Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 11

TUGAS KALKULUS PEUBAH BANYAK

Dosen Pengampu:

Usman Pagalay, M.Si

Disusun oleh:
Rina Candra M. (10610009)

Binti Tsamrotul F. (10610011)

Sri Susanti (10610026)

Rista Umdah M. (10610032)

Fahmi Muhammad (10610034)

Syifaul Amamah (10610037)

JURUSAN MATEMATIKA

FAKULTAS SAINS DAN TEKNOLOGI

UNIVERSITAS ISLAM NEGERI MAULANA MALIK IBRAHIM


MALANG
2011
Jawaban kalkulus (edisi keempat)

Himpunan soal 16.4 integral lipat-dua dalam koordinat kutub

π
2 cos θ
1. ∫∫r
2
sin θ dr dθ
0 0
π
2
= ∫ 1 r 3 sin θ cos θ dθ
0 3
[ 0 ]
π
2
= ∫ 1 cos 2 θ . sin θ dθ
0 3
π
2
= 1 ∫ cos 2 θ . sin θ dθ
30
π
2
= 1 ∫ ( cos θ )3.sin θ dθ
30
π
1 1
=
3 4 [ 4
( cos θ ) .−cos θ 2
0
]
π
1 1
=
3 4 [
cos 4 θ (−cos θ ) 2
0
]
π
1 −1
=
3 4 [ cos 5 θ 2
0
]
1 −1 π −1
=
3 4 [ (
cos 5 −
2)] 4
cos 0

1 1 π 5 −1
=
3 4 [ ( ) ( )]
cos
2

4
cos 0

1 1 π 5 1
=
3 [( ) ( ) ]
4
cos
2
+ cos 0
4
5
1 1 1
=
3 [( ) ( ) ]
4
cos 90 + cos 0
4
1 1 1
=
3 4 [
.0+ .1
4 ]
1 1 1 1 1
3 [ ]
= 0+ = . = ≈ 0,0833
4 3 4 12
π
2 sin θ
2. ∫ ∫ r dr dθ
0 0
π
2
= ∫ 1 r sinθ dθ
0 2 0 [ ]
π
2
= ∫ 1 sin 2 θ dθ
0 2
π
2
= 1 ∫ sin2 θ dθ
20
π
2
= 1 ∫ 1−cos 2 θ dθ
20
1 1 cos 3 θ π
= 0−
2 [
3 −sinθ 2
0
]
π 3
= 1 π −1

1
2 2 3
[−sin

1 0
2
π
2
(
− 0−
cos )
1 ( cos 0 )
3 −sin 0

1 1
][
3

]
=
2 [
90− .
3 −1
− 0− .
3 0 ][ ]
1
= [ 90−0 ] −[ 0−0 ]
2
1
= .90=45
2

π sin θ
3. ∫ ∫ r 2 dr dθ
0 0
π
1 3
= ∫ r ] sin θ dθ
0 3 0
π
1 3
= ∫ sin θ dθ
0 3
π
1 3
= ∫ sin θ dθ
30
π
1 2
= ∫ sin θ .sin θ dθ
30
π
1 2
= ∫ ( 1−cos θ ) .sin θ dθ
30
π
1 2
= ∫ sin θ−cos θ .sin θ dθ
30
1 1 1 π
=
3 [
− cos θ− cos3 θ .
3 −sin θ
sin θ ] 0
1 1 sin θ π
3 [ 3
3
= − cos θ− cos θ .
−sin θ
sin θ ] 0
1 1
= − cos θ+ cos θ π
[ ]
3
3 3 0
−cos θ cos 3 θ π
= [
3
+
9 0 ]
−cos π cos3 π −cos 0 cos 3 0
= [ 3
+
9
-
3 ][
+
9 ]
−cos 180 cos 3 180 −cos 0 cos 3 0
= [ 3
+
9
-
3
+ ][
9 ]
−(−1 ) (−1 )3 (−1 ) (1 )3
= [ 3
+
9
-
3 ][
+
9 ]
1 −1 −1 ) 1
= [ ] [(
+
3 9
-
3
+
9 ]
1 1 −1 ) 1 4
= [ ] [(
− -
3 9 3
+ = ≈ 0,444
9 9 ]
π 1−cos θ

4. ∫ ∫ r sin θ dx dθ
0 0
π
1 2
=∫ [ r sin θ 1−cos θ dθ
]
0 2 0
π

=
1
20
∫ ( 1−cosθ )2 . sin θ dθ (misaldu=sinθ
:u=1−cosθ
dθ )
π
1
=
20
∫ u2 du
1 1 3 π
=
2 3 [ ]
u
0
1 1
= . [ ( 1−cosθ )3 ] π
2 3 0
1
=
6
[ ( 1−cos π )3−( 1−cos 0 )3 ]
1
= [ ( 1−cos 180 )3−( 1−cos 0 )3 ]
6
1
= [ ( 1−0 )3−( 1−1 )3 ]
6
1 3
= [ ( 1 ) − ( 0 )3 ]
6
1
=
6

5.

π
6 4 sinθ
6. ∫∫ r dr dθ
0 0
π
6
= ∫ 1 r 2 4 sinθ dθ
0 2 0 ]
π
6 2
= ∫ r 4 sin θ dθ
0 2 0 ]
π
6 2
= ∫ ( 4 sinθ ) dθ
0 2
π
6
= ∫ 8 sin 2 θ dθ
0
π
6
= ∫ 4 ( 1−cos2 θ ) dθ
0
π
= [ 4 θ−2 sin 2θ ] 6
0
π π
[
= 4 −2 sin2 −[ 4.0−2sin 2.0 ]
6 6 ]
π 180
= 4 [ 6
−2 sin2
6 ]
−[ 0−2sin 2.0 ]

π 1
= 4 [ 6 ]
−2. √ 3 −[ 0−2.0 ]
2
π 1
= 4
6[−2. 3
2
√ ]
π 2π
6[
= 4 −√ 3 =
3 ]
−√ 3 ≈ 0,3623

a a sin 2 θ
7. ∫ ∫ r dr dθ
0 0
π
4
= ∫ 1 r 2 asin 2 θ dθ
0 2
[ ]
0
π
4
2
= ∫ r a sin 2θ dθ
0 2 0 [ ]
π
4 2
= ∫ ( a sin 2 θ ) dθ
0 2
π
4
= 1 ∫ a2 sin2 2θ dθ
20
π
2 4
=a ∫ sin2 2θ dθ
2 0
2 π
a 1 1
=
2 2 4 [
2 θ− sin 2 θ 4
0
]
2
a 1 π 1 π 1 1
=
2 2 4 4 [( 4)(
2 − sin 2 − 2 ( 0 )− sin 2 ( 0 )
2 4 )]
a2 1 1 1 1
=
2 [( 2)(
2 ( 45 )− sin 2 ( 45 ) − 2 ( 0 )− sin 2 ( 0 )
4 2 4 )]
a2 1
=
2
45− −0
4 [( ) ]
a2 180 1
=
2 4

4( )
a2 179 179 a2
= . =
2 4 8
8.


2 2−4 sin θ

9. 2 ∫ ∫ r dr dθ
5π 0
6

2
1 2 2−4 sin θ
= 2∫ r ] dθ
5π 2 0
6

2
1 2
= 2 ∫ ( 2−4 sinθ ) dθ
5π 2
6

2

= 2 ∫ ( 6−8 sin θ−4 cos 2θ ) dθ



6

2
= 2 [ 6θ +8 cos θ−2sin 2 θ ]

6
3π 3π 3π 5π 5π 5π
=2 6 [
2
+8 cos
2
−2 sin 2
2
−6][ 6
+8 cos
6
−2sin 2
6 ]
3π 3.180 3.180 5π 5.180 5.180
=2 6 [
2
+8 cos
2
−2 sin2
2
−6 ][ 6
+8 cos
6
−2 sin 2
6 ]
3π 5π
=2 6 [
2
+8 cos 270−2sin 2.270 − 6 ][ 6
+8 cos 150−2 sin 2.150 ]
3π 5π 1 1
=2 6 [ 2
+8.0−2.0 − 6
6][
+ 8. √ 3−2 √3
2 2 ( )]
3π 5π 1
=2 6 [ ][
2
−6
6
+ 4 √ 3−2 √3
2 ( )]
3π 5π
=2 6 [ ][
2
−6
6
+ 4 √ 3− √ 3 ]
= 2 [ 4 π +3 √ 3 ] ≈ 35,5250

10.

11.

2 2
12. ∬ √ 4−x − y dA
s
π
4 2 1
= ∫ ∫ ( 4−r 2 ) 2 r dr dθ
0 0
π 3

=
4


0
π
[ ]−3
2 2
( 4−r ) 2

0
4
= ∫ 8 dθ
0 3
π

= [ ]
3 4
0

= ≈ 2,0944
3

13.
14. ∬ y dA
s
4 1
2 2
= ∫ ∫ x + y −4 dx dy
0 0
4
1 3
= ∫ x y+ y −−4 y ] 1 dx
2

0 2 0
4
2 1
= ∫ x + −4 dx
0 2
1 3 1
= x + x −4 x ] 4
3 2 0
1 3 1 1 3 1
3 [
= ( 4 ) + .4−4.4 − ( 0 ) + .0−4.0
2 3 2 ][ ]
1 1
[
= .64+ .4−4.4 − 0
3 2 ]
64
=
3[+ 2−16 ]
64
=
3[−14 ]
64 52 12
=
3[−
3
= =4
3 ]
1 √ 1− x2 −1
2 2 2
15. ∫ ∫ ( 4−x − y ) dy dx
0 0
π
2 1 −1
= ∫ ∫ ( 4−r 2 ) 2 r dr dθ
0 0
π
2 1
[
= ∫ −( 4−r 2 ) 2 1 dθ
0 0
]
π
2
= ∫ (− √ 3+ 2 ) dθ
0
π
= (−√ 3+2 ) ≈ 0,4209
2

1 √ 1− x2
16. ∫ ∫ sin ( x 2 + y 2 ) dx dy
0 0
π
2 1
= ∫ ∫ [ sin ( r 2 ) ] r dr dθ
0 0

= ( π4 ) (1−cos 1 ) ≈ 0,3610
1 1
2
17. ∫ ∫ x dy dx
0 x
1

= ∫ x y ] 1 dx
2

0 x
1
2 2
= ∫ x y−x xy dx
0

1 3 1
x y− x 4 y 1
=
3 [ 4 0 ]
1 3 1 4 1 3 1 4
3 [ 4 3 4 ][
= ( 1 ) 1− ( 1 ) 1 − ( 0 ) 0− ( 0 ) 0 ]
1 1 4−3 1
= − = =
3 4 12 12

2 √ 2 x− x2 −1
2 2 2
18. ∫ ∫ ( x + y ) dy dx
1 0
π
4 2 cos θ
=∫ ∫ r −1 r dr dθ
0 secθ
π
4
= ∫ [ r ] 2cos θ dθ
0 sec θ
π
4
= ∫ ( 2 cos θ−sec θ ) dθ
0
π
= [ 2 sin θ−ln ( secθ+ tan θ ) ] 4
0
= [ √ 2−ln ( √2+1 ) ] −[ 0−ln ( 1+0 ) ]
= √ 2−ln ( √ 2+1 ) ≈ 0,5328

19.
1
2 2 2
20. 4 ∬ ( 18−2 x −2 y ) dA
R
π
2 2 1
= 4 ∫ ∫ ( 18−2 r 2 ) 2 r dr dθ
0 0
3 3
= ( π
3)(
18 2 −10 2 ≈ 46,8566 )


3 −5 secθ

21. ∫ ∫ r 3 sin 2 θ dr dθ
3π 0
4
0 −x
2
= ∫ ∫ ( y ) dy dx
−5 √ 3 x
0 3
y −x
=∫
−5
[ ]√3 3x
dx
0
−1−3 √ 3 3
=∫ x dx
−5 3
(−1−3 √3 ) x 4 0
= [ 12 ] −5
( 1+ 3 √3 ) 625
= ≈322,7163
12

π
2 b

0
[
22. ∫ lim ∫ ( 1+ r 2 )−2 r dr dθ

π
b →∞ 0 ]
2
= ∫ lim 1− 1 ( 1+ b2 )−1 − −1
0 b→∞
( [( )
2 2 ( )]) dθ
π
2
= ∫ 1 dθ
0 2
()
π
= ≈ 0,7854
4

23. A = ( 12 ) r (θ −θ )−( 12 ) r (θ −θ )
2
2 2 1
2
1 2 1

1
= ( ) ( θ −θ ) ( r −r )
2 2
2 1 2 1
2
= ( 12 ) (θ −θ ) (r −r ) (r +r )
2 1 2 1 2 1

r 1+ r 2
= ( r 2−r 1) ( θ 2−θ1 )
2

You might also like