Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 126

TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ

Kullanıcı Kılavuzu

Roland BK-5 OR Türk Müziği Klavyesini tercih ettiğiniz için teşekkürler ve tebrikler.
BK-5 OR’nin işlerliğinden en iyi şekilde faydalanmanızı ve tüm özelliklerinden yararlanmanızı sağlamak amacıyla
lütfen bu kullanıcı kılavuzunu dikkatlice okuyun.

Kılavuz hakkında
İlk olarak sayfa 17’de yer alan “BK-5 OR’yi kullanmaya başlamadan önce” kısmını okumalısınız. Bu kısım AC adaptö-
rünün nasıl bağlanacağını ve cihazın nasıl çalıştırılacağını açıklar. Elinizde bulunan Kullanıcı Kılavuzu BK-5 OR’nin
temel temel faaliyetlerinden daha gelişmiş işlevlerine kadar her şeyi açıklayacaktır.

Bu kılavuzda kullanılan kurallar


İşlemleri mümkün olabildiğince açık bir şekilde açıklamak adına bu kılavuz aşağıdaki kuralları uygular:
• Köşeli parantezler [ ] içerisindeki metinler bir butonun veya düğmenin adını belirtir. Örnek: [MENU] butonu.
• “NOT” ile başlayan paragraflar mutlaka okunması gereken ihtiyati ifadelerdir.
• “HATIRLATMA” ile başlayan paragraflar yararlı olabilecek kullanışlı bilgiler içerir.
İlave veya ilgili bilgilere ulaşabileceğiniz sayfaların numaralı şu şekilde verilmiştir: (s. **).

Bu kılavuzdaki açıklamalar ekranda tipik olarak neyin gösterilmesi gerektiğini betimleyen görseller içerir. Ancak
elinizdeki ünitenin sistemin daha yeni, gelişmiş bir sürümünü kullanıyor olabileceğine dikkat ediniz (ör. yeni sesler
içeren), bu suretle ekranda fiilen gördüğünüz her zaman için kılavuzda görüldüğü ile aynı olmayabilir.

Bu enstrümanı kullanmadan önce s. 4’te yer alan “Cihazın güvenli kullanımı” ve s. 6’da yer alan “Önemli notlar”
kısımlarını dikkatlice okuyunuz. Bu kısımlar BK-5 OR’nin düzgün kullanımına dair bilgiler sunar. Buna ilaveten, cihaz
tarafından sunulmakta olan her bir özelliği iyice anlamış olduğunuz yönünde güvenceye sahip olmak için kılavuz
baştan sona okunmalıdır. Kılavuz başvurmak üzere müsait olarak yakın ve bulması kolay bir yerde saklanmalı ve
tutulmalıdır.

Telif hakkı © 2012 ROLAND AVRUPA. Tüm hakları saklıdır. Roland Europe S.p.a’nın önceden yazılı izni alınmadan bu kitabın herhangi bir bölümü herhangi bir
biçimde yeniden üretilemez. Roland ve GS ABD ve/veya diğer ülkelerde Roland Corporation’ın tescilli veya ticari markalarıdır.

3
Roland BK­‑5 OR


CİHAZIN GÜVENLİ KULLANIMI


YANGIN, ELEKTRİK ÇARPMASI VE YARALANMA VAKALARINI ÖNLEME TALİMATLARI
UYARI ve İKAZ İşaretleri Hakkında Simgeler Hakkında
Kullanıcıyı cihazın yanlış kullanılması simgesi kullanıcıyı önemli talimatlar veya uyarılar hak-
UYARI durumunda oluşacak ölüm veya ağır yara- kında ikaz eder. Simgenin kendisine özel anlamı üçgen
lanma tehlikesine karşı uyarma maksatlı içerisinde bulunan şekil tarafın belirlenir. Simgenin solda
talimatlar için kullanılır. olması durumunda genel tehlike ikaz, uyarı veya bildirim-
Kullanıcıyı cihazın yanlış kullanılması leri için kullanılır.
DİKKAT
durumunda oluşacak yaralanma veya
simgesi kullanıcıyı asla yapılmaması gereken öğeler
maddi hasar tehlikesine karşı uyarma
hakkında (yasak olan) ikaz eder. Yapılmaması gereken
maksatlı talimatlar için kullanılır. şeyin ne olduğu daire içerisinde bulunan şekil tarafından
* Maddi hasar, ev ile tüm mobilyaların belirtilir. Simgenin solda olması durumunda ünitenin
yanı sıra evcil hayvanlara ilişkin hasar kesinlikle demonte edilmemesi gerektiği anlamına gelir.
veya diğer istenmeyen etkilerin oluş-
ması demektir. simgesi kullanıcıyı yapılması gereken öğeler hakkında
ikaz eder. Yapılması gereken şeyin ne olduğu daire içeri-
sinde bulunan şekil tarafından belirtilir. Simgenin solda
olması durumunda bu güç kablosunun prizden çıkartıl-
ması gerektiği anlamına gelir.

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - AŞAĞIDAKİLERE DAİMA DİKKAT EDİN - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -


UYARI UYARI
• Cihazı veya AC adaptörünü açmayın (veya üzerinde • Güç kablosunu çok fazla bükmeyin veya eğmeyin,
herhangi bir değişiklik yapmayın). üzerine ağır nesneler koymayın. Bu tür durumlar
kabloya zarar verebilir ve parçalarının kopması ile kısa
devrelere yol açabilir. Hasarlı kablolar yangın ve elek-
....................................................................... trik çarpma tehlikesidir!
• Cihazı tamir etmeye veya içerisindeki parçaları değiştir- .......................................................................
meye teşebbüs etmeyin (kılavuzun size öyle yapmanız • Bu cihaz, bir amplifikatör ve kulaklık veya hoparlörler
için belirli talimatlar sunması haricinde). Servis ile ilgili ile birlikte kalıcı işitme kaybına neden olabilecek ses
her şey için satıcınıza, en yakın Roland Servis Merkezi seviyeleri üretebilir. Yüksek bir ses seviyesinde veya
veya “Bilgiler” sayfasında listelenmiş olan Roland yetkili dağıtı- rahatsızlık veren bir seviyede uzun süre boyunca
cısına danışın. kullanmayın. İşitme kaybı veya kulaklarda çınlama yaşamanız
....................................................................... durumunda cihazı kullanmayı derhal bırakmalı ve bir kulak
• Cihazı asla aşağıda verilmiş yerlerden herhangi biri- hekimine danışmalısınız.
sinde kurmayın. .......................................................................
• Aşırı sıcaklıklara tabi olan yerler (ör. kapalı bir araç • Yabancı maddelerin (ör. yanıcı malzemeler, bozuk
içerisinde doğrudan güneş ışığı, bir ısıtıcının yakın- para, iğne) veya sıvıların (ör. su veya içecekler) bu
ları, ısı üreten aygıtların üstü); veya cihaz içerisine girmesine kati suretle müsaade etme-
• Nemli yerler (ör. banyo, çamaşır odası, ıslak zemin yin. Böyle durumlar kısa devre oluşması, kusurlu
üzerinde); veya çalışma veya diğer arızalara yol açabilir.
• Buhar veya dumana maruz kalan yerler; veya
• Tuza maruz kalan yerler; veya
• Rutubetli yerler; veya .......................................................................
• Yağmura maruz kalan yerler; veya • Aşağıdakilerden birisinin meydana gelmesi duru-
• Tozlu ya da kumlu yerler; veya munda derhal gücü kesin, AC adaptörünü fişten
• Yüksek seviyede titreme ve sallantıya tabi yerler. çıkartın ve satıcınızdan, en yakın Roland Servis Mer-
....................................................................... kezi veya “Bilgiler” sayfasında listelenmiş olan Roland
• Cihazı daima düz bir şekilde ve dengede yerleştirdiği- yetkili dağıtıcısından servis talebinde bulunun:
nizden ve sabit kalmasından emin olun. Asla sallanabi- • AC adaptörü, güç besleme kablosu veya fiş hasarlı; veya
lecek ayaklar üzerine veya eğimli yüzeylere koymayın. • Duman ya da olağandışı kokular oluşmuş
....................................................................... • Cihaz üzerine düşmüş nesneler var ya da sıvı dökülmüş; veya
• Yalnızca cihaz ile birlikte verilen AC adaptörünü kullan- • Cihaz yağmura maruz kalmış (ya da başka bir şekilde ıslan-
dığınızdan emin olun. Ayrıca kurulum yapılan yerdeki mış); veya
hatta ait voltajın AC adaptörünün üzerinde yazan giriş • Cihaz normal bir şekilde çalışmamakta ya da performan-
voltajına uyduğundan emin olun. Farklı AC adaptörleri sında belli bir değişiklik görünüyor.
farklı bir kutupluluk kullanıyor olabilir ya da farklı bir voltaj için .......................................................................
tasarlanmış olabilir, haliyle kullanımları hasar, arıza veya elektrik • Küçük çocukların bulunduğu evlerde çocuk ciha-
çarpmasına yol açabilir. zın güvenli kullanımı için esas olan kurallara uyma
....................................................................... kapasitesine sahip olana kadar bir yetişkin tarafından
• Yalnızca cihaz ile verilen güç kablosunu kullanın. Aynı gözetim sağlanmalıdır.
şekilde, birlikte verilen güç kablosu herhangi bir başka .......................................................................
cihaz ile kullanılmamalıdır. • Cihazı sert darbelerden koruyun.
....................................................................... (Düşürmeyin!)

.......................................................................

4
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR


UYARI
• Cihazın güç kaynağı kablosunu makul olmayacak
sayıda başka cihaz ile aynı prizi paylaşmaya zorla-
mayın. Özellikle uzatma kablosu kullanırken dikkatli
olun –uzatma kablosunun prizine taktığınız tüm
cihazlar tarafından kullanılan toplam güç uzatma kablosunun
güç derecesini (watt/amper) aşmamalıdır. Aşırı yüklenme kablo
üzerindeki yalıtım maddesinin ısınmasına ve neticede erime-
sine yol açabilir.
.......................................................................
• Cihazı yabancı bir ülkede kullanmadan önce satıcı-
nıza, en yakın Roland Servis Merkezi veya “Bilgiler”
sayfasında listelenmiş olan Roland yetkili dağıtıcısına
danışın.
.......................................................................
• CD-ROM diskini sıradan bir ses CD çalıcısı üzerinde
ÇALIŞTIRMAYIN. Sonuçta oluşacak ses kalıcı işitme kay-
bına sebep olabilecek bir seviyede olabilir. Hoparlör-
lere veya diğer sistem bileşenlerine zarar gelebilir.

DİKKAT
• Cihaz ve AC adaptörü uygun bir şekilde havalandırma
ile engel yaratmayacak konum veya pozisyonda
konumlandırılmalıdır.
.......................................................................
• Bir prize veya bu cihaza takıp çıkartırken AC adaptörü
kablosunu daima sadece fişinden kavrayınız.

.......................................................................
• Düzenli aralıklarla AC adaptörünü fişten çıkartmalı ve
kuru bir bez kullanarak dişlerindeki tüm tozu ve diğer
birikintileri silerek temizlemelisiniz. Ayrıca cihaz uzun
bir süre boyunca kullanılmadan duracağı zaman fişini
elektrik prizinden çıkartın. Fiş ile priz arasındaki her türlü toz
birikintisi yetersiz yalıtım ile sonuçlanarak yangına yol açabilir.
.......................................................................
• Kabloların birbirlerine dolanmalarını önlemeye çalı-
şın. Ayrıca tüm kablo ve teller çocukların erişebileceği
yerlerden uzak olacak şekilde yerleştirilmelidir.
.......................................................................
• Cihazın üzerine asla çıkmayın ve de üzerine ağır eşyalar
koymayın.

.......................................................................
• AC adaptörüne veya fişine bir prize veya cihaza takıp
çıkartırken asla ıslak elle dokunmayın.

.......................................................................
• Cihazı taşımadan önce AC adaptörü ile harici aygıtlar-
dan çıkan tüm kabloları çıkartın.

.......................................................................
• Cihazı temizlemeden önce cihazı kapatın ve AC adap-
törünü prizden çıkartın (bkz. s. 21).

.......................................................................
• Yaşadığınız yerin yakınlarında yıldırım düşmesi ihti-
malinden şüphelendiğiniz zamanlarda AC adaptö-
rünü prizden çıkartın.

.......................................................................

5
Roland BK­‑5 OR
Önemli Notlar

1. Önemli Notlar
S. 4 üzerinde “Cihazın güvenli kullanımı” altında listelenmiş maddeler ilaveten lütfen aşağıdakileri okuyup uygulayınız:

Güç kaynağı • Renk bozulması ve/veya deformasyon ihtimalini engellemek


• Bu cihazı invertör tarafından kontrol edilen (buzdolabı, çamaşır için asla benzen, tiner, alkol veya herhangi bir solvent kullan-
makinesi, mikrodalga fırın ya da klima gibi) veya motorlu bir mayın.
elektrikli alet tarafından kullanılmakta olan prize takmayın.
Elektrikli aletin nasıl bir yoldan kullanıldığına bağlı olarak güç İlave önlemler
kaynağı paraziti bu cihazın arızalı çalışmasına veya işitilebilir • Ne yazık ki bir kere kaybolduktan sonra bir USB bellek üzerinde
gürültü çıkarmasına sebep olabilir. Eğer ayrı bir elektrik prizinin saklanmış olan verilerin içeriğini kurtarmak mümkün olmaya-
kullanımı elverişli değil ise bu cihaz ile priz arasına bir güç kay- bilir. Roland Corporation bu tür veri kaybı durumlarına ilişkin
nağı parazit giderici filtre bağlayın. olarak bir sorumluluk üstlenmemektedir.
• AC adaptörü durmaksızın uzun saatler boyunca kullanımdan • BK-5 OR’nin butonları, diğer kontrolleri ile giriş, yuva/konektör-
sonra ısı üretmeye başlayacaktır. Bu normaldir ve endişe edile- lerini kullanırken makul oranda dikkat ve özen gösterin. Kötü
cek bir şey değildir. ve özensiz kullanım arızalara yol açabilir.
• Bu cihazı başka aygıtlara bağlamadan önce tüm ünitelerin • Ekrana asla vurmayın veya fazla basınç uygulamayın.
gücünü kapayın. Bu arızaların oluşmasını ve/veya hoparlör ya • Kabloları takıp/çıkartırken konektörün kendisini tutun –asla
da diğer cihazların zarar görmesini engelleyecektir. kablodan çekmeyin. Bu şekilde kısa devreye neden olmaya
veya kablonun dahili öğelerine zarar verilmesine mani olursu-
Yerleştirme nuz.
• BK-5 OR’u güç yükselticileri yakınında (veya büyük güç trans- • Komşularınızı rahatsız etmekten kaçınmak için BK-5 OR’nin ses
formatörler içeren başka ekipmanların yanında) kullanmak yüksekliğini makul seviyelerde tutmaya çalışın. Etrafınızdakiler-
uğultuya neden olabilir. Sorunu hafifletmek için enstrümanın den endişe duymak durumunda kalmamak için kulaklık kullan-
yönelimini değiştirin ya da girişim kaynağından uzak bir yere mayı tercih edebilirsiniz (özellikle gece geç saatlerde).
taşıyın. • Cihazı bir yere nakletmeniz gerektiğinde mümkün ise içinde
• Bu aygıt radyo ve televizyon yayın alınımına girişimde buluna- gelmiş olduğu kutu içerisine (dolgu köpüğü dahil) koyun. Aksi
bilir. Bu tür alıcıların yakınlarında kullanmayın. halde eşdeğer ambalaj malzemesi kullanmanız gereklidir.
• Cep telefonları gibi kablosuz iletişim aygıtları bu cihazın yakın- • Nota sehpasına kullanımdayken yersiz kuvvet uygulamayın.
larında kullanılırsa parazit ortaya çıkabilir. Söz konusu parazit- • Yalnızca belirtilen ses pedalını (Roland EV-serisi, ayrı satılır) ya
lenmeler çağrı alırken veya yaparken ya da konuşma esnasında da pedal anahtarını (Roland DP-serisi, BOSS FS-5U) kullanın.
oluşabilir. Bu tür bir sorunla karşılaşırsanız söz konusu kablo- Başka herhangi bir ses pedalı veya ayak pedalı takarak arızaya
suz aygıtların yerini değiştirmelisiniz, böylece cihazdan daha neden olma ve/veya cihaza zarar verme riskine girersiniz.
uzakta olurlar, ya da aygıtları kapatın.
• Bazı bağlantı kabloları rezistans içerir. Bu cihaza bağlamak için
• Cihazı doğrudan güneş ışığına maruz bırakmayın, ısı yayan rezistans bulunduran kabloları kullanmayın. Bu tür kabloların
aygıtların yakınlarına koymayın, kapalı bir araç içerisinde kullanımı ses seviyesinin aşırı derece düşük hale veya duyul-
bırakmayın veya aşırı sıcaklıklara tabi tutmayın. Aşırı ısı cihazı ması imkansız hale gelmesine neden olabilir. Kablonun teknik
deforme edebilir veya rengini soldurabilir. özellikleri hakkında bilgi için kablo üreticisi ile temasa geçin.
• Sıcaklık ve/veya nem farklılıkları çok olan bir konumdan bir
diğerine taşındığında BK-5 OR içerisinde su damlacıkları
(yoğunlaşma) oluşabilir. Cihazı bu durumda kullanmaya teşeb-
BK-5 OR’nin USB BELLEK bağlantı noktasına
büs etmeniz durumunda hasar veya arızaya neden olabilir. bağlanabilen depolama aygıtları
Bu nedenle cihazı kullanmadan önce yoğunlaşma tamamen • BK-5 OR piyasada mevcut olarak satılan USB Flash bellekleri
buharlaşana kadar birkaç saat boyunca durmasına müsaade kullanmanıza olanak sağlar. Bu tür aygıtları bir bilgisayar
edin. mağazasından, dijital kamera bayiinden vb. satın alabilirsiniz.
• Eşyaların klavye (tuş takımı) üzerinde durmasına izin vermeyin. • Her ne kadar 2 TB’dan fazla kapasiteye sahip harici sabit diskler
Bu, tuşların ses çıkarmayı kesmesi gibi arızalara neden olabilir. kullanılabilse de BK-5 OR’nin azami olarak 2 TB’ı kullanabilece-
ğini göz önünde bulundurun. (FAT-32 dosya sistemi ile biçim-
• Cihazı üzerine yerleştirdiğiniz yüzeyin malzemesi ve sıcaklığına
lendirilmiş aygıtlar hemen kullanılabilir.)
bağlı olarak kauçuk ayakların rengi değişebilir ya da yüzeyi
lekeleyebilir. • Roland tarafından satılan USB bellekler (M-UF-serisi). Başka
Bunun meydana gelmesini engellemek için kauçuk ayakla- herhangi bir USB bellek kullanılırsa çalışmasını garanti edemi-
rın altına bir parça keçe veya kumaş yerleştirebilirsiniz. Böyle yoruz.
yapmanız durumunda cihazın kaymayacağından veya kazara
hareket etmeyeceğinden emin olun. Harici USB depolama aygıtları kullanmadan
• BK-5 OR üzerine su içeren (ör. çiçek vazosu) herhangi bir şey önce
koymayın. Ayrıca cihazın yanında böcek ilacı, parfüm, alkol, • USB belleği dikkatlice sonuna kadar iterek yerine iyice oturacak
tırnak cilası, sprey kutuları vb. kullanımından kaçınınız. Cihaz şekilde yerleştirin.
üzerine dökülen herhangi bir sıvı varsa kuru, yumuşak bir bez • USB belleklerin bağlantı uçlarına asla dokunmayın. Ayrıca bağ-
kullanarak yavaşça silin. lantı uçlarının kirlenmesini engelleyin.
• USB bellekler hassas bileşenler kullanılarak üretilmiştir; depo-
Bakım lama aygıtlarını dikkatli bir şekilde, aşağıdakilere bilhassa
• Gündelik temizlik için cihazı yumuşak, kuru bir bezle veya su ile önem vererek kullanın.
hafifçe nemlendirilmiş bir bezle silin. İnatçı lekeleri çıkarmak • Statik elektrik yüklerinden hasar görmesini engellemek için
için hafif, aşındırıcı olmayan bir deterjan emdirilmiş bir bez kul- bir USB bellek kullanmadan önce vücudunuzda mevcut ola-
lanın. Ardından cihazı yumuşak, kuru bir bez ile iyice silin. bilecek statik elektriği boşaltın.

6
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
Önemli Notlar

• Bağlantı uçlarına parmaklarınız ile veya herhangi bir metal Desteklenen Standart MIDI Dosyaları
nesne ile dokunmayın. • Format 0/1
• USB belleği bükmeyin veya düşürmeyin, ya da sert darbelere
tabi tutmayın.
• USB belleği doğrudan güneş ışığı altında veya kilitli araç içi
gibi yerlerde bırakmayın.
• USB belleğin ıslanmasına izin vermeyin.
• Harici USB belleklerinizi demonte etmeyin ya da üzerinde
değişiklik yapmayın.
• USB belleği bağlarken BK-5 OR’nin USB BELLEK bağlantı
noktasına dik pozisyona getirin ve aşırı güç uygulamadan
yerleştirin. USB bellek takarken aşırı güç uygularsanız USB
BELLEK bağlantı noktası zarar görebilir.
• USB BELLEK bağlantı noktasına USB bellekten başka herhangi
bir şey (ör. tel, bozuk para, başka tür bir aygıt) sokmayın. Bu
durum BK-5 OR’nin USB BELLEK bağlantı noktasına zarar vere-
cektir.
• USB belleğinizi asla bir USB hub (çoklayıcı) üzerinden BK- 5
OR’ye bağlamayın.
• USB sürücüsünü okunmakta veya üzerine bir şey yazılmakta
iken (yani USB flash erişim göstergesi yanıp sönerken) takıp
çıkartmayın.

CD’lerin kullanımı
• Diskin altında bulunan parlak kısıma (veri yüklü yüzey) dokun-
maktan veya çizmekten kaçının. Hasarlı veya kirli CD diskler
düzgün şekilde okunmayabilir. Disklerinizi piyasada mevcut
olarak satılan CD temizleyicilerini kullanarak temiz tutun.

Mesuliyet ve telif hakkı


• Kısmen veya tamamen üçüncü bir tarafa ait olan telifli mater-
yallerin (müzik eserleri, görsel eserler, yayınlar, canlı perfor-
manslar vb.) telif sahibinin izni olmadan kaydı, çoğaltılması,
dağıtımı, satışı, kiralanması, performansı veya yayınlanması
kanunen yasaklanmıştır.
• Bu cihazı üçüncü bir tarafa ait telif hakkını ihlal edebilecek
amaçlar için kullanmayın. Roland sizin bu cihazı kullanımınız
vesilesi ile doğan hiçbir üçüncü taraf telif hakkı ihlaline ilişkin
olarak herhangi bir sorumluluk kabul etmez.

Ses dosyaları hakkında


• Aşağıdaki biçimlerde bulunan ses dosyaları geriden çalınabilir:
• WAV biçimi
• 16-bit lineer
• 44.1 kHz örnekleme oranı
• Stereo/mono
• mp3 dosyaları:
• MPEG-1 Audio Layer 3
• Örnekleme frekansı: 8/11.025/12/16/22.05/24/32/44.1/48
kHz
• Bit hızı: 32/40/48/56/64/80/96/112/128/160/192/224/256/
• 320kbps, VBR (değişken bit hızı)

• Bu belgede bahsi geçen ürün ve şirket isimleri ilgili sahiplerinin ticari markaları veya tescilli markaları olabilir.
• MPEG Layer-3 ses sıkıştırma teknolojisi Fraunhofer IIS Corporation ve THOMSON Multimedia Corporation’dan lisanslanmıştır.
• Microsoft ve Windows Microsoft Corporation’ın tescilli markalarıdır.
• Telif Hakkı © 2003 Bitstream, Inc. Tüm hakları saklıdır. Bitstream Vera, Bitstream, Inc.’in ticari markasıdır.
• MMP (Moore Mikroişlemci Portföyü) Technology Properties Limited (TPL) tarafından geliştirilmiş olan mikroişlemci mimarisi ile ilişkili patent
portföyü anlamına gelir. Roland bu teknolojiyi TPL grubundan lisanslamıştır.

7
Roland BK­‑5 OR
Özellikler

2. Özellikler
BK-5OR, eğlence sektöründe çalışan sanatçılar ile amatör müzisyenlere sahnede, stüdyoda veya evde ihtiyacı olan her
şeyi sunmak üzere tasarlanmış profesyonel bir klavyedir.

Hepsi bir arada aranjör enstrüman Standart MIDI Dosyaları ve ritimler için Şarkı ve
BK-5 OR, profesyonel seviyede sesler ve 128 notalık Ritim Hazırlama Araçları
polifoni için Roland’ın en son teknolojisini kullanan Bu araçlar normalde bu tür değiştirmeleri gerçekleş-
muhteşem bir enstrümandır. tirmek için kullanılan MIDI komutlarını bilmeden şar-
kılarda çabucak değişiklik yapmanıza olanak sunar.
Yüksek kaliteli ritimler
BK-5 OR cihazınız muhtelif coğrafi bölgeler için Performans Listesi işlevi
çeşitli müzik tarzlarını kapsayan 250’den fazla çarpıcı Bu işlev neredeyse bütün BK-5 OR ayarlarını perfor-
ritim ile yüklü olarak gelir. Her bir ritim 4 giriş, 4 ana manslarınız esnasında kullanacağınız her bir şarkı
eşlik, 4 bitiş, 3 “Yüksek” ve 3 “Düşük” ataktan oluşur. ve/veya ritim için kaydetmenize olanak sunar.
Bu ayarları içeren liste bir USB bellek üzerine kayde-
Üç Gamlı hafızalar, artı Performansa bağlı gam dilebilir ve buradan ne zaman ihtiyaç olursa yükle-
ayarları nebilir.
BK-5 OR doğuya özgü akortlar için 3 Gamlı hafızalar
ve yanında mevcut akort ayarlarını bir Performans Yeni ritimler oluşturma ve var olanları
hafızasına kaydetme olanağını sunar (ayarları Gam düzenleme olanağı
hafızalarında olanlardan farklı olabilir). Bu da sizin Ritim Besteleme işlevi yeni ritimler oluşturma ve var
arzu ederseniz her bir Performans hafızası için farklı olanları düzenlemenize (yani değiştirme) ve ardın-
bir akort sistemi kullanmanıza olanak sağlar. dan onları bir USB belleğe “Kullanıcı Ritimleri” olarak
kaydetmenize olanak sunar.
Her ritim için dört uygun ayar (Tek Dokunuşla)
Roland ekibi her ritim için dört uygun ton, efekt Ritimler veya Standart MIDI dosyaları ile gerçek
ve gerçek zamanlı parçalar için yüklenebilen diğer zamanlı parçalar için çoklu efektler
ayarlar hazırladı (Tek Dokunuş işlevi). BK-5 OR, mümkün olan en yüksek ses kalitesini elde
etme görüşüyle kayıttan çaldığınız Standart MIDI
USB tabanlı Standart MIDI Dosyaları ve ritim Dosyaları ve ritimleri için iki adet özgül çoklu-efekt
oynatıcı işlemcisi içerir (MFX A ve B). Buna ilaveten gerçek
BK-5 OR, Standart MIDI Dosyaları ile ritimleri bağlan- zamanlı parçalar için bir adet MFX işlemci vardır (Üst
mış bir USB bellek üzerinden doğrudan çalar. 1, Üst 2, Alt).

USB tabanlı ses oynatıcı ve ses kaydedici Kompozit Video Çıkışı


BK-5 OR mp3 ve WAV dosyalarını doğrudan bağlı bir BK-5 OR’nin VİDEO ÇIKIŞ soketi harici bir ekrana
USB bellekten kayıttan çalmanıza imkan sunan bir takılabilir, böylece dinleyicilerinizin veya müzisyen
ses oynatıcı içerir. arkadaşlarınızın çalmakta olduğunu şarkıların sözle-
BK-5 OR ayrıca performanslarınızı kaydetmenize rini ve akor simgelerini (sadece SMF dosyaları) takip
imkan sunar. Kayıt ettiğiniz WAV ses dosyaları BK-5 etmelerine olanak sağlanır. Ayrıca kendi çektiğiniz
OR’nin üzerinde kayıttan çalınabilir. .jpg biçimindeki dijital fotoğrafları görüntüleyebilir-
siniz.
Gerçek zamanlı parçalar
BK-5 OR gerçek zamanlı olarak çalınabilen üç MIDI 16 NTA parçası (Notadan Aranjöre)
parça ile gelir (Üst 1, Üst 2, Alt). BK-5 OR, MIDI üzerinden Aranjör kontrolüne özgün
16 adede kadar MIDI parça sunar (“Notadan Aran-
16 Şarkı parçası jöre”).
BK-5 OR aynı zamanda Standart MIDI Dosyasını
kayıttan çalmak için kullanılan ama ayrıca MIDI
üzerinden de kontrol edilebilen (MIDI GİRİŞİ soke-
tine veya BİLGİSAYAR USB bağlantı noktasına bağlı
bir bilgisayar) 16 Şarkı parçası sunar. Bu sizin BK-5
OR’yi 16 parçalık birçok tınılı MIDI ton üreteci olarak
kullanmanıza olanak sağlar.

8
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
İçindekiler

İçindekiler

1. Önemli Notlar. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Ritimleri kayıttan çalma. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32


“Tek Dokunuş” [ONE TOUCH] işlevinin
2. Özellikler. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
kullanımı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
3. Panel tarifi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 Kendi TEK DOKUNUŞ ayarlarınızı programlama
Ön Panel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 (Tek Dokunuş Düzenleme) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34
Arka panel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Doğu akortlarını kullanma. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
Münferit notaları çeyrek ton aşağı akort etme. . . 35
4. Kısayol listesi. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Akortlarınızı kaydetme ve yükleme (HAFIZA). . . . 36

5. BK-5 OR’yi kullanmaya başlamadan önce . . . 17 9. BK-5 OR’yi USB oynatıcı olarak kullanma. . . . 37
AC adaptörünün takılması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 BK-5 OR’yi USB oynatıcı olarak kullanmaya
BK-5 OR’yi bir amplifikatör, mikser vb.ye hazırlanma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
bağlama. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 BK-5 OR’nin okuyabileceği ve oynatabileceği
dosya tipleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
MIDI aygıt bağlanması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
BK-5 OR’yi bilgisayarınıza bağlama. . . . . . . . . . . 18 USB bellek üzerindeki şarkı veya ritimleri
seçme. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
Bilgisayar BK-5 OR’yi “görmediğinde”. . . . . . . . . . . . 18
USB bellekten bir şarkı veya ritmi oynatma. . . . 38
Televizyon seti bağlama. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
Silme. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
Opsiyonel bir ayak pedalı, yastık pedalı veya
ses pedalı bağlama . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 Şarkı, ritim veya resimleri bulmak için
“Arama” işlevinin kullanımı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40
Taşınabilir ses çalar bağlama . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
USB bellek için “Tüm Şarkıları Çal”
Kulaklık ile dinleme. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
parametresini etkinleştirme. . . . . . . . . . . . . . . . . . 41
Nota sehpası kurulumu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 “Tüm Şarkıları Çal” işlevini devre dışı bırakma . . . 42
Cihazı açma kapama. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Loop işlevi (MARK A/B). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42
Cihazı açma. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Loop pozisyonlarının ayarlanması ve kullanımı. . 42
Cihazı kapatma. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
Enerji tasarrufu işlevi. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 10. Diğer önemli işlevler. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
NOT. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Tonalite değiştirme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
BK-5 OR tanıtımı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 Oktav değiştirme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
“Kanal Kısma” ve “Orta İptal” kullanımı . . . . . . . . 45
6. BK-5 OR’nin temel işleyişi . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
Ritimler veya SMF şarkıları için kısılacak
Ekran ve imleç kullanımı hakkında. . . . . . . . . . . . 23 kanalların seçimi. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45
Ana sayfa. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 ‘Akıllı Melodi’ işlevini kullanma . . . . . . . . . . . . . . . 46
İmleci hareket ettirme ve parametre
Bölme modunun kullanımı. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46
değerlerini ayarlama. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
Pencereler arasında gezinme. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 Gerçek zamanlı parçaların ses seviyesini
ayarlama . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46
7. BK-5 OR’nin gerçek zamanlı parçalarını
çalma. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 11. Performans Listeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
UP2 ve LWR parçalarını açıp kapama. . . . . . . . . . 25 Performans/Müzik Asistanı/Fabrika Şarkıları
Gerçek zamanlı parçalar için tonların seçilmesi.25 bilgileri. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
Ton seçmek için [UP2] veya [LWR] butonunu Performans/“Müzik Asistanı”/ “Fabrika
kullanma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 Şarkıları” Listesi yükleme. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
Ana sayfa üzerinde Ton seçimi. . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 Performans/“Müzik Asistanı”/ “Fabrika
Tonlar, Ritimler ve Performansları seçmek için Şarkıları” hafızasını geri yükleme. . . . . . . . . . . . . . 49
“Sayısal” işlevinin kullanılması . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 Performans hafızalarını hızlıca bulma. . . . . . . . . 49
Bir Ton veya ritmin MIDI adresinin kontrolü . . . . . 27 Ayarlarınızı bir Performans olarak kaydetme . . . . 49
“Yardım” işlevinin kullanımı. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 Diğer Performance Listesi işlevleri. . . . . . . . . . . . 50
“Sil” seçilirse . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51
8. Ritim işlevleri. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 “Yeni Liste Yap” seçilirse . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51
Yardımcı ve gerçek zamanlı parçalar
Performans hafızalarını düzenleme. . . . . . . . . . . 51
arasında ses dengesi. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
Performans silme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52
Ritimler hakkında. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Düzenlenen Performans Listesini kaydetme. . . . . 52
Ritimlerin kullanımı. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
Ritim seçme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31

9
Roland BK­‑5 OR
Özellikler

12. Müziğe resim ekleme. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 Sistemi Düzenleme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110


Fotoğrafları otomatik olarak görüntüleme . . . . 53 Senkron. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110
VIMA TUNES slayt gösterisi izleme. . . . . . . . . . . . . . 53 Temel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111
Kendi resimlerinizle slayt gösterisi izleme. . . . . . . 53 Ritim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112
NTA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112
Kendi resimlerinizden birini arka plan olarak
kullanma. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 Parametreler. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113
MIDI Seti Kaydetme. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114
13. Performansınızın ses verisi olarak kaydını Fabrika Ayarlarına Dönüş. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115
alma. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55 USB belleğin biçimlendirilmesi. . . . . . . . . . . . . 115
Kayıt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55
Ses kaydınızı dinleme. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 16. Görsel Kontrol İşlevi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117
Ses kaydınızı bir ses (audio) dosyayı olarak Opsiyonel bir MIDI Görsel Kontrol/ V-LINK
kaydetmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 aygıtı üzerinde klip ve setleri seçme . . . . . . . . 118

14. Kilitleme işlevleri. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 17. Sorun giderme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119


Kilitleri açıp kapama . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57
18. Özellikler. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121
15. Menü seçenekleri. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 Style Converter 4 sistem gereksinimleri. . . . . 123
Genel prosedür. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
Dahili Şarkı Sözleri. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 19. MIDI Uygulama Çizelgesi. . . . . . . . . . . . . . . . . 124
Harici Şarkı Sözleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59
20. Akor Bilgileri. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125
‘Performans Düzenleme’ (Performance Edit)
parametreleri. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59
‘Ton Parçası İzleme’ parametreleri. . . . . . . . . . . . . . . 59
“Ritim Parçaları” parametreleri. . . . . . . . . . . . . . . . . . 64
Gam Akordu Değiştirme. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65
Gam Akordu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65
Tonalite. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66
‘Aranjör Ayarları’ parametreleri . . . . . . . . . . . . . . . . . 66
‘Akıllı Melodi’ parametreleri. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68
Varsayılan Olarak Kaydet. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69
‘Genel’ parametreler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69
Mastering Araçları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74
Ekolayzır. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76
Onarma Araçları (ritimler ve SMF). . . . . . . . . . . . . 77
Onarma Araçlarının Kullanımı . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77
Ortak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78
Yeni ritim ve şarkı (SMF) versiyonlarınızı
kaydetme. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
Ritim Besteleyici (kendi ritimlerinizi
programlama). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85
RAM belleği temizleme (Ritmi Sıfırlama) . . . . . . . . 85
İlk kanal için hazırlanma. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86
Ritim kalıbı kaydetme. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89
Ritminizi test etme ve daha fazla kanal ekleme. . 89
Ritminizi kaydetme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89
Ana Ritim Besteleyici sayfasında yardım işlevi. . . 90
Başka kanal kaydı alırken kanalları kısma. . . . . . . . 91
Solo. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91
Ritim kanalı Düzenleme işlevleri. . . . . . . . . . . . . . . . 92
Münferit ritim olaylarını düzenleme (Mikro
Düzenleme) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103
Genel prosedür. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103
Olayları düzenleme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104
Diğer düzenleme faaliyetleri. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105
MIDI Parametreleri. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106
Ritim Parçalarını Düzenleme. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108
Ton Parçalarını Düzenleme. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109
Şarkı Parçalarını Düzenleme. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109

10
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
Panel tarifi

3. Panel tarifi
Ön Panel

A Perde Bükme [Pitch Bend]/Modülasyon kolu basılmakta olduğu hızdan hesaplanan değere
Bu kolu sağa veya sola hareket ettirerek değiştirmenize olanak sağlanır.
perdeyi yükseltebilir veya alçaltabilirsiniz. Sese Bu butona basılı tutarak mevcut olarak seçili olan
modülasyon (normalde vibrato) uygulamak için tempo ayarını kilitlersiniz (bkz. s. 57).
kolu kendinizden uzağa itin.
F TEMPO butonları
B KULAKLIK 1 ve 2 soketleri Bu butonlar mevcut olarak seçili olan ritim veya
Burası opsiyonel kulaklıktan (Roland RH-serisi) bir şarkının temposunu arttırmak veya düşürmek için
veya iki tanesini takabileceğiniz yerdir. Kulaklık kullanılabilir. İkisine birden basmak ritmin veya
takılı ise dahili hoparlörlerden ses çıkmaz. şarkının hafızada olan tempo değerini devreye
sokar.
C SES [VOLUME] düğmesi
BK-5 OR’nin genel çıkış sesini (hoparlörlere ve NOT
ÇIKIŞ (OUTPUT) soketlerine iletilen tüm sinyalleri) Arzu edilen tempoya ayarlamak için ayrıca [TAP TEMPO]
bu düğme kullanılarak ayarlanır. Bu düğmenin butonu E da kullanılabilir.
ayarlanması ayrıca bağlamış olduğunuz kulaklık
G SENKRON BAŞLAT [SYNC START] butonu
varsa onun da ses seviyesini belirler.
Bu buton BK-5 OR’nin Senkron Başlat ya da
D RİTİM AİLESİ [RHYTHM FAMILY] butonları Senkron Durdur işlevini etkinleştirmek veya
Bu butonlar kullanmak istediğiniz bir sonraki kapatmak için kullanılır. Açık konumda ise ritmi
ritmin ailesini seçmek için kullanılır. Bu kayıttan çalma veya durdurma kolayca tuşlar
butonlardan bir tanesine basılması seçilen aile üzerinde bir nota veya akor çalarak yapılabilir.
içerisinde bulunan tüm ritimlerin bir listesini Ayrıca bkz. sayfa 29.
çıkartır. Bir şarkı dosyası seçili iken bu buton kayıttan
Bu butona basılı tutarak mevcut olarak seçili olan çalmayı durdurur.
ritmi kilitlersiniz (bkz. s. 57).
H DENGE [BALANCE] butonları
E TEMPO VURMA [TAP TEMPO] butonu Bu butonlar ritimler ile şarkılar (FON) ile gerçek
Bu butona birkaç defa basmanız ile çalmakta zamanlı parçalar arasındaki dengeyi ayarlamanıza
olan ritim veya şarkının temposunu butonun olanak verir.

11
Roland BK­‑5 OR
Panel tarifi

I SES KAYIT [AUDIO REC] butonu P HAFIZA [MEMORY] ve KULLANICI GAMI [USER
Bu buton performansınızın ses kaydını başlatmak SCALE] butonları
için kullanılır. Bu işlev BK-5 OR’nin ÇIKIŞ soketlerine Bu üç buton KULLANICI GAMI butonları ile
ilettiği her şeyi (kayıttan çaldığınız ses sinyalleri ve yapılmış olan akort ayarlarını kaydetme ve
kontrol ettiğiniz MIDI parçalarının ses versiyonları) yüklemenize imkan sunar. BK-5 OR kutudan ilk
kaydeder. Bkz. sayfa 55. çıktığına bu hafızalarda halihazırda kullanışlı
Bu buton ayrıca Ritim Besteleyici işlevini seçmek ayarlar bulunur.
için kullanılır (bkz. s. 85). KULLANICI GAMI butonları gamın her bir
notasının akordunu değiştirmenize imkan sunar
J BAS ÇEVİRME [BASS INV] butonu (bir oktav). Varsayılan olarak, bu butonlardan bir
Bu buton Bas Ters Çevirme işlevini açıp kapatmak tanesine basmak tüm oktavlardaki tekabül eden
için kullanılır (sayfa 31). notaları birer çeyrek ton (-50 cent) düşürür. Başka
K OTO ATAK [AUTO FILL IN] butonu akortlar da aynı şekilde üç gam hafızası veya bir
Bu buton, yeni ritim varyasyonunu seçmeden Performanstan biri seçilerek kaydedilebilir.
önce (VARYASYON [VARIATION] butonları ile NOT
seçilir) çalınacak olan bir geçişe neden olan KULLANICI GAMI butonlarının ayarları ayrıca bir Per-
Otomatik Atak işlevini etkinleştirmek için kullanılır. formansa kaydedilir ki böylece üç Gam hafızasını daha
“genel” ayarlar için kullanabilirsiniz.
L VARYASYON [VARIATION] 1/2/3/4 butonları
Bu butonlar bir ritim “Varyasyonu”, yani seçili
ritmin daha basit veya daha kompleks bir
aranjmanını seçmek için kullanılır.
M GİRİŞ [INTRO] butonu
Bu butonu etkinleştirdiğinizde kayıttan çalınacak
ritim, hangi VARYASYON butonunun mevcut halde
yanık olduğuna bağlı olarak karmaşıklığı değişen
bir müzikal giriş ile başlar (ritim başına dört farklı
giriş bulunur).
Bir şarkı dosyası seçtikten sonra bu buton geri
sarmanıza imkan sunar.
NOT
Bu butona ayrıca kayıttan ritim çalınmakta iken de
basabilirsiniz.

N BİTİŞ [ENDING] butonu


Bu butonu etkinleştirdiğinizde kayıttan çalınacak
ritim, hangi VARYASYON butonunun mevcut halde
yanık olduğuna bağlı olarak karmaşıklığı değişen
bir müzikal bitiş ile sona erer (ritim başına dört
farklı bitiş bulunur).
Bir şarkı dosyası seçtikten sonra bu buton ileri
sarmanıza imkan sunar.
O BAŞLAT/DURDUR [START/STOP] butonu
Bu buton kayıttan ritim çalmayı başlatma
ve durdurmanıza imkan sunar. Eğer bir şarkı
seçerseniz başlar ve şarkı geçici olarak durur
(duraklar).

12
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
Ön Panel

Q Ekran W KANAL KISMA/ORTA İPTAL [TRACK MUTE/


Bu ekran kullanımınıza dair bilgileri gösterir. CENTER CANCEL] butonu
Bu buton seçili ritmin eşlik parçalarını kısmanıza
R İMLEÇ/DEĞER [CURSOR/VALUE] tekeri izin verir, böylece sadece bas ve davul parçaları
Bu teker ekrandaki imleci oynatıp parametreleri kayıttan çalınır. Ayrıca seçili MIDI Dosyasının
seçmek ve değerleri ayarlamak için kullanılabilir. melodi parçasını kısmanıza veya bir ses dosyasının
S ENTER/SEÇ [SELECT] butonu (WAV veya mp3) ortasındaki vokal kısmını
İmlecin olduğu yerdeki ekran öğesi üzerindeki azaltmanıza, böylece o kısmı sizin söylemenize izin
seçiminizi ya da seçimi kaldırmanızı onaylamak verir.
için bu butona basın. Bu butona basılı tutmak duymak istemediğiniz
Standart MIDI Dosyası veya ritim parçalarını
T PERFORMANS LİSTESİ [PERFORMANCE LIST] seçebileceğiniz bir sayfayı ekrana getirir.
butonu
Bu buton Performans Listesini çıkartır (sayfa 48). X USB BELLEK [MEMORY] butonu
BK-5 OR’nin USB BELLEK bağlantı noktasına
U PERFORMANS YAZMA [PERFORMANCE WRITE] bağlı olan USB bellek üzerinde depolanmış olan
butonu dosyaların listesini görmek için bu butona basın.
Bu butonun ana işlevi Performans ayarlarını
kaydetmektir. Seçili olan ekrandaki sayfaya bağlı Y USB BELLEK bağlantı noktası
olarak aynı zamanda ritim ve şarkıları kaydetmek Buraya opsiyonel bir USB bellek takabilirsiniz.
için kullanılabilir. Not: Roland aktif veya pasif olmalarına
bakmaksızın USB çoklayıcı (hub) kullanımını
V TONALITE [KEY] butonu tavsiye etmez. Lütfen bu bağlantı noktasına
Bu buton BK-5 OR’nin transpozisyon işlevini yalnızca USB bellek takın.
ekrana getirir. Ayarları ritimlere, Şarkılara ve
de 3 gerçek zamanlı parçaya (UP1, UP2, LWR) NOT
uygulanabilir. Roland tarafından satılan USB bellekler kullanın. Başka
Butonun göstergesi yanık değil ise ritim, Şarkılar bir USB bellek kullanılırsa çalışmasını garanti
ve 3 gerçek zamanlı parça normal perdelerini edemiyoruz.
kullanır.
Z MENU butonu
Bu butona basılı tutmak tonaliteyi kilitler (bkz. s. Bu buton tüm mevcut işlevleri görüntüleyip
57). seçebileceğiniz BK-5 OR’nin menü sayfasını
açmanıza olanak sunar. BK-5 OR’nin demo

13
Roland BK­‑5 OR
Panel tarifi

şarkılarını dinlemek için [EXIT] butonu ile beraber


basın.
a ÇIKIŞ [EXIT] butonu
Bu buton daha yukarıdaki menü kademesine
dönmek için kullanılır. BK-5 OR’nin ana ekran
sayfasına dönmek için basılı tutun.
b BÖLME [SPLIT] butonu
Bu düğme Bölme modunu etkinleştirmek için
kullanılır. Göstergesi yanık durumda iken tuşlardan
C4’ün solundaki notalar çalındığında LWR parçası
tetiklenir. Bölünme noktasından sağda bulunan
notalar ise UP1 ve UP2 parçalarını tetikler. Bkz.
“Bölme modunun kullanımı” s. 46.
c PARÇA [PART] LWR ve UP2 butonları
Bu butonlar gerçek zamanlı parçaları (Alt [LWR] ve
Üst2 [UP2] açıp kapatmak için kullanılır.
NOT
Üst 1 parçası (UP1) her daim etkindir ve kapatılamaz.

d TEK DOKUNUŞ [ONE TOUCH] butonu


Bu buton Tek Dokunuş hafızalarının yüklenmesini
sağlamak için kullanılır. Basılı tutulduğunda
Tek Dokunuş hafızalarını düzenleyip
kaydedebileceğiniz bir sayfa ekrana gelir.
NOT
Tek Dokunuş hafızalarından birisini seçmek veya seçimi
kaldırmak için TON [TONE] [1] ~ [4] butonlarını kullanın.

e AKILLI MELODİ [MELODY INTELL] butonu


Bu buton sololarınıza veya melodilerinize
otomatik bir karşı melodi (ikinci veya üçüncü ses)
eklemek için kullanılır. Basılı tutulduğunda “Akıllı
Melodi” parametresini görüntüleyebileceğiniz bir
sayfa ekrana gelir.
f SAYISAL [NUMERIC] butonu
TON [TONE] butonlarını 33 kullanarak sayısal
değerler girmek istiyorsanız bu butona basın (bkz.
s. 26).
g TON [TONE] butonları (Ton seçimi)/[0] ~ [9]
(sayısal butonlar)
Bu butonlar kategoriye göre Tonlar seçmenize
imkan sunar (sayfa 25).
Bunları ayrıca sayısal değerler girmek için de
kullanabilirsiniz. Bunun için önce [NUMERIC]
butonunu f etkinleştirin.
Bu butonlardan herhangi birisine basılı tutmak
Tonu kilitler (Sayfa 57).

14
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
Arka panel

Arka panel

A USB BİLGİSAYAR [USB COMPUTER] bağlantı E TUTMA [HOLD] PEDALI soketi


noktası Bu sokete bağlanacak opsiyonel bir Roland DP-
BK-5 OR’yi bilgisayarınıza bağlamak için bu serisi veya BOSS FS-5U pedalı gerçek zamanlı
konektör aracılığı ile bir USB kablosu kullanın parçaların notalarını tutmak için kullanılabilir.
(sayfa 18). AKILLI MELODİ parçası da bu şekilde uzatılabilir.)
Bu işleve ayrıca “uzatma” (sustain) veya “yastık”
B SES GİRİŞİ [AUDIO INPUT] (STEREO) mini yuva (damper) da denir.
Bu mini giriş yuvası harici bir sinyal kaynağının
(CD/mp3 çalar, synthesizer vb.) ses çıkışlarını F SWITCH/SES [EXPRESSION] PEDALI soketi
bağlamanıza imkan sunar. Ayrı olarak satılan bir switch pedalını (Roland DP-
serisi), ayrı olarak satılan bir pedalı (BOSS FS-5U)
C SES ÇIKIŞI [AUDIO OUTPUT] R & L/MONO veya ayrı olarak satılan bir ses pedalını (Roland
soketleri EV-5) bu girişe takabilirsiniz (sayfa 19).
Bu soketler BK-5 OR’nin ürettiği tüm ses
sinyallerinin yanı sıra BK-5 OR’ye gönderdiğiniz G MIDI GİRİŞ ve ÇIKIŞ [MIDI IN & OUT]
sinyalleri iletir. soketleri
NOT MIDI aygıtlarını bu soketlere bağlayabilirsiniz
(sayfa 18).
Harici amplifikatörünüz üzerinde yalnızca bir adet kanal
kullanmak istiyorsanız/kullanabiliyorsanız girişine L/ H GÜÇ [POWER] düğmesi
MONO soketini takın. En ideal ses kalitesi için stereo ile Gücü açıp kapatır (sayfa 21).
çalışmanızı öneriyoruz yine de.
Fabrika ayarlarına göre BK-5 OR’nin gücü BK-5 OR’yi
D VIDEO ÇIKIŞ [VIDEO OUTPUT] soketi çalmayı veya kullanmayı bıraktıktan 30 dakika sonra
Bu soketi TV veya harici ekranınızın uygun girişine otomatik olarak kapanacaktır.
takın. BK-5 OR’nin gücü eğer otomatik olarak kapandıysa
NOT BK-5 OR’yi tekrar açmak için [POWER] düğmesini
Sinyal biçimi (PAL veya NTSC) ve görüntü oranı seçilebi- kullanabilirsiniz. Eğer gücün otomatik olarak
lir (sayfa 71). kapanmasını istemiyorsanız “Otomatik Kapan”
[Auto Off ] parametresini “KAPALI” [OFF]
konumuna getirin (sayfa 72).
I DC GİRİŞ [IN] soketi
Kutu içerisinden çıkan PSB-7U AC adaptörünü
buraya takın (sayfa 17).

15
Roland BK­‑5 OR
Kısayol listesi

4. Kısayol listesi
Aşağıdaki butonlara (veya buton kombinasyonlarına) basılı tutmanız doğrudan ilgili bir parametre sayfasına gitme ola-
nağı sunar, bu da söz konusu sayfayı BK-5 OR’nin menüsünden seçmekten daha hızlıdır. Bu butonların bazıları kilitleme
işlevi etkinleştirir (sayfa 57).

Basılı tutun İşlevi


Bastığınız buton için seçili notanın akordunu -64 ile +63 cent arasında
Herhangi bir Kullanıcı Gamı [USER
değiştirebileceğiniz “GAM AKORDU” [SCALE TUNE] açılır penceresini
SCALE] butonu
çıkartır.
Herhangi bir Ritim Ailesi [RHYTHM Ritmi kilitleyerek başka bir Performans hafızası seçtiğinizde değişmesini
FAMILY] butonu engeller.

Tempo ayarını kilitleyerek başka bir Performans hafızası seçtiğinizde


değişmesini engeller.

Kayıt bekleme modunu etkinleştirdikten sonra (gösterge yanıp söner)


bu butona basılı tutmak kayıt modunu iptal eder (kayıt almak istemi-
yorsanız kullanın.)

Tonalite ayarını kilitleyerek başka bir Performans hafızası seçtiğinizde


değişmesini engeller.

“Ritim Kanalı Kısma” [Rhythm Track Mute] veya “Şarkı Kanalı Kısma”
[Song Track Mute] sayfasını açar.

Alt [LWR] parça için mevcut olarak hangi Tonun seçili olduğunu göste-
ren sayfayı ekrana getirir.
Üst2 [UP2] parça için mevcut olarak hangi Tonun seçili olduğunu göste-
ren sayfayı ekrana getirir.
[LWR] ve [UP2] butonlarına aynı anda basmak (basılı tutmadan) Üst1,
Üst2 ve Alt parçalar için ses seviyesini ayarlayabileceğiniz sayfayı ekrana
getirir.

“Tek Dokunuşla Düzenle” [One Touch Edit] sayfasını açar.

“Akıllı Melodi” [Memory Intelligence] sayfasını açar.

Bazı durumlarda “Yardım” [Help] sayfasını açar.

Tonu kilitleyerek başka bir Performans hafızası seçtiğinizde değişmesini


TONE butonları
engeller.

“Bölme” [Split] sayfasını açar.

Bu butona basılı tutarsanız, nerede olursanız olun, sizi ana sayfaya geri
götürür.

16
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
AC adaptörünün takılması

5. BK-5 OR’yi kullanmaya başlamadan önce

AC adaptörünün takılması BK-5 OR’yi bir amplifikatör,


mikser vb.ye bağlama
1. Sesi tamamen kısmak için [VOLUME] düğmesini
sol tarafa doğru sonuna kadar döndürün. BK-5 OR hoparlör içerir ve bu sebeple harici bir
amplifikatöre bağlanmasına gerek yoktur. Ancak
2. Kutunun içerisinden çıkan güç kablosunu AC BK-5 OR’nin ÇIKIŞ [OUTPUT] soketlerine harici
adaptörüne takın. bir amplifikatör (Roland KC-serisi) veya harici
AC adaptörü Güç kablosu bir enstrümanın ses girişi (dijital piyano vb.)
bağlayabilirsiniz.
AC prize NOT
Gösterge Bozukluk ve donanım arızalarını önlemek için herhangi
bir bağlantı yapmadan önce sesi kısın ve tüm üniteleri
AC adaptörünü gösterge ışığı olan yanı yukarı kapatın.
gelecek şekilde ve üzerinde bilgilerin yazdığı yanı
yere gelecek şekilde (bkz. çizim) yerleştirin. 1. Sesi tamamen kısmak için [VOLUME] düğmesini
sol tarafa doğru sonuna kadar döndürün.
NOT
Bulunduğunuz bölgeye bağlı olarak kutu içerisinde veri- 2. Tüm aygıtları kapatın.
len güç kablosu yukarıda gösterilenden farklı olabilir.
3. BK-5 OR’nin ÇIKIŞ [OUTPUT] yuvalarına harici
3. AC adaptörünü BK-5 OR’nin DC IN yuvasına aygıtın girişini takın.
takın. BK-5 OR’yi bir amplifikatöre bağlama
BK-5 OR’nin arka paneli
BK-5 OR’nin arka paneli

4. Güç kablosunu, prize takın.


AC adaptörünü bir prize taktığınızda gösterge ışığı
bir defa yanacaktır.
NOT
Yalnızca cihaz ile birlikte verilen AC adaptörünü kullan-
dığınızdan emin olun (PSB-7U).
Amfinize bağlamak için, ¼” jaklı mono kabloları
Ayrıca kurulum yapılan yerdeki hatta ait voltajın AC tercih ediniz.
adaptörünün üzerinde yazan giriş voltajına uyduğun-
dan emin olun. Diğer AC adaptörleri farklı bir polarite NOT
kullanıyor olabilir, farklı bir voltaj için tasarlanmış olabi- Rezistanslı bağlantı kabloları kullanıldığında ses girişine
lir, haliyle kullanımları hasar, arıza veya elektrik çarpma- bağlı ekipmanların ses seviyesi düşük olabilir. Bu olursa
sına yol açabilir. rezistans bulunmayan bağlantı kabloları kullanın.
NOT
Eğer BK-5 OR’yi uzun bir süre dilimi boyunca kullanma-
yacaksanız güç kablosunu prizden çekin.

17
Roland BK­‑5 OR
BK-5 OR’yi kullanmaya başlamadan önce

MIDI aygıt bağlanması BK-5 OR’yi bilgisayarınıza


BK-5 OR harici bir MIDI aygıtına bağlandığında bağlama
performans verilerini iletebilir ve alabilir, bu da iki
Eğer bir USB kablosu (piyasada satılan) kullanarak
cihazın birbirlerinin performansını kontrol etmesini
BK-5 OR’nin arka panelinde yer alan BİLGİSAYAR
sağlar. Örneğin, bir cihaz diğerinin üzerindeki sesleri
bağlantı noktasını bilgisayarınızın USB bağlantı
çalabilir veya değiştirebilir:
noktası ile bağlarsanız aşağıdakileri yapabilirsiniz.
MIDI “Müzikal Enstrüman Dijital Arabirimi” kısaltma-
• BK-5 OR’yi bir ses modülü olarak kullanma
sıdır. Elektronik müzikal enstrümanlar ile bilgisayar-
lar arasında müzikal performans verilerinin alış-verişi • BK-5 OR ile sequencer (sıralayıcı) yazılımınız ara-
için evrensel bir standarttır. sında MIDI verilerini aktararak müzik prodüksiyonu
ve düzenleme için çok geniş bir olanak yelpazesin-
BK-5 OR’nin MIDI konektörleri performans verilerinin
den faydalanabilirsiniz.
iletilmesine ve bu verilerin diğer cihazlardan alınma-
sına imkan sağlar. BK-5 OR’yi bu konektörlere harici 1. BK-5 OR’yi bilgisayarınıza bağlamak için
aygıtlar bağlayarak geniş bir geniş bir usul yelpaze- aşağıda gösterildiği gibi standart bir (A→B-tipi
sinde kullanabilirsiniz. konektörler, piyasada satılan) USB kablosu
kullanın.
n Bağlantı örneği
Başka aygıtlar ile bağlantı yapmadan önce
arızalanmaları veya hoparlörlere zarar gelmesini
önlemek için tüm aygıtların sesini kısmanız ve
gücü kapatmanız gerekir.
BK-5 OR’nin seslerini MIDI sequencer’dan oynatma
USB kablosu
Bilgisayar

USB bağlantı noktası

BK-5 OR MIDI ses modülü/ 2. Sistem gereksinimleri için Roland web sitesine
sequencer bakın.
BK-5 OR’yi MIDI ses modülünüzü oynatmak için kullanma
Roland web sitesi: http://www.roland.com/
Alternatif olarak, BK-5 OR’nin MIDI ÇIKIŞ ve MIDI
NOT
GİRİŞ soketlerini bir MIDI arabirimine bağlayabilir
FR-3x V-Accordion gibi bazı enstrümanların yalnızca
ve bunu da bilgisayarınıza takabilirsiniz.
bir adet MIDI soketi vardır ve bunun işlevinin (GİRİŞ ya
da ÇIKIŞ) MIDI parametrelerinden birisi ile ayarlanması
gerekir. BK-5 OR’yi bu tür bir enstrümandan kontrol
Bilgisayar BK-5 OR’yi “görmediğinde”
etmek için söz konusu enstrümanı MIDI mesajlarını ile-
tecek şekilde (ÇIKIŞ) ayarlamanız gerekir. Normalde BK-5 OR’yi bilgisayarınıza bağlamak üzere
bir sürücü yüklemenize gerek yoktur. Ancak, bir
n MIDI kanalları sorun çıkması durumunda ya da performans düşük
MIDI 1~ 16 olarak numaralanmış 16 kanal sunar. ise Roland’ın özgün sürücüsünü kullanmak sorunu
İki tane MIDI aygıtı bağlanmış olsa bile diğer aygıt çözebilir.
üzerinde sesler seçin onları çalamazsınız her iki
Özgün Roland sürücüsünü indirmek ve yüklemek
aygıt da aynı MIDI kanalına ayarlanmamış ise. BK-5
hakkında detaylı bilgi için Roland web sitesine bakın:
OR 1~16’ya tüm kanallar üzerinden alım yapabilir
http://www.roland.com/
Kullanmak istediğiniz USB sürücüsünü belirtin ve
ardından sürücüyü kurun. Detaylı bilgi için, bkz. “USB
sürücüsü”, s. 72.

n Dikkat
• Harici hoparlörlerin arızalanması ve/veya zarar
görmesi riskinden sakınmak için herhangi bir
bağlantı yapmadan önce sesi sonuna kadar kısın
ve tüm cihazları kapatın.
• USB aracılığı ile yalnızca MIDI verileri iletilebilir
ve alınabilir. BK-5 OR üzerinde kaydı alınmış bir
şarkının ses verileri iletilemez veya alınamaz.
• Bilgisayarınızdaki MIDI uygulamasını başlatmadan
önce BK-5 OR’yi açın. MIDI uygulaması çalışır
haldeyken asla BK-5 OR’yi açıp kapamayın.

18
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
Televizyon seti bağlama

Televizyon seti bağlama Opsiyonel bir ayak pedalı, yastık


Video kablosu pedalı veya ses pedalı bağlama
(Piyasada satılır)
n Ayak pedalı veya ses pedalı, yastık pedalı
BK-5 OR, opsiyonel bir ayak pedalı (Roland
DP-serisi) veya bir ses pedalı (Roland EV-serisi)
bağlayabileceğiniz bir SWITCH/SES PEDALI giriş
BK-5 OR arka paneli Televizyon yuvası sunar.

NOT
Opsiyonel ayak pedalı
Başka aygıtlar ile bağlantı yapmadan önce arızalanma-
(Roland DP-serisi, BOSS
ları veya hoparlörlere zarar gelmesini önlemek için tüm FS-5U)
aygıtların sesini kısmanız ve gücü kapatmanız gerekir.

1. BK-5 OR’yi ve bağlayacağınız televizyon setini


kapatın.
2. BK-5 OR’yi televizyon setine bağlayın.
BK-5 OR’nin VİDEO ÇIKIŞ yuvasını televizyon setine
bağlamak için (piyasada satılan) bir video kablosu
kullanın. —or—
Opsiyonel ses pedalı
3. BK-5 OR’yi açın (bkz. s. 21). (Roland EV-serisi)

4. Televizyon setini açın.


5. Televizyon çıkış biçimini belirleyin (gerektiği Bir ayak pedalı bağlarsanız yerine getirmesi
şekilde) (bkz s. 71). gereken işlevi seçebilirsiniz (sayfa 73). Varsayılan
6. Televizyon setiniz için görüntü oranını belirleyin. olarak ayak pedalı “Başlat/Durdur” işlevini kontrol
edecektir.
Görüntü oranı ekranın eni ile boyu arasındaki
oransal ilişkidir. Bkz. sayfa 71. BK-5 OR aynı zamanda bir damper pedalı veya
çaldığınız gerçek zamanlı parçaların notalarını
tutmanıza (uzatmanıza) imkan veren bir ayak
pedalı (Roland DP-serisi veya BOSS FS-5U)
bağlayabileceğiniz bir TUTMA [HOLD] soketi sunar.
NOT
Yalnızca belirtilen pedalı (Roland EV-serisi, ayrı satılır) ya
da switch pedalı (Roland DP-serisi, BOSS FS-5U) kullanın.
Başka herhangi bir ses pedalı veya ayak pedalı takarak
arızaya neden olma ve/veya cihaza zarar verme riskine
girersiniz.

19
Roland BK­‑5 OR
BK-5 OR’yi kullanmaya başlamadan önce

• Aşırı ses çıkışı sadece işitme kabiliyetinize zarar


Taşınabilir ses çalar bağlama vermez aynı zamanda kulaklıkları da zorlar. Lütfen
AUDIO GİRİŞ (STEREO) soketine portatif bir ses müziğinizin keyfini makul bir seste çıkarın.
çalar veya başka herhangi bir line-level kaynağı • ¼ inçlik stereo girişi olan kulaklıkları kullanın.
bağlayabilirsiniz.
Bağladığınız ses kaynağının giriş seviyesi
MENU→Genel [Global]→Hizmet [Utilities] sayfası Nota sehpası kurulumu
üzerinde (sayfa 72) “Audio Giriş Seviyesi” [Audio In
Level] parametresi ile ayarlanabilir. 1. Nota sehpasını görselde belirtildiği gibi kurun.

Aynı zamanda çalınmakta olan ses sinyallerinin


stereo imajının ortasındaki vokal veya solo NOT
parçanın sesini azaltabilirsiniz. Bkz. “Ses Girişi Orta BK-5 OR’yi bir yerden başka bir yere taşırken güvenlik
önlemi olarak nota sehpasını söktüğünüzden emin olun.
İptal”, s. 72.
NOT
Müzik sehpası üzerinde aşırı güç kullanmayınız.
Kulaklık ile dinleme NOT
BK-5 OR’yi etrafınızdakileri rahatsız etmeden Nota sehpası dizüstü bilgisayar veya başka ağır nesnele-
kullanmanın tadını çıkarmak kulaklık kullanabilirsiniz rin koyulmasını kaldıracak şekilde tasarlanmamıştır.

1. Kulaklıkları BK-5 OR’nin ön panelinde sol


tarafta ter alan KULAKLIK (PHONES) 1 veya 2
soketine takın.
Bu durumda BK-5 OR’nin hoparlörleri
kapanacaktır.
2. Kulaklığın ses seviyesini ayarlamak için BK-5
OR’nin [VOLUME] düğmesini kullanın.
n Kulaklık kullanırken dikkat edilmesi gerekenler
• Kablonun içerisindeki kondüktörlere zarar
gelmesini önlemek için özensiz kullanımdan
kaçının. Kulaklık kullanırken genel olarak ya
ucundan ya da kulaklık başlığından tutmaya
çalışın.
• Kulaklığınızı taktığınız anda cihazlardan birisinin
sesi halihazırda açık ise kulaklık zarar görebilir.
Kulaklığı takmadan önce sesi sonuna kadar kısın.

20
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
Cihazı açma kapama

Cihazı açma kapama Cihazı kapatma


Bağlantılar tamamlandıktan sonra belirtilen sıra ile 1. Sesi tamamen kısmak için [VOLUME] düğmesini
muhtelif cihazlarınızı açın. Cihazları yanlış sıra ile sol tarafa doğru sonuna kadar döndürün.
açarak arızaların oluşması ve/veya hoparlörler ile diğer
NOT
cihazların zarar görmesini riske edersiniz.
BK-5 OR’yi asla çalma veya kayıt esnasında ya da
harici bir USB bellek ile veri alışverişi yapılmaktayken
Cihazı açma kapatmayın.

1. Sesi tamamen kısmak için [VOLUME] düğmesini 2. Eğer kullanıyorsanız harici amplifikasyon
sol tarafa doğru sonuna kadar döndürün. sisteminizi kapatın.
3. BK-5 OR’nin [POWER] anahtarına basın.
Ekran kararacak ve cihaz kapanacaktır.

NOT
NOT Eğer cihazı tamamen güçten kesmeniz gerekiyorsa,
BK-5’i açıp kapatmadan önce daima sesin kısıldığından önce [POWER] anahtarını kapalı konuma getirin, ardın-
emin olun. Ses kapalı olsa bile BK-5’i açıp kaparken bazı dan güç kablosunu prizden çekin. S. 17’de yer alan “AC
sesler duyabilirsiniz. Ancak bu normaldir ve bir arıza adaptörünün takılması” kısmına başvurunuz.
olduğuna dair gösterge değildir.

2. Cihazı açmak için [POWER] anahtarını açık Enerji tasarrufu işlevi


konuma getirin.
NOT
BK-5 OR’nin hiçbir butona basılmadan belirli
bir süre geçtikten sonra otomatik olarak cihazı
kapatın bir Otomatik Kapanma işlevi vardır.
BK-5 OR otomatik olarak kapanmadan kısa
Cihaz açılacaktır ve BK-5 OR’nin ekranında bir açılış bir süre önce ekranda saniyeler ile yapılan bir
iletisi belirdikten sonra ana sayfa ekrana gelecektir. geri sayım başlar. Bu aşamada eğer BK-5 OR’yi
Kısa bir beklemenin arından BK-5 OR ses üretmeye kullanmaya devam etmek istiyorsanız herhangi
hazır hale gelecektir. bir butona basın.
“Otomatik Kapanma” işlevini ayrıca devre
dışı bırakabilirsiniz. Otomatik Kapanma işlevi
hakkında daha fazlası için bkz. s. 72. BK-5 OR
“Otomatik Kapanma” işlevi ile kapandığında
[POWER] butonunun pozisyonu değişmez, bu
da BK-5 OR’yi tekrar açmak için bir kere basıp
birkaç saniye bekledikten sonra tekrar basmanı
gerektiği anlamına geliyor.

NOT
Bu ünite bir koruma devresi ile donatılmıştır. Cihazın
açıldıktan sonra normal olarak çalışması için kısa bir süre
beklemesi (birkaç saniye) gereklidir

3. Amplifikasyon sisteminizi veya kulaklık setinizi


açın (bkz. s. 20).
4. Ses seviyesini ayarlamak için [VOLUME]
düğmesini kullanın.

21
Roland BK­‑5 OR
BK-5 OR’yi kullanmaya başlamadan önce

BK-5 OR tanıtımı
BK-5 OR cihazınızda tüm önemli özelliklerin gösterildiği
bir tanıtım bulunur. Bu tanıtımı şimdi izlemek faydalı
olacaktır. Tanıtım kendi içerisinde oldukça açıklayıcı
olduğundan size burada sadece nasıl başlatılacağı ve
durdurulacağını göstereceğiz
NOT
BK-5 OR’nin tanıtım işleminden faydalanabilmek için harici
bir ekran takmanız gerekir. S. 19’da yer alan “Televizyon
seti bağlama” kısmına bakınız.

1. Aynı anda [MENU] ve [EXIT] butonlarına basın.

BK-5 OR bir şarkı çalacaktır ve harici ekran BK-5


OR’nin özelliklerini tanıtacaktır.
2. Tanıtım işlevinden çıkmak için [EXIT] butonuna
basın.
NOT
Arkada çalınmakta olan müzik için MIDI OUT’dan her-
hangi bir veri çıkışı olmayacaktır.
NOT
Tüm hakları saklıdır. Bu materyalin özel, şahsi kullanım
dışı amaçlar için izinsiz kullanımı geçerli kanunları ihlal
teşkil eder.

22
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
Ekran ve imleç kullanımı hakkında

6. BK-5 OR’nin temel işleyişi

Ekran ve imleç kullanımı Seçili parametrenin ayarlama alanı rengi ters


olarak gösterilir
hakkında
Bu kısım BK-5 OR’nin ekranında ana sayfada görünen
bilgileri ve menüde nasıl gezinileceğini tanıtır.

Ana sayfa
Geçerli ölçü veya Tempo ayarı veya time
kalan süre Ölçü Birimi stretching
Geçerli “Tonalite” Bizim örneğimizde Üst1 (UP1) parçasına farklı bir
Seçili dosya türü:
ayarı
Ritim, .SMF, .WAV,
Seçili ritmin adı
Ton atamak istedik.
.mp3
3.
(veya yüklü dos-
Kayıt süresi yanın) Değeri değiştirmek için [CURSOR-VALUE]
En son çaldığınız Tek DokunuĢ
tekerini çevirin.
akorun adı
4.
hafıza göstergesi
“UP1” alanından seçimi kaldırmak için tekrardan
Parametrelerin
Gerçek zamanlı parça
kilit durumu [ENTER/SELECT] butonuna basın.
alanı: UP1, UP2, LWR.
Siyah alan seçili ger- Parametrenin ayar alanı bir kez daha beyaz arka
çek zamanlı parçayı Gerçek zamanlı plan üzerinde görünür ve [CURSOR-VALUE]
gösterir parçaların oktav
ayarları.
tekeri başka bir parametre seçmek için tekrar
Seçili sesler
kullanılabilir.

İmleci hareket ettirme ve parametre değerlerini Pencereler arasında gezinme


ayarlama Değiştirmek istediğiniz ayarı seçmek için menüde
Ekran imleci yalnızca sayısal değerler içeren nasıl gezineceğinizi burada öğrenebilirsiniz.
alanlara hareket ettirilebilir.
1. [MENU] butonuna basın.
1. İmleci değerini değiştirmek istediğiniz
parametreye götürme için tekeri çevirin.

Ekran şu şekilde değişecektir:

2. Seçiminizi onaylamak için [ENTER/SELECT]


butonuna basın.

Bu sayfa değiştirmek istediğiniz ayarı içeren işlev


grubunu seçmenize imkan sunar.
NOT
Bazı durumlarda [MENU] butonu ana menü sayfası
yerine özel bir düzenleme menüsü penceresi açar.

2. Arzu edilen işlev grubu girdisini seçmek için


[CURSOR-VALUE] tekerini çevirin.

23
Roland BK­‑5 OR
BK-5 OR’nin temel işleyişi

Bu örnek için “Genel” (Global) olanı seçeceğiz.


3. “Genel” işlev grubuna gitmek için [ENTER/
SELECT] butonuna basın.
Ekran şu şekilde değişecektir:

Bu ekran sayfasında “Ekran Kontrastı” (Display


Contrast), “Ekran Parlaklığı” (Ekran Parlaklığı)
ve “Frekans Uyumu” (Tuning) doğrudan
değiştirilebilir. Geriye kalan girdiler ilave ekran
sayfalarına erişim sağlar.
4. Aşağıda verilmiş şekilde devam ederek başka
“Menü” işlevleri seçmeyi deneyin:
(a) “Menu” sayfasına dönmek için [EXIT]
butonuna bir defa basın.
(b) Bir girdi seçmek için [CURSOR-VALUE] tekerini
çevirin, ardından ilişkili işlev grubuna veya
ayara gitmek için [ENTER/SELECT] butonuna
basın.
(c) BK-5 OR’nin ana sayfasına dönmek için [EXIT]
butonunu basılı tutun. [EXIT] butonu yanıp
sönmeyi bırakır.

24
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
UP2 ve LWR parçalarını açıp kapama

7. BK-5 OR’nin gerçek zamanlı parçalarını çalma


BK-5 OR cihazınız MIDI üzerinden kontrol edilebilen üç adet gerçek zamanlı parça içerir: UP1, UP2 ve LWR. Yalnızca UP1’i
kullanmakta veya üçünü birden aynı anda kontrol etmekte serbestsiniz. Bu parçalardan her birine arzu edilen sesleri
(veya “Tonları”) atayabilirsiniz. Mevcut seslerin listesini görmek için ayrı olarak bulunan kitapçığa bakın.

UP2 ve LWR parçalarını açıp 2. Size lazım olan ton başka bir aileye ait ise başka
bir Ton butonuna basın.
kapama Arzu edilen Tonu seçmek için [CURSOR-VALUE]
UP1 parçası her zaman etkindir. UP2 ve LWR parçaları tekerini çevirin, ardından seçiminizi onaylamak
ise açılıp kapatılabilir. için [ENTER/SELECT] butonuna basın.
İlgili parçayı (Üst2 veya Alt) açıp (gösterge ışığı
yanar) kapatmak (gösterge ışığı söner) için [UP2]
veya [LWR] butonuna basın.

3. Ton seçimi sayfasından çıkmak için [EXIT]


butonuna basın.

Bu parçalardan bir tanesini açtığınızda ana NOT


sayfadaki imleç otomatik olarak “UP2” veya “LWR” [UP2] veya [LWR] butonu yanıyorsa yalnızca Üst2 veya
Alt parçası için olan Tonları dinleyebilirsiniz.
alanına gider. Eğer [UP2] ve [LWR] ikisi birden
kapalı ise imleç “UP1” alanına gider. NOT
Tonlar aynı zamanda kısaca [NUMERIC] tuşlarına basıp
numaraları girilerek de seçilebilir.
Gerçek zamanlı parçalar için
tonların seçilmesi Ana sayfa üzerinde Ton seçimi
BK-5 OR üzerinde gerçek zamanlı parçalara
atayabileceğiniz seslere “Tonlar” denir. BK-5 OR mevcut
1. Ana sayfa görüntülenmiyorsa açılana kadar
[EXIT] butonunu basılı tutun.
Tonlardan herhangi birini gerçek zamanlı üç parçadan
herhangi birisine atamanıza imkan verir. Ton seçimi Gerçek zamanlı üç parçaya atanmış olan Tonların
alanı ekranda siyah arka planda görünen parça numaraları ve adları ekranın alt yarısında
hangisi ise (UP1, UP2 ya da LWR) onun için geçerli olur. görüntülenir:
Tonlar iki şekilde seçilebilir:

Ton seçmek için [UP2] veya [LWR] butonunu


kullanma
1. [UP2] veya [LWR] butonunu basılı tutun.
Ekran şimdi mevcut olarak seçili olan sesin siyah
arka planda görüntülendiği bir Tonlar listesi
gösterecektir: Siyah arka planlı sayısal alan Ton ataması
değiştirilebilecek olan parçayı ifade eder. Farklı bir
parça seçmek için imleci o parçanın sayısal alanına
götürün ve [ENTER/SELECT] butonuna basın.
2. Arzu edilen sayısal alanı seçmek için [CURSOR-
VALUE] tekerini çevirin, ardından seçiminizi
onaylamak için [ENTER/SELECT] butonuna basın.

25
Roland BK­‑5 OR
BK-5 OR’nin gerçek zamanlı parçalarını çalma

Sayısal alan siyah arka plan üzerinde gösterilir. NOT


BK-5 OR’nin Tonlarını ayrıca MIDI üzerinden de seçebilir-
siniz. Ancak dikkatli olun, eğer BK-5 OR Ton olmayan bir
ses seçimi kümesi alırsa (öbek seçimi + program deği-
şim iletisi) ekranda Ton adı yerine “---” görünür ve söz
konusu gerçek zamanlı parça ses çıkarmaz.

Tonlar, Ritimler ve Performansları seçmek için


“Sayısal” işlevinin kullanılması
“Sayısal” işlevi kullanmak istediğiniz Ton, Ritim veya
3. Arzu edilen Tonu seçmek için tekeri çevirin.
Performans hafızasına ait numarayı girmek için kul-
Gerekiyorsa TONE butonlarını kullanarak farklı bir lanılabilir, bu [CURSOR-VALUE] tekeri ile aramaktan
aile seçin. daha hızlıdır.
Bu işlev kullanılması mantıklı olan yerde bir ekran
veya mod açtığınızda otomatik olarak etkinleşir.
Lütfen aşağıda Tonları seçmek için “Sayısal” işlevinin
nasıl kullanılacağını gösteren örneğe bakın.
Ekran şimdi aşağıdakine benzer bir sayfa
gösterecektir: NOT
Yanlış parça için bir Ton seçmediğinizden emin olmak
adına Ton seçimi için hangi gerçek zamanlı parçanın
mevcut olarak seçili olduğunu görmek için ana sayfayı
kontrol etmek iyi olur.
Üst2 veya Alt parçası için farklı Ton seçmek üzere
aşağıdaki prosedürü uygularken sadece [UP2] ve
[LWR] butonunu basılı tutabilirsiniz.
Aşağıdaki örnekte Üst1 (UP1) parçasına farklı bir ses
atayacağız.
Aynı zamanda istenilen Tonu seçmek için “Sayısal”
işlevini de (aşağıda) kullanabilirsiniz. Bu durumda
BK-5 OR butonuna basarak seçiminizi onaylamanız
gereklidir.
Aynı TONE butonuna birkaç defa basmak o
aile içerisindeki çeşitli kategorilerin ilk sesini
seçmenize imkan verir (“NaturalPiano”→”Vintage
EP1”→”Clav-1”...).
4. Ton seçimi sayfasından çıkmak için [EXIT]
butonuna basın. 1. Seçmek istediğiniz Tonu içeren Ton ailesinin
Ekran yeni seçilmiş olan Tonun gösterilmekte butonuna basın ([PIANO/E.PIANO], mesela)
olduğu ana sayfaya döner.

Ana sayfada Tonları seçmek için ayrıca “Sayısal”


işlevini de kullanabilirsiniz. Bu prosedür aşağıdaki
gibidir:
(a) Farklı bir Ton atamak istediğiniz parçanın NOT
sayısal alanını seçmek için [CURSOS-VALUE] Bu butonlardan birisine basılı tutarsanız Ton seçimi için
tekerini kullanın. kilit işlevini etkinleştirirsiniz, yani Performans hafızaları
(b) [NUMERIC] butonuna basın (açılır bir pencere seçtiğinizde Tonlar değişmez (sayfa 57).
görüntülenir).
(c) Kullanmak istediğiniz Tonun numarasını
girmek için [0]~[9] butonunu kullanın.
(d) Onaylamak için [ENTER/SELECT] butonuna
basın.

26
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
Gerçek zamanlı parçalar için tonların seçilmesi

Ekran şu şekilde değişecektir: 1. MIDI adresini bilmeniz gereken Tonu veya Ritmi
seçin.

   
2. Aşağıdaki pencereyi açmak için [NUMERIC] (Ton seçme penceresi) (Ritim seçme penceresi)
butonuna basın:
2. Açılır bir pencere çıkartmak için [NUMERIC]
butonunu basılı tutun.

TONE butonlarının ışığı yanar.   


3. Girmek istediğiniz rakamlara denk gelen TONE (Ton seçme penceresi) (Ritim seçme penceresi)

butonlarına basın ([0]~[9]). 3. Önceki sayfaya dönmek için [EXIT] butonuna


Tonlar için 4 haneliye kadar numara girebilirsiniz. basın (ya da [NUMERIC] butonuna bir daha
Örneğin, Ton 6’yı seçmek için sadece [6] butonuna basın).
basmak yeterli olacaktır (ekranda “0006”
görünecektir).
NOT
Bir hata yaparsanız bunu düzeltmenin en hızlı yolu [0]
butonuna dört defa basmak (“0000” girmek) ve yeniden
başlamaktır.
Ritimler ve Performans hafızaları için 3 haneye
kadar numara girilebilir.
NOT
Mevcut öğe için mümkün olandan daha fazla hane gir-
meye çalışırsanız bir uyarı görüntülenir (“Ton mevcut
değil” [Tone doesn’t exist]).

4. Girişinizi onaylamak için [ENTER/SELECT]


butonuna basın.
“Sayısal” penceresi kapanır ve ekran seçtiğiniz Ton
(ve ailesini) getirir.
5. Ana sayfaya dönmek için [EXIT] butonuna basın.

Bir Ton veya ritmin MIDI adresinin kontrolü


Ton ve ritimler aynı zamanda MIDI aracılığı ile de
seçilebilir.
Bunun için genellikle ekranda görüntülenmeyen
“dahili” bir adres kullanırlar. Sıralayıcı veya harici
kontrolleri içeren MIDI uygulamaları için “resmi”
adresi bilmek kullanışlı olabilir. BK-5 OR’nin bu
bilgiyi anında sunan kullanışlı bir sistemi var –bu
nedenle bu kılavuzun sonundaki tablolardan MIDI
adreslerine bakmaya gerek yoktur.

27
Roland BK­‑5 OR
BK-5 OR’nin gerçek zamanlı parçalarını çalma

“Yardım” işlevinin kullanımı


Ekranda ne zaman bir “? hold NUMERIC” iletisi
belirirse BK-5 OR ekranda o esnada gösterilmekte olan
parametreler hakkında bazı açıklamalar sunabilir. Bu
bilgileri görmek için aşağıdakileri uygulayın:

1. Yukarıdaki alanın görüntülendiği bir sayfa seçin


ve [NUMERIC] butonuna basın.

Ekran aşağıdaki gibi değişecektir.

2. “Yardım” penceresini kapatmak için [EXIT]


butonuna basın (ya da [NUMERIC] butonuna bir
daha basın).

28
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
Yardımcı ve gerçek zamanlı parçalar arasında ses dengesi

8. Ritim işlevleri
BK-5 OR “ritim” adı verilen otomatik eşlikleri kayıttan çalan bir işleve sahiptir. Bu kısımda BK-5 OR’nin eşliklerinden nasıl
faydalanılacağı açıklanır.

Yardımcı ve gerçek zamanlı Ritimlerin kullanımı


parçalar arasında ses dengesi Ritimlerin “interaktif” olan yönü, eşliklerin
anahtarını sadece farklı notalar veya akorlar çalarak
Eğer eşlik ritmi kullanmakta olduğunu gerçek
değiştirebiliyor olmanızdır. Buna ilaveten, aktif ritim
zamanlı parçalara nazaran çok yüksek veya çok
için farklı varyasyonlar (az ya da çok karmaşıklıkta
alçaksa dengeyi [BACKING] ve [KEYBOARD] butonları
aranjmanlar) seçebilirsiniz. BK-5 OR bunun için bazı
ile değiştirebilirsiniz:
butonlar sunar.

n BAŞLAT/DURDUR [START/STOP]

[BACKING] veya [KEYBOARD] butonuna


basıldığında mevcut ayarları gösteren “DENGE”
(BALANCE) açılır penceresi görünür: Bu buton kayıttan ritim çalmayı başlatmak ve
durdurmak için kullanılır. Ritim çalmaktayken bu
butonun gösterge ışığı her ölçü çubuğunun ilk
vuruşunda kırmızı ve kalan vuruşlarda yeşil renkte
yanıp söner.
NOT
Çalınan ritmi sadece klavye üzerinde tuşlara basarak da
başlatabilirsiniz (ve durdurabilirsiniz). Bkz. bir sonraki
işlev. (Başlat/Durdur işlevi aynı zamanda opsiyonel bir
pedala atanabilir.)
Yaklaşık 3 saniye sonra açılır pencere kapanır.
n SENKRON BAŞLAT [SYNC START]

Ritimler hakkında
BK-5 OR seçtiğiniz ritme dayalı olarak interaktif eşlik-
ler oluşturabilir. Her bir ritim belirli bir müzik türü
için tipik olan bir eşliktir. BK-5 OR, 6 aileye bölünmüş
250’den fazla dahili ritim ile gelir (ön paneldeki RİTİM
AİLESİ kısmına bakınız).
Seçili ritimlerin melodik eşlik parçaları klavyede
çaldığınız akorları takip eder. Bu buton “Senkron Başlat” veya “Senkron Başlat/
Durdur” işlevini etkinleştirir ve kapatır. Birkaç
defa basmak aşağıdaki seçeneklerden birisini
seçmenize imkan sunar:

[SYNC
İşlev Açıklama
START] ışığı
Sync Start Kırmızı Ritmi çalmaya bir nota veya
yanar akor çalarak başlanabilir. Rit-
min çalınmasını durdurmak
için [START/STOP] butonuna
basın.

29
Roland BK­‑5 OR
Ritim işlevleri

[SYNC n GİRİŞ [INTRO]


İşlev Açıklama
START] ışığı
Sync Yeşil yanar Ritmi çalmaya bir nota veya
Start/ akor çalarak başlanabilir.
Stop Tüm tuşlardan elinizi çektiği-
nizde çalma duracaktır.
— Sönük Ritmi çalmaya başlamak
ve durdurmak için [START/
STOP] butonu (veya atanmış
opsiyonel pedal) kullanıl-
malıdır.
Genellikle bir şarkının başlangıcında kullanılan bir
giriş seçer. Ancak bu kalıbı da başka şarkı kısımları
için seçebilirsiniz. Giriş kalıbının davranışı [INTRO]
n VARYASYON [VARIATION] [1], [2], [3], [4] butonuna ne zaman bastığınıza göre değişir:
[INTRO] Davranış
Ritim çalmaya Gösterge ışığı yanar.
başlamadan önce Ritim çalmaya başladığında
basılırsa Aranjör önce müzikal bir giriş
çalar. (Bu kalıp bir defa çalınır.)
Ritim çalınırken Gösterge ışığı INTRO kalıbının
basılırsa bir sonraki ilk ölçü vuruşunda
başlayacağını işaret ederek
yanıp söner.
Bu butonlar ritim aranjmanının karmaşıklığını Giriş sona erdiğinde BK-5 daha
(parça sayısını) seçmek için kullanılır: önceden seçilmiş VARYASYON
VARYASYON Açıklama kalıbına geri döner.
[1] En basit eşlik kalıbı. Çalacağınız ilk
VARYASYON [1], [2], [3], ve [4] butonları
şarkılar için iyi bir seçim.
kullanılarak seçilebilecek dört farklı INTRO kalıbı
[2] Müteakip dizeler için kullanmak vardır aslında. Bir kez daha VARYASYON butonları
isteyebileceğiniz az daha karmaşık giriş aranjmanının karmaşıklığını belirler.
bir kalıp.
[3] Bu kalıp ilk nakarat için iyi bir tercih n BİTİŞ [ENDING]
olur.
[4] Bu en karmaşık olan aranjmandır.
Bir şarkının geçişi veya son nakarat
kısımları için seçmeyi düşünün.

VARYASYON kalıplarının farklı bir kalıp seçilene


ya da ritmin çalması durana kadar tekrarlandığını
(loop olarak çalındığını) unutmayın.
Bu buton çalmayı birden bırakmak istemiyorsanız
şarkınızı uygun bir kapanış kısmı ile bitirmenize
olanak sunar. Bitiş düzeninin davranışı [ENDING]
butonuna ne zaman bastığınıza göre değişir:
[ENDING] Davranış
Ritim çalmaya Gösterge ışığı yanar.
başlamadan önce Ritim çalmaya başladığınızda
basılırsa Aranjör müzikal bir bitiş çalar.
Cümlenin sonunda çalma
durur.
Ritim çalınırken Gösterge ışığı ENDING kalıbının
basılırsa bir sonraki ilk ölçü vuruşunda
başlayacağını işaret ederek
yanıp söner.
Bitiş sona erdiğinde ritmin de
çalması duracaktır.

VARYASYON [1], [2], [3], ve [4] butonları


kullanılarak seçilebilecek dört farklı ENDING

30
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
Ritim seçme

kalıbı vardır. Bir kez daha VARYASYON butonları


aranjmanın karmaşıklığını belirler. Ritim seçme
n BAS ÇEVİRME [BASS INV] 1. Ritim ailesi seçmek için RİTİM AİLESİ [RHYTHM
FAMILY] butonuna basın.

NOT
Bu butonlardan birisine basılı tutarsanız ritim seçimi için
kilit işlevini etkinleştirirsiniz, yani Performans hafızaları
seçtiğinizde o ritimler değişmez (sayfa 57).
Bu buton “Bas Ters Çevirme” işlevini açıp Ekranda bu aileye mensup olan ritimlerin bir listesi
kapatmak için kullanılır. Buton ışığı yanmıyorken gösterilir. Eğer seçimi geçerli olan ritimler basmış
ritmin bas parçası daima notalarınızın veya olduğunuz butonun ailesine ait ise adı siyah arka
akorlarınızın temel kısımlarını çalar. Örnek: C, E ve plan üzerinde görüntülenir ve bastığınız butonun
G notalarından oluşan bir akor çalarsanız (ki bu C gösterge ışığı yanar:
majör akor olarak bilinir) bas parçası bir C notası
çıkartır.
Eğer [BASS INV] buton ışığı yanıyorsa ritmin bas
parçası çaldığınız akorların en alçak notalarını
kullanır. Örnek: E, G ve C notalarından oluşan bir
akor çalarsanız (bu da C majördür) bas parçası E
çıkartır. Bu işlev dolayısıyla size daha fazla sanatsal
izin sunar.
n OTO ATAK [AUTO FILL IN] Eğer farklı bir RİTİM AİLESİ butonuna basarsanız
ekran ilişkili listenin başlangıcını gösterir (ama
ilişkili aile butonunun gösterge ışığı yanmaz):

Bu butonun ışığı yandığı zaman BK-5 OR yeni


seçilmiş VARYASYON kalıbına geçmeden önce
bir geçiş çalar. Örnek: eğer VARYASYON [1] kalıbı 2. Arzu edilen ritmi seçmek için [CURSOR-VALUE]
yürütülüyorsa, [4] butonuna basmak derhal o tekerini çevirin, ardından seçiminizi onaylamak
kalıba geçirmeyecektir -Bk-5 OR önce yeni şarkı için [ENTER/SELECT] butonuna basın.
kesimini duyurmak için bir atak çalacaktır.
Seçili ailenin butonundaki ışık yanacaktır.
NOT
Atakların (geçişlerin) süresi istenildiği takdirde yarıya
kısılabilir. Bkz. s. 67’de “Atak Yarım Ölçü”. Bir atak esna-
sında ayrıca kayıttan yürütmeyi hızlandırabilir veya
yavaşlatabilirsiniz. Bkz. s. 67’de “Atak Ritardando”.

NOT
“Yardım” işlevi bu ortamda kullanılabilir (bkz. s. 28).
Ayrıca seçili ritmin MIDI adresini kontrol etmek için
[NUMERIC] butonunu basılı tutabilirsiniz (bkz. s. 27).

31
Roland BK­‑5 OR
Ritim işlevleri

8. Ritmin çalınmasını başlatmak için [START/STOP]


Ritimleri kayıttan çalma butonuna basın.
Şimdi BK-5 OR’nin interaktif yönlerinde ve onları nasıl
kullanacağımıza daha yakından bir bakalım

1. BK-5 OR’yi açın (bkz. s. 21).


2. BK-5 OR’nin [VOLUME] düğmesini makul bir
seviyeye getirin (yaklaşık ¼).

[START/STOP] ışığı yanar ve BK-5 OR giriş cümlesini


çalmaya başlar.
9. Klavyede farklı akorlar çalın ve bunun ritim
üzerindeki etkisini dinleyin.
10. [AUTO FILL IN] butonuna basın (ışığı yanar).
3. Split modunda çalmak istiyorsanız [SPLIT] Bu, farklı bir VARYASYON kalını seçtiğinizde BK-5
butonuna basın. OR’nin yeni kalıba geçmeden önce bir geçiş (atak)
çalacağı anlamına gelir.
11. Daha karışık veya daha basit bir eşlik seçmek için
VARYASYON [1], [2], [3] veya [4] tuşuna basın.

4. Kullanmak istediğiniz ritmi seçin (bkz. s. 31).


5. Ritmi çalmaya bir giriş ile başlamak için [INTRO]
butonuna basın (ışığı yanar). • Geçerli ölçünün son vuruşundan önce basarsanız
eğer, atak hemen başlar ve geçerli ölçünün
sonuna kadar devam eder, ardından yeni seçilmiş
olan VARYASYON kalıbı çalınır.
• Arzu edilen VARYASYON butonuna ölçü
çubuğunun son vuruşunda basarsanız eğer,
atak bir sonraki ilk ölçü vuruşunda başlar ve ölçü
çubuğu boyunca devam eder. Ancak bunun
ardından BK-5 OR yeni seçilmiş olan VARYASYON
kalıbına geçer.
6. INTRO kalıbının karmaşıklığını seçmek için
VARYASYON [1], [2], [3] veya [4] tuşuna basın. 12. Gerektiğinde ritmin temposunu
değiştirebilirsiniz:
7. Klavye üzerinde bir akor çalın. • Tempoyu düşürmek veya arttırmak için TEMPO [√]
Ana sayfada BK-5 OR’nın kabul ettiği en son veya [®] butonuna basın.
akorun adı görüntülenir:

32
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
“Tek Dokunuş” [ONE TOUCH] işlevinin kullanımı

Arzu edilen tempoda [TAP TEMPO] butonuna en


az üç defa basın. “Tek Dokunuş” [ONE TOUCH]
işlevinin kullanımı
TEK DOKUNUŞ hafızaları, mevcut ritmin atmosferine
uyan gerçek zamanlı parçalar için Tonlar seçmenize
yardımcı olur. Ritim başına bu TEK DOKUNUŞ
hafızalarından dörder tane bulunur.

1. Arzu edilen ritmi seçin.


Bkz. sayfa 31.

BK-5 OR butona basışlarınız arasında geçen süreyi 2. Ana sayfaya dönmek için [EXIT] butonuna basın.
hesaplar ve buna karşılık gelen tempo değerini
ayarlar.
3. [ONE TOUCH] butonuna basın (ışığı yanar).

NOT
Ritmin önceden ayarlı temposuna dönmek için TEMPO
[√] ve [®] butonlarına (STANDARD) aynı anda basın.
NOT
Tempo ayarını kilitlemek için [TAP TEMPO] butonunu
basılı tutabilirsiniz (bkz. s. 57).

13. Ritmin çalınmasını uygun bir kapanış kısmı ile


bitirmek için [ENDING] butonuna basın. BK-5’i açtığınızdan beri bir TEK DOKUNUŞ hafızası
Kayıttan yürütmeyi kısaca [START/STOP] butonuna seçmediyseniz, TONE butonları [1], [2], [3] ve [4]
basarak ya da klavyede elinizi tuşlarından ışıkları yanıp söner. Aksi halde BK-5 otomatik
tümünden çekerek de durdurabilirsiniz (bkz. olarak en son seçtiğiniz TEK DOKUNUŞ hafızasını
“Senkron Başlat/Durdur”, s. 30). geri getirir.
Ritim ya da SMF şarkı yürütmesi durduğunda [TAP Ana sayfa “ONE TOUCH –“ (veya en son ONE
TEMPO] butonu seçili tempoyu göstermek için TOCUH hafızasının numarasını) görüntüler.
yanıp söner.

TONE butonları [1]~[4] ışıkları yanıp söner.


4. Işığı yanmakta olan arzu edilen TEK DOKUNUŞ
hafızasına atanmış TONE butonuna basın
([1]~[4]).

Bastığınız butonun göstergesi yanarken kalan üç


butonun göstergeleri yanıp sönmeye devam eder.
5. Ritmi çalmaya başlayın.
Bkz. sayfa 32.
6. Klavye üzerinde bir melodi çalın.
7. Şimdi mevcut olarak aktif olandan başka bir
TONE ([1]~[4]) butonuna basın.
8. Klavye üzerinde tekrar bir melodi çalın
Yeni seçilmiş olan TEK DOKUNUŞ hafızası melodi
parçası için farklı bir sesi geri yüklemiştir. TEK

33
Roland BK­‑5 OR
Ritim işlevleri

DOKUNUŞ işlevinin aynı zamanda tempo, Bir iki saniye içerisinde ekran USB belleğin içeriğini
GİRİŞ/BİTİŞ vb. gibi başka ayarları da geri gösterir. Bu sayfanın bir önemi yoktur burada.
yükleyebileceğini unutmayın.
NOT
BK-5 OR, yeni bir TEK DOKUNUŞ hafızası seçildiğinde
bazı ayarları hariç tutmanıza izin veren bir işleve sahiptir.
Bkz. “Tek Dokunuş Tutma” s. 70.

9. İlişkili TEK DOKUNUŞ hafızasını geri yüklemek


için başka bir TONE [1]~[4] butonuna basın.
Gerçek zamanlı parçaları için ton seçiminin yanı
sıra diğer ayarlar da yeni seçilen TEK DOKUNUŞ 2. [ONE TOUCH] butonunu basılı tutun.
hafızasına uygun olarak değişir. Ekran şu şekilde değişecektir:
10. TEK DOKUNUŞ işlevini kapatmak ve TEK
DOKUNUŞ işlevini etkinleştirmeden önce seçmiş
olduğunuz Tonlara geri dönmek için gösterge
ışığı sabit olarak yanan TONE [1]~[4] butonuna
basın.
Gösterge ışığı diğer üç TONE butonu ile birlikte
yanıp sönecektir.
11. TEK DOKUNUŞ hafıza seçim modundan çıkmak
için [ONE TOUCH] butonuna basın. Bu “Tek Dokunuş Düzenleme” “One Touch Edit”
sayfası aynı zamanda BK-5 OR’nin menüsünden de
TONE butonlarının ışığı yanıp sönmeyi bırakır.
seçilebilir.
(Yalnızca en son seçmiş olduğunuz Ton ailesine
tekabül eden gösterge ışığı sabit olarak yanar.) 3. Değiştirmek istediğiniz TEK DOKUNUŞ hafızasını
Şimdi TEK DOKUNUŞ işlevinden fiilen çıkmadan seçmek için [CURSOR-VALUE] tekerini kullanın ve
(eğer hala açıksa) gerçek zamanlı parçalar için [ENTER/SELECT] butonu ile onaylayın
farklı Tonlar seçebilirsiniz Ekran şu şekilde değişecektir:
n TEK DOKUNUŞ işlevinin açık veya kapalı
olduğunu nasıl anlarsınız?
Eğer ana sayfadaki “ONE TOUCH” alanı yanında
bir sayı varsa (1~4) TEK DOKUNUŞ işlevi açık
durumdadır. Eğer “ONE TOUCH” alanının yanında
bir tire (“-”) varsa TEK DOKUNUŞ işlevi kapalıdır.

(Burada düzenlemek için 1. TEK DOKUNUŞ hafızası


seçilmiştir.)
NOT
Arzu edilen TEK DOKUNUŞ hafızasını aynı zamanda
önce [ONE TOUCH] butonuna ardından da yanıp
sönen TONE butonlarından [1]~[4] birisine basarak
seçebilirsiniz.

Kendi TEK DOKUNUŞ ayarlarınızı programlama


(Tek Dokunuş Düzenleme)
BK-5 OR, “presets” (ön ayarlar) olmayan ÖZEL ritimler
için faydalı olabilecek kendi TEK DOKUNUŞ ayarla-
rınızı kaydetmenize imkan sunar. Aşağıda verilen
işlem ritmi ve (yeni) TEK DOKUNUŞ ayarlarını USB
BELLEK bağlantı noktasına takılı USB bellek üzerin-
deki “Ritimlerim” (My Rhythms) klasörüne kaydeder.

1. BK-5 OR’ye opsiyonel bir USB bellek bağlayın.

34
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
Doğu akortlarını kullanma

4. Gerekli ayarları değiştirin. Mevcut olan ritim dosyasının üzerine yazdırmak


Ayarlardan herhangi birisini değiştirdiğiniz anda istemiyorsanız “Hayır”ı (No) seçin ve “Tek Dokunuş
ekran seçili hafıza içeriğinin artık mevcut ayarlara Düzenleme”ye dönmek için [ENTER/SELECT]’e
tekabül etmediğini belirten bir uyarı verir (“EDIT”): basın.
8. Ana sayfaya dönmek için [EXIT] butonuna basın.

Doğu akortlarını kullanma


BK-5 OR cihazınız anahtarların akordunu
değiştirmenize imkan sunar, bu değişim ardından
aynı isimdeki tüm notalara uygulanır. Bir örnek:
eğer KULLANICI GAMI (USER SCALE) [Bb] butonuna
basarsanız (ışığı yanar), o notanın akordu bir çeyrek
5. Yeni ayarlarınızı kaydetmek istediğiniz hafızayı
ton düşer (-50 cent). Bu ayarlama klavyedeki tüm Si-
seçmek için [CURSOR-VALUE] tekerini kullanın.
bemol (B) tuşlar için geçerli olur
6. [WRITE] butonuna basın (ışığı yanıp söner).
Ekran şu şekilde değişecektir: Münferit notaları çeyrek ton aşağı akort etme
1. İlgili notayı çeyrek ton aşağı akort etmek için bir
KULLANICI GAMI butonuna basın (butonun ışığı
yanmalı).

7. TEK DOKUNUŞ değişikliklerinizi kaydetmek için


[CURSOR-VALUE] tekerini “Evet”i (Yes) seçecek 2. Başka notaları da aşağı akort etmek istiyorsanız
şekilde çevirin ve [ENTER/SELECT]’e basın. ilişkili buton/butonlara basın.
Ekran “Yürütülüyor” (Executing) iletisini ve Yanlış butona basarsanız (ışığı yanar) tekrar
ardından “İşlem Tamam” (Operation Complete) basarak ışığının sönmesini sağlayabilirsiniz. İlgili
iletisini gösterir. notaların perdesi normale döner.
Sonunda değişikliklerinizi kaydetmek 3. Ekran aşağıdaki gibi görünene kadar akordunu
istemiyorsanız “Hayır”ı (No) seçin ve [ENTER/ değiştirmek istediğiniz notanın KULLANICI GAMI
SELECT]’e basın. butonunu basılı tutun:
NOT
Yukarıdaki ileti yalnızca bir TEK DOKUNUŞ hafızasını
düzenledikten sonra [WRITE]’a ilk defa bastığınızda
görüntülenir.

n USB bellek üzerindeki “Ritimlerim” (My


Rhythms) klasörü halihazırda aynı isimde bir
ritim dosyası içeriyorsa...
Bu durumda, “Evet”i (Yes) seçip [ENTER/SELECT]’e
basınca ekran aşağıdaki iletiyi gösterir (bakınız (Notanın adı bastığınız KULLANICI GAMI butonuna
üstte): göre değişir.)
Bu parametreyi aynı zamanda [MENU]
butonu→“Performans Düzenleme” (Performance
Edit)→“Gam Akordu” (Scale Tune) yolu ile de
seçebilirsiniz.

Eski ritim dosyasının üzerine yazmak için (yeni


ayarlarınızla değiştirmek için) [CURSOR-VALUE]
tekerini kullanarak “Evet”i (Yes) seçin ve ardından
[ENTER/SELECT] butonuna basın.

35
Roland BK­‑5 OR
Ritim işlevleri

4. Seçilen notanın akordunu değiştirmek için


[CURSOR-VALUE] tekerini kullanın.

Ayarlama aralığı: –64~63 cent.

Akortlarınızı kaydetme ve yükleme (HAFIZA) Kutudan çıktığında BK-5 OR halihazırda sıkça


Arzu edilen akortları belirledikten sonra onları üç kullanılan Gam Hafıza ayarları içerir (bkz. yukarıda).
HAFIZA (MEMORY) konumundan birisine kaydede- NOT
bilir ve ne zaman ihtiyaç duyarsanız geri yükleyebi- Gam Akordu ayarlarından hangi kısımların etkilenece-
lirsiniz. Yapmanız gereken şudur: ğine karar vermek için, ayrıca bkz. s. 65’de yer alan 48
“Gam Akort Değiştirme”.
1. Notaları isteğinize göre akort edin (bkz. s. 35).
2. Akort ayalarınızı kaydetmek istediğiniz hafızaya
karşılık gelen HAFIZA [MEMORY] butonuna ([1]~
[3]) basılı tutun.

3. Üç HAFIZA göstergesinin hepsi kısa bir


süreliğine yanana kadar bekleyin ve basılı
tuttuğunuz tuştan elinizi çekin.
İhtiyaç halinde, artık başka bir tane Gam hafızasını
kullanmak istediğiniz ayarlar için atanmış HAFIZA
butonuna kısaca basarak seçebilirsiniz.
Hafıza seçmeden önce kullanmakta olduğunuz
akorda geri dönmek için söz konusu HAFIZA
butonuna tekrar basın, ardından gösterge ışığı
sönecektir ve/veya ışıkları yanan tüm KULLANICI
GAMI butonlarını kapatan.
İkinci durumda, en son seçtiğiniz hafızanın
HAFIZA ışığı, mevcut KULLANICI GAMI ayarlarının
artık en son seçilen hafızaya karşılık gelmediğini
göstermek için yanıp sönmeye başlar. Yani, o
hafıza hala seçilidir ancak artık değiştirilmiştir
(“edited”).
KULLANICI GAMI ayarları ayrıca bir Performans
hafızasına kaydedilir (bkz. s. 49) ve bundan dolayı
HAFIZA alanlarından birisine kaydedilmesine
gerek yoktur. Gam ayarları en son seçtiğiniz
hafızanınkinden farklı olan bir Performans
seçtiğinizde karşılık gelen buton ([1]~[3]) yanıp
sönmeye başlar.

36
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
BK-5 OR’yi USB oynatıcı olarak kullanmaya hazırlanma

9. BK-5 OR’yi USB oynatıcı olarak kullanma


Bu kısımda opsiyonel USB bellekte depolanmış MIDI (SMF) ve audio şarkıların nasıl çalınacağı açıklanır. O aygıt
üzerinde ritim seçilmesinin ve aynen dahili ritimler gibi kullanılabilmesinin de mümkün olduğu dikkate alınmalıdır. Yeni
şarkı ve ritim dosyaları satın alındıkça bilgisayar üzerinden USB bellek üzerine kopyalanabilir.

BK-5 OR’yi USB oynatıcı olarak BK-5 OR’nin okuyabileceği ve oynatabileceği


dosya tipleri
kullanmaya hazırlanma Uzantı Format
1. Yeni şarkı ve ritim dosyalarını bilgisayarında Ritimler .stl
opsiyonel bir USB belleğe (hafıza kartı)
Standart .mid 0 veya 1
kopyalayın.
MIDI
NOT .kar
Dosyaları
Roland tarafından satılan USB bellekleri kullanın (SMF)
(M-UF-serisi). Başka bir USB bellek kullanılırsa Piyasada bulunan VIMA serisi
çalışmasını garanti edemiyoruz. enstrümanlar için mevcut
CD-ROM’ları (“VIMA TUNES”)
2. 2. USB belleği BK-5 OR’ye bağlayın. çalabilmek için BK-5 OR’nin
VIMA TUNES dosya-
USB BELLEK bağlantı nokta-
ları (VIMA serisi için
sına opsiyonel bir CD-ROM
üretilmiş CD-ROM’lar
sürücüsü takın. Bir şarkı yük-
üzerinde)
lenirken harici bir ekran veya
televizyon üzerinde o şarkının
özelliğine uygun bir slayt gös-
terisi izleyebilirsiniz.
mp3 • MPEG-1 Audio Layer 3
mp3+CDG • Örnekleme frekansı:
NOT 44.1kHz
USB belleği dikkatlice sonuna kadar iterek yerine iyice • Bit oranı: 32/40/48/56/
oturacak şekilde yerleştirin. 64/80/96/112/128/160/
Ses dosya- 192/224/256/320kbps, VBR
NOT ları (değişken bit oranı)
BK-5 OR, 2 TB’a kadar kapasiteye sahip USB bellekleri
desteklemektedir. .wav • 16-bit lineer
• Örnekleme frekansı:
44.1kHz
• Stereo/mono

USB bellek üzerindeki şarkı veya


ritimleri seçme
1. BK-5 OR’ye opsiyonel bir USB bellek bağlayın.
Bir iki saniye içerisinde ekran USB belleğin içeriğini
gösterir.

USB belleği daha önceden yerleştirmiş ve şimdi bu


sayfaya dönmek istiyorsanız eğer [USB MEMORY]
butonuna basın.

37
Roland BK­‑5 OR
BK-5 OR’yi USB oynatıcı olarak kullanma

Dosya isimlerinin solunda bulunan simgeler dosya [®/π] butonunun ışığı yanar ve şarkı çalınmaya
türünü belirtir: başlar.
Simge Açıklama
3. Gerektiğinde şarkının çalma temposunu
STL Ritim dosyası değiştirebilirsiniz:
SMF SMF dosyası • Tempoyu düşürmek veya arttırmak için TEMPO [√]
MP3 mp3 dosyası veya [®] butonuna basın.
WAV WAV dosyası
JPG Resim dosyası
Klasör

2. Oynatmak veya görüntülemek istediğiniz


dosyayı seçmek için [CURSOR-VALUE] tekerini
çevirin.
3. Dosyayı yüklemek için [ENTER/SELECT] NOT
butonuna basın. Tempo değerini bir mp3 veya WAV dosyası üst veya alt
[USB MEMORY] butonu şimdi USB bellek üzerinde limitine yakın ayarlarsanız yürütme sesi tuhaf çıkabilir.
bir dosya seçtiğinizi belirtmek için yanacaktır.
Size lazım olan dosya bir klasör içerisinde • Arzu edilen tempoda [TAP TEMPO] butonuna en
bulunuyorsa, önce o klasörü seçmeli, içeriğini az üç defa basın. (Seçtiğiniz bir ses dosyası ise
görmek için [ENTER/SELECT] butonuna basmalı (WAV veya mp3) bu özellik çalışmaz.)
ve ardından dosyayı seçmelisiniz. Bir klasörü
yanlışlıkla açmanız durumunda bir üst seviyeye
geri dönmek için [EXIT] butonuna basın.
NOT
Ana sayfaya dönmek için [EXIT] butonunu basılı tutun.

USB bellekten bir şarkı veya ritmi


oynatma BK-5 OR butona basışlarınız arasında geçen süreyi
hesaplar ve buna karşılık gelen tempo değerini
Eğer seçiminiz bir ritim ise s. 32’de bulunan “Ritimleri
ayarlar.
kayıttan çalma” kısmına bakın, çünkü işlem dahili
ritimler ile aynıdır. NOT
Bu nedenle aşağıda size bir USB bellek üzerinde Ritmin önceden ayarlı temposuna dönmek için TEMPO
bulunan şarkı dosyalarının nasıl çalınacağını göste- [√] ve [®] butonlarına (STANDARD) aynı anda basın.
receğiz. 4. Şarkıyı durdurmak için tekrar [®/π ] butonuna
NOT basın.
BK-5 OR’ de SMF veya ses dosyalarını depolayabileceği- [®/π] butonu ışığı sönecektir.
niz dahili bir bellek bulunmamaktadır.
5. Çalmaya devam etmek için [®/π] butonuna bir
1. USB bellek üzerinden bir şarkı (SMF veya ses kez daha basın.
dosyası) seçin.
Bkz. sayfa 37.
6. Şarkıyı durdurmak için [SYNC START] butonuna
(ª) basın.
2. Çalmaya başlatmak için [START/STOP] butonuna Şarkının yürütülmesini kontrol etmek için
basın. aşağıdaki butonları kullanabilirsiniz (bkz. gri
Bu buton ayrıca [®/ıı] olarak işaretlidir. işaretler):

38
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
USB bellekten bir şarkı veya ritmi oynatma

Buton Açıklama “Ara” (Search) işlevlerini seçebileceğiniz “USB Bel-


lek Düzenleme” sayfasına gidersiniz.
[®/π] Şarkının çalınmasını başlatır veya
duraklatır. NOT
Şarkıyı çalmayı durdurur. Boş bir klasör seçili ilen [MENU]’ye basarsanız herhangi
[ª]
bir değişiklik yapamayacağınız için size durumu bildiren
[º] Şarkıyı geri sarar. “Seçili öğe yok” (No item selected) iletisi ekrana gelir.
[‰] Şarkıyı ileri sarar. 4. Aşağıdaki sayfayı ekrana getirmek için [ENTER/
SELECT] butonuna basın.

USB Bellek üzerindeki dosya / klasörleri yeniden


adlandırma veya silme
n Yeniden adlandırma
Takılı USB bellek üzerindeki bir dosya veya
klasörün adı şu şekilde değiştirilir.
1. BK-5 OR’ye opsiyonel bir USB bellek bağlayın.
Bir iki saniye içerisinde ekran USB belleğin içeriğini
gösterir. 5. Arzu edilen karakteri seçmek için [CURSOR-
VALUE] tekerini çevirin, ardından TONE
butonlarını kullanın.
Büyük-küçük harflerin yanı sıra sayıları arasında
geçiş yapmak için [NUMERIC] butonuna
basabilirsiniz. Seçili karakteri silmek için [LWR]
butonu kullanılabilir. [UP2] butonu bir karakter
girmenize imkan verir.
6. Değiştirmek istediğiniz bir sonraki karakteri
USB belleği daha önceden yerleştirmiş ve şimdi bu seçmek için [CURSOR-VALUE] tekerini çevirin,
sayfaya dönmek istiyorsanız eğer [USB MEMORY] ardından tekrar TONE butonlarını kullanın.
butonuna basın.
7. Yukarıda verilmiş (5) ve (6) adımları tekrar
2. Yeniden adlandırmak istediğiniz dosya veya ederek adı yazın.
klasörü seçmek için [CURSOR-VALUE] tekerini
çevirin. 8. Yanıp sönen [WRITE] butonuna basarak
onaylayın.
3. “USB Bellek Düzenleme” (USB Memory Edit)
sayfasına gitmek için [MENU] butonuna basın.
Silme
Takılı USB bellek üzerinde artık ihtiyacınızın kalma-
dığı dosya ve klasörleri aşağıdaki gösterilen şekilde
silebilirsiniz.

1. BK-5 OR’ye opsiyonel bir USB bellek bağlayın.


Bir iki saniye içerisinde ekran USB belleğin içeriğini
gösterir.

Ekran şu şekilde değişecektir:

USB belleği daha önceden yerleştirmiş ve şimdi bu


sayfaya dönmek istiyorsanız eğer [USB MEMORY]
BK-5 OR’nin menüsüne dönmek için [EXIT] buto- butonuna basın.
nunu basılı tutun. Takılı olan USB belleğin içeriği
gösterilmekte iken [MENU] butonuna bastığınızda
2. Silmek istediğiniz dosya veya klasörü seçmek
için [CURSOR-VALUE] tekerini çevirin.
“Yeniden Adlandır” (Rename), “Sil” (Delete) veya

39
Roland BK­‑5 OR
BK-5 OR’yi USB oynatıcı olarak kullanma

3. [MENU] butonuna basın.


Şarkı, ritim veya resimleri bulmak
için “Arama” işlevinin kullanımı
BK-5 OR, ihtiyacınız olan dosyalar için takılı olan USB
depolama aygıtında arama yapmanıza olanak veren
bir “Arama” (Search) işlevi sunar. Bu işlev BK-5 OR
bir şarkı veya ritim çalmakta iken dahi kullanılabilir,
böylece dinleyicilerinizi bekletmeden bir sonraki şarkıyı
veya görseli hazırlamanıza olanak sunar.

NOT 1. BK-5 OR’ye opsiyonel bir USB bellek bağlayın.


Boş bir klasör seçili ilen [MENU]’ye basarsanız herhangi Bir iki saniye içerisinde ekran takılı olan USB
bir değişiklik yapamayacağınız için size durumu bildiren depolama aygıtının içeriğini gösterecektir.
“Seçili öğe yok” (No item selected) iletisi ekrana gelir.

4. “Sil”i (Delete) seçmek için [CURSOR-VALUE]


tekerini kullanın.

2. Dosyanın yer aldığı klasörün nerede olduğunu


biliyorsanız [CURSOR-VALUE] tekerini çevirerek
ve ardından [ENTER/SELECT] butonu ile seçin.
5. [ENTER/SELECT] butonuna basın Konumu konusunda emin değilseniz eğer “Bulma”
Ekran şu şekilde değişecektir: işlevinin sadece bir klasör içine bakmasının önüne
geçmek için bir klasör seçmeyin.
3. [MENU] butonuna basın.

Yukarıda adım (2)’de bir klasör seçtiyseniz, ekranda


ayrıca bir uyarı çıkar: “Bu klasör içerisinde dosyalar
olabilir. Silmek istiyor musunuz?”
Ekran şu şekilde değişecektir:
6. “EVET” (sil) veya “HAYIR” (silme) şeklinde seçim
yapmak için için [CURSOR-VALUE] tekerini
çevirin.
7. Seçiminizi onaylamak için [ENTER/SELECT]
butonuna basın.

NOT
Boş bir klasör seçili ilen [MENU]’ye basarsanız herhangi
bir değişiklik yapamayacağınız için size durumu bildiren
“Seçili öğe yok” (No item selected) iletisi ekrana gelir.

4. “Ara”yı (Search) seçmek için [CURSOR-VALUE]


tekerini kullanın.

40
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
USB bellek için “Tüm Şarkıları Çal” parametresini etkinleştirme

5. [ENTER/SELECT] butonuna basın. BK-5 OR girmiş olduğunuz karakter dizisi ile


Ekran şu şekilde değişecektir: uyuşan isimlere sahip dosyalar için USB depolama
aygıtını arar ve sonuçları görüntüler. Başlık çubuğu
seçili dosyaların bulunduğu klasörün dizin yolunu
gösterir.

İlk karakter konumu halihazırda seçilidir (“A”).


6. Farklı bir karakter seçmek için TONE butonlarını
kullanın.
NOT
7. Değiştirmek istediğiniz bir sonraki karakteri “Ara” işlevi tek sefer 100 adet dosyayı arayıp
seçmek için [CURSOR-VALUE] tekerini çevirin, görüntüleyebilir.
ardından tekrar TONE butonlarını kullanın. 10. Çalmak istediğiniz şarkı veya ritmi seçmek için
[CURSOR-VALUE] tekerini çevirin, ardından
seçiminizi onaylamak için [ENTER/SELECT]
butonuna basın.
11. Listeyi kapatmak için [EXIT] butonuna basın.
12. Seçili şarkı veya ritmi çalmaya başlatmak için
[START/STOP] butonuna basın.

Büyük-küçük harflerin yanı sıra sayıları seçmek için


[NUMERIC] butonuna basabilirsiniz. Seçili karakteri
silmek için [LWR] butonu kullanılabilir. [UP2]
butonu bir karakter girmenize imkan verir.
8. Aradığınız karakter dizisini tamamlamak için
(6)~(7) basamakları tekrarlayın.
9. Aramaya başlamak için [ENTER/SELECT]
butonuna basın.
USB bellek için “Tüm Şarkıları Çal”
parametresini etkinleştirme
“Tüm Şarkıları Çal” (Play All Songs) parametresi takılı
olan USB bellek üzerindeki tüm audio şarkıları (WAV ve
mp3) veya SMF şarkıları kayıttan yürütmenize imkan
sunar.

1. BK-5 OR’ye opsiyonel bir USB bellek bağlayın.


Bir iki saniye içerisinde ekran USB belleğin içeriğini
NOT gösterir.
“Arama” işlevini kullanmak istemediğinize karar verirse-
niz [ENTER/SELECT] yerine [EXIT] butonuna basın.

USB belleği daha önceden yerleştirmiş ve şimdi bu


sayfaya dönmek istiyorsanız eğer [USB MEMORY]
butonuna basın.

41
Roland BK­‑5 OR
BK-5 OR’yi USB oynatıcı olarak kullanma

2. Dinlemek istediğiniz ses dosyalarını bulunduran 8. Ardışık çalmayı durdurmak için [ ıı ] butonuna
klasörü seçmek için [CURSOR-VALUE] tekerini basın.
çevirin.
3. Klasörü açmak için [ENTER/SELECT] butonuna “Tüm Şarkıları Çal” işlevini devre dışı bırakma
basın. Daha fazla ihtiyacınız olmaması durumunda “Tüm
4. Yürütmenin başlamasını istediğini ses dosyasını Şarkıları Çal” işlevinin devre dışı bırakılması gerekir.
seçmek için [CURSOR-VALUE] tekerini çevirin. Bunun için, aşağıdakileri yapınız:

5. Seçiminizi onaylamak için [ENTER/SELECT] 1. Eğer ekran mevcut olarak bağlı olan USB
butonuna basın. belleğin içindekileri göstermiyorsa [USB
MEMORY] butonuna basın.
6. Çalma işlevini seçili şarkı ile sonrasında gelenler
için etkinleştirmek üzere [USB MEMORY] 2. simgesini simgesine geri almak
butonuna basın. için [USB MEMORY] butonuna (tekrar) basın.
[®/π] butonuna basmak şimdi sadece seçili olan
şarkının çalmaya başlamasını sağlayacaktır.

Loop işlevi (MARK A/B)


Loop işlevi, bir şarkının nakaratı gibi, birkaç defa tekrar
edilecek bir pasajı belirtmek için kullanılabilir. Bu işlev
hem audio hem de SMF şarkılar için mevcuttur. Ayrıca
zor şarkı pasajları üzerinde pratik yapmak için de
NOT
kullanabilirsiniz.
Seçili klasörde bulunan .STL ve .JPG dosyaları çalma baş-
ladığında görmezden gelinecektir (bkz. aşağıda).
Loop pozisyonlarının ayarlanması ve kullanımı
Ekrandaki sayfanın sol alt köşesindeki simge şu
şekilde değişecektir: 1. Çalmak istediğiniz şarkıyı seçin.
2. Çalmaya başlatmak için [START/STOP] butonuna
basın.

7. Tüm audio şarkıları çalmaya başlamak için [ ►/ıı ]


butonuna basın.
NOT: 3. BK-5 OR loop’a (döngü) almak istediğiniz
Tüm şarkıların çalınması yürütülmekte iken pasajın başlangıcına geldiğinde VARYASYON [3]
USB bellek içerisinde gezinebilirsiniz (mesela butonuna basın.
içindekileri görmek için). “Tüm şarkıları çal”
işlevi yukarıda aşama (2) ile seçtiğiniz klasörün
şarkılarını çalmaya devam eder.
Gezinirken başka bir dosya seçerseniz ([ENTER/
SELECT]’e basarak), “Tüm Şarkıları Çal” işlevi durur
ve aşağıdaki ileti görünür:

Pozisyonun ayarlandığını belirtmek üzere


VARYASYON [3] butonu yanıp söner.

42
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
Loop işlevi (MARK A/B)

4. Loop’a alınacak (döngü) pasajın sonuna gelene


kadar bekleyin, ardından VARYASYON [4]
butonuna basın.

VARYASYON [4] butonu yanar, bu esnada


VARYASYON [3] yanıp sönmeye devam
eder. Loop’un başlama ve bitiş pozisyonları
belirlenmiştir ve artık kullanılabilir.
İşte şimdiye kadar neyi ayarlamış olduğunuz (bu
sadece bir örnektir):
Yanıp Söne Yanar

5. Loop’u etkinleştirmek için VARYASYON [3]


butonuna (yanmakta
: olan) basın. :
Yukarıda seçilmiş olan pasaj şimdi tekrar tekrar
çalınacaktır.
Yanar

: :

6. Loop’u yürütülmesini devre dışı bırakmak için


VARYASYON [3] butonuna (yanıp söner) tekrar
basın.
7. Bu loop pozisyonlarını silmez. Şarkı tekrar
olağan hali ile çalınmaya devam eder (yani
sonuna kadar) Loop başlangıç pozisyonuna
dönmek ve loop’u etkinleştirmek için
VARYASYON [3] butonuna (yanmakta olan) bir
daha basın.
NOT
Başka bir şarkı çalmaya başladığınızda veya BK-5 OR’yi
kapattığınızda işaret pozisyonları silinir.

8. Birinci ve ikinci işaret pozisyonlarını silmek için


VARYASYON [4] butonuna basın.
VARYASYON [3] ve [4] butonlarının ışığı söner ve
loop ayarlarınız silinir.

43
Roland BK­‑5 OR
Diğer önemli işlevler

10. Diğer önemli işlevler


Bu kısım düzenli olarak ihtiyaç duyabileceğiniz diğer önemli işlevleri sunar.

Tonalite değiştirme Oktav değiştirme


Bu işlev size BK-5 OR’nin perdesini yarım tonluk eşikler Bu işlev size gerçek zamanlı parçaları (UP1, UP2, LWR)
ile transpoze etme imkanı sunar. Bu transpozisyon oktav eşikleri ile yukarı veya aşağı transpoze etme
mod ayarına bağlı olarak tüm kısımlara veya sadece imkanı sunar.
belirli bir besteye uygulanır.
1. Gerekiyorsa, ana sayfaya dönmek için [EXIT]
NOT butonuna basın.
Gerçek zamanlı parçaları transpoze etmeyi seçerseniz,
çalınan ritim de aynı zamanda transpoze olur.

1. [KEY] butonuna basın.

Ekran üç gerçek zamanlı parçanın hepsi için


geçerli oktav ayarını (“OCT”) gösterir.
2. Ayarını değiştirmek istediğiniz gerçek zamanlı
Ekran şu şekilde değişecektir: parçanın “OCT” parametresini seçmek için
[CURSOR-VALUE] tekerini kullanın.
3. [ENTER/SELECT] butonuna basın.
Seçili “OCT” alanı siyah arka plan üzerinde
gösterilir.
4. Arzu edilen ayarı seçmek için [CURSOR-VALUE]
tekerini çevirin.

“Oktav” (Octave) ayarı


Geçerli “KEY” ayarı (transpozisyon aralığı)
görüntülenir ve halihazırda seçilidir. –4~0~+4

NOT
[KEY] butonunu basılı tutmak “Tonalite” (Key) ayarını 5. [ENTER/SELECT] butonuna tekrar basın.
kilitler. “OCT” alan artık seçili değildir ve de [CURSOR-
VALUE] tekeri diğer alanları seçmek için
2. Arzu edilen “Tonalite” ayarını seçmek için kullanılabilir.
[CURSOR-VALUE] tekerini çevirin.
NOT
“Tonalite” ayarı
Oktav ayarını aynı zamanda [MENU]
–6~0~+5 (yarı tonlu birimler) butonu→“Performans Düzenleme” (Performance
Edit)→Ton Parçası İzleme” (Tone Part View)→”Oktav Kay-
“Tonalite” ayarı “0”dan farklı ise [KEY] gösterge ışığı ması” (Octave Shift) kullanılarak da değiştirebilirsiniz
yanar. (sayfa 62).
Birkaç saniye sonra “KEY” açılır penceresi kapanır.
Hemen kapatmak için [EXIT] butonuna basın.
NOT
“Mod” ayarını da değiştirmeniz gerekiyorsa, bkz. s. 66.

44
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
“Kanal Kısma” ve “Orta İptal” kullanımı

2. [TRACK MUTE] (CENTER CANCEL) butonunu


“Kanal Kısma” ve “Orta İptal” basılı tutun.
kullanımı Bu işlev aynı zamanda [MENU] butonu→“Genel”
Bu özelliği ritimlerin kanallarını veya seçili Standart (Global)→“Ritim/SMF Kanal Kısma” (Rhythm/SMF
MIDI dosyasının (SMF) melodi parçasını kısmak Track Mute) kullanılarak da seçilebilir.
için kullanabilirsiniz. Bir WAV veya mp3 ses dosyası Dosya türüne bağlı olarak, ekran ya şu şekilde...
seçtikten sonra stereo imajın ortasındaki (“Orta
İptal”(Center Cancel)) vokal parçasının sesini
azaltabilirsiniz. Kısma işlevinin davranışı seçili dosya
türüne bağlı olarak değişir.

1. Bir şarkı (SMF veya audio) veya ritim seçin.


2. Çalmaya başlatmak için [START/STOP] butonuna
basın.
3. [TRACK MUTE] (CENTER CANCEL) butonuna ya da şu şekilde değişecektir:
basın (ışığı yanar).

Çalmaya başladığınız zaman aktif parçaların


seviye göstergelerini temsil eden hareketli çubuk
“Kanal Kısma” veya “Orta İptal” işlevi açık hale
grafikler ile gösterildiğini fark edeceksiniz. Kısılmış
gelecektir. Bu seçtiğiniz dosya türüne bağlıdır:
parçaların çubuk grafikleri hareket etmez.
Dosya Türü İşlev Açıklama
Ritim Kanal Kısma Belirtilen ritim kanal/kanal-
3. İmleci kısmak istediğiniz kanala götürmek için
larının sesi kısılır (Varsayı- [CURSOR-VALUE] tekerini çevirin.
lan: AC1~AC6).
4. İlgili parametreyi işaretlemek için [ENTER/
SMF Kanal Kısma Belirtilen Standart MIDI SELECT] butonuna basın.
dosyası kanalının sesi kısılır
(Varsayılan: kanal 4). 5. Tekeri çevirip ayarı değiştirin ve ayarınızı
Audio (mp3, Orta İptal Ortadaki sesler (sesin melo- onaylamak için [ENTER/SELECT] butonuna basın:
Wav) dik kısmı) azaltılır. Olasılıklar şunlardır:
Ekran belirtisi
NOT <belirti yok> İlişkili olan kanal çalınmakta
Bazı audio şarkılar için vokal sesi tamamen
M İlişkili olan kanal artık çalınma-
giderilemeyebilir.
makta (kısık).
4. [TRACK MUTE] (CENTER CANCEL) butonuna
tekrar basarak gösterge ışığını söndürün. 6. Çaldığınız herhangi bir ritim veya SMF dosyası
Bu “Kanal Kısma” veya “Orta İptal” işlevini geri için kısılması gereken kanal/kanallar için
kapatacaktır. tercihinizi saklamak istiyorsanız, bkz. “Genel
Kaydet”, s. 74.
Ritimler veya SMF şarkıları için kısılacak 7. Ayarlarınızı kaydetme ihtiyacınız yoksa ana
kanalların seçimi sayfaya dönmek için [EXIT] butonuna basılı
Aşağıda verilmiş olan prosedür, [TRACK MUTE] tutun.
butonuna bastığınızda seçili Standart MIDI Dosyası-
nın kısılması gereken kanalını belirlemenize imkan
sunar.
NOT
Bu işlev audio dosyalar için mevcut değildir.

1. Bir ritim veya SMF şarkısı seçin.

45
Roland BK­‑5 OR
Diğer önemli işlevler

NOT
‘Akıllı Melodi’ işlevini kullanma Kullanmak istediğiniz gerçek zamanlı parçaları nasıl
Aranjör Üst1 parçası ile (UP1) çaldığını notlara bir seçeceğini görmek için bkz. sayfa 25.
karşı melodi (kontra melodi) ekleyebilir. Bu otomatik
NOT
armoniler akor tanımlama alanında çaldığını akorları
LWR parçası için bir “Tutma” işlevi etkinleştirebilirsiniz.
temel alır.
Bkz. “Alt Tutma” s. 65.
Karşı melodi AKILLI MELODİ (MELODY INTELL) kısmı
tarafından çalınır. Arasında seçim yapılabileceğiniz 2. [SPLIT] butonuna tekrar basın.
18 adet armoni vardır. BK-5 OR Bölünmüş moddan çıkar, [SPLIT] gösterge
ışığı söner ve akor tanımlama (bkz. “Tür”, s. 66)
1. [MELODY INTELL] butonuna basarak yanmasını “Pianist2”ye ayarlanır.
sağlayın.

Gerçek zamanlı parçaların ses


seviyesini ayarlama
BK-5, Üst1, Üst2 ve Alt parçalarının ses dengesini
değiştirmek için kolay bir yol sunar.

1. “Parça Ses Seviyesi” (Part Volume) sayfasını


Bu çaldığınız notalara armoni ekler. açmak için aynı anda [LWR] ve [UP2] butonlarına
2. Karşı melodiyi kapatmak için tekrar [MELODY basın.
INTELL] butonuna basın (ışığı sönecektir).
NOT
“Akıllı Melodi” ayarlarını değiştirebileceğiniz pencereyi
açmak için [MELODY INTEL] butonunu basılı tutun (bkz.
s. 68).

Bölme modunun kullanımı


Bölünmüş modda BK-5 OR’nin klavyesi bölünme Seçtiğiniz (ana sayfada) en son parçanın “Ses
noktasının solunda çalınan notaları Aranjör parçalara Seviyesi” (Volume) değeri halihazırda siyah arka
iletir. Bölünme noktasının sağındaki notalar ise gerçek plan üzerinde gösterilir.
zamanlı parçalar tarafından çalınır..
NOT
Çoğu durumda, bölünme noktasının varsayılan ayarı 60
(C4) numaralı notadır. Bölünme noktasını farklı bir nota
olacak şekilde değiştirebilirsiniz (bkz. “Bölünme Noktası”,
s. 65).

1. [SPLIT] butonuna basın (ışığı yanacaktır).

2. O parçayı arzu edilen ses seviyesine (0~127)


getirmek için [CURSOR-VALUE] tekerini çevirin.
3. “UP2 Ses Seviyesi” (UP2 Volume) değerini
seçmek için [UP2] butonuna basın.
Buna tekrar basmak “UP1 Ses Seviyesi” değerini
seçecektir.

BK-5 OR artık Bölünmüş moddadır: bölünme 4. Üstteki (2) adımını tekrarlayın.


noktasının altındaki nota numaraları (bkz. “Bölme” 5. “LWR Ses Seviyesi” (LWR Volume) değerini
s. 59) gerçek zamanda ritim yürütmesini transpoze seçmek için [LWR] butonuna basın.
etmek için ve LWR parçasını (aktif ise) çalmak için
kullanılır. Bölünme noktasının üstündeki nota 6. Üstteki (2) adımını tekrarlayın.
numaraları UP1 ve/veya UP2 parçasını kullanarak
melodi çalmak için kullanılabilir.
Bölünmüş modda “Tür” (Type) parametresi (bkz. s.
66) otomatik olarak “Akıllı” olarak belirlenir.

46
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
Gerçek zamanlı parçaların ses seviyesini ayarlama

NOT
Arzu edilen ses seviyesi değerini [ENTER/SELECT]
butonuna basarak, [CURSOR-VALUE] tekerini çevire-
rek ve tekrar [ENTER/SELECT] butonuna basarak da
seçebilirsiniz.

7. Ana sayfaya dönmek için [EXIT] butonuna basın.

47
Roland BK­‑5 OR
Performans Listeleri

11. Performans Listeleri

Performans/Müzik Asistanı/ Ekran şimdi USB bellek üzerinde bulduğu tüm


Performans Listelerini gösterecektir. (Dahili “Müzik
Fabrika Şarkıları bilgileri Asistanı” ve “Fabrika Şarkıları” listeleri daima en üst
“Performans Listesi” (Performance List), 999 adete satırlarda gösterilir.)
kadar Performans hafızası içeren bir listedir. Her bir
Performans hafızası içerisinde arzu edilen ritim veya
şarkıya ve o ritim veya şarkı ile birlikte yüklenmesini
istediğiniz tüm ayarlara yönelik bir referans bulunur
(bkz. “Performans Düzenleme parametreleri”, s. 59),
buna INTRO/ENDING durumu, seçili VARIATION vb.
dahildir.
Sizin oluşturduğunuz Performans hafızaları seçili
“Performans Listesi”ne kaydedilir. Bu da size düğün-
NOT
ler için bir Performans hafızası seti, şirket etkinlikleri
için bir başka, kutlamalar vb. için de üçüncü bir tane Halihazırda yüklemiş olduğunuz bir Performans Listesi
varsa, içindeki Performans hafızaları derhal ekrana gelir.
kaydetmenize imkan sunar. Performans listeleri
USB bellekten farklı bir Performans Listesi yüklemek için
daima USB bellekte kalır. PERFORMANS [LIST] butonuna tekrar basın ve aşağıdan
Tek bir şarkı için birkaç tane Performans hafızası adım (4) ile devam edin.
programlamak pek tabi ki de mümkündür. Bir Per- Alt taraftaki “LIST” simgesi, Performans Listesi
formans hafızasını seçme, bir yandan çalarken BK-5 dosyaları (bkz. yukarıdaki görsel) ve mevcut olarak
OR’nin işlevlerinden birisini bulup, ayarları düzen- seçilmiş listenin içeriği (bkz. aşağıdaki görsel)
lemekten vb. çok daha hızlıdır. Şarkının ilk kısmı arasında geçiş yapmak için [LIST] butonuna
için bir Performans hafızası programlayıp, geçiş için basabileceğiniz anlamına gelir.
başka bir tane ve kapanış kısmı için da başka bir
tane programlayabilirsiniz. Bu şekilde, örnek olarak
muhtelif prosesörlerin efekt ayarları ile “oynama”
imkanınız olur.
NOT
BK-5 OR bir tanesi “Müzik Asistanı” (Music Assistant) diğer
bir ikincisi de “Fabrika Şarkıları” (Factory Songs) adında
5 SMF dosyası içeren iki Performans Listesi ile gelir. Bu
listeler silinemez ya da düzenlenemez.
NOT
Eğer USB bellekte herhangi bir Performans Listesi
Performans/“Müzik Asistanı”/ dosyası yoksa ya da bellek (düzgün bir şekilde) takılı
“Fabrika Şarkıları” Listesi yükleme değilse, BK-5 OR yalnızca “Müzik Asistanı” ve “Fabrika
Şarkıları” listesini gösterecektir.
1. BK-5 OR’yi açın.
4. Kullanmak istediğiniz Performans Listesini
Bkz. sayfa 21. seçmek için [CURSOR-VALUE] tekerini çevirin.
2. BK-5 OR’ye opsiyonel bir USB bellek bağlayın. 5. Seçiminizi onaylamak için [ENTER/SELECT]
“Müzik Asistanı” veya “Fabrika Şarkıları” listesini butonuna basın.
kullanmak istiyorsanız bu adıma gerek yoktur, (Biz verdiğimiz örnekte “Müzik Asistanı” listesini
çünkü bu listeler BK5 OR’nin dahili belleğinde seçtik) Ekran şu şekilde değişecektir:
durur.
Şimdi bir Performans hafızası seçebilirsiniz (bkz.
3. PERFORMANS [LIST] butonuna basın. aşağıda).

48
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
Performans/“Müzik Asistanı”/ “Fabrika Şarkıları” hafızasını geri yükleme

Başka bir Performans Listesi yüklemeniz 3. Ana sayfaya dönmeniz gerekiyorsa [EXIT]
gerektiğinde PERFORMANS [LIST] butonuna tekrar butonuna basın.
basın. Hafızaları listeleyen sayfaya dönmek için tekrardan
PERFORMANS [LIST]’e basın.

Performans/“Müzik Asistanı”/
“Fabrika Şarkıları” hafızasını geri Performans hafızalarını hızlıca
yükleme bulma
En son yüklediğiniz listeden (bkz. s. 48) Performans / Performans hafızaları ayrıca BK-5 OR’nin “Sayısal”
“Müzik Asistanı” / “Fabrika Şarkıları” hafızasını nasıl işlevi kullanılarak da yüklenebilir. Detaylar için s. 26
seçeceğiniz burada gösterilmektedir. üzerindeki Tonlar, Ritimler ve Performansları seçmek
için “Sayısal” işlevinin kullanılmasına bakınız.
1. Eğer ekranda henüz Performans / “Müzik
Asistanı” / “Fabrika Şarkıları” hafızalarından
oluşan bir liste göstermiyorsa PERFORMANS Ayarlarınızı bir Performans olarak kaydetme
[LIST] butonuna basın. 1. Bir ritim veya şarkı seçin.
2. Bu ritim veya şarkı için kullanmak istediğiniz tüm
ayarları seçin.
Örneğin, arzu edilen Tonları gerçek zamanlı
parçalara atayabilir, [INTRO] butonuna
basabilir, “Performans Düzenleme” ayarlarını
değiştirebilirsiniz.
3. “Performans Oluştur” (Write Performans)
Bu örnekte “Müzik Asistanı” Listesi yükledik. sayfasına gitmek için [WRITE] butonuna basın.
2. Ayarlarını kullanmak istediğiniz hafızayı seçmek
için [CURSOR-VALUE] tekerini çevirin, ardından
seçiminizi onaylamak için [ENTER/SELECT]
butonuna basın.

[WRITE] göstergesi yanıp söner ve ekran şu şekilde


değişecektir:

PERFORMANS [LIST] butonu ışığı yanarak BK-5


OR’nin artık seçili Performans hafızasının ayarlarını
kullandığını belirtir. Hafızanın adı siyah arka plan
üzerinde belirir.

Varsayılan olarak, BK-5 OR seçilen ritim, şarkı veya


kaydetmek üzere olduğunuz Performans ayarlarına
en son yüklediğiniz Performansın adını tahsis eder.
Bu ismi kabul ediyorsanız, aşağıdan adım (7) ile
devam edin.
4. Arzu edilen pozisyonu seçmek için [CURSOR-
Seçili hafıza aynı zamanda normal yollardan VALUE] tekerini çevirin.
([START/STOP] buton, [SYNC START] vb.)
başlatabilinecek bir ritim veya şarkıyı refere eder. 5. Arzu edilen karakterleri seçmek için TONE
butonlarını kullanın.
O ritim veya şarkının çalınması esnasında bile yeni
bir Performans/ “Müzik Asistanı” / “Fabrika Şarkıları”
hafızası seçebilirsiniz.

49
Roland BK­‑5 OR
Performans Listeleri

6. Kalan karakterleri girmek için (5) ve (6) adımları İşlev Açıklama


tekrar edin.
Yeniden Adlandır* Seçili Performans Listesini yeni-
NOT den adlandırmanıza olanak
Büyük-küçük harflerin yanı sıra sayıları seçmek için verir.
[NUMERIC] butonuna basabilirsiniz. Seçili karakteri sil- Sil* Seçili Performans Listesini siler.
mek için [LWR] butonu kullanılabilir. [UP2] butonu bir
karakter girmenize imkan verir. Yeni Liste Yarat Yeni bir (boş) Performans Lis-
tesi oluşturmanıza olanak verir.
7. Ayarlarını kaydetmek, böylece de yeni bir
Performans hafızası oluşturmak için [WRITE] [*] Eğer yukarıda adım (3) için “Müzik Asistanı”
butonuna basın. veya “Fabrika Şarkıları” listesini seçtiyseniz
Bu hafıza mevcut olarak seçili bulunan Performans kullanılamaz.
Listesinin sonuna eklenir (bkz. “Performans/“Müzik 5. Arzu edilen seçeneği seçmek için tekeri çevirin,
Asistanı”/“Fabrika Şarkıları” Listesi yükleme”, s. 48). ardından [ENTER/SELECT] butonuna basın.
NOT
BK-5 OR’yi açtığınızdan beri herhangi bir Performans “Yeniden Adlandır” seçilirse
Listesi yüklemediyseniz yeni bir Performans Listesi oluş-
Ekran aşağıdaki gibi değişecektir:
turulur ve sizin Performans hafızanın ilk girdisi olur.

Diğer Performance Listesi işlevleri


1. BK-5 OR’ye üzerinde en az bir adet Performans
Listesi olan bir USB bellek takın.

Bu sayfa seçili Performans Listesinin adını


değiştirmenize olanak verir.
1. Arzu edilen karakter pozisyonunu seçmek için
[CURSOR-VALUE] tekerini çevirin.
Büyük-küçük harflerin yanı sıra sayıları seçmek için
[NUMERIC] butonuna basabilirsiniz. Seçili karakteri
2. PERFORMANCE [LIST] butonuna basın. silmek için [LWR] butonu kullanılabilir. [UP2]
Ekran şimdi USB bellek üzerinde bulduğu tüm butonu bir karakter girmenize imkan verir.
Performans Listelerini gösterecektir.
2. Arzu edilen karakterleri seçmek için TONE
3. Performance List arasından istediğinizi seçmek butonlarını kullanın.
için tekerleği döndürün.
3. Yukarıda verilmiş (1) ve (2) adımları tekrar
4. [MENU] butonuna basın. ederek adı yazın.
4. Performans Listesini yeni adı ile kaydetmek için
[WRITE] butonuna basın.
Ekran kısa süreli bir ileti ile işlemi teyit eder ve
de USB belleğinizdeki tüm Performans Listesi
dosyalarının olduğu sayfaya geri döner.

Eğer USB bellekte halihazırda girdiğiniz ismi


Ekran şimdi aşağıdaki seçeneklerin olduğu bir taşıyan bir dosya varsa ekranda çıkan uyarı diğer
sayfaya dönüşecektir: Performans Listesi dosyasının üzerine yazılmasını
kabul edip etmediğinizi sorar.
Bu durumda diğer Performans Listesi dosyasını
adını değiştirmiş olduğunuz dosya ile değiştirmek
için “EVET”i (YES) seçin. (İsmi değiştirebileceğiniz
sayfaya dönmek için “HAYIR”ı (NO) seçin.) Ardından
[ENTER/SELECT] butonuna basın.

50
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
Performans hafızalarını düzenleme

“Sil” seçilirse Bu durumda diğer Performans Listesi dosyasını


oluşturduğunu dosya ile değiştirmek için “EVET”i
Ekran şu şekilde değişecektir: (YES) seçin. (İsmi değiştirebileceğiniz sayfaya
dönmek için “HAYIR”ı (NO) seçin.) Ardından
[ENTER/SELECT] butonuna basın.
Ekran Performans Listelerinin görüntülendiği
sayfaya geri döner ve yeni oluşturulan liste siyah
arka plan üzerinde belirir.
NOT
Yeni Performans Listesi dosyası USB bellek üzerindeki
“My Performances” (Performanslarım) klasörü içerisine
Bu sayfa size seçili Performans Listesini silmenize kaydedilir. Eğer böyle bir klasör bulunmuyorsa otoma-
olanak verir. tik olarak oluşturulacaktır.

1. “EVET”i (YES) seçmek için [CURSOR-VALUE]


tekerini çevirin, ardından Performans Listesini Performans hafızalarını
silmek için [ENTER/SELECT] butonuna basın.
Performans Listesini silmek istemiyorsanız şayet, düzenleme
“HAYIR”ı (NO) seçin. Ekran seçili olan Listeye ait bütün Performans hafı-
Ekran kısa süreli bir ileti ile Performans Listesinin zalarını gösterdiği zaman hafızaları düzenlemek için
silindiğini teyit eder ve de USB belleğinizdeki tüm [MENU] butonuna basabilirsiniz. Bu “Düzenleme”
Performans Listesi dosyalarının olduğu sayfaya (Edit) seçeneği size şunları yapma olanağı verir:
geri döner

“Yeni Liste Yap” seçilirse


Ekran şu şekilde değişecektir:

İşlem Açıklama
Performansı Sil Seçili Performans hafızasını
aktif listeden siler.
Performansı Taşı Seçili Performans Listesinde
hafızaların göründüğü sırayı
Bu sayfa size yeni bir Performans Listesi oluşturma
değiştirmenize imkan verir.
olanağı sunar, yeni listenin adı BK-5 OR tarafından
otomatik olarak verilir. Bu ismi kabul ediyorsanız, Performans Listesini Düzenlenmiş listeyi kaydetme-
aşağıdan adım (4) ile devam edin. Aksi halde... Kaydet nize imkan verir.

1. Arzu edilen karakteri seçmek için [CURSOR-


VALUE] tekerini çevirin, ardından TONE
butonlarını kullanın.
Büyük-küçük harflerin yanı sıra sayıları seçmek için
[NUMERIC] butonuna basabilirsiniz. Seçili karakteri
silmek için [LWR] butonu kullanılabilir. [UP2]
butonu bir karakter girmenize imkan verir.
2. Değiştirmek istediğiniz bir sonraki karakteri
seçmek için [CURSOR-VALUE] tekerini çevirin,
ardından tekrar TONE butonlarını kullanın.
3. Yukarıda verilmiş (1) ve (2) adımları tekrar
ederek adı yazın.
4. Yeni Performans Listesini oluşturmak için
[WRITE] butonuna basın, içi henüz boş olacaktır.
Eğer USB bellekte halihazırda girdiğiniz ismi
taşıyan bir dosya varsa ekranda çıkan uyarı diğer
Performans Listesi dosyasının üzerine yazılmasını
kabul edip etmediğinizi sorar.

51
Roland BK­‑5 OR
Performans Listeleri

Performans silme Performans Listesini kaydetmediyseniz, BK-5 OR


değişiklikleri saklamak için kaydetmeniz gerektiği
1. Listeden çıkartmak istediğiniz Performans uyarısını yapar.
hafızasını seçin.
2. [MENU] butonuna basın.

9. Değişiklikleri USB belleğe kaydetmek için


“EVET”i (YES) seçmek üzere tekeri çevirin (ya da
önceki halini tutmak istiyorsanız “HAYIR” (NO)).
3. Gerekiyorsa “Performansı Sil”i (Delete
Performance) seçmek için [CURSOR-VALUE] 10. Seçiminizi onaylamak için [ENTER/SELECT]
tekerini çevirin, ardından [ENTER/SELECT] butonuna basın.
butonuna basın.
Ekran şu şekilde değişecektir: n Performansı Taşıma
1. Liste içerisinde başka bir yere taşımak istediğiniz
Performans hafızasını seçmek için [CURSOR-
VALUE] tekerini çevirin.
2. [MENU] butonuna basın.
 

4. Performans hafızasını silmek için “EVET”i (YES)


seçmek üzere tekeri çevirin (ya da silmek
istemiyorsanız “HAYIR” (NO)).
5. Seçiminizi onaylamak için [ENTER/SELECT]
butonuna basın.
Ekran kısa süreli bir ileti ile Performans hafızasının 3. “Performansı Taşı”yı (Move Performance)
silindiğini teyit eder. seçmek için [CURSOR-VALUE] tekerini çevirin,
ardından [ENTER/SELECT] butonuna basın.
Dilerseniz şimdi silmek istediğiniz başka bir
Performans hafızası seçebilir, [MENU] butonuna Ekran şu şekilde değişecektir:
basarak onaylayabilir ve adım (3)’ten itibaren
tekrar edebilirsiniz.
Değiştirilmiş Performans Listesini kaydetmek için
adım (6) ile devam edin. Kaydetmek istemiyorsanız
(8)’e geçin

Düzenlenen Performans Listesini kaydetme


6. [MENU] butonuna basın.
4. Seçili Performans hafızasını istenen yere taşımak
7. “Performans Listesini Kaydet”i (Save için tekeri çevirin, ardından [ENTER/SELECT]
Performance List) seçmek için [CURSOR-VALUE] butonuna basın.
tekerini çevirin, ardından [ENTER/SELECT] Şimdi taşımak istediğiniz başka bir Performans
butonuna basın. hafızası seçebilir, [MENU] butonuna basarak
Verilerin silindiğini teyit eden bir ileti çıkacaktır. onaylayabilir ve adım (3)’ten itibaren tekrar
edebilirsiniz.
8. [EXIT] butonuna basın. Düzenlenen listeyi kaydetmek istiyorsanız bkz.
“Düzenlenen Performans Listesini kaydetme”.

52
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
Fotoğrafları otomatik olarak görüntüleme

12. Müziğe resim ekleme


BK-5 OR’ye harici bir ekran veya televizyon bağlayabilir ve bunu slayt gösterisi, notasyon veya BK-5 OR’ye bağlı başka bir
aygıttan video görüntüsü izlemek için kullanabilirsiniz

NOT
Fotoğrafları otomatik olarak Şarkıyı durdurmak için [SYNC START] [■]
görüntüleme butonuna bastığınızda slayt gösterisi de durur.
BK-5 OR fotoğrafları arka arkaya görüntüleyebilir. Başka bir “VIMA TUNES” şarkısı yüklediğinizde
Fotoğrafların otomatik olarak değişmesini önceki slayt gösterisi durur ve ekran yeni şarkı için
sağlayabilirsiniz, tıpkı bir film izler gibi. Buna ilaveten, olan ilk resmi gösterir.
bir resim seçip bunu harici ekranda arka plan olarak
kullanabilirsiniz.
Kendi resimlerinizle slayt gösterisi izleme
Bir USB depolama aygıtından şarkı dinlerken slayt
VIMA TUNES slayt gösterisi izleme gösterisi izleyebilirsiniz.
Opsiyonel “VIMA TUNES” CD-ROM’undan (VIMA NOT
serisi için üretilmiş) bir şarkı dinlerken slayt Slayt gösterisinin başlaması için arzu edilen resimleri
gösterisi izleyebilirsiniz. bulunduran klasörün seçtiğiniz şarkı dosyası ile aynı
“VIMA TUNES” CD-ROM’ları üzerindeki şarkılarda isme sahip olması gereklidir. Ayrıca klasör USB belleğin
her bir şarkıya uygun olan slayt gösterileri bulunur, dosya sıra düzeni dahilinde aynı seviyede olmalıdır.
bu da kendi fotoğraflarını koymak zorunda
olmadan slayt gösterisinden faydalanabilmenizi
1. Kullanmak istediğiniz resimleri hazırlamak için
bilgisayar üzerinde bir görsel programı kullanın.
kolaylaştırır.
Boyut Tavsiye edilen: 512 x 384 veya 1024 x
1. BK-5 OR’ye harici bir ekran bağlayın (bkz. s. 19). 768 piksel.
(4096 x 3072 piksel ve altı ile 4MB veya
2. BK-S OR’nin USB BELLEK bağlantı noktasına daha küçük görseller desteklenir).
opsiyonel bir CD oynatıcı bağlayın. Not: Tavsiye edilen boyuttan daha büyük
3. Arzu edilen “VIMA TUNES” CD’sini CD sürücüsüne görseller kullanırsanız görseller arası
geçişler daha uzun olabilir.
yerleştirin.
Biçim JPEG biçimi (.JPG)
NOT
“VIMA TUNES” şarkıları Roland bayiinizden edinebilece-
ğiniz CD-ROM’lar üzerinde satılır. 2. USB belleği bilgisayarınıza takın ve USB
BK-5 OR şimdi CD üzerindeki şarkıların bir listesini depolama aygıtı “Güzel Günler” (örnek olarak)
ekrana getirecektir. Eğer bu listeyi görmüyorsanız [USB adında bir klasör oluşturun.
MEMORY] butonuna basın.
3. Bu şarkı için görüntülemek istediğiniz resimleri
4. Çalmak istediğiniz şarkıyı seçmek için önce “Güzel Günler” klasörüne kopyalayın.
[CURSOR-VALUE] tekerini çevirin, ardından
seçiminizi onaylamak için [ENTER/SELECT] 4. “Güzel Günler” isimli şarkıyı da aynı ismi taşıyan
butonuna basın. klasör ile aynı dizin altına kopyalayın.
[USB MEMORY] butonu gösterge ışığı yanacaktır. Şarkı dosyasını klasör içerisine koymayın.

5. Şarkıyı çalmak için [START/STOP] [►/ıı] butonuna 5. Kullandığınız işletim sistemi için standart
basın. prosedüre uygun olarak USB belleği
bilgisayarınızdan çıkartın.

Şarkının karakterine uygun bir slayt gösterisi


BK-5 OR’ye takılı harici ekran veya televizyon seti
üzerinde gösterilecektir.

53
Roland BK­‑5 OR
Müziğe resim ekleme

6. USB belleğinizi BK-5 OR’nin USB BELLEK bağlantı 3. Renkli arka plan veya logoya dönmek için “Arka
noktasına takın. Plan Modu” parametresini kullanarak (bkz. s. 71)
seçmeniz gereklidir.
Eğer tekrar bir .JPG görseli seçerseniz (bkz.
yukarıda gibi) “Arka Plan Modu” parametresi tekrar
“Kullanıcı” olarak ayarlanır.
n “Kullanıcı” arka planı ve slayt gösterileri
Yeni bir arka plan görseli (“Kullanıcı”) seçtikten
sonra dahi BK-5 OR’nin slayt gösterisi işlevinden
faydalanabilirsiniz (bkz. s. 53).
BK-5 OR otomatik olarak yerleştirdiğiniz USB Ancak, şarkı adı ile aynı dizin seviyesinde resim
belleğin içeriğini gösterecektir. klasörü bulunmayan bir şarkı seçerseniz “Kullanıcı”
arka planı görüntülenir.
7. Çalmak istediğiniz şarkıyı (bu örnekte “Güzel
Günler” olarak geçen) seçmek için önce n Resim gösterimi ve şarkı sözleri
[CURSOR-VALUE] tekerini çevirin, ardından En son çaldığınız şarkıya ait ilk kelimeler (Şarkı
basarak seçiminizi onaylayın. sözü verileri) gerek duyulmamasına rağmen
harici ekranda görünmeye devam ediyorsa,
8. Şarkıyı çalmak için [®/ıı] butonuna basın. görüntülenmemeleri için “Harici Şarkı Sözleri”
“Güzel Günler” klasörü içerisindeki resimlerden işlevini kapatın (bkz. s. 58).
oluşan slayt gösterisi başlayacaktır.
NOT
Şarkıyı durdurduğunuzda slayt gösterisi duracaktır
ancak son resim gösterilmeye devam eder. Arka planı
veya logoyu görüntülemek için slayt gösterisi ile iliş-
kilendirilmemiş başka bir şarkıyı yüklemeniz gere-
kir (bkz. “Kendi resimlerinizden birini arka plan olarak
kullanma”).

Kendi resimlerinizden birini arka


plan olarak kullanma
BK-5 OR kendi resminizi ekranda arka plan olarak
kullanma olanağı sunar, böylece performanslarınızı
özelleştirebiliriniz.

1. Kullanmak istediğiniz resmi içeren USB


depolama aygıtını BK-5 OR’nin USB BELLEK
bağlantı noktasına bağlayın.

Ekranda USB depolama aygıtı üzerindeki


dosyaların bir listesi çıkar.
2. Kullanmak istediğiniz .JPG dosyasını seçin.
Bu resim harici ekranda (eğer takılı ise)
görünecektir.
Bu resim “Kullanıcı” tercihi olarak nitelendirilecektir
ve “Arka Plan Modu” (Background Mode)
parametresi (bkz. s. 71) “KULLANICI” (USER) olarak
ayarlanacaktır.

54
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
Kayıt

13. Performansınızın ses verisi olarak kaydını alma


BK-5 OR cihazınız çıkışlarına iletebileceği her şeyi kaydetmenize olanak sunar, mesela kayıttan çalınan ritim veya şarkı,
sizin çaldıklarınız, söyledikleriniz ile BK-5 OR’ye iletilen her türlü ses sinyali. (Metronom sinyalinin kaydı alınmaz.)

Grubunuz ile veya akordeon, ilave synthesizer, 5. [START/STOP] butonuna basın.


piyano, elektronik davul vb. sinyalleri ile kayıt
yapmak istediğinizde harici bir mikser konsolunun
master çıkışlarını BK-5 OR’nin AUDIO INPUT (STREO)
soketine bağlayabilirsiniz.
Elde edilen ses dosyası WAV biçimine (mp3 değil)
saklanır, bu da kayıtlarını bilgisayar kullanarak bir CD
üzerine yazdırabilmenize imkan sunar.
NOT
Performansınızı kaydetmek için bir USB belleğe ihtiyacınız [AUDIO REC] ve [START/STOP] düğmelerinin
olacaktır. ışığı yanar ve de BK-5 OR seçili ritim veya şarkıyı
kayıttan çalmaya ve de kayda başlar. Klavyede
çaldığınız her şey kaydedilir.
Kayıt
NOT
6. Şarkının sonunda kaydı durdurmak için [AUDIO
REC] ya da [START/STOP] butonuna basın.
Aşağıdakiler “Rec Audio Sync” parametresinin (sayfa 72)
etkinleştirilmiş olduğu varsayılarak esas alınmıştır. Ritim veya şarkının çalınması ve kayıt durur.
Aşağıdaki ekran görünür:
1. 1. Ses (audio) verisini kaydetmek istediğiniz USB
belleği takın.
NOT
Roland tarafından satılan USB bellekleri kullanın (M-UF-
serisi). Başka bir USB bellek kullanılırsa çalışmasını
garanti edemiyoruz.

2. Kaydını almak istediğiniz her şeyi hazırlayın:


• Eşlik olarak kullanmak istediğiniz ritim veya
şarkıyı seçin. Burada yapabilecekleriniz:
• Seviyeler ile efektleri vb. ayarların. (a) Şarkıyı yeni bir isimle kaydetme.
→ “Ses kaydınızı ses dosyası olarak kaydetme”
3. Ritim/şarkı ile gerçek zamanlı parçalar arasına s. 56
arzu edilen dengeyi BALANCE butonlarını (b) BK-5 OR tarafından önerilen isim ile kaydetme
kullanarak belirleyin. (“My recording001”).
Ayrıca “Audio In Level” parametresini de ayarlamak → [WRITE] butonuna basın. Birkaç saniye sonra
isteyebilirsiniz (sayfa 72). ekran ana sayfaya geri dönecektir. Bu durumda
ses dosyası “Kayıtlarım” (My Recordings)
4. [AUDIO REC] butonuna basın (ışığı yanıp söner).
klasörüne kaydedilecektir.
(c) Ses kaydınızı silmek, eğer sizi tatmin etmediyse.
→ [EXIT] butonuna basın. Ekran şu şekilde
değişecektir:

NOT
[AUDIO REC] butonuna kazara bastıysanız gösterge ışığı
sönene kadar basılı tutun.
→ “EVET”i (YES) seçmek için [CURSOR-VALUE]
tekerini çevirin, ardından ses kaydınızı silmek için
[ENTER/SELECT] butonuna basın.

55
Roland BK­‑5 OR
Performansınızın ses verisi olarak kaydını alma

NOT Büyük-küçük harflerin yanı sıra sayıları seçmek için


“HAYIR”ı (NO) seçmek sizi (a) ve (b) seçenekleri arasında [NUMERIC] butonuna basabilirsiniz. Seçili karakteri
tercih yapabileceğiniz yere geri götürecektir. silmek için [LWR] butonu kullanılabilir. [UP2]
butonu bir karakter girmenize imkan verir.

Ses kaydınızı dinleme 4. Yukarıda verilmiş (2) ve (3) adımları tekrar


Yukarıda (a) veya (b) seçeneklerinden birisini ederek adı yazın.
tercih ettiyseniz kaydetmiş olduğunuz 5. Kaydınızı yeni ismi altında kaydetmek ve ana
performansı dinleyebilirsiniz: sayfaya dönmek için [WRITE] butonuna basın
1. Kaydınızı çalmaya başlatmak için [START/STOP] (ışığı yanacaktır).
butonuna basın. Eğer USB bellek üzerinde aynı isme sahip
Kaydınızın sesi çok yüksek ya da düşük başka bir dosya varsa üzerine yazdırmak isteyip
geliyorsa “Rec Audio Level” parametresinin istemediğiniz sorulacaktır:
ayarını değiştirmek isteyebilirsiniz ([MENU]
butonu→“Global”→ “Utility”→“Rec Audio Level”, s.
72).
NOT
BK-5 OR size seçtiğiniz şarkıdan önce kayda başlama-
nıza imkan veren ikinci bir kayıt modu sunar ([MENU]
butonu→“Global”→“Utility”→“Rec Audio Sync”, s. 72).

Bu durumda, önce [CURSOR-VALUE] tekerini


Ses kaydınızı bir ses (audio) dosyayı olarak
çevirerek “EVET”i (YES) seçin ve ardından [ENTER/
kaydetmek SELECT] butonuna basarak eski dosyayı yenisi ile
Kayıt almayı durdurduğunuza (bkz. yukarıda) değiştirin (eski dosya kaybedilecektir).
ekran aşağıdaki iletiyi görüntüleyecektir: Aksi halde, “HAYIR”ı (NO) seçin ve adı
değiştirebileceğiniz sayfaya dönmek için [ENTER/
SELECT]’e basın ve farklı bir isim girerek [WRITE]
butonuna basın.

[WRITE] butonuna bastığınızda ses (audio)


dosyanız USB bellek üzerindeki “My Recordings”
klasörüne kaydedilecektir.
NOT
Burada gösterilen isim önerisi ilk kayda dayanmaktadır.
Yine de artan bir sayı takip edecektir ismi.

1. Şarkınıza kendiniz isim vermek istiyorsanız adım


(2) ile devam edin.
BK-5 OR’nin önerdiği isim sizi tatmin ediyorsa
sadece [WRITE] butonuna basın (bkz. aşağıdan
adım (5)).
2. Farklı bir karakter seçmek için TONE butonlarını
kullanın.
3. Değiştirmek istediğiniz bir sonraki karakteri
seçmek için [CURSOR-VALUE] tekerini çevirin,
ardından tekrar TONE butonlarını kullanın.

56
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
Kilitleri açıp kapama

14. Kilitleme işlevleri


BK-5 OR, başka bir Performans hafızası seçtiğinizde artık değişmeyeceklerini temin etmek üzere çeşitli ayarları
kilitlemenize (korumanıza) olanak sunar.
BK-5 OR’nin kilitleri Performans hafızalarınızı daha Bu korumayı sağlayan işlevlerin kilit durumu ayrıca
etkin bir şekilde kullanmanıza olanak veren veri ana sayfa üzerinde görüntülenir:
filtreleridir, çünkü böylece bir şarkı için uygun olabi-
lecek (Performans hafızasını hazırladığınız şarkı) ama
diğeri için olmayan ayarları görmezden gelebilirsiniz.
Bir örnek: Diyelim ki “French Horns” sesini Üst1
(UP1) parçasına atayan ve bunu da şarkı (veya set)
boyunca tutmak istediğiniz bir Performans hafızası
seçtiniz. Bu durumda, bu hafızayı seçtikten sonra
Üst1 parçasını kilitleyerek (yani koruyarak) geri yük-
leyeceğiniz bundan sonraki Performans hafızalarının
BK-5 OR’nin Üst1 parçası haricinde (“French Horns”
sesini kullanmaya devam eder) tüm uygun ayarlarını
değiştirmesini temin edebilirsiniz
Kilitleri açıp kapama
Burada gösterilen örnekte ritim değişikliklerini
Korunabilecek olan tüm ayarlar “Hold to LOCK” Performans seçimlerinden nasıl hariç tutulacağını
işareti ile belirtilir. öğreneceksiniz. Aynı prosedür (farklı butonlarla
NOT olsa da) aynı zamanda tempo ([TAP TEMPO]’yu
“Performans Saklama” (Performance Hold) ayarları basılı tutun) ve “Tonalite” ([KEY]’e basılı tutun)
bu butonlar ile bağlantılıdır ve bu suretle BK-5 OR’nin ayarlarının yanı sıra “Ton seçimi (gerçek zamanlı
ön paneli üzerinde seçtiğiniz açık/kapalı durumunu
parçaların her biri için münferit olarak) için
benimserler.
geçerlidir.
NOT
Diğer kilitleme parametrelerinin aksine, tempo ayarları- 1. USB belleği takın ve bir Performans hafızası
nın korunması (bkz [MENU] butonu→“Arranger Ayars”→ (sayfa 48) veya ritim (sayfa 31) yükleyin.
“Tempo”, sayfa 67) aynı zamanda ritim seçimi için de
geçerlidir. Her ritmin seçtiğinizde geri yüklenecek olan
2. [RHYTHM FAMILY] (Ritim Ailesi) butonuna basılı
bir tempo ön ayarı bulunur. Tempo ayarı kilitli olduğu tutun.
esnada farklı bir ritim seçerseniz tempo değişmez.
NOT
“Save Global” (Genel Kaydet) parametresi (sayfa 74) aynı
zamanda kilit (ve dolayısı ile “Performans Saklama”) Kilidi kapalı bir “Ritim” açılır penceresi çıkar (bkz.
ayarlarını da kaydeder. solda). (adım (2)’yi tekrar ederseniz açılın pencere
kilit işlevinin iptal edilmiş olduğunu bildirmek
Bir kilit işlevini her açıp kapadığınızda ekran sizi şu üzere açık bir kilit ile görüntülenecektir.)
şekilde kısaca bilgilendirecektir:
3. Seçilen ritmi çalmaya başlayın.
4. Farklı bir Performans hafızası seçin.
Ana sayfa üzerindeki “RHYTHM” yazısının
yanındaki kilit kapalı ise farklı bir Performansın
geri yüklenmesi ritmi değiştirmez.
5. Tekrar RHYTHM FAMILY butonuna basılı tutarak
“RHYTHM” işlevinin kilidini açın.

Upper1 kısmı artık tonları Upper1 kısmı Performans


değiştirmez. hafızasını değiştirdiğinizde
tonu değiştirecektir.

57
Roland BK­‑5 OR
Menü seçenekleri

15. Menü seçenekleri


BK-5 OR’nin [MENU] butonu kullanılabilir İşlev grubu Açıklama
parametre ve işlevlere erişim sağlar. Mastering Araçları Bu işlevler genel sıkıştırıcı ve
ekolayzırı ayarlamanıza olanak
verir (bkz. s. 74).
Genel prosedür Onarma Araçları Bu işlevler seçili ritim veya SMF
şarkısını sezgisel bir biçimde,
1. [MENU] butonuna basın (ışığı yanacaktır).
altta yatan MIDI parametrelerine
Ekran şu şekilde değişecektir: çok fazla odaklanmadan düzen-
leme olanağı verir. Bkz. sayfa 77.
Ritim Besteleyici Bu işlev grubu yeni ritimler oluş-
turmanıza veya mevcut olanları
düzenlemenize olanak verir.
MIDI Bu işlev grubu BK-5 OR'nin MIDI
parametrelerini düzenlemenize
olanak verir (bkz. s. 106).
Fabrika Ayarı Bu komut BK-5 OR'nin fabrika
ayarlarını yüklemenize olanak
2. Arzu edilen işlev grubunu seçmek için [CURSOR- verir (bkz. s. 115).
VALUE] tekerini çevirin.
USB Aygıt Biçimlen- Bu komut opsiyonel bir USB bel-
dirme leği biçimlendirmenize olanak
verir (bkz. s. 115).

3. Seçili grubun parametrelerini


düzenleyebileceğiniz, veya seçili komutu
yürütebileceğiniz sayfayı ekrana getirmek için
[ENTER/SELECT] butonuna basın.

Kullanılabilir işlev grupları aşağıdadır:


İşlev grubu Açıklama
Dahili Şarkı Sözleri
BK-5 OR’nin ekranı yüklediğiniz Standart MIDI Dos-
Dahili Şarkı Sözleri BK-5 OR üzerinde şarkı sözü yaları veya mp3 şarkılarının sözlerini gösterebilir. Söz
verilerinin görüntülenmesini
konusu dosyalar Şarkı sözü verisi içeriyorsa, “Harici
etkinleştirir. (Yalnızca şarkı sözü
verileri olan SMF ve mp3 dosya- Şarkı Sözleri” parametresini “Kapalı” (Off ) duruma
ları için.) getirmediğiniz müddetçe (bkz. aşağıda) şarkı sözleri
daima BK-5 OR’ye bağladığınız harici ekran üzerinde
Harici Şarkı Sözleri Şarkı sözlerinin harici bir ekran
görüntülenir (bkz. “Televizyon seti bağlama”, s. 19).
üzerinde görüntülenmesini iptal
eder (“Off”) veya etkinleştirir Ancak, bazen harici ekranı dinleyicilerin şarkı sözle-
(“On”). rini kolayca takip edebileceği şekilde konumlandır-
Performans Düzen- Bu işlev grubu klavye parçaları,
manız daha akıllıca olabilir, bu da görüntülenenleri
leme seçili ritim, Aranjör davranışlarını göremeyeceğiniz anlamına gelir. Şarkı sözlerini
ayarlama, bölünme noktası vb. görmeniz gerekiyorsa BK-5 OR’nin dahili ekranında
için farklı Ton ve efekt ayarları- takip edebilirsiniz:
nın seçilmesine olanak verir. Bu
gruba ait tüm ayarlar bir Perfor- 1. Şarkı sözü verisi olan bir şarkı yükleyin (bkz. s.
mans hafızasına kaydedilebilir. 38).
Bkz. “Performans Düzenleme”
parametreleri, s. 59. 2. “Dahili Şarkı Sözleri” (Internal Lyrics) komutunu
seçin (bkz. (“Genel Prosedür”).
Genel Bu işlev grubu BK-5 OR’nin tüm
kısımları için geçerli olan para- 3. [ENTER/SELECT] butonuna basın.
metreleri içerir (bkz. s. 69).
Tek Dokunuşla Bu işlevler TEK DOKUNUŞ hafı-
Düzenleme zalarının düzenlenmesine (ve
değişikliklerinizin kaydedilme-
sine) olanak verir.

58
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
‘Performans Düzenleme’ (Performance Edit) parametreleri

Dahili ekran seçili şarkının sözlerini (aynı anda Parametre/Grup Açıklama


4 satır) ve de şarkının akorlarını (yalnızca SMD
Arranger Ayar Bu parametre grubu seçili ritmin
dosyaları için) gösterecektir.
(Aranjör Ayarları) akor bilgileri için sizin çalışınız ile
oluşturulan nota mesajlarını nasıl
ve nerede tarayacağını belirtme-
nize olanak verir. Bkz. sayfa 66.
Melody Intelligent “Akıllı Melodi” işlevini ayarlama-
(Akıllı Melodi) nıza olanak verir. Bkz. sayfa 68.
Bu sayfa aynı zamanda [MELODY
INTELL] butonu basılı tutularak da
seçilebilir.
Save As Default Bu işlev tüm “Performans Düzen-
4. Şarkının sonunda ana sayfaya dönmek için (Varsayılan Olarak leme” ayarlarınızı BK-5 OR’yi her
[EXIT] butonuna basılı tutun. Kaydet) açtığınızda yüklenecek olan yeni
varsayılanlar şeklinde kaydetme-
NOT nize olanak verir.
Dahili ekran daima dört satır şarkı sözü ve akor sembol-
leri gösterir (bu değiştirilemez).

‘Ton Parçası İzleme’ parametreleri


Harici Şarkı Sözleri Bu parametre grubu [MENU] butonu→“Performans
Bu aslında şarkı sözlerinin harici bir ekran Düzenleme” (Performance Edit)→“Ton Parça
üzerinde görüntülenmesini iptal etmenize (“Off”) İzleme” (Tone Part View” yolu ile seçilebilir.
veya etkinleştirmenize (“On”) olanak veren bir
düğmedir.

‘Performans Düzenleme’
(Performance Edit) parametreleri
Aşağıda verilmiş parametreler her bir Performans
hafızası için ayarlanabilir:
Parametre/Grup Açıklama 1. Düzenlemek istediğiniz klavye parçasını (LWR,
Tone Part View (Ton Burası Tonlara ilişkin ayarları UP2, UP1) seçmek için [CURSOR-VALUE] tekerini
Parça İzleme) düzenleyebileceğiniz yerdir. Bkz. ve [ENTER/SELECT] butonunu kullanın.
sayfa 59. Ekran seçilen klavye parçası için bulunan ayarları
Tone Part MFX Klavye parçaları için (LWR, UP2, gösterecektir.
(Ton Parça MFX) UP1) efekt parametrelerini bulun-
durur. Bkz. sayfa 63. 2. Arzu edilen parametreleri seçmek ve ayarlamak
için tekeri kullanın.
Rhythm Parts (Ritim Bu grup ritim parçalarının tüm
Parçaları) parametrelerini içerir. Bkz. sayfa Mevcut parametreler aşağıdadır:
64. Ton
Split (Bölme) Bu parametre bölünme noktasını, Farklı bir Ton seçmenize olanak verir. Mevcut
yani alçak ve yüksek klavye bölge- Ton ve Davul Setleri listesini görmek için ayrı
leri arasındaki ayrımı değiştirme- olarak bulunan kitapçığa bakın. Ton seçerken
nize olanak verir. Bkz. sayfa 65. farklı bir aile seçmek için Tone seçim butonuna
Scale Tune Switch Bu parametre “Gam Akordu” basabilirsiniz.
(Gam Akortu Değiş- ayarının hangi parçalarda etkili Parametre Açıklama
tirme) olacağını belirtmenize olanak verir
(sayfa 65). Tone (Ton) Ton sayısı seçili olan aileye
göre değişir.
Scale Tune (Gam Akort sistemini değiştirmek için bu
Akortu) parametreleri kullanın (sayfa 65).
Bu parametreleri ayarlamak için Ses Seviyesi
aynı zamanda ön panelin üzerinde Seçili klavye parçasının ses düzeyini ayarlar.
bulunan USER SCALE butonlarını “0” seçilirse söz konusu parça duyulmayacaktır.
(tek tek) basılı tutabilirsiniz (sayfa
Parametre Ayar
35).
Volume (Ses Seviyesi) 0~127
Key (Tonalite) BK-5 OR’yi yarım tonluk eşiklerle
yukarı veya aşağı transpoze etme-
nize olanak verir. Bkz. sayfa 44.

59
Roland BK­‑5 OR
Menü seçenekleri

Yankı Gönderme Parametre Ayar aralığı Açıklama


Yankı gönderme seviyesini ayarlamak için bu
parametreyi kullanın (yani eklenecek efekt “Medium”: Orta hız has-
miktarını). sasiyeti. Klavye hız deği-
şikliklerine tepki verir,
Parametre Ayar ancak azami ses seviye-
Reverb Send (Yankı 0~127 sine “yüksek” ile olandan
Gönderme) daha kolay ulaşılır. (Bu
varsayılan tercihtir.)
“Low”: Elektronik piyano
Koro Gönderme
çalmaya alışıksanız veya
Koro gönderme seviyesini ayarlamak için bu
hız değişimlerinin büyük
parametreyi kullanın (yani eklenecek efekt ses seviyesi farklılıkları
miktarını). yaratmasını istemiyorsa-
Parametre Ayar nız bu ayarı seçin.
“Fixed”: Klavyede çal-
Chorus Send (Koro Gön- 0~127
dığınız tüm notaların
derme)
aynı hız değerine sahip
olması için bu ayarı
Panpot seçin. Bu parametreye
Seçili klavye parçasının stereo yerleşimini ayarladığınızda “Sabit
değiştirmek için bu parametreyi kullanın. “L63” değeri” (Fixed value)
en sol ve “R63” en sağ anlamına gelir. Ses stereo alanı düzenlenebilir.
imajının ortasında olacaksa “0” olarak seçin. Min Value 1~127 Bu parametre seçili par-
Parametre Ayar (Min. Değer) çayı tetikleyebileceğiniz
en küçük hız değerini
Panpot L63~0~R63 belirlemenize olanak
verir.
Tuşa Basma (“Key Touch”) (hız hassasiyeti) Max Value 1~127 Bu parametre seçili par-
BK-5 OR’nin klavyesi hıza hassas olup tuşlara (Maks. çayı tetikleyebileceğiniz
basma kuvvetinize göre değişecek şekilde klavye Değer) en yüksek hız değerini
parçalarının tını ve ses seviyesini kontrol etmenize belirlemenize olanak
olanak verir. verir.

1. Bu ayarı değiştirmek isterseniz “Tuşa Basma” Fixed value* – 1~127 “Curve” parametresi
(Sabit “Fixed” olarak belirlendi-
(Key Touch) sayfasını seçmek için [ENTER/
değeri) ğinde değeri belirleme-
SELECT] butonuna basmanız gerekir. nize olanak verir.
 
[*] Bu parametre yalnızca “Curver” parametresi
“Fixed” olarak belirlendiğinde düzenlenebilir.
n Eq Part (Ekolayzır) Düzenleme
1. Ekolayzır parametrelerini de düzenlemek
isterseniz eğer, “Eq Edit Part” (Ekolayzır
Düzenleme Parçası) sayfasını seçmek için
2. Arzu edilen parametreleri seçmek ve ayarlamak [CURSOR-VALUE] tekerini çevirip [ENTER/
için [CURSOR-VALUE] tekerini kullanın, ardından SELECT] butonuna basmanız gerekir.
[ENTER/SELECT] butonuna basın ve [CURSOR-
VALUE] tekerini çevirin.
Mevcut parametreler aşağıdadır:
Parametre Ayar aralığı Açıklama
Curve (Eğri) High, “High”: Azami tepki
Medium, verme için bu ayarı seçin.
Low, Fixed* Bir tuşa vuruş kuvveti-
(Yüksek, nizdeki en ufak farklılık
Orta, Düşük, bile duyulabilir deği-
Sabit*) şimler çıkartır. Bunun 2. Arzu edilen parametreyi seçmek için [CURSOR-
karşılığında ise azami ses VALUE] tekerini kullanın ve [ENTER/SELECT]
seviyesine ulaşmak için
butonuna basın.
tuşlara çok sert vurmanız
gerekir.

60
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
‘Performans Düzenleme’ (Performance Edit) parametreleri

3. Arzu edilen değeri ayarlamak için [CURSOR- Ses Pedalı


VALUE] tekerini çevirin. Seçili kısım için ses pedalına ihtiyaç yoksa “Kapalı”
Mevcut parametreler aşağıdadır: olarak seçin. Bu ayar sayesinde pedala ihtiyacınız
yok ise eğer kapatarak, pedalın etkilerinin seslere
Parametre Ayar aralığı Açıklama
eklenmemesini sağlayabilirsiniz.
Switch Off, On (Kapalı, Bu parametre eko- Parametre Ayar
(Açma- Açık) layzırı açıp kapama-
Kapama) nıza olanak verir. Expression Pedal Off, On (Kapalı, Açık)
(Ses Pedalı)
High Freq 1500Hz, 2000Hz, Yüksek bandın kesim
(Yüksek Fre- 3000Hz, 4000Hz, frekansını ayarlama-
kans) nıza olanak verir (bu Ses Pedalı Aşağı/Yukarı
6000Hz, 8000Hz,
bir filtredir) Ses pedalı tüm parçaların ses seviyesini ayağınız
12000Hz ile kontrol etmenize olanak verir.
High Gain –15~+15dB Seçili “Yüksek” fre- “Yukarı” ve “Aşağı” pedala basıldığında (“Yukarı”
(Yüksek kansın seviyesini en yüksek ses seviyesi) veya kalkık pozisyonda
Kazanç) ayarlamak için bu (“Aşağı” en düşük ses seviyesi) kullanılan sese
parametreyi kulla-
işaret eder.
nın. Pozitif değerler
o frekans bandını “Aşağı” pozisyonu için “0” belirtmenize gerek
yükseltirken (ses yoktur. Başka herhangi bir değerin seçilmesi seçili
seviyesini arttırır) kısmın ses seviyesini “Aşağı” ses değerine kadar
negatif değerler azaltacaktır. Aynı şekilde “Yukarı” için maksimum
keser (azaltır). değer olarak “127” belirtmenize gerek yoktur.
Mid Freq 200~8000Hz Orta bandın kesim NOT
(Orta Fre- frekansını ayarlama-
Ses pedalı MIDI İfade komutları yollar (CC11).
kans) nıza olanak verir (bu
bir pik filtresidir). “Aşağı” değerini “127” olarak ve “Yukarı” değerini “0” ola-
rak ayarlamak elbette mümkündür, böylece seçili parça
Mid Gain –15~+15dB Seçili “Orta” frekansın yalnızca ses pedalı kalkık (basılmadığı zaman) durum-
(Orta seviyesini ayarlamak dayken işitilir. Bunu bir takım zeki efektler için kullana-
Kazanç) için bu parametreyi bilirsiniz: hızınızı değiştirerek Üst1 ve Üst2 parçaları ara-
kullanın. sında değişiklik yapmak yerine (ki bu oldukça önemli bir
Mid Q 0.5, 1.0, 2.0, 4.0, Yükseltmek veya miktarda “vuruş duyarlılığı” gerektirir, bkz. “Min Değer”
kesmek istediği- ve “Maks Değer”, s. 60) UP2’nin tepkisini ses pedalına
8.0
niz “Orta Frekans” ters olarak verebilirsiniz, böylece UP1 sesi gelmiyorken
bandının genişliğini UP2, veya tam tersi işitilebilir.
belirlemek için bu Parametre Ayar
parametreyi kullanın.
Daha küçük değerler, Pedal Exp Down/Up 0~127
bu değerden yük- (Ses Pedalı Aç/Kıs)
sek/düşük komşu
frekansların da etki- Yastık Pedalı
leneceği anlamına Bu parametre, TUTMA PEDALI soketine bağlamış
gelir. olduğunuz bir yastık/damper pedalının Tutma
Low Freq 90, 150, 180, Düşük bandın kesim iletilerine tepki verip vermeyeceğini verirse nasıl
(Düşük Fre- 300, frekansını ayarlama- vereceğini belirtmenize olanak verir (CC64).
kans) 360, 600Hz nıza olanak verir (bu Parametre Ayar
bir shelf filtresidir).
Hold Pedal (Yastık Auto, On, Off (Oto, Kapalı, Açık)
Low Gain –15~+15dB Seçili “Düşük” frekan- Pedalı)
(Düşük sın seviyesini ayarla-
Kazanç) mak için bu para-
“Oto.” söz konusu parçanın Tutma iletilerine
metreyi kullanın.
yalnızca klavyenin sağ yarısına (Bölme) veya
tüm klavyeye atanmış olduğunda tepki vereceği
4. Ekolayzır Düzenleme sayfasından çıkmak için anlamına gelir.
[EXIT] butonuna basın. “Açık” söz konusu parçanın Tutma iletilerine
Mfx klavyenin sağ yarısına atanmış olduğunda bile, her
BK-5 OR arzu edilen klavye parçalarını işlemek için zaman tepki vereceği anlamına gelir.
kullanılabilecek bir çoklu efekt prosesörü (“Mfx”) Son olarak “Kapalı” ise o parçanın Tutma iletilerine
içerir. Bu Mfx ile işlenme ihtiyacı olmayan parçaları tepki vermeyeceği anlamına gelir.
için “Kapalı” olarak seçin.
Oktav Kaydırma
Parametre Ayar Seçili klavye parçasını oktav eşikleri ile transpoze
Mfx Off, On (Kapalı, Açık) etmenize olanak verir.

61
Roland BK­‑5 OR
Menü seçenekleri

Parametre Ayar Kapalı: Söz konusu parça BÜKÜCÜ/MODÜLASYON


kolunun sol/sağ hareketlerine tepki vermez.
Octave Shift (Oktav Kaydırma) –4~0~+4
Bükücü Aralığı
Kaba Ayar Bu parametre perde aralığını, yani BÜKME/
Seçili klavye parçasının perdesini yarım tonluk MODÜLASYON kolu sola veya sağa sonuna kadar
eşikler ile değiştirir. itildiğinde kullanılacak olan değeri belirler.
Parametre Ayar Parametre Ayar

Coarse Tune (Kaba Ton) –24~0~+24 Bender Range (Bükücü Aralığı) 0~+24

İnce Ayar Modülasyon Atama


Seçili klavye parçasının perdesini 1 cent’lik (1/100 Bu parametre her bir klavye parçasının
yarım ton) eşikler ile değiştirir. Modülasyon iletilerine nasıl tepki vermesi
gerektiğini belirtmenize olanak verir (CC01).
Parametre Ayar
Parametre Ayar
Fine Tune (İnce Ayar) –100~0~+100
Modulation Assign (Modü- Auto, On, Off (Oto, Açık,
lasyon Aralığı) Kapalı)
Portamento Modu
Seçili parçayı mono(fonik) moda ayarlayabilirsiniz. Oto: Klavye parçası, bir bölme ayarı diğer klavye
“Mono” aynı anda yalnızca bir nota çalabilirsiniz parçalarının solunda olmasına neden olmadığı
demektir. Trompet veya nefesli çalgı parçasını zaman yalnızca BÜKÜCÜ/MODÜLASYON
daha doğal bir şekilde çalmak için bu modu kolunun geri hareketlerine tepki verir. Diğer bir
seçebilirsiniz. deyişle: bir bölme yaptıktan sonra sol elinizle
Diğer yandan “Poli” ise seçili parçayı kullanırken çalabildiğiniz parçalar modülasyon iletilerine tepki
akorlar çalabilirsiniz demektir. vermez. Ancak klavye bölünmediği sürece tepki
Parametre Ayar vereceklerdir.
Portamento Mode (Porta- Poli (Poly), Mono
Açık: Klavye parçaları BÜKÜCÜ/MODÜLASYON
mento Modu) kolunun geri hareketlerine daima tepki verir.
Kapalı: Söz konusu parça BÜKÜCÜ/MODÜLASYON
Portamento Temposu kolunun geri hareketlerine tepki vermez.
“Portamento” perdenin açık olarak tanımlanmış Kesme (Cut-off)
eşikler ile değişmemesi demektir: bir notadan Bu filtre parametresi seçili sesi daha koyu veya
diğerine doğru süzülerek değişen ses üretir. Bu açık yapmanıza olanak verir. Pozitif ayarlar daha
değişimlerin hangi hızda yapılacağını belirtmek fazla doğuşkanın (armoni) geçmesine izin verir,
için bu parametreyi kullanın. Değer ne kadar böylece ses daha açık olur. Bu değerin başkacası
yüksek olursa geçişler de o kadar yavaş olur. da negatif yöndedir, daha az doğuşkanın
Parametre Ayar geçmesine izin verilecektir ve ses daha yumuşak
(koyu) olacaktır.
Portamento Time (Portamento 0~127 Alçak geçiren filtre özellikleri
Temposu)
Ayar
Bükücü Atama
Bu parametre klavye parçalarından her birinin
Perde Bükme iletilerine nasıl tepki vereceğini
belirtmenize olanak verir. Frekans

Parametre Ayar Kesme frekansı

Bender Assign Auto, On, Off (Oto, Açık, Kapalı) NOT


(Bükücü Atama)
Bazı sesler için pozitif (+) Kesme ayarları fark edilebilir
değişiklik yaratmayacaktır çünkü ön programlı Kesme
Oto: Klavye parçası, bir bölme ayarı diğer klavye parametresi halihazırda azami değerine ayarlanmıştır.
parçalarının solunda olmasına neden olmadığı
zaman yalnızca BÜKÜCÜ/MODÜLASYON kolunun Parametre Ayar
sol/sağ hareketlerine tepki verir. Diğer bir Cut Off (Kesme) –64~+63
deyişle: bir bölme yaptıktan sonra sol elinizle
çalabildiğiniz parçalar perde bükme iletilerine Rezonans
tepki vermez. Ancak klavye bölünmediği sürece Rezonans değeri arttırıldığında kesme frekansı
tepki vereceklerdir. bölgesindeki doğuşkanlar vurgulanacak, güçlü
Açık: Klavye parçaları BÜKÜCÜ/MODÜLASYON karakteri olan bir ses oluşturacaktır.
kolunun sol/sağ hareketlerine daima tepki verir.

62
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
‘Performans Düzenleme’ (Performance Edit) parametreleri

Parametre Ayar başlamadan önce geçecek süreyi arttırır ve negatif


ayarlar süreyi kısaltır.
Resonance (Rezonans) –64~+63
Parametre Ayar
NOT Vibrato Delay (Vibrato Gecikmesi) –64~+63
Bazı sesler için negatif (-) “Rezonans” ayarları fark edi-
lebilir değişiklik yaratmayacaktır çünkü Rezonans para- C1
metresi halihazırda asgari değerine ayarlanmıştır. Bu parametrenin işlevi seçili parçaya atanmış sese
Hücum (sadece Tonlar için) bağlı olarak değişir. Filtre ve rezonans ayarına,
Bu parametre sesin hücumunu (gelişini) ayarlar. piyano örnekleri arasında hızlı ve yavaş Rotari
Negatif değer gelişi hızlandırır, böylece ses daha modülasyonu ile geçişe vb. tesir edebilir.
agresif hale gelir. Parametre Ayar
Parametre Ayar C1 0~127
Attack (Hücum) –64~+63
‘Tone Part MFX’ parametreleri
Sönüm Bu işlev grubu [MENU] butonu→“Performans
Bu parametre sesin seviyesi (volume) ve kesme Düzenleme” (Performance Edit)→“Ton Parça
frekansının hücumun en yüksek noktasından MFX” (Tone Part MFX) yolu ile seçilebilir. BK-5
uzatma (sustain) seviyesine ne kadar sürede OR cihazınız istediğiniz herhangi bir klavye
ineceğini ayarlar. parçasını işlemek için kullanılabilecek bir çoklu-
efekt prosesörü içerir. Bkz. “Mfx, s. 61. (Ritim/şarkı
Parametre Ayar
parçaları için de 3 Mfx prosesörü vardır).
Decay (Sönüm) –64~+63
Mfx Düğmesi
Mfx pr
NOT
Vurmalı sesler genellikle “0” uzatma seviyesine sahiptir. Parametre Ayar
Piyano ve gitar sesleri bu kategoridedir. Burada yüksek Mfx Switch (Mfx Düğmesi) Off, On (Kapalı, Açık)
bir değer seçmiş olsanız bile tuşlara uzun süre basılı tut-
mak çalmakta olduğunuz notaların uzunluğu üzerinde
Mfx Türü
bir etkiye sahip olmayacaktır.
BK-5 OR, bazıları ilave esneklik için iki efektin
Release kombinasyonu olan 84 adet farklı çoklu-efekt türü
Bu parametre nota bırakıldıktan sonra sesin sunar. Bu parametre arzu edilen türü seçmenize
tamamen duyulmayana kadar sönerken geçen olanak verir. Kullanılabilecek türler şunlardır:
süreyi ayarlar. Kesme frekansı da bu ayarlamaya
uygun olarak düşecektir.
Parametre Ayar
Release –64~+63

Vibrato Hızı
Bu parametre perde modülasyonunun hızı
ayarlar. Pozitif (+) ayarlar önceden ayarlı perde
modülasyonunu hızlandırır, negatif (-) ayarlar
yavaşlatır.
Parametre Ayar
Vibrato Rate (Vibrato Hızı) –64~+63

Vibrato Derinliği
Bu parametre perde modülasyonunun
yoğunluğunu ayarlar. Pozitif (+) ayarlar
“titremenin” daha öne çıkmasını sağlarken, negatif
(-) ayarlar daha sığ hale getirir.
Parametre Ayar
Vibrato Depth (Vibrato Derinliği) –64~+63

Vibrato Gecikmesi (Delay)


Bu parametre vibrato efektinin başlaması için
gereken süreyi ayarlar. Pozitif (+) ayarlar vibrato

63
Roland BK­‑5 OR
Menü seçenekleri

NOT Ses Seviyesi


Yukarıda gösterilen isimlerden bazıları ekranda kısaltıl- Seçili ritim parçasının ses düzeyini ayarlar.
mış görünebilir. “0” seçilirse söz konusu parça işitilmeyecektir.
Mfx Edit Parametre Ayar
Seçili efekt türünün parametrelerini de Volume (Ses Seviyesi) 0~127 (Kapalı, Açık)
düzenlemek isterseniz [ENTER/SELECT] butonuna
basarak “Mfx Düzenle” (Mfx Edit” sayfasına gidin. Ses Pedalı
Mevcut parametreleri düzenlemek için [CURSOR- Seçili kısım için ses pedalına ihtiyaç yoksa “Kapalı”
VALUE] tekerini kullanabilirsiniz. olarak seçin. Bu da söz konusu ritim parçasının
Her bir Mfx türü için ilk iki parametre “Chorus SWITCH/SES soketine takmış olduğunuz ses
Send” (0~127) ve “Reverb Send”dir (0~127). pedalına artık tepki vermeyeceği anlamına gelir.
Bunlar Mfx sinyalinin Chorus ve/veya Reverb
Parametre Ayar
efekti ile işlenmeli mi –ve ne ölçüde işlenmeli—
belirtmenize olanak verir. Exp. Pedal (Ses Pedalı) Off, On (Kapalı, Açık)

Ses Pedalı Tüm Parçalar Açık (Exp. Pedal All Parts


“Ritim Parçaları” parametreleri On)
Bu işlev grubu [MENU] butonu→“Performans Hangi ritim parçalarının ses iletilerini almaya
Düzenleme” (Performance Edit)→“Ritim Parçaları” devam ettiğinden emin değilseniz ve hepsinin
(Rhythm Parçaları) yolu ile seçilebilir. iletim almasını istiyorsanız bu alanı seçip [ENTER/
SELECT] butonuna basabilirsiniz.
Ses Pedalı Tüm Parçalar Kapalı (Exp. Pedal All Parts
Off)
Hangi ritim parçalarının ses iletilerini almaya
devam ettiğinden emin değilseniz ve hiçbirinin
iletim almasını istemiyorsanız bu alanı seçip
[ENTER/SELECT] butonuna basabilirsiniz.
Bölme
Bu işlev grubunun parametreleri sekiz Aranjör Bu sayfa iki adet klavye ile ilişkili parametreyi
parçası için geçerlidir (yani seçili ritmi kayıttan ayarlamanıza olanak verir.
yürütmek için kullanılan parçalar). [MENU] butonu→“Performans Düzenleme”
1. Düzenlemek istediğiniz ritim parçasını (ADrum, (Performance Edit)→“Bölme” (Split) yolu ile
ABass, Acc1, Acc2, Acc3, Acc4, Acc4, Acc5, Acc6) seçilebilir.
seçmek için [CURSOR-VALUE] tekerini ve [ENTER/
SELECT] butonunu kullanın.
Ekran seçilen parça için bulunan ayarları
gösterecektir.
2. Arzu edilen parametreleri seçmek için [CURSOR-
VALUE] tekerini kullanın ve [ENTER/SELECT]
butonuna basın.
3. Değeri ayarlamak için [CURSOR-VALUE] tekerini NOT
çevirin. Bu sayfa aynı zamanda [SPLIT] butonu basılı tutularak
Mevcut parametreler aşağıdadır: da seçilebilir.
Kısma Bölünme Noktası
Seçili parçayı kısmasına olanak verir, böylece o “Bölünme Noktası” parametresi bölünme noktasını
parça işitilmez. belirlemenize olanak verir.
Parametre Ayar Parametre Ayar
Mute (Kısma) Off, On (Kapalı, Açık) Split Point (Bölünme Noktası) C#2~B6

Solo NOT
Seçili parçayı soloya almanıza olanak verir, böylece [ENTER/SELECT] butonuna bastıktan sonra bölünme
tüm diğer ritim parçaları kapanır. noktasını ister [CURSOR-VALUE] tekerini çevirerek ister-
Parametre Ayar seniz de klavye üzerinde karşılık gelen tuşa basarak
ayarlayabilirsiniz.
Solo Off, On (Kapalı, Açık)

64
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
‘Performans Düzenleme’ (Performance Edit) parametreleri

Alt Tutma Gam Akordu


Bu parametre Tutma işlevini LWR parça için
ayarlamanıza olanak verir. Bu parametre [MENU] butonu→“Performans
Düzenleme” (Performance Edit)→“Gam Akordu”
Parametre Ayar (Scale Tune) yolu ile seçilebilir.
Lower Hold (Alt Tutma) Off, On (Kapalı, Açık)

Bu parametreyi “Açık” konuma getirirseniz LWR


parçasının notaları klavyenin sol alanında başka
notalar çalınana kadar ses vermeye devam eder.
(Bu işlev yalnızca [SPLIT] butonu ışığı yanıkken
kullanılabilir.)
“Kapalı” olarak seçerseniz LWR parçası sol alandaki
tüm tuşlardan elinizi çeker çekmez ses vermeyi
bırakacaktır. Bu parametre tüm notaların akortunu birer oktav
değiştirmenize olanak verir, doğu (oryantal)
Gam Akordu Değiştirme akortları oluşturmada faydalı olabilir bu da.
Bu parametre [MENU] butonu→“Performans Parametre Değer Açıklama
Düzenleme” (Performance Edit)→“Gam Akordu C~B(her bir nota -64~0~+63 C~B notalarının
Değiştirme” (Scale Tune Switch) yolu ile seçilebilir. münferit olarak perdesini 1 cent’lik
ayarlanabilir) eşikler ile değiştirir.
Belirttiğiniz değer
aynı isimdeki tüm
notalar için geçerli
olur. “C”nin akortunu
değiştirirseniz bu
değer tüm C’lere
eklenir (veya çıkar-
tılır)(C1, C2, C3 vb.)
(”-50” söz konusu
Parametre Değer Açıklama notanın bir çeyrek
ton aşağı akort edil-
Upper Off, On (Kapalı, “Gam Akordu” ayarları-
diği anlamına gelir.)
(Üst) Açık) nın (bkz. aşağıda) Üst1,
Üst2 ve Akıllı Melodi
parçaları için geçerli
olmasını istiyorsanız
“Açık” olarak seçin.
Lower (Alt) Off, On (Kapalı, “Gam Akordu” ayar-
Açık) larının (bkz. aşağıda)
Alt parçası için geçerli
olmasını istiyorsanız
“Açık” olarak seçin.
Rhythm Off, On (Kapalı, “Gam Akordu” ayarları-
(Ritim) Açık) nın (bkz. aşağıda) Ritim
parçaları için geçerli
olmasını istiyorsanız
“Açık” olarak seçin.

65
Roland BK­‑5 OR
Menü seçenekleri

Tonalite Bu işlev grubunun parametreleri Aranjöre bir


bütün olarak uygulanır ve davranışına ince ayar
Bu işlev size BK-5 OR’nin perdesini yarım tonluk yapmanıza olanak verir.
eşikler ile transpoze etme imkanı sunar. Bu trans-
pozisyon mod ayarına bağlı olarak tüm kısımlara Aranjör
veya sadece belirli bir kısma uygulanır. [MENU] Yalnızca seçili ritmin davul kısmına ihtiyacınız
butonu→“Performans Düzenleme” (Performance varsa ve melodik eşlik parçaları istemiyorsanız
Edit)→“Tonalite” (Key) yolu ile veya [KEY] butonuna (ABass, ACC1~6) “Kapalı” olarak seçin.
basılarak seçilebilir. Bkz. “Tonalite değiştirme”, s. 44. Parametre Ayar
NOT Arranger (Aranjör) Off, On (Kapalı, Açık)
[KEY] butonunu basılı tutmak bu parametreyi kilitler ve
Performans hafızaları seçtiğinizde değişmesini engeller. Zon
[SPLIT] butonuna bastığınızda seçili ritim
kalıbı klavyenin sol yarısında çaldığınız akorlar
tarafından kontrol edilir.
Ayrıca, Aranjöre kullanılabilir akorlar için klavyenin
başka bir kısmını taramasını söyleyebilirsiniz. Her
ne kadar “Sol” büyük ihtimalle en popüler ayar olsa
da “Sağ” seçerek Aranjöre klavyenin sağ yarsını
taratabilirsiniz.
Aranjörün tüm klavyeyi taramasını istiyorsanız
Tonalite (“Tam”) [SPLIT] butonunu kapalı konuma getirin.
Arzu edilen transpozisyon aralığını ayarlamanızı
Klavyenin sol ve sağ alanlarının aralığı “Bölünme
sağlar. Beher değer bir yarım tonluk eşiği temsil
Noktası” ayarına göre değişir (sayfa 65).
eder. Transpoze gerekmiyorsa “0” olarak seçin.
Parametre Ayar Parametre Ayar

Key (Tonalite) –6~+5 Zone (Zon) Off, Left, Right, Whole (Kapalı,
Sol, Sağ)
Mod
“Tonalite” parametresi ile hangi kısımların Tür
transpoze edileceğini belirtmenize olanak verir. Önemli olan bir diğer tercih ise nota bilgilerinin
Aranjöre nasıl aktarılmasını istediğinizdir.
Parametre Ayar
Mode (Mod) Song, Keyboard, Parametre Ayar
Song+Keyboard (Şarkı, Klacye,
Type (Tür) Standard, Pianist1, Pianist2,
Şarkı+Klavye
Intelligent, Easy (Standart, Piya-
nist1, Piyanist2, Akıllı, Kolay)
Şarkı: Yalnızca şarkının kayıttan çalınması
transpoze edilir.
NOT
Klavye: Yalnızca klavye üzerinde çaldığınız notalar
Eğer “Arr Türü” parametresi (sayfa 70) “Açık” ise bu “Tür”
transpoze edilir. (Bu ayrıca Aranjöre aktarılan akor ayarının bir etkisi olmaz.
bilgilerini etkiler.)
Standart: Bu normal akor tanımlama modudur.
Şarkı+Klavye: Hem çalınan şarkı hem de klavye
Piyanist1: Bu mod ile BK-5 OR yalnızca en az üç
parçaları transpoze edilir. Çalınan ritim de ayrıca
notadan oluşan akorları tanır. Sadece iki nota
transpoze edilir.
çalınması ritmin tonalitesinin değişmesine sebep
olacaktır.
‘Aranjör Ayarları’ parametreleri Piyanist2: “Piyanist1” ile aynıdır ama Yastık
Bu işlev grubu [MENU] butonu→“Performans Düzen- pedalına basılmaz. Yastık pedalına basarsanız BK-5
leme” (Performance Edit)→“Aranjör Ayarları” (Arran- OR yalnızca bir notaya bile bassanız “akorları” tanır.
ger Ayar) yolu ile seçilebilir. Yastık pedalına hala basılıyor ise akor tanımlama
maksimum 5 adet tuş çalınana kadar devam eder.
Akıllı: Akor tanımlama işlevinin çaldığınız akorların
eksik notalarını vermesini istiyorsanız bu seçeneği
seçin.
Kolay: Bu da başka bir “akıllı” akor parmak
kullanma sistemidir. Aşağıdaki şekilde çalışır:
Majör akorlar Akorun köküne tekabül eden
tuşa basın.
Minör akorlar Kök + kökün solundaki siyah tuş

66
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
‘Performans Düzenleme’ (Performance Edit) parametreleri

Yedinci akorlar Kök + kökün solundaki beyaz başka favori pozisyon bir nakaratın veya geçişin
tuş sonudur. BK-5 OR cihazının bu işlevi kullanarak
bu aykırılıkları tam olarak tekrarlamanıza olanak
Minör yedinci Kök + kökün solundaki siyah tuş
akorlar + soldaki beyaz tuş
verir. Bu, ritmin yürütülmesini hemen değiştirmez.
Yalnızca bir atak veya başka bir VARYASYON kalıbı
başladığında “Yarım Atak” işlevi etkinleştirilebilir
Aranjör Tutma
ve seçtiğiniz eşlik kalıbının vuruş sayısının yarısını
Bu işlev akor tanımlama alanında (“Zon”)
çalabilir.
çaldığınız notaları uzatır. Bu zondaki tuşlar bırakılır
bırakılmaz eşliğin durmasını istiyorsanız “Kapalı” Atak Ritardando
olarak seçin. Bu parametre varsayılan olarak “Açık” FILL RIT işlevi baladlar için uygundur. Bir sonraki
şeklindedir. Atağın yavaşlamasına neden olur (“ritardando”).
Temponun ne kadar güçlü bir şekilde azaltılacağını
Parametre Ayar nasıl ayarlamak için bkz. aşağıda “Tempo Değiştir
Arranger Hold (Aranjör Tutma) Off, On (Kapalı, Açık)
Atak Rit”
Parametre Ayar
Tempo
Fill Ritardando (Atak Off, On (Kapalı, Açık)
Her ritmin seçtiğinizde geri yüklenecek olan bir Ritardando)
tempo ön ayarı bulunur. Bu parametre, BK-5 OR
ön ayarlı tempoyu görmezden gelip bir önce Adından da anlaşılacağı üzere yalnızca [AUTO FILL
seçili ritmin temposunu kullanmaya devam edip IN] butonu ışığı yanıyorken kullanılabilir.
etmeyecek mi ve ne zaman edecek belirtmenize
olanak verir.
Parametre Ayar

Tempo Preset, Auto, Lock (Ön Ayar, Oto,


Kilitli)

Bu üç seçeneğin özellikleri aşağıdadır:


Yeni bir ritim seçme
Ayar Yürütme devam edi- (a) “Atak Ritardando”yu “Açık” konuma getirin.
Yürütme durmuş
yor (b) Aranjörden yürütmeyi başlatın.
Ön Ayar Ritmin ön ayarlı temposu yüklüdür. (c) Bir VARYASYON [1]~[4] butonuna basın.
Oto BK-5 OR yeni rit-
BK-5 OR bir Atak çalacaktır. Atak çalınmaya devam
min ön ayarlı tem- ederken tempo yavaşlar. Atağın sonunda ritim
posunu yükler önceden ayarlanmış tempoya döner (buna “bir
BK-5 OR yeni ritmin ön
ayarlı temposunu yük- tempo” denir).
Kilitli BK-5 OR yeni
ritmin ön ayarlı lemez. Yeni ritim geçerli (d) Ana sayfaya dönmek için [EXIT] butonuna
temposunu yükle- olan tempo ile çalınır. basılı tutun.
mez. Geçerli olan Tempo Değiştir Accel/Ritard, CPT, Atak Rit
tempo ile çalınır.
“Tempo Değiştir Hızlı/Ritard” (Tempo Change
Acceler/Ritard) parametresi buraya girdiğiniz
NOT miktara göre ritim temposunu hızlandırma veya
Bu parametrenin ayarlanması ne Performans hafızaları yavaşlatmanıza olanak verir. Bu işlevleri kullanmak
içerisinde ne de Genel alanda (bkz. “Genel Kaydet”, s. 74) için bunları opsiyonel bir pedala atamanız gerekir
saklanmaz. “Kilitli” ayarı da ayrıca [TAP TEMPO] butonu
(bkz. s. 73)
basılı tutularak etkinleştirilebilir.
Yarım Atak
Bu parametre “Açık” konumda iken [AUTO FILL IN]
butonunun ışığı yanık halde iken çalınan Atakların
(Fill-In) uzunluğu yarıya düşer.
Parametre Ayar

Fill In Half Bar (Yarım Atak) Off, On (Kapalı, Açık)

4/4’lük ölçüye sahip bazı pop şarkıları yalnızca


iki vuruş süren ölçü çizgilerine sahiptir. Bu tür
bir ölçü çizgisi için genelde kullanılan yer ilk ile
ikinci dizenin arasıdır. “Yarım” çizgiler için bir

67
Roland BK­‑5 OR
Menü seçenekleri

Üç adet Ritardando işlevi bulunur: birisi tüm ritim ‘Akıllı Melodi’ parametreleri
kalıpları için, birisi Bitiş kalıpları için ve birisi de
ataklar için (bkz. yukarıda “Atak Ritardando”) Hepsi Bu işlev grubu [MENU] butonu→“Performans Düzen-
de bir sonraki sayfada bulunan “Tempo Değiştir” leme” (Performance Edit)→“Akıllı Melodi” (Melody
ayarlarını kullanır. Intelligent) yolu ile veya [MELODY INTELLIGENT]
tuşunu basılı tutarak seçilebilir.

Parametre Ayar Mevcut parametreler aşağıdadır:


Açma/Kapama
Tempo Change Accel/Ritard (Tempo %5~%92 Bir AKILLI MELODİ parçası eklemek istiyorsanız
Değiştir Accel/Ritard) “Açık” olarak seçin.
Tempo Change CPT (Tempo Değiştir 0~3825 Bu parça BK-5 OR Aranjörünün akor tanımlaması
CPT) tarafından tetiklenir ve UP1 parçasını kullanarak
Tempo Change Fill Rit (Tempo Değiştir %5~%92 çalmakta olduğunu melodiye eklenen otomatik
Atak Rit) armoniler çalar. 18 armoni türü arasından tercih
yapabilirsiniz (bkz. aşağıda).
Tempo Değiştir Accel/Ritard: “Acceler”
Parametre Ayar
veya “Ritard” işlevi tetiklendiğinde tempo
değişikliklerinin ne derecede (oranda) olacağını Switch (Aç/Kapa) Off, On (Kapalı, Açık)
belirlemenize olanak verir. Örnek: eğer tempo
geçerli olarak q= 100 ise, “%20” değeri tempoyu
NOT
q= 80 düşürür veya q= 120 çıkarır.
“Aç/Kapa” parametresi ayrıca opsiyonel bir pedala ata-
Tempo Değiştir CPT: Bir ritardando/ nabilir (bkz. s. 73).
accelerando‘nun ne kadar süreceğini belirtmek
için bu parametreyi kullanın. Çoğu durumda 480 Tür
CPT (yani bir ölçü) büyük ihtimalle en müzikal 18 armoni türünden bir tanesini seçmenize olanak
tercihtir. verir:
Tempo Değiştir Atak Rit: Bu parametre, “Atak Parametre Ayar
Ritardando” işlevi açıkken atağın kayıttan
yürütülmesinin ne derece yavaşlatılacağını Type (Türü) 1:Duet, 2:Organ 3:Combo,
4:Strings, 5:Choir, 6:Block,
belirtmenize olanak verir.
7:Big Band, 8:Country, 9:Tradi-
n Ritardando/Accelerando işlevlerini kullanma tional, 10:Brodway, 11:Gospel,
Genel uygulamalar için (herhangi bir ritim 12:Romance, 13:Latin, 14:Coun-
try Guitar, 15:Country Ballad,
bölümü) aşağıdaki usulde:
16:Waltz Organ, 17:Octave
• “Arr Rit” veya “Arr Acc” işlevini opsiyonel bir Type1, 18:Octave Type2
pedala atayın (bkz. s. 73).
• Ritmi çalmaya başlatmak için [START/STOP] 2. Ton
butonuna basın. Seçili “Tür” ayarına bağlı olarak “Akıllı Melodi”
• Atadığınız pedala basın. parçasına ikinci bir armoni eklenir. Dilerseniz bu
parametreyi kullanarak ikinci armoni sesi için arzu
edilen Tonu seçebilirsiniz.
Parametre Ayar
2nd (2nci) Seçili olan ailenin Tonu.

68
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
‘Genel’ parametreler

Akıllı Eşiği ardından “Performans Düzenle” sayfasına geri


Bu değer, “Akıllı Melodi” parçasını tetikleyen UP1 dönecektir.
parçasının en düşük hız değerini temsil eder (“0”
ile “127” arası). Bu geçiş işlevine ihtiyacını yoksa “0”
olarak seçin. ‘Genel’ parametreler
Parametre Ayar “Genel” parametrelerinin ayarları BK-5 OR’nin genel
Intell Threshold (Akıllı Eşiği) 0~127 hafızasına kaydedilebilir. Kaydetmek istemiyorsanız
eğer, değişiklikleriniz BK-5 OR’yi kapattığınızda
kaybolacaktır.
Seviye
Bu ayarların nasıl kaydedileceğini görmek için bkz.
“Akıllı Melodi” parçasının seviyesini ayarlamanıza
“Genel Kaydet”, s. 74.
ve böylece armonilerin diğerleri ile uyuşmasını
temin etmenize olanak verir.
Parametre Ayar
Level (Seviye) 0~127

Ses Pedalı
Bu parametre “Akıllı Melodi” parçasının
bağladığınız opsiyonel ses pedalının hareketleri
tepki verip vermeyeceğini ve ses seviyesini uygun
olarak değiştirip değiştirmeyeceğini belirtmenize Ekran Kontrastı
olanak verir Bu parametre [MENU] butonu→“Genel”
(Global)→“Ekran Kontrastı” (Display Contrast)
Parametre Ayar
kullanılarak seçilebilir.
Expression Pedal (Ses Pedalı) Off, On (Kapalı, Açık) Okumakta zorluk çekmeniz durumunda BK-5
OR’nin ekranının kontrast ayarını değiştirmek için
Yastık Pedalı kullanılır.
Bu parametre “Akıllı Melodi” parçası notalarının Parametre Ayar
PEDAL TUTMA soketine bağlı pedal ile tutulup
tutulamayacağını belirtmenize olanak verir. Display Contrast (Ekran Kontastı) 1~10

Parametre Ayar
Ekran Parlaklığı
Hold Pedal (Yastık Auto, On, Off (Oto, Açık, Kapalı) Bu parametre [MENU] butonu→“Genel”
Pedalı)
(Global)→“Ekran Parlaklığı” (Display Brightness)
kullanılarak seçilebilir.
Bkz. sayfa 46.
Okumakta zorluk çekmeniz durumunda BK-5
OR’nin ekranının parlaklık ayarını değiştirmek için
Varsayılan Olarak Kaydet kullanılır.
Bu işlev geçerli “Performans Düzenle” ayarlarını Parametre Ayar
varsayılan ayarlar olarak kaydetmenize olanak
verir. Bu ayarlar BK-R OR’yi her açtığınızda yüklenir. Display Brightness (Ekran Parlaklığı) 0~10

Frekans Ayarı
Bu parametre [MENU] butonu→“Genel”
(Global)→“Akort” (Tuning) kullanılarak seçilebilir.

1. “EVET”i (YES) seçmek için [CURSOR-VALUE]


tekerini çevirin, ardından geçerli ayarları
varsayılan durum olarak tanımlamak için
[ENTER/SELECT] butonuna basın.
Bu parametre BK-5 OR cihazınızın veya akort
Ekranda bir teyit iletisi görüntülenecektir.
edilemeyen akustik bir enstrümanın frekansını
Geçerli ayarları varsayılan durum olarak ayarlamanıza olanak verir. Varsayılan 440.0 Hz’dir.
tanımlamak istemiyorsanız “HAYIR”i (NO) seçmek
Parametre Ayar
için [CURSOR-VALUE] tekerini çevirin, ardından
[ENTER/SELECT] butonuna basın. BK-5 OR Tuning (Frekans Ayarı) 415.3~466.2Hz

69
Roland BK­‑5 OR
Menü seçenekleri

Ritim/SMF Kanal Kısma Parametre Ayar


Bkz. “Kanal Kısma” ve “Orta İptal” kullanımı, s. 45.
Arr Type (Aranjman Türü) Off, On (Kapalı, Açık)
Tek Dokunuş Tutma
Bu parametre [MENU] butonu→“Genel” Key* (Tonalite) Off, On (Kapalı, Açık)
(Global)→“Tek Dokunuş Tutma” (One Touch Hold) Bass Inversion (Bas Dön- Off, On (Kapalı, Açık)
kullanılarak seçilebilir. dürme)
Scale Tune (Gam Akordu) Off, On (Kapalı, Açık)

[*] Bu parametreler aynı zamanda ön panelde


bulunan atanmış butonları basılı tutarak da açılıp
kapanabilir. (Bkz. “KİLİT için Tut” işaretleri.)
Metronom
Bu parametreler [MENU] butonu→“Genel”
(Global)→“Metronom” (Metronome) kullanılarak
Bu sayfadaki parametreler bazı belirli “Tek seçilebilir.
Dokunuş” ayarlarını filtrelemenize olanak verir.
Bir TEK DOKUNUŞ butonuna bastığınızda diğer
Tek Dokunuş ayarları ile beraber yüklenmesini
istemediğiniz ayarlar için “Açık” olarak seçim yapın.
Parametre Ayar
Tempo Off, On (Kapalı, Açık)
Tone Part (Ton Parça) Off, On (Kapalı, Açık)
Intro/Ending (Giriş/Bitiş) Off, On (Kapalı, Açık)
BK-5 OR çeşitli durumlarda kullanılabilecek bir
Variation (Varyasyon) Off, On (Kapalı, Açık) metronom ile donatılmıştır.
Expression Pedal (Ses Pedalı) Off, On (Kapalı, Açık) NOT
Scale Tune (Gam Akordu) Off, On (Kapalı, Açık) Ritim veya SMF yürütmesi durdurulmuş halde iken [TAP
TEMPO] butonu seçili tempoyu belirtecek şekilde kırı-
Performans Tutma mızı ışıkla yanıp söner.
Bu sayfa [MENU] butonu→“Genel” (a) “Metronom” alanını seçmek için [CURSOR-VALUE]
(Global)→“Performans Tutma” (Performance Hold) tekerini çevirin.
kullanılarak seçilebilir. (b) Ayarın seçimini belirtmek için [ENTER/SELECT]
butonuna basın.
(c) “Açık” (On) olarak seçmek için tekeri çevirin.
Metronom saymaya başlayacaktır.
NOT
Bir audio şarkı dosyası (mp4 veya WAV) seçili iken met-
ronom kullanılamaz
Ayarlayabileceğiniz metronom parametreleri
şunlardır:
Bu sayfadaki parametreler bazı belirli “Performans” Parametre Ayar Açıklama
ayarlarını filtrelemenize olanak verir. Bir Metronome* Off, On (Kapalı, Metronomu
Performans hafızası seçtiğinizde diğer ayarlar ile (Metronom) Açık) etkinleştirmek
beraber yüklenmesini istemediğiniz ayarlar için için “Açık” olarak
“Açık” olarak seçim yapın. seçin.
Parametre Ayar Volume (Ses 0~127 Metronomun
Rhythm* (Ritim) Off, On (Kapalı, Açık) Seviyesi) seviyesini ayarlar.
Time Signature 1~32/16, 8, Metronomun
Tempo* Off, On (Kapalı, Açık)
(Ölçü) 4, 2 ölçüsünü belirtir.
Expression Pedal (Ses Pedalı) Off, On (Kapalı, Açık)

Tone* (Ton) Off, On (Kapalı, Açık)

Tone Part (Ton Parça) Off, On (Kapalı, Açık)

Split (Bölme) Off, On (Kapalı, Açık)

Lower Octave (Alt Oktav) Off, On (Kapalı, Açık)

70
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
‘Genel’ parametreler

Parametre Ayar Açıklama NOT


Bir TV seti ile çalışıyorsanız doğru kanalı seçmeyi unut-
Mode (Modu) Always, Play, Her Zaman: mayın (“AV” veya aynı etkiye sahip başka bir şey, cihazı-
Rec (Her Zaman, Yürütme dursa nızın içinden çıkan kılavuza bakın).
Çalarken, Kayıtta) bile metronom
saymaya devam Şarkı Sözü Ayarları
eder. Bu sayfa [MENU] butonu→“Genel” (Global)→“Şarkı
Çalarken: Met- Sözü Ayarları” (Lyrics Ayars) kullanılarak seçilebilir.
ronom yalnızca
ritim veya şarkı
çalarken duyulur.
Kayıtta: Metro-
nom yalnızca
ritim kaydedi-
lirken duyulur
(“Ritim Bestele-
yici” kullanılır-
ken).
Aşağıdaki tablo “Şarkı Sözü Ayarları”
Count In (Baş- Off, 1bar, 2bar Bu parametre parametrelerini gösterir.
tan Say) (Kapalı, 1 ölçü, 2 Baştan Say
ölçü) işlevini açmaya Parametre Ayar Açıklama
(“1 ölçü” veya “2 Background Color, Logo, Renk: Arka plan
ölçü”) veya kapa- Mode (Arka User (Renk, boştur ama seçili
maya imkan verir. Plan Modu) Logo, Kulla- rengi kullanır (bkz.
Açık olduğunda nıcı) aşağıda).
metronom belirti-
len sayıda ölçüyü Logo: BK-5 OR’nin
(ölçü çizgisi) logosu arka plan ola-
ritim veya SMF rak gösterilir.
şarkısı çalmaya Kullanıcı: BK-5 OR
başlamadan önce seçili .JPEG resmini
saymaya başlar. arka plan olarak kulla-
(Bu ayar audio nır. Bkz. xx.
şarkılar için mev- Background 1~8 Arka plan rengi seçin.
cut değildir.) Color (Arka Plan
Rengi)
[*] Bu ayar “Genel Kaydet” kullandığınızda hafızaya
Highlight Color 1~8 Seçim vurgulama
alınmaz.
(Seçim Rengi) rengi seçin.
Video Ayarları Row Displaying 2, 4 Şarkı sözlerini görün-
Bu parametreler [MENU] butonu→“Genel” (Görüntülenen tülemek için kulla-
(Global)→“Video Ayarları” (Video Ayars) Satırlar) nılacak satır sayısını
kullanılarak seçilebilir. belirtmenize olanak
verir.
Chord View Off, On BK-5 OR şarkı sözleri
(Akor Görüntü- (Kapalı, Açık) ile beraber akor sem-
leme) bollerini gösterecek
ise “Açık” olarak seçin.

Hizmet
“Hizmet” parametresi, ekranın [MENU]
butonu→“Genel” (Global)→“Hizmet” (Utility)
Aşağıdaki tablo Video Ayar parametrelerini kullanılarak seçilebilen sayfasında bulunur.
gösterir.
Parametre Ayar Açıklama
Video Mode PAL, NTSC Bağlı ekran tara-
(Video Modu) fından kullanılan
biçime karşılık
gelen ayarı seçin.
Aspect Ratio Full, Center (Tam, Kullanmakta
(Görüntü Oranı) Ortala) olduğunuz
ekran için uygun
görüntü oranını Aşağıdaki tablo hizmet parametrelerini gösterir.
belirtin.

71
Roland BK­‑5 OR
Menü seçenekleri

Parametre Ayar Açıklama Parametre Ayar Açıklama


SMF Quick Off, 2nd Bar, Kapalı: Yürütme Audio In Level 0~127 GİRİŞ (STEREO) soketi
Start (SMF Hızlı 1st Note şarkı dosyasının tam (Ses Giriş Sevi- üzerinden alınan
Başlat) (Kapalı, 2. başından başlar (bir yesi) sinyallerin giriş sevi-
ölçü, 1. Nota iki sessiz ölçü çizgisi yesini ayarlamanıza
olabilir). olanak verir. Ayrıca
2. Ölçü: Yürütmenin bkz. sayfa 20.
seçili Standart MIDI Audio In Center Off, On “Orta İptal” işlevi-
Dosyasının 2. ölçü-
Cancel (Ses Giriş (Kapalı, Açık) nin (bkz. s. 45) aynı
sünden başlamasına zamanda AUDIO
Orta İptal)
neden olur. INPUT soketleri üze-
1. Nota: Yukarıdaki rinden alınan seslere
ile temelde aynıdır, de etki etmesini isti-
sadece yürütme seçili yorsanız “Açık” olarak
şarkının ilk notasında seçin.
başlar.
USB Driver (USB Generic, Ori- Jenerik: Bilgisayarınız
Perform Next Off, On Mevcut şarkının Sürücü) ginal (Jene- ile gelen standart
Song (Sonraki (Kapalı, Açık) sonunda Performans rik, Orijinal) USB sürücüsünü
Şarkıyı Çal Listesinde bulunan kullanmak istiyor-
bir sonraki şarkı sanız bunu seçin.
otomatik olarak Normalde bu modu
başlar. Eğer Perfor- kullanmalısınız.
mans Listesi adımı bir Orijinal: Roland web
ritme denk geliyorsa, sitesinden (www.
söz konusu ritim roland.com) indiril-
yüklenir, ancak baş- miş bir USB sürücüsü
latmak için manüel kullanmak istiyorsa-
olarak [START/STOP] nız bunu seçin.
butonuna basmanız
gerekir. Recall MIDI Set Off, Key/ Bu parametre BK-5
(MIDI Seti Geri Rhythm, PK OR açıldığında ayar-
UP1 EQ/MFX Off, On “Açık” olarak seçme- Yükleme) Series, Song, ları yüklenecek olan
Link (Kapalı, Açık) niz durumunda BK-5 User1, User2, MIDI setini seçer.
OR Üst1 parçasına User3, User4, BK-5 OR açıldığında
atadığınız her bir User5, User6, herhangi bir MIDI
Ton için uygun MFX User7, User8 setinin geri yüklen-
ve ekolayzır ayarları mesini istemiyorsanız
seçer. “Kapalı” olarak seçin.
Rec Audio Level –24, –18, Kendi performansla- Auto Off* (Oto Off, Bu parametre BK-5
(Kayıt Ses Sevi- –12, rınız için kayıt sevi- Kapat) OR’nin seçili dakika
10 (5)
yesi) –6, +0 dB yesini ayarlamanıza kadar kullanılmadık-
olanak verir (bkz. s. 30 (15)
tan sonra kendisini
55). [VOLUME] düğ- 240 (30)
kapatmasına yol
mesinin ayarı kayıt açar. Varsayılan ayar
seviyesini etkilemez. “30”dur. Bu işlevi
(Varsayılan ayar: kullanmak istemi-
+0dB) yorsanız “Kapalı”
Rec Audio Sync Off, On Kapalı: Ritim veya olarak seçin. Parantez
(Kayıt Ses Senk- (Kapalı, Açık) şarkıyı kayıttan yürüt- içindeki değerler geri
ronu) meye başlamadan sayım penceresinin
önce kayda girmek ne zaman çıkacağını
istiyorsanız bu ayarı belirtir.
seçin. Visual Ctrl MVC, V-LINK Bu parametre görsel
Açık: Ritim veya Mode (Görsel kontrol modunu seç-
şarkıyı kayıttan yürüt- Kontrol Modu) menize olanak verir.
meye başlarken aynı Seçilecek tercihler
anda kayda girmek harici aygıt tarafın-
istiyorsanız bu ayarı dan desteklenen
seçin. Bu ayarı seçti- iletilere bağlıdır: MIDI
ğinizde [AUDIO REC] Görsel Kontrol (MVC)
butonuna basmak veya V-LINK.
hem kaydı hem de
Version Info n.nn BK-5 OR işletim siste-
yürütmeyi durdura-
(Sürüm Bilgisi) minin sürüm sayısını
caktır.
gösterir.

72
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
‘Genel’ parametreler

[*] BK-5 bu işlev tarafından kapatıldığında, BK-5’i


İşlev Açıklama
geri açmak için [POWER] butonuna basmanız,
birkaç saniye beklemeniz ve butona tekrar Split (Bölme) "Akıllı” ve “Piyanist2" modları
basmanız gerekir. (Hızlı bir şekilde geri açmayın.) arasında değiştirebilirsiniz. Birin-
cisi seçildiğinde akor tanımlama
Pedal Değiştirme alanı (bkz. “Zon”, s. 66) otoma-
“Pedal Değiştirme” ayarı, ekranın [MENU] tik olarak “Sol” tarafa ayarlanır.
butonu→“Genel” (Global)→“Pedal Değiştirme” “Piyanist1”e geçtiğinizde akor
(Pedal Switch) kullanılarak seçilebilen sayfasında tanımlama alanı otomatik olarak
bulunur. “Tümü” olarak ayarlanır.
Scale Upper (Gam Seçili Gam Akortunu (bkz. s.
Üst) 65) iki Üst parçaya atamanıza
olanak verir.
Scale Lower (Gam Seçili Gam Akortunu (bkz. s. 65)
Alt) Alt parçaya atamanıza olanak
verir.
Up2 (Üst2) Üst2 parçasını açıp kapatmanıza
olanak verir.
Fabrika ayarını değiştirmezseniz pedal “Başlat/ Perf. Next (Sonraki Önceki veya sonraki Perfor-
Durdur” işlevine atanmıştır. Perf.) Perf. Prev mansı seçmenize olanak verir.
Aşağıdaki tablo pedala atayabileceğiniz işlevleri (Önceki Perf.)
gösterir. Portamento Pedala basmak “Portamento
Süresi” ayarını etkinleştirir. Pedal
İşlev Açıklama
bırakıldığında “Portamento
Start/Stop (Başlat/ Ritim veya şarkının kayıttan Süresi” ayarı kullanılmaz. Bu
Durdur) yürütülmesini başlatır ve dur- efekti duymak için bir “Porta-
durur. [START/STOP] butonu ile mento Süresi” değeri girmeniz
aynı işlev. gerekir (bkz. s. 62).

Intro (Giriş) Ending [INTRO], [ENDING], [VARIA- Hold Soft Sostenuto Atanmış pedal Yumuşak, Sos-
(Bitiş) Variation1 TION1], [VARIATION2], [VARI- (Yumuşak Sostenuto tenuto (Yastık pedalı) veya
Variation2 ATION3], [VARIATION4], [BASS Tutma) Uzatma olarak kullanılabilir.
Variation3 INV] butonları ile işlevler. Bkz. Lower Hold (Alt Pedal “Alt Tutma” iĢlevine atanır
Variation4 “Ritimlerin kullanımı” s. 29 Tutma) (bkz. s. 65).
Bass Inversion (Bass
Çevirme) Track Mute (Kanal [TRACK MUTE] butonu ile aynı
Kısma) işlev.
Arranger Hold Aranjör Tutma işlevini açıp
(Aranjör Tutma) kapatmanıza olanak verir. Bkz. AudioXfade Pedal iki dosya arasında şarkı
sayfa 67. geçişi yapmak için kullanılabilir.
Bunun için mevcut şarkı çalın-
Arranger Chord Aranjörün akor tanımlamasını makta iken farklı bir şarkı seçin
Off (Aranjör Akor kapatmanıza olanak verir, bu ve pedala basın. BK-5 OR mev-
Kapalı) durumda yalnızca davul/perküs- cut şarkı ile bir sonraki arasında
yon parçası çalınır. kısa bir geçiş oluşturur. (Bu işlev
Half Bar On Fill In “Atak Yarım Ölçü” işlevini açıp yalnızca iki audio şarkı arasında
(Atakta Yarım Ölçü) kapatmanıza olanak verir. Bkz. kullanılabilir.)
sayfa 67. Fade Out (Sönüm- Bu işlev sıfıra inene kadar ses
Break Mute (Ara Pedala bastığınızda ritmin yürü- leme) seviyesini kademeli olarak azal-
Kısma) tülmesi geçerli ölçünün kalan tır. O noktada şarkı veya ritmin
süresi boyunca kısılır. kayıttan yürütülmesi otomatik
olarak durur.
Reset/Start (Yeniden Bu işlev atanmış pedala bas-
Başla/Başla) tığınızda BK-5 OR’nin mevcut Melody Intelligent “Akıllı Melodi” işlevinin (bkz.
olarak seçili ritim kalıbının ilk (Akıllı Melodi) s. 68) “Aç/Kapa” parametresini
vuruşunda başlamasına olanak kontrol etmenize olanak verir.
verir. Zamanlaması biraz zayıf MFX On/Off (MFX Klavye parçaları için MFX’i açıp
olan bir şarkıcı veya soliste eşlik Aç/Kapa) kapatmanıza olanak verir.
ederken kayıttan yürütmenin
şarkıcı/solistin bir iki vuruş arka- Arranger Rit (Aranjör Aranjörün “Tempo Değiştir
sından geldiğini fark ettiğinizde Rit) Ritard” işlevini etkinleştirmenize
kullanın. olanak verir (sayfa 67).
Arranger Acc (Aran- Aranjörün “Tempo Değiştir Acel”
jör Acc) işlevini etkinleştirmenize olanak
verir (sayfa 67).

73
Roland BK­‑5 OR
Menü seçenekleri

Dil
Bu parametre aşağıdakiler için kullanılacak olarak Mastering Araçları
karakter kümesini seçmenize olanak verir: BK-5 OR tüm gerçek zamanlı, ritim ve SMF şarkı
• Şarkı sözü gösterimi (şarkı sözü olan dosyalar parçalarına uygulanan bir efekt prosesörüne sahiptir.
için) Bu prosesör “Mastering Araçları” olarak anılır çünkü
• “Arama” işlevleri (bkz. s. 40) sinyal miksini kullandığınız ses sitemine adapte etmek
için kusursuz hale getirmenize olanak verir. Burada
• “Yeniden Adlandır” işlevi (bkz. s. 50).
bahsedilen parametreler [MENU] butonu→“Mastering
Parametre Ayar Araçları” (Mastering Tools) kullanılarak seçilebilir.
Language (Dil) Latin, Cyrillic, East Europe (Latin,
Kiril, Doğu Avrupa)

Genel Kaydet
Bu işlev tüm “Genel” (Global) parametre
ayarlarınızın BK-5 OR’yi her açtığınızda otomatik
olarak yüklenmesini temin etmek üzere
kaydedilmesine olanak verir.

Sıkıştırıcı
Bu çoklu-bant sıkıştırıcı/sınırlayıcı üç frekans
aralığını ayrı olarak işlemenize olanak verir.
Sıkıştırıcı, yüksek seviyeleri (pikleri) azaltarak ve
düşük seviyeleri besleyerek ses seviyesindeki
dalgalanmaları yumuşatır.
Sıkıştırıcı parametrelerini düzenlemek için
[MENU] butonu→“Mastering Araçları” (Mastering
[MENU] butonu→“Genel” (Global)→“Genel Kaydet” Tools)→“Sıkıştırıcı” (Compressor) şeklinde seçim
(Save Global) kullanarak bu işlevi seçebilirsiniz. yapın.
1. “EVET”i (YES) seçmek için [CURSOR-VALUE]
tekerini çevirin, ardından geçerli ayarları
varsayılan durum olarak tanımlamak için
[ENTER/SELECT] butonuna basın.
Ekranda bir teyit iletisi görüntülenecektir.
Geçerli “Genel” ayarları varsayılan durum olarak
tanımlamak istemiyorsanız “HAYIR”i (NO) seçmek
için [CURSOR-VALUE] tekerini çevirin, ardından
[ENTER/SELECT] butonuna basın. BK-5 OR
ardından “Performans Düzenle” sayfasına geri 1. Kayıttan yürütmeyi başlatmak için bir klavye
dönecektir. parçası, SMF şarkısı veya ritim seçin.

NOT 2. Sıkıştırıcıyı etkinleştirmek için “Aç/Kapa” (Switch)


Metronom durumu (Açık/Kapalı, bkz. sayfa 70) Genel parametresini “Açık” (On) durumuna getirin.
alana kaydedilmez. Sıkıştırıcı etkinleşecektir. (Sıkıştırıcıyı geri
Tek Dokunuş Düzenleme kapatmak için “Kapalı” (Off ) durumunu seçin.)
Bkz. “Tek Dokunuş” işlevinin kullanımı” s. 33. 3. “Ön ayar” (Preset) parametresini seçmek için
[CURSOR-VALUE] tekerini kullanın ve [ENTER/
SELECT] butonuna basın.
4. Mevcut ön ayarlardan birisini seçmek için
[CURSOR-VALUE] tekerini çevirin.
Kullanılabilecek ön ayarlar şunlardır:

5. Eğer ihtiyacınız olan ayarları ön ayarlı


hafızalardan içeren yoksa hiç, aşağıdaki
parametreleri seçmek ve ayarlamak için [ENTER/
SELECT] butonuna basın:

74
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
Mastering Araçları

Parametre Ayar Açıklama Parametre Ayar Açıklama


Level (Seviye) 0~127 Sıkıştırıcının giriş seviyesini Ratio (Oran) 1:1.0~ Bandın seviyesi “Eşik” sevi-
ayarlamak için bu para- 1:INF yesini aştığında seviyenin
metreyi kullanın. Değer ne kuvvette azaltılacağını
ne kadar yüksekse frekans belirtmek için bu paramet-
bantları o kadar sıkıştırılır. reyi kullanın. “1:2.0”, mesela,
Burada ayarladığınız değer “Eşik” seviyesinin üzerindeki
üç bandın da “Seviye” aya- seviye değerlerinin yarıya
rına ilave edilir. Sıkıştırıcı indirilmesi demek. Eğer
açıkken bu parametreyi “Eşiği” “0dB” veya yakını
“0”a getirmeyin, çünkü bu olarak ayarladıysanız “1:INF”
durumda klavye parça- kullanışlıdır. Bu bir sınırla-
ları, SMF şarkısı veya Ritim yıcı etkisi oluşturacaktır,
parçaları işitilemez hale yani sinyal seviyelerinden
gelecektir. hiçbiri “Eşik” değerini asla
aşamayacaktır. Ses sitemine
Gain (Kaza- –12~0~ Sıkıştırıcının çıkış seviyesini
ait hoparlörleri vb. koruma-
nım) 12dB düzeltmek için bu para-
nıza yardımcı olabilir.
metreyi kullanın. Eğer diğer
parametrelerin ayarları Level (Seviye) –24~ Bu parametre arzu edilen
belirgin bir şekilde düşük +24dB miksi üç sıkıştırıcı bandı ara-
bir seviyeye yol açıyorsa sına yerleştirmenize olanak
pozitif bir değer seçin. Ayar- verir. Seviyeyi azaltmak için
larınız belirgin bir şekilde negatif bir değer, veya art-
yüksek bir seviyeye yol tırmak için pozitif bir değer
açıyorsa negatif bir değer seçin. Seviyesi olduğu
seçin. “0” seviyenin ne bes- şekilde kabul edilebilir olan
lendiğini ne de azaltıldığını bant için “0”ı seçin.
belirtir.
Split High 2000~ Bu iki parametre iki bandın
Yüksek/Orta/Düşük: “Attack”, “Release”, “Threshold”, (Bölme Yük- 12000Hz ayrıldığı frekansı belirtir.
“Ratio” ve “Level” her bant için aynı olduğundan bun- sek) Sıkıştırıcının üç adet bandı
ları sadece birer defa göreceğiz. Gördüğünüz üzere üç bulunur, haliyle ayarlaya-
Split Low 80~800
frekans aralığından her birinin davranışlarını belirtme- bileceğiniz iki tane geçiş
(Bölme Hz
nize olanak vere kendine ait parametre dizisi bulunur. (crossover) frekansı vardır:
Düşük
“Orta” ve “Yüksek” aralık-
Attack 0~100ms Söz konusu bant sıkıştırı-
lar için “Yüksek” ile “Orta”
(Hücum) cısının bu bandın seviyesi
ile “Düşük” aralıkları için
"Eşik" değerini aşar aşmaz
“Düşük”.
sinyali işlemeye ne kadar
hızlı başlaması gerektiğini
belirtmek için bu para- Kullanıcı Yazdırma
metreyi kullanın. FM radyo Bu işlev “Sıkıştırıcı” sayfası üzerinde yaptığınız
istasyonlarınınkine benzer ayarları kaydetmenize olanak verir.
bir sıkıştırma tercih eder-
seniz daha küçük bir değer 1. [WRITE] butonuna basın.
seçin. Yüksek değerler daha
“canlı” veya “oynak” sesler
sağlayabilir.
Release 50~ Bu parametre sinyal sevi-
(Bırakma) 5000ms yesi “Eşik” değerinin altına
düştüğünde karşılık gelen
bandın sıkıştırıcısının ne
kadar çabuk çalışmayı
bırakacağını belirtmenize
imkan verir.
Threshold –36~0dB Bu parametre sıkıştırıcısını 2. “EVET”i (YES) seçmek için [CURSOR-VALUE]
(Eşik) tetiklemek için frekans tekerini çevirin, ardından geçerli ayarları
bandının (“Yüksek”, “Orta”, kaydetmek için [ENTER/SELECT] butonuna basın.
“Düşük”) erişmesi gere- Ekranda bir teyit iletisi görüntülenecektir.
ken seviyeyi ayarlamanıza
Geçerli ayarları varsayılan durum olarak
olanak verir. Değer ne kadar
düşükse sıkıştırma o kadar
tanımlamak istemiyorsanız “HAYIR”i (NO) seçmek
fark edilir olacaktır. için [CURSOR-VALUE] tekerini çevirin, ardından
için [ENTER/SELECT] butonuna basın. BK-5 OR
ardından “Sıkıştırıcı” sayfasına geri dönecektir.

75
Roland BK­‑5 OR
Menü seçenekleri

NOT Parametre Ayar aralığı Açıklama


Kendi ayarlarınız için yalnızca bir adet “Kullanıcı” (User)
hafızası vardır. Yeni ayarlar kaydederek öncekilerin üze- Level (Seviye) 0~127 Ekolayzırın giriş
rine yazmış olursunuz. seviyesini ayarlamak
için bu parametreyi
NOT kullanın. Giriş sinyal-
BK-5 OR, açtığınızda otomatik olarak “Kullanıcı” ayarla- lerinin seviyesi sesi
rını yükler bozacak kadar yüksek
olduğunda bu gerekli
olabilir.
Ekolayzır
Ekolayzır parametrelerini düzenlemek için NOT
[MENU] butonu→“Mastering Araçları” (Mastering Ekolayzır açıkken
Tools)→“Ekolayzır” (Equalizer) şeklinde seçim yapın. bu parametreyi “0”a
getirmeyin, çünkü
bu durumda klavye
parçaları, SMF şarkısı
veya Ritim parçaları
işitilemez hale gele-
cektir.
Gain (Kazanım) –9~0~9dB Ekolayzırın çıkış-
larındaki seviyeyi
düzeltmek için bu
parametreyi kullanın.
Ekolayzır, bir mikser üzerindeki TİZ, ORTA ve BAS Eğer diğer para-
düğmeleri ile aynı işleve sahiptir: sesi renklendirme- metrelerin ayarları
nize veya tonal düzeltmeler yapmanıza olanak verir. belirgin bir şekilde
düşük bir seviyeye
1. Kayıttan yürütmeyi başlatmak için bir klavye yol açıyorsa pozitif bir
parçası, SMF şarkısı veya ritim seçin. değer seçin. Ayarları-
nız belirgin bir şekilde
2. Ekolayzırı etkinleştirmek için “Aç/Kapa” (Switch) yüksek bir seviyeye
parametresini “Açık” (On) durumuna getirin. yol açıyorsa negatif
Ekolayzır etkinleşecek ve bundan sonra klavye bir değer seçin. “0”
parçaları ile SMF şarkısını veya kayıttan ritim seviyenin ne beslen-
yürütmeyi etkileyecektir. (Ekolayzır’ı kapatmak için diğini ne de azaltıldı-
tekrar “OFF” seçeneğini seçiniz.) ğını belirtir.
High 2000~ Yüksek bandın kesim
3. “Ön ayar” (Preset) parametresini seçmek için Frequency (Yük- 12000Hz frekansını ayarlama-
[CURSOR-VALUE] tekerini kullanın ve [ENTER/ sek Frekans) nıza olanak verir (bu
SELECT] butonuna basın. bir shelf filtresidir).

4. Mevcut ön ayarlardan birisini seçmek için High Gain (Yük- –15~15dB Seçili “Yüksek” frekan-
sek Kazanım) sın seviyesini ayarla-
[CURSOR-VALUE] tekerini çevirin.
mak için bu paramet-
Kullanılabilecek ön ayarlar şunlardır: reyi kullanın. Pozitif
değerler o frekans
bandını yükseltirken
(ses seviyesini arttırır)
negatif değerler keser
5. Eğer ön ayar hafızalarından ihtiyacınız olan (azaltır).
ayarları içeren yoksa aşağıdaki parametreleri
Mid Frequency 200~8000Hz Orta bandın kesim
önce [ENTER/SELECT] butonuna basarak ve
(Orta Frekans) frekansını ayarlama-
ardından [CURSOR-VALUE] tekerini kullanarak nıza olanak verir (bu
değiştirebilirsiniz. bir pik filtresidir).

76
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
Onarma Araçları (ritimler ve SMF)

Parametre Ayar aralığı Açıklama


Onarma Araçları (ritimler ve SMF)
Mid Q (Orta Q) 0.5, 1, 2, 4, 8 Yükseltmek veya kes- Bu işlevler seçili ritim veya SMF şarkısını (Standart
mek istediğiniz “Orta MIDI Dosyası) altta yatan parametrelere çok fazla
Frekans” bandının
odaklanmadan fiilen düzenleme olanağı verir.
genişliğini belirlemek
için bu parametreyi NOT
kullanın. Daha küçük “Ritim Onarma Araçları” ve “SMF Onarma Araçları”
değerler, bu değer- işlevleri XG biçimini kullanan Standart MIDI Dosyalarının
den yüksek/düşük düzenlenmesinde kullanılamaz.
komşu frekansların
da etkileneceği anla-
mına gelir. Onarma Araçlarının Kullanımı
Mid Gain (Orta –15~15dB Seçili “Orta” frekansın
Kazanım) seviyesini ayarlamak 1. Takılı USB bellek üzerinde değişiklik yapmak
için bu parametreyi istediğiniz ritim veya SMF şarkısını seçin (bkz. s.
kullanın. 37).
Low Frequency 50, 80, 100, Düşük bandın kesim Aynı zamanda dahili bir ritim de seçebilirsiniz.
(Düşük Frekans) 150, 200, frekansını ayarlama-
nıza olanak verir (bu
2. Şarkı veya ritmi kayıttan çalmaya başlatmak için
250, [START/STOP] butonuna basın.
300, 400Hz bir shelf filtresidir).
Bu size şarkı veya ritmi düzenlemeye başlamadan
Low Gain –15~15dB Seçili “Düşük” frekan- önce dinleme olanağı verir. Yürütmeyi
(Düşük Kaza- sın seviyesini ayarla- duraklatmak için [START/STOP] butonuna basın.
nım) mak için bu paramet-
reyi kullanın. NOT
Takılı USB bellek üzerinde bir ritim veya SMF şarkısı seç-
Kullanıcı Yazdırma tiyseniz ana sayfaya dönmek için [EXIT] butonunu basılı
tutun.
Bu işlev “Ekolayzır” sayfası üzerinde yaptığınız
ayarları kaydetmenize olanak verir. 3. [MENU] butonuna basın.
1. [WRITE] butonuna basın. 4. “Onarma Araçları”nı (Makeup Tools) seçmek
için [CURSOR-VALUE] tekerini çevirin, ardından
[ENTER/SELECT] butonuna basın.
Yukarıda adım (1)’de bir ritim seçtiyseniz, ekranda
şu şekilde değişir:

2. “EVET”i (YES) seçmek için [CURSOR-VALUE]


tekerini çevirin, ardından geçerli ayarları
kaydetmek için [ENTER/SELECT] butonuna basın.
Ekranda bir teyit iletisi görüntülenecektir.
Yukarıda adım (1)’de bir SMF şarkısı seçtiyseniz,
Geçerli ayarları varsayılan durum olarak
ekran şu şekilde değişir:
tanımlamak istemiyorsanız “HAYIR”i (NO)
seçmek için [CURSOR-VALUE] tekerini çevirin,
ardından için [ENTER/SELECT] butonuna basın.
BK-5 OR ardından “Ekolayzır” sayfasına geri
dönecektir.
NOT
Kendi ayarlarınız için yalnızca bir adet “Kullanıcı” (User)
hafızası vardır. Yeni ayarlar kaydederek öncekilerin üze-
rine yazmış olursunuz.
Bu menü aşağıdaki girdileri seçmenize olanak
NOT
verir:
BK-5 OR, açtığınızda otomatik olarak “Kullanıcı” ayarla-
rını yükler.

77
Roland BK­‑5 OR
Menü seçenekleri

Menü Seçeneği Açıklama Ayar Anlamı


Common (Ortak) Ritim veya şarkıyı bütün olarak Room1, Room2, Bu türler bir odanın yankı özellikle-
etkileyen ortam parametreleri Room3 rini simüle eder. Rakam büyüdükçe
değiştirmek için bu girdiyi seçin; (1, 2 veya 3) “oda” boyutu artar.
reverb veya koro efekti, tempo
Hall1, Hall2 Bu türler küçük (1) veya büyük (2)
vb. gibi.
bir konser salonunun yankısını
Instrument (Enstrü- Ritim veya şarkıda kullanılan simüle eder ve bu suretle yukarıdaki
man) enstrümanları ve parametrelerini Oda türlerinden daha "büyük" ses
değiştirmek için bu girdiyi seçin. verirler.
Bkz. sayfa 79.
Plate Bu algoritma bir konser salonunun
Freeze Data (Veri Yeni ayarlarınızı dosyanın içe- akustiğini simüle eder.
Dondur) risine yazdırmak için bu girdiyi
Delay Gecikme efekti (yankı değil). Eko
seçin. Bu şekilde yeni halini her-
efektine çok benzer çalışır, haliyle
hangi bir sıralayıcı (yazılımı) veya
sesleri tekrar eder.
uyumlu Roland aranjör enstrü-
manı ile kullanabileceksiniz. Bkz. Pan Delay Delay efektinin stereo halidir. Sağ ve
sayfa 83. sol kanallar
Save (Kaydet) Yarattığınız “Onarma Araçları” arasında geçişler ve gecikmeler
ayarlarınızı şarkı veya ritminiz üretir.
ile beraber kaydetmek için bu
girdiyi seçin. Bkz. sayfa 83. Koro Türü: Koro sesin uzamsal imgesini genişletir
ve stereo izlenimi oluşturur. 8 koro türünden birini
seçebilirsiniz.
Ortak Ayar Anlamı

Ortak parametrelerini düzenlemek için [MENU] Original Şarkı kendi (programlanmış) koro
butonu→“Onarma Araçları” (Makeup Tools)→“Ortak” ayarlarını kullanır.
(Common) şeklinde seçim yapın. Chorus Bunlar sese uzamsallık ve derinlik
1~4 katan klasik koro efektleridir.

Fbk Chorus Bu flanger benzeri efekti ve yumu-


şak bir sesi olan korodur.
Flanger Bu sanki bir jet uçağı kalkış ve iniş
yapıyormuş gibi ses veren bir efekt-
tir.
ShortDly Bu koro veya flanger yerine kullanı-
labilecek tam oturaklı bir gecikme
Bu sayfadaki “Ortak” parametreleri bütün şarkı veya efektidir. Göreceğiniz üzere prog-
ramlayabileceğiniz bir çok para-
ritim için geçerlidir.
metre bulunur.
1. Arzu edilen “Ortak” parametreyi seçmek için ShortDlyFb Bu çok tekrarları olan kısa bir gecik-
[CURSOR-VALUE] tekerini çevirin, ardından medir.
[ENTER/SELECT] butonuna basın.
Reverb Seviyesi ve Koro Seviyesi: Bu parametreler
Reverb (veya Koro) prosesörünün çıkış seviyesi
üzerinde değişiklik yapmanıza olanak verir.
Ritim Ses Seviyesi/Şarkı Ses Seviyesi: Bu parametre
seçili ritim veya şarkının çok gürültülü/yumuşak
olduğunu düşünüyorsanız genel ses seviyesini
ayarlamanıza olanak verir.
Ritim Temposu/Şarkı Temposu: Ritmin veya
şarkının temposunu değiştirmenize olanak verir
Mevcut parametreler aşağıdadır: (q= 20~250).
Reverb (Yankı) Türü: Bu parametre ne tür bir yankı Tonalite: Bu parametre tüm şarkı parçalarını
efektine ihtiyacınız olduğunu belirtmenize olanak (davullar hariç) 12 yarım tona kadar (1 oktav)
verir. Kullanılabilecek yankı türleri şunlardır: yukarı veya aşağı transpoze etmenize olanak verir.
Ayar Anlamı Bu değer şarkı verisine yazılır ve bu şarkıyı her
Original Bu ayar şarkının kendi (program- çaldığınızda kullanılır.
lanmış) yankı ayarlarını kullandığını
belirtir.

78
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
Onarma Araçları (ritimler ve SMF)

NOT Kayıttan yürütme bu noktada otomatik olarak


Bu parametre ritimler için kullanılamaz. Değişiklikleri başlar.
Geri Al: Yaptığınız tüm “Ritim/SMF Onarma Araçları”
ayarlarını iptal etmek ve önceki kaydedilmiş haline 3. 3. Düzenlemek istediğiniz parametreyi seçmek
getirmek için bu girdiyi seçin. için [CURSOR-VALUE] tekerini çevirin, ardından
[ENTER/SELECT] butonuna basın.
2. Yaptığınız değişikliklerden tatmin olduysanız ve NOT
onları saklamak istiyorsanız ritim/şarkınızı USB
Yukarıda adım (1)’de bir Davul Seti seçtiyseniz para-
belleğe kaydedin. metre listesi Davul Seti kullanmayan enstrümanların lis-
Bkz. “Yeni ritim ve şarkı (SMF) versiyonlarınızı tesinden biraz farklı gözükecektir. “Davul Setleri” (Drum
kaydetme” s. 83. Set), çoğu tuş/nota numarasına farklı sesler atayan ve
size (ve BK-5 OR’ye) gerçekçi davul ve perküsyon parça-
NOT ları çalma olanağı veren özel “Tonlardır”.
Yukarıda anlatılan prosedürü kullanarak yaptığınız deği-
şiklikler “Veri Dondurma” komutu kullanılarak (bkz. s. 83) Aşağıda verilenlerde “(T)” yalnızca sıradan enstrü-
ritim/şarkı dosyası içerisine yazdırılabilir. Bu şekilde yap- manlar için mevcut olan parametrelere işaret ederken
mak bu değişiklikleri kullandığınız herhangi bir sıralayıcı (ayrıca “Tonlar” denir), “(D)” yalnızca Davul Setleri için
(sequencer) yazılımı üzerinde kullanmanıza olanak verir. mevcut olan parametrelere işaret eder.
“Dondurmadığınız” değişiklikler düzenlenmiş ritim/
şarkı dosyasını kaydettiğinizde yine de saklanır –ancak Mevcut parametreler aşağıdadır:
sadece BK-5 OR onları okuyabilir. Ton (T), Davul (D)
Enstrüman Aktif Ton ailesi içerisinden farklı bir Ton seçmenize
Enstrüman parametrelerini düzenlemek için olanak verir. Mevcut Ton ve Davul Setleri listesini
[MENU] butonu→“Onarma Araçları” (Mastering görmek için ayrı olarak bulunan kitapçığa bakın.
Tools)→“Enstrüman” (Compressor) şeklinde seçim Ton seçerken farklı bir aile seçmek için bir TONE
yapın. butonuna basabilirsiniz.
Parametre Açıklama
Tone (T) Drum (D) Ton sayısı seçili olan aileye göre
değişir.

Kısma (T)/Davul Kısma (D)


Seçili enstrümanı kapatır. İlişkili olan parça artık
çalınmamaktadır (kısık). (Bu ayar sadece seçili
enstrüman için geçerli olup kanalın tümüne
Ekran seçili ritim veya SMF şarkısı tarafından uygulanmaz.)
kullanılan tüm enstrümanları gösterecektir. NOT
Davullara ilişkin olarak iki enstrüman grubunu (“Davul
1. Değiştirmek istediğiniz enstrümanı seçmek Kısma” ve “Perk. Kısma”, bkz. aşağıda) ayrı olarak
için [CURSOR-VALUE] tekerini çevirin, ardından kısabilirsiniz
[ENTER/SELECT] butonuna basın.
Parametre Ayar
Mute (T) Off, On (Kapalı, Açık)
Drum Mute (D)

Solo
Seçili enstrüman haricindeki tüm enstrümanları
kapatır.
Parametre Ayar

Ekran şu şekilde değişecektir: Solo Off, On (Kapalı, Açık)

Perk Kısma (D)


Davul parçası tarafından kullanılan perküsyon
seslerini bastırır (veya ekler).
Parametre Değer
Perc Mute Off, On (Kapalı, Açık)

Ses Düzeyi
[MENU] butonu gösterge ışığı yanacaktır. Seçili enstrümanın ses düzeyini ayarlar. Negatif
2. Enstrümanın kullanıldığı yere gitmek için değerler geçerli ses düzeyini düşürür, pozitif
[MENU] butonuna basın.

79
Roland BK­‑5 OR
Menü seçenekleri

değerler arttırır. (Bu asıl ayardan çıkartılan, veya Kesme


ona eklenen göreceli bir ayardır.) Bu filtre parametresi seçili sesi daha koyu veya
Parametre Ayar açık yapmanıza olanak verir. Pozitif ayarlar
daha fazla doğuşkanın (armoni) geçmesine
Volume -127~0~+127
izin verir, böylece ses daha parlak olur. Bu
değerin başkacası da negatif yöndedir, daha az
Yankı doğuşkanın geçmesine izin verilecektir ve ses
Yankı gönderme seviyesini ayarlamak için bu daha yumuşak (koyu) olacaktır.
parametreyi kullanın. Negatif değerler geçerli Alçak geçiren filtre özellikleri
yankı gönderme seviyesini azaltırken pozitif
Ayar
değerler arttırır.
(Bu asıl ayardan çıkartılan, veya ona eklenen
göreceli bir ayardır.)
Parametre Ayar Frekans

Reverb -127~0~+127 Kesme frekansı

Parametre Ayar
Koro
Koronun gönderme seviyesini ayarlamak için bu Cut Off -127~+127
parametreyi kullanın. Negatif değerler geçerli koro
gönderme seviyesini azaltırken pozitif değerler NOT
arttırır. (Bu asıl ayardan çıkartılan, veya ona Bazı sesler için pozitif (+) Kesme ayarları fark edilebilir
eklenen göreceli bir ayardır.) değişiklik yaratmayacaktır çünkü ön programlı Kesme
parametresi halihazırda azami değerine ayarlanmıştır.
Parametre Ayar
Chorus -127~0~+127 Rezonans
Bu synthesizer ile her daim ilişkili olan bir
parametredir. Rezonans değeri arttırıldığında
Panpot kesme frekansı bölgesindeki doğuşkanlar
Seçili enstrümanın stereo yerleşimini değiştirmek vurgulanacak, güçlü karakteri olan bir ses
için bu parametreyi kullanın. “0” “değişiklik yok” oluşturacaktır
demek olurken, negatif (-) değerler enstrümanı
sola doğru ve pozitif (+) değerler sağa doğru Parametre Ayar
kaydıracaktır. Resonance -127~+127
Parametre Ayar
Panpot -127~0~+127 NOT
Bazı sesler için negatif (-) “Rezonans” ayarları fark edile-
bilir değişiklik yaratmayacaktır çünkü Rezonans para-
NOT metresi halihazırda asgari değerine ayarlanmıştır.
Davul Setlerine ilişkin olarak, bu ayar tüm davul/perküs-
Aşağıdaki parametreler sesin “zarfını” ayarlamanıza
yon enstrümanları için geçerlidir. Belirli davul enstrü-
manları için ayarlanabilen ayrıca bir parametre bulunur. olanak verir. Zarf parametreleri hem ses seviyesini
Bkz. sayfa 82. (TVA) ve de filtreyi (TVF) etkiler. Kesme frekansı
zarf çıktıkça artacak ve zarf düştükçe düşecektir.
Oktav (T)
Seçili enstrümanı 4 oktav yukarı veya aşağıya Hücum (T) (Çıkış)
transpoze etmek için bu parametreyi kullanın. Bu parametre sesin hücumunu (gelişini) ayarlar.
Negatif değer gelişi hızlandırır, böylece ses daha
Parametre Ayar
agresif hale gelir.
Octave -4~0~+4
Parametre Ayar
Attack -127~+127
Hız
Bu parametre söz konusu enstrümanın hız aralığı
üzerinde değişiklik yapmanıza olanak verir. “0” Decay (Sönüm) (T)
kayıt alınan hız değerlerine dokunulmadığını Bu parametre sesin seviyesi (volume) ve kesme
ifade ederken negatif değerler tüm hızı aynı frekansının hücumun en yüksek noktasından
miktarda düşürürken (notalar arasındaki farklara uzatma (sustain) seviyesine ne kadar sürede
dokunmadan), pozitif ayarlar tüm hız değerlerini ineceğini ayarla
yükseltir. Parametre Ayar
Parametre Ayar Decay -127~+127
Velocity -127~+127

80
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
Onarma Araçları (ritimler ve SMF)

NOT NOT
Vurmalı sesler genellikle “0” uzatma seviyesine sahiptir. Eğer “A” veya “B” olarak seçim yaparsanız ilave paramet-
Piyano ve gitar sesleri bu kategoridedir. Burada yüksek reler düzenlenebilir (bkz. aşağıda).
bir değer seçmiş olsanız bile tuşlara uzun süre basılı tut-
mak çalmakta olduğunuz notaların uzunluğu üzerinde
Mfx Türü
bir etkiye sahip olmayacaktır. Arzu edilen Mfx türünü, yani ihtiyacınız olan efekt
tipini seçmenize olanak verir. Her Mfx (“A” ve
Release (T) “B”) istediğiniz kadar çok enstrümana atanabilir.
Bu parametre nota bırakıldıktan sonra sesin Ancak dikkatli olun, farklı bir tür seçmek bu
tamamen duyulmayana kadar sönerken geçen Mfx prosesörünü kullanan tüm enstrümanları
süreyi ayarlar. Kesme frekansı da bu ayarlamaya etkileyecektir. Kullanılabilir Mfx türlerinin listesini
uygun olarak düşecektir görmek için, bkz. sayfa 64.
Parametre Ayar
NOT
Release -127~+127 Her Mfx istediğiniz kadar çok enstrümana atanabilir.
Ancak dikkatli olun, farklı bir tür seçmek bu Mfx prose-
NOT sörünü kullanan tüm enstrümanları etkileyecektir.
Bazı sesler derinliği veya hızı değiştirilemeyecek, doğal NOT
(örneklenmiş) vibratoya halihazırda sahiptir. “Mfx” parametresi “Kapalı” olarak ayarlanmış ise farklı
Söz konusu enstrümanın çok fazla vibratoya sahip bir tür seçemezsiniz. Bu durumda ekranda “---“ iletisi
olduğunu (veya biraz daha ihtiyacı olduğunu) gözükecektir.
düşünüyorsanız aşağıda verilmiş üç parametreyi Mfx Düzenleme
kullanın. Seçili efekt türünün parametrelerini de
Vibrato Hızı (T) düzenlemek isterseniz [ENTER/SELECT] butonuna
Bu parametre perde modülasyonunun hızını basarak “Mfx Düzenle” (Mfx Edit” sayfasına gidin.
ayarlar. Pozitif (+) ayarlar önceden ayarlı perde Buradan mevcut parametreleri düzenleyebilirsiniz.
modülasyonunu hızlandırır, negatif (-) ayarlar Ekolayzır
yavaşlatır. Seçili enstrümanın tınısını değiştirmek istiyorsanız
Parametre Ayar bu ayarı etkinleştirin.
Vibrato Rate -127~+127 Parametre Ayar
Equalizer Off, On (Kapalı, Açık)
Vibrato Derinliği (T)
Bu parametre perde modülasyonunun Ekolayzır Düzenle
yoğunluğunu ayarlar. Pozitif (+) ayarlar Ekolayzır parametrelerini düzenlemek için,
“titremenin” daha öne çıkmasını sağlarken, negatif “Ekolayzır Düzenle” (Edit EQ) sayfasını gitmek için
(-) ayarlar daha sığ hale getirir. [ENTER/SELECT] butonuna basın. Daha sonra
Parametre Ayar aşağıdaki parametreleri değiştirebilirsiniz
Vibrato Depth -127~+127 Parametre Ayar Açıklama
Equalizer Off, On (Kapalı, Seçili enstrümanın
Vibrato Gecikmesi (T) Açık) tınısını değiştirmek
Bu parametre vibrato efektinin başlaması için istiyorsanız bu ayarı
gereken süreyi ayarlar. Pozitif (+) ayarlar vibrato etkinleştirin. Bu
başlamadan önce geçecek süreyi arttırır ve negatif parametre “Ekolay-
ayarlar süreyi kısaltır. zırı” yukarıya kopyalar
ve sizin rahatınız için
Parametre Ayar eklenmiştir.
Vibrato Delay -127~+127 High Freq 1500 Hz, 2000 Yüksek bandın kesim
Hz, 3000 Hz, frekansını ayarlama-
Mfx 4000 Hz, 6000 nıza olanak verir (bu
bir shelf filtresidir).
BK-5 OR, biri yankı biri de koro olmak üzere Hz, 8000 Hz,
ritim veya Standart MIDI Dosyalarını işlemede 12000 Hz
kullanılabilecek iki adet çoklu-efekt prosesörüne
High Gain –15~+15 dB Seçili “Yüksek” fre-
(Mfx) sahiptir.
kansın seviyesini
Bu Mfx ile işlenme ihtiyacı olmayan enstrümanlar ayarlamak için bu
için “Kapalı” olarak seçin. parametreyi kullanın.
Parametre Ayar Pozitif değerler o
frekansı yükseltirken
Mfx Off, A, B (Kapalı, A, B) (ses seviyesini arttırır)
negatif değerler
keser (azaltır).

81
Roland BK­‑5 OR
Menü seçenekleri

Parametre Ayar Açıklama Parametre Ayar Açıklama


Mid Freq 200~8000 Hz Orta bandın kesim Mute Off, On (Kapalı, Seçili enstrümanı
frekansını ayarlama- Açık) bastırın (veya ekle-
nıza olanak verir (bu yin).
bir pik filtresidir).
Solo Off, On (Kapalı, Seçili enstrüman
Mid Q 0.5, 1, 2, 4, 8 Yükseltmek veya kes- Açık) haricindeki tüm ens-
mek istediğiniz “Orta trümanları kapatır.
Frekans” bandının
Volume -127~+127 Seçili davul ens-
genişliğini belirlemek
trümanının ses
için bu parametreyi
seviyesini ayarlamak
kullanın. Daha küçük
için bu parametreyi
değerler, bu değer-
kullanın.
den yüksek/düşük
komşu frekansların Reverb -127~+127 Seçili davul ens-
da etkileneceği anla- trümanının yankı
mına gelir. gidişini ayarlamak
için bu parametreyi
Mid Gain –15~1+5 dB Seçili “Orta” frekansın
kullanın. Efektin ken-
seviyesini ayarlamak
disi “Ortak" sayfası
için bu paramet-
üzerinden değiştiri-
reyi kullanın. Pozitif
lebilir.
değerler o frekansı
yükseltirken (ses sevi- Chorus -127~+127 Seçili davul enstrü-
yesini arttırır) negatif manının koro gidişini
değerler keser (azal- ayarlamak için bu
tır). parametreyi kulla-
nın. Efektin kendisi
Low Freq 90 Hz, 150 Hz, Düşük bandın kesim
“Ortak" sayfası üze-
180 Hz, 300 frekansını ayarlama-
rinden değiştirilebilir.
Hz, 360 Hz, nıza olanak verir (bu
bir shelf filtresidir). Panpot -127~+127 Seçili davul enstrü-
600 Hz manının stereo yerle-
Low Gain –15~+15 dB Seçili “Düşük” frekan- şimini ayarlamak için
sın seviyesini ayarla- bu parametreyi kul-
mak için bu paramet- lanın. “0” "değişiklik
reyi kullanın. yok” demek olurken,
negatif (-) değerler
enstrümanı sola
Davul Enstrümanı (D)
doğru ve pozitif (+)
değerler sağa doğru
kaydıracaktır.
Velocity -127~+127 Bu parametre söz
konusu davul ens-
trümanın hız aralığı
üzerinde değişiklik
yapmanıza olanak
verir. “0” kaydedilen
değerlere dokunul-
Seçili Davul setinin belirli enstrümanları için madığını, negatif
ayarları düzenlemek isterseniz [ENTER/SELECT] bir ayar ise tüm hız
butonuna basarak “Davul Enstrümanı” (Drum aralıklarının aynı
Instrument) sayfasına gidin. oranda düşürüldü-
Kullanılmakta olan Davul Setinin tüm ğünü (varyasyonları
enstrümanları ekrana gelir. Değiştirmek istediğiniz bozmadan) belirtir.
Pozitif bir ayar tüm
enstrümanı seçmek için [CURSOR-VALUE] tekerini
hız değerlerini pozitif
çevirin, ardından [ENTER/SELECT] butonuna basın. bir yöne kaydırır.
Mevcut parametreleri düzenlemek için [CURSOR-
Pitch -127~+127 Seçili davul enstrü-
VALUE] tekerini ve [ENTER/SELECT] butonunu manını daha yüksek
kullanabilirsiniz. veya alçak olarak
Parametre Ayar Açıklama akort etmek için bu
parametreyi kullanın.
Instr. Tüm Davul Seti Düzenlemek istediği- “0” perdeye dokunul-
Enstrümanları niz davul enstrüma- madığını ifade eder.
nını seçin.
Seçilen enstrüman için parametreler

82
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
Onarma Araçları (ritimler ve SMF)

Parametre Ayar Açıklama Yeni ritim ve şarkı (SMF) versiyonlarınızı


Instr. Equa- Global, Instr, Off Genel: Davul ens- kaydetme
lizer (Genel, Enstrü- trümanı ait olduğu
man, Kapalı) Davul Setinin ekolay- 1. Yaptığınız değişikliklerden tatmin olduysanız
zır ayarlarını kullanır. ve onları saklamak istiyorsanız “Kaydet”
Enstrm: Davul ens- parametresini seçin ve[ENTER/SELCT] butonuna
trümanı kendine ait basın.
ekolayzır ayarlarını NOT
kullanır (bkz. aşa-
Değişiklikleri tutmak istiyorsanız, “Veri Dondur” komu-
ğıda).
tunun uygulanmadığı her bir ritim veya şarkının bile bu
Kapalı: Davul ens- prosedür kullanılarak kaydedilmesi gerekir.
trümanı ekolayzır
kullanmaz. 2. Orijinal halleri üzerine yazdırmak istemiyorsanız
Edit EQ ([ENTER/ SELECT] Mevcut olarak seçili [CURSOR-VALUE] tekerini kullanın ve [ENTER/
butonuna basın) olan davul enstrüma- SELECT] butonu ile farklı bir konum seçin.
nının EQ parametre-
lerine erişim sağlar 3. [WRITE] butonuna basın (ışığı yanıp söner).
(“Instr.Equalizer” “Int”
olarak ayarlandıysa).
Mevcut parametre-
lerin birer tanımını
görmek için, bkz.
“Edit EQ”, s. 81.
Undo Chan- ([ENTER/ SELECT] Bu işlev mevcut ola-
ges (Değişik- butonuna basın) rak seçili enstrüma-
likleri Geri nın “Davul Enstrü-
Al) manı (D) ayarlarını
iptal etmenize ve
BK-5 OR otomatik olarak seçili ritim veya şarkının
önceden kaydedil- adını alır. Yeni halini bu isim altında kaydetmek
miş haline geri dön- (ve önceki halinin üzerine yazdırmak) istiyorsanız
mesine olanak verir. aşağıdan adım (7)’ye geçin.
4. Farklı bir karakter seçmek için TONE butonlarını
4. Yaptığınız değişikliklerden tatmin olduysanız ve kullanın.
onları saklamak istiyorsanız ritim/şarkınızı USB
belleğe kaydedin. 5. Değiştirmek istediğiniz bir sonraki karakter
Bkz. “Yeni ritim ve şarkı (SMF) versiyonlarınızı pozisyonunu seçmek için [CURSOR-VALUE]
kaydetme” s. 83. tekerini çevirin.

NOT
Yukarıda anlatılan prosedürü kullanarak yaptığınız deği-
şiklikler “Veri Dondurma” komutu kullanılarak (bkz. s. 83)
ritim/şarkı dosyası içerisine yazdırılabilir. Bu şekilde yap-
mak bu değişiklikleri kullandığınız herhangi bir sıralayıcı
(sequencer) yazılımı üzerinde kullanmanıza olanak verir.
“Dondurmadığınız” değişiklikler düzenlenmiş ritim/
şarkı dosyasını kaydettiğinizde yine de saklanır –ancak
sadece BK-5 OR onları okuyabilir.
Veri Dondurma 6. Yukarıda verilmiş (4) ve (5) adımları tekrar
Ayarlarınızı işlemek için [MENU] butonu→“Onarma ederek adı yazın.
Araçları” (Makeup Tools)→“Veri Dondurma” (Freeze
Data) şeklinde seçim yapın.
7. Ritim veya şarkıyı kaydetme istediğinizi
onaylamak için [WRITE] butonuna basın.
“Onarılmış” şarkınızı bir USB belleğe kaydetmeden
önce değişikliklerinizi “işleyebilirsiniz” (ancak
zorunda değilsiniz), bu suretle onları “olağan” ritim Eğer USB bellek üzerinde aynı isme sahip
veya şarkı verisi haline getirirsiniz. başka bir dosya varsa üzerine yazdırmak isteyip
istemediğiniz sorulacaktır:
Yeni ritim/şarkı sürümünüzü başka bir aranjör
enstrüman üzerinde, sıralayıcı (sequencer)
veya bilgisayarınızda oynatmak istiyorsanız bu
işinize yarayabilir. Sadece BK-5 OR ile kullanmak
istediğiniz veya yukarıda bahsedilen modellerden
birisi için bu işleme gerek yoktur.

83
Roland BK­‑5 OR
Menü seçenekleri

Bu durumda, önce [CURSOR-VALUE] tekerini


çevirerek “EVET”i (YES) seçin ve ardından [ENTER/
SELECT] butonuna basarak eski dosyayı yenisi ile
değiştirin (eski dosya kaybedilecektir).
Aksi halde, “HAYIR”ı (NO) seçin ve “Kaydet”
sayfasına dönmek için [ENTER/SELECT]’e basın,
sonra farklı bir isim girin.

84
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
Ritim Besteleyici (kendi ritimlerinizi programlama)

n Devamlı – tek seferlik kalıplar


Ritim Besteleyici (kendi BK-5 OR iki tür kalıp kullanır: devamlı bölümler ve
ritimlerinizi programlama) tek seferlik bölümler.
BK-5 OR kendi ritimlerinizi programlamanıza imkan Devamlı bölümler: Devamlı bölümler, siz
sunar. Detayları açıklamaya geçmeden önce bilgi bir başka bölüm seçene kadar veya Aranjör
edinmeniz ve aşina olmanız gereken birkaç kavram yürütmesini durdurmak için [START/STOP]’a
bulunuyor. basana kadar tekrar edilen eşliklerdir. BK-5 OR
dört adet programlanabilir devamlı bölüm sunar
Ritimler nedir? (VARYASYON [1]~[4]).
n Kalıplar (Bölümler) Devamlı bölümler bittikleri zaman başka
Ritimler, gerçek zamanlı olarak seçebileceğiniz bölümleri seçmezler (çünkü asla sona ermezler):
(dört veya sekiz ölçülü) kısa sekanslar veya Elinizle (veya ayağınızla) başka bir bölüm seçene
kalıplardır. Kalıp esaslı eşlikler genellikler aşağıdaki kadar çalmaya devam ederler.
öğelerden meydana gelir: Tek seferlik bölüm: Tek seferlik kalıplar (veya
• Temel çizgi, yani şarkının iskeleti olan ritim. “Bölümler”) sadece bir defalığına çalınır ve
• Eşliği enteresan tutan ve bir tür “evrim” veya ardından devamlı bir bölümü seçer ya da Aranjörü
“varyasyon” ortaya koyacak olan temel çizgi için durdururlar. BK-5 OR şu tek seferlik bölümleri
çeşitli alternatifler. kullanır: GİRİŞ (INTRO) [1]~[4], ÜST ATAK (FILL UP)
• Ataklar, yeni parçaların başladığını duyurmak için. [1]~[3], AŞAĞI ATAK (FILL DOWN [1]~[3] ve BİTİŞ
(ENDING).
• Bir giriş ve kapanış kısmı (bitiş). Üç dakikalık bir
şarkı için dört ile sekiz arası kalıp programlamak
genellikle yeterli olur. Tek yapmanız gereken Bölüm türü ayrıca söz konusu kanalların nasıl
onları şarkınıza uygun kılabilmek için doğru sırada kayıttan yürütüldüğünü de belirler. Devamlı bir
kullanmak. kalıbın diğer bir kanaldan daha kısa olan herhangi
BK-5 OR, ritim başına, bir kısmı özel ayrılmış bir kanalı en uzun kanal sona erene kadar tekrar
butonlar ile seçilebilecek olan (VARYASYON [1]~[4] edilir. Sonra yeni bir döngü başlar. Bundan şu
vb.), 54 farklı kalıp programlamanıza olanak verir. şekilde faydalanabilirsiniz: eğer davullar, ritim
Bazı Kalıplar klavyenin akor tanımlama alanında gitar veya piyanonun bir döngüyü tamamlamak
çaldığınız akorları esas alarak seçilir (majör, minör, için dört ölçüye ihtiyacı olduğu yerde dört ölçü
yedili). boyunca aynı notaları çalıyorsa, sadece tek bir
davul ölçüsü çalmak yeterlidir, çünkü en uzun
n Kanallar kanal sona erene kadar otomatik olarak tekrar
Bir davul makinesinin aksine, bir BK-5 OR ritmi edilecektir.
sadece ritim parçasını içermez (davullar ve
perküsyon), aynı zamanda piyano, gitar, bas ve n Birden fazla davul kanalı olabilir
yaylılar gibi melodik eşlikler bulundurur. İşte Ritim Besteleyicisi herhangi bir “Eşlik” kanalına bir
bu yüzden ritimler kanallar ile çalışır—kesin Davul Seti atamanıza, böylece onu ilave bir davul
konuşmak gerekirse sekiz tane ile. kanalına dönüştürmenize olanak verir.

NOT
Gerekirse ikinci bir davul kanalı bile kaydedebilirsiniz. RAM belleği temizleme (Ritmi Sıfırlama)
Yapmamız gereken ilk şey BK-5 OR’nin ritim RAM
AccDrums parçasının ilk kanalı ve de ABass belleğini silmektir, çünkü Ritim Besteleyiciyi
parçasının ikinciye atanmış olmasın sebebi olarak, seçtiğinizde boş olmayacaktır.
çoğu programcı ve kayıt sanatçısı işe önce şarkının 1. [MENU] butonuna basın, “Ritim Besteleyici”yi
ritim kısmını yerleştirerek başlar. seçin (Rhythm Composer”, ardından [ENTER/
Bu kuralın bazı istisnaları vardır ancak, bu yüzden SELECT] butonuna basın.
programladığınız ritim için daha kolay olacaksa Ekran şu şekilde değişecektir:
diğer herhangi bir parçadan başlayabilirisiniz.
NOT
Toplamda altı (melodik) ACC kanalı olsa da, çoğu ritim
sadece ili veya üç melodik eşlik satırı ihtiva eder. Çoğu
zaman az çoktan iyidir, yani sırf BK-5 OR bu hizmeti
sunuyor diye altı melodik eşlik programlamayın. Bir
CD’yi çok dikkatli bir şekilde yakından dinleyecek olur-
sanız, bir şarkıyı “büyük” yapan şeyin kullanılan enstrü-
man sayısı değil, daha ziyade doğru zaman ve ölçüde
doğru notaların kullanılmasıdır.
2. MENU] butonuna basın (ışığı yanıp sönecektir).

85
Roland BK­‑5 OR
Menü seçenekleri

Ekran şu şekilde değişecektir: Parametre Ayar Açıklama


Expression 0~127 Geçici ses seviyesi
değişimi (CC11).
Reverb 0~127 Yankı Gidiş (CC91),
yani seçili kanal
yankı efekti ile ne
derecede işlenme-
lidir.
Chorus 0~127 Chorus Send (CC93),
i.e. Koro Gidişi
3. “Ritim Başlat” (Initialize Rhythm) halihazırda
(CC93), yani seçili
seçilidir, o yüzden [ENTER/SELECT] butonuna kanal koro efekti ile
basın. ne derecede işlen-
Ekran şu şekilde değişecektir: melidir.
Panpot 0~127 Kanalın stereo yer-
leşimi (00[L]~64~
127[R]).

5. Ayarlarınızı onaylamak için [WRITE] butonuna


basın (ışığı yanıp söner).

Ekrandaki sayfada gösterilen ayarlar


programladığınız her yeni ritim için tavsiye edilen
varsayılanlardır. Hazırlamak istediğiniz eşliğin
tipine göre değiştirmekten çekinmeyin:
4. Mevcut parametreleri düzenlemek için
[CURSOR-VALUE] tekerini ve [ENTER/SELECT]
butonunu kullanabilirsiniz. Ekran şu şekilde değişecektir:
Parametre Ayar Açıklama
Rec Track ADrum, ABass, Bu parametre ayar-
(Kayıt Kanalı) Acc1, Acc2, Acc3, larınızı değiştirmek
Acc4, Acc5, Acc6 istediğiniz kanalı
seçmenize olanak
verir.
Inst (Ton kanala atan- Kayıt için işaretlen-
(Enstrüman) mıştır) miş kanal için bir
ses (veya Davul Seti)
seçtiğiniz yer bura- 6. “EVET”i seçmek için [CURSOR-VALUE] tekerini
sıdır (“Rec Track”). çevirin, ardından [ENTER/SELECT] butonuna
Tempo 20~250 Tempoyu burada da basın.
ayarlayabilir veya Ekran “Ritim Besteleyicisi” sayfasına geri
daha sonraya bıra- dönecektir, burada da yalnızca sizin yaptığınız ses
kabilirsiniz. atamaları bulunur.
Time Signa- 1/16, 1/4~4/4… Bu değerin Ritim Ritim hafızası alanını başlatmak istemiyorsanız
ture RAM hafızayı başlat- “HAYIR”ı seçin.
(Zaman tığınızda ayarlan-
Ölçüsü) mış olması gerekir
(yani şimdi). Bütün İlk kanal için hazırlanma
Bölümler ve Modlar
bu ölçü birimini 1. “Bölüm” parametresini seçmek için “Ritim
kullanır. Ancak, Besteleyici” sayfasında [CURSOR-VALUE] tekerini
kalıpları daha son- ve [ENTER/SELECT] butonunu kullanın.
raki bir aşamada
düzenleyip (bkz. 2. Kaydını almak istediğiniz Bölümü (“Intro”,
“Ölçü Birimi”, s. 102) “Main”, “Fill” ya da “Ending”) seçmek için
VARYASYON [1] [CURSOR-VALUE] tekerini kullanın.
“4/4”, ANA [2] “6/8”
vb. şeklinde belirte-
bilirsiniz

86
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
Ritim Besteleyici (kendi ritimlerinizi programlama)

3. [AUDIO REC] butonuna basın. Parametre Ayar Açıklama


Octave –4~+4 Bu parametre klavyeyi
oktav eşikleri ile trans-
poze etmenize olanak
verir, bu aşırı yüksek
veya alçak notalar için
–ya da bazı seslerin
özel "gürültülerini"
kullanmak için kullanışlı
olabilir.
Ekran şu şekilde değişecektir:

Mode** Major, Minor, Bu parametre eşliği


7’li, M=m, majör, minör yoksa
M=7, m=7, yedinci akorlar için mi
M=m=7 kaydedecek olduğu-
nuzu belirtmeye olanak
sunar. Roland tarafın-
dan hazırlanmış ritmi
dinlerseniz devamlı
4. Gerekirse mevcut parametreleri düzenlemek için kalıplar arasında hafif
[CURSOR-VALUE] tekerini ve [ENTER/SELECT] değişiklikler olduğunu
butonunu kullanın. fark edeceksiniz –ve
bazen de Girişler ve
Parametre Ayar Açıklama
Bitişler için tamamen
Rec Track* ADrum, Bu parametre ayarlarını farklı cümleler ile göze
ABass, Acc1, kaydetmek istediğiniz çarpan farklılıklar oldu-
Acc2, Acc3, kanalı seçmenize ola- ğunu. Bu tür çeşitleme-
Acc4, Acc5, nak verir. ler “Mod” parametresi
Acc6 kullanılarak hazırlana-
bilir.
Inst (Tone kanala Kayıt için işaretlenmiş
atanmıştır) kanal için bir ses (veya Division* Intro, Main, Oluşturmak istedi-
Davul Seti) seçtiğiniz Fill, Ending ğiniz kalıbı seçin. Bu
yer burasıdır (“Rec (Giriş, Ana parametre ana “Ritim
Track”). Atak, Bitiş) Besteleyicisi” sayfa-
sında seçmiş olduğunu
Key C, C#, D, Eb, Eşliği müzikal açıdan bölüm ile bağlantılıdır.
E, F, F#, G, manalı bir şekilde
Ab, A, Bb, B kullanmak istiyorsanız,
BK-5 OR’ye hangi tonda
kayıt yaptığınız söyle-
melisiniz. Tempo 20~250 Burada ayarladığınız
Bu, BK-5 OR’nin Aran- tempo değeri kay-
jörü ile her gün kullan- dedilir ve ön ayarlı
dığınız ritmi kullanırken tempo olarak dikkate
çaldığınız akorların alınır. Ritim Besteleyicisi
seçili Bölümün doğru modunda istediğiniz
gerçek zamanlı trans- aşamada değiştirebilir-
pozisyonlara gitmesini siniz, o yüzden müziği
temin etmek içindir. duymak istediğiniz
BK-5 OR herhangi bir şekilde kaydetmenize
tonalitede ritim kaydet- imkan verecek olan bir
menize olanak sunar. tempo seçerek başlayın.
Ama lütfen TONALİTE
parametresini kayıttan
önce doğru değere
ayarlayın.
AccDrums parçasının
tonalitesi ayarlana-
maz (çünkü bunun bir
anlamı yok).

87
Roland BK­‑5 OR
Menü seçenekleri

Parametre Ayar Açıklama Parametre Ayar Açıklama


Input Quantiz Off (Kapalı), Bu küçük ölçü kaçırma Rec Mode Replace, Mix Yer Değiştir: Kaydını
1/4, 1/8, sorunlarını düzeltir. (Yer değiştir, aldığınız her şey seçili
1/8T, 1/16, Ölçüsü en yakın “doğru” Miks) kanal verisinin yerine
1/16T, 1/32, birime göre tam olarak geçer. Bu mod, henüz
düzgün olmayan nota- içerisinde veri bulun-
1/32T,
ları kaydırır. mayan bir kanal için
1/64 kayıt işlevini etkinleştir-
Daima çaldığınız tüm
nota değerlerini kabul diğinizde otomatik ola-
etmeye yetecek kadar rak seçilir. Halihazırda
iyi bir çözüm değeri içerisinde veri bulunan
seçin. Eğer eşliğinizin bir kanal seçerseniz,
en kısa notaları 1/16’lık bu parametre “Miks”
nota üçlüleri ise değeri olarak ayarlanır, ancak
“1/16T” olarak ayarlayın. önceki halinin üzerine
Ön ayarlı değer “1/16” yazdırmak isterseniz
çoğu durum için “Yer Değiştir” ile değiş-
uygundur. Eğer kayıt tirilebilir.
esnasında çalışınızı Miks: Kaydettiğiniz
nicelendirmek iste- veriler seçili kana-
miyorsanız bu para- lın mevcut verilerine
metreyi “Kapalı” olarak eklenir.
ayarlayın.
Kanalı ayrıca kayıttan [*] AccDrums kanalı yalnızca Davul Setleri kullanabilir
sonra da nicelendirebi- (yalnızca TONE [DRUMS] butonu bu kanalda kullanıla-
lirsiniz (sayfa 92). bilir). Diğer bir yandan, Acc1~Acc6 kanallarının kontrol
değişikliği CC00’a 111 değerini atayarak ikinci (ya da
Count In Off, 1Meas, Saymanın kayıt başla- üçüncü) bir davul kanalı kullanabilirsiniz. Bkz. “Münferit
2Meas, Wait madan önce ne uzun- ritim olaylarını düzenleme (Mikro Düzenleme)”, s. 103.
Note (Kapalı, lukta olacağını belirtir. Bununla birlikte, kayda başladığınızda Acc1~6 kanalla-
1Ölçü, 2Ölçü, Kapalı: Önden sayma rından herhangi birisini ilave bir davul kanalına dönüş-
Nota Bekle) yoktur. Kayıt [START/ türebilirsiniz. AccBass kanalı ise yalnızca bas parçaları
STOP] butonuna basar için kullanılabilir.
basmaz başlar ([AUDIO
[**] Bir parça kaydedip bunu her Mod için üçer tane
REC] ışığı yanıp sön-
olacak şekilde kopyalamanıza olanak veren klonlama
mekteyken).
işlevini kullanabilirsiniz. “=” işareti birden fazla kalıbın
1Meas: Kayıt 1-ölçü kaydedileceği anlamına gelir.
çizgisi saydıktan sonra
[***] Her ritim kalıbının belirlenmiş bir uzunluğu olma-
başlar.
lıdır. “Ölçü Uzunluğu” değerini şimdi ayarlamak kayda
2Meas: Kayıt 2-ölçü başladıktan sonra bir sürü karışıklıktan kaçınmanıza
çizgisi saydıktan sonra yardımcı olacaktır.
başlar.
Aranjör bir kanalın sonuna boş ölçü çizgileri
Nota Bekle: Kayıt klavye
üzerinde bir nota çalınır
koyma eğilimi gösterir, bu genellikle kaydı
çalınmaz başlar. (Sayma durdurmak için biraz geç kalmanızdan dolayıdır
olmayacaktır.) (yani çaldığınız en son ölçüden sonra). Bu da
sıklıkla 4 yerine 5 ölçü “kaydetmeniz” anlamına
Measure Off, 1~136 Kalının içermesi gere-
gelir, örneğin:
Length*** (Kapalı, ken ölçü çizgisi sayısını
1~136) belirtir. Ayar aralığı [START/STOP]‘a 4. ölçü çizgisinden sonra basar-
1~136 (veya ölçü biri- sanız…
mine bağlı olarak
daha fazla olabilir) ve
“Kapalı” arasındadır.
Kalıbın ne kadar uzun …ritminiz böyle gözükür (5 ölçü çizgisi.)
süreceğine henüz
karar vermediyseniz
“Kapalı” olarak seçin.
Bu durumda uzunluk Bundan başka, Ritim Besteleyici modunda tüm
siz kaydı durdurunca kalıplar devamlıdır ve [START/STOP] butonuna
belirlenir. basana kadar çalınmaya devam eder. Yanlış
Her bir kanal ve Bölüm sayıdaki ölçünün (4 yerine 5 örneğin) sizi
için farklı bir uzun- şaşırtması ihtimali oldukça kuvvetlidir, o yüzden
luk değeri belirlemek kayda başlamadan önce zaman ayırıp kalıp
mümkündür. uzunluğunu ayarlayın.

88
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
Ritim Besteleyici (kendi ritimlerinizi programlama)

Ritim kalıbı kaydetme Ritminizi test etme ve daha fazla kanal ekleme
1. [START/STOP] butonuna basın. 1. Kanalınızı dinlemek için [START/STOP] butonuna
basın.
Ana Ritim Besteleyicisi sayfası test etmek
istediğiniz kalıbı seçmenize olanak veren iki
parametre içerir. Bu şekilde seçebilirsiniz:

Sayarak başlama ayarına bağlı olarak metronom


saymaya başlar, ardından da kayıt başlar.
NOT
Performansınız esnasında metronoma ihtiyaç duyar-
sanız, ana Ritim Besteleyici sayfası ekrandayken [TAP 2. “MOD” parametresini seçmek için [CURSOR-
TEMPO] butonuna basın. Kaydettiğinizi dinlerken de VALUE] tekerini kullanın ve [ENTER/SELECT]
metronoma ihtiyacınız olursa bir başka metronom butonuna basın.
modu seçin (bkz. “Mod”, s. 70)
3. “Majör”, “Minör” veya “7’li”yi seçmek için
[CURSOR-VALUE] tekerini çevirin.
Yalnızca bir mod kayıttan çalınmak üzere
seçilebilir.
4. “BÖLÜM” alanını seçmek için [CURSOR-VALUE]
tekerini kullanın ve [ENTER/SELECT] butonuna
basın.
5. Bölümlerden bir tanesini (Intro 1~4, Main 1~4,
NOT Fill Dwn 1~3, Fill Up 1~3, End 1~4) seçmek için
Kayda ayrıca SWITCH/SES soketine bağlı olan opsiyonel [CURSOR-VALUE] tekerini çevirin.
pedalı kullanarak da başlayabilirsiniz. Bkz. “Başlat/Dur- Yalnızca bir Bölüm kayıttan çalınmak üzere
dur”, s. 73.
seçilebilir.
Yalnızca bas davul parçasını çalarak başlayabilirsini.
Kanal uzunluğunu kayıttan önce belirttiyseniz, Ritim Davul parçasını sevdiyseniz “Ritminizi kaydetme”
Besteleyici ayarlanan ölçü sayısının ardından kalı- ile devam edin. Hoşunuza gitmediyse yeni bir tane
bın başlangıcına gider. İkinci seferde trampet davulu, kaydedin (bkz. İlk kanal için hazırlanma”, s. 86).
üçüncüde HiHat’i ekleyebilir ve bu şekilde devam Bu durumda, “Rec Mode” parametresi ne yapmak
edebilirsiniz. istediğinize göre: “Yer Değiştir”=yeni veriler önceki
Başka bir parça kaydederken (ABass~Acc6) canlı bir kaydın üzerine yazdırılır; “Miks”= ilk seferinde
performansta ne yaparsanız aynısı yapın: modülasyon, kaydetmeyi unuttuğunuz notları ekleyin (bkz. s.
Perde Bükme ekleyin ve PEDAL TUTMA girişine bağlı 88)
opsiyonel bir yastık pedalı kullanın.

2. Kaydı durdurmak için [START/STOP] butonuna Ritminizi kaydetme


basın.
Ritimlerinizi mümkün olduğu kadar sık
kaydetmeyi alışkanlık haline getirin.
Zira, eğer birisi gelip BK-5 OR cihazınızı kapatmaya
karar verirse o esnaya kadar programladığınız her
şeyi kaybedersiniz.
1. Ana Ritim Besteleyicisi sayfasına gidin ve
[MENU] butonuna basın (ışığı yanıp söner).
Ekran şu şekilde değişecektir:

89
Roland BK­‑5 OR
Menü seçenekleri

2. “KAYDET”i seçmek için [CURSOR-VALUE] tekerini Aksi halde, “HAYIR”ı (NO) seçin ve “Kaydet”
çevirin, ardından [ENTER/SELECT] butonuna sayfasına dönmek için [ENTER/SELECT]’e basın,
basın. sonra farklı bir isim girin.
Ekran takılı olan USB bellek üzerindeki “Ritimlerim” Diğer kanal ve bölümlerin kaydının alınması
klasörünün içeriğini gösterecektir. Başka bir klasör Artık ikinci kanalın kaydını alabilirsiniz –muhtemel
seçmek istiyorsanız [EXIT] butonuna basın. bas. Rehberli turu tekrar almak isterseniz sayfa
NOT 86’ya dönün. Bas parçası için tonaliteyi ayarlamayı
Kendi yaptığınız ritimler yalnızca bir USB bellek üze- unutmayın (bkz “Tonalite”, s. 87).
rinde saklanabilir. Takmayı unutursanız, ekranda “USB İlk Bölüm sona erdikten sonra diğer Bölümleri
aygıt yerleştirilmedi” (USB Device not inserted) iletisi kaydedebilirsiniz. Tek seferde birden fazla kalıbı
görüntülenir. kaydetmek için klonlama (“=”) işlevini kullanın.
Ritimlerinizi tamamlamak üzere Ataklar, Girişler
İlk parçanızı çalmadan önce RAM belleği ve Bitişlerin de kayıtlarını almayı unutmayın. İki
başlattıysanız eğer, BK-5 OR’nin tavsiye edeceği grup halinde üçer atak bulunmaktadır: “Up” 1~3
isim “User_Rhythm” olur. Aksi halde düzenlemekte ve “Dwn” 1~3. “Up” atakları [AUTO FILL] butonunu
olduğunuz ritmin adını önerir açık konuma getirip daha yüksek numaralı bir
VARYASYON butonuna bastığınızda kullanılır
(mesela [1]’den [2]’ye dönüşüm).
“Dwn” atakları [AUTO FILL] butonunu açtığınızda
ve daha düşük numarada bir VARYASYON
butonuna bastığınızda kullanılır.
Girişler genellikle bir şarkının başlangıcında
kullanılır ve
Bitiş kalıpları profesyonel kapanış kısımları sunar.
NOT
3. Farklı bir karakter seçmek için TONE butonlarını
ABass kanalı monofoniktir. Yalnızca tekli nota kalıpları
kullanın.
kaydedebilirsiniz.
4. Değiştirmek istediğiniz bir sonraki karakter
pozisyonunu seçmek için [CURSOR-VALUE]
Ana Ritim Besteleyici sayfasında yardım işlevi
tekerini çevirin.
Seçili karakteri silmek için ayrıca [LWR] butonuna 1. [NUMERIC] butonuna basılı tutun.
ya da bir karakter girmek için [UP2] butonuna Ekran şu şekilde değişecektir:
basabilirsiniz.
5. Yukarıda verilmiş (3) ve (4) adımları tekrar
ederek adı yazın.
6. Ritmi kaydetme istediğinizi onaylamak için
[WRITE] butonuna basın.
Ekran kısa süreli bir ileti ile işlemi teyit eder ve
ardından ana Ritim Besteleyicisi sayfasına döner.
Eğer USB bellek üzerinde aynı isme sahip başka
Bu sayfa belirli kanalların nasıl geçici olarak
bir ritim dosyası varsa üzerine yazdırmak isteyip
kapatılacağını (“Kısma”) ve izole edileceğini
istemediğiniz sorulacaktır:
(“Solo”) açıklar.
2. Ana Ritim Besteleyici sayfasına dönmek için
[EXIT] veya [NUMERIC] butonuna basın.

Bu durumda, önce [CURSOR-VALUE] tekerini


çevirerek “EVET”i (YES) seçin ve ardından [ENTER/
SELECT] butonuna basarak eski dosyayı yenisi ile
değiştirin (eski dosya kaybedilecektir)

90
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
Ritim Besteleyici (kendi ritimlerinizi programlama)

Başka kanal kaydı alırken kanalları kısma Solo


Bir iki kanal programladıktan sonra bazı Eğer bir kanalı izole olarak dinlemeniz gerekiyorsa
parçaların kafanızı karıştırmaya yatkın olduğunu [TRACK MUTE] butonunu basılı tutun ve çalmaya
görebilirsiniz. İşte bu yüzden BK-5 OR kayıt başlayın. Bu diğer tüm kanalların sesini kısarken,
esnasında duymak istemediğiniz kanalları seçili kanal bir “S” ile işaretlenir.
kısmanıza olanak verir.
1. Ana Ritim Besteleyicisi sayfasında “KANAL”
parametresini seçmek için [CURSOR-VALUE]
tekerini ve [ENTER/SELECT] butonunu kullanın.

Solo işlevini kapatmak için tekrar [TRACK MUTE]


butonuna basın.
NOT:
Soloya aldığınız kanalın sesi kısılmış ise, diğer herhangi
“KANAL” (TRACK) parametresinin altındaki alan bir kanal gibi solo olacaktır. Solo işlevini kapattıktan
seçili kanala atanmış Ton veya Davul Setinin ismini sonra söz konusu kanal tekrar kısılacaktır.
gösterir (örneğimizde “TR-909”).
Aranjör modunda kayıttan yürütme
2. [TRACK MUTE] butonuna basın.
NOT:
Aranjör ile denemeden önce ritminizi kaydedin.

Eğer Aranjör modunda kayıttan çalınma esnasında


ritim beklenmedik şekilde durursa farklı akorlar
deneyin. Büyük ihtimalle sadece majör kalıbı
programladınız, bu suretle bir minör veya yedinci
akor çaldığınızda Aranjör boş bir kalıbı seçiyor.
BK-5 OR’nin Aranjörünün imkanlarını kavrayana
Az önce sesini kıstığınız kanalın hemen yanında kadar Mod parametresini “M=m=7” olarak
bir “M” harfi belirir. ayarlamayı unutmayın. Bu şekilde bu üç kalıp
benzer ses verecektir, ama en azından Aranjörün
siz bir minör veya yedinci akor çalarken neden
durduğundan emin olacaksınız.

3. Ses kısma işlevini kapatmak için tekrar [TRACK


MUTE] butonuna basın (“M” kaybolacaktır).
NOT:
Bu ses kısma özelliği sadece Rhythm Composer sayfa-
sına uygulanır. Normal Arranger eşlik parçaları çalarken
bilgi taşıyan bütün kanallar çalacaktır. “Erase” özelli-
ğini kullanarak akumpanya parçalarında görünmesini
engelleyebilirsiniz.

91
Roland BK­‑5 OR
Menü seçenekleri

Ritim kanalı Düzenleme işlevleri Parametre Ayar Açıklama


Ritim Besteleyicinin “Kanal Düzenle” seviyesi 12 işlev Track ADrums~Acc6, Düzenlemek istediği-
sunar: Nicele, Temizle, Sil, Kopyala, Yerleştir, Tonalite, ALL niz kanalı seçmenize
Hız Değiştir, Gate Time Değiştir, Genel Değiştir, Saat olanak verir. Ayrıca
Kaydır, Kanal Uzunluğu ve Ölçü Birimi. Ayrıca bir burada “Hepsi” diye
de münferit olayları ekleme, silme veya değiştirme seçebilirsiniz, bu
durumda işlem tüm
olanağı veren “Mikro Düzenleme” ortam var. Detay-
kanallara uygulanır.
lar için bkz. sayfa 103.
Mode Major, Minor, 7th Düzenlenecek Modu
1. Ana Ritim Besteleyicisi sayfasına dönün. seçmenize olanak
2. [MENU] butonuna basın (ışığı yanıp sönecektir).
verir.

Ekran şu şekilde değişecektir: Division Intro 1~4, Main Düzenlemek istediği-


1~4, Fill Dwn niz Bölümü seçmek
1~3, Fill Up 1~3, için bu parametreyi
End 1~4 kullanın.

From Bar 1~[kanalın veya Düzenlenecek olan


kalıbın son ilk ölçü anlamına
ölçüsü] gelir. Varsayılan
olarak “-den” değeri
seçili kanal/kanal-
ların başlangıcına
3. “Kanal Düzenle”yi için [CURSOR-VALUE] tekerini ayarlanmıştır.
kullanın ve ardından [ENTER/SELECT] butonuna From Beat 1~[ölçü çizgisi Vuruş pozisyonlarını
basın. başına vuruş belirtir. Seçilebilir
Ekran şu şekilde değişecektir: sayısı] vuruşların sayısı seçili
zaman ölçüsüne
bağlıdır.

From CPT 0~119 CPT başlangıç pozis-


yonuna işaret eder.
“CPT”, “Clock Pulse
Time”ın kısaltmasıdır
(Saat Darbesi Süresi)
i BK-5 OR’nin kullan-
Mevcut parametreleri düzenlemek için [CURSOR- dığı en küçük birim-
VALUE] tekerini ve [ENTER/SELECT] butonunu dir. (4/4’lik ölçünün
kullanabilirsiniz. her vuruşunda 1202
CPT vardır.) Bu ayarı
n Quantize (Nicele) yalnızca düzenleme
Kayıt esnasında müziğinizi nicelemeyi tercih işleminiz seçili vuruş-
etmediyseniz ve şimdi ölçünün pek de tan sonra başlaya-
caksa değiştirin.
beklediğiniz gibi olmadığını fark ettiyseniz
bu işlevi kullanın. Eğer sadece belirli bir ölçü To Bar 1~[kanalın veya Burası düzenlenecek
aralığındaki bazı notaların nicelenmesi gerekiyorsa kalıbın son son ölçüyü belirtti-
bu düzenleme aralığını “-den/-e kadar” ölçüsü] ğiniz yerdir. Varsayı-
lan olarak “-e kadar”
parametreleri ile daraltabilirsiniz.
pozisyonu seçili
kanalın en son olayı
olarak ayarlanmıştır
(ya da “Hepsi” seçili
ise en uzun kanalın
son olayı).
To Beat 1~[ölçü başına Vuruş pozisyonlarını
vuruş sayısı] belirtir. Seçilebilir
vuruşların sayısı seçili
zaman ölçüsüne
bağlıdır.

92
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
Ritim Besteleyici (kendi ritimlerinizi programlama)

Parametre Ayar Açıklama eşit sayıda boş ölçü kalır geriye. Ölçüleri de ayrıca
kaldırmak istiyorsanız, “Sil”i kullanın (bkz. aşağıda).
To CPT 0~119 Düzenleme işlemi
tarafından etki edile-
cek olan en son saati
gösterir. Bu ayarı
yalnızca düzenleme
işleminiz tam olarak
seçili vuruşta bitme-
yecekse değiştirin.

Resolution 1/4, 1/8, 1/8T, Bu parametre Nicele


1/16, 1/16T, 1/32, işlevinin çözümünü
Parametre Ayar Açıklama
1/32T, 1/64 ayarlar. Her zaman
kaydettiğiniz en kısa Track ADrums~Acc6, Düzenlemek istediği-
notanın değerini seç- ALL niz kanalı seçmenize
tiğinizden emin olun. olanak verir. Ayrıca
Aksi halde parçanız burada “Hepsi” diye
çaldığınız gibi ses seçebilirsiniz, bu
vermeyecektir çünkü durumda işlem tüm
daha kısa olan notlar kanallara uygulanır.
yanlış pozisyonlara
kaydırılmıştır. Mode Major, Minor, 7th Düzenlenecek Modu
seçmenize olanak
Strength 0%~100% Ölçü zamanlaması verir.
düzeltmesinin ne
Division Intro 1~4, Main Düzenlemek istediği-
kadar hassas ola-
1~4, Fill Dwn niz Bölümü seçmek
cağını belirtmek
1~3, Fill Up 1~3, için bu parametreyi
için bu parametreyi
End 1~4 kullanın.
kullanın. “0” demek
seçili “Çözüm” değe- From Bar 1~[kanalın veya Düzenlenecek olan
rinin uygulanmadığı kalıbın son ilk ölçü anlamına
anlamına gelir (“%0 ölçüsü] gelir. Varsayılan
düzeltme”), “%100” olarak “-den” değeri
ise tüm notaların seçili kanal/kanal-
matematiksel açıdan ların başlangıcına
doğru pozisyonlara ayarlanmıştır.
kaldırıldığı anlamına
From Beat 1~[ölçü başına Vuruş pozisyonlarını
gelir.
vuruş sayısı] belirtir. Seçilebilir
From Note 0 C-~127 G9 Bu parametre belir- vuruşların sayısı seçili
tilen “-den/-e kadar” zaman ölçüsüne
zaman aralığı içinde bağlıdır.
değiştirilecek notayı
From CPT 0~119 CPT başlangıç pozis-
(veya nota aralığı alt
yonuna işaret eder.
limitini) ayarlama-
“CPT”, “Clock Pulse
nıza olanak verir.
Time”ın kısaltmasıdır
To Note 0 C-~127 G9 Bu parametre belir- (Saat Darbesi Süresi)
tilen “-den/-e kadar” i BK-5 OR’nin kullan-
zaman aralığı içinde dığı en küçük birim-
değiştirilecek nota dir. (4/4’lik ölçünün
aralığının üst limitini her vuruşunda 1202
ayarlamanıza olanak CPT vardır.) Bu ayarı
verir. yalnızca düzenleme
işleminiz seçili vuruş-
Ayarlarınızı onaylamak ve verileri düzenlemek için tan sonra başlaya-
[WRITE] butonuna basın (ışığı yanıp söner). caksa değiştirin
To Bar 1~[kanalın veya Burası düzenlenecek
n Erase (Temizle) kalıbın son son ölçüyü belirtti-
“Temizle”, ister belirtilmiş bir ölçü, vuruş, saat ölçüsü] ğiniz yerdir. Varsayı-
aralığı dahilinde ister tüm kanaldan verileri seçici lan olarak “-e kadar”
olarak silmenize olanak verir. “Veri Türü” olarak pozisyonu seçili
“Hepsi” ayarlandığında, “Temizle” sildiğiniz veri kanalın en son olayı
yerine gerekli es miktarını ikame eder, böylece olarak ayarlanmıştır
(ya da “Hepsi” seçili
ise en uzun kanalın
son olayı).

93
Roland BK­‑5 OR
Menü seçenekleri

Parametre Ayar Açıklama Parametre Ayar Açıklama


To Beat 1~[ölçü başına Vuruş pozisyonlarını From Note 0 C-~127 G9 Bu parametre yalızca
vuruş sayısı] belirtir. Seçilebilir “Veri Türü” (bkz.
vuruşların sayısı seçili yukarıda) “Nota” ola-
zaman ölçüsüne rak ayarlandığında
bağlıdır. görüntülenir. Belir-
tilen “-den/-e kadar”
zaman aralığı içinde
To CPT 0~119 Düzenleme işlemi değiştirilecek notayı
tarafından etki edile- (veya nota aralığı alt
cek olan en son saati limitini) ayarlama-
gösterir. Bu ayarı nıza olanak verir.
yalnızca düzenleme
işleminiz tam olarak To Note 0 C-~127 G9 Bu parametre belir-
seçili vuruşta bitme- tilen “-den/-e kadar”
yecekse değiştirin. zaman aralığı içinde
değiştirilecek nota
Data Type ALL (HEPSİ) Tüm parametreler aralığının üst limitini
(select the aşağıda listelen- ayarlamanıza olanak
data to be miştir. verir.
edited)
Note (Nota) Yalnızca nota iletileri.
Ayarlarınızı onaylamak ve verileri düzenlemek için
Modulation CC01 iletileri genelde [WRITE] butonuna basın (ışığı yanıp söner).
(Modülasyon) vibrato eklemek
için kullanılır (yani
BÜKÜCÜ/MODÜ- n Delete (Sil)
LASYON kolunun “Temizle” işlevinin aksine, “Sil” sadece veriyi
kullanımı). silmekle kalmaz, ölçüleri, vuruşları ve/veya
PanPot Stereo pozisyonu CPT birimlerini de temizler, yani “-e kadar”
belirten CC10 ileti- pozisyonunun altında yatan tüm veriler kanalların
leri. başlangıcına doğru kayar. Temizlenecek verilerin
türüne karar veremezsiniz.
Expression (Ses) Geçici ses seviyesi
değişiklikleri için kul-
lanılan CC11 iletileri.

Reverb (Yankı) Yankı Gidiş iletileri


(seçili parça yankı
efekti ile ne dere-
cede işlenecektir).

Chorus (Koro) Koro Gidiş iletileri


(seçili parça koro
efekti ile ne dere- Parametre Ayar Açıklama
cede işlenecektir).
Track ADrums~Acc6, Düzenlemek istediği-
Program Change Program değişikliği ALL (Hepsi) niz kanalı seçmenize
(Program Deği- iletileri, seslerin veya olanak verir. Bütün
şikliği) Davul Setlerinin kanalları düzenle-
seçimi için kulla- mek için “HEPSİ”
nılır. Not: program olarak seçin.
değişikliği iletilerini
Mode Major, Minor, 7th Düzenlenecek Modu
silerek aynı zamanda
seçmenize olanak
ilgili CC00 ve CC32
verir.
(öbek seçim) iletile-
rini de silersiniz. Division Intro 1~4, Main Düzenlemek istediği-
1~4, Fill Dwn niz Bölümü seçmek
P.Bender Perde Bükme verisi
1~3, Fill Up 1~3, için bu parametreyi
(P.Bükücü): (yani BÜKÜCÜ/
End 1~4 kullanın.
MODÜLASYON kolu-
nun kullanımı).
From Bar~ Bkz From Bar.
To CPT

Ayarlarınızı onaylamak ve verileri düzenlemek için


[WRITE] butonuna basın (ışığı yanıp söner).

94
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
Ritim Besteleyici (kendi ritimlerinizi programlama)

n Copy (Kopyala) NOT


Bu işlev münferit kanalları, Modları ve Bölümleri “Kopyala” sayfası, bağlı USB bellek üzerindeki bir ritmi
kopyalayarak mevcut parçaların yerine koymak seçebileceğinizi belirtmek adına bir “USB MEMORY”
ve bu esnada ritmin halihazırda RAM bellekte alanı gösterecektir.
bulunan kalan parçalarını tutmak için kullanılabilir.

3. [ENTER/SELECT] butonuna basın.


1. “Kaynak” için “Konum” ayarlayın.
Aşağıdaki parametreler görüntülenir:
Parametre Ayar Açıklama
Location Source, Desti- Kanallarını bir başka
nation (Kay- ritme (“Hedef”) kop-
nak, Hedef ) yalamak istediğiniz
ritmi (“Kaynak”) seç-
menize olanak verir.

Track ADrums~ Kopyalamak istediği- NOT


Acc6, ALL niz kanalı seçmenize Bir ritmi içeri aktarırken “Konum” parametresi “Hedef”
(Hepsi) olanak verir. Bütün olarak ayarlanır. Yukarıda açıklandığı şekilde devam
kanalları düzenle- etmek için “Kaynak” ayarını seçmeniz gerekir.
mek için “HEPSİ”
olarak seçin. 4. “Kanal” (Track) parametresini seçmek için
[CURSOR-VALUE] tekerini çevirin ve [ENTER/
Mode Major, Minor, Kopyalanacak Modu
SELECT] butonuna basın.
7th , ALL seçmenize olanak
(Hepsi) verir. 5. Kopyalanacak kanalı seçmek seçmek için
Division Intro 1~4, Kopyalamak istediği- [CURSOR-VALUE] tekerini çevirin.
IntroALL, niz Bölümü seçmek Belirli bir Mod/Bölümün tüm kanallarını
Main 1~4, için bu parametreyi kopyalamak için “HEPSİ” olarak seçim
MainALL, kullanın.
yapabilirsiniz. Bu durumda, “Hedef-Kanal”
Fill Dwn 1~3,
Fill DwnALL,
(bkz. aşağıda) da aynı şekilde “HEPSİ” olarak
Fill Up 1~3, ayarlanacaktır.
Fill UpALL,
End 1~4,
6. Mod (Majör, Minör, 7., HEPSİ) ve Bölüm (Gir 1~
EndALL 4, Gir HEPSİ, Ana 1~4, Ana HEPSİ, FDw 1~3,
FDw HEPSİ, FUp 1~3, FUp HEPSİ, Bitiş 1~4, Bitiş
From Bar~ Bkz.From Bar. HEPSİ) seçmek için bu işlemi “Mod” ve “Bölüm”
To CPT parametreleri ile tekrar edin.
7. Kopyalamak üzere olduğunuz kalıbı dinlemek
2. Bir ritim seçin. için [KEY] butonuna basın.
Bir fabrika ritmi seçme: Arzu edilen ritmi seçmek
için RİTİM AİLESİ butonlarını ve gösterilen
parametreleri kullanın. Aşağıda adım (3) ’e geçin.
“Harici” bir ritim seçme: USB bellek üzerinde
bulunan bir ritim ile de çalışabilirsiniz:
(a) “USB Bellek” (USB Memory) sayfasına gitmek için
[USB MEMORY] butonuna basın.
(b) Kopyalamak istediğiniz kanalları içeren ritmi seçin.

NOT
Bu test dinleme işlevi “Mod” veya “Bölüm” alanları için
“HEPSİ” seçimi yaptığınızda kullanılamaz.

95
Roland BK­‑5 OR
Menü seçenekleri

8. Kopyalamak istediğiniz pasajın başını ve Parametre Ayar Açıklama


sonunu belirtmek için “-den” ve “-e kadar”
parametrelerini kullanın (her birine 3 tane). Copy Times 1~999 Yapılacak olan
kopyaların sayısını
Varsayılan olarak “-den” parametreleri “1. Ölçü, belirlemenize ola-
1. Vuruş, CTP 0” olarak ayarlanmışken, “-e kadar” nak verir. Pasajdan
değerleri kanalın hepsini kapsayacak şekilde sadece bir tane
ayarlanmıştır. kopyalamak için “1”
seçin
9. “Hedef” için “Konum” ayarlama.
Aşağıdaki parametreler görüntülenir:
10. “Kopyalama Modu”nu “Değiştir” veya “Miks”
olarak ayarlayın.
Her iki durumda da hedef kanalın uzunluğu
kaynak kanalın tüm verilerini kapsamak için
değişebilir.
11. Verileri kopyalamak istediğiniz kanalı “Kanal”a
ayarlamak için [CURSOR-VALUE] tekerini ve
[ENTER/SELECT] butonunu kullanın.
Parametre Ayar Açıklama NOT
AccDrums verileri de başka kanallara kopyalanabilir (ter-
Location Source, Desti- Kanallarını bir başka cihen Acc1~Acc6). ABass verilerini ancak başka ABass
nation (Kaynak, ritme (“Hedef”) kop- kanallarına kopyalayabilirsiniz. “Kaynak – Kanal” için
Hedef ) yalamak istediğiniz “HEPSİ” seçimini yaptıysanız bu “Kanal” parametresi de
ritmi (“Kaynak”) seç- “HEPSİ” olarak ayarlanır.
menize olanak verir.
12. Bu işlemi “Mod” (Majör, Minör, 7., HEPSİ) ve
“Bölüm” parametreleri (Giriş 1~4, Ana 1~4,
Track ADrums~Acc6, Düzenlemek istediği-
ALL (Hepsi) niz kanalı seçmenize Atak Dwn 1~3, Atak Up 1~3, Bitiş 1~4, HEPSİ) ile
olanak verir. Bütün tekrarlayın.
kanalları değiştirmek NOT
için “HEPSİ” olarak
“Kaynak – Mod” ya da “Kaynak – Bölüm” için “HEPSİ”
seçin.
seçimini yaptıysanız bu “Mod” veya “Bölüm” parametresi
Mode Major, Minor, 7th Düzenlenecek Modu de “HEPSİ” olarak ayarlanır.
, ALL (Hepsi) seçmenize olanak
verir. 13. “Kopya Sayısı”nı seçmek ve ihtiyacınız olan
kopya sayısını belirtmek için [CURSOR-VALUE]
Division Intro 1~4, Main Düzenlemek istediği-
1~4, Fill Dwn niz Bölümü seçmek
tekerini ve [ENTER/SELECT] butonunu kullanın.
1~3, Fill Up 1~3, için bu parametreyi Pasajdan sadece bir tane kopyalamak için “1” seçin.
End 1~4 kullanın.
14. Hedef kanalı test etmek için [KEY] butonuna
basın.
Into Bar “Into” (İçine) pozisyonu kopyalama işle-
Into Beat minden sonra kaynak pasajın başlan- 15. “İçine” parametrelerinin üçünü kullanarak hedef
Into CPT gıcının neresi olacağını belirtir. Kaynak pozisyonu belirtmek için [CURSOR-VALUE]
veriyi hedef kanalın başına kopyalamak tekerini ve [ENTER/SELECT] butonunu kullanın.
için BAR= “1”, BEAT=“1” ve CPT=“0” ola-
rak seçim yapın. 16. Ayarlarınızı onaylamak ve verileri düzenlemek
için [WRITE] butonuna basın (ışığı yanıp söner).
Copy Mode Replace (Değiş- Kaynak kanalın
tir) seçilen aralığındaki
veriler hedef kanalın
üzerine yazdırıla-
caktır.
Mix (Miks) Kaynak kanalın seçi-
len aralığındaki veri-
ler hedef kanaldaki-
lere eklenecektir.

96
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
Ritim Besteleyici (kendi ritimlerinizi programlama)

n Insert (Yerleştir) Parametre Ayar Açıklama


“Yerleştir” (Insert), “-den” pozisyonunun altında
yatan boşluk ve kayma verilerini kanalın sonuna Track ADrums~Acc6, Düzenlemek istediği-
doğru ileriye yerleştirmenize olanak verir (bu ALL (Hepsi) niz kanalı seçmenize
olanak verir. Ayrıca
“Sil”in tam tersidir). Oluşturduğunuz boş ölçüler
burada “Hepsi” diye
“Kopyala” işlevi kullanılarak veya o alanda yeni seçebilirsiniz, bu
cümleler kaydederek “doldurulabilir”. durumda işlem tüm
NOT kanallara uygulanır.
Bu işlev herhangi bir “-e kadar” işareti sunmaz. Onun Mode Major, Minor, Düzenlenecek Modu
yerine “-den” değerlerini kullanarak yerleştirmenin uzun- 7th seçmenize olanak
luğunu belirtmeniz gerekir. verir.
Division Intro 1~4, Main Düzenlemek istediği-
1~4, Fill Dwn niz Bölümü seçmek
1~3, Fill Up için bu parametreyi
1~3, End 1~4 kullanın.

From Bar~ Bkz From Bar.


To CPT

Value –127~127) Burası transpozisyon


Parametre Ayar Açıklama aralığını yarım tonluk
eşikler ile belirlediği-
Track ADrums~Acc6, Düzenlemek istediği-
niz yerdir. Örneğin,
ALL (Hepsi) niz kanalı seçmenize
“C”de olan bir kalıbı
olanak verir. Ayrıca
“D”ye transpoze
burada “Hepsi” diye
etmek için “2”yi
seçebilirsiniz, bu
seçin.
durumda işlem tüm
kanallara uygulanır. AccDrums kanalına
“Tonalite” uygular-
Mode Major, Minor, 7th Düzenlenecek Modu ken dikkatli olun. Bu
seçmenize olanak kanalın tüm notala-
verir. rını transpoze etmek
dramatik farklılıklara
Division Intro 1~4, Main Düzenlemek istediği-
yol açar.
1~4, Fill Dwn 1~3, niz Bölümü seçmek
Fill Up 1~3, End için bu parametreyi
1~4 kullanın. From Note 0 C-~127 G9 Bu parametre belir-
tilen “-den/-e kadar”
zaman aralığı içinde
From Bar~ Bkz. From Bar. değiştirilecek notayı
From CPT (veya nota aralığı alt
For Bar, Kaç tane ölçü, vuruş ve CPT’nin yerleşti- limitini) ayarlama-
rileceğini belirtir. nıza olanak verir.
For Beat,
For CPT To Note 0 C-~127 G9 Bu parametre belir-
tilen “-den/-e kadar”
Ayarlarınızı onaylamak ve verileri düzenlemek için zaman aralığı içinde
[WRITE] butonuna basın (ışığı yanıp söner). değiştirilecek nota
aralığının üst limitini
ayarlamanıza olanak
n Key (transpozisyon) verir.
Bu işlev seçili kanalın notalarını (nota dışı veriler
haliyle transpoze edilemez) transpoze etmenize Ayarlarınızı onaylamak ve verileri düzenlemek için
olanak verir. [WRITE] butonuna basın (ışığı yanıp söner).

97
Roland BK­‑5 OR
Menü seçenekleri

n Change Velo (Hız Değiştir) Parametre Ayar Açıklama


“Hız Değiştir” işlevi, bir kanal veya pasajın
dinamikleri üzerinde (“hız” denilen) değişiklikler Magnify2 0~200% Bu parametre,
yapmanıza olanak verir. Yalnızca nota olayları MIDI verisine sahip
olmasına rağmen,
değiştirilebilir.
“Compander” efekti
gibi çalışır (aynı anda
sıkıştırıcı ve geniş-
letici rolüne sahip
dinamik bir prose-
sör):
“%100” üzerinde bir
değer seçerek seçili
aralıktaki yüksek ve
alçak hız değerleri
arasındaki farklı
Parametre Ayar Açıklama
arttırırsınız. “64” altı
Track ADrums~Acc6, Düzenlemek istediği- değerler düşerken,
ALL (Hepsi) niz kanalı seçmenize “64” üstü değerler
olanak verir. Ayrıca artar. Böylece, sonuç
burada “Hepsi” diye olarak da pianissimo
seçebilirsiniz, bu ve fotissimo arasın-
durumda işlem tüm daki fark çok daha
kanallara uygulanır. bariz hale gelir.

Mode Major, Minor, Düzenlenecek Modu


7th seçmenize olanak From Note/ 0 C-~127 G9 “Notadan”, değiştir-
verir. To Note mek istediğiniz nota
Division Intro 1~4, Main Düzenlemek istediği- aralığının alt limitine
1~4, Fill Dwn niz Bölümü seçmek işaret eder. “Notaya”
1~3, Fill Up için bu parametreyi üst limiti temsil eder.
1~3, End 1~4 kullanın.

[*] En yüksek pozitif ya da negatif değer bile “1” ile “127”nin


From Bar~ Bkz From Bar. ötesine geçmenize izin vermez. “0”ın neden imkansız
To CPT olduğunun bir nedeni vardır: o değer bir notanın sonunu
belirtmek için kullanılır (nota bitişi). Diğer yandan, “127” ise
Bias1 –99~99) Hız değerlerinin ne MIDI standardının toplayabileceği en yüksek hız değeridir.
kadar değişeceğini Yüksek bir pozitif hız değeri eklemek bu suretle tüm notaların
belirtmenize olanak “127”de çalınmasına yol açabilir.
verir. Hızı arttır- [**] “%100”ün altındaki “Büyütme” değerleri tam tersi etkiye
mak için pozitif bir sahiptir: tüm hızı hayali orta olan “64”e doğru iterler, böylece
değer girin (değer çalma dinamiklerindeki farklılıkları azaltırlar.
etkilenen notalarının
hız değeri üzerine Ayarlarınızı onaylamak ve verileri düzenlemek için
eklenir) ya da hız [WRITE] butonuna basın (ışığı yanıp söner).
değerlerini düşür-
mek için negatif n Change Gate Time (Gate Time Değiştir)
bir değer seçin (bu Bu işlev, seçili süre (“-den”/”e kadar”) ve nota
değer çıkarılacaktır). (“Notadan”/”Notaya”) aralıkları içerisindeki
“Büyütme” (Magnify) notaların devam süresi üzerinde değişiklik
parametresi ile (bkz. yapmanıza olanak verirler. Bu işlevi sadece söz
aşağıda) çalışmayı konusu kanala farklı bir ses atadığınızda birden
tercih ediyorsanız, “0” çok uzunmuş gibi gelen notaları kısaltmak
olarak seçin.
için kullanmanızı tavsiye ediyoruz. Notaların
uzunluğunu burada göremezsiniz, bu da
verileri bütünüyle düzenlemeyi biraz riskli hale
getiriyor. Münferit notaların uzunluğunu nasıl
değiştirebileceğinizi görmek için, bkz. “Münferit
ritim olaylarını düzenleme (Mikro Düzenleme)”, s.
103.
Ancak, ağır salınan bir sesi seçtikten sonra
(yani tüm notalar bırakıldıktan sonra bile
uzayan bir ses), “Gate Time Değiştir” notaların

98
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
Ritim Besteleyici (kendi ritimlerinizi programlama)

boyutunu azaltmanıza ve böylece istenmeyen Parametre Ayar Açıklama


bindirmelerden kaçınmanıza yardımcı olur.
From Note/ 0 C-~127 G9 “Notadan”, değiştir-
To Note mek istediğiniz nota
aralığının alt limitine
işaret eder. “Notaya”
üst limiti temsil eder

Ayarlarınızı onaylamak ve verileri düzenlemek için


[WRITE] butonuna basın (ışığı yanıp söner).
Parametre Ayar Açıklama
Track ADrums~Acc6, Düzenlemek istediği-
n Global Change
ALL (Hepsi) niz kanalı seçmenize Bu işlev belirli bazı ayarlara hızlı değişiklikler
olanak verir. Ayrıca yapmanıza olanak verir. Değişiklikler daima
burada “Hepsi” diye kanalın tümü için geçerli olur (bir iki ölçü için
seçebilirsiniz, bu “Genel Değişiklik” kullanamazsınız). Efektin
durumda işlem tüm çok öne çıktığını ya da yeterli olmadığını
kanallara uygulanır. fark ederseniz, dört düzenlenebilir ritim
Mode Major, Minor, Düzenlenecek Modu
kanal parametresine genel değişiklikler
7th seçmenize olanak uygulayabilirsiniz (“Ses”, “Yankı”, “Panpot” ve
verir. “Koro”).
Division Intro 1~4, Main Düzenlemek istediği- Aynı zamanda eski ritimleri “yükseltmek” için de
1~4, Fill Dwn niz Bölümü seçmek kullanabilirsiniz, böylece BK-5 OR’nin yeni seslerini
1~3, Fill Up için bu parametreyi kullandıklarını temin edebilirsiniz.
1~3, End 1~4 kullanın.

From Bar~ Bkz From Bar.


To CPT

Bias –1920~1920 Bu parametre, seçili


notaların uzunluğu-
nun (ya da gate time)
değişeceği miktarı
belirler. Mümkün
Parametre Ayar Açıklama
olan en kısa “Gate
Time” değeri “1”dir Track ADrums~Acc6, Düzenlemek istediği-
(tüm davul notaları ALL (Hepsi) niz kanalı seçmenize
için kullanılır), böy- olanak verir. Ayrıca
lece belirtilen zaman burada “Hepsi” diye
aralığında “1” “Gate seçebilirsiniz, bu
Time” değeri olan durumda işlem tüm
notalar için “-1000” kanallara uygulanır.
seçmek sizi aynı
değere çıkartacaktır. Mode Major, Minor, Düzenlenecek Modu
7th , ALL seçmenize olanak
Magnify 0~200% Etkilenen “Gate Time” verir.
değerlerine orantılı
değişiklikler koymak Division Intro 1~4, Intro- Düzenlemek istediği-
için “Bias” yerine bu ALL, Main 1~4, niz Bölümü seçmek
parametreyi kullanın. Fill Dwn 1~3, için bu parametreyi
“%100” altındaki Fill Up 1~3, kullanın.
değerler uzunluğu End 1~4, ALL
azaltırken “%100”
üzerindekilerin
hepsi arttırır. “Bias”
parametresi ile (bkz.
yukarıda) çalışmayı
tercih ediyorsanız,
“%1000” olarak seçin.

99
Roland BK­‑5 OR
Menü seçenekleri

[*] Bu parametre şunlar için kullanılamaz: ADrums ve


Parametre Ayar Açıklama
ABass kanalları, Intro3 ve 4 ile End3 ve 4 kalıpları.
Alteration En Yakın, Bu ileti türü sadece [**] Melodik ritim kanallarının notaları tanımlama ala-
Mode3* Derece,– melodik ritim kanal- nında çalınan akorlar ile mukayese edilir. Çaldığınız bir
ları için kullanılabilir sonraki akorun seçili olan parçanın halihazırda çıkart-
(yani ADrums veya makta olduğu notayı içermesi durumunda (bir önceki
ABass kanalları için akoru temel alarak), bu nota sürdürülür.
değil). Henüz yeni Yeni akorun o notayı içermemesi durumunda, söz
kaydetmiş olduğu- konusu ritim parçası en yakın (“Nearest”) notayı kullanır.
nuz ritim kanalları Bu da piyasada bulunan diğer tüm sistemlerden çok
içinde bulunmaz. daha müzikal bir davranış sergiler.
Ayrıca bkz. “About
[***] CC00 iletileri sözde “MSB” öbek seçme iletileridir.
‘Alteration Mode’
Bir ses adresinin Baş Tonunu (“0”ı seçerek) seçmenize
messages” on p. 104.
olanak sunarlar. Geçerli ayarın değişmemesi gereki-
En Yakın**: Aran- yorsa “---“ olarak seçin. CC32 kontrol değişimi “LSB”
jörden yürütme öbek seçim iletisidir. Bir sesin adresini, diğer bir adıyla
esnasında kaydedil- program değiştirme numarasını, değiştirmek için PC
miş ritim notaları- parametresini kullanın (ör. “1”den “2”ye).
nın gerçek zamanlı
kaymaları için daha
Ayarlarınızı onaylamak ve verileri düzenlemek için
müzikal bir sistemdir.
[WRITE] butonuna basın (ışığı yanıp söner).
Derece: Bu ayar,
ritim yürütülmesi
esnasında kanal n Shift Clock (Saat Kaydır)
bilgilerinin gerçek
zamanlı dönüştürül-
mesi için bulunan
“eski” sistemdir. Bkz.
sayfa 104.
Seçili kalıbın bu ayarı
görmezden gelmesi
için “---“ seçin.

From/To… -den” için asıl veri


  CC00, ---, 0~127, ALL değerini girin “Saat Kaydır”, seçili “-den”/”e kadar” aralığı
  CC32, (Hepsi) (yani, seçili kanal- içerisindeki notaları kaydırmanıza olanak verir. İki
  PC 1~128 lar tarafından şu an şey için kullanılabilir:
kullanılmakta olan
• (Daha) yavaş bir hücumdan dolayı “yavaş” olan
değer). “-e kadar”
için “-den” değeri-
notaları düzeltmek.
nin yerine geçecek Söz konusu parçayı kaydederken kullandığınız
yeni değeri belirtin. sesten bir hayli yavaş bir hücuma sahip bir kanala
Bunlara biz “mutlak” bir ses atadıktan sonra “Saat Kaydır”ı kullanmak
değişiklikler diyoruz: isteyebilirsiniz. Bu teknik pop müzikte “yavaş”
değer ekleyip çıkart- bir pad (duvar) sesi ile çalınan 1/16 notalık yaylı
mıyorsunuz, başka
arpejlerin “zamanını düzeltmek” için sıklıkla
değerler ile yerini
kullanılır. Notaları matematiksel olarak doğru bir
değiştiriyorsunuz. Bu
sistem sadece sesleri ölçüden başlatmak yerine (ör. 2-1-0), onları sola
veya ses öbeklerini kaydırabilirsiniz (ör. 1-4-115’e), böylece hücumun
seçmenize olanak pik ses seviyesine bir sonraki vuruşta ulaşılır:
veren iletilerde kulla- Asıl pozisyonlar (yavaş hücum, Kayma=–5
nılabilir.*** ölçü bozuk görünüyor) (ölçü uygun geliyor)

Inc/Dec… –127~127 Bu parametreler,


  Expression, geçerli Ses, Pan,
  Reverb, Yankı Gidiş veya Koro
  Chorus, Gidiş değerlerine
MIDI ile kaydedilmiş notaların ölçü zamanlamasını
  Panpot belirli bir değer ekle- onları nicelemeden düzeltmek.
meyi (+) veya çıkart- Şarkılarınız için ham madde olarak harici
mayı (+) sağlar. Eğer sekanslar kullanabilirsiniz. Bu tür pasajları MIDI
kaydettiğiniz gerçek üzerinden kaydetmek hafif bir gecikmeye yol
zamanlı değişiklikler açabilir (ör. 5 CPT). Bu kabul edilebilir değilse,
çok yüksek veya çok
“Saat Kaydır” kullanarak kaydedilmiş veriyi sola
alçak çıktıysa bu işe
“itin” (“-5” seçerek). Bu, nicelenmediği için aslının
yarayabilir.
içerebileceği her türlü düzensizliği korumanıza

100
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
Ritim Besteleyici (kendi ritimlerinizi programlama)

olanak verecektir. Ancak, ağır salınan bir sesi n Kanal Uzunluğu


seçtikten sonra (yani tüm notalar bırakıldıktan Bu işlev, kayıttan sonra bir kalıbın uzunluğunu
sonra bile uzayan bir ses), “Gate Time Değiştir” (ölçü, vuruş ve saat sayısı) değiştirmenize olanak
notaların boyutunu azaltmanıza ve böylece verir. Açıkça görüldüğü üzere tek yapmanız
istenmeyen bindirmelerden kaçınmanıza yardımcı gereken uzunluğunu değiştirmek istediğiniz
olur. Modun ayarlarını düzeltmek.
Parametre Ayar Açıklama NOT:
Track ADrums~Acc6, Düzenlemek istediği- Önceki sürümü geri yüklemenin bir yolu yoktur, o yüz-
ALL (Hepsi) niz kanalı seçmenize den devam etmeden önce ritminizi kaydettiğinizden
olanak verir. Ayrıca emin olun (bkz. s. 89).
burada “Hepsi” diye
seçebilirsiniz, bu
durumda işlem tüm
kanallara uygulanır.

Mode Major, Minor, Düzenlenecek Modu


7th seçmenize olanak
verir.
Division Intro 1~4, Main Düzenlemek istediği-
1~4, Fill Dwn niz Bölümü seçmek
Parametre Ayar Açıklama
1~3, Fill Up için bu parametreyi
1~3, End 1~4 kullanın. Ray ADrums~Acc6, Düzenlemek
ALL (Hepsi) istediğiniz kanalı
seçmenize olanak
From Bar~ Bkz. sayfa 92. verir. Ayrıca burada
To CPT “Hepsi” diye seçebi-
Data Type Bkz. sayfa 94 lirsiniz, bu durumda
(Veri Türü) işlem tüm kanallara
uygulanır.
Value (CPT) –4800~4800 Bu parametre nota-
ların kayma miktarını Division Intro 1~4, Main Düzenlemek iste-
belirler. Değer CPT 1~4, Fill Dwn diğiniz Bölümü
birimindedir (bir 1~3, Fill Up 1~3, seçmek için bu para-
CPT=1/120 q). Ölçü- End metreyi kullanın
nün ilk vuruşundaki 1~4
notalar daha sola Length Bar Seçili kalıpların
kaydırılamaz çünkü uzunluğunu birer
bu onları varolmayan ölçü eşiği ile ayarla-
“0” ölçüsüne kaydır- mak için [CURSOR-
mak olur. VALUE] tekerini ve
From Note , 0 C-~127 G9 “Notadan” belirti- [ENTER/SELECT]
To Note len “-den/-e kadar” butonunu kullanın.
zaman/ölçü aralığı Ayrıca mevcut bir
içinde değiştirilecek kanalı son notaların
notayı (veya nota ötesinde kalan bir
aralığı alt limitini) “Ölçü” değeri belirte-
ayarlamanıza olanak rek de uzatabilir-
verir. siniz.
“Notaya” değişiklik Length Beat 1~[ölçü başına Vuruş pozisyonlarını
yapılacak olan nota vuruş sayısı] belirtir. Seçilebilir
aralığının üst limitini vuruşların sayısı
ayarlamanıza olanak seçili zaman ölçü-
verir. süne bağlıdır.

Ayarlarınızı onaylamak ve verileri düzenlemek için


[WRITE] butonuna basın (ışığı yanıp söner).

101
Roland BK­‑5 OR
Menü seçenekleri

Parametre Ayar Açıklama Parametre Ayar Açıklama


Length CPT Bu parametre Division Intro, Main, Düzenlemek istedi-
uzunluğa ince ayar FillDwn, ğiniz Bölümü seç-
yapmanıza olanak FillUp, End, mek için bu para-
verir. Çoğu durumda ALL metreyi kullanın.
büyük olasılıkla q
Time Signature 1/16~32/2 Bu parametre
notalarının katları
zaman ölçüsünü
ile çalışacaksınız
ayarlamanıza ola-
(yani 1200CPT)
nak verir.
çünkü, 1200CPT
X/4’lük ölçünün bir Variation 1, 2, 3, 4 Off, On Değiştirmek istedi-
vuruşunu temsil (Kapalı, ğiniz kalıbı seçmek
eder (1/4, 2/4, 3/4, Açık) için bu parametre-
4/4 vb.). leri kullanın. Eğer
“Bölümü” “Atak
Mode Major, Minor, Yeni uzunluk ayarla-
Yukarı” veya “Atak
7li, Major+Minor, rının geçerli olacağı
Aşağı” olarak ayar-
Major+7li, Modları seçin. İki
ladıysanız yalnızca
Major+Minor+ veya üç buton
üç buton simgesi
7li, Minor+7li simgesini birden
vardır. Buton sim-
açabilirsiniz ayrıca.
(Majör, Minör, gelerinden bazıla-
“Kanal”ı “HEPSİ” ola-
7., Majör+Minör, rını ya da hepsini
rak ayarlarsanız, üç
Majör+7., açabilirsiniz isteği-
Mod birden otoma-
Majör+Minör+7., nize bağlı olarak.
tik olarak seçilir (ve
Minör+7.) (Ancak dördünü
değiştirilemez)
veya üçünü birden
kapatamazsınız.)
Ayarlarınızı onaylamak ve verileri düzenlemek için
[WRITE] butonuna basın (ışığı yanıp söner). Ayarlarınızı onaylamak ve verileri düzenlemek için
[WRITE] butonuna basın (ışığı yanıp söner).
n Zaman Ölçüsü
“Zaman Ölçüsü” parametresi, kalıpların zaman
ölçülerini kontrol etmenize ve ayarlamanıza olanak
verir. Bir kalıbın majör, minör ve yedili Modları
daima aynı zaman ölçüsüne sahip olmalıdır, bu
yüzden onları ayrı ayrı düzenleyemezsiniz.
Bu parametreyi seçili kalıbın (“Bölüm”, bkz.
aşağıda) zaman ölçüsünü belirtmek için kullanın.
ANA, GİRİŞ ve BİTİŞ (MAIN, INTRO, ENDING)
oluşumları dört varyasyon ihtiva eder, bu yüzden
de VARYASYON butonu [1]~[4] simgelerini
kullanırken seçebileceğiniz dört “Zaman Ölçüsü”
değeri vardır. “Bölüm” için “Atak Yukarı” veya “Atak
Aşağı” (Fill Up, Fill Dwn) seçerken yalnızca üç
“Zaman Ölçüsü” oluşumu düzenlenebilir.
En sık kullanılan zaman ölçüleri şunlardır: 2/4,
3/4, 4/4, 6/8 ve 12/8. Diğer değerler (7/4, 13/8 vb.
gibi) de olasıdır.
NOT
Daha önceden kaydedilmiş bir kalıbın zaman ölçüsünü
değiştirirken, notaları ve olayları “yeniden karılır”, bu
yüzden eksik ölçüler ile karşılaşabilirsiniz. Verilerinizden
ise silinen olmaz

102
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
Münferit ritim olaylarını düzenleme (Mikro Düzenleme)

n “Mikro Düzenleme” hakkında henel notlar


Münferit ritim olaylarını
düzenleme (Mikro Düzenleme)
Diğer her açıdan noksansız olan bir ritmin sadece bir
yönünü değiştirmeniz gerektiğinde bu modu seçin.
Bu kısımda her türlü ileti için “olay” kelimesini
kullanacağız. Olay, bu suretle Aranjör için olan bir
komuttur (veya talimat).
Aynı anda yalnızca bir kanalı görüntüleyebilir ve
düzenleyebilirsiniz. Bu nedenle, bu sayfada göste- Pozisyon belirtisi: Sıralayıcılar yalnızca pozisyonları
rilen olayları düzenlemeden önce “Kanal” ayarlarını ve mesafeleri notaların ne zaman çalınacağını veya
kontrol etmeyi unutmayın. ne zaman değiştirmeleri (ör. “sıralarını”) gerektiğini
belirten “olayları” kayda alır.
1. Ana Ritim Besteleyicisi sayfasına dönün. Her olay zaman içerisinde belirli bir noktada icra
edilir, bu yüzden hepsinin bir pozisyon belirtisi
2. Düzenlemek istediğiniz kalıbı seçmek için
vardır.
“Kanal”, “Mod” ve “Bölüm” parametrelerini
kullanın. (“1-01-119” mesela). İlk rakam ölçüyü, ikincisi o
ölçü içerisindeki vuruşu ve üçüncüsü de şu an
3. [MENU] butonuna basın (ışığı yanıp sönecektir). ki vuruş ile sonraki arasındaki saati (CPT) ifade
Ekran şu şekilde değişecektir: eder. 4/4’lük bir ölçünün her bir vuruşu 120 saat
işaretinden oluşur.
Nota olaylarını izleme: Ritim Besteleyicisi
seçtiğiniz nota olaylarını tekrar çalabilir. Bu,
düzenlemek istediğiniz vukuyu tespit etmenize
yardımcı olabilir. İmleci bir nota olayına hareket
ettirdiğinizde nota olayı yürütülür.

Genel prosedür
Seçili kanal üzerinde halihazırda mevcut olan bilgi-
4. “Mikro Düzenleme”yi (Micro Edit) seçmek için
leri değiştirmek için aşağıdakileri yapınız:
[CURSOR-VALUE] tekerini kullanın ve ardından
[ENTER/SELECT] butonuna basın. 1. Düzenlemek istediğiniz listeyi seçmek için
Ekran şu şekilde değişecektir: [CURSOR-VALUE] tekerini kullanın.
2. İlk değeri seçmek için [ENTER/SELECT] butonuna
basın.
Aşağıdaki örneklerde CC00 iletisini (solda) ve bir
nota olayının ilk Parametresini (sağda) seçtik:

Mevcut işlevleri düzenlemek için [CURSOR-


VALUE] tekerini ve [ENTER/SELECT] butonunu
kullanabilirsiniz.
NOT:
Bu sayfa farklı bir ritim kalıbı seçmenize izin vermez
(bizim örneğimizde “ADrum – Majör – Giriş1”). “Mikro 3. Değeri ayarlamak için [CURSOR-VALUE] tekerini
Düzenleme” sayfasını açmadan önce doğru butonu seç- çevirin.
miş olduğunuzdan emin olun (bkz. yukarıda adım (2)).
4. Bir sonraki değeri seçmek ve düzenlemek için
[ENTER/SELECT] butonuna basın.
5. İşiniz bittiğinde Ritim Besteleyici sayfasına geri
dönmek için [EXIT] butonuna basın ve ardından
ritminizi kaydedin (sayfa 89).

103
Roland BK­‑5 OR
Menü seçenekleri

n Değiştirebileceğiniz parametreler n Kontrol değişikliklerini düzenleme


l Nota hızı ve gate time iletileri –Bu iletiler daima Karşılığında oluşan etkilere ihtiyaç olduğunda
çift olarak gelir. İlk değer (“42:F#2”, örneğin) bu iletiler (CC) arzu edilen değere ayarlanabilir
notanın kendisine karşılık gelir ve ikinci değer (0~127) –ancak hoş olmayan sürprizler ile
de (“72”) hıza karşılık gelir (çalma dinamikleri). karşılaşmamak için aynı zamanda “0” olarak
“Mikro Düzenleme” sayfası bu çifte üçüncü bir yeniden ayarlanmaları gerekir.
ileti ekler. Söz konusu notanın süre uzunluğunu
açıklar. Bu değeri “Kanal Düzenleme” ortamından n “Nota” iletileri hakkında
hatırlayabilirsiniz, orada “Gate Time” olarak Yukarıda ifade edilmiş olduğu üzere, nota iletileri
biliniyor. bir nota numarası, hız değeri ve Gate Time
değerinden oluşur. Nota numaraları aralığı “0
l CC- Bu iletiler genellikle çalınmakta olan
(C–)”~”127 (G9)”.
notalara bir şeyler ekler, modülasyon, farklı bir
ses seviyesi, yeni bir stereo pozisyonu gibi. BK-5 Hız iletileri “1” ile (aşırı yumuşak) “127” arasında
OR, Aranjörün kullandığı tüm kontrol değişim herhangi bir yerde ayarlanabilir. “0” değeri
numaralarını (CC01, 10, 11, 91, 93) tanır (ve girilemez, çünkü bu notayı fiilen kapatır.
düzenlemenize izin verir) ve “resmi” isimlerini
gösterir. ‘Alterasyon Modu’ iletileri hakkında
NOT: Bu ileti türü sadece melodik ritim kanalları için
TUTMA PEDALI soketine bağlanmış bir pedal tarafın- kullanılabilir (yani ADrums veya ABass kanalları
dan oluşturulan CC64 (Tutma) olayları kayıt esnasın- için değil) ve elle yerleştirilmesi lazım (“Olay
daki eşdeğer GATE TIME değerlerine çevrilir. Bu nedenle Oluştur” kullanılarak). Henüz yeni kaydetmiş
notaların kendi uzunluklarını değiştirmek zorunda olduğunuz ritim kanalları içinde bulunmaz.
kalabilirsiniz. Kaydedilmiş notaları daha doğal bir davranışa
l PC/Program Değişimi –Bbu iletiler mevcut (“seslendirme” olarak da bilinir) adapte etmek için
öbek içerisinden seslerin seçilmesi için kullanılır. devrimsel bir sistem kullanmanıza olanak sunar. İki
Yalnızca 128 olaslılık olduğundan bu iletiler seçenek vardır:
genellikle CC00 ve CC32 kontrol değişimlerinden l Derece - Bu ayar, Aranjörder çalmak için ritim
sonra gelirler. Bu yüzden, BK-5 OR “Olay Oluştur” kanal bilgilerinin gerçek zamanlı dönüştürülmesi
işlevini kullandığınızda bunların üçünü de koyar. için bulunan “eski” sistemi ifade eder. Aranjörden
Bir Acc1~6 kanalına Davul Seti atamak için değeri yürütme esnasında çaldığınız akorların köklerini
“111” olan bir “CC00” olayı oluşturmanız gerekir. temel alarak çoğu kez bazı belirli parçaların tuhaf
NOT: atlamalarına yol açar.
ADrums kanallarının CC00 değeri düzenlenemez. l En Yakın —Aranjörden yürütme esnasında
l Perde Bükme – Bu iletiler o esnada çalınmakta kaydedilmiş ritim notalarının gerçek zamanlı
olan notaların perdesine geçici değişiklikler kaymaları için daha müzikal bir sistemdir. Örneğe
yapmak için kullanılır. Perde Bükme iletileri pozitif bir bakalım önce.
(yüksek) veya negatif (düşük) olabilir. Ayarlama Kaydedilmiş yaylılar kanalı “Derece” ile sonuç
aralığı: –128 ~ 128.
l Alterasyon Modu – Bu olay ritim kanalı
için kaydedilmiş notaların Aranjörde çalınma
“En Yakın” ile sonuç
esnasında nasıl kullanılacağını belirtmenize olanak
verir. Detaylar için aşağı bakınız.
NOT:
Bu parametre ADrums kanalları veya Giriş3, Giriş4, Bitiş3, Tanımlama alanında çalınan akorlar
Bitiş4 bölümleri için kullanılamaz.
Bu yeni sistemin adı “Uyarlanabilir Akor
Seslendirme” olarak geçer. Melodik ritim
Olayları düzenleme kanallarının notaları tanımlama alanında çalınan
akorlar ile mukayese edilir. Çaldığınız bir sonraki
n Perde Bükme iletilerini düzenleme akorun seçili olan parçanın halihazırda çıkartmakta
Perde Bükme iletileri pozitif (yüksek) veya olduğu notayı içermesi durumunda (bir önceki
negatif (düşük) olabilir (aralığı –128~128’dir). “0” akoru temel alarak), bu nota sürdürülür.
değeri o alanda çalınan notaların perdelerinin
Yeni akorun o notayı içermemesi durumunda, söz
değiştirilmediği anlamına gelir.
konusu ritim parçası en yakın (“Nearest”) notayı
Perde Bükme olgusu bir noktada “0” olarak kullanır. Yukarıdaki örnekte, “G” yaylılar parçası
yeniden ayarlanmaz ise tüm notalar artık öyle ile seslendirilen “A”ya “C”den daha yakındır. Bu
olmasını istemediğiniz halde bile düz çıkmaya da piyasada bulunan diğer tüm sistemlerden çok
devam eder. daha müzikal bir davranış sergiler.

104
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
Münferit ritim olaylarını düzenleme (Mikro Düzenleme)

Hem “Derece” ve hem de “En Yakın”, size seçili n Olay Oluşturma


parçanın çalabileceği nota aralığını (“Düşük Seçili kanala yeni bir olay eklemek için bu işlevi
Limit” ve “Yüksek Limit”) belirtme olanağı sunar. seçin.
Aranjörder çalınırken bu aralığın dışında kalan
notalar otomatik olarak seçili aralığın içindeki
değerlere transpoze edilecektir. İki nota değeri
belirtmek yerine “Std” de seçebilirsiniz, bu BK-5
OR’nin aşırı yüksek (veya alçak) notaların ne
zaman bir veya birkaç oktav aşağı (veya yukarı)
kaydırılması gerektiğine otomatik olarak karar
vermesidir.

Eğer yeni olayı oluşturduğunuz pozisyon daha


Diğer düzenleme faaliyetleri önceden başka olaylar içeriyorsa yeni olay o
“Mikro Düzenleme” sayfası işlevlerin bazılarını seç- grubun en sonuna eklenir.
menize olanak verir. Parametre Ayar Açıklama
Event (Olay) Note, Control Eklemek istedi-
Change, Pro- ğiniz olay türünü
gram Change, belirtmenize
Pitch Bend, olanak verir.
Alteration Mode
(Nota, Kontrol
Değişim, Prog-
ram Değişim,
Perde Bükme,
Birkaç ardışık olay seçip onları bir seferde Alterasyon
düzenleyebilirsiniz: serinin ilk olayını seçin, Modu)
[ENTER/SELECT] butonunu basılı tutun ve To Bar, Bkz. sayfa 92. Yeni olayınızın
[CURSOR-VALUE] tekerini çevirin. To Beat, nereye yerleştiri-
leceğini belirtir.
1. Düzenlemek istediğiniz olayı seçin. To CPT

2. [MENU] butonuna basın (ışığı yanıp sönecektir). Seçilen olay bir varsayılan değer ile yerleştirilir:
Ekran şu şekilde değişecektir:

En üst satırda düzenlenebilir olan olay türü (bizim


örneğimizde “CC00 Bank MSB”) ve konumu
(“001:01:000”) görülür. Olay türünü bu sayfadan
değiştiremezsiniz.
Elde etmek istediğiniz sonu bağlı olarak varsayılan
Birden fazla olay seçtiyseniz (bkz. yukarıda) ekran
ayarları değiştirmeye ihtiyaç duyacağınız belli.
şu şekilde olacaktır:

Ayarlarınızı onaylamak için [WRITE] butonuna


basın ve yeni olayı ekleyin. BK-5 OR “Mikro
Düzenleme” sayfasına geri dönecektir.
n Olay Silme
Bu işlev bir veya daha fazla sayıda olayı
kalan olayların pozisyonlarını değiştirmeden
kaldırmanıza olanak verir.

3. Arzu edilen düzenleme işlevini seçmek için 1. Silmek istediğiniz olayı seçmek için [CURSOR-
[CURSOR-VALUE] tekerini kullanın ve ardından VALUE] tekerini kullanın.
[ENTER/SELECT] butonuna basın.

105
Roland BK­‑5 OR
Menü seçenekleri

Seçilen olay ekrana gelen sayfanın ortasında 4. Kopyalanan olay/olayları nereye koymak
görüntülenir. istediğinizi belirtmek için “Olay Yerleştir” işlevini
NOT: kullanın.
Birden fazla ardışık olay seçmek için, [CURSOR-VALUE] n Olay Yerleştir
tekerini sola doğru çevirirken (yukarı yönde) veya sağa Bu işlev yalnızca Ritim Besteleyicinin panosunda
doğru çevirirken (aşağı yönde) [ENTER/SELECT] buto- “Olay Kopyala” kullanarak kopyaladığınız olaylar
nuna basın.
varsa kullanılabilir.
2. Seçtiğiniz olayı silmek için [ENTER/SELECT]
1. “Olay Yerleştir” işlevini seçin.
butonu simhesine basın.
BK-5 OR “Mikro Düzenleme” sayfasına geri 2. “Ölçüye”, “Vuruşa” ve “CPT’ye” parametrelerini
dönecektir. ayarlayın.

n Olay Taşıma Parametre Ayar Açıklama


Bu işlev bir veya daha fazla olayı taşımanıza olanak To Bar, To Beat, Bkz. sayfa 92. Kopyaladığınız ilk
verir. To CPT olayın yerleştiri-
leceği pozisyonu
1. Taşımak istediğiniz olayı seçin. belirtir.
2. “Olayı Taşı” işlevini seçin.
3. Ayarlarınızı onaylamak için [WRITE] butonuna
3. “Ölçüye”, “Vuruşa” ve “CPT’ye” parametrelerini basın ve yeni olayı/olayları yapıştırın.
ayarlayın.
NOT:
Parametre Ayar Açıklama “Olay Yerleştir” ile yapıştırılan olaylar o bölgede mevcut
To Bar, To Beat, Bkz. sayfa 92. Seçili grubun ilk olan hangi olay varsa yanına eklenir. Daha önceden
To CPT olayının (kronolo- bulunan olaylar kanalın sonuna doğru itilmez.
jik sıra ile) hangi
pozisyona kaydı-
rılacağını belirtir. MIDI Parametreleri
Bu kısımda BK-5 OR’nin MIDI parametrelerini ve “MIDI
NOT: Setleri” adlı ilişkili hafızalarını göreceğiz.
Eğer seçilen olayı taşıdığınız pozisyon daha önce-
den başka olaylar içeriyorsa taşınan olay o grubun en n MIDI Nedir
sonuna eklenir. MIDI “Müzikal Enstrüman Dijital Arabirimi”
NOT: kısaltmasıdır. Elektronik müzikal enstrümanlar
“1-01-00” konumunda bulunan olaylar bulundukları yer-
ile bilgisayarlar arasında müzikal performans
den daha sola taşınamaz. verilerinin alış-verişi için evrensel bir standarttır.
BK-5 OR, birer MIDI IN ve MIDI OUT soketi ile
4. Ayarlarınızı onaylamak ve olayı taşımak için donatılmış olup performans verilerinin diğer MIDI
[WRITE] butonuna basın. enstrümanlardan alınabilmesine olanak sunar.
BK-5 OR “Mikro Düzenleme” sayfasına geri Aynı zamanda MIDI verilerini bir bilgisayardan
dönecektir. almak ve vermek için bir BİLGİSAYAR bağlantı
noktası da (USB) vardır.
n Olay Kopyala
MIDI Parametreleri, [MENU] butonu→“MIDI” yolu
Bu işlev bir veya daha fazla olayı kopyalamanıza
ile seçilebilir.
olanak verir. Bu olayların kopyalarını arzu edilen
konuma koymak için “Olay Yerleştir” işlevini
kullanın.
1. Kopyalamak istediğiniz olayı seçin.
Birden fazla ardışık olay seçmek için, [CURSOR-
VALUE] tekerini sola doğru çevirirken (yukarı
yönde) veya sağa doğru çevirirken (aşağı yönde)
[ENTER/SELECT] butonuna basın.
Bu şekilde seçilen tüm olaylar gri bir arka plan BK-5 OR’nin MIDI ortamında aşağıdaki seçenekler
üzerinde görünür. yer alır:
2. “Olay Kopyala” işlevini seçin. MIDI Parametre
Açıklama
grubu
3. [ENTER/SELECT] butonuna basın.
Local (Lokal) Bu ayar, BK-5 OR’nin klavyesi ile
Her yeni seçim bir öncekinin yerini alacaktır. dahili ton üreticisi arasında bağlantı
kurma veya kaldırmanıza olanak
sunar.

106
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
MIDI Parametreleri

MIDI Parametre n Tonalite/Ritim


Açıklama Bu seçenek klavye parçaları (UP2, UP2, LWR,
grubu
AKILLI MELODI) ile ritim parçaları için (ADrum,
MIDI Set Bir MIDI Seti yüklemenize olanak
verir (“Tonalite/Ritim”, “PK Serisi”,
ABass, Acc1~6) fabrika MIDI ayarlarını geri yükler.
(MIDI Seti)
“Şarkı”, “Kullanıcı”~“8”). Bu alanın en önemli (ve pratik) kullanımı, gerçek
zamanlı ve ritim parçalarınınMIDI iletim/alma
Edit Rhythm Burada ritim parçalarına ait tüm MIDI
kanallarını yeniden ayarlaması ve şarkı parçalarının
Parts (Ritim Par- parametrelerini düzenleyebilirsiniz
MIDI aktarım/alımını kapatmasıdır.
çaları Düzen- (ADrum, ABass, Acc1~6). Bkz. sayfa
leme) 108. NOT:
Edit Tone Parts Burada klavye parçalarına ait tüm Bu parametre hem alma (RX) hem de iletme (TX) için
(Ton Parçaları MIDI parametrelerini düzenleye- geçerlidir. BK-5 OR gerçekten de her bir parça için ayrı
Düzenleme) bilirsiniz (UP1, UP2, LWR ve Akıllı TX ve RX kanalları ayarlamanıza olanak verir.
Melodi). Bkz. sayfa 109.
n PK Serisi
Edit Song Parts Burada Şarkı parçalarına ait tüm MIDI Bu seçenek, PK-serisi MIDI pedal kullanarak BK-5
(Şarkı Parçaları parametrelerini düzenleyebilirsiniz. OR’yi MIDI kontrolü için hazırlar. En önemli ayarlar
Düzenleme) Bkz. sayfa 109.
şunlardır: “Part Switch” “Int” olarak ve “Rhythm
Edit System Bu grup BK-5 OR’ye bütün olarak PcRx” “Açık” olarak ayarlanmıştır.
(Sistemi Düzen- uygulanan tüm MIDI parametrelerini
leme) içerir. Bkz. sayfa 110. n Şarkı
Bu seçenek BK-5 OR’nin SMF şarkı parçaları için
Yerel olan fabrika ayarlarını geri yükler ve MIDI aktarımı
Bu ayar, BK-5 OR’nin klavyesi ile dahili ton üreticisi ile gerçek zamanlı ritim parçalarının iletilmesi ve
arasında bağlantı kurma veya kaldırmanıza olanak alınmasını kapatır.
sunar.
n Kullanıcı 1~8
MIDI Parametre BK-5 OR ayrıca 8 farklı MIDI konfigürasyonu
Ayar
grubu saklamanıza ve geri yüklemenize olanak verir.
Local (Lokal) Off, On (Kapalı, Açık) (---) NOT:
MIDI Seti yüklemek sadece MIDI ayarlarını değiştirir ve
“Açık” olarak seçerseniz (varsayılan budur), diğer parametreler üzerinde bir etkisi yoktur.
BK-5 OR’nin klavyesinde çalmak veya bir şarkı/
ritmi kayıttan yürütmek ilişkili notaların ses 1. “MIDI Set” alanını seçmek için [CURSOR-VALUE]
çıkartmasına yol açar. “Kapalı” olarak seçerseniz, tekerini çevirin.
ilişkili MIDI iletileri dahili ton üreticiye gönderilmez
– ancak MIDI OUT soketine (ya da USB BİLGİSAYAR
bağlantı noktasına) ve bu suretle de harici MIDI
enstrümanlarına aktarılmaya devam ederler. Bir
parça içerisinde Parametre üzerinde değişiklik
yapıldıysa ekranda “---“ görünür.
Sound source Sound source

2. “MIDI Set” alanını düzenlemek için [ENTER/


SELECT] butonuna basın.
“MIDI Set” alanı siyah arka plan üzerinde gösterilir.
3. Yüklemek istediğiniz MIDI Setini seçmek için
[CURSOR-VALUE] tekerini kullanın.
MIDI Seti yükleme BK-5 OR seçili MIDI Setini yükler.
MIDI Set ortamı ön tanımlı ayarları olan iki Bu sayfada bulunan başka bir parametreyi
seçeneğe sahiptir. Tek yapmanız gereken bunları düzenlemek istiyorsanız [ENTER/SELECT]
seçip söz konusu kızım veya yönler için olan butonuna basın.
varsayılan ayarları geri yüklemektir . Buna ek
olarak, kendi ayarlarınızı saklayabileceğiniz 8 tane
MIDI Seti hafızası vardır.
Parametre Ayar
MIDI Set Key/Rhythm, PK Series, Song,
User1~8 (Tonalite/Ritim, PK
Serisi, Şarkı, Kullanıcı1~8

107
Roland BK­‑5 OR
Menü seçenekleri

Ritim Parçalarını Düzenleme Filtre Ayar Açıklama


Aşağıdaki parametreler [MENU] Perde Off, On (Kapalı, Perde Bükücü iletileri
butonu→“MIDI”→“Ritim Parçalarını Düzenle” yolu Bükücü Açık) göndermek için “Açık”
ile seçilebilen sayfada yer almaktadır. olarak seçin.
Modülas- Off, On (Kapalı, Modülasyon iletileri
yon Açık) göndermek için “Açık”
olarak seçin (CC01).
Ses Off, On (Kapalı, Ses Düzeyi iletileri
Düzeyi Açık) göndermek için “Açık”
olarak seçin (CC07).
Panpot Off, On (Kapalı, Panpot iletileri gönder-
Açık) mek için “Açık” olarak
seçin (CC10).
1. Düzenlemek istediğiniz parçayı (ADrum, ABass,
Ses Off, On (Kapalı, Ses iletileri göndermek
Acc1, Acc2, Acc3, Acc4, Acc4, Acc5, Acc6) seçmek
Açık) için “Açık” olarak seçin
için [CURSOR-VALUE] tekerini ve kullanın.
(CC11).
Ekran seçilen parça için bulunan ayarları
gösterecektir. Yankı Off, On (Kapalı, Yankı iletileri gönder-
Açık) mek için “Açık” olarak
Tx seçin (CC91).
Seçilen parçanın MIDI verisi iletmesini istiyorsanız
Koro Off, On (Kapalı, Koro iletileri gönder-
“Açık” olarak seçin. Açık) mek için “Açık” olarak
Parametre Ayar seçin (CC93).
Tx Off, On (Kapalı, Açık) Hepsini Off, On (Kapalı, Tüm MIDI iletileri
Seç Açık) göndermek için “Açık”
olarak seçin.
Tx Ch
Seçilen parçaya bir MIDI aktarım kanalı atamanıza
olanak verir. Rx
Seçilen parçanın MIDI verisi almasını istiyorsanız
Parametre Ayar
“Açık” olarak seçin.
Tx Ch 1~16
Parametre Ayar
Rx Off, On (Kapalı, Açık)
Tx Shift
Bu parametre nota iletileri harici bir MIDI
enstrümanına veya bilgisayara aktarılmadan önce Rx Ch
transpozisyon yapmanıza olanak verir. Azami Seçilen parçaya bir MIDI alıcı kanalı atamanıza
muhtemel transpozisyon dört oktav yukarı (+48) olanak verir.
ve aşağıdır (-48). Beher eşik bir yarım tonu temsil Parametre Ayar
eder. Rx Ch 1~16
Parametre Ayar
Tx Shift –48~0~+48 Rx Shift
Bu parametre harici bir MIDI enstrümanına veya
Tx Local bilgisayardan gelen nota iletilerine transpozisyon
Burası dahili ses kaynağından parçayı yapmanıza olanak verir. Azami muhtemel
çıkarabileceğiniz (“Kapalı”) – veya bu transpozisyon dört oktav yukarı (+48) ve aşağıdır
(-48). Beher eşik bir yarım tonu temsil eder.
bağlantıyı yeniden kurabileceğiniz (“Açık”) yerdir
Parametre Ayar
Parametre Ayar
Rx Shift –48~0~+48
Tx Local Off, On (Kapalı, Açık)

Rx Limit Low/Limit High


Tx Event
“Düşük Limit” ve “Yüksek Limit” alınacak olan nota
“TX Event” (Olay) kısmı, söz konusu iletiler
aralığını ayarlamanıza olanak verir. Belli bir MIDI
aktarılmalı mı (Açık) yoksa aktarılmamalı mı
kanalından nota iletilerinin hepsi alınamıyorsa
(Kapalı) belirtmenize olanak veren bir dizi filtre
seçilen BK-5 OR parçası tarafından çalınmalı, aralık
sunar.
daraltılmalı.
Filtre Ayar Açıklama
Parametre Ayar
Program Off, On (Kapalı, Program değişik-
Rx Limit Low C–~G9
Değişikli Açık) liği ve öbek seçim
(CC00,CC32) iletilerini Rx Limit High C–~G9
aktarmak için “Açık”
olarak seçin.
108
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
MIDI Parametreleri

NOT: Filtre Ayar Açıklama


“Düşük Limit” değeri “Yüksek Limit” değerinden daha
fazla olamaz (ve tam tersi de). CC16 Off, On “C1” parametresine etki
(Kapalı, etmeye olanak veren
Rx Event Açık) genel maksatlı kontro-
“Rx Event” (Olay) kısmı, söz konusu iletiler lör (bkz s. 63). Bu ileti
alınmalı mı (Açık) yoksa alınmamalı mı (Kapalı) türünü almak için “Açık”
belirtmenize olanak veren bir dizi filtre sunar. olarak seçin.

Filtre Ayar Açıklama Hepsini Seç Off, On Tüm MIDI iletileri almak
(Kapalı, için “Açık” olarak seçin.
Program Off, On Program değişikliği ve Açık)
Değişiklik (Kapalı, öbek seçim (CC00,CC32)
Açık) iletilerini almak için
“Açık” olarak seçin. Ton Parçalarını Düzenleme
Perde Bükücü Off, On Perde Bükücü iletileri Aşağıdaki parametreler, ekranın [MENU]
(Kapalı, almak butonu→“MIDI”→“Ton Parçalarını Düzenleme” kulla-
Açık) için “Açık” olarak seçin. nılarak seçilebilen sayfasında bulunur.
Modülasyon Off, On Modülasyon iletileri gön-
(Kapalı, dermek için “Açık” olarak
Açık) seçin (CC01).
Ses Düzeyi Off, On Ses Düzeyi iletileri almak
(Kapalı, için “Açık” olarak seçin
Açık) (CC07).
Panpot Off, On Panpot iletileri almak
(Kapalı, için
Açık) “Açık” olarak seçin
(CC01). 1. Düzenlemek istediğiniz parçayı (Üst1, Üst2,
Alt, Akıllı Melodi) seçmek için [CURSOR-VALUE]
Ses Off, On Ses iletileri almak için
tekerini kullanın.
(Kapalı, “Açık” olarak seçin
Açık) (CC11). 2. [ENTER/SELECT] butonuna basın.
Yankı Off, On Yankı iletileri almak için Ekran seçilen parça için bulunan ayarları
(Kapalı, “Açık” olarak seçin gösterecektir.
Açık) (CC91). Tx, Tx Ch, Tx Shift, Tx Local, Tx Event
Koro Off, On Koro iletileri almak Bu parametrelerin açıklaması için lütfen sayfa
(Kapalı, için “Açık” olarak seçin 108’e bakın.
Açık) (CC93).
Rx, Rx Ch, Rx Shift, Rx Limit Low/High, Rx Event
Tutma Off, On Tutma iletileri almak için Bu parametrelerin açıklaması için lütfen sayfa
(Kapalı, “Açık” olarak seçin (CC64) 108’e bakın.
Açık)
Sostenuto Off, On Sostenuto iletileri almak
(Kapalı, için “Açık” olarak seçin Şarkı Parçalarını Düzenleme
Açık) (CC66). Aşağıdaki parametreler, ekranın [MENU]
Yumuşak Off, On Yumuşak iletileri almak butonu→“MIDI”→“Şarkı Parçalarını Düzenleme”
(Kapalı, için “Açık” olarak seçin kullanılarak seçilebilen sayfasında bulunur.
Açık) (CC67).
Caf Off, On Caf-Kanal aftertouch
(Kapalı, iletileri almak için “Açık”
Açık) olarak seçin.
RPN Off, On Kayıtlı Parametre
(Kapalı, numarası iletileri almak
Açık) için “Açık”olarak seçin
(CC100/101).
NRPN Off, On Kayıtlı Olmayan
(Kapalı, Parametre numarası 1. Düzenlemek istediğiniz parçayı (Parça 1~16)
Açık) iletileri seçmek için [CURSOR-VALUE] tekerini kullanın.
almak için “Açık” olarak
2. [ENTER/SELECT] butonuna basın.
seçin (CC98/99).
Ekran seçilen parça için bulunan ayarları
Sistem Off, On Sistem Özel iletileri gösterecektir.
Özel almak için “Açık” olarak
seçin.

109
Roland BK­‑5 OR
Menü seçenekleri

Tx, Tx Ch, Tx Shift, Tx Local, Tx Event Senkron


Bu parametrelerin açıklaması için lütfen sayfa
Aşağıdaki parametreler, ekranın [MENU]
108’e bakın.
butonu→“MIDI”→“Sistemi Düzenleme”→”Senkron”
Rx, Rx Ch, Rx Shift, Rx Limit Low/High, Rx Event kullanılarak seçilebilen sayfasında bulunur.
Bu parametrelerin açıklaması için lütfen sayfa
108’e bakın.

Sistemi Düzenleme
Aşağıdaki parametreler, ekranın [MENU]
butonu→“MIDI”→“Sistemi Düzenleme”
kullanılarak seçilebilen sayfasında bulunur.

“Senkron” parametreleri, kayıttan ritim veya


şarkı çalmaya başladığınızda BK-5 OR’nin gerçek
zamanlı MIDI iletileri gönderip göndermemesini
belirtmenize olanak verir. Bu işlem harici
enstrüman veya (yazılım) sıralayıcıların BK-5 OR
cihazınız ile senkronize olmasına olanak verir.
Rhythm Start/Stop Tx
“Sistemi Düzenleme” grubunda aşağıdaki Bu seçeneği etkinleştirirseniz, BK-5 OR her
parametreler bulunur: zaman ritim yürütmeye başladığınızda (ya da
durduğunuz) başla veya dur iletileri gönderir.
Sistemi
Açıklama Parametre Ayar
Düzenleme
Sync Bu parametreler harici MIDI cihazla- Rhythm Start/Stop Off, On (Kapalı, Açık)
rını senkronize etmek için kullanılır. Tx
Bkz. aşağıda.
Basic Bu grubun parametreleri BK-5 OR’nin Rhythm Clock Tx
Temel kanalını etkiler. Temel kanal, Bu seçeneği etkinleştirirseniz ritim yürütmesi MIDI
Performansların seçimi için Program Saat ilerileri gönderir.
Değişikliği ve Öbek Seçme iletilerini Parametre Ayar
almak ve iletmek için kullanılmasının
yanı sıra spesifik bir MIDI kanalı ile Rhythm Clock Tx Off, On (Kapalı, Açık)
doğrudan ilişkili olmayan diğer tür-
den iletilerin alınması ve yayınlanma- SMF Start/Stop Tx
sında kullanılır. Bkz. sayfa 111. “Rhythm Start/Stop Tx” ile benzer, ancak şarkılar
Rhythm Bu grubun parametreleri BK-5 OR’nin için.
Ritim kanalını etkiler. Ritim kanalı, Parametre Ayar
ritim ve ritmin ses seviyesini değiş-
tiren ses seviyesi iletilerini seçen SMF Start/Stop Tx Off, On (Kapalı, Açık)
program değişikliği ve öbek seçim
iletilerini almak için kullanılır. Bkz. SMF Clock Tx
sayfa 112. “Rhythm Clock Tx” ile benzer, ancak şarkılar için.
NTA Bu parametreler MIDI kanallarının Parametre Ayar
BK-5 OR’nin NTA (Notadan Aranjöre)
parçalarına atanmasına olanak verir. SMF Clock Tx Off, On (Kapalı, Açık)
Yalnızca bu kanallardan birinden
gelen notalar gerçek zamanda ritim SMF Position Tx
yürütmesini transpoze etmede kulla- Bu parametreyi açık hale getirirseniz, şarkı
nılabilecek akor bilgileri olarak kabul yürütme mevcut çalma pozisyonuna işaret eden
görür. Bkz. sayfa 112.
Şarkı Pozisyon Gösterici (SPP) iletileri gönderir.
Parametres Bu grup, önceki gruplar ile ilişkili
Parametre Ayar
olmayan MIDI parametreleri içerir.
SMF Position Tx Off, On (Kapalı, Açık)
Bkz. sayfa 113.
Visual Control MIDI yayım kanalının Görsel Kon-
TxCh trol işlevi için ayarlanmasına olanak
verir. (BK-5 OR Görsel Kontrol iletileri
almaz.)

110
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
MIDI Parametreleri

Sync Rx Tx
Bu parametre ritim ve şarkı yürütülmesinin Temel kanal üzerinde MIDI iletilerinin
harici bir MIDI aygıtı tarafından senkronize edilip yayınlanmasını kapatıp açar.
edilmemesini belirtmek için kullanılır. Parametre Ayar
Parametre Ayar Tx Off, On (Kapalı, Açık)
Sync Rx Off, On (Kapalı, Açık)
Tx Channel
Mod MIDI iletilerinin yayınlanması için kullanılan kanal.
Parametre Ayar Parametre Ayar
Mode Internal, Auto, MIDI, Remote Tx Channel 1~16

Dahili (Internal): Şarkı veya ritim yürütmesi BK-5 Performance PC Tx


OR’nin dahili temposunu kullanır. Bu parametre, Performans seçimine ilişkin
Oto (Auto): Şarkı veya ritim yürütmenin uzaktan program değişikliği ve öbek seçim iletilerinin
kumandası için iyi bir ayar (örneği PK-serisi yayınlanmasını etkinleştirmek ve devre dışı
dinamik MIDI pedal). BK-5 OR bir MIDI Başlangıç bırakmak için kullanılır.
iletisi alırsa (FA), tempoyu belirleyen Saat iletileri
Parametre Ayar
için bekler. Eğer bu saat iletileri gelmiyorsa,
BK-5 OR kendi dahili temposunu kullanarak Performance PC Tx Off, On (Kapalı, Açık)
çalmaya başlar. Ancak, Saat iletileri (F8) başlangıç
iletisinden sonra gelirse BK-5 OR harici tempoyu Part Switch Tx
kullanır. “Ritim Parçaları” sayfası üzerinde ne zaman bir
MIDI: Şarkı veya ritim yürütmeleri, harici bir saat parçanın sesini kısar veya geri açarsanız, BK-5 OR
kaynağından gerçek zamanlı MIDI iletileri (Başla, faaliyetinizi tarif eden bir NRPN iletisi yayınlar.
Dur, Saat) tarafından başlatılıp durdurulabilir. Bu iletinin gönderilmemesi harici sıralayıcınızın
Remote (Uzaktan): Şarkı veya ritim yürütmesi bunu kaydetmesini engelleme açısından yardımcı
kendi temposunda çalmaya başlamak için bir olabilir
başlangıç iletisi bekler. Durma iletisi aldığında ise Parametre Ayar
yürütme durur. Harici saat iletileri dikkate alınmaz.
Part Switch Tx Off, On (Kapalı, Açık)

Temel Rx
Aşağıdaki parametreler, ekranın [MENU] Temel kanal üzerinde MIDI iletilerinin alınmasını
butonu→“MIDI”→“Sistemi Düzenleme”→”Temel” kapatıp açar.
kullanılarak seçilebilen sayfasında bulunur. Parametre Ayar
Rx Off, On (Kapalı, Açık)

Rx Channel
Bu parametreyi kullanarak “Temel” kanala bir MIDI
yayın kanalı atayın
Parametre Ayar
Rx Channel 1~16
Temel kanal, Performansların seçimi için Program
Değişikliği ve Öbek Seçme iletilerini almak ve Performance PC Rx
iletmek için kullanılmasının yanı sıra spesifik bir Bu parametre, Performans seçimine ilişkin
MIDI kanalı ile doğrudan ilişkili olmayan diğer program değişikliği ve öbek seçim iletilerinin
türden iletilerin alınması ve yayınlanmasında yayınlanmasını etkinleştirmek ve devre dışı
kullanılır. bırakmak için kullanılır.
NOT:
Başka bir kanal seçerseniz, Temel Parametreler için Parametre Ayar
hedeflenen iletiler diğer parametrelerin de istemediği- Performance PC Rx Off, On (Kapalı, Açık)
niz halde değişmesine yol açabilir.
Aşağıdaki parametreler kullanılabilir: Master Volume Rx
BK-5 OR’nin genel ses seviyesini değiştirecek
olan Master Ses Seviyesi iletilerinin alımını
etkinleştirme ve devre dışı bırakma olanağı

111
Roland BK­‑5 OR
Menü seçenekleri

sunar. Bu ileti özel bir ileti olup daha yeni MIDI Tx Channel
aygıtlarında yaygındır. MIDI iletilerinin yayınlanması için kullanılan kanal.
Parametre Ayar Parametre Ayar
Master Volume Rx Off, On (Kapalı, Açık) Tx Channel 1~16

Part Switch Rx Rx
“Ritim Parçaları” sayfası üzerinde ne zaman Ritim kanalı üzerinde MIDI iletilerinin alınmasını
bir parçanın sesini kısar veya geri açarsanız, kapatıp açar
BK-5 OR faaliyetinizi tarif eden bir NRPN iletisi Parametre Ayar
yayınlar. Harici enstrümanların parçalarının sesini
Rx Off, On (Kapalı, Açık)
kısmasından sakınmak için BK-5 OR’un bu tür
iletilere yanıt vermesini engelleyebilirsiniz
Rx Channel
Parametre Ayar
Bu parametreyi kullanarak “Temel” kanala bir MIDI
Part Switch Rx Off, On (Kapalı, Açık) alıcı kanalı atayın.
Parametre Ayar
Rx Channel 1~16
Ritim
Aşağıdaki parametreler, ekranın [MENU] Rhythm Volume Rx
butonu→“MIDI”→“Sistemi Düzenleme”→”Ritim” Ritim ile ilgili ses düzeyi iletilerinin alınmasını
kullanılarak seçilebilen sayfasında bulunur. kapatıp açmanıza olanak verir.
Parametre Ayar
Rhythm Volume Rx Off, On (Kapalı, Açık)

Rhythm Pc Rx
Bu parametre, ritim seçimi için program değişikliği
ve öbek seçim iletilerinin alınmasını etkinleştirip
devre dışı bırakmanıza olanak verir.
Ritim kanalı, ritim ve ritmin ses seviyesini Parametre Ayar
değiştiren ses seviyesi iletilerini seçen program Rhythm Pc Rx Off, On (Kapalı, Açık)
değişikliği ve öbek seçim iletilerini almak için
kullanılır.
Bir ritmin MIDI adresi üç öğeden meydana gelir: NTA
bir CC00 numarası, bir CC32 numarası ve bir
Aşağıdaki parametreler, ekranın [MENU] butonu→
program değişikliği numarası. CC00 ve CC32’ye
“MIDI”→“Sistemi Düzenleme”→”NTA” kullanılarak
atanan değerler ritmi tanımlar (bkz. ayrı verilen
seçilebilen sayfasında bulunur.
kitapçık), oysa program değişikliği numarası
Bölüm’ü tanımlar (Giriş, Bitiş vb.). Bkz. kitapçığın
“Ritim bölümü program değişikliği numaralı”
kısmı.
Yalnızca bir program değişikliği numarası
göndermek aktif olan ritmin başka bir Bölümünü
seçer. Ancak dikkat edilmelidir ki, yalnızca CC00
ve CC32 iletilerinin (program değişikliği olmadan)
gönderilmesinin de bir tesiri olmayacaktır.
NOT: NTA notaları sadece alınır (harici bir MIDI enstrü-
BK-5 OR cihazınızda başka bir ritim seçtiğinizde, manından). Klavyenin akor tanımlama alanında
cihaz Ritim kanalına bir CC00-CC32-PC kümesi ile- Aranjörü beslemek için çaldıklarınız otomatik
tir, bunu da harici bir sequencer (sıralayıcı) kullanarak olarak buna tekabül eden MIDI nota numaralarını
kaydedebilirsiniz. dönüştürülür, böylece tüm ritim parçaları nota-
Tx larını harici enstrümanlara yayınlar. Bu yüzden
Ritim kanalı üzerinde MIDI iletilerinin akor tanımlama alanında (NTA) çaldıklarınızın nota
yayınlanmasını kapatıp açar. iletilerini ayrı olarak iletmenize gerek yoktur. Bu
parametreler size, BK-5 OR’nin ritmin tonalitesini
Parametre Ayar gerçek zamanlı olarak değiştirmek için kullandığı
Tx Off, On (Kapalı, Açık) akor bilgilerini hangi MIDI kanalları üzerinden
alacağını belirtme olanağı veriyor

112
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
MIDI Parametreleri

Kanal Parametre Ayar


BK-5 OR’nin hangi MIDI kanalı üzerinden NTA
Part Switch Internal (Dahili), Int+MIDI
iletilerini alacağını seçmenize olanak verir.
Parametre Ayar Dahili: Sesi kısılmış bir parça artık BK-5 OR’nin
Channel Ch1~Ch16 klavyesinde veya Aranjör ile çalınamıyor ancak
MIDI iletileri göndermeye devam ediyor. “Dahili”yi
Rx seçip bir parçayı susturmak bu şekilde “Lokal
Bu parametre, seçilen MIDI kanalının akor bilgileri Kapalı” seçmek ile aynı etkiye sahip (bkz. s. 107).
almak için kullanılıp (“Açık”) kullanılmayacağını Int+MIDI: Sesi kısılmış parça artık BK-5 OR’nin
(“Kapalı”) belirtmenize olanak verir klavyesinde veya Aranjör ile çalınamıyor ve MIDI
iletileri de göndermiyor.
Parametre Ayar
Tx Velocity
Rx Off, On (Kapalı, Açık)
BK-5 OR cihazınız hıza hassas bir klavye ve hız
iletilerine yanıt vermede kabiliyetli bir dahili
Rx Octave ton oluşturucu ile donatılmıştır. Hız iletilerinin
Bu parametreyi seçilen MIDI kanalında (“Ch”) elde yayınlanmasını (TX) etkinleştirip devre dışı
edilen notaların birer oktavlık eşikler ile transpoze bırakmak için bu parametreyi kullanın.
etmek için kullanın
Eğer “Açık” olarak seçmediyseniz, devamlı bir
Parametre Ayar akış yerine hangi hız değerinin kullanılacağını
Rx Octave –4~0~4 belirtin. Ayarlayacağınız değer MIDI ÇIKIŞ/
USB BİLGİSAYAR’a gönderilen tüm notalar için
Rx Global Limit Low/High kullanılacak.
Bu parametreler alınacak olan notalar için bir aralık Octave Ayar
ayarlamanıza olanak verir. Seçili MIDI kanalının Tx Velocity On, 1~127
bütün nota iletileri NTA “parçası” tarafından
alınmayacaksa aralığı arzu edilen değerlerde
Tx SysEx
ayarlayın.
BK-5 OR SysEx iletileri yollayacak mı (“Açık”),
Parametre Ayar yoksa yollamayacak mı (“Kapalı”) belirtmek
Rx Global Limit Low C–~G9 için bu parametreyi kullanın. Bu tür iletiler
standartlaşmamıştır, bu nedenler her imalatçı
Rx Global Limit High C–~G9
bunları bir parçanın nasıl davrandığını geçici
(veya kalıcı) olarak değiştirmek için doğaçlama
NOT: kullanabilir. Mesela, efekt parametreleri yalnızca
“Düşük Limit” değeri “Yüksek Limit” değerinden daha SysEx iletileri üzerinden değiştirilebilir.
fazla olamaz (ve tam tersi de). Böylesi iletiler harici MIDI enstrümanlarının çalma
hızını yavaşlatabilir veya hiçbir etki etmez, işte tam
Parametreler da bu yüzden bunların yayınlanmasını kapatma
seçeneğiniz var en başından beri.
Aşağıdaki parametreler, ekranın [MENU] butonu→
“MIDI”→“Sistemi Düzenleme”→”Parametreler” kulla- Parametre Ayar
nılarak seçilebilen sayfasında bulunur. Tx SysEx Off, On (Kapalı, Açık)

Tx Data Change
Bu parametre, çaldığınız şarkıların orijinal
program değişikliklerinin nasıl MIDI aracılığı ile
aktarıldığını belirtme olanağı veriyor. BK-5 OR ses
adreslerini değiştirebilir (genellikle CC00 ve CC32
değerleri) böylece tüm şarkıları mümkün olan
en iyi kalitede kayıttan yürütür. Bu parametreyi
açık konuma getirdiğinizde bu tür gerçek
Bu sayfa birbirleri ile pek ilgisi bulunmayan birkaç
zamanlı transformasyonlar da aynı şekilde MIDI
parametre bulunuyor (diğer MIDI sayfalarında hep
üzerinden yayınlanır. Parametreyi kapalı konuma
bir yöne yoğunlaşıldı).
getirdiğinizde orijinal ses adresleri alıcı aygıta
Parça Düğmesi aktarılır. (Ancak BK-5 OR’nin ton oluşturucusu
Bu parametre sesi kısılmış bir parçanın MIDI çaldığınız şarkıları “güçlendirmeye” devam eder.
iletileri göndermeye devam etmeli mi, etmemeli Parametre Ayar
mi sizin belirtmenize olanak veriyor.
Tx Data Change Off, On (Kapalı, Açık)

113
Roland BK­‑5 OR
Menü seçenekleri

Octave Tx MIDI Seti Kaydetme


“Octave Tx” parametresi Mutlak veya Göreceli
olarak ayarlanabilir. Fark etmişsinizdir, BÖLÜNMÜŞ Bu işlev, değişikliklerinizi bir “Kullanıcı”
modda UP1 veya UP2 parçasına bir bas sesi hafızasına sonradan hızlıca geri yüklemek
atarsanız, notalar transpoze olup sizin UP1/2 üzere kaydetme olanağı veriyor. Bu işlev “MIDI”
parçalarını kullanarak anlamlı bas ritimleri safyası görüntülenmekteyken [WRITE] butonu
çalmanıza olanak verirler. “Göreceli” ise bu kullanılarak seçilebilir.
dahili (ve otomatik) transpozisyonun MIDI nota
numaraları şeklinde çevrilmesidir.
“Mutlak” modunda iken, diğer enstrümanlara
gönderilen MIDI nota numaralı aslında sizin aslen
bastığınız tuşlar olacaktır.
Parametre Ayar
Octave Tx Relative, Absolute

Rx Velocity 1. Arzu edilen MIDI Parametrelerini düzenleyin


BK-5 OR cihazınız hıza hassas bir klavye ve hız (“Ritim Parçaları”, “Şarkı Parçalarını Düzenleme”,
iletilerine yanıt vermede kabiliyetli bir dahili “Sistemi Düzenleme”,“Ton Parçalarını
ton oluşturucu ile donatılmıştır. Bu parametre Düzenleme”).
hız iletilerinin alınmasını (RX) etkinleştirip devre
dışı bırakmanıza olanak verir. Eğer “Açık” olarak 2. [WRITE] butonuna basın.
seçmediyseniz, devamlı bir akış yerine hangi hız Ekran şu şekilde değişecektir:
değerinin kullanılacağını belirtin. Bu değer MIDI
üzerinden alınan tüm notalar için kullanılacaktır.
Parametre Ayar
Rx Velocity On, 1~127

Rx SySex
BK-5 OR’nin diğer aygıtlardan SysEx iletileri
alıp almayacağını bu parametreyi kullanarak
belirtebilirsiniz
3. Ayarlarınızı (“User1”~”User8) kaydetmek
Parametre Ayar istediğiniz MIDI Setini seçmek için [CURSOR-
Rx SySex Off, On (Kapalı, Açık) VALUE] tekerini kullanın.
4. Onaylamak için [ENTER/SELECT] butonuna
Rx Transpose basın.
BK-5 OR’nin aldığı MIDI notalarını transpoze
Bir teyit iletisi size MIDI setinin kaydedilmiş
edip etmemesini bu parametreyi kullanarak
olduğunu bildirecektir.
belirtebilirsiniz.
Bir “Kullanıcı” seti yükledikten sonra MIDI
Parametre Ayar ayarlarınızı değiştirirseniz, BK-5 OR sizi MIDI setini
Rx Transpose Off, On (Kapalı, Açık) tekrar kaydetmeniz gerektiği konusunda uyarır.

Soft Thru
BK-5 OR’nin aldığı tüm MIDI iletileri MIDI OUT
soketini kullanarak yayınlanması düşünüyorsanız
bu parametreyi “Açık” olarak seçin.
Parametre Ayar
Soft Thru Off, On (Kapalı, Açık)

Görsel Kontrol TxCh


Bu parametre MIDI yayım kanalının Görsel Kontrol
işlevi için ayarlanmasına olanak verir. (BK-5 OR
Görsel Kontrol iletileri almaz.) Varsayılan olarak bu
kanal 16’ya ayarlanmıştır.
Parametre Ayar
Visual Control TxCh 1~16

114
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
Fabrika Ayarlarına Dönüş

Fabrika Ayarlarına Dönüş USB belleğin biçimlendirilmesi


Aşağıda işlev BK-5 OR’yi orijinal fabrika ayarlarına Bu işlev takılı olan USB belleği biçimlendirmenize
geri döndürmenize olanak verir. Bunun bir USB bellek olanak verir.
üzerinde depolanmış veriler üzerinde herhangi bir FAT-32 dosya sistemini kullanan USB bellekleri
etkisi yoktur. biçimlendirmeye gerek olmayabilir. Yine de bütün
yeni USB depolama aygıtlarının BK-5 OR ile biçimlen-
1. [MENU] butonuna basın.
dirilmesi öneriyoruz.
ÖNEMLİ NOT: USB belleğin biçimlendirilmesi,
üzerinde bulunun tüm dosyaların (şarkılar, ritimler
vb.) kaybolmasına yol açar. Biçimlendirmeye karar
vermeden önce her zaman belleğin içindekileri
kontrol edin.

1. Biçimlendirmek istediğiniz USB depolama


aygıtını BK-5 OR’nin ön panelinde bulunan USB
BELLEK bağlantı noktasına bağlayın.
Ekran şu şekilde değişecektir:
2. [MENU] butonuna basın.

2. “Fabrika Ayarlarına Dönüş” (Factory Reset)


girdisini seçmek için [CURSOR-VALUE] tekerini 3. “USB Aygıtı Biçimlendir” (Format USB Device)
çevirin ve [ENTER/SELECT] butonuna basın. girdisini seçmek için [CURSOR-VALUE] tekerini
çevirin ve [ENTER/SELECT] butonuna basın.

3. “EVET”i (YES) seçmek için [CURSOR-VALUE]


tekerini çevirin, ardından fabrika ayarlarını 4. “EVET”i (YES) seçmek için [CURSOR-VALUE]
yüklemek için [ENTER/SELECT] butonuna basın. tekerini çevirin, USB belleği biçimlendirmek için
Fabrika ayarlarını yüklemeden bir önceki ekrana [ENTER/SELECT] butonuna basın.
geri dönmek için “HAYIR”ı (NO) seçin.) Bir teyit iletisi size USB belleğin biçimlendirildiğini
Bir teyit iletisi size BK-5 OR’nin sıfırlandığını bildirecektir.
bildirecektir.

115
Roland BK­‑5 OR
Menü seçenekleri

n Aşağıdaki klasörler USB Bellek üzerinde


oluşturulur
Adı Değer
My Performances Bu klasör Performans Listelerini
(Performanslarım) saklamak için kullanılır. (Bu klasö-
rün içeriği [USB MEMORY] buto-
nuna basılarak görüntülenemez.
İçindeki dosyalara erişim sağlamak
için PERFORMANS [LIST] butonuna
basmanız gerekir. Ancak içindeki-
leri bir bilgisayar üzerinden görebi-
lirsizin.)
My Recordings Bu klasör ses kayıtlarını saklamak
(Kayıtlarım) için kullanılır (bkz. s. 55).
My Songs (Şarkı- Bu klasör “Onarma Araçları” işlev-
larım) leri ile düzenlediğiniz (bkz. s. 77)
SMF şarkıları saklamak için kulla-
nılabilir.
My Rhythms Bu klasör “Onarma Araçları” veya
(Ritimlerim) “Ritim Besteleyicisi” işlevleri ile
düzenlediğiniz (bkz. s. 77) ritimleri
saklamak için kullanılabilir.

NOT:
USB belleğin içindekileri biçimlendirmeden önce bilgi-
sayarınıza kopyalamayı tavsiye ederiz

116
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
Görsel Kontrol İşlevi

16. Görsel Kontrol İşlevi


BK-5 OR gerçek zamanlı ses ve görüntü entegrasyonu için güçlü bir arabirime sahiptir. “Görsel Kontrol” müzik ile
görsellerin birlikte sahnelenmesine olanak sunan bir işlevdir. MIDI Görsel Kontrol veya V-LINK uyumlu aygıtlar MIDI
üzerinden takıldığında performansınızın etkileyici ve ifadeli öğeleri ile harmanlanmış bol çeşitli görsel efektlerden
faydalanabilirsiniz.

Örneğin, BK-5 OR’yi EDIROL P-10 ile birlikte kullanır- Aşağıdaki teyit ekranı görünür:
sanız, BK-5 OR’nin klavyesi üzerinde çeşitli kontrolleri
kullanarak EDIROL P-10 üzerindeki görselleri açıp
kontrol edebileceksiniz.
Görsel Kontrol işlevinin BK-5 OR ve EDIROL P-10 ile
birlikte keyfine varmak için bir MIDI kablosu ile (ayrı
satılır) bağlantı yapmalısınız.

1
Ekran şu şekilde değişecektir:

Görsel Kontrol işlevini geri çıkartmak için bu


adımı tekrarlayın. Aşağıdaki kısa ileti işlemi teyit
edecektir:

NOT:
Arızaları ve hoparlörlere zarar gelmesini önlemek için
herhangi bir bağlantı yapmadan önce tüm cihazları
güçten kesip sesini sonuna kadar kısmalısınız.

1. BK-5 OR’nin MIDI ÇIKIŞ soketini opsiyonel MIDI


Görsel Kontrol / V-LINK aygıtının MIDI GİRİŞ
soketine bağlayın.
2. [AUTO FILL IN] butonuna basmakta iken [BASS
INV] butonunu basılı tutun

117
Roland BK­‑5 OR
Görsel Kontrol İşlevi

Opsiyonel bir MIDI Görsel Kontrol/


V-LINK aygıtı üzerinde klip ve
setleri seçme
1. “Görsel Kontrol” işlevini açın.
2. Harici MIDI Görsel Kontrol / V-LINK uyumlu
aygıt üzerinde arzu edilen klipleri açmak için en
yüksek oktavdan bir tuşa basın (C#6~C7).

MIDI Görsel Kontrol


V-Link kontrol alanı

MIDI Görsel Kontrol/V-


Tuş MIDI iletisi
LINK
C#6 Görsel bankası kontrolü BF 00 00
(Banka Seçimi)
D6 Görselleri açma (Klip 1) CF 00
D#6 Görsel bankası kontrolü BF 00 01
(Banka Seçimi)
E6 Görselleri açma (Klip 2) CF 01
F6 Görselleri açma (Klip 3) CF 02
F#6 Görsel bankası kontrolü BF 00 02
(Banka Seçimi)
G6 Görselleri açma (Klip 4) CF 03
G#6 Görsel bankası kontrolü BF 00 03
(Banka Seçimi)
A6 Görselleri açma (Klip 5) CF 04
A#6 Görsel bankası kontrolü BF 00 04
(Banka Seçimi)
B6 Görselleri açma (Klip 6) CF 05
C7 Görselleri açma (Klip 7) CF 06

Siyah tuşlar (Banka Seçimi) ve beyaz tuşlar


(PC) kullanılarak 5 x 7 = 35 klip seçilebilir.
NOT:
Görsel Kontrol işlevi etkin halde iken C#6~C7 tuş-
ları geçici bir süreliğine çalma notaları olara hizmet
vermeyeceklerdir.

118
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
Sorun giderme

17. Sorun giderme


Belirti Faaliyet Sayfa
Elektrik gelmiyor, cihaz açılmıyor. Kutudan çıkan AC adaptörü/güç kablosu doğru bir şekilde AC prize ve BK-5 17
OR’ye takılı mı?
Cihaz ile birlikte verilenler dışında başka AC adaptörü veya güç kablosu kul-
lanmayın. Aksi halde arızalara yol açar.

BK-5 OR’den hiç ses gelmiyor. BK-5 OR’yi açtınız mı? 17


[VOLUME] düğmesinden sesi kapatılmış olabilir mi? Daha yüksek bir sese —
ayarlayın.
Kulaklıktan ses geliyor mu? —
Eğer kulaklıktan ses geliyorsa sorun bağlantı kablolarında olabilir veya amp-
lifikatör veya hoparlörünüz arızalanmış olabilir. Kabloarı ve ekipmanları bir
daha kontrol edin.
Parça ses düzeyi sonuna kadar kısılmış olabilir mi? Her parçanın ses ayarını 59, 64
kontrol edin.
Harici MIDI aygıtından gelen MIDI iletisi (ses seviyesi iletisi veya özel bir ileti) —
sesi kısmış olabilir mi?
Bir amplifikatöre bağlandığında Rezistanslı bir bağlantı kablosu kullanıyor olabilir misiniz? —
enstrümanın ses seviyesi çok Rezistansı olmayan bir kablo kullanın.
düşük.
Seçilen ritim/şarkının perdesi “Akort” ayarı uygun mu? 69
yanlış. Ritim/şarkıyı transpoze ettiniz mi? Ayrıca “Ritim Gam Akortu” parametresini —
kontrol edin.

Audio dosyasında (mp3 veya Eğer [TRACK MUTE] (CENTER CANCEL) butonu ışığı yanıyorsa vokalin sesi 45
WAV) vokali duyamıyorum. kısılacaktır
SMF dosyalarında melodiyi duya- [TRACK MUTE] buton ışığı yanıyorsa, MIDI dosyalarının melodisi kısılacaktır.
mıyorum Özelliği kapatın.
Harici amplifikatörden uğultu Harici amplifikatör veya BK-5 OR ile birlikte kullanılan başka bir cihaz farklı —
geliyor prizlerden mi besleniyor?
Amplifikatörü veya başka cihazları BK-5 OR ile aynı elektrik çıkışına (priz)
bağlayın.
Audio/mp3 biçimi ses dosyalarını Şarkı BK-5 OR’nin okuyabileceği bir biçimde mi? 37
çalamıyorum
BK-5 OR’yi USB BİLGİSAYAR bağ- BK-5 OR, MIDI kontrolörün yayın yapmadığı bir MIDI kanalından sinyal alıyor —
lantı noktasından bilgisayara olabilir. MIDI kontrolörün yayın yaptığını kanalı kontrol edin/düzeltin.
bağladıktan sonra BK-5 OR MIDI
iletilerini almıyor
USB bellekten okuma/yazma Kullandığınız bellek (opsiyonel) Roland USB bellek (M-UF serisi) mi? Roland —
yapılamıyor. dışında markaya ait USB bellek ürünleri kullanırsanız güvenli performans
garantisi veremeyiz.
OR.USB belleğinizin biçimini kontrol edin. BK-5OR FAT sistemi ile biçimlen- 115
dirilmiş USB bellekleri kullanabilir. Eğer USB cihazınız başka bir yöntem ile
biçimlendirildiyse lütfen BK-5 OR’yi kullanarak tekrar biçimlendirin.
USB belleğin üzerine dosya kay- USB bellekte yazdırma koruması olabilir mi? —
dedemiyorum
USB bellek üzerinde yeterli boş alan var mı? —
Ses kaydı başlamıyor veya beklen- Kullandığınız bellek (opsiyonel) Roland USB bellek (M-UF serisi) mi? Roland —
medik şekilde duruyor. dışında markaya ait USB bellek ürünleri kullanırsanız güvenli performans
garantisi veremeyiz.
USB bellek üzerinde yeterli boş alan var mı? —

119
Roland BK­‑5 OR
Sorun giderme

Belirti Faaliyet Sayfa


Harici ekrana ışık gelmedi VIDEO ÇIKIŞ soketine mi bağladınız? 19
TV’den mi açtınız yoksa harici ekrandan mı-ve doğru kanalı seçtiniz mi? —
BK-5 OR’nin bağlı olduğu video girişine hangi kanalın geldiğini veya nasıl
açılacağını öğrenmek için TV veya ekranın kullanım kılavuzuna danışın.
Destekli bir TV veya monitör mü kullanıyorsunuz? —
Televizyon ekranın yatay çizgiler Televizyon ekranın yatay çizgiler titreyebilir ancak bu televizyona ait bir —
titreşiyor sorundur, BK-5 OR’nin arızası değildir.
Televizyon ekranında görselin Bazı durumlarda resmin kenarı televizyon ekranında görünmeyebilir ama —
kenarlarını göremiyorum bu televizyonun özelliklerinden kaynaklanıyordur ve BK-5 OR ile ilgili bir
arıza durumu yoktur.
Şarkı Sözü yanlış görüntüleniyor. Bazı müzik dosyası türlerinde bazen şarkı sözleri yanlış görüntülenebilir. —
Bazı kelimeler ekranın görüntü alanı dışında hatalı olarak görünebilir.
BK-5 OR’nin SES GİRİŞİ (STEREO) Rezistanslı bir bağlantı kablosu kullanıyor olabilir misiniz? Rezistans içerme- —
soketine bağlı aygıttan yetersiz yen bir bağlantı kablosu kullanın.
ses çıkıyor.
“Ses Girişi” parametresinin ayarını kontrol edin, gerekirse düzelme yapın —
(sayfa 72).
Şarkılar çalmıyor. Şarkının dosya türü BK-5 OR’nin çalabileceği şarkı türlerinden birisi arasında 37
değil.
Şarkı verileri zarar görmüş olabilir. —
Performans Listesi görüntülen- USB bellek içerisinde hiç Performans Listesi dosyası yoktur. —
miyor.
Bir sebepten dolayı USB bellek tanıtılamamıştır. —

120
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
Özellikler

18. Özellikler
Görüntü tipi
Ekran Grafik LCD, 160 x 160 nokta, ekran ışığı

Klavye
Klavye 61 hıza duyarlı tuş

Ses Kaynağı
Maks. Polifoni 128 ses (GM2/GS/XG Lite uygun)
Sesler 1,100’den fazla ton
50’den fazla davul seti
Çok tınılı parçalar 3 klavye parçası (UP1, UP2, LWR) + 16 song parts
Master Akort 415.3~466.2 Hz
Tonalite Kontrolü (Transpoze) –6~+5 in yarım tonlarla (audio/MIDI data)
Tempo değişimi SMF ve ritimler için 20~250 BPM
MP3 ve WAV dosyaları için %75~125
Parça kısma işlevleri KANAL KISMA: Ritimler, SMF
CENTER CANCEL: mp3, WAV, AUDIO INPUT sinyalleri

Efektler
Klavye parçaları (UP1, UP2, LWR) Yankı: 8 tip (Makeup Tools ile seçilebilir) Koro: 8 tip (Makeup Tools ile seçilebilir)
Ritim/SMF kısmı MFX: Klavye parçaları için 84 tip (Tone Part ile seçilebilir)
Ritim ve SMF için A & B Altbölüm (Makeup Tools ile seçilebilir) Parametrik EQ: 6 önta-
nımlı + 1 Kullanıcı Hafızası
Çok-bantlı sıkıştırıcı (Compressor): 6 öntanımlı + 1 Kullanıcı Hafızası

Ritim kısmı
Ritimler 6 Ritim ailesinde 250’nin üzerinde ritim (Belirli bölgeler için özel ritimler de dahildir.)
Ritim Besteleyicisi Dahili Ritim Bestecisi, SMF’den Ritime çeviren program dahildir.(Windows)
Tek Dokunuş hafızaları Ritim başına 4 programlanabilir hafıza
Ritim Onarma Araçları Enstrüman odaklı düzenleme

Şarkılar
Gerçek Zamanlı Oynatıcı SMF (Format 0/1), KAR, mp3, WAV, mp3+CDG
Şarkı akor çıkarıcı SMF dosyaları için otomatik akor tespiti
SMF Onarma Araçları Enstrüman odaklı

Dopu Akortları
MEMORY butonları 1, 2, 3 (Çok kullanılan kullanıcı ayarları için 3 Kullanıcı Gamı deposu)
USER SCALE butonları Her nota için anında çeyrek ton değiştirebilme. (C~B). Ayarlanabilir akort bölgesi
(–64~+63 cent)
Akorlar aynı zamanda Performans hafızasına da kaydedilebilir.

Performans Hafızalar
Performans Listeleri Sınırsız Sayıdda (USB belleğe kaydederek)
500’ün üzerinde “Music Assistant” hafızası (dahili hafıza)
5 “Fabrika Parçası” hafızası (dahili hafıza)
Liste Başına Performans Hafızası Max. 999
Arama fonksiyonu Takılı USB bellek üzerinde hızlı SMF, ses ve JPG dosyası erişimi

121
Roland BK-5 OR
Özellikler

Demo
Demo Evet

Kayıt
Medya USB Flash bellek
Kaydetme biçimi Ses Dosyaları: WAV (44.1 kHz, 16‑bit lineer)

Film
Şarkı Sözü SMF, mp3/WAV, mp3+CDG
Slayt Gösterileri Resim klasörü şarkılara bağlantılı (tavsy. çözn.: 512 x 384 or 1024 x 768 piksel)

Panel kontrolleri
Kontrol Düğmesi VOLUME (SES)
Döner Düğme [CURSOR÷VALUE] dial

Bağlantılar
KULAKLIK yuva x2 Stereo 1/4”
SES GİRİŞ yuvası Stereo minyatür
AUDIO OUTPUT yuvaları (L/Mono, 1/4”
R/Mono)
USB Bilgisayar baglanti (Tip B, MIDI verisi)
USB bağlantı noktaları
USB Hafiza (Tip A, veri depolama)
MIDI konektörleri MIDI IN, MIDI OUT (Görsel Kontrol İşlevi)
VIDEO OUTPUT yuvası RCA‑ (CVBS, PAL veya NTSC – Seçilebilir)
Pedal soketleri TUTMA, SWITCH/SES (programlanabilir)

Genel özellikler
Hoparlörler 2x 10 cm
Nominal güç çıkışı 2x 12 W
Güç kaynağı AC adaptör (PSB‑7U adaptör)
Güç Tüketimi 1100mA
Otomatik Kapanma Kapalı, 10 dk, 30 dk, 240 dk
Boyutlar Nota sehpası olmadan:
1044 (G) x 317 (D) x 129 (Y) mm
41-1/8 (G) x 12-1/2 (D) x 5-1/8 (Y) inç

Nota sehpası ile:


1044 (G) x 317 (D) x 301 (Y) mm
41-1/8 (G) x 12-1/2 (D) x 11-7/8 (Y) inç
Ağırlık 7.5 kg (AC adaptör ve nota sehpası hariç)
16 lbs 9 oz (AC adaptör ve nota sehpası hariç)

Temin Edilen Aksesuarlar


Kullanıcı Kılavuzu, PSB‑7U AC adaptör, Güç kablosu (AC adaptöre bağlanmak için), Nota
sehpası, CD‑ROM (Style Converter 4.0, USB driver)

Seçenekler
USB USB flash bellek (M‑UF‑serisi)
Pedallar DP‑serisi/BOSS FS‑5U pedal
Roland EV-serisi ses pedalı

Not: Ürünün geliştirme amaçları için, bu cihazın teknik özellikleri ve/veya görünümü önceden haber verilmeksizin değiştirilebi-
lir

122
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
Style Converter 4 sistem gereksinimleri

Style Converter 4 sistem gereksinimleri


İşletim sistemi Microsoft® Windows® XP
Microsoft® Windows® Vista®
* Windows Vista® 64-bit sürümü ile çalışmaz
Microsoft® Windows® 7
CPU/clock Pentium® Celeron® işlemci
1 GHz veya yüksek
RAM 512 MB ve üstü
Hard disk 2 MB ve üstü
Ekran/renkler 800 x 600 veya daha yüksek /
65,536 renk (16-bit Zengin Renk) ve üstü
Diğerleri CD-ROM sürücü

123
Roland BK­‑5 OR
MIDI Uygulama Çizelgesi

19. MIDI Uygulama Çizelgesi

124
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
Akor Bilgileri

20. Akor Bilgileri

125
Roland BK­‑5 OR
Akor Bilgileri

126
TÜRK MÜZİĞİ KLAVYESİ  BK­‑5 OR
Akor Bilgileri

Information When you need repair service, call your nearest Roland Service Center or authorized Roland
distributor in your country as shown below.
TAIWAN ECUADOR RUSSIA OMAN
AFRICA ROLAND TAIWAN ENTERPRISE Mas Musika EUROPE Roland Music LLC TALENTZ CENTRE L.L.C.
CO., LTD. Rumichaca 822 y Zaruma Dorozhnaya ul.3,korp.6 Malatan House No.1
9F-5, No. 112 Chung Shan Guayaquil - ECUADOR 117 545 Moscow, RUSSIA Al Noor Street, Ruwi
EGYPT North Road Sec. 2 Taipei 104, TEL: (593-4) 2302364 BELGIUM/FRANCE/ TEL: (495) 981-4967 SULTANATE OF OMAN
Al Fanny Trading Office TAIWAN R.O.C. TEL: 2478 3443
TEL: (02) 2561 3339 EL SALVADOR HOLLAND/ SERBIA
9, EBN Hagar Al Askalany Street,
ARD E1 Golf, Heliopolis, OMNI MUSIC LUXEMBOURG Music AP Ltd. QATAR
Cairo 11341, EGYPT THAILAND 75 Avenida Norte y Final Alameda Roland Central Europe N.V. Sutjeska br. 5 XS - 24413 Palic, AL-EMADI TRADING &
TEL: (022)-417-1828 Theera Music Co. , Ltd. Juan Pablo II, Houtstraat 3, B-2260, Oevel SERBIA CONTRACTING CO.
100-108 Soi Verng Nakornkasem, Edificio No.4010 San Salvador, (Westerlo) BELGIUM TEL: (024) 539 395 P.O. Box 62, Doha, QATAR
REUNION New Road,Sumpantawong, EL SALVADOR TEL: (014) 575811 TEL: 4423-554
MARCEL FO-YAM Sarl Bangkok 10100, THAILAND TEL: 262-0788 SLOVAKIA
25 Rue Jules Hermann, TEL: (02) 224-8821 CROATIA DAN Acoustic s.r.o. SAUDI ARABIA
Chaudron - BP79 97 491 GUATEMALA ART-CENTAR Povazská 18. aDawliah Universal Electronics
Ste Clotilde Cedex, VIET NAM Casa Instrumental Degenova 3. SK - 940 01 Nové Zámky, APL
REUNION ISLAND VIET THUONG CORPORATION Calzada Roosevelt 34-01,zona 11 HR - 10000 Zagreb, CROATIA SLOVAKIA Behind Pizza Inn
TEL: (0262) 218-429 386 CACH MANG THANG TAM ST. Ciudad de Guatemala, TEL: (1) 466 8493 TEL: (035) 6424 330 Prince Turkey Street
DIST.3, HO CHI MINH CITY, GUATEMALA aDawliah Building,
SOUTH AFRICA VIET NAM TEL: (502) 599-2888 CZECH REP. SPAIN PO BOX 2154,
T.O.M.S. Sound & Music (Pty)Ltd. TEL: (08) 9316540 CZECH REPUBLIC DISTRIBUTOR Roland Systems Group EMEA, S.L. Alkhobar 31952,
2 ASTRON ROAD DENVER HONDURAS s.r.o Paseo García Faria, 33-35 SAUDI ARABIA
JOHANNESBURG ZA 2195, Almacen Pajaro Azul S.A. de C.V. Voctárova 247/16 08005 Barcelona, SPAIN TEL: (03) 8643601
SOUTH AFRICA BO.Paz Barahona 180 00 Praha 8, CZECH REP. TEL: 93 493 91 00
TEL: (011) 417 3400 OCEANIA 3 Ave.11 Calle S.O
San Pedro Sula, HONDURAS
TEL: (2) 830 20270
SWEDEN
SYRIA
Technical Light & Sound Center
Paul Bothner(PTY)Ltd. TEL: (504) 553-2029 DENMARK Roland Scandinavia A/S PO Box 13520 Bldg No.49
Roland Scandinavia A/S SWEDISH SALES OFFICE
Royal Cape Park, Unit 24 AUSTRALIA/ MARTINIQUE Mårbackagatan 31, 4 tr.
Khaled Abn Alwalid St.
Londonderry Road, Ottery 7800 Skagerrakvej 7 Postbox 880 Damascus, SYRIA
Cape Town, SOUTH AFRICA
NEW ZEALAND Musique & Son DK-2100 Copenhagen, SE-123 43 Farsta, SWEDEN TEL: (011) 223-5384
TEL: (021) 799 4900 Roland Corporation Z.I.Les Mangle DENMARK TEL: (0) 8 683 04 30
Australia Pty.,Ltd. 97232 Le Lamentin, TEL: 3916 6200 TURKEY
38 Campbell Avenue MARTINIQUE F.W.I. SWITZERLAND ZUHAL DIS TICARET A.S.
Dee Why West. NSW 2099, TEL: 596 596 426860 FINLAND Roland (Switzerland) AG Galip Dede Cad. No.33
ASIA AUSTRALIA
Gigamusic SARL
Roland Scandinavia As, Filial Landstrasse 5, Postfach,
CH-4452 Itingen, SWITZERLAND
Beyoglu, Istanbul, TURKEY
TEL: (0212) 249 85 10
Finland
For Australia 10 Rte De La Folie Vanha Nurmijarventie 62 TEL: (061) 975-9987
TEL: (02) 9982 8266 97200 Fort De France 01670 Vantaa, FINLAND U.A.E.
CHINA For New Zealand MARTINIQUE F.W.I. TEL: (0) 9 68 24 020 UKRAINE Zak Electronics & Musical
Roland Shanghai Electronics TEL: (09) 3098 715 TEL: 596 596 715222 EURHYTHMICS Ltd. Instruments Co. L.L.C.
Co.,Ltd. GERMANY/AUSTRIA P.O.Box: 37-a. Zabeel Road, Al Sherooq Bldg.,
5F. No.1500 Pingliang Road MEXICO Roland Elektronische Nedecey Str. 30 No. 14, Ground Floor, Dubai,
Shanghai 200090, CHINA Casa Veerkamp, s.a. de c.v. UA - 89600 Mukachevo, UKRAINE U.A.E.
TEL: (021) 5580-0800 CENTRAL/LATIN Av. Toluca No. 323, Col. Olivar
Musikinstrumente HmbH.
Oststrasse 96, 22844 Norderstedt, TEL: (03131) 414-40 TEL: (04) 3360715
de los Padres 01780 Mexico D.F.,
Roland Shanghai Electronics AMERICA MEXICO
GERMANY
TEL: (040) 52 60090
UNITED KINGDOM
Co.,Ltd. (BEIJING OFFICE) TEL: (55) 5668-6699 Roland (U.K.) Ltd.
3F, Soluxe Fortune Building
ARGENTINA NICARAGUA
GREECE/CYPRUS Atlantic Close, SWANSEA SA7 9FJ,
UNITED KINGDOM
NORTH AMERICA
63 West Dawang Road, Chaoyang STOLLAS S.A.
District, Beijing, CHINA Instrumentos Musicales S.A. Bansbach Instrumentos TEL: (01792) 702701
Music Sound Light
TEL: (010) 5960-2565 Av.Santa Fe 2055 Musicales Nicaragua
(1123) Buenos Aires, ARGENTINA Altamira D'Este Calle Principal
155, New National Road CANADA
Patras 26442, GREECE
HONG KONG TEL: (011) 4508-2700 de la Farmacia 5ta.Avenida Roland Canada Ltd.
Tom Lee Music 1 Cuadra al Lago.#503
TEL: 2610 435400
MIDDLE EAST (Head Office)
11/F Silvercord Tower 1 BARBADOS Managua, NICARAGUA HUNGARY 5480 Parkwood Way Richmond B.
30 Canton Rd A&B Music Supplies LTD TEL: (505) 277-2557 C., V6V 2M4, CANADA
Roland East Europe Ltd.
Tsimshatsui, Kowloon, 12 Webster Industrial Park BAHRAIN TEL: (604) 270 6626
2045. Törökbálint, FSD Park 3. ép.,
HONG KONG Wildey, St.Michael, BARBADOS PANAMA HUNGARY Moon Stores
TEL: 852-2737-7688 TEL: (246) 430-1100 SUPRO MUNDIAL, S.A. TEL: (23) 511011 No.1231&1249 Rumaytha Roland Canada Ltd.
Boulevard Andrews, Albrook, Building Road 3931, (Toronto Office)
Parsons Music Ltd.
BRAZIL Panama City, REP. DE PANAMA IRELAND Manama 339, BAHRAIN 170 Admiral Boulevard
8th Floor, Railway Plaza, 39 Roland Brasil Ltda. TEL: 315-0101 Roland Ireland TEL: 17 813 942 Mississauga On L5T 2N6,
Chatham Road South, T.S.T, Rua San Jose, 211 E2 Calmount Park, Calmount CANADA
Kowloon, HONG KONG Parque Industrial San Jose PARAGUAY Avenue, Dublin 12, IRAN TEL: (905) 362 9707
TEL: 852-2333-1863 Cotia - Sao Paulo - SP, BRAZIL Distribuidora De Instrumentos Republic of IRELAND MOCO INC.
TEL: (011) 4615 5666 Musicales TEL: (01) 4294444 Jadeh Makhsous Karaj (K-9), U. S. A.
INDIA J.E. Olear y ESQ. Manduvira Nakhe Zarin Ave. Roland Corporation U.S.
Rivera Digitec (India) Pvt. Ltd.
CHILE Asuncion, PARAGUAY ITALY Jalal Street, Reza Alley No.4 5100 S. Eastern Avenue
411, Nirman Kendra Mahalaxmi Comercial Fancy II S.A. TEL: (595) 21 492147 Roland Italy S. p. A. Tehran 1389716791, IRAN Los Angeles, CA 90040-2938,
Flats Compound Off. Dr. Edwin Rut.: 96.919.420-1 Viale delle Industrie 8, TEL: (021)-44545370-5 U. S. A.
Moses Road, Mumbai-400011, Nataniel Cox #739, 4th Floor PERU 20020 Arese, Milano, ITALY TEL: (323) 890 3700
INDIA Santiago - Centro, CHILE Audionet TEL: (02) 937-78300 ISRAEL
TEL: (022) 2493 9051 TEL: (02) 688-9540 Distribuciones Musicales SAC Halilit P. Greenspoon & Sons
Juan Fanning 530 NORWAY
INDONESIA COLOMBIA Miraflores Roland Scandinavia Avd.
Ltd.
8 Retzif Ha'alia Hashnia St.
PT. Citra Intirama Centro Musical Ltda. Lima - PERU Kontor Norge Tel-Aviv-Yafo ISRAEL
Ruko Garden Shopping Arcade Cra 43 B No 25 A 41 Bododega 9 TEL: (511) 4461388 Lilleakerveien 2 Postboks 95 TEL: (03) 6823666
Unit 8 CR, Podomoro City Medellin, COLOMBIA
Lilleaker N-0216 Oslo,
Jl.Letjend. S.Parman Kav.28 TEL: (574) 3812529 TRINIDAD NORWAY JORDAN
Jakarta Barat 11470, INDONESIA AMR Ltd TEL: 2273 0074
TEL: (021) 5698-5519/5520
COSTA RICA Ground Floor
MUSIC HOUSE CO. LTD.
JUAN Bansbach Instrumentos FREDDY FOR MUSIC
Maritime Plaza POLAND P. O. Box 922846
KOREA Musicales Barataria TRINIDAD W.I. ROLAND POLSKA SP. Z O.O. Amman 11192, JORDAN
Cosmos Corporation Ave.1. Calle 11, Apartado 10237, TEL: (868) 638 6385 ul. Kty Grodziskie 16B TEL: (06) 5692696
1461-9, Seocho-Dong, San Jose, COSTA RICA 03-289 Warszawa, POLAND
Seocho Ku, Seoul, KOREA TEL: 258-0211 URUGUAY TEL: (022) 678 9512 KUWAIT
TEL: (02) 3486-8855 Todo Musica S.A.
CURACAO Francisco Acuna de Figueroa PORTUGAL
EASA HUSAIN AL-YOUSIFI &
MALAYSIA/ Zeelandia Music Center Inc. 1771 Roland Systems Group EMEA, S.L.
SONS CO.
Al-Yousifi Service Center
SINGAPORE Orionweg 30 C.P.: 11.800
Branch Office Porto P.O.Box 126 (Safat) 13002,
Curacao, Netherland Antilles Montevideo, URUGUAY
Roland Asia Pacific Sdn. Bhd. Edifício Tower Plaza KUWAIT
TEL: (305) 5926866 TEL: (02) 924-2335
45-1, Block C2, Jalan PJU 1/39, Rotunda Eng. Edgar Cardoso TEL: 00 965 802929
Dataran Prima, 47301 Petaling DOMINICAN REPUBLIC VENEZUELA 23, 9ºG
Jaya, Selangor, MALAYSIA
Instrumentos Fernando Giraldez Instrumentos Musicales
4400-676 Vila Nova de Gaia, LEBANON
TEL: (03) 7805-3263 PORTUGAL Chahine S.A.L.
Calle Proyecto Central No.3 Allegro,C.A. TEL: (+351) 22 608 00 60 George Zeidan St., Chahine Bldg.,
PHILIPPINES Ens.La Esperilla Av.las industrias edf.Guitar import
Achrafieh, P.O.Box: 16-5857
Santo Domingo, #7 zona Industrial de Turumo ROMANIA
G.A. Yupangco & Co. Inc. Beirut, LEBANON
DOMINICAN REPUBLIC Caracas, VENEZUELA
339 Gil J. Puyat Avenue FBS LINES TEL: (01) 20-1441
TEL: (809) 683 0305 TEL: (212) 244-1122
Makati, Metro Manila 1200, Piata Libertatii 1,
PHILIPPINES 535500 Gheorgheni, ROMANIA
TEL: (02) 899 9801 TEL: (266) 364 609

As of Feb. 1, 2011 (ROLAND)

127
Roland BK­‑5 OR
Akor Bilgileri

128

You might also like