Meslek Lisesi Elektrik – Elektronik Teknolojisi bölümünde okuyan öğrenciler için

Elektrik makinaları ve kontrol sistemleri dersi soruları modül bazında

derlenmiştir. Derslerde işlediğiniz konuya göre aşağıdaki sorularla kendinizi
test edebilirsiniz.

KUMANDA DEVRE ELEMANLARI

ASENKRON MOTORLAR

Aşaıda ver ilmiş olan cümleler in karşısına doğruluğuna ve yanlışlıına

gör e X

sembolü ileişaretleyiniz. Kendi kendinizi değer lendirmek için

cevaplarınızı modül

sonundakicevapanahtarıyla karşılaştırınız.

DOĞRU YANLIŞ

1. Stator, asenkron motorların durankısmıdır.

2. Asenkron motorları soğutmakamacıyla pervane kullanılır.

3. Büyük güçlü asenkron motorlar, dir ek olarak şebekeye bağlanırlar.

4. Asenkron motorlar hem AC hem de DC ger ilimde çalışırlar. 5. Bir fazlı

asenkron motorun ana sargısı kalın kesitli, az sipirlidir.

6. Asenkron motorun etiketinde motorun bağlanış şekli verilmiştir.

7. Ülkemizde asenkron motorların standartlarını belirleyen bir kurum

yoktur.

8. Asenkr on motorun anma akımı, boşta çalışır ken çektiği akımdır.

9. Asenkron motorun güç kat sayısının küçük olması, motor verimini

düşürür.

10. Üç fazlı şebekede üç fazlı asenkron motor, L1-L2-L3 fazlarına

bağlanır.

11. Flanşlı tip asenkron motor, dir ekt olarak bir makineye bağlanamaz.
12.Asenkr on motorların anma gücünün birimi joule olarak isimlendir ilir.

13. Ülkemizde motorların çalışma frekansı 60 Hz’ dir.

14. Bir asenkron motor sipariş edilirken gücü, devr i, inşa tipi
mutlaka verilmelidir.

15. Bir asenkron motoryıldız bağlandıı zaman hat gerilimi ile faz
gerilimieşit olur.

16. Bir asenkron motor üçgen bağlandıı zaman hat gerilimi ile faz
geriliminin 1.73 katıdır.

17. 4 kW’tan büyük motorlaryıldız olarak çalıştırılırlar.

18. Yıldız bağlı olan birasenkr on motor, üçgen bağlanırsa motor

zarar görmez.

1 DOĞRU

2 DOĞRU

3 YANLIŞ

4 YANLIŞ

5 DOĞRU

6 DOĞRU

7 YANLIŞ

8 YANLIŞ

9 DOĞRU

10 DOĞRU

11 YANLIŞ

12 YANLIŞ

13 YANLIŞ

14 DOĞRU

15 YANLIŞ

16 YANLIŞ
17 YANLIŞ

18 YANLIŞ

KUMANDA DEVRE ELEMANLARI VE KORUMA RÖLELERİ

Aşaıda size yöneltilen cümleler in tamamlanması için boşbırakılan yer

lere gelmes i

ger eken kelimeleri yazınız.

1.Bir eksen etrafında dönebilen, bir mil üzer inde art arda dizilmiş
ve paketlenmiş birçok kontak yuvalarından oluşmuş çok konumlu şalterler
e…………………………….adı verilir.

2.Tek yollu butonlar, çalıştırma ve ……………………………. butonu olarak ikiçeşittirler.

3.Hareketli aygıtlarda bir hareketi durdurup diğer hareketi başlatan

elemanlara

……………………………….. denir.

4.Belli bir süre alıcıların çalışıp durdurulmasını sağlayan elemana

…………………………… adı verilir.

5. Büyük güçlü elektromanyetikanahtarlara …………………………… denir.

6.Kontaktörlerin yapısında, elektromıknatıs, …………………………… ve kontak

bulunmaktadır.

7.AC-2sınıfı kontaktörler, …………………………. asenkron motorlara yol vermede

kullanılır.

8.Kontaktörlerin yapısında bulunan kontaklar, güç kontakları ve

……………………………… kontaklarıdır.

9.Rölelerin gövdesinde bulunan a ve b harfleri, rölenin …………………………..

uçlarınıgösterir.

10.Buşonlu sigortalar; gövde, …………………………………, buşon kapaından meydana

gelmiştir.
11.Pens, buşon vealtlık ……………………………. sigortaların parçalarıdır.

12.Motor devr eler iniaşırı akımlara karşı koruyan devr e elemanlarına

………………………………… denir.

1 Paket şalter

2 Durdurma

3 Sınır anahtarı

4 Zaman rölesi

5 Kontaktör

6 Palet

7 Bilezikli

8 Kumanda

9 Bobin

10 Buşon

11 Bıçaklı

12 Aşırı akım rölesi

ASENKRON MOTOR KUMANDA TEKNİKLERİ

ASENKRON MOTORLARA YOL VERME

AC VE DC MAKİNELER
DC GENERATÖRLER VE MOTORLAR

Aşaıda ver ilen çoktan seçmeli sorularda doğru olduğunu düşündüğünüz bir
seçeneği

işaretleyiniz.

1. Manyetikalan içindeki iletkende ger ilim oluşması olayına nead verilir?

A) İndüktans B) İndüklenme

C) Reaktans D) Alternans

2. Seri dinamolarda ne, neye seri bağlıdır?

A) Kutup sargısı-uyartım sargısı B) Şönt sargı-uyartım sargısı

C) Endüvi sargısı-şönt sargı D) Uyartım sargısı-endüvi sargısı

3. DC makinelerinde manyetikalanı meydana getirenkısma nead verilir?

A) Endüvi B) İndüktör

C) Kolektör D) Rotor

4. Uyartımakımıaşaıdakilerden hangisidir?

A) Kutupakımı B) Anma akımı

C) Endüviakımı D) Motorakımı

5. Dinamolarda endüvi uçları hangi harflerle gösterilir?

A) A-B B) G-H

C) I-K D) G-K

6. Kompunt dinamo niçin buadıalmıştır?

A) Kompr esörlerde kullanıldıı için B) Kutuplarında iki sargı olduğu için

C) Paralel iki dinamodan oluştuğu için D) Eklemeli yapıldıkları için

7. Endüvi manyetikalanının kutup manyetikalanına gösterdiği dirence nead

verilir?

A) Endüvi dir enci B) Endüvi komütasyonu

C) Endüvi reaksiyonu D) Endüvi kompanzasyonu

8. DC motorlarda devir yönü nasıl değiştirilir?

A) Gerilimartırılarak B) Akımazaltılarak

C) Kutup uçları değiştiriler ek D)Fırçalar kaydırılarak

1 B

2 D

3 B

4 A

5 A

6 B

7 C

8 C

2. ENDÜSTRİYEL DC MOTORLAR

1. Aşaıdakilerden hangisi üç faz gerilimin karakteristiklerinden değildir?

A) Üç fazaynı makinede ür etilir.

B)Fazlar arası elektrikiaçı 120’şer der ecedir.

C) Her fazın ger ilimiaynı değer dedir.

D)Yıldız noktasında gerilim maksimumdur.

2. Aşaıdakilerden hangisi üç fazlı motor parçalarından değildir?

A)Stator B)Sincap kafesli rotor

C) Kolektör D) Bilezikli rotor

3. Bobin uçları; 1. bobin U1-U2, 2. bobin V1-V2,

3. bobin W1-W2 olan bir asenkron

motorunyıldız bağlantısı hangi şıkta doğru verilmiştir?

A) U1-V1-W1kısa devr e, U2-V2-W2 şebeke

B) U1-U2-W2kısa devre, U2-V1-V2 şebeke

C) V1-V2-W1kısa devre, U!-U2-W2 şebeke

D) W1-W2-U2kısa devre, V1-V2-U1 şebeke

4. Üç fazlı motorun dönüş yönünü değiştirmek için hangisi yapılabilir?

A) R ileS yer değiştirilir. B)S ile T yer değiştirilir.

C) R ile T yer değiştirilir. D) Hepsi

5. Motor bilgi levhalarında motorun hangi özelliği bulunmaz?

A)Sargı spir sayısı B) Devir sayısı

C) Çalışma frekansı D) Kaç fazlı olduğu

6. Yardımcı sargılı bir fazlı motorlarda yardımcı sargı nasıl devr

edençıkarılır?

A) Zaman rölesi ile B) Mer kezkaçanahtarı ile

C) Şalter ile D) Kontaktör ile

7. Aşaıdakilerden hangisi yardımcı sargılı motor değildir?

A) Kalkış kondansatörlü B) Daimi kondansatörlü

C) Kalkış ve daimi kondansatörlü D) Kalkış ve fren kondansatörlü

1 A

2 D

3 C

4 C

5 D
3. AC MOTORLAR

1. Aşaıdakilerden hangisi üç faz gerilimin karakteristiklerinden değildir?

A) Üç fazaynı makinede ür etilir.

B)Fazlar arası elektrikiaçı 120’şer der ecedir.

C) Her fazın ger ilimiaynı değer dedir.

D)Yıldız noktasında gerilim maksimumdur.

2. Aşaıdakilerden hangisi üç fazlı motor parçalarından değildir?

A)Stator B)Sincap kafesli rotor

C) Kolektör D) Bilezikli rotor

3. Bobin uçları; 1. bobin U1-U2, 2. bobin V1-V2,

3. bobin W1-W2 olan bir asenkron

motorunyıldız bağlantısı hangi şıkta doğru verilmiştir?

A) U1-V1-W1kısa devr e, U2-V2-W2 şebeke

B) U1-U2-W2kısa devre, U2-V1-V2 şebeke

C) V1-V2-W1kısa devre, U!-U2-W2 şebeke

D) W1-W2-U2kısa devre, V1-V2-U1 şebeke

4. Üç fazlı motorun dönüş yönünü değiştirmek için hangisi yapılabilir?

A) R ileS yer değiştirilir. B)S ile T yer değiştirilir.

C) R ile T yer değiştirilir. D) Hepsi

5. Motor bilgi levhalarında motorun hangi özelliği bulunmaz?

A)Sargı spir sayısı B) Devir sayısı

C) Çalışma frekansı D) Kaç fazlı olduğu

6. Yardımcı sargılı bir fazlı motorlarda yardımcı sargı nasıl devr

edençıkarılır?

A) Zaman rölesi ile B) Mer kezkaçanahtarı ile

C) Şalter ile D) Kontaktör ile

7. Aşaıdakilerden hangisi yardımcı sargılı motor değildir?

A) Kalkış kondansatörlü B) Daimi kondansatörlü

C) Kalkış ve daimi kondansatörlü D) Kalkış ve fren kondansatörlü

1 C

2 C

3 A

4 C

5 A

6 B

7 D

4. AC GENERATÖRLER

1. DC generatörler ile AC generatörlerarasındaki en belir gin fark nedir?

A) DC generatörde kolektör AC generatörde bilezik kullanılır.

B) DC generatörde daimimıknatıs AC elektromıknatıs kullanılır.

C) DC generatörlerfırçalı AC generatörlerfırçasız kullanılır.

D) DC generatör dizel motor ile AC generatör benzinli motor ile kullanılır.

2. AC ener ji elde etmek için ger ekli olanlar hangi şıkta verilmiştir?

A) Manyetikalan-bobin-bilezik-ısı

B) Bobin-kuvvet-manyetikalan-kollektör
C) Kuvvet-bobin-bilezik-manyetikalan

D) Bilezik-kuvvet-bobin-hareket

3. Generatörün gör evi nedir?

A) Mekanik ener jiyi elektrik ener jisineçevirmek.

B)Potansiyel enerjiyi elektrik enerjisineçevirmek.

C) Mekanik enerjiyi potansiyel enerjiyeçevirmek.

D) Elektrik enerjisini hareket ener jisineçevirmek.

4. Generatör miliniçevirmek için hangisi kullanılmaz?

A)Su B) Elektrik C) Mazot D) LPG

5. Generatör bağlantısında transfer panosu niçin kullanılır?

A) Şebeke ve generatör arasında dönüşüm yapmak.

B) Generatörü şebekeye bağlamak.

C) Generatör ve şebekeyi senkr onize çalıştırmak.

D) Generatör fazsırasını korumak.

1 A

2 C

3 A

4 B

5 A

PNÖMATİK SİSTEMLER
PNOMATİK DEVRELER

1. Pnomatik sistemlerde basınçlı hava aşaıdakiler den hangisinden karşılanır?

A) Filtre

B) Regülatör

C) Kompresör

D) Yağlayıcı

2. Bir pnomatik sistemde, kompr esör havası,aşaıdaki amaçların hangisi

için kuvvet

sağlar?

A) Kompresörü soğutmak,

B) İş yapmak,

C) Çiğ noktasını kontrol etmek,

D) Cihaz vealetleri yağlamak

3. Basınçlı hava depolarının sağladıı yararlaraşaıdakilerden hangisidir?

A) Basınç dalgalanmalarını önler.

B) Basınçlı havayı soğutur.

C) Ek bir yüzey sağlar ve buy olla nemin yoğunlaşarakayrılmasını sağlar.

D) Hepsi.

4. Pnomatik sistemde, yağlama cihazının yerle ştirilmesi için en uygun

nokta

aşaıdakilerden hangisinden sonradır?

A) Hava tankı,

B) Ayarlayıcı,

C) Soğutucu,

D) Kompresör

5. Pnomatik sistemler de ana boru şebekesinde boru içindekiakışhızı

hangi aralıkta
olmalıdır?

A) 4-6 m/s

B) 2-4 m/s

C) 6-10 m/s

D) 10-12 m/s

6. Basınç kaynaı ilealıcıarasındaki basınç düşümü maksimum kaç bar

olabilir?

A) 0,1 bar

B) 0,2 bar

C) 0,5 bar

D) 1 bar

7. Daıtım şebekesinde basınç kaynaı ile kullanıcıarasında % kaçeğim

bulunmalıdır?

A) % 1-2

B) % 2-3

C) % 3-4

D) % 4-5

8. Çabuk bağlanıpçözülebilen veçözüldüğünde hava kaçırmayan rakorlara ne

denir?

A) Valf

B) Çek Valf

C) Çabuk Bağlantı Rakoru

D) Hız Ayar Valfi

9. Filtre, regülatör ve yağlaycıdan oluşan elemana…………….. denir

10. Basınçlı hava içindeki yabancı maddeler ile suyun ayrılması

amacıyla kullanılan

elemana ……………….. denir.

11. Pnomatik sistemler de kullanılan havanın bir miktar yağlanmasının
sağladıı yararlar

nelerdir?

A) Aşınmaları enaza indirir.

B) Sürtünmeler nedeniyle oluşan kayıpları enaza indirir.

C) Korozyona karşı koruma sağlar.

D) Hepsi

12. Basınçlı hava ener jisini doğrusal itme veya çekme hareketine
çevir en araçlara

…………….. denir.

13. Her iki tarafında yataklanmış piston kolu olan silindir

çeşidiaşaıdakilerden

hangisidir?

A) Çift milli silindir

B) Tek etkili silindir

C) Çift etkili silindir

D) Tandem silindir

14. Aynı gövde içinde birbirine bağlı 2 adet çift etkili silindirin
bulunduğu silindir çeşidi

aşaıdakilerden hangisidir?

A) Çift milli silindir

B) Tek etkili silindir

C) Çift etkili silindir

D) Tandem silindir

15. Aynı gövde içerisinde arka arkaya monte edilmiş en az 2 adet

çift ekili silindirden

oluşan silindir çeşidiaşaıdakilerden hangisidir?

A) Çift milli silindir

B) Çok konumlu silindir

C) Çift etkili silindir

D) Tandem silindir

16. Pnomatik sistemlerde çalışma elemanlarının hareketini denetleyen

elemana

……………. denir.

17. Akışın geçmesine bir yönde müsaade edip diğer yönde etmeyen

valfe…………….denir.

18. Aşaıdakilerden hangisialıcılarınhızlarınıayarlamak için kullanılır?

A) Hız kontrol valfi

B) Yön kontrol valfi

C) Basınç kontrol valfi

D) Akış kontrol valfi

19. Aşaıdaki elemanlardan hangisini kullanarak, bir pnomatik silindir

içindeki darbeler

önlenir?

A) Durdurma takozları,

B) Hava kontrol valfleri,

C) Yastıklama sistemi,

D) Sıkıştırma yayları

20. Aşaıdaki elemanların hangisi, bir pnomatik silindirin daha uzun bir
hizmet ömrüne

sahip olmasını sağlar?

A) Bronz parçalar,

B) Yağlama,

C) Kösele piston keçeleri,

D) Dökme demir piston kolları.

21. Aşaıdakilerden hangisi kompr esörçeşidi değildir?

A) Vidalı
B) Tamburlu

C) Pistonlu

D) Rotorlu

22. Pnomatik motor dan ne tür bir enerji elde edilir?

A) Potansiyel enerji,

B) Pnomatik ener ji,

C) Mekanik enerji,

D) Akışkan ener jisi.

23. Bir pnomatik motor da dönme yönünün değiştirilmesi, hangi unite

veyaişlem

aracılııyla sağlanır?

A) Dişlilerin dönme yönünün değiştirilmesi

B) Çift yönlü kavrama

C) Çift yönlü piston

D) Hava akış yönünün tersineçevrilmesi

24. İş yaptıktan sonra, bir valf içinden geçer ek sisteme geri dönen
hava genellikle ner eye

yönlendirilir?

A) Kompresör e,

B) Tanka,

C) Atmosfer e,

D) Son soğutucuya.

1 C

2 B
3 D

4 B

5 C

6 A

7 A

8 C

9 Şartlandırıcı

10 Filtre

11 D

12 PnomatikSilindir

13 A

14 D

15 B

16 Valf

17 Çek Valf

18 A

19 C

20 B

21 B

22 C

23 D

24 C

2. PNOMATİK DEVRE TASARIMI YAPMAK

Aşagıdaki soruların doğru seçeneğiişaretleyiniz ve boşlukları doldurunuz.

1. Bir pnomatik devr e çiziminde gruptaki seri numaralamasırasında

denetim elemanları

nasıl gösterilir?

A) 3 rakamı ile

B) 0 rakamı ile

C) 1 rakami ile

D) 7 rakamı ile

2. Bir tek pnomatik çalışma elemanı olan pnomatik sistemde iler i

hareket gösterilir ken

hangi rakam kullanılmalıdır?

A) 3 rakamı,

B) 2 rakamı,

C) 5 rakamı,

D) 10 rakamı.

3. Pnomatik sistem devr e çiziminde harflerle kodlama yapılır ken

sinyal elemanlarında

hangi harf kullanılmalıdır?

A) a harfi,

B) A harfi,

C) AB harfi,

D) ab harfi.

4. Silindirler inin ger i konumlarında çalışansınıranahtarları, pnomatik

devr eçizimler inde

nasıl gösterilir?

A) aa harfleri ile,

B) ab harfleri ile,

C) AB harfleri ile,
D) a0 harfleri ile

5. Devr e elemanları birbirlerine göre …………….. çizilmelidir.

A) Dik

B) Ölçekli

C) Küçük

D) Paralel

6. Çizimde bağlantı elemanlarının çakıştıı yerler e ……………. konulmalıdır.

A) Küçük nokta

B) Yay

C) Ok

D) Filtre

7. Çizimde bağlantı elemanlarının birle ştiği yer ler e ……………. konulmalıdır.

A) Ok

B) Filtre

C) Küçük nokta

D) Yay

8. Basınç kontrol valflerininayarlanacaı basınç değeri, ………… cinsinden yanına

yazılmalıdır.

A) Newton

B) Pascal

C) Bar

D) Kg

9. Silindirler insıralı olarak çalışması istendiğinde, ya………………………………. ya

da basınçsıralama valflerinden yararlanılır.

A) Silindirler den

B) Pompalardan
C) Komr esörler den

D) Switchler vealgılayıcılardan

10. Hava, …………………………… direnç gösteren hat üzerinden giderler.

A) Enaz

B) Ençok

C) Eşit

D) Devr e elemanlarında

1 C

2 B

3 A

4 D

5 B

6 B

7 C

8 C

9 D

10 A

ELEKTROPNÖMATİK SİSTEMLER

ELEKTROPNOMATİK DEVRE ELEMANLARI

Aşaıdaki cümleleri doğru veya yanlış olarak değerlendiriniz.

(….)1. Elektropnomatik; pnomatik ve hidroliğin birarada kullanıldıı sistemler
e denir.

(….)2. Yağlayıcı şartl andırıcının bir birimi değildir.

(….)3. İmpuls valfi, son konumu hafızada tutan bir valfir.

(….)4. Pnomatiği elektriğeçevir enaletler esınıranahtarı denir.

(….)5. 4/2 valfler basıncın yüksek olduğu yer lerde kullanılır.

(….)6. Kumandaişlemler inde basınçlı hava yerine elektrik akımının

kullanılma

sebeplerinden biri, sinyal hatlarının uzun olma zorunluluğudur.

(….)7. 2/2 valflerin amacı, açma kapama işlemlerinin yer ine getirilmesidir.

(….)8. Bir elektrikişareti olmadan pnomatikçıkışişareti gerektir en

uygulamalar, 4/2 valfler

ile gerçekle ştirilir.

1 Y

2 Y

3 D

4 Y

5 D

6 D

7 D

8 Y

ELEKTROPNOMATİK DEVRE TASARIMI YAPMAK

Aşaıdaki cümleleri doğru veya yanlış (D/Y) olarak değerlendiriniz.

(….)1. Elektropnomatik devr e şemaları birkısımdan oluşur.

(….)2. Elektrik devr e şemasıçiziminde İşaretakışı yukarıdanaşaıya doğrudur.

(….)3. Pnomatik devr e şeması çiziminde rakamlarla numara verilirken son

 kumanda

elemanları(selenoid valfler):1.1, 2.1, 3.1 vb. şekilde numaralandırılırlar.

(….)4. Elektropnomatik kumanda sisteminin tasarım ve kurmaaşamasında ilk

önce yol adım diyagramı çizilir.

(….)5. Yol adım diyagramında yatay eksen adımları gösterir. Düşey

eksende ise çalışma elemanları( silindirler) ve sahip oldukları durum (içer
ide veya dışarıda) ifade edilir.

(….)6. Elektrik devr e şemaları numaralandırılırken ener ji hatları,

sağdan sola doğrusırayla numaralandırılır.

(….)7. Yol adım diyagramında silindirlerindışa hareketi eksi (-) ve içe

hareketi ise artı (+) ile ifade edilir.

(….)8. Elektrik devr e şemaları numaralandırılırken valf bobinleri y1,y

2,y 3 şeklinde numaralandırılır.

1 Y

2 Y

3 D

4 Y

5 D

6 Y

7 Y

8 D

3. ELEKTROPNOMATİKSİSTEM KURMAK VE ÇALIŞTIRMAK

Aşaıdaki cümleleri doğru veya yanlış (D/Y) olarak değerlendiriniz.

(….)1. Tek etkili silindirler, sadece bir yöndeiş yapabilirler.

(….)2. Silindirler in dolaylı kumandası sistemin uzaktan kumanda edilmesi

ger ekmediği
zamanlarda kullanılır.

(….)3. Veya valfi, işçinin iki elinin korunması ger eken yerlerde
kullanılır.

(….)4. Ve valfi, ikiayrı girişinden hava gelmesiyle çalışan valftir.

(….)5. Elektropnomatikte normalde kapalı buton ile değilişlemi gerçekle

ştirilemez.

(….)6. Sınır anahtarları, belirli bir silindir strokundan sonra sinyal

vermeye başlayan

elemanlardır.

(….)7. Temassızsınıranahtarlarında tetikleme kuvvetine ihtiyaç vardır.

(….)8. Ayarlanan sür e sonunda normalde açık olan kontaını kapatan

elemanlara açmada

gecikmeli zamanlayıcı denir.

(….)9. Endüktifalgılayıcı her şeyden etkilenebilenalgılayıcıdır.

(….)10. Sıralı kontrolde kural, silindirler inçıktılarısıra ile girmeleridir.

1 D

2 Y

3 Y

4 D

5 Y

6 D

7 Y

8 Y

9 Y

10 D
HİDROLİK SİSTEMLER

HİDROLİK DEVRE ELEMANLARINI TANIMAK VE SEÇİMİNİ YAPMAK

ÖLÇME SORULARI

1. Hidrolik veya pnömatik sistemde, belirli bir akış kesitinden belirli

bir sürede geçen

akışkan miktarı ……….. olarak tanımlanır.

Boşluğa ne gelmelidir?

A) Basınç B) Debi C) Güç D) Kuvvet

2. Manometrede okunan basınç değerine ne denir?

A) Basınç B) Efektif basınç C) Mutlak basınç D) Kuvvet

3. Bernoulli kanunuaşaıdaki şıklardan hangisindeaçıklanmıştır?

A) Sürtünme kuvvetini ihmal edecek olursak kapalı bir boru

içindekisıvının sahip

olduğu toplam enerji, akımçizgisi boyunca aynıdır.

B) Farklı kesitlerden oluşan bir boru içinden akan akışkanın debisi,

borunun her

noktasında aynı değer dedir.

C) Yer çekimini ihmal edecek olursak kapalı bir kaba etki eden
kuvvetin sonucunda

meydana gelen basınç, sıvı tarafından kabın her noktasına aynı şiddette etki
eder.

D) Metaller in yüzeylerinden küçük parçaların kopartılmasıdır. Bu

şekildeki malzeme

tahribatı, bölgesel ve ani olarak meydana gelen basınç vesıcaklık

değişimler inden

kaynaklanır.

4. Kovitasyonunaçıklaması hangisidir?

A) Sürtünme kuvvetini ihmal edecek olursak kapalı bir boru

içindekisıvının sahip

olduğu toplam enerji, akımçizgisi boyunca aynıdır.

B) Farklı kesitlerden oluşan bir boru içinden akan akışkanın debisi,

borunun her

noktasında aynı değer dedir.

C) Yer çekimini ihmal edecek olursak kapalı bir kaba etki eden
kuvvetin sonucunda

meydana gelen basınç, sıvı tarafından kabın her noktasına aynı şiddette etki
eder.

D) Metaller in yüzeylerinden küçük parçaların kopartılmasıdır. Bu

şekildeki malzeme

tahribatı, bölgesel ve ani olarak meydana gelen basınç vesıcaklık

değişimler inden

kaynaklanır.

5. Süreklilik denkleminiaçıklayan şık hangisidir?

A) Sürtünme kuvvetini ihmal edecek olursak kapalı bir boru

içindekisıvının sahip

olduğu toplam enerji, akımçizgisi boyunca aynıdır.

B) Farklı kesitlerden oluşan bir boru içinden akan akışkanın debisi,

borunun her

noktasında aynı değer dedir.

C) Yer çekimini ihmal edecek olursak kapalı bir kaba etki eden
kuvvetin sonucunda

meydana gelen basınç, sıvı tarafından kabın her noktasına aynı şiddette etki
eder.

D) Metaller in yüzeylerinden küçük parçaların kopartılmasıdır. Bu

şekildeki malzeme

tahribatı, bölgesel ve ani olarak meydana gelen basınç vesıcaklık

değişimler inden
kaynaklanır.

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

42

6. Paskal Kanunu’nuaçıklayan şık hangisidir?

A) Sürtünme kuvvetini ihmal edecek olursak kapalı bir boru

içindekisıvının sahip

olduğu toplam enerji, akımçizgisi boyunca aynıdır.

B) Farklı kesitlerden oluşan bir boru içinden akan akışkanın debisi,

borunun her

noktasında aynı değer dedir.

C) Yerçekimini ihmal edecek olursak kapalı bir kaba etki eden kuvvetin
sonucunda

meydana gelen basınç, sıvı tarafından kabın her noktasına aynı şiddette etki
eder.

D) Metaller in yüzeyler inden küçük parçaların kopartılmasıdır. Bu

şekildeki malzeme

tahribatı, bölgesel ve ani olarak meydana gelen basınç vesıcaklık

değişimler inden

kaynaklanır.

7. Aşaıdakilerden hangisi hidrolik sistemin üstünlüğü değildir?

A) Hidrolik sistemler, sessiz çalışırlar.

B) Hidrolikakışkanlar, yüksek ısılara karşı hassastır. Akışkansıcaklıının 50

C’yi

geçmesi istenmez.

C) Hassashızayarı yapılabilir.

D) Akışkan olarak hidrolik yağ kullanıldıı için devre elemanları aynı

zamanda

yağlanmış olurlar.

8. Aşaıdakilerden hangisi hidrolik sistemin dezavantajı değildir?

A) Hidrolik devr e elemanları uzun ömürlüdür.

B) Depo edilebilirliğiazdır.

C) Hidrolik devr e elemanlarının fiyatları pahalıdır.

D) Hidrolik devr e elemanları yüksek basınçlarda çalışacaı için yapıları

sağlamdır.

9. Hidrolik yaın bile şimindeki hidr okarbonların havanın oksijeni ile

kimyasal

reaksiyona gir erek çamur veya sakız şeklinde tortuların meydana gelmesi
olayına

…….. denir.

Boşluğu tamamlayınız.

A)Polimer le şme B) Köpüklenme C) Viskozite D) Oksidasyon

10. Akışkanlarınakıcılık özellikler ini ifade eder. Yağların akmaya karşı

gösterdiği zorluktur.

Neyin ifadesidir?

A)Polimer le şme B) Köpüklenme C) Viskozite D) Oksidasyon

11. Yüksek basınçtaki akışkan sistem içinde yüksekhızda hareket ederken

hava

molekülleri ile yağ moleküllerinin çarpışması sonucunda meydana gelen

şoklar ……..

yolaçar.

Boşluğa ne gelmelidir?

A)Polimer le şme B) Köpüklenme C) Viskozite D) Oksidasyon

12. Hidrolik sistemlerdeakışkanın tanktanalıcılara taşıyan vealıcıdan tekrar

tanka taşıyan

elemanlara nead verilir?

A) Tank B)Filtre C) Hortum ve borular

D)Pompa

43

13. Tankta bulunan akışkanı ayarlanan basınç ve debide sisteme gönder

en devr e

elemanına nead verilir?

A) Tank B) Filtre C) Hortum ve borular D) Pompa

14. Hidrolik sistemde basınçlı akışkanın hidr olik ener jisini dair esel
harekete dönüştürmek

için kullanılan elemanlara …… denir.

Boşluğu tamamlayınız.

A) Tank B) Hidrolik motor C) Hortum ve borular D) Pompa

15. Basınçlı akışkan silindirin iki ayrı yerinden girip pistonun iki
yüzeyine etki eder ek

iler i geri hareketleriakışkan gücüyle ür eten silindirlerdir.

Neyinaçıklamasıdır?

A) Tek etkili silindir B) Hidrolik motor C) Çift etkili silindir

D)Pompa

1 B

2 B

3 A

4 D

5 B

6 C

7 B

8 A

9 D

10 C

11 B

12 C

13 D

14 B

15 C
ELEKTROHİDROLİK SİSTEMLER

ELEKTROHİDROLİK DEVRE ELEMANLARI YAPISI VE ÇALIŞMA ÖZELLİKLERİ

Aşaıdaki cümleleri doğru veya yanlış olarak değerlendiriniz.

1. ( )Sınıranahtarlarıiş parçalarının belirlisınırlar içinde çalışmasını

sağlar.

2. ( ) Basınç şalterler i ayarlanmış basınç değer iaşıldıı zaman

kontaını kapayarak

sinyal verir veya kontaınıaçarak sistemin enerjisini keser.

3. ( ) Buton ve şalte rlerde hareketli kontak bulunmaz.

4. ( ) Akışkanın yükseksıcaklıklara ulaşması sistemin kararlı çalışmasını

sağlar.

5. ( ) Hidrolik devr elerde genellikle 24 V DC gerilim kullanılır.

6. ( ) Bir yağ tankının seviye değişimlerini engellemek için %

15’ i oranında hava

boşluğubırakılır.

7. ( ) Oransal valf ölçüm seti basınç, sıcaklık, debi ölçümü için

kullanılır.

8. ( ) Kirlilik göster gesi çalışma ortamının kirliliğini gösterir.

9. ( ) Akış kontrol valfleriakışkanınakış yönünü değiştirir.

10. ( ) Basınç kontrol valfi, giriş basıncını önceden belirlenmiş

birçıkış basıncına

düşürür.

1 D

2 D
3 Y

4 Y

5 D

6 D

7 D

8 Y

9 Y

10 D

ELEKTROHİDROLİK KUMANDA BİLGİSİ

Aşaıdaki soruları cevaplayınız.

1. Elektro-hidrolik devreler de kullanılanP, T, A, B semboller ininanlamlarını

yazınız.

2. Hidrolik devr e şemalarında bulunan elemanları yazınız.

3. Yön kontrol valfler inde bulunan 1. ve 2. sayı neyi temsil eder?

4. Elektrik kumanda şemalarında bulunan elemanları yazınız.

CEVAPLAR:

1. P Basınç hattı bağlantısı, T Dönüş hattı bağlantısı, A İş bağlantıları, B İş

bağlantısı

2. Hidrolik devr e şemalarında akışkan tankı, basınçsınırlayıcılar,

basınçayarlayıcılar,

kontrol valfleri, silindirler, ölçü ve kontrolaletleri bulunur.

3. Yön kontrol valflerinin bağlantı noktası ilk sayıyı, oda sayısı ikinci sayıyı
gösterir.

4. Elektrik kumanda şemalarında anahtarlar, röleler, zamanlayıcılar,sınır

anahtarları,

selenoidler ve her devr enin özelliğine uygun kumanda elemanları bulunur.

TEK ETKİLİSİLİNDİRLERİN KONTROLÜ

SORU:Aşaıdaki devr enin hidrolik ve elektrik devr e şemalarınıçiziniz.

· Başlatma butonuna basılınca silindir 15 cm ileri yönde gidecek.

· 15 cm sonra silindirsınıranahtarına çapacak ve geri dönecek.

· Silindir tamamen ger i gelince devr enin enerjisi kesilecek.

BİRDEN FAZLA SİLİNDİRİN KONTROLÜ

SORU:Aşaıdaki devrenin hidrolik ve elektrik devr e şemalarınıçiziniz.

Ø Başlatma butonuna basılınca 1.Silindir 10 cm iler i gidecek ve duracak.

Ø 1. Silindir durunca 2. Silindir 15 cm ileri gidecek ve duracak.

Ø 2. Silindir durduktan hemen sonra 1. ve 2. silindir tamamen geri

gelecek ve

devr enin enerjisi kesilecek.