Vertaling en journalistiek

 Het wordt vaak sociologisch benaderd. Er zijn heel veel dingen die niet met
taalovergang te maken hebben. Welk nieuws is het resultaat van vertaling?
 Positie vertaling in samenleving  die is overal
o Omnipresentie, ubiquiteit
Positie vertaling op redacties in België
 Meesterproef-project
 Relatie tss taalkennis, positie van vertaling, vertaalbewustzijn
 Welke landen komen in ons land het vaakst aan bod?
o Geconstrueerde weken  1 dag nemen uit een week, nog een dag uit een
andere week
Interviews
 Transediting  mix van translation en editing
 Taal en vertaal-bias  liever schrijven over een land uit je doeltalen

Conclusies
 Opvallende correlatie persagentschappen – landen
 Vaak bepalender dan criteria van MacBride report
 Afwezigheid van vertalers  transediting komt vaak voor!  journalist en translator
wordt ‘journalator’ => functies worden verwezen

JTR: Journalistic Translation Research

Stable sources vs. unstable sources  oorspronkelijke schrijver is onbekend want vele
teksten zijn herschreven, dingen veranderd, …

Soorten onderzoek
 Multidisciplinair  product-based: teksten vergelijken
 process-based: productieproces op redacties
o Vertaling onderzichtbaar bij journalisten

Dubbele uitbreiding vertaalbegrip

 Al het onderzoek naar news translation zou je kunnen zien als eerste uitbreiding van
vertalen  1 brontekst kan leiden tot heel veel doelteksten
 Een journalist schrijft niet veel een origineel artikel en er wordt beroep gedaan naar
andere doelteksten  verschillende bronteksten leiden tot 1 of verschillende
doelteksten

Complexiteit
 Autersstatuut: je hebt nooit een volledig originele tekst
o Wie op de redactie werkt zijn, zijn nooit volledige vertalers  auteur-vertaler,
redacteur-vertaler

Welke media in research?

 Er is heel veel onderzoek over print media en veel minder over tv en radio
o TV en radio moeten getranscribeerd worden
 Geschreven en gesproken bronnen
  TV: vooral stress en omstandigheden (b.v. Tsai: “rapid-fire writing and editing”
 Transediting: Stetting  vertalen en redigeren
 Algemeen probleem: traceerbaarheid van vertaling

Schäffner 2008 – vertaalde politieke interviews

 In welke taal verliep dat daar? Er waren tolken aanwezig.
 Je kon al veel aantonen met teksten.

Hst. Mereu

Rol van dubbing in historisch perspectief + 2 voorbeelden

 Een heel complexe constructie  verschillende ‘images’ worden opgelegd
 Vertaling (hier dubbing) wordt gebruikt als filter
 Imagologie bestudeert nationale en culturele kenmerken
 Mereu bestudeert paratexten  ze schrijft 15 pgs. maar beschrijft nergens hoe ze
haar onderzoek hebben gevoerd, waarom ze de teksten gekozen heeft en of ze
representatief zijn
o Methodologisch niet zo sterk werk  Mereu beschrijft niet hoe ze haar
corpus verzamelt
o Er is een duidelijke tekortkoming  er wordt niets beschreven

Hst. Boulogne
 Schetst een historisch kader van de Duitsers in Rusland  anti-Duitse houding +
Duitse grootste groep immigranten in Rusland
 Gebruik van triangulatie
 Logisch en thematisch overzicht  goed opgebouwd
 Corpus bestaat uit twee Duitse en daaruitvloeiende Nederlandse vertalingen van de
boeken van Dostoevsky.
 Zijn criterium: satire over Duitsers; hij kiest stukken tekst waarin er satire over de
Duitsers voorkomt.

Examen
 Je moet tonen dat je de stof kent. Handboek meenemen en mag gebruikt worden.

Round-up
 Institutionalisering en turns
o  vertaalreflectie vs. vertaalwetenschap
 Imagologie en vertaling
o  constanten in representatie
o  soorten van beelden
o  potentiële functie van vertaling in beeldvormen
o  hoofdstukken handboek

 Onderzoeksmethoden
o Normen van wetenschappelijkheid
o Toepassing methoden in hoofdstukken handboek
  Vertaling en journalistiek
o Dubbele uitbreiding vertaalbegrip
o JTR

! Toon de samenhang tussen de onderdelen!