Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 19

Filipino sa

11 Piling Larang
Akademik
Ikalawang Markahan

LEARNER’S MATERIAL
Modyul
2
Filipino sa Piling Larang Ikalabing-isang Baitang
PIVOT IV-A Learner’s Material
Unang Markahan, Modyul 1 LINGGO
Unang Edisyon, 2020
14
Inilathala ng: Kagawaran ng Edukasyon Rehiyon IV-A CALABARZON
Patnugot: Wilfredo E. Cabral
CLMD Chief: Job S. Zape, Jr.

Baitang 11
Filipino sa Piling
Larang
(Akademik)
Akademikong Sulatin: Pagsulat
ng Katawan ng Panukalang
Proyekto
Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul

Manunulat: MARICEL M. BALTAZAR,MAT


Editor:

Tagasuri:
Tagaguhit:

Tagalapat:

Management Team: Rosemarie Blando, CID Chief


August Jamora, SDO EPS In-charge of LR
Romyr L. Lazo, EPS In-charge of LR
Dalisay B. Torres, EPS Subject Area In-charge
Fe M. Ong-ongowan, Librarian
Lhovie A. Cauilan, Teaching Aid Specialist

Department of Education Region 4A CALABARZON


Office Address: Gate 2 Karanalan Village, Cainta Rizal
Landline: 02-868-257-73, Local 420/421
Email Address: lrmd.calabarzon@deped.gov.ph

1
Gabay sa Paggamit ng PIVOT Learners’ Material

Para sa Tagapagpadaloy
Ang Modyul na ito ay inihanda upang makatulong sa ating mga mag-
aaral na madaling matutunan ang mga aralin sa asignaturang Filipino sa Piling
Larang. Ang mga bahaging nakapaloob dito ay sinigurong naayon sa mga ibini-
gay na layunin.
Hinihiling ang iyong paggabay sa pagbibigay sa ating mga mag-aaral ng
tamang paraan ng paggamit nito. Malaki ang iyong maitutulong sa pag -unlad
nila sa pag-unawa sa pagpapakita ng kakayahan ng may tiwala sa sarili na
kanilang magiging gabay sa mga sumusonod na aralin.

Para sa Mag-aaral
Ang modyul na ito ay ginawa bilang tugon sa iyong pangangailangan.
Layunin nitong matulungan ka sa iyong pag-aaral habang wala ka sa loob ng
silid-aralan. Hangad din nitong madulutan ka ng mga nitong madulutan ka ng
mga makabuluhang oportunidad sa pagkatuto.
Ang modyul na ito ay may mga bahagi at icon na dapat mong
maunawaan.Ang sumusunod ay mahahalagang paalala sa paggamit ng modyul
na ito:
1. Gamitin ang modyul nang may pag-iingat. Huwag lalagyan ng anumang
marka o sulat ang anumang bahagi ng modyul. Gumamit ng hiwalay na
papel sa pagsagot sa mga pagsasanay.
2. Huwag kalimutang sagutin ang Subukin bago lumipat sa iba pang
gawaing napapaloob sa modyul.
3. Basahing mabuti ang mga panuto bago gawin ang bawat pagsasanay.

4. Obserbahan ang katapatan at integridad sa pagsasagawa ng mga gawain


at sa pagwawasto ng mga kasagutan.

5. Tapusin ang kasalukuyang gawain bago pumunta sa iba pang


pagsasanay.

Kung sakaling ikaw ay mahirapang sagutin ang mga gawain sa modyul


na ito, huwag mag-aalinlangang konsultahin ang inyong guro o tagapagdaloy.
Maaari ka rin humingi ng tulong kay nanay o tatay, o sa nakatatanda mong
kapatid o sino man sa iyong mga kasama sa bahay na mas nakatatanda sa iyo.
Laging itanim sa iyong isipang hindi ka nag-iisa.
Umaasa kami, sa pamamagitan ng modyul na ito, makararanas ka ng
makahulugang pagkatuto at makakakuha ka ng malalim na pang-unawa sa
kaugnay na mga kompetensi. Kaya mo ito!

2
3
Aralin Akademikong Sulatin:
Pagsulat ng Katawan ng Panukalang Proyekto
2
I Alamin

Ang unang modyul ay may kinalaman sa kahulugan, kalikasan at ka-


tangian ng akademiko na sulatin.

PAMANTAYANG PANGNILALAMAN: Nagagamit ang angkop na format at teknik


ng pagsulat ng akademikong sulatin

PAMANTAYANG PAGGANAP: Nakagagawa ng palitang pagkikritik (dalawahan o


pangkatan) ng mga sulatin

PINAKAMAHALAGANG KASANAYAN SA PAGKATUTO (MELC): Nakasusulat ng


sulating batay sa maingat, wasto, at angkop na paggamit ng wika .
CS_FA11/12WG-0p-r-93

4
I Suriin

Gawain : PAGBIBIGAY-DESISYON:
Panuto: Balikan ang “Plano ng Paggawa ng Tulay at Pader(Reeprap) para sa Ba-
yan ng Maligaya ” sa pahina 4 sa Aralin 1, Kung ikaw ang tagapagtaguyod, batay sa
plano ng mga gawain, aaprobahan mo ba at susuportahan ang panukalang
proyekto ? Bakit ? /Bakit hindi?

Sagot:

5
D Subukin

Gawain: Ano ang iyong layunin?


Panuto: Basahin at ang unawain ang pahayag. Isulat sa patlang ang titik L- kung
ang pangungusap ay para sa Layunin at P para sa Paraan.
_______1. Pag-aayos ng mga bahaging elektrikal sa mga poste ng ilaw
_______2. Pagbibigay ng tuluy-tuloy na suplay ng tubig sa mga mamamayan
_______3. Paggawa ng pundasyon ng bulwagang pambayan
_______4 Pagbaba ng mga insidente ng aksidenteng may kinalaman sa pag
mamaneho

_______5. Paggawa ng mga sisidlan ng mga aklat para sa aklatang pambayan


_______6. Paglalagay ng humps sa road intersections
_______7. Mapabuti ang kaligtasan ng mamamayan sa gabi
_______8. Mapalawig ang mga tubo mula sa pangunahing linya ng tubig

_______9. Mabigyan ng lugar ang mga mamamayan kung saan maaaring


idaos ang mga pagtitipon.
______10.Mabigyan ang mga mamamayan ng karapatang malaman ang
mga impormasyon at pangyayari

6
Tuklasin
D

Gawain : Layunin mo, Ilahad Mo!


Panuto: Sa bawat suliranin at pangangailangang nabanggit sa ib-
aba, magbigay ng isang layunin at isulat ito sa patlang. Ang
unang bilang ay isang halimbawa nito.
1. Suliranin: Pagtaas ng bilang ng mga kabataang nalululong sa
ipinagbabawal na gamot.
Pangangailangan: Palaruan ng basketbol
Layunin: Nakapaglalaan ng isang palaruan kung saan maaaring
gugulin ng kabataan ang kanilang oras nang maiwasan ang
pagkagumon sa mga bawal na gamot.

2. Suliranin: Paggamit ng Blended Learning Modalities sa pampub-


likong paaralan bunga ng COVID-19 Pandemya

Pangailangan:_________________________________________________
Layunin:______________________________________________________

3. Suliranin: Pagtaas ng bilang ng mamamayang walang hanapbu-


hay sa kasalukuyan. Layunin
Pangangailangan:______________________________________________
Layunin:______________________________________________________

4. Suliranin: Maraming mamamayan ang nahahawaan ng COVID-


19
Pangangailangan:______________________________________________
Layunin: ______________________________________________________

7
D Pagyamanin

Pagsulat ng katawan ng Panukalang proyekto


Ito ay binubuo ng:
1. Layunin -Kailangang maging tiyak at isulat batay sa inaasahang resulta
ng panukalang proyekto. Ayon kina Jeremy Miner st Lynn Miner (2005), ang
layunin ay kailangang maging SIMPLE
• Specific – bagay na nais makamit o mangyari sa panukalang proyekto
• Immediate – tiyak na petsa kung kailan ito matatapos
• Measurable – may basehan o patunay na naisakatutuparan ang nasabing
proyekto
• Practical- solusyon sa suliranin
• Logical- paraan kung paano makakamit ang proyekto
• Evaluable – nasusukat kung paano makatutulong ang proyekto.
2. Plano ng Dapat Gawin- Matapos maitala ang mga layunin ay maaari
nang buoin ang talaan ng mga gawain o plan of action na naglalaman ng
mga hakbang na isasagawa upang malutas ang suliranin. Mahalagang
maiplano itong mabuti ayon sa tamang pagkakasunod-sunod ng pagsagawa
nito kasama ang mga taong kakailanganin sa pagsasakatuparan ng mga ga-
wain. Dapat maging makatotohanan at kailangang ikonsidera ang badyet sa
pagsasagawa nito.Makakatulong kung gagamit ng tsart o kalendaryo para
markahan ang pagsasagawa ng bawat gawain.
3. Badyet – pinakamahalagang bahagi ng anumang panukalang proyekto.
Ang badyet ay ang talaan ng mga gastusin ( tulad materyales at sweldo sa
manggagawa ,allowance sa magbabatay at iba pa )ng na kakailanganin sa
pagsasakatuparan ng layunin. Mahalagang ito ay mapag-aralang mabuti
upang makatipid sa mga gugugulin. Maaaring magsagawa ng bidding sa
mga kontraktor na kadalasan ay may panukalang budget para sa gagawing
proyekto.Maaaring magkaroon ng tatlo o higit pang bidder na pagpipil-
ian .Ibigay o ipagkatiwala ang proyekro sa kontraktor na magbibigay ng pi-
nakamababang halaga ng badyet.Sa mga karagdagang kagamitan o matery-
ales ,mas makabubuti kung maghahanap muna ng murang bilihann para
makatipid din sa mga gastusin. Huwag ding kaligtaang isama sa talaan ng
badyet ang iba pang mga gastusin tulad ng sweldo ng mga mangga-
gawa,allowance para sa mga magbabantay sa pagsasagawa nito

8
D Pagyamanin

Mga dapat tandaan sa paggawa ng badyet para sa panukalang proyekto ayon sa


mga datos mula sa modyul tungkol sa pagsulat ng panukalang proyekto na may
pamagat na “ Paghahanda ng Isang Simpleng Proyekto “

https://eskwelanaga.files.wordpress.com/2011/02

Narito ang halimbawa ng badyet na maaaring gamitin sa pagpapagawang tulay at


pader ng Bayan ng Maligaya:
Mga Gastusin Halaga
I.Halaga ng pagpapagawa ng tulay at pader
Php 3,2
batay sa isinumeti ng napilingkontraktor (kasama na rito ang mga mater
00,000.00
yales at sweldo ng mga trabahador
II.Gastusin para sa pagpapasinaya at pagbabasbas nito. Php 15,000.00
Kabuang Halaga Php 3,1
5,000.00

Ano ang natutuhan mo sa paghahanda ng isang panukalang badyet? Sa


palagay mo ba ay mahirap itong gawin? Hindi mahirap ito kung isasaisip
mo ang mga sumusunod:

1. Gawing simple at malinaw ang iyong badyet. Dapat na malaman agad ng


ahensiyang magtataguyod ang mga bahagi nito. Ang mahahalagang detalye
ng gastusin ay dapat na malinaw ang pagkakasaad.

2. Ayusin ng mabuti ang iyong panukala. Pagpangkat-pangkatin ang mga gas-


tusin ayon sa klasipikasyon ng mga ito. Siguraduhing nakahanay ang mga halaga
upang madaling sumahinito.

3. Gumawa ng pag-aaral ng mga ahensiyang nagtataguyod ng mga proyekto at


alamin ang mga bagay na kailangan sa panukala at ang halagang kanilang tinu-
tustusan upang makasama ang iyong panukala sa kanilang itataguyod. Sa gani-
tong paraan mas malaki ang tsansang maaprobahan ang iyong proyekto. Maaari
ka ring manghingi ng kopya ng mga naaprobahan nilang mga proyekto upang
maikumpara ang gawa mo.

4. Ihanda ang iyong badyet hanggang sa huling sentimo. Ang mga ahensiyang
nagtataguyod ng mga proyekto ay kadalasang gumagawa ng pag-aaral para
sa itataguyod nilang proposal.

5. Siguraduhing tama ang lahat ng kukuwentahin. Mangangahulugan ito ng iyong


integridad at karapat-dapat na pagtitiwala para sa iyo.

9
D Pagyamanin

Paglalahad ng Benepisyo ng Proyekto at mga Makikinabang nito


Mahalagang maging espesipiko sa tiyak na grupo ng tao o samahang makikina-
bang sa pagsasakatuparan ng layunin hal. Mga bata,
mamamayan,kababaihan,magsasaka,mahihirap na pamilya,mga negosyante
at iba pa.Maaari na ring isama sa bahaging ito ang katapusan o kongklusyon
ng iyong panukala. Sa bahaging ito, ay maaaring ilahad ang mga dahilan kung
bakit dapat aprobahan ang ipinasang panukalang . bahaging ito, ay maaaring
ilahad ang mga dahilan kung bakit dapat aprobahan ang ipinasang panu-
kalang proyekto.Tunghayan ang halimbawang nakasulat sa ibaba.
Paano Mapakinabangan ng Munisipyo ng Maligaya ang panukalang
proyekto.
Ang pagpapatayo ng tulay at pader sa ilog ay magiging kapaki-
pakinabang sa lahat ng mamamayan ng bayan ng Maligaya. Ang panganib sa
pagkawala ng buhay dahil sa panganib na dulot ng baha ay masosolusyunan.
Di na makararanas ang mga mamamayan ng pagkasira ng kanilang tahanan
at mga kagamitan na tunay na nagdudulot ng malaking epekto sa kanilang pa-
mumuhay.Higit sa lahat, magkakaroon na ng kapanatagan ang puso ng bawat
isa tuwing sasapit ang tag-ulan dahil alam nilang hindi agad aapaw ang tubig
sa ilog sa tulong ng mga opapatayong mga pader.
Balangkas ng Panukalang Proyekto
∗ Pamagat ng Panukalang Proyekto - hinango sa inilahad na pangangailangan
bilang tugon sa suliranin
∗ Nagpadala- tirahan ng sumulat ng paanukalang proyekto
∗ Petsa- araw kung kailan ipinasa ang panukalang papel isinama na rin kung
gaano katagal gagawin ang proyekto
∗ Pagpapahayag ng Suliranin- nakasaad ang suliranin at kung bakit dapat
maisagawa o maibigay ang pangangailangan,
∗ Layunin – dahilan okahalagahan kung bakit isagawa ang panukala
∗ Plano na dapat gawin- talaan ng pagkakasunod-sunod ng mga gawaing
para pagsasakatuparan ng proyekto gayundin ang petsa at bilang ng araw
na gagawin ang bawat isa.
∗ Badyet- kalkulasyon ng mga guguling gagamiti sa pagpapagawa ng
proyekto
∗ Paano mapakinabangan ng pamayanan o samahan ang panukalang
proyekto- konklusyon ng panukala kung saan nakasaad dito ang mga taong
makikinabang ng proyekto at benepisyong makukuha nila mula rito.

10
E Isagawa

Gawain : BADYET,KAILANGAN NG BAYAN!


Panuto: Batay sa nailahad mong suliranin na nakatala sa Suriin p.6 sa
aralin 1 . Pumili ng isa nito at isulat sa patlang ang mga bagay na ka-
kailanganin sa pagpapatayo o paggawa nito, kasama ang kaakibat na ha-
laga ng mga ito. Maaari kang magtanong sa isang mangongontrata o sa
isang taong mapagkakatiwalaan tungkol dito. Siguraduhing ang mga na-
katalang halaga ay makatotohanan.

Maghanda ng badyet para sa proposal sa mga sumusunod na gastusin.


Maaaring sundan ang badyet na nasa pahina 9. Magtalaga ng mga pan-
galan para sa mga pangkat ng gastusin upang maging maayos ang iyong
panukala. Gumamit ng bondpaper para sa gawaing na ito.

Mga Gastusin Paggagamitan Halaga

11
E Linangin

Gawain : TAYO’Y MANALIKSIK!

Panuto: Nakapagsasagawa ng pananaliksik at ng pagkikritk sa isang su-


latin ang isang mag-aaral.Magsaliksik ka ng panukalang proyekto sa
iyong paaralan o pamayanan mula sa pahayagan o internet. Ihambing
ang panukalang proyektong nasaliksik mo sa isa mong kamag-aaral
gamit Vertical Bracket List.

PAANO ITO NAGKATULAD?

Panukalang Proyektong Nasaliksik


Ko

Panukalang Proyektong Nasaliksik


ng Aking Kamag-aral

12
E Iangkop

Gawain: Opinion Ko ito!


Panuto; PASULAT NG PANUKALANG PROYEKTO: Gumawa ka ng iyong sariling panu-
kalang proyekto. Maaari mong ipagpatuloy ang nasimulan mo nang gawain o malaya
kang pumili ng bagong papaksain ayon sa suliranin sa iyong paaralan o pamayanan.
Isulat ito sa bondpaper at siguraduhing masunod ang mga bahagi ng pagsulat nito .
Lagom:
Ang panukalang proyekto ay isang nakasulat na mungkahi at siyang ihaharap sa mga
taong makatutulong sa pagkamit ng layunin para sa pamayanan.
Ang panimula, ang unang bahagi ng iyong panukalang proyekto, ang magiging paksa
ng araling ito. Dito mo tutukuyin ang kaukulang pangangailangan ng iyong pamaya-
nan. Batay dito, maaari mo nang mailahad ang layunin ng iyong proposal. Dapat ay
nakasaad din kung bakit mo ipinapalagay na ito ay mahalagang pangangailangan.
Ang bahaging ito ay dapat na maikli lamang ngunit malinaw at direkta ang punto. Da-
pat na nakapaloob dito ang paglalarawan ng iyong pamayanan at kung paanong
makatutulong sa pangangailangan ng pamayanan ang panukalang proyektong iyong
ibinigay.
Ang pangangailangan ay isang kakulangan. Isa itong bagay na gusto mong makamit sa
hinaharap.
Ang pahayag ng suliranin ay tumutukoy sa mga pangangailangang nais tugunan ng
proyekto. Nagsasaad rin ito kung bakit mahalaga ang proyekto.
Ang magandang pagpapahayag ng suliranin ay maikli, malinaw at direkta ang punto.
Ang layunin ay ang bagay na gusto mong makamit. Kapag nakamtan na ito, natu-
gunan na ang pangangailangan.
Matagumpay lamang ang isang proyekto kung natugunan ang mga layunin at pangan-
gailangan nito.
Ang plano ng dapat gawin ay isang detalyadong pagsasalarawan ng lahat ng gagawin
na may kinalaman sa panukalang proyekto, kasama dito ang panahong iyong
gugugulin.
Alamin ang iyong proyekto! Isama lamang sa badyet ang mga bagay na mahalaga para
dito.
Sa paggawa ng badyet, siguruhing nakapaloob dito ang lahat ng mahalagang gastusin.
Ang bahagi ng panukalang may pamagat na “Paano Mapapakinabangan ng Aking
Pamayanan ang Panukalang Ito” ay naglalaman ng pagsusuri ng proyekto.
Ang bahaging ito ay nagsasaad kung sinu-sino ang mga makikinabang sa proyekto at
ano ang kanilang aktuwal na makukuha rito.
Ang walong bahagi ng proyekto ayon sa kanilang pagkakasunud-sunod ay: pamagat,

13
A Isaisip

Gawain : ISHARE MO!


Panuto: Isulat sa isang talata ang kabuoan ng kaalamang naibabahagi sa
iyo sa araling ito.Basahin ito sa harapan ng iyung magulang/
tagapangalaga o kung sinuman ang kasama sa bahay. Palagyan
ng puntos at lagda ng nakinig sa
iyong pagbabasa.

14
A Tayahin

PANGWAKAS NA PAGTATAYA
Panuto: Matapos mong napag-aralan ang modyul na ito, sagutin mo ang mga katanun-
gan na susubok sa iyong natutunan. Nakatala sa ibaba ang limang pangunahing ba-
hagi ng panukalang proyekto.
A — Pambungad/ Background/ Mga Dahilan ng Panukala
B — Pahayag ng Suliranin at Layunin ng Panukala
C — Mga Planong Pagkilos at Iskedyul ng mga Gagawin
D — Badyet Para sa Proyekto
E — Kahalagahan ng Panukala
Ang mga sumusunod na pangungusap ay maaaring nagpapaliwanag o nagbibigay ng
halimbawa ng mga bahagi ng panukalang proyekto. Isulat sa patlang ang titik ng mga
bahaging isinasaad ng pangungusap.
______1. Kahalagahan ng proposal para sa mga mamamayan.
_______2. Pagsusuri sa pangangailangan at mga dahilan ng proposal
______3. Tinatayang gastusin
______4. Makapagpagawa ng breakwater o pader na makatutulong upang mapigilan
ang pag- apaw ng tubig.
______5. Pagsusuri ng proyekto
______6. Paghiling ng P300000 sa loob ng tatlong buwan
______7. Kailangang makabuo ang barangay ng isang breakwater o pader na pipigil sa
mabilis nap ag-apaw ng tubig mula sa ilog.
______8. Mga hakbang na dapat sundin upang makamit ang mga layunin
______9. Pagpapasa ,pag-aaproba, at paglabas ng badyet sa loob ng 7 araw
______10. Pagpapasinaya at pagbabasbas ng tulay sa loob ng isang araw
______11. Ang sanhi ng pagbaha ay ang pag-apaw ng tubig sa ilog na nangagaling sa
bundok.
______12. Pagsagawa ng bidding mula sa mga kontraktor
______13.Tiyaking ligtas ang buhay ng mga mamamayan sa Bayan ng Maligaya.
______14. Ipagawa ang breakwater o pader na magsisilbing proteksyon sa panahon ng
tag- ulan.
______15. Gastusin sa pagpapasinaya at pagbabasbas nito , Php15,000.00.

15
Pagnilayan

Panuto: Itala sa REPLIKSIYON Journal ang inyong realisasyon tungkol


konsepto ng sulating teknikal-bokasyunal bilang bahagi ng pang-araw-
araw na pamumuhay at maging sa larangan ng pag-aral.

Naunawaan ko na……………………………………...

Naramdaman ko na…………………………………...

Nalaman ko na………………………………………….

16
Sanggunian

Internet Recourses

https://brainly.ph/question/467977

https://thesilentlearner2014.blogspot.com/2014/06/filipino-akademikong-
pagsulat.html

https://elcomblus.com/ang-kahulugan-katangian-at-layunin-ng-akademikong-
pagsulat/

https://www.deped.gov.ph/wp-content/uploads/2019/01/SHS-
Applied_Filipino-Akademik-CG_0.pdf

https://www.academia.edu/30931039/Filipino_sa_Piling_Larang_Akademik

https://www.slideshare.net/tinelachica04/pagsulat11panukalang-proyekto

Aklat
Ailene Baisa-Julian et.al Pinagyamang Pluma Filipino sa Piling Larangan
(Akademik )Phoenix Publishing 2016

Pamela C.Constantino et.el Filipino sa Piling Larangan (Akademik)Rex Book


Store 2016 Edition

17
Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:

Department of Education Region 4A CALABARZON

Office Address: Gate 2 Karangalan Village, Cainta Rizal

18

You might also like