδιες ελεγκτικές αρχές,
που καθορίζονται από το κάθε Kράτος-Mέλος σχετικά με το είδος και τις
επιπτώσεις των επικίνδυνων ουσιών που διατηρούν μέσα σε αυτήν.
Επίσης όλες οι παραπάνω εγκαταστάσεις είναι υποχρεωμένες να
δηλώσουν ποια Πολιτική Πρόληψης Μεγάλων Ατυχημάτων - Π.Π.Μ.Α.
(Μajor Αccident Ρrevention Ρolicy) ακολουθούν ώστε να αποφεύγονται
τα μεγάλα ατυχήματα στους χώρους ευθύνης τους και να υπάρχει μία
γενική περιγραφή του Συστήματος Διαχείρισης Ασφαλείας - ΣΔΑ (Safety
Management System) που εφαρμόζουν στην εγκατάστασή τους.
 Εφαρμογή της Οδηγίας Seveso/4
Οι εγκαταστάσεις που διαχειρίζονται μεγαλύτερες ποσότητες επικίνδυνων
ουσιών – ανώτερης βαθμίδας (Upper Tier Establishments) έχουν την
υποχρέωση να καταρτίζουν και να στέλνουν για αξιολόγηση στις αρμόδιες
ελεγκτικές αρχές του κάθε Κράτους-Μέλους πέραν όλων των ανωτέρω μία
Μελέτη Ασφαλείας (Safety Report) και ένα Σχέδιο Έκτακτης Ανάγκης για
τον εντός της εγκατάστασης χώρο (on site Emergency Plan). Στη Μελέτη
Ασφαλείας καταγράφονται οι επικίνδυνες ουσίες που διαχειρίζονται ή/και
αποθηκεύονται στην εγκατάσταση, γίνεται ο προσδιορισμός των κινδύνων,
προσδιορίζονται τα πιθανά σενάρια ατυχημάτων, γίνεται η εκτίμηση της
έκτασης των επιπτώσεων τους στον άνθρωπο και στο περιβάλλον και
προσδιορίζονται ακόμη τα πιθανά πολλαπλασιαστικά φαινόμενα (domino
effects) από τη λειτουργία της εγκατάστασης. Επίσης στη Μελέτη
Ασφαλείας πρέπει να υπάρχει και λεπτομερή περιγραφή του Συστήματος
Διαχείρισης Ασφαλείας - Σ.Δ.Α. (Safety Management System) που
εφαρμόζεται στην εν λόγω μελετώμενη εγκατάσταση.
 Εγκαταστάσεις ανώτερης βαθμίδας–
Μελέτη Ασφάλειας/1
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

 Περιγραφή του γεωγραφικού χώρου της εξεταζομένης

εγκατάστασης (οικισμοί, μεμονωμένες κατοικίες,
πληθυσμιακά δεδομένα, οδικοί – σιδηροδρομικοί άξονες,
βιομηχανίες)
 Καταγραφή μετεωρολογικών δεδομένων
 Γεωλογικά και υδρογραφικά στοιχεία
 Τοπία ιδιαίτερης σημασίας
 Καταγραφή ευαίσθητων χώρων και περιοχών (νοσοκομεία,
γηροκομεία, σχολεία, εγκαταστάσεις κοινής ωφέλειας π.χ.
ύδρευση και ηλεκτροδότηση περιοχών) αποτυπωμένα σε
αντίστοιχους χάρτες
 Εγκαταστάσεις ανώτερης βαθμίδας–
Μελέτη Ασφάλειας/2
ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΕΣ ΟΥΣΙΕΣ

Απαιτείται να αναφέρονται όλες οι επικίνδυνες ουσίες που υπάρχουν ή που είναι

δυνατόν να υπάρξουν (ποιοτικά και ποσοτικά) στην εγκατάσταση. Οι επικίνδυνες
ουσίες μπορεί να συμμετέχουν στην εγκατάσταση ως πρώτες ύλες, ως βοηθητικές
ύλες και σκευάσματα, ως καταλύτες, ως τελικά προϊόντα, ως παραπροϊόντα ή ως
πιθανά προϊόντα κάποιας ανεπιθύμητης αντίδρασης, διάσπασης, κ.λ.π. Από τη γνώση
των χαρακτηριστικών της επικίνδυνης ουσίας, τη τοξικότητά της, το πόσο εύφλεκτη
είναι, το πόσο εκρηκτική είναι, το κατά πόσο προκαλεί οξειδοαναγωγικές αντιδράσεις,
τις επιδράσεις της στην υγεία του ανθρώπου και το οικοσύστημα της περιοχής, είναι
δυνατόν να γίνει ασφαλής διαχείριση της κάθε επικίνδυνης ουσίας, στις διάφορες
διεργασίες που εκτελούνται σε μία εγκατάσταση. Η βάση της πληροφόρησης αυτής
είναι τα φύλλα ασφαλούς χειρισμού (Safety Data Sheets) των ουσιών που τις
συνοδεύουν και ενημερωμένες τράπεζες δεδομένων. Η Οδηγία στο Παράρτημα Ι έχει
καταλόγους με κατονομαζόμενες επικίνδυνες ουσίες (αμμωνία, χλώριο,..), καθώς και
κατηγορίες επικίνδυνων ουσιών (εύφλεκτες, τοξικές,..) οι οποίες αποτελούν τη βάση
για τον προσδιορισμό του κινδύνου σε μία εγκατάσταση.
 Εγκαταστάσεις ανώτερης βαθμίδας–
Μελέτη Ασφάλειας/3
ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ

Απαιτείται επαρκής γνώση παραγωγικής διαδικασίας και των φυσικοχημικών

διεργασιών που λαμβάνουν χώρα κατά τη διάρκεια της κανονικής λειτουργίας σε μία
εγκατάσταση.
Απαιτείται ακόμη πολύ καλή γνώση των διάφορων παράπλευρων αντιδράσεων που
είναι δυνατόν να συμβούν κατά τη διάρκεια ανωμαλίας στην εγκατάσταση, καθώς και
αλυσιδωτών αντιδράσεων που είναι δυνατόν να οδηγήσουν σε μεγάλο τεχνολογικό
ατύχημα.
 Εγκαταστάσεις ανώτερης βαθμίδας–
Μελέτη Ασφάλειας/4
ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ
Λαμβάνοντας υπόψη τις διεργασίες που συμβαίνουν ή που είναι δυνατόν να συμβούν,
καθώς και των επικίνδυνων ουσιών που υπάρχουν ή που είναι δυνατόν να υπάρξουν
στην εγκατάσταση, προσδιορίζεται ο κίνδυνος στην εγκατάσταση. Υπάρχουν διάφοροι
μέθοδοι προς τούτο με πλέον δημοφιλείς τη μελέτη κινδύνου και λειτουργικότητας
HAZOP (HAZardous and OPerability analysis), την ανάλυση “τι θα συμβεί εάν” (what
if analysis), και τον κατάλογο ελέγχου (check list). Εντοπίζονται κατ’ αυτό το τρόπο
τα πλέον ευαίσθητα και επικίνδυνα σημεία της εγκατάστασης, προτείνονται
τροποποιήσεις και βελτιώσεις στον μηχανολογικό εξοπλισμό και στις ακολουθούμενες
διαδικασίες. Προσδιορίζεται η ανάγκη και ενδεχομένως προτείνεται η εγκατάσταση
ανιχνευτών τοξικών και εύφλεκτων αερίων στην ατμόσφαιρα, συστήματα
συναγερμού και διάφοροι αυτοματισμοί. Προτείνονται ακόμη μέτρα ασφαλείας που
πρέπει να ληφθούν για προστασία των εργαζομένων. Τελικός σκοπός όλων των
προτάσεων είναι η μείωση της επικινδυνότητας της εγκατάστασης. Χρήσιμη είναι η
αναδρομή σε τράπεζες δεδομένων για ατυχήματα που συνέβησαν σε παρόμοιες
εγκαταστάσεις, από όπου μπορούν να αντληθούν μαθήματα και να γίνουν συγκρίσεις
με την εξεταζόμενη εγκατάσταση.
 Εγκαταστάσεις ανώτερης βαθμίδας–
Μελέτη Ασφάλειας/5
ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΤΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ (DOMINO)
Προσδιορίζονται διάφορες ενδεχόμενες πηγές κινδύνου που ενδεχόμενη ανάφλεξή και
έκρηξή τους, θα μπορούσαν να προκαλέσουν πολλαπλασιαστικά φαινόμενα σε άλλες
εγκαταστάσεις που διαχειρίζονται επικίνδυνες ουσίες.
Οι πρωτογενείς πηγές ανάφλεξης, που είναι δυνατόν να προκαλέσουν
πολλαπλασιαστικά φαινόμενα, μπορεί να είναι εσωτερικές της εγκατάστασης (μία
αποθήκη με εύφλεκτες ουσίες, μία δεξαμενή καυσίμων) ή εξωτερικές ως προς την
εγκατάσταση (γειτονική εγκατάσταση με εύφλεκτα ή εκρηκτικά, πυρκαγιά σε
βυτιοφόρο μεταφοράς καυσίμων σε παρακείμενο δρόμο, πυρκαγιά σε παρακείμενο
δάσος).
 Εγκαταστάσεις ανώτερης βαθμίδας–
Μελέτη Ασφάλειας/6
ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ
Παίρνοντας υπόψη τα επικρατέστερα σενάρια ατυχημάτων που προκύπτουν από τον
προσδιορισμό του κινδύνου στην εγκατάσταση και τα μετεωρολογικά δεδομένα της
περιοχής, τους επικρατέστερους ανέμους με διάφορες αντιπροσωπευτικές κλάσεις
ευστάθειας της ατμόσφαιρας, υπολογίζονται οι επιπτώσεις στον άνθρωπο και το
περιβάλλον. Με τη χρήση εξειδικευμένων μαθηματικών μοντέλων σε Η/Υ, γίνεται η
ανάλυση της ευπάθειας του συστήματος πέριξ της εγκατάστασης και υπολογίζεται δε
ποια απόσταση θα φθάσουν οι επιπτώσεις των διάφορων εξεταζόμενων ατυχημάτων.
Ο υπολογισμός αυτός των επιπτώσεων σε συνδυασμό με τη χωροθέτηση της
εγκατάστασης (αποστάσεις από οικισμούς και μεμονωμένες κατοικίες, οδούς μεγάλης
κυκλοφορίας, σιδηροδρομικές γραμμές, άλλες βιομηχανικές εγκαταστάσεις,
υδραγωγεία, θάλασσα, ποτάμια, βιότοπους,..) δίνει την απαραίτητη πληροφόρηση,
για τις περιοχές που θα προσβληθούν από τις συνέπειες του ατυχήματος. Αν οι
επιπτώσεις είναι μεγάλες, τότε γίνεται προσπάθεια να ληφθούν αυξημένα μέτρα
ασφαλείας, ώστε να μειωθεί ακόμη περισσότερο η επικινδυνότητα της εγκατάστασης.
 Εγκαταστάσεις ανώτερης βαθμίδας–
Μελέτη Ασφάλειας/7
ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ
Τα συστήματα διαχείρισης ασφάλειας είναι εργαλεία για την επίτευξη της ασφαλούς
λειτουργίας των εγκαταστάσεων. Τομείς που λαμβάνονται υπόψη είναι:
- η οργάνωση της επιχείρησης,
- η κατάλληλη επιλογή και διαρκής εκπαίδευση του προσωπικού,
- οι διαδικασίες διαρκούς προσδιορισμού του κινδύνου στην εγκατάσταση,
- ο έλεγχος λειτουργίας μέσω της θέσπισης διαδικασιών και οδηγιών,
- η διαχείριση των αλλαγών μέσω της θέσπισης και εφαρμογής διαδικασιών για το
σχεδιασμό τροποποιήσεων στις υφιστάμενες εγκαταστάσεις
- o σχεδιασμός για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης,
- η παρακολούθηση των επιδόσεων σε θέματα ασφάλειας
- και τέλος ο έλεγχος και επανεξέταση μέσω της θέσπισης και εφαρμογής
διαδικασιών για τη περιοδική συστηματική αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας και
καταλληλότητας του διαχειριστικού συστήματος ασφάλειας.
 Εγκαταστάσεις ανώτερης βαθμίδας–
Μελέτη Ασφάλειας/8
ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΕΚΤΑΚΤΗΣ ΑΝΑΓΚΗΣ
Στη συνέχεια υπάρχουν τα σχέδια έκτακτης ανάγκης για τον εσωτερικό της
εγκατάστασης χώρο (on site emergency plan) που συντάσσεται από τους
υπεύθυνους της εγκατάστασης και το εξωτερικό σχέδιο έκτακτης ανάγκης –
ειδικό ΣΑΤΑΜΕ (off site emergency plan) που συντάσσεται από τις Υπηρεσίες
της Περιφέρειας, που υπάγεται η κάθε εγκατάσταση.
Τα δύο αυτά σχέδια θα πρέπει να είναι συμβατά και συνεργαζόμενα μεταξύ
τους. Σε περίπτωση ατυχήματος θα πρέπει να υπάρχουν συγκεκριμένες
διαδικασίες που θα πρέπει να ακολουθούνται, προκειμένου να συντονισθούν
οι δυνάμεις της εγκατάστασης με τις δυνάμεις της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας,
της Τροχαίας, του ΕΚΑΒ, προκειμένου να αντιμετωπισθεί επιτυχώς η έκτακτη
ανάγκη.
 Εγκαταστάσεις ανώτερης βαθμίδας–
Μελέτη Ασφάλειας/9
ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ
Καθορίζεται ότι θα πρέπει να γίνονται τακτικές και έκτακτες επιθεωρήσεις και έλεγχοι
στις εγκαταστάσεις που υπάγονται στις διατάξεις της Οδηγίας Seveso IΙI. Θα
συντάσσεται έκθεση ελέγχου με τα ευρήματα και θα αποστέλλεται στις αρμόδιες
αρχές.
Τακτικές επιθεωρήσεις θα πρέπει να γίνονται τουλάχιστον:
μία (1) φορά το χρόνο για τις εγκαταστάσεις ανώτερης βαθμίδας και
μία φορά στα τρία (3) χρόνια για τις εγκαταστάσεις κατώτερης βαθμίδας .
 Εγκαταστάσεις ανώτερης βαθμίδας–
Μελέτη Ασφάλειας/10
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΥ

Οι Υπηρεσίες της Περιφέρειας, που υπάγεται η κάθε

εγκατάσταση θα πρέπει να συντάσσουν τις
απαραίτητες πληροφορίες που θα πρέπει να γνωρίζει
το κοινό της περιοχής και προωθεί την ενημέρωση
αυτή με κάθε δυνατό μέσο. Στα πληροφοριακά
στοιχεία περιλαμβάνονται τα ληπτέα κατάλληλα μέτρα
ασφαλείας σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.
 Εγκαταστάσεις ανώτερης βαθμίδας–
Μελέτη Ασφάλειας/11
ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ

Καλούνται τα Κράτη Μέλη να καθορίσουν χωροταξικά κριτήρια που θα

επιτρέπουν την ίδρυση ή επέκταση εγκαταστάσεων που χρησιμοποιούν
επικίνδυνες ουσίες, σε σχέση με τις χρήσεις γης της ευρύτερης περιοχής.
Στις χώρες μέλη της Ε.Ε. έχουν αναπτυχθεί πολύ χρήσιμα εργαλεία που
στηρίζονται στην πολυκριτηριακή ανάλυση. Συσχετίζουν τις επιτρεπόμενες
χρήσεις γης ανάλογα με τη ζώνη επικινδυνότητας που ευρίσκεται η κάθε
εγκατάσταση (Ζώνη Ι, ΙΙ και ΙΙΙ), με το είδος και τα χαρακτηριστικά της
οικοδομής δραστηριότητας και την ευπάθεια του πληθυσμού, π.χ
μονοκατοικία, διώροφη κατοικία, πολυκατοικία, πολυκατάστημα, σχολείο,
γηροκομείο, παιδικός σταθμός, αθλητικό κέντρο, και άλλα.
 Επιπτώσεις στην υγεία από
βιομηχανικά ατυχήματα
Η υγεία των εργαζομένων στην εγκατάσταση ή/και του κοινού
που βρίσκεται κοντά στο χώρο του ατυχήματος είναι
δυνατόν να κινδυνεύσει :
 από εγκαύματα λόγω έκθεσης σε θερμική ακτινοβολία,

 από τραυματισμούς που οφείλονται στο ωστικό κύμα και

στα πρωτογενή και δευτερογενή θραύσματα λόγω εκρήξεων

και
 από δηλητηρίαση ή χημικά εγκαύματα λόγω έκθεσης σε

τοξικές ουσίες μέσω αναπνοής (inhalation), επαφής με το

δέρμα – διείσδυσης (absorption) και κατάποσης τροφής
(ingestion).
 Κίνδυνοι και συνέπειες στην υγεία
ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Έκρηξη Επιπτώσεις λόγω του δημιουργούμενου ωστικού κύματος και των

προκαλουμένων θραυσμάτων
Δηλητηρίαση Τοξικές ουσίες εισέρχονται στον ανθρώπινο οργανισμό μέσω της αναπνοής,
της κατάποσης ή της επαφής μέσω του δέρματος
Ασφυξία Κίνδυνος οφειλόμενος σε απουσία οξυγόνου που προκαλείται από την
ύπαρξη καπναερίων ή αερίων από διαδικασία ζύμωσης
Πυρκαγιά Κίνδυνος που οφείλεται στην ύπαρξη θερμότητας και φλόγας που
προκαλείται από έναυση εύφλεκτων αερίων, υγρών ή σκόνης
Οξείδωση Κίνδυνος λόγω ύπαρξης ουσιών που προκαλούν ανάφλεξη.

Χημικά εγκαύματα Επιπτώσεις στο δέρμα και τα μάτια λόγω επαφής με όξινα ή αλκαλικά
διαλύματα
Κρυοπάγημα Κίνδυνος κρυοπαγήματος και υποθερμίας που προκαλείται από διαρροή
κρυογενικών ουσιών ή υγροποιημένων αερίων
Μόλυνση Διείσδυση παθογόνων στο ανθρώπινο σώμα
 Τρόποι επίδρασης των επικίνδυνων
ουσιών στον άνθρωπο/1
Έκθεση σε υπερπίεση και θραύσματα.
 Πυρκαγιές ή χημικές αντιδράσεις μπορεί να προκαλέσουν εκρήξεις, τα
ωστικά κύματα των οποίων μπορεί να έχουν επιπτώσεις τόσο σε κτίρια
(σπάσιμο τζαμιών, κατάρρευση κατασκευών), όσο και στον άνθρωπο
(σπάσιμο του τύμπάνου στο αυτί). Τα θραύσματα μπορεί να εκτοξευτούν,
ανάλογα με το ατύχημα, σε απόσταση και μερικών εκατοντάδων μέτρων.
Έκθεση σε φωτιά, θερμική ακτινοβολία και ψυχρές
συνθήκες.
 Πυρκαγιές στις οποίες εμπλέκονται υγραέρια και υγρά καύσιμα πολύ συχνά
έχουν μεγάλες επιπτώσεις ακόμη και σε μεγάλες αποστάσεις. Σε περίπτωση
διαρροής κρυογενικών ουσιών ή υγροποιημένων αερίων μπορεί να
προκληθεί υποθερμία στην πέριξ της διαρροής περιοχή και κρυοπαγήματα
στον άνθρωπο
 Τρόποι επίδρασης των επικίνδυνων
ουσιών στον άνθρωπο/2
Έκθεση σε μολυσμένο αέρα (αναπνοή)
 Τοξικές ουσίες που τυχόν διαφύγουν στην ατμόσφαιρα, μπορεί να
μεταφερθούν χιλιόμετρα μακριά από το σημείο της διαρροής. Η
πληττόμενη περιοχή μπορεί να επεκταθεί σε αρκετά τετραγωνικά
χιλιόμετρα και έτσι οι επιπτώσεις μπορεί να είναι πολύ σοβαρές. Η
ύπαρξη της τοξικής ουσίας στην ατμόσφαιρα τις περισσότερες φορές
μπορεί να ανιχνευθεί με την ανθρώπινη οσμή. Τούτο όμως δεν ισχύει για
όλες τις ουσίες.
Έκθεση σε μολυσμένη τροφή (κατάποση)
 Η τροφή που έχει μολυνθεί ως επακόλουθο ενός ενδεχόμενου
βιομηχανικού ατυχήματος, είναι δυνατόν να δημιουργήσει σοβαρά
προβλήματα υγείας, σε περίπτωση που καταναλωθεί.
 Τρόποι επίδρασης των επικίνδυνων
ουσιών στον άνθρωπο/3
Έκθεση του δέρματος του ανθρώπου σε μόλυνση
(διείσδυση)
 Στη περίπτωση αυτή οι επικίνδυνες ουσίες υπάρχουν στην ατμόσφαιρα,
επικάθονται στο δέρμα του ανθρώπου και μπορεί να εισέλθει στον
οργανισμό μέσω ανοιχτών πληγών, ή σιγά σιγά με απορρόφηση από το
δέρμα.
 Τρόποι επίδρασης των επικίνδυνων
ουσιών στον άνθρωπο/4
 Τα χημικά εγκαύματα που μπορεί να προκληθούν από την
επαφή με το δέρμα διαφόρων όξινων και αλκαλικών
διαλυμάτων.
 Η δηλητηρίαση που αναφέρεται στην εισαγωγή στον
οργανισμό διαφόρων επικίνδυνων τοξικών ουσιών, και σε
ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να αποδειχθεί και
θανατηφόρα. Οι τοξικές αυτές ουσίες αποκαλούνται και
δηλητήρια.
 Τα δηλητήρια κατατάσσονται σε:
 Ερεθιστικά και διαβρωτικά δηλητήρια, όπως είναι τα αζωτοξείδια
(ΝOχ), η αμμωνία (ΝΗ3), το χλώριο (CL2).
 Νευροτοξικά όπως είναι το μονοξείδιο του άνθρακα (CO), το
υδροκυάνιο (HCN) και το βενζόλιο (C6H6)
 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ
ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ/1
Κατά τη κανονική λειτουργία μίας εγκατάστασης
Οι εγκαταστάσεις που διαχειρίζονται επικίνδυνες ουσίες και υπάγονται στις
διατάξεις της ΚΥΑ 172058/11-2-2016 υποβάλλουν στις αρμόδιες αρχές της
χώρας μελέτες ασφαλείας που μεταξύ άλλων περιέχουν και τα ακόλουθα
στοιχεία:
 Ποσοτικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά (τρόπος χειρισμού και αντιμετώπιση σε
έκτακτη ανάγκη) για τις επικίνδυνες ουσίες που διαχειρίζονται στην εγκατάσταση.
 Φυσικοχημικές διεργασίες και άλλες δραστηριότητες που εμπεριέχουν κίνδυνο
στην εγκατάσταση.
 Προσδιορισμός του κινδύνου στην εγκατάσταση, μέτρα προστασίας που
λαμβάνονται και εκτίμηση των συνεπειών των ενδεχόμενων ατυχημάτων στον
άνθρωπο και το περιβάλλον.
 Το εφαρμοζόμενο σύστημα διαχείρισης ασφάλειας, το σχέδιο έκτακτης ανάγκης
για τον εσωτερικό της εγκατάστασης χώρο και τα άτομα που είναι υπεύθυνα για
τη διαχείριση της έκτακτης ανάγκης σε περίπτωση που χρειαστεί.
 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ
ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ/2
Η Πολιτεία με τη σειρά της με τα θεσμοθετημένα της όργανα:
Ελέγχει τις μελέτες ασφαλείας και προσπαθεί να μειώσει τους υπάρχοντες
κινδύνους με πρόσθετα μέτρα προστασίας (απομακρυσμένες βάνες
ασφαλείας, διαχωρισμός στην αποθήκευση εύφλεκτων από τοξικά, …).
 Προωθεί την υλοποίηση έργων αναβάθμισης της ασφάλειας στις διάφορες
εγκαταστάσεις και την αντικατάσταση επικίνδυνων διαδικασιών με
ασφαλέστερες.
 Ενημερώνει το κοινό για τους υπάρχοντες στη περιοχή κινδύνους και τους
τρόπους αντίδρασης σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.
 Συντάσσει σχέδια έκτακτης ανάγκης για τον εξωτερικό των
εγκαταστάσεων χώρο, με κατάλληλη ενημέρωση όλων των φορέων
αντιμετώπισης των ατυχημάτων.
 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ
ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ/3
Κατά τη διάρκεια μεγάλου ατυχήματος στην εγκατάσταση:
 Οι υπεύθυνοι της εγκατάστασης ενημερώνουν το Κ.Ε.Π.Π. - Ε.Σ.Κ.Ε. (Κέντρο
Επιχειρήσεων Πολιτικής Προστασίας - Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων)
στο 210 3359002-3, Ριζαρείου 1 – Χαλάνδρι, kepp@gscp.gr.
 Λειτουργεί σε 24ωρη βάση και συντονίζει τις επιχειρήσεις όλων των
Επιχειρησιακών Κέντρων των Υπηρεσιών επέμβασης και αντιμετώπισης του
ατυχήματος (Πυροσβεστική Υπηρεσία, Τροχαία, ΕΚΑΒ, Λιμενικές και Αστυνομικές
αρχές) σε όλη την Ελλάδα αξιολογώντας αρχικά την κατάσταση και
κινητοποιώντας τις κατάλληλες τοπικές Υπηρεσίες, ανάλογα με το συμβάν.
Διαθέτει τις απαραίτητες τηλεπικοινωνιακές συνδέσεις για την άμεση διάχυση του
σήματος της βιομηχανίας στους υπόλοιπους αρμόδιους φορείς και με όλες τις
Περιφέρειες της χώρας ανάλογα με το συμβάν.
 Σκοπός του Κ.Ε.Π.Π. - Ε.Σ.Κ.Ε. είναι ο συντονισμός των επιχειρήσεων πολιτικής
προστασίας σε επίπεδο χώρας για την αντιμετώπιση φυσικών και τεχνολογικών
καταστροφών. συνέχεια …
 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ
ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ/4
Οι υπεύθυνοι της εγκατάστασης αμέσως μετά την ενημέρωση του Κ.Ε.Π.Π. - Ε.Σ.Κ.Ε.
σημαίνουν συναγερμό μέσω μεγαφώνων και σειρήνων.
Εφαρμόζεται το Ειδικό Σ.Α.Τ.Α.Μ.Ε. (Σχέδιο Αντιμετώπισης Τεχνολογικών Ατυχημάτων
Μεγάλης Έκτασης) από την αντίστοιχη Περιφέρεια.
Οι μονάδες επέμβασης και αντιμετώπισης του ατυχήματος (Πυροσβεστική Υπηρεσία,
Τροχαία, ΕΚΑΒ, Λιμενικές και Αστυνομικές αρχές) φθάνουν στο τόπο του ατυχήματος
και αναλαμβάνουν δράση.
Προβλέπεται ενημέρωση των πολιτών, περιοίκων και διερχομένων με κάθε δυνατό
τρόπο.
Στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (τηλεόραση, ραδιόφωνο, τύπος) δίνονται κείμενα (που
ήδη προϋπάρχουν στα Ειδικά Σ.Α.Τ.Α.Μ.Ε. της αντίστοιχης εγκατάστασης) με οδηγίες
προς το κοινό.
Ενέργειες μετά το πέρας του ατυχήματος
Η Περιφέρεια της περιοχής όπου συνέβηκε το ατύχημα, εποπτεύει τις εργασίες
αποκατάστασης του περιβάλλοντος, όπως αυτές προσδιορίζονται στο αντίστοιχο Ειδικό
Σ.Α.Τ.Α.Μ.Ε.
 Ζώνες Προστατευτικών
Δράσεων
Τοξικές ουσίες Θερμική ακτινοβολία Ωστικό κύμα
Συγκέντρωση Δόση (TDU) Υπερπίεση
(mg/m3) (mbar)

Ζώνη Ι 1500
Προστασίας LC50 350
Δυνάμεων (15 kw/m2 για
Καταστολής έκθεση 40 sec)
Ατυχήματος
Ζώνη ΙI 450
Προστασίας LC1 140
Πληθυσμού (6 kw/m2 για
Σοβαρές επιπτώσεις έκθεση 40 sec)
Ζώνη ΙΙΙ 170
Προστασίας IDLH 50
Πληθυσμού (3 kw/m2 για
Μέτριες επιπτώσεις έκθεση 40 sec)
Γραφική Παράσταση των
Τριών (3) Ζωνών
Χρήση λογισμικού ALOHA- MARPLOT
ALOHA MARPLOT
 Ατυχήματα κατά τη μεταφορά:
οδικά, σιδηροδρομικά, θαλάσσια,
αεροπορικά, αγωγοί
 Τεχνολογικά ατυχήματα που δεν
καλύπτονται εν γένει από τις διατάξεις
της Οδηγίας Seveso , αλλά από άλλες
αντίστοιχες νομοθεσίες.
 Μέρος αυτών καλύπτεται, εφόσον το
ατύχημα συμβαίνει σε χώρο της
βιομηχανικής εγκατάστασης
 Ο.Η.Ε. - Διεθνείς μεταφορές
 Το βασικό πλαίσιο που διέπει τις διεθνείς μεταφορές
επικίνδυνων αγαθών συντάχθηκε από μια ειδική επιτροπή του ΟΗΕ
και έχει την μορφή συστάσεων (Recommendations on the
Transport of Dangerous Goods (United Nations,1993), γνωστές και
ως «Κώδικας Μεταφορών του ΟΗΕ» (UN Transport Code).
 Ο κώδικας καλύπτει τα εξής θέματα:
 1. Την ταξινόμηση των επικίνδυνων ουσιών
 2. Την συσκευασία
 3. Την σήμανση
 4. Τα δοχεία, βυτία, κιβώτια, δεξαμενές κλπ
 5. Τις διαδικασίες μεταφοράς
 Ευρωπαϊκή Συμφωνία ADR

Η ΑDR στοχεύει στην αυξημένη ασφάλεια των μεταφορών

προκειμένου να προστατεύεται το περιβάλλον και ο άνθρωπος.
Περιλαμβάνει διατάξεις για την ταξινόμηση, συσκευασία και
επισήμανση (ετικέτες) των εμπορευμάτων και των οχημάτων,
ειδικές προδιαγραφές για τον εξοπλισμό και τη λειτουργία των
οχημάτων μεταφοράς, γενικούς και ειδικούς όρους φόρτωσης,
κανονισμούς εκπαίδευσης των οδηγών οχημάτων και τύπους
των συνοδευτικών εγγράφων μεταφοράς. Καθορίζει επίσης τις
ευθύνες όλων των εμπλεκομένων προσώπων στη μεταφορά.
Ατύχημα κατά την οδική μεταφορά/1
 Ένα ατύχημα συνέβη σε βυτιοφόρο
μεταφοράς υγραερίου την 4η
Σεπτεμβρίου 1991 στην Ηλιούπολη της
Αθήνας. Το βυτιοφόρο ανετράπη σε
κεντρικό δρόμο, η Πυροσβεστική
Υπηρεσία κατέκλυσε το όχημα με αφρό
και στη συνέχεια με γερανό το σήκωσε
στην όρθια θέση του.
 Το κοινό μή αντιλαμβανόμενο το
κίνδυνο έβλεπε τις προσπάθειες από
μικρή απόσταση και δεν
απομακρυνόταν, όπως προσπαθούσε να
κάνει η τροχαία.
 Παρόμοιο περιστατικό μερικά χρόνια
αργότερα στα Καμένα Βούρλα θα έχει
δυστυχώς σοβαρότατες επιπτώσεις.
 Ατύχημα κατά την οδική μεταφορά/2
 Έκρηξη βυτιοφόρου οχήματος , Καμένα Βούρλα, 30 Απριλίου 1999.
Στην εθνική οδό στο ύψος των Καμένων Βούρλων Φθιώτιδας, άνδρες της Τροχαίας σταμάτησαν για έλεγχο
βυτιοφόρο που μετέφερε προπάνιο υπό πίεση. Ο οδηγός είχε παραβιάσει τα περιοριστικά μέτρα
κυκλοφορίας που ισχύουν για τα μεγάλα οχήματα τις ημέρες της εξόδου. Την ώρα που οι τροχονόμοι
έκαναν έλεγχο στα χαρτιά του, ένα μικρό φορτηγό με μεγάλη ταχύτητα έπεσε πάνω στο βυτιοφόρο με
αποτέλεσμα το δεύτερο να τυλιχθεί στις φλόγες. Μετά από λίγη ώρα έφτασε το πρώτο όχημα της
Πυροσβεστικής που άρχισε να ρίχνει νερό, είχε περάσει όμως το κρίσιμο διάστημα για την δημιουργία των
συνθηκών που θα οδηγούσαν σε ισχυρή έκρηξη (φαινόμενο BLEVE – Boiling Liquid Expanding Vapour
Explosion). Το αποτέλεσμα ήταν οι τρεις πυροσβέστες και το όχημα τους να τιναχθούν σε απόσταση 150
μέτρων. Ο οδηγός του βυτιοφόρου αν και είχε απομακρυνθεί σε απόσταση 200 μέτρων σκοτώθηκε από
χτύπημα θραύσματος λαμαρίνας από το βυτιοφόρο όχημα στο κεφάλι. Το βυτίο με το προπάνιο τινάχθηκε
σε ύψος 50 μέτρων, και αφού γκρέμισε μια στέγη διέσχισε μια απόσταση 700 μέτρων και προσγειώθηκε
στο προαύλιο καφετέριας που ευτυχώς έτυχε εκείνη την στιγμή να είναι κλειστή. Δεκατέσσερις ακόμη
άνθρωποι τραυματίστηκαν από το ωστικό κύμα αλλά και από τα διάφορα θραύσματα που προκλήθηκαν.
 Ατύχημα κατά την οδική μεταφορά/3
Τον Ιούλιο του 1978, ένα βυτιοφόρο όχημα μεταφοράς 23 τόνων (4 τόνους πάνω
από το επιτρεπόμενο των 19 τόνων) υγροποιημένου προπυλενίου προκάλεσε
διαρροή καθώς πέρασε μία κατασκήνωση στο Los Alfaques κοντά στην Tarragona
στην Ισπανία. Η διαρροή είχε ως αποτέλεσμα την απελευθέρωση υγροποιημένου
προπυλενίου στην περιοχή κατασκήνωσης, όπου αμέσως αναφλέχθηκε. Η έκρηξη
σκότωσε 217 ανθρώπους (συμπεριλαμβανομένου του οδηγού), περισσότερους
από 200 με βαριά εγκαύματα και η καταστροφή εξαπλώθηκε για 400 μέτρα σε
όλες τις κατευθύνσεις.
Προκλήθηκε από διαρροή του περιεχομένου προπυλενίου και ανάφλεξή του, ενώ
ήταν μπροστά από την κατασκήνωση. Μετά το ατύχημα απαγορεύτηκε η
διακίνηση επικίνδυνων ουσιών πλησίον κατοικημένων περιοχών την ημέρα και
επιτρέπεται μόνο κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Ατύχημα στο Los Alfaques
Ατύχημα κατά την θαλάσσια μεταφορά
 Ατύχημα στο τάνκερ Exxon
Valdez, 24 Μαρτίου 1989.
Το 1989 σημειώθηκε μία από τις
μεγαλύτερες περιβαλλοντικές
καταστροφές, όταν το τάνκερ Exxon
Valdez προσάραξε στο Prince
William Sound στην Αλάσκα,
διαχέοντας στον υδροφόρο ορίζοντα
σχεδόν 11 εκατομμύρια γαλόνια
αργού πετρελαίου. Πάνω από 1.200
χιλιόμετρα ακτογραμμής, περίπου
2.000 θαλάσσιες ενυδρίδες, 300
φώκιες και 250.000 θαλάσσια πτηνά
έχασαν τη ζωή τους τις ημέρες που
ακολούθησαν. Το τραγικό
περιστατικό οδήγησε στην ψήφιση
του Oil Pollution Act, το 1990.
Μεταφορά επικίνδυνων
ουσιών μέσω αγωγών
 Έκδοση από τον ΟΗΕ
κατευθυντηρίων
οδηγιών και καλές
πρακτικές για τη
μεταφορά αργού
πετρελαίου, προϊόντων
πετρελαίου, φυσικού
αερίου κ.ά. μέσω
αγωγών.
 Κατάρρευση Φραγμάτων από
Εξορυκτικές Δραστηριότητες/1
 1998- Aznacóllar- Guadiamar Ισπανία,
κατάρρευση φράγματος τελμάτων με συνέπεια την
απελευθέρωση 5.000.000 tn μεικτών θειούχων,
3.600 εκτάρια καλλιεργήσιμης γης καταστράφηκαν,
ρύπανση του ποταμού Guadiamar, 12 tn νεκρά
ψάρια, 377 εκ. € το κόστος αποκατάστασης
 2000- Baia Mare, Ρουμανία, κατάρρευση
φράγματος τελμάτων επεξεργασίας χρυσού με
κυάνωση με αποτέλεσμα την απελευθέρωση
120.000 tn κυανιούχου ενώσεως με βαρέα μέταλλα
στον ποταμό Δούναβη
Κατάρρευση Φραγμάτων από
Εξορυκτικές Δραστηριότητες/2
 Το 2003 η Οδηγία Seveso ΙΙ τροποποιήθηκε
επεκτείνοντας το πεδίο εφαρμογής της
(Οδηγία 2003/105/ΕΚ, 16/12/2003)
εντάσσοντας στο πεδίο της τα ατυχήματα της
εξορυκτικής βιομηχανίας.
 Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Βάση Δεδομένων
MARS (Major Accident Reporting System –
Σύστημα Καταγραφής Μεγάλων
Ατυχημάτων), καταγράφει έκτοτε και αυτά τα
ατυχήματα που μέχρι τότε δεν
περιλαμβάνονταν στο πεδίο της.
 Πυρηνικά Ατυχήματα
 28 Μαρτίου 1979, Three Mile Island,
πυρηνικό ατύχημα από ανθρώπινο λάθος.
 26 Απριλίου 1986, Chernobyl Ουκρανίας,
 30 Σεπτεμβρίου του 1999, Tokaimura
Ιαπωνίας, πυρηνικό ατύχημα από
ανθρώπινο λάθος
 11 Μαρτίου 2011, Fukushima Daichi,
Ιαπωνίας, πυρηνικό ατύχημα που
προκλήθηκε από σεισμό – τσουνάμι.
Διεθνείς Οργανισμοί: Προετοιμασία
για την αντιμετώπιση των
επιπτώσεων πυρηνικών ατυχημάτων
 Natech Kαταστροφές/1
 Τεχνολογικά ατυχήματα που
προκαλούνται από φυσικά φαινόμενα,
έχουν πρόσφατα αναγνωριστεί ως
ιδιαίτερη κατηγορία και αναφέρονται ως
Natural Technological - NaTech
Ατυχήματα.
 Natech Kαταστροφές/2
 Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια αύξηση της
συχνότητας και / ή στο μέγεθος των NaTech
καταστροφών, με αυξανόμενη τάση που οδηγεί σε
μεγαλύτερες απώλειες.
 Κατά συνέπεια, το ανθρώπινο, οικονομικό και
χρηματοοικονομικό κόστος έχει αυξηθεί παράλληλα,
κυρίως επειδή όλο και περισσότεροι άνθρωποι ζουν
σε μεγάλα αστικά κέντρα, με μεγαλύτερη
συγκέντρωση της βιομηχανικής δραστηριότητας.
 Natech Kαταστροφές/3
 Ανάλυση των δεδομένων ατυχημάτων που έχουν συμβεί
στο παρελθόν, έχει δείξει ότι φυσικές καταστροφές συχνά
επηρεάζουν βιομηχανικές εγκαταστάσεις. Ωστόσο, αυτά
τα σενάρια σπάνια συνεξετάζονται στην εκτίμηση
σεναρίων κινδύνου μεγάλων ατυχημάτων καθώς και στην
αξιολόγηση της ασφάλειας των βιομηχανικών
εγκαταστάσεων.
 Μεθοδολογίες και εργαλεία για την συγκεκριμένη εκτίμηση
των πιθανών συνεπειών ενός NaTech ατυχήματος μόλις
πρόσφατα αναπτύσσονται, και η ανάλυση σεναρίων
NaTech ατυχημάτων εξακολουθούν να λείπουν από τις
Μελέτες Ασφαλείας που συντάσσονται.
Φωτογραφία τμήματος εγκατάστασης σε
συνθήκες πολύ χαμηλών θερμοκρασιών
 Μεθοδολογία εκτίμησης της
επικινδυνότητας των NaTech/1
Η γενική προσέγγιση για την εκτίμηση της επικινδυνότητας των
NaTech ατυχημάτων είναι παρόμοια με άλλων τύπων
τεχνολογικών και βιομηχανικών ατυχημάτων και αποτελείται
από μια ακολουθία των εξής γενικών σταδίων:
1.Ποσοτικοποίηση της αναμενόμενης συχνότητας (π.χ. αριθμός
συμβάντων / έτος) που οι βιομηχανικές εγκαταστάσεις μπορεί
να συναντήσουν το συγκεκριμένο φυσικό γεγονός (η
πληροφορία αυτή λαμβάνεται κυρίως από ιστορικά δεδομένα
της περιοχής),
2. Προσδιορισμός των επιπτώσεων που τα διάφορα φυσικά
συμβάντα θα έχουν σε συγκεκριμένο εξοπλισμό και μονάδες της
εγκατάστασης (π.χ. εξοπλισμός, συστήματα, συστήματα
διαχείρισης ασφάλειας, κλπ). συνέχεια….
 Μεθοδολογία εκτίμησης της
επικινδυνότητας των NaTech/2
3. Ανάπτυξη μεθόδων δέντρου γεγονότων και δέντρου λαθών
(event tree / fault tree analysis) για να προσδιορίσουν τα
κρίσιμα στοιχεία και διαδικασίες σχετικά με τη δυνατότητα η
όλη εγκατάσταση να τεθεί εκτός λειτουργίας ασφαλώς (safe
shut down).
4. Σχεδιασμός μέτρων μείωσης του κινδύνου, εφαρμόζοντας
όλα τα δυνατά μέτρα προστασίας που απαιτούνται για να
μειώσουν το βαθμό επικινδυνότητας εξ αιτίας ενός φυσικού
γεγονότος κάτω από τα όρια του αποδεκτού κινδύνου.
 Tα στάδια μιας γενικής διαδικασίας για τον υπολογισμό της
ποσοτικής εκτίμησης επικινδυνότητας
μιας NaTech καταστροφής
Νο Στάδιο Απαιτήσεις

1 Χαρακτηρισμός του εξωτερικού συμβάντος Παράμετροι συχνότητας και σοβαρότητας

2 Προσδιορισμός του κρίσιμου εξοπλισμού Καταγραφή του εξοπλισμού που πρέπει να εξεταστεί

3 Προσδιορισμός κινδύνων και ανάπτυξη κρισίμων σεναρίων Δέντρα αλληλουχιών (event trees)
αναφοράς

4 Εκτίμηση της πιθανότητας καταστροφής Μοντέλα καταστροφής εξοπλισμού

5 Αξιολόγηση των επιπτώσεων από τα σενάρια αναφοράς Μοντέλα αξιολόγησης επιπτώσεων

6 Προσδιορισμός των κρίσιμων συνδυασμών συμβάντων Καθορισμός συνδυασμών συμβάντων

7 Υπολογισμός συχνότητας / πιθανότητας για τον κάθε συνδυασμό Συχνότητας των συνδυασμών συμβάντων

8 Υπολογισμός επιπτώσεων για τον κάθε συνδυασμό Χάρτης με απεικονισμένη την ευπάθεια της περιοχής

9 Υπολογισμός δεικτών επικινδυνότητας Γενικοί δείκτες επικινδυνότητας

Φυσικά φαινόμενα που προκάλεσαν
NaTech ατυχήματα (1990-2006)
 ΝaΤech ατυχήματα
προκαλούμενα από σεισμό
 Ένα κρίσιμο στάδιο είναι ο ορισμός των κατηγοριών του
μεγέθους των απωλειών / διαφυγών. Η ανάλυση του
ατυχήματος επιτρέπει το προσδιορισμό 3 κατηγοριών ανάλογα
με το μέγεθος των απωλειών / διαφυγών:
 Τη στιγμιαία απώλεια όλης της υπάρχουσας ποσότητας
επικινδύνων ουσιών (R1).
 Συνεχής διαρροή όλης της υπάρχουσας ποσότητας
επικινδύνων ουσιών μέσα σε χρονικό διάστημα 10’ (R2).
 Συνεχής διαρροή της υπάρχουσας ποσότητας επικινδύνων
ουσιών μέσα από οπή διαμέτρου 10 mm (R3).
 ΝaΤech ατυχήματα
προκαλούμενα από πλημμύρες/1
 Ο χαρακτηρισμός των πλημμυρών ως σενάριο
αναφοράς, εξαρτάται από το χρόνο
αποκατάστασης και 2 κρίσιμες παραμέτρους: το
μέγιστο αναμενόμενο βάθος νερού και η μέγιστη
αναμενόμενη ταχύτητα του νερού. Και στη
περίπτωση των πλημμυρών, έχουν δημιουργηθεί
καμπύλες ευπάθειας που περιγράφουν τις
επιπτώσεις στον εξοπλισμό μιας εγκατάστασης
ανάλογα με τη φόρτιση και το μέγεθος της
πλημμύρας.
ΝaΤech ατυχήματα
προκαλούμενα από πλημμύρες/2
 ΝaΤech ατυχήματα
προκαλούμενα από πλημμύρες/3
Ατυχήματα με πλημμύρες που έχουν συμβεί στο
παρελθόν, έχουν συμβάλει στην ταξινόμηση
των επιπτώσεων των πλημμυρών σε 3
κατηγορίες:
 αργή κατάδυση (η ταχύτητα του νερού είναι
αμελητέα),
 κυματισμός χαμηλής ταχύτητας (ταχύτητα
του νερού μικρότερη από 1m/s) και
 κυματισμός υψηλής ταχύτητας (ταχύτητα του
νερού μεγαλύτερη από 1m/s).
ΝaΤech ατυχήματα
προκαλούμενα από πλημμύρες/4
 ΝaΤech ατυχήματα
προκαλούμενα από αστραπές/1
 Οι αστραπές είναι ένας σημαντικός παράγοντας για την
άμεση ή έμμεση διαρροή επικίνδυνων ουσιών από μια
χημική εγκατάσταση. Ο κίνδυνος για ύπαρξη πυρκαγιών
και εκρήξεων είναι πολύ μεγάλος όταν έχουμε ύπαρξη
εύφλεκτων επικίνδυνων ουσιών. Οι αστραπές πέραν των
πυρκαγιών και εκρήξεων, μπορεί να προκαλούν
δυσλειτουργία σε συστήματα ελέγχου, άμεση ή
καθυστερημένη καταστροφή ευαίσθητων ηλεκτρονικών
συσκευών, πρόκληση λανθασμένων σημάτων (false
alarms), και τέλος προβλήματα με τη παροχή ηλεκτρικού
ρεύματος σε απόσταση μέχρι και 3 χιλιόμετρα.
 ΝaΤech ατυχήματα
προκαλούμενα από αστραπές/2
Πίνακας με τις επιπτώσεις αστραπών σε δεξαμενές
αποθήκευσης επικίνδυνων ουσιών σε ατμοσφαιρική πίεση
Τύπος καταστροφής Περιστατικά που Μέγεθος διαρροής
καταγράφηκαν
Δυσλειτουργίες ηλεκτρικών 9 --
κυκλωμάτων
Καταστροφή σωληνώσεων 1 R3

Πυρκαγιά στο ανάχωμα της 116 R2 / R1

δεξαμενής
Πυρκαγιά στην οροφή της 10 R1
δεξαμενής
 Σας ευχαριστώ για τη προσοχή σας!!

 Ερωτήσεις;