WRITTEN INSTRUCTIONAL MATERIALS

(BAHAN PENGAJARAN BERTULIS)

OPERASI PENGELUARAN TANAMAN

A016-001-3:2016

PENANAMAN BAHAN TANAMAN

A016-001-3:2016-C03

BAHAGIAN PENDIDIKAN KHAS

KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA, ARAS 4-8, BLOK E9, KOMPLEKS E,
PUSAT PENTADBIRAN KERAJAAN PERSEKUTUAN 62600 PUTRAJAYA

20 SEPTEMBER 2021
 A016-001-3:2016-C03 PENANAMAN BAHAN TANAMAN

KANDUNGAN        MUKASURAT
     
1. AHLI JAWATANKUASA PEMBANGUNAN

2. CARTA PROFIL KOMPETENSI

3. KURIKULUM  UNIT KOMPETENSI

4. JADUAL PEMBAHAGIAN WIM

4.1 TEORI

4.2 AMALI

5. BAHAN PENGAJARAN BERTULIS

5.1 A016-001-3:2016 C03/P(1/4)PM

5.2 A016-001-3:2016 C03/P(1/4)

5.3 A016-001-3:2016 C03/T(1/4)

5.4 A016-001-3:2016 C03/K(1/4)PM

5.5 A016-001-3:2016 C03/K(1/4)

 BAHAN PENGAJARAN BERTULIS
A016-001-3:2016-C03 PENANAMAN BAHAN TANAMAN

AHLI JAWATANKUASA PEMBANGUNAN

ROSLANIAH BINTI ZAINAL

SMK MUTIARA, PETI SURAT 81367, 87027 WP LABUAN.

LING CHU SIONG

SMK SUNGAI MERAH JLN. ULU SUNGAI MERAH, 96000 SIBU, SARAWAK.

ROJIAH BINTI SAIWAH@KARIM

SMK KUDAT II,PETI SURAT 505,89058 KUDAT.

SALBANU BINTI MOHAMAD

SMK ST JOSEPH MIRI, JALAN DATUK TEMENGGUNG LAWAI JAU PETI SURAT 15,
98007 MIRI SARAWAK.
NEW CURRICULUM of COMPETENCY UNIT (CoCU)

Sub Sector FOOD FLORICULTURE & INDUSTRIAL CROP

Job Area CROP-FOOD AND ORNAMENTAL

NOSS Title OPERASI PENGELUARAN TANAMAN

Competency Unit Title PENANAMAN BAHAN TANAMAN

Seseorang yang kompeten dalam CU ini akan dapat melaksanakan kerja penanaman berdasarkan jenis dan
kaedah
tanaman yang terkandung dalam manual tanaman, mengikut Amalan Pertanian Baik (APB)
Setelah selesai menjalani unit kompetensi ini pelatih mesti boleh:
Learning Outcome  Tanam biji benih tanaman secara terus
 Tanam anak pokok (Tanaman hiasan, Sayur sayuran, Buah-buahan, Rumput hiasan)
 Sulam anak pokok tanaman
 Buat penjarangan anak tanaman

Training Credit
Competency Unit ID A016-001-3:2016 C03 Level 3 71 7.1
Duration Hours
 NEW Attitude / NEW
NEW Work NEW Related NEW Related NEW Delivery NEW Assessment
Safety / Training
Activities Knowledge Skills Mode Criteria
Environmental Hours
1. Tanam biji i. Pemilihan biji benih i. Dapatkan biji Attitude: Related Related i. Kuantiti biji benih
benih tanaman • tujuan benih i.Bertanggungjawab Knowledge: Knowledge: ditentukan dan
secara terus • jenis ii. Rawat biji benih semasa 6 Syarahan dilapor
• ciri-ciri biji benih menjalankan kerja Pembentangan
iii. Tanam biji benih ii. Kaedah rawatan
• kuantiti Related Kuiz
iv. Pasang Tayangan Video ditentukan dan
• sistem menanam Safety: Skills:
• kaedah menanam lindungan i. Gunakan alat 30 dilaksanakan.
v. Siram biji benih pelindung diri Related iii. Biji benih dipindah
ii. Rawatan biji benih Skills: ke tapak tanaman
• Tujuan rawatan Environmental: Demonstrasi dan dilapor
• Bahan rawatan i. Akta Racun Makhluk dan praktikal Biji benih ditapak
• Kaedah rawatan Perosak 1974 tanaman telah
- Rendam dilindung dan disiram
- Gaul

iii. Pelindung anak tanaman

(sungkupan)
• tujuan
 Bahan dan peralatan
 Jenis dan kaedah
 bahan dan peralatan
 kaedah

2. Tanam anak i. Faktor pemilihan anak i. Dapatkan Attitude: Related Related i. Peralatan dipilih
pokok pokok peralatan Pilih i. Berhati-hati Knowledge: Knowledge: dan disediakan
(Tanaman  Tujuan anak pokok semasa kerja-kerja 2 Syarahan Kuantiti dan kualiti
hiasan, Sayur-  Ciri-ciri anak penanaman Pembentangan
ii. Pilih anak pokok anak pokok telah
sayuran, Buah pokok Related Kuiz
buahan, Dapatkan Tayangan Video ditentukan,disenar
 Tahap kesuburan Safety: Skills:
Rumput hiasan) peralatan 18 ai dan dilaporkan
 Keseragaman i. Gunakan alat
iii. Tanda lubang pelindung diri Related ii. Kuantiti dan kualiti
tanaman Skills: anak pokok telah
ii. Sistem penanaman anak
iv. Gali lubang Environmental: Demonstrasi ditentukan,disenar
pokok
tanaman Skim Amalan dan praktikal ai dan dilaporkan
 Empat segi sama
 Tiga segi v. Tanam anak Pertanian Baik Peralatan dipilih
 NEW Employability Skills

Core Abilities Social Skills

Level 1 1. Communication skills
01.01 Identify and gather information 2. Conceptual skills
01.02 Document information, procedures or processes 3. Interpersonal skills
01.03 Utilize basic IT applications 4. Learning skills
02.01 Interpret and follow manuals, instructions and SOP’s 5. Leadership skills
02.02 Follow telephone/ telecommunication procedures 6. Multitasking and prioritizing
02.03 Communicate clearly 7. Self-discipline
02.04 Prepare brief reports and checklists using standard forms 8. Teamwork
02.05 Read/interpret flowcharts and pictorial information
03.01 Apply cultural requirements to the workplace
03.02 Demonstrate integrity and apply ethical practices
03.03 Accept responsibility for own work and work area
03.04 Seek and act constructively upon feedback about performance
03.05 Demonstrate safety skills
03.06 Respond appropriately to people and situations
03.07 Resolve interpersonal conflicts
06.01 Understand systems
06.02 Comply with and follow chain of command
06.03 Identify and highlight problems
06.04 Adapt competencies to new situations / systems

Level 2
01.04 Analyse information
01.05 Utilize the Internet to locate and gather information
01.06 Utilize word processor to process information
02.06 Write memos and letters
02.07 Utilize Local Area Network (LAN)/Intranet to exchange information
02.08 Prepare pictorial and graphic information
03.08 Develop and maintain a cooperation within work group
Core Abilities Social Skills
04.01 Organize own work activities
04.02 Set and revise own objectives and goal
04.03 Organize and maintain own workplace
04.04 Apply problem solving strategies
04.05 Demonstrate initiative and flexibility
06.05 Analyse technical systems
06.06 Monitor and correct performance of systems

Level 3
01.07 Utilize database applications to locate and process information
01.08 Utilize spreadsheets applications to locate and process information
01.09 Utilize business graphic application to process information
01.10 Apply a variety of mathematical techniques
01.11 Apply thinking skills and creativity
02.09 Prepare flowcharts
02.10 Prepare reports and instructions
02.11 Convey information and ideas to people
03.09 Manage and improve performance of individuals
03.10 Provide consultation and counselling
03.11 Monitor and evaluate performance of human resources
03.12 Provide coaching/ on-the job training
03.13 Develop and maintain team harmony and resolve conflicts
03.14 Facilitate and coordinate teams and ideas
03.15 Liase to achieve identified outcomes
03.16 Identify and assess client/customer needs
03.17 Identify staff training needs and facilitate access to training
04.06 Allocate work
04.07 Negotiate acceptance and support for objectives and strategies
05.01 Implement project/work plans
05.02 Inspect and monitor work done and/or in progress
06.07 Develop and maintain networks

NEW Tools, Equipment and Materials (TEM)

ITEMS RATIO (TEM : Trainees)
1. Manual tanaman 1:1
2. Jadual tanaman 1:1
3. Buku rekod lading 1:1
4. Baja Mengikut keperluan
5. Racun Mengikut keperluan
6. Sistem pengairan 1:10
7. Peralatan kecil pertanian (agriculture tool kits) 1:1
8. kereta sorong 1:5
9. alat penyembur racun 1:5
10. tali dan kayu penyokong 10:1
Mengikut keperluan
11. Plastik Slivershine

NEW References
NEW REFERENCES
1. Lee Chew Kang, Menanam Sayur Untuk Keperluan Sendiri Terbitan Dewan Bahasa dan Pustaka. ISBN KK.763-2776-0101
2. Redaksi Agromedia Group, (2006), Synergy Media Books Penanaman Buah-buahan ( Durian, Mangga, Jambu Batu) oleh, Terbitan ISBN
983197472-7
3. Mustafa Kamal Mohd Shariff, (2002), Hortikultur Hiasan terbitan Dewan Bahasa dan Pustaka. ISBN 983-62-1075-X
4. Norliza Ahmad amat & Asruzailah Md Senat, (2016), Asas Tanaman Pendidikan Khas Tingkatan, Terbitan Kementerian Pendidikan Malaysia.
ISBN 978-967-0520-59-9
5. http://www.doa.gov.my/index.php/pages/view/373
 JADUAL PEMBAHAGIAN BAHAN PENGAJARAN BERTULIS (WIM)
(TEORI)
A016-001-3:2016 OPERASI PENGELUARAN TANAMAN
CONTOH
A016-001-3:2016-C03 PENANAMAN BAHAN TANAMAN

AKTIVITI KERJA PELAN MENGAJAR TEORI KERTAS PENERANGAN KERTAS TUGASAN

A016-001-3:2016-C03/P(1/4)PM A016-001-3:2016-C03/P(1/4)
1. TANAM BIJI BENIH A016-001-3:2016-C03/T(1/4)
Penyemaian Biji Benih Tanaman Penyemaian Biji Benih Tanaman
TANAMAN SECARA Penyemaian Biji Benih Tanaman
PROSES PENANAMAN BIJI PROSES PENANAMAN BIJI
TERUS PROSES PENANAMAN BIJI
BENIH TANAMAN BENIH TANAMAN
BENIH TANAMAN
A016-001-3:2016-C03/P(2/4)PM A016-001-3:2016-C03/P(2/4)
2. TANAM ANAK POKOK A016-001-3:2016-C03/T(2/4)
Penanaman Anak Pokok Penanaman Anak Pokok
(TANAMAN HIASAN, Penanaman Anak Pokok
Tanaman Tanaman
SAYUR-SAYURAN, Tanaman
PROSES PENANAMAN ANAK PROSES PENANAMAN ANAK
BUAH-BUAHAN, PROSES PENANAMAN ANAK
POKOK POKOK
RUMPUT HIASAN POKOK
A016-001-3:2016-C03/P(3/4)PM A016-001-3:2016-C03/P(3/4) A016-001-3:2016-C03/T(3/4)
3. SULAM ANAK POKOK Penyulaman Anak Pokok Penyulaman Anak Pokok Penyulaman Anak Pokok
TANAMAN Tanaman Tanaman Tanaman
PROSES PENYULAMAN ANAK PROSES PENYULAMAN ANAK PROSES PENYULAMAN ANAK
POKOK POKOK POKOK
A016-001-3:2016-C03/P(4/4)PM A016-001-3:2016-C03/P(4/4) A016-001-3:2016-C03/T(4/4)
4. BUAT PENJARANGAN Penjarangan Anak Pokok Penjarangan Anak Pokok Penjarangan Anak Pokok
ANAK TANAMAN Tanaman Tanaman Tanaman
AKTIVITI KERJA PELAN MENGAJAR TEORI KERTAS PENERANGAN KERTAS TUGASAN

PROSES PENJARANGAN PROSES PENJARANGAN PROSES PENJARANGAN

ANAK POKOK ANAK POKOK ANAK POKOK
JADUAL PEMBAHAGIAN BAHAN PENGAJARAN BERTULIS (WIM)
(AMALI) CONTOH
A016-001-3:2016 OPERASI PENGELUARAN TANAMAN
A016-001-3:2016-C03 PENANAMAN BAHAN TANAMAN

AKTIVITI KERJA PELAN MENGAJAR AMALI KERTAS KERJA

1. TANAM BIJI BENIH A016-001-3:2016-C03/K(1/4)PM A016-001-3:2016-C03/K(1/4)

TANAMAN SECARA TERUS Semai Biji Benih Tanaman Semai Biji Benih Tanaman
TANAM BIJI BENIH TANAM BIJI BENIH

2. TANAM ANAK POKOK A016-001-3:2016-C03/K(2/4)

A016-001-3:2016-C03/K(2/4)PM
(TANAMAN HIASAN, Tanam Anak Benih
Tanam Anak Benih
SAYUR-SAYURAN, BUAH- TANAM ANAK POKOK
TANAM ANAK POKOK
BUAHAN, RUMPUT HIASAN
A016-001-3:2016-C03/K(3/4)
3. SULAM ANAK POKOK A016-001-3:2016-C03/K(3/4)PM
Sulam Anak Pokok Tanaman
TANAMAN Sulam Anak Pokok Tanaman
SULAM ANAK POKOK
SULAM ANAK POKOK

4. BUAT PENJARANGAN
A016-001-3:2016-C03/K(4/4)
A016-001-3:2016-C03/K(4/4)PM
ANAK TANAMAN Jarangkan Anak Tanaman
Jarangkan Anak Tanaman
JARAK ANAK TANAMAN
JARAK ANAK TANAMAN

CONTOH
 BAHAGIAN PENDIDIKAN KHAS
KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA, ARAS 4-8,
BLOK E9, KOMPLEKS E,
PUSAT PENTADBIRAN KERAJAAN PERSEKUTUAN
62600 PUTRAJAYA

PELAN MENGAJAR – TEORI

KOD DAN NAMA

A016-001-3:2016 OPERASI PENGELUARAN TANAMAN
PROGRAM

TAHAP 3

NO DAN TAJUK UNIT

A016-001-3:2016-C03 PENANAMAN BAHAN TANAMAN
KOMPETENSI

1. TANAM BIJI BENIH TANAMAN SECARA TERUS

2. TANAM ANAK POKOK (TANAMAN HIASAN, SAYUR-SAYURAN,
NO DAN PERNYATAAN BUAH-BUAHAN, RUMPUT HIASAN)
AKTIVITI KERJA 3. SULAM ANAK POKOK TANAMAN
4. BUAT PENJARANGAN ANAK TANAMAN

NO. KOD A016-001-3:2016-C03/P(1/4)PM MUKA SURAT : 1/7

TEMPAT: NO. KOD :
TEMPOH : 2 JAM MUKA SURAT: 2/7
BILIK KULIAH A016-001-3:2016-C03/P(1/4)PM

TAJUK: PROSES PENANAMAN BIJI BENIH TANAMAN

TUJUAN PENGAJARAN :

Pelatih-pelatih mesti boleh:-

1. Terangkan pemilihan biji benih
2. Nyatakan rawatan biji benih
3. Jelaskan pelindungan anak tanaman (sungkupan)

ALAT BANTUAN MENGAJAR TAJUK NO. KOD

BAHAN PEMBELAJARAN Kertas Penerangan

A016-001-3:2016-C03/P(1/4) C03/P(1/4)
Kertas Tugasan
A016-001-3:2016-C03/T(1/4) C03/T(1/4)

ALAT PANDANG DENGAR

Slaid Slaid Pembelajaran SP
Papan Putih PP
Google Meet GM

PERALATAN, KELENGKAPAN KUANTITI

DAN BAHAN Marker Pen 2
Pemadam Papan Putih 1
Komputer Riba 1
LCD Projector 1
Telefon Bimbit 1:1
NO. KOD: A017-001-3:2017-C03/P(1/4)PM MUKA SURAT :3/7

ALAT
AKTIVITI PENGAJARAN BANTUAN MASA
MENGAJAR

PERSEDIAAN :

1. Selesakan pelatih SP 10 minit

PP
 Beri salam dan salam sejahtera
Buku Kehadiran
 Tulis kursus, tahap dan tarikh
 Tanya khabar kesihatan pelatih
2. Semak senarai kehadiran
3. Tekan aspek disiplin/beri kerjasama/ pakaian/ merokok/
telefon bimbit/tata-tertib/ kebersihan
4. Mulakan perbincangan dengan motivasi / komunikasi dua
hala / minta relaks / bertenang / ceria / jaga kesihatan
5. Nyatakan tajuk dan tuliskan di papan putih:
PROSES PENANAMAN BIJI BENIH TANAMAN
Berikan tujuan Berikan tujuan/kepentingan/faedah dan tulis
di papan putih:
(Rujuk Tujuan Pengajaran)
6. Nyatakan objektif pembelajaran dan kriteria kejayaan:
 Pelatih boleh menyatakan proses penanaman biji benih
tanaman secara efektif dan cekap mengikut spesifikasi
dan prosedur yang betul.
7. Siasat pengetahuan pelajar berkenaan tajuk yang akan
dipelajari melalui sesi soal-jawab
 Apakah anda menanam biji benih?
 Apakah jenis biji benih yang kamu tahu?
 Bagaimana cara menanam biji benih?

NO. KOD : A016-001-3:2016-C03/P(1/4)PM

MUKA SURAT :4/7
 ALAT
TOPIK
AKTIVITI PENGAJARAN BANTUAN MASA
PENGAJARAN
MENGAJAR

PENYAMPAIAN:

1. Pemilihan biji
1.1 Terangkan tentang pemilihan biji benih
PP 30 Minit
benih
i. Tujuan pemilihan biji benih
ii. Jenis-jenis biji benih
iii. Ciri-ciri biji benih
iv. Kuantiti pemilihan biji benih
v. Sistem penanaman biji benih
vi. Kaedah penanaman biji benih

2. Rawatan biji benih

2.1 Jelaskan berkaitan rawatan biji benih
i. Tujuan rawatan biji benih
ii. Bahan rawatan biji benih
iii. Kaedah rawatan biji benih
a. Rendam
b. Gaul

NO. KOD : A016-001-3:2016-C03/P(1/4)PM MUKA SURAT :5/7

 ALAT
TOPIK
AKTIVITI PENGAJARAN BANTUAN MASA
PENGAJARAN
MENGAJAR

3. Pelindungan anak 3.1 Huraikan berkaitan pelindungan anak

tanaman tanaman (sungkupan)
(sungkupan) i. Tujuan perlindungan anak
tanaman (sungkupan)
ii. Jenis dan kaedah perlindungan
anak tanaman (sungkupan)
a. Sungkupan batas
b. Sungkupan pangkal pokok
c. Sungkupan tebing
d. Sungkupan alas poli beg
iii. Bahan dan peralatan
a. Rumput-rumput kering
b. Dedaun lalang
c. Jerami padi
d. Dedaun kayu
e. Pelepah daun kelapa, sawit
dan palma

NO. KOD: A017-001-3:2017-C03/P(1/4)PM MUKA SURAT :6/7

ALAT BANTUAN
AKTIVITI PENGAJARAN MASA
MENGAJAR
PENGGUNAAN :

C03/P(1/4) 30 minit
1. Edarkan kertas penerangan.
2. Beri masa untuk pelatih membaca dan memahami
Kertas Penerangan yang diberi.
3. Minta pelatih bertanya sekiranya tidak faham.
4. Uji kefahaman pelatih dengan beberapa soalan
berkaitan tajuk yang telah dipelajari.

S1 : Senaraikan dua (2) kaedah menanam

J1 : Konvensional
J2 : Hydrophonic

S2 : Nyatakan dua (2) kaedah rawatan tanaman

J1 : Rendam
J2 : Gaul

- minta pelatih jawab

5. Segera bantu / perbetulkan kesilapan pelatih dan akui

jawapan yang diberi serta beri pujian / motivasi.
NO. KOD: A016-001-3:2016-C03/P(1/4)PM MUKA SURAT :7/7

ALAT BANTUAN
AKTIVITI PENGAJARAN MASA
MENGAJAR

PENGESAHAN :

C03/T(1/4) 50 minit
1. Arahkan pelatih untuk menyimpan kertas penerangan.
2. Beritahu pelatih semua soalan adalah berdasarkan
kepada pelajaran yang telah dipelajari.
3. Edarkan kertas tugasan.
4. Beri peluang kepada pelatih untuk mendapat
penjelasan atau bertanya.
5. Maklumkan bila MULA menjawab dan masa hampir
TAMAT.
6. Beri ringkasan mengenai apa yang telah diajar dan
faedahnya
7. Beritahu tajuk pelajaran yang akan datang dan minta
bersedia.
 TAJUK : PROSES PENANAMAN ANAK POKOK
8. Ucapan perpisahan.
 BAHAGIAN PENDIDIKAN KHAS
KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA, ARAS 4-8,
BLOK E9, KOMPLEKS E,
PUSAT PENTADBIRAN KERAJAAN PERSEKUTUAN
62600 PUTRAJAYA

KERTAS PENERANGAN

KOD DAN NAMA

A016-001-3:2016 OPERASI PENGELUARAN TANAMAN
PROGRAM

TAHAP 3

NO DAN TAJUK UNIT

A016-001-3:2016-C03 PENANAMAN BAHAN TANAMAN
KOMPETENSI

1. TANAM BIJI BENIH TANAMAN SECARA TERUS

2. TANAM ANAK POKOK (TANAMAN HIASAN, SAYUR-
NO DAN PERNYATAAN SAYURAN, BUAH-BUAHAN, RUMPUT HIASAN)
AKTIVITI KERJA 3. SULAM ANAK POKOK TANAMAN
4. BUAT PENJARANGAN ANAK TANAMAN

NO. KOD A016-001-3:2016-C03/P(1/4) MUKA SURAT : 1/7

TAJUK :
PROSES PENANAMAN BIJI BENIH

TUJUAN/PURPOSE :
Kertas Penerangan adalah bertujuan untuk menerangkan proses pemilihan bijih benih, rawatan biji
benih dan pelindungan anak tanaman (sungkupan) mengikut prosedur yang betul.
PENERANGAN:

1. PEMILIHAN BIJI BENIH

1.1 Tujuan pemilihan biji benih

Tujuan pemilihan bijih benih dilakukan supaya dapat menentukan kualiti bijih benih
mengikut saiz, warna dan bentuk tanaman. Setiap tanaman mempunyai saiz, warna dan
bentuk yang tersendiri mengikut jenis tanaman.

1.2 Jenis-jenis biji benih

Halus
Sederhana
Kasar

1.3 Ciri-ciri biji benih

Ciri-ciri biji benih yang diperlukan adalah matang dan cukup umur. Ini penting kerana
pemilihan biji benih yang kurang matang dan belum cukup umur akan menyebabkan
tanaman tidak subur dan berkemungkinan tanaman tidak boleh tahan lama dan mungkin
akan mati

1.4 Kuantiti pemilihan biji benih

Kuantiti yang diperlukan adalah mengikut kesesuaian keluasan ladang atau kawasan
tanaman.

1.5 Sistem penanaman biji benih

i. Pokok Durian
Jarak Tanaman ; 10 x 10 meter
Sistem penanaman : Segiempat sama
Keluasan tanah    ;  1 hektar ( 10,000 m ) 
Formula :

Luas kawasan     x      Angkatetap ( Sistem tanaman )

Jarak tanaman 

* Angka tetap - sistem tanaman empatsegi - 1.0

                       - sistem tanaman segitiga    - 1.15

Maklumat asas :
Anak benih Durian D197
Jarak tanaman yangt disyorkan ialah 10 x 10 m
Sistem tanaman - Segiempat sama
Keluasan tanah 1 hektar
10,000          x 1.0
10m x 10 m
= 100 pokok/hektar ( jumlah pokok yang diperlu ditanam )
1.6 Kaedah penanaman biji benih

i. Konvensional – batas tanaman

Kawalan sepenuhnya keatas tanaman, Tanaman ditanam dengan kepadatan yang
tinggi. Kadar penggunaan baja yang lebih kecil kerana baja tidak di larutresap dan
tanaman lebih cepat matang.

ii. Hydrophonic/aquaponik
Kaedah penanaman yang tidak menggunakan tanah dan pokok dapat makanan dari
larutan baja khas. Perlu ditanam dibawah lindungan hujan dan kalis serangga.

iii. Fertigasi – polybag/pasu

2 RAWATAN BIJI BENIH

2.2 Tujuan rawatan biji benih

Tujuan rawatan adalah kerana ingin memastikan biji benih yang telah dipilih menepati ciri-
ciri yang diperlukan.

2.3 Bahan rawatan biji benih

Bahan yang digunakan untuk rawatan biji benih adalah seperti Thiram, Benlate atau
Cuprum 

2.4 Kaedah rawatan biji benih

i. Rendam
Tanaman akan direndam kedalan campuran yang telah disediakan untuk rawatan

ii. Gaul
Tanaman akan digaul dengan sebati.

3 PELINDUNGAN ANAK TANAMAN (SUNGKUPAN)

Sungkupan ialah bahan yang digunakan untuk menutup permukaan tanah berhampiran
pangkal tanaman. Penyungkupan ialah satu proses menutup permukaan tanah dengan bahan-
bahan tertentu dengan cara yang disyorkan.

3.1 Tujuan perlindungan anak tanaman (sungkupan)

Antara tujuan menyungkup permukaan tanah di sekeliling pangkal tanaman ialah
i. Mengawal pertumbuhan rumpai
ii. Mengurangkan hakisan
iii. Menggelakan bijibenih atau anak benih tanaman dan baja daripada dihanyutkan air.
iv. Memelihara kelembapan tanah
v. Merendahkan suhu tanah
vi. Mengelakkan kepadatan tanah
vii. Sungkupan dari bahan tanaman menjadi baja bila reput
viii. Plastik 'silvershine' menghindar serangga perosak seperti kutu dan trip
3.2 Bahan dan peralatan
i. Rumput-rumput kering
ii. Dedaun lalang
iii. Jerami padi
iv. Dedaun kayu
v. Pelepah daun kelapa, sawit dan palma

3.3 Jenis dan kaedah perlindungan anak tanaman (sungkupan)

i. Sungkupan batas
ii. Sungkupan pangkal pokok
iii. Sungkupan tebing
iv. Sungkupan alas polibeg

 
SOALAN :

1. Apakah tujuan pemilihan bijih benih dilakukan?

____________________________________________________________________
__________________________________________________

2. Nyatakan Jenis-jenis sungkupan tanaman.

i. ______________________________________________________
ii. ______________________________________________________
iii. ______________________________________________________
iv. ______________________________________________________

RUJUKAN/REFERENCE :
1. Bahagian Sayur- sayuran, (2001), Pakej Teknologi Kangkung, Terbitan Jabatan Pertanian.
ISBN 983-047-080-6
2. Bahagian Buah-buahan, (2001) Pakej Teknologi Jambu Batu, Terbitan Jabatan Pertanian.
ISBN 983-047-084-9
3. Abdul Rahim Mohd Rashid, (2003), Seri Taman, Terbitan Berita Publishing Sdn. Bhd.
ISBN 967-969-521-2
4. Halimathul Saadiah A. Shafiei, (1995), Asas Teknologi Biji Benih, Terbitan Dewan Bahasa dan
Pustaka ISBN 983-62-4577-4
 BAHAGIAN PENDIDIKAN KHAS
KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA, ARAS 4-8,
BLOK E9, KOMPLEKS E,
PUSAT PENTADBIRAN KERAJAAN PERSEKUTUAN
62600 PUTRAJAYA

KERTAS TUGASAN
KOD DAN NAMA
A016-001-3:2016 OPERASI PENGELUARAN TANAMAN
PROGRAM

TAHAP 3

NO DAN TAJUK UNIT

A016-001-3:2016-C03 PENANAMAN BAHAN TANAMAN
KOMPETENSI

1. TANAM BIJI BENIH TANAMAN SECARA TERUS

2. TANAM ANAK POKOK (TANAMAN HIASAN, SAYUR-
NO DAN PERNYATAAN SAYURAN, BUAH-BUAHAN, RUMPUT HIASAN)
AKTIVITI KERJA 3. SULAM ANAK POKOK TANAMAN
4. BUAT PENJARANGAN ANAK TANAMAN

NO. KOD A016-001-3:2016-C03/T(1/4) MUKA SURAT : ½

TAJUK : PROSES PENANAMAN BIJI BENIH

TUJUAN :
Kertas Tugasan adalah bertujuan untuk menguji pengetahuan tentang proses pemilihan biji
benih, rawatan biji benih dan pelindungan anak tanaman (sungkupan) mengikut kertas
penerangan A016-001-3:2016-C03/P(1/4) yang diberikan.
ARAHAN :
Kertas tugasan ini merujuk kepada Kertas Penerangan: A016-001-3:2016-C03/P(1/4) Proses
Penanaman Biji Benih

SOALAN:
Jawab semua soalan dengan mengisi jawapan pada ruang yang disediakan.

1. Nyatakan lima (5) ciri biji benih yang baik.

i. ___________________________________________________
ii. ___________________________________________________
iii. ___________________________________________________
iv. ___________________________________________________
v. ___________________________________________________

2. Senaraikan dua (2) kaedah menanam biji benih.

i. ________________________________________________________
ii. ________________________________________________________
3. Jelaskan tujuan rawatan biji benih.
________________________________________________________
________________________________________________________
4. Berikan dua (2) kaedah rawatan biji benih .
i. ___________________________________________________
ii. ___________________________________________________
5. Berikan tiga (3) jenis sungkupan tanaman.
i. ___________________________________________________
ii. ___________________________________________________
iii. ___________________________________________________

6. Nyatakan kebaikan penggunaan sungkupan tanaman:

________________________________________________________
________________________________________________________
 BAHAGIAN PENDIDIKAN KHAS
KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA, ARAS 4-8,
BLOK E9, KOMPLEKS E,
PUSAT PENTADBIRAN KERAJAAN PERSEKUTUAN
62600 PUTRAJAYA

PELAN MENGAJAR - AMALI

KOD DAN NAMA

A016-001-3:2016 OPERASI PENGELUARAN TANAMAN
PROGRAM

TAHAP 3

NO DAN TAJUK UNIT

A016-001-3:2016-C03 PENANAMAN BAHAN TANAMAN
KOMPETENSI

1. TANAM BIJI BENIH TANAMAN SECARA TERUS

2. TANAM ANAK POKOK (TANAMAN HIASAN, SAYUR-SAYURAN,
NO DAN PERNYATAAN BUAH-BUAHAN, RUMPUT HIASAN)
AKTIVITI KERJA 3. SULAM ANAK POKOK TANAMAN
4. BUAT PENJARANGAN ANAK TANAMAN

NO. KOD A016-001-3:2016-C03/K(1/4)PM MUKA SURAT : 1/7

TEMPAT: NO. KOD :
TEMPOH : 3 JAM MUKA SURAT: 2/7
LADANG A016-001-3:2016-C03 /K(1/4)PM

TAJUK: TANAM BIJI BENIH

TUJUAN PENGAJARAN :

Pelatih-pelatih mesti boleh:-

i. Dapatkan biji benih
ii. Rawat biji benih
iii. Tanam biji benih
iv. Pasang lindungan
v. Siram biji benih

ALAT BANTUAN MENGAJAR TAJUK NO. KOD

BAHAN PEMBELAJARAN Kertas Kerja

A016-001-3:2016-C03 /K(1/4) C03/K(1/4)

ALAT PANDANG DENGAR

Slaid Slaid Pembelajaran SP
Papan Putih PP

PERALATAN, KELENGKAPAN KUANTITI

DAN BAHAN Penyodok tangan 1:5
Penimbang (gram) 1:5
Penyukat isipadu 1:5
Alat ukur 1:5
Gunting 1:5
Kayu pancang 1:5
Alat menyiram 1:5
Bekas benih 1:5
Racun rawatan bji benih 1:5
Pasir 1:5
Air Mengikut keperluan
Plastik Slivershine/ sabut kelapa/ Mengikut keperluan
daun kering/ rumput kering/
kertas
NO. KOD: A016-001-3:2016-C03/K(1/4)PM MUKA SURAT :3/7

ALAT
AKTIVITI PENGAJARAN BANTUAN MASA
MENGAJAR

PERSEDIAAN :

8. Selesakan pelatih SP 10 minit

PP
 Beri salam dan salam sejahtera
Buku Kehadiran
 Tulis kursus, tahap dan tarikh
 Tanya khabar kesihatan pelatih
9. Semak senarai kehadiran
10. Tekan aspek disiplin/beri kerjasama/ pakaian/ merokok/
telefon bimbit/tata-tertib/ kebersihan
11. Mulakan perbincangan dengan motivasi / komunikasi dua
hala / minta relaks / bertenang / ceria / jaga kesihatan
12. Nyatakan tajuk dan tuliskan di papan putih:
 TANAM BIJI BENIH
13. Berikan tujuan Berikan tujuan/kepentingan/faedah dan tulis
di papan putih:
(Rujuk Tujuan Pengajaran)
14. Nyatakan tujuan/kepentingan/faedah dari pelajaran ini:
 Pelatih boleh memilih, merawat menanam biji benih dan
memasang pelindung anak tanaman secara efektif dan
cekap mengikut spesifikasi dan prosedur yang betul.
15. Siasat pengetahuan pelajar berkenaan tajuk yang akan
dipelajari melalui sesi soal-jawab
 Nyatakan ciri-ciri biji benih yang baik?
NO. KOD : A016-001-3:2016-C03/K(1/4)PM MUKA SURAT :4/7
 ALAT
TOPIK
AKTIVITI PENGAJARAN BANTUAN MASA
PENGAJARAN
MENGAJAR

PENYAMPAIAN: SIKAP, KESELAMATAN DAN

PERSEKITARAN
a. Bertanggungjawab semasa
PP 30 Minit
menjalankan kerja
b. Gunakan alat pelindung diri
c. Pastikan pematuhan ergonomik

1. Pemilihan biji 4.1 Tunjuk cara pemilihan biji benih

benih vii. Jenis-jenis biji benih
viii.Ciri-ciri biji benih
ix. Kuantiti pemilihan biji benih
x. Sistem penanaman biji benih
xi. Kaedah penanaman biji benih

2. Rawatan biji benih 5.1 Tunjuk cara rawatan biji benih

iv. Bahan rawatan biji benih
v. Kaedah rawatan biji benih
c. Rendam
d. Gaul

NO. KOD : A016-001-3:2016-C03/K(1/4)PM MUKA SURAT :5/7

 ALAT
TOPIK
AKTIVITI PENGAJARAN BANTUAN MASA
PENGAJARAN
MENGAJAR

3. Penyemaian anak 6.1 Tunjuk cara semaian anak tanaman

tanaman (sungkupan)
(sungkupan) iv. Jenis anak tanaman (sungkupan)
e. Sungkupan batas
f. Sungkupan pangkal pokok
g. Sungkupan tebing
h. Sungkupan alas poli beg
v. Bahan dan peralatan
f. Rumput-rumput kering
g. Dedaun lalang
h. Jerami padi
i. Dedaun kayu
j. Pelepah daun kelapa, sawit
dan palma
k. Bahan pembalut terpakai:
 Guni
 Kertas
 Plastik
 Kain
vi. Kaedah perlindungan anak
tanaman (sungkupan)

NO. KOD : A016-001-3:2016-C03/K(1/4)PM MUKA SURAT :5/7

ALAT
AKTIVITI PENGAJARAN BANTUAN MASA
MENGAJAR
PENGGUNAAN :

1. Edarkan kertas kerja.

C03/K(1/4) 70 minit
2. Beri masa untuk pelatih membaca dan memahami kertas kerja
yang diberi.
3. Baca dan fahamkan kertas kerja yang telah diberi sebelum
kerja amali dijalankan.
4. Arahkan pelatih melakukan kerja dari mula hingga akhir.
5. Beri penekanan kepada kriteria semakan yang terkandung di
dalam Senarai Semak (Checklist).
6. Bantu pelatih supaya mereka berjaya membuatnya dengan
baik.

S1 : Senaraikan dua (2) kaedah menanam

J1 : Konvensional
J2 : Hydrophonic

S1 : Nyatakan dua (2) kaedah rawatan tanaman

J1 : Rendam
J2 : Gaul
- minta pelatih jawab

7. Segera bantu / perbetulkan kesilapan pelatih dan akui jawapan

yang diberi serta beri pujian / motivasi.
NO. KOD : A016-001-3:2016-C03/K(1/4)PM MUKA SURAT :5/7

ALAT
AKTIVITI PENGAJARAN BANTUAN MASA
MENGAJAR

PENGESAHAN :

C03/K(1/4) 70 minit
9. Beri arahan dengan jelas tugas pelatih untuk melaksanakan
tugasan tersebut dengan merujuk kepada kertas kerja.
10. Beri peluang kepada pelatih untuk mendapat penjelasan atau
bertanya.
11. Maklumkan bila MULA.
12. Maklumkan masa TAMAT.
13. Arahkan pelatih mengemas tempat kerja.
14. Komen dan bincang pencapaian/masalah yang dihadapi oleh
pelatih dengan menyemak sepintas lalu hasil kerja mereka.
15. Bincang perkara penting mengenai apa yang telah diajar,
faedahnya dan minta bersedia untuk tajuk yang akan datang.
16. Maklumkan TAJUK yang akan datang.
 TAJUK : TANAM ANAK BENIH
Ucapan perpisahan.
 BAHAGIAN PENDIDIKAN KHAS
KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA, ARAS 4-8,
BLOK E9, KOMPLEKS E,
PUSAT PENTADBIRAN KERAJAAN PERSEKUTUAN
62600 PUTRAJAYA

KOD DAN NAMA

A016-001-3:2016 OPERASI PENGELUARAN TANAMAN
PROGRAM

TAHAP 3

NO DAN TAJUK UNIT

A016-001-3:2016-C03 PENANAMAN BAHAN TANAMAN
KOMPETENSI

1. TANAM BIJI BENIH

2. TANAM ANAK POKOK
NO DAN PERNYATAAN 3. SULAM ANAK POKOK
AKTIVITI KERJA 4. JARAK ANAK TANAMAN

NO. KOD A016-001-3:2016-C03/K(1/4) MUKA SURAT : 1/7

TAJUK : SEMAI BIJI BENIH TANAMAN

TUJUAN PENGAJARAN :
Pelatih-pelatih mesti boleh:
i. Dapatkan biji benih
ii. Rawat biji benih ARAHAN :
iii. Tanam biji benih
iv. Pasang lindungan Menanam biji benih secara terus merupakan salah satu kaedah proses
v. Siram biji benih penanaman. Berdasarkan langkah-langkah kerja dalam kertas kerja ini,
anda dikehendaki membuat aktiviti tanam biji benih secara terus mengikut prosedur yang betul.

LUKISAN, DATA DAN JADUAL:

 Lukisan 1 : Batas Tanaman Untuk Tabur Benih Tanaman

PERALATAN, PERKAKASAN DAN BAHAN

KUANTITI
BIL PERALATAN
(Peralatan:Calon)
1 Penyodok tangan 1:1
2 Penimbang (gram) 1:1
3 Penyukat isipadu 1:5
4 Alat ukur 1:1
5 Gunting 1:1
6 Kayu pancang 1:1
7 Alat menyiram 1:5
8 Bekas benih 1:1
LANGKAH KERJA BUTIRAN KERJA
1. Pemilihan biji benih 7.1 Sedia batas tanaman

Rajah 1: Batas Benih

1.2 Tentukan ukuran batas

Rajah 2: Contoh
Ukuran Batas
Hektar = 10,000 meter persegi
Luas batas (termasuk antara batas) = (panjang +lorong)
X (lebar+lorong)
Bilangan batas (1 hektar) = 10,000
Luas batas
1.3 Sedia benih tanaman
1.4 Pilih biji benih

Rajah 3: Contoh Biji Benih

 LANGKAH KERJA BUTIRAN KERJA

2.1 Sukat biji benih

Nisbah berat 100:1 (Biji benih:Racun)
100 gram biji benih = 1 gram racun
2. Rawat biji benih
2.2 Sukat racun kulat/ serangga ikut sukatan
(Gaul)

Rajah 4: Cara Sukatan Racun Kulat/ Serangga

2.3 Campur racun kulat/ serangga dengan benih tanaman
2.4 Gaul hingga rata
2.5 Campur pasir dengan biji benih dan gaul rata
Nisbah isipadu 1: 10 (Biji benih:Pasir)

Rajah 5: Campuran Biji Benih dengan Pasir

2.6 Isi campuran pasir dengan biji benih dalam bekas yang
sesuai

Rajah 6: Contoh Bekas Berisi Campuran Biji Benih dan Pasir

 LANGKAH KERJA BUTIRAN KERJA

2.1 Rawatan biji benih 2.1.1 Sediakan bahan rawatan biji benih
(Rendam) 2.2 Pilih kaedah rawatan biji benih:
vi. Rendam dengan air biasa
e. Rendam selama 6 jam
f. Tos dan campur dengan racun kulat/ serangga
vii. Rendam dengan air suam
a. Rendam selama 3-4 jam
b. Tutup biji benih dalam bekas dengan plastik/ kertas
basah
c. Biarkan bercambah sehingga 2-4 hari
viii.Rendam dengan air panas
a. Rendam selama 6-8 jam
b. Tabur biji benih atas kertas lembab
c. Gulung kertas tersebut bersama biji benih
d. Masuk dalam plastik dan tiup hingga menggelembung
e. Jemur bawah matahari selama 6-8 jam
f. Biar dalam suhu biasa sehingga biji benih bercambah

LANGKAH KERJA BUTIRAN KERJA

3. Tanam biji benih a. Tanam biji benih dan pasang lindungan (sungkupan)
dan pasang vii. Sediakan bahan dan alatan sungkupan
lindungan a. Rumput-rumput kering
b. Dedaun lalang
c. Jerami padi
d. Dedaun kayu
e. Pelepah daun kelapa, sawit dan palma
viii.Sediakan campuran biji benih dengan pasir mengikut
bilangan batas
ix. Tentukan jenis sungkupan:
i. Sungkupan batas
 Ukur dan tanda jarak tanaman pada batas
 Tebuk plastik sungkupan 10-15 cm garis pusat
 Buat lubang tanaman pada plastik sungkupan
 Tanam biji benih dalam lubang

Rajah 7: Plastik yang Ditebuk Rajah 8: Bijih Benih Ditanam

j. Sungkupan pangkal pokok

 Pilih anak benih yang sihat dan seragam
 Cungkil anak benih tanaman bersama medium
 Pindahkan anak benih yang dicungkil dari semaian
ke pongkes
 Buat lubang besar sedikit dari bebola akar anak
semaian di atas batas/ poli beg
 Masukkan anak benih ke dalam lubang
 Timbus dan padatkan medium di pangkal anak benih
 Siram anak benih tanaman dengan air
LANGKAH KERJA BUTIRAN KERJA

Rajah 9: Anak Benih yang Dicungkil Rajah 10: Buat Lubang

Rajah 11: Anak benih Dimasukkan Rajah 12: Timbus dan

Dalam Lubang Padatkan Tanah Anak Benih

iii.Sungkupan tebing
 Sediakan batas
 Pilih anak benih yang sihat dan seragam
 Korek lubang besar sedikit dari saiz poli beg
 Koyak poli beg di bahagian sisi
 Pisahkan poli beg dengan tanah perlahan-lahan
 Masukkan aak semaian ke dlaam lubang yang
disediakan
 Timbus dan padatkan keliling pangkal anak semaian
 Pacak kayu penyokong di tepi anak benih
 Serakkan/ bentangkan bahan sungkupan di keliling
pangkal pokok
 Lindungi anak benih dari pancaran cahaya matahari
LANGKAH KERJA BUTIRAN KERJA

Rajah 12: Poli beg dikoyak Rajah 13: Pisah poli beg dengan
tanah

Rajah 14: Masukkan anak benih Rajah15: Pacak kayu Ke

dalam lubang penyokong dengan tali

Rajah 16: Bentang bahan sungkupan di keliling pangkal pokok

iv.Sungkupan alas poli beg

 Pilih anak benih yang sihat dan seragam
 Cungkil anak benih tanaman bersama medium
 Pindahkan anak benih yang dicungkil dari semaian
ke pongkes
 Buat lubang besar sedikit dari bebola akar anak
semaian di atas poli beg
LANGKAH KERJA BUTIRAN KERJA

 Masukkan anak benih ke dalam lubang poli beg

 Timbus dan padatkan medium di pangkal anak benih

4. Siram biji benih 4.1 Siram biji/anak benih tanaman dengan air
 SENARAI SEMAK
Tidak
Bil Tahap Pencapaian Terima Catatan
Terima

A. PROSES KERJA
 Batas disediakan mengikut jenis tanaman
 Biji benih dipilih mengikut kualiti
 Biji benih disukat mengikut nisbah yang betul
 Racun kulat/ serangga disukat mengikut nisbah
 Biji benih dicampur dan digaul rata dengan racun
 Biji benih dicampur dengan pasir dan digaul rata
 Biji benih dirawat dengan campuran air
 Biji benih ditanam atas batas tanaman
 Anak biji/anak semaian dilindungi dengan sungkupan
 Anak biji/anak semaian disiram dengan air

B. HASIL KERJA
 Biji benih terbaik dipilih mengikut kualiti
 Biji benih tersedia mengikut sukatan
 Biji benih sempurna digaul rata
 Biji benih berkualiti dirawat mengikut kaedah
yang betul
 Anak pokok semaian tersusun disemai mengikut
jarak yang ditetapkan

C. SIKAP
 Persekitaran tempat kerja dibersih dan
dikemas setelah selesai masa
 Peralatan disusun kemas dan teratur
 Berpakaian mengikut prosedur keselamatan
 Menepati masa hadir latihan
D. KESELAMATAN KERJA
 Kaedah kerja yang betul serta menitik
beratkan keselamatan kerja

 Pastikan pakaian yang dipakai bersesuaian

dengan kerja yang hendak dilakukan
 Pastikan kawasan persekitaran bersih.
 Mematuhi Akta Racun Makhluk Persoak 1974

...................................................
.....................................................
(Tandatangan dan nama calon ) (Tandatangan dan nama pengajar )

Tarikh: ____________________ Tarikh:____________________