Η αξιοποίηση Ανοικτών Εκπαιδευτικών Πόρων

στο πλαίσιο της ιστορικής εκπαίδευσης

Τσιβάς Αρμόδιος
Δρ. Επιστημών Αγωγής,
Συντονιστής Εκπαιδευτικού Έργου (ΠΕ70)

Επιστημονικός Συνεργάτης ΙΤΥΕ-ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ

Επιστημονικά υπεύθυνος Ομάδας ΙΣΤΟΡΙΑΣ

Νοέμβριος 2021
 Η ΕΜΠΛΟΚΗ ΤΩΝ ΤΠΕ
ΣΤΗΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ

Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΟΥ ΦΩΤΟΔΕΝΤΡΟΥ

ΜΑΘΗΣΙΑΚΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ

Νοέμβριος 2021
 εξ αποστάσεως εκπαίδευση

http://www.inart12.org/index.php/el/ola-ta-nea/168-ex-apostaseos-poll

Νοέμβριος 2021
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ & ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Νοέμβριος 2021
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ & ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

ηλεκτρονική μάθηση εξ αποστάσεως εκπαίδευση

ψηφιακοί πόροι

παιδαγωγικές και διδακτικές δυνατότητες των ΤΠΕ

Νοέμβριος 2021
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ & ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

εξ αποστάσεως
ανάγκη αξιοποίησης ψηφιακού υλικού
εκπαίδευση

ανάγκη δημιουργίας κατάλληλου και συμβατού

εκπαιδευτικό υλικό εκπαιδευτικού υλικού
αξιοποίηση ψηφιακού υλικού στο πλαίσιο
διαδικασιών ηλεκτρονικής μάθησης

Διαδραστικά βιβλία, Φωτόδεντρα

Ψηφιακό Σχολείο
αναζήτηση, αξιοποίηση, αναγκαίες προσαρμογές,
διδακτικές πρακτικές

Νοέμβριος 2021
 ΙΣΤΟΡΙΑ

Νοέμβριος 2021
ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

Νοέμβριος 2021
ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

Νοέμβριος 2021
ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ Τ.Π.Ε.

Νοέμβριος 2021
ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ Τ.Π.Ε.

• διαμόρφωση νέου περιβάλλοντος μάθησης, κριτικής

σκέψης,
συνεισφορά της • διευκόλυνση της διερευνητικής μάθησης
τεχνολογίας στη • ενθάρρυνση εποικοδομητικών παιδαγωγικών
μαθησιακή διαδικασία προσεγγίσεων
• διάδοση γνωστικών αναπαραστάσεων σε διαφορετικά
περιβάλλοντα

• αναπτύσσουν έγκυρη ιστορική γνώση

η οπτική της ίδιας της • υποστηρίζουν, ενθαρρύνουν τη διερευνητική μάθηση
φύσης της επιστήμης • επιτρέπουν την ανάπτυξη των ιστορικών εννοιών
• βοηθούν στην οργάνωση και επικοινωνία των
της ιστορίας ιστορικών ευρημάτων

Νοέμβριος 2021
ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ

πρόσβαση
αναγκαία συνθήκη υποστήριξης της διερευνητικής μάθησης
ιστορικού υλικού

αποδοχή αλλεπάλληλες επιστημολογικές διαβουλεύσεις σε όλη τη

της ιστορικής μεθόδου διάρκεια του 20ού αιώνα

συνθήκη προσέγγισης του παρελθόντος ως αντικείμενο

τα ίχνη (κατάλοιπα) συστηματικής μελέτης
του παρελθόντος νέα εννόηση του μαθήματος ιστορίας

καθεστώτα χρήσης νοητικές λειτουργίες, μαθησιακές επιδιώξεις,

στην ιστορική εκπαίδευση ιστορικού γραμματισμού

Νοέμβριος 2021
 ΨΗΦΙΑΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
ΨΗΦΙΑΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ https://dschool.edu.gr

https://e-me.edu.gr

https://eclass.sch.gr

http://ebooks.edu.gr/new/

http://photodentro.edu.gr/lor/
Νοέμβριος 2021
 ΤΟ ΦΩΤΟΔΕΝΤΡΟ Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΟΥ ΦΩΤΟΔΕΝΤΡΟΥ ΜΑΘΗΣΙΑΚΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ

σημαντικά οφέλη
ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ εναλλακτικοί τρόποι μάθησης

δυνατότητες § επαναχρησιμοποίησης
§ προσαρμοστικότητας
αυτόνομες οντότητες § επεκτασιμότητας
ψηφιακού εκπαιδευτικού
σε διαφορετικές διδακτικές και μαθησιακές
περιεχομένου διαδικασίες και περιβάλλοντα

• οργάνωση και αναπλαισίωση της διδακτικής με όρους

μάθησης
• διαμόρφωση δομικών στοιχείων οικοδόμησης της γνώσης
• απομάκρυνση από τη μετωπική μετάδοση και την
αφηγηματική «φύση» της ιστορίας ως επιστημονικής
πειθαρχίας

αξιοποίηση των συνδεόμενων μεταδεδομένων & της

διδακτικής προοπτικής τους
ΨΗΦΙΑΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΙΙ
Επέκταση και Αξιοποίηση της Ψηφιακής Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας, των ∆ιαδραστικών
Βιβλίων και του Αποθετηρίου Μαθησιακών Αντικειμένων
http://dschool.edu.gr

Ημερομηνία: 14 -03 -2018

Αρ. Πρωτ. Εξ.: 1553
Νοέμβριος 2021
MA ΙΣΤΟΡΙΑΣ (OERs)

περιβάλλοντα
παρουσίασης/αναπαράστασης

περιβάλλοντα
ιστορικής διερεύνησης

περιβάλλοντα
εννοιολογικής μάθησης

περιβάλλοντα
δημιουργίας, σύνθεσης

περιβάλλοντα
εξερεύνησης, εξάσκησης

Δεν είναι τόσο το είδος των δραστηριοτήτων, όσο το ιστοριογραφικό,

παιδαγωγικό και διδακτικό υπόβαθρο της διαδικασίας. Νοέμβριος 2021
ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ
ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΑ ΣΧΟΛΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΑ
Ψηφιακός εμπλουτισμός σχολικών εγχειριδίων
κριτήρια επιλογής
• αξιοπιστία φορέα
• εγκυρότητα περιεχομένου
• αποφυγή προκαταλήψεων,
μεροληψίας, στερεοτύπων
• παιδαγωγική συμβατότητα
• πρωτοτυπία υλικού
• πολλαπλότητα
αναπαραστάσεων
• πολυμεσικότητα υλικού
• πολυπρισματικότητα
εικόνες, φωτογραφίες, έργα
τέχνης, χάρτες, αντικείμενα,
βίντεο, εκπομπές, ηχητικά
ντοκουμέντα, στατιστικά,
διαγράμματα, animation, εικονική
περιήγηση, ψηφιακή ανάγνωση
βιβλίου, προγράμματα,
δραστηριότητες, παιχνίδια
Νοέμβριος 2021
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ
διαδικασίες αναζήτησης:
διερεύνηση, επιλογή, οργάνωση
τρόποι αναζήτησης
γενική αναζήτηση (λέξεις -
έννοιες)
μέσω συλλογών
μέσω θεματικής περιοχής
μέσω τύπου αντικειμένου
κριτήρια αναζήτησης
ιστορικό ερώτημα
ιστορική περίοδος
θέμα
πρόσωπο
γεγονός, φαινόμενο
Νοέμβριος 2021
 ΚΑΝΑΛΙ YOUTUBE

περιβάλλοντα
παρουσίασης/αναπαράστασης

περιβάλλοντα
ιστορικής διερεύνησης

περιβάλλοντα
εννοιολογικής μάθησης

περιβάλλοντα
δημιουργίας, σύνθεσης

https://www.youtube.com/channel/UCUg4WHNgj2S0yvPfI_ESNvw/featured περιβάλλοντα
εξερεύνησης, εξάσκησης

Νοέμβριος 2021
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΣΕΝΑΡΙΑ

http://photodentro.edu.gr/ls/

Νοέμβριος 2021
 MA ΙΣΤΟΡΙΑΣ (OERs)

I. ΜΑ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΚΑΙ
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ
ΥΛΙΚΟΥ Ίδρυση και οργάνωση της Φιλικής Εταιρείας - Το
κρυπτογραφικό αλφάβητο
Μαθησιακά περιβάλλοντα με την αξιοποίηση http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/11282?locale=el
της πολυμεσικής και διαδραστικής
δυνατότητας των ΤΠΕ. Διαμόρφωση
πολλαπλών αναπαραστατικών εμπειριών που
μπορούν να λειτουργήσουν ως περιβάλλοντα Η εδαφική ολοκλήρωση της Ελλάδας (1830-1947)
εκκίνησης της μαθησιακής διαδικασίας, και να http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/11195?locale=el
υποβοηθήσουν στην κατανόηση θεμάτων,
διαδικασιών και εννοιών της ιστορικής
εκπαίδευσης.
Εργαλείο μετατροπής αιώνων και χρονολογιών
περιβάλλοντα παρουσίασης/αναπαράστασης http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/11132?locale=el
§ παρουσίαση ιστορικών γεγονότων,
φαινομένων και εννοιών

περιβάλλοντα διαμόρφωσης εκπαιδευτικού

υλικού Πυρσεία - Μετάδοση οπτικών μηνυμάτων
– χάρτες http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/11106?locale=el
– χρονολόγια χρονογραμμές, ιστοριογραμμές
– χάρτες και χρονογραμμές

Νοέμβριος 2021
 MA ΙΣΤΟΡΙΑΣ (OERs)
II. ΜΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ
ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ
συνομιλούν με επιστημολογικές
παραδοχές και διδακτικές
στρατηγικές της διδακτικής της
ιστορίας για τη χρήση και
αξιοποίηση του πρωτογενούς
ιστορικού υλικού
αξιοποιούν τις δυνατότητες των
πολυμέσων και του υπερκειμένου
και διαμορφώνουν λειτουργικά
περιβάλλοντα αναστοχασμού και
ανατροφοδότησης της μαθησιακής
διαδικασίας
§ μαθητεία στην «ανάγνωση» ιστορικών πηγών
§ «ανάγνωση» διαδραστικών ιστορικών πηγών
§ «ανάγνωση» πολλαπλών ιστορικών πηγών
§ «ανάγνωση» ιστορικών πηγών με την αξιοποίηση Πινάκων
(KWL)
§ περιβάλλον ιστορικής διερεύνησης
§ επίπεδα ανάγνωσης των ιστορικών πηγών
§ οδηγοί ανάγνωσης ιστορικών πηγών
§ περιβάλλοντα διαμόρφωσης ιστορικού ερωτήματος
§ διάκριση του χαρακτήρα των ιστορικών πηγών
§ διάκριση της μορφής των ιστορικών πηγών
§ η πολυπρισματικότητα των ιστορικών πηγών
§ τα είδη των ιστορικών πληροφοριών
Νοέμβριος 2021
 MA ΙΣΤΟΡΙΑΣ (OERs) Μαθητεία στην «ανάγνωση» ιστορικών πηγών

II. ΜΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ

ΥΛΙΚΟΥ

§ μαθητεία στην «ανάγνωση» ιστ. Τα «Ναυμαχικά» του Λέοντα ΣΤ΄

πηγών http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/8592?locale=el
§ θέματα ιστορικής διερεύνησης
§ «ανάγνωση» πολλαπλών ιστ. πηγών
§ «ανάγνωση» διαδραστικών ιστ.
πηγών
§ «ανάγνωση» ιστορικών πηγών με την
Εικονομαχία - Μελετώντας μία ιστορική πηγή
αξιοποίηση Πινάκων (KWL) http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/8203?locale=el
§ επίπεδα ανάγνωσης των ιστ. πηγών
§ οδηγοί ανάγνωσης ιστ. πηγών
§ περιβάλλον διαμόρφωσης ιστορικού
ερωτήματος
§ διάκριση του χαρακτήρα των ιστ.
πηγών Μια πόλη του Βυζαντίου - Ιουστινιανή Πρώτη
§ διάκριση της μορφής των ιστ. πηγών http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/9136?locale=el
§ η πολυπρισματικότητα των ιστ.
πηγών
§ τα είδη των ιστ. πληροφοριών

Νοέμβριος 2021
 MA ΙΣΤΟΡΙΑΣ (OERs) Περιβάλλον «ανάγνωσης» διαδραστικών ιστορικών πηγών

II. ΜΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ

ΥΛΙΚΟΥ Το κίνημα στο Γουδί (1909) - «Η Αναγέννησις της Ελλάδος»
http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/9393?locale=el
§ θέματα ιστορικής διερεύνησης
§ μαθητεία στην «ανάγνωση» ιστ.
πηγών
§ «ανάγνωση» πολλαπλών ιστ. πηγών Υπουργική εγκύκλιος «Περί των αρχαιοτήτων Μαραθώνος»
http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/8686?locale=el
§ «ανάγνωση» διαδραστικών ιστ.
πηγών
§ «ανάγνωση» ιστορικών πηγών με την
αξιοποίηση Πινάκων (KWL) Τα Ορλωφικά - Η πολιορκία της Κορώνης στην τέχνη
§ επίπεδα ανάγνωσης των ιστ. πηγών http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/9585?locale=el
§ οδηγοί ανάγνωσης ιστ. πηγών
§ περιβάλλον διαμόρφωσης ιστορικού
ερωτήματος
§ διάκριση του χαρακτήρα των ιστ. «Καφενείο στην Αθήνα» (1837)
πηγών http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/9470?locale=el
§ διάκριση της μορφής των ιστ. πηγών
§ η πολυπρισματικότητα των ιστ. Οπτικές πηγές του 20ού αιώνα - Ο στόλος
πηγών http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/11199?locale=el
§ τα είδη των ιστ. πληροφοριών

Νοέμβριος 2021
 MA ΙΣΤΟΡΙΑΣ (OERs) Περιβάλλον «ανάγνωσης» πολλαπλών ιστορικών πηγών

II. ΜΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ

Η ναυμαχία στο Ναβαρίνο - Εικαστικές προσεγγίσεις
ΥΛΙΚΟΥ http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/9394?locale=el

§ θέματα ιστορικής διερεύνησης

§ μαθητεία στην «ανάγνωση» ιστ.
πηγών Μαρτυρίες από την Έξοδο...
http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/9508?locale=el
§ «ανάγνωση» πολλαπλών ιστ. πηγών
§ «ανάγνωση» διαδραστικών ιστ.
πηγών
§ «ανάγνωση» ιστορικών πηγών με την Η δολοφονία του Ιωάννη Καποδίστρια
αξιοποίηση Πινάκων (KWL) http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/9595?locale=el
§ επίπεδα ανάγνωσης των ιστ. πηγών
§ οδηγοί ανάγνωσης ιστ. πηγών
§ περιβάλλον διαμόρφωσης ιστορικού
ερωτήματος Ο Ελληνοτουρκικός πόλεμος του 1897
http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/9564?locale=el
§ διάκριση του χαρακτήρα των ιστ.
πηγών
§ διάκριση της μορφής των ιστ. πηγών
§ η πολυπρισματικότητα των ιστ. «Να καώσι» - Τα βιβλία της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης 1917
πηγών http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/11179?locale=el
§ τα είδη των ιστ. πληροφοριών

Νοέμβριος 2021
 MA ΙΣΤΟΡΙΑΣ (OERs) «ανάγνωση» ιστορικών πηγών με την αξιοποίηση Πινάκων (KWL)

II. ΜΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ

ΥΛΙΚΟΥ

§ θέματα ιστορικής διερεύνησης

§ μαθητεία στην «ανάγνωση» ιστ. Τα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης - Οι κρατούμενοι
http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/9399?locale=el
πηγών
§ «ανάγνωση» πολλαπλών ιστ. πηγών
§ «ανάγνωση» διαδραστικών ιστ.
πηγών
§ «ανάγνωση» ιστορικών πηγών με την
Οι απώλειες του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου
αξιοποίηση Πινάκων (KWL) http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/9390?locale=el
§ επίπεδα ανάγνωσης των ιστ. πηγών
§ οδηγοί ανάγνωσης ιστ. πηγών
§ περιβάλλον διαμόρφωσης ιστορικού
ερωτήματος
§ διάκριση του χαρακτήρα των ιστ. Αντικείμενα κεραμικής τέχνης
πηγών http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/9501?locale=el
§ διάκριση της μορφής των ιστ. πηγών
§ η πολυπρισματικότητα των ιστ.
πηγών
§ τα είδη των ιστ. πληροφοριών

Νοέμβριος 2021
 MA ΙΣΤΟΡΙΑΣ (OERs) θέματα ιστορικής διερεύνησης

II. ΜΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ

ΥΛΙΚΟΥ

§ θέματα ιστορικής διερεύνησης Θέματα ιστορικής διερεύνησης - Η διάσωση των ελληνικών

§ μαθητεία στην «ανάγνωση» ιστ. αρχαιοτήτων κατά τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο
http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/11231?locale=el
πηγών
§ «ανάγνωση» πολλαπλών ιστ. πηγών
§ «ανάγνωση» διαδραστικών ιστ.
πηγών Θέματα ιστορικής διερεύνησης - Οι ιδέες του κινήματος του
§ «ανάγνωση» ιστορικών πηγών με την Νεοελληνικού Διαφωτισμού
αξιοποίηση Πινάκων (KWL) http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/11187?locale=el
§ επίπεδα ανάγνωσης των ιστ. πηγών
§ οδηγοί ανάγνωσης ιστ. πηγών
§ περιβάλλον διαμόρφωσης ιστορικού
Θέματα ιστορικής διερεύνησης - Αντίσταση στη στρατιωτική
ερωτήματος δικτατορία (1967-1974)
§ διάκριση του χαρακτήρα των ιστ. http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/11232?locale=el
πηγών
§ διάκριση της μορφής των ιστ. πηγών
§ η πολυπρισματικότητα των ιστ.
πηγών
§ τα είδη των ιστ. πληροφοριών

Νοέμβριος 2021
 MA ΙΣΤΟΡΙΑΣ (OERs) θέματα ιστορικής διερεύνησης

II. ΜΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ

ΥΛΙΚΟΥ
Μελετώ την οπτική πηγή - Σάμος (1932)
http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/11275?locale=el
§ θέματα ιστορικής διερεύνησης
§ μαθητεία στην «ανάγνωση» ιστ.
πηγών
§ «ανάγνωση» πολλαπλών ιστ. πηγών
§ «ανάγνωση» διαδραστικών ιστ.
πηγών
§ «ανάγνωση» ιστορικών πηγών με την
αξιοποίηση Πινάκων (KWL)
Επίπεδα ανάγνωσης ιστορικών πηγών – Πιστοποιητικό
§ επίπεδα ανάγνωσης των ιστ. πηγών κοινωνικών φρονημάτων
§ οδηγοί ανάγνωσης ιστ. πηγών http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/11259?locale=el
§ περιβάλλον διαμόρφωσης ιστορικού
ερωτήματος
§ διάκριση του χαρακτήρα των ιστ.
πηγών Ανακαλύπτω την εικόνα - Στην Αθήνα του 1834
§ διάκριση της μορφής των ιστ. πηγών http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/11203?locale=el
§ η πολυπρισματικότητα των ιστ.
πηγών
§ τα είδη των ιστ. πληροφοριών

Νοέμβριος 2021
 MA ΙΣΤΟΡΙΑΣ (OERs) Οδηγοί «ανάγνωσης» ιστορικών πηγών

II. ΜΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ

ΥΛΙΚΟΥ

§ θέματα ιστορικής διερεύνησης Οδηγός ανάγνωσης ιστορικών πηγών

§ μαθητεία στην «ανάγνωση» ιστ. http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/11145?locale=el
πηγών
§ «ανάγνωση» πολλαπλών ιστ. πηγών
§ «ανάγνωση» διαδραστικών ιστ.
πηγών
§ «ανάγνωση» ιστορικών πηγών με την Οδηγός ανάγνωσης ηχητικών ιστορικών πηγών
αξιοποίηση Πινάκων (KWL) http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/11160?locale=el
§ επίπεδα ανάγνωσης των ιστ. πηγών
§ οδηγοί ανάγνωσης ιστ. πηγών
§ περιβάλλον διαμόρφωσης ιστορικού
ερωτήματος
§ διάκριση του χαρακτήρα των ιστ. Μικρός οδηγός ανάγνωσης στατιστικών ιστορικών πηγών
πηγών http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/11151?locale=el
§ διάκριση της μορφής των ιστ. πηγών
§ η πολυπρισματικότητα των ιστ.
πηγών
§ τα είδη των ιστ. πληροφοριών

Νοέμβριος 2021
 MA ΙΣΤΟΡΙΑΣ (OERs)
II. ΜΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ
ΥΛΙΚΟΥ
§ θέματα ιστορικής διερεύνησης
§ μαθητεία στην «ανάγνωση» ιστ.
πηγών
§ «ανάγνωση» πολλαπλών ιστ. πηγών
§ «ανάγνωση» διαδραστικών ιστ.
πηγών
§ «ανάγνωση» ιστορικών πηγών με την
αξιοποίηση Πινάκων (KWL)
§ επίπεδα ανάγνωσης των ιστ. πηγών
§ οδηγοί ανάγνωσης ιστ. πηγών
§ περιβάλλον διαμόρφωσης ιστορικού
ερωτήματος
§ διάκριση του χαρακτήρα των ιστ.
πηγών
§ διάκριση της μορφής των ιστ. πηγών
§ η πολυπρισματικότητα των ιστ.
πηγών
§ τα είδη των ιστ. πληροφοριών
Οδηγοί «ανάγνωσης» ιστορικών πηγών
Μαθαίνω να μελετώ τις ιστορικές πηγές
Ιστορικές πηγές Οδηγός ανάγνωσης των ιστορικών πηγών
(μικρός οδηγός)
γραπτές πηγές
Οδηγός ανάγνωσης των γραπτών ιστορικών Μαθαίνω να μελετώ τις γραπτές ιστορικές
πηγών πηγές (μικρός οδηγός)
Οδηγός ανάγνωσης των οπτικών ιστορικών Μαθαίνω να μελετώ τις οπτικές ιστορικές
οπτικές πηγές
πηγών πηγές (μικρός οδηγός)
οπτικοακουστικές Οδηγός ανάγνωσης των οπτικοακουστικών Μαθαίνω να μελετώ τις οπτικοακουστικές
πηγές ιστορικών πηγών ιστορικές πηγές (μικρός οδηγός)
Οδηγός ανάγνωσης των ηχητικών Μαθαίνω να μελετώ τις ηχητικές ιστορικές
ηχητικές πηγές
ιστορικών πηγών πηγές (μικρός οδηγός)
στατιστικές πηγές
Οδηγός ανάγνωσης των στατιστικών Μαθαίνω να μελετώ τις στατιστικές
ιστορικών πηγών ιστορικές πηγές (μικρός οδηγός)
ηλεκτρονικές Οδηγός ανάγνωσης των ηλεκτρονικών Μαθαίνω να μελετώ τις ηλεκτρονικές
πηγές ιστορικών πηγών ιστορικές πηγές (μικρός οδηγός)
ιστορικοί χάρτες Οδηγός ανάγνωσης των ιστορικών χαρτών
Μαθαίνω να μελετώ τους ιστορικούς
χάρτες (μικρός οδηγός)
ιστορικά Οδηγός ανάγνωσης των ιστορικών Μαθαίνω να μελετώ τα ιστορικά
αντικείμενα αντικειμένων αντικείμενα (μικρός οδηγός)
προφορικές Οδηγός ανάγνωσης των προφορικών Μαθαίνω να μελετώ τις προφορικές
μαρτυρίες μαρτυριών μαρτυρίες (μικρός οδηγός)
Μαθαίνω να μελετώ τις πηγές του τοπίου
πηγές του τοπίου Οδηγός ανάγνωσης των πηγών του τοπίου
(μικρός οδηγός)
Νοέμβριος 2021
 MA ΙΣΤΟΡΙΑΣ (OERs) Περιβάλλον διαμόρφωσης ιστ. ερωτημάτων

II. ΜΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ

ΥΛΙΚΟΥ

§ θέματα ιστορικής διερεύνησης Ιστορικά ερωτήματα και πηγές - Το γυναικείο κίνημα κατά
§ μαθητεία στην «ανάγνωση» ιστ. τη διάρκεια του Μεσοπολέμου
http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/11217?locale=el
πηγών
§ «ανάγνωση» πολλαπλών ιστ. πηγών
§ «ανάγνωση» διαδραστικών ιστ. Ιστορικά ερωτήματα και πηγές - Η χρησιμότητα ιστορικών
πηγών πηγών για την αποκατάσταση των προσφύγων
§ «ανάγνωση» ιστορικών πηγών με την http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/11221?locale=el
αξιοποίηση Πινάκων (KWL)
§ επίπεδα ανάγνωσης των ιστ. πηγών
§ οδηγοί ανάγνωσης ιστ. πηγών Τυπολογία ερωτήσεων επί των ιστορικών πηγών
http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/11176?locale=el
§ περιβάλλον διαμόρφωσης ιστορικού
ερωτήματος
§ διάκριση του χαρακτήρα των ιστ. Διαμόρφωση ιστορικού ερωτήματος - «Ποδηλατική
πηγών Αθλητική Επιθεώρησις»
§ διάκριση της μορφής των ιστ. πηγών http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/11190?locale=el
§ η πολυπρισματικότητα των ιστ.
πηγών
§ τα είδη των ιστ. πληροφοριών

Νοέμβριος 2021
 MA ΙΣΤΟΡΙΑΣ (OERs) διάκριση του χαρακτήρα και της μορφής ιστ. πηγών

II. ΜΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ

ΥΛΙΚΟΥ

§ θέματα ιστορικής διερεύνησης

§ μαθητεία στην «ανάγνωση» ιστ. Μορφολογία των ιστορικών πηγών - Δυνατότητες και
πηγών αδυναμίες
§ «ανάγνωση» πολλαπλών ιστ. πηγών http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/11174?locale=el
§ «ανάγνωση» διαδραστικών ιστ.
πηγών
§ «ανάγνωση» ιστορικών πηγών με την Διάκριση πρωτογενών και δευτερογενών ιστορικών πηγών
αξιοποίηση Πινάκων (KWL) - Η Επανάσταση του 1821
§ επίπεδα ανάγνωσης των ιστ. πηγών http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/11210?locale=el
§ οδηγοί ανάγνωσης ιστ. πηγών
§ περιβάλλον διαμόρφωσης ιστορικού
ερωτήματος Μαθαίνω τις μορφές και τα είδη των ιστορικών πηγών
§ διάκριση του χαρακτήρα των ιστ. http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/11168?locale=el
πηγών
§ διάκριση της μορφής των ιστ. πηγών
§ η πολυπρισματικότητα των ιστ.
πηγών
§ τα είδη των ιστ. πληροφοριών

Νοέμβριος 2021
 MA ΙΣΤΟΡΙΑΣ (OERs) Η πολυπρισματικότητα των ιστορικών πηγών

II. ΜΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ

ΥΛΙΚΟΥ

§ θέματα ιστορικής διερεύνησης

§ μαθητεία στην «ανάγνωση» ιστ.
Η πολυπρισματικότητα των ιστορικών πηγών - Η έναρξη των
πηγών Βαλκανικών πολέμων
§ «ανάγνωση» πολλαπλών ιστ. πηγών http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/11241?locale=el
§ «ανάγνωση» διαδραστικών ιστ.
πηγών
§ «ανάγνωση» ιστορικών πηγών με την
αξιοποίηση Πινάκων (KWL)
§ επίπεδα ανάγνωσης των ιστ. πηγών
§ οδηγοί ανάγνωσης ιστ. πηγών Η επεξεργασία των ιστορικών πληροφοριών - Η πολιτική του
§ περιβάλλον διαμόρφωσης ιστορικού Χαρίλαου Τρικούπη
ερωτήματος http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/11281?locale=el
§ διάκριση του χαρακτήρα των ιστ.
πηγών
§ διάκριση της μορφής των ιστ. πηγών
§ η πολυπρισματικότητα των ιστ.
πηγών
§ τα είδη των ιστ. πληροφοριών

Νοέμβριος 2021
 Φωτόδεντρο ΜΑ

III. ΜΑ εννοιολογικής ιστορικής

Διακρίνω αιτίες, γεγονότα και συνέπειες του Ψυχρού
μάθησης πολέμου
http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/11255?locale=el
περιβάλλοντα εννοιολογικής ιστορικής
μάθησης
Χρονολογώ τις πηγές - Γεγονότα του 20ού αιώνα
http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/11229?locale=el
Ιστορικός χρόνος
Χρονολόγηση
Χρονική σειρά
Συνέχεια και αλλαγή - Οικιακές συσκευές
Περιοδολόγηση
http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/11225?locale=el

Συνέχεια και αλλαγή

Αιτιότητα Κατανόηση ιστορικού χρόνου - Χρονολογική σειρά πλοίων

http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/11171?locale=el
Διάκριση άποψης, γεγονότος
Διάκριση μύθου και ιστορίας
Συνέχεια και αλλαγή - Η τεχνολογία της κουζίνας
Διάκριση ιστορικών αντικειμένων και http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/11272?locale=el
θεμάτων

Νοέμβριος 2021
 Φωτόδεντρο ΜΑ

III. ΜΑ εννοιολογικής ιστορικής

Ιστορικά θέματα και πηγές - Διάκριση ιστορικών θεμάτων
μάθησης
του Μεσοπολέμου
http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/11184?locale=el
περιβάλλοντα εννοιολογικής ιστορικής
μάθησης Ιστορικά θέματα και πηγές - Διάκριση θεματικών πεδίων
κοινωνικής ιστορίας της δεκαετίας του 1960
Ιστορικός χρόνος http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/11208?locale=el
Χρονολόγηση
Χρονική σειρά
Βρίσκω ό,τι δεν «ταιριάζει» - Παραδοσιακά επαγγέλματα
Περιοδολόγηση http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/11267

Συνέχεια και αλλαγή

Αιτιότητα
Διάκριση άποψης, γεγονότος
Διάκριση μύθου και ιστορίας
Διάκριση ιστορικών αντικειμένων και
θεμάτων
Βρίσκω ό,τι δεν «ταιριάζει» με τις αγροτικές εργασίες του
20ού αιώνα
http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/11269
Διακρίνω απόψεις και γεγονότα σε φράσεις
http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/11141?locale=el

Νοέμβριος 2021
 Φωτόδεντρο ΜΑ

IV. ΜΑ δημιουργίας, σύνθεσης

περιβάλλοντα δημιουργίας, σύνθεσης

με τη διαμόρφωση και την ανάπτυξη

μαθησιακών αντικειμένων τα οποία
διαμορφώνουν τρόπους δημιουργίας Στρατιωτική δικτατορία (1967-1974) - Αφίσες διαμαρτυρίας
όψεων κατανόησης ιστορικών http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/11230?locale=el
φαινομένων και οδηγούν σε διαδικασίες
σύνθεσης συγκεκριμένων ιστορικών
θεμάτων – ερωτημάτων

Μαντώ Μαυρογένους (προσωπογραφία)

http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/11177?locale=el

Νοέμβριος 2021
 Φωτόδεντρο ΜΑ

V. ΜΑ εξερεύνησης και εξάσκησης

Εποχές και αιώνες της ελληνικής ιστορίας
http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/11138?locale=el
με τη διαμόρφωση και την ανάπτυξη
μαθησιακών αντικειμένων τα οποία
διαμορφώνουν τρόπους δημιουργίας Μύθοι του κόσμου
όψεων κατανόησης ιστορικών http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/11123?locale=el
φαινομένων και οδηγούν σε διαδικασίες
σύνθεσης συγκεκριμένων ιστορικών
θεμάτων – ερωτημάτων Μύθος και ιστορία - Διακρίνω τα μυθολογικά από τα
ιστορικά πρόσωπα
http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/11124?locale=el
επίτευξη όψεων δηλωτικής,
μεθοδολογικής και εννοιολογικής Βρίσκω ό,τι δεν «ταιριάζει» - Αρχαιοελληνικά αγγεία
γνώσης με τρόπους που οδηγούν στην http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/11112?locale=el
κατανόηση της φύσης της ιστορίας ως
επιστήμης και επιτρέπουν την συνομιλία
με το παρελθόν με διαδικασίες που το
Η λαϊκή εικονογραφία - Πολεμικά θέματα
καθιστούν ιστορικό http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/11222?locale=el

Νοέμβριος 2021
 ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ & ΜΑΘΗΤΡΙΕΣ

§ αξιοποίηση ιστορικού υλικού

§ σε όλες τις φάσεις και τα στάδια διδασκαλίας και μάθησης (εκκίνηση, επεξεργασία,
κατανόηση, αποτίμηση, επικοινωνία)

§ ενσωμάτωση στις παραδοσιακές πρακτικές

§ διαμόρφωση διαδικασιών διερευνητικών και εποικοδομητικών προσεγγίσεων

σύγχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευση ασύγχρονη

Νοέμβριος 2021
 ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ
Οι εκπαιδευτικοί μπορούν να σχεδιάσουν
διδακτικές προσεγγίσεις με την αξιοποίηση του
απαραίτητου ιστορικού πλαισίου
• διαμορφώνοντας νέες πρακτικές σε όλες τις
φάσεις της εκπαιδευτικής διαδικασίας
• δημιουργώντας κατάλληλα περιβάλλοντα
εκκίνησης διερευνητικών διεργασιών της
σχολικής τάξης
• επιτρέποντας την επεξεργασία ιστορικών
πηγών
• υποβοηθώντας την κατανόηση ιστορικών
φαινομένων και εννοιολογήσεων
• υποστηρίζοντας το πλαίσιο ουσιαστικής
ανατροφοδότησης
• αναπτύσσοντας μεταγνωστικές διαδικασίες
και στρατηγικές
Οι μαθητές και μαθήτριες μπορούν να εμπλακούν σε
μαθησιακές διαδικασίες, με τρόπους που συνάδουν
στις ιδιαίτερες δυνατότητες και ενδιαφέροντά τους
• ικανοποιώντας ατομικές και ομαδικές διδακτικές
διαδικασίες, εντός και εκτός της σχολικής τάξης,
στην προοπτική δημιουργίας κοινοτήτων μάθησης
• συνεισφέροντας στην επικοινωνία με ευρύτερους
φορείς
• καλλιεργώντας ερμηνευτικές προσεγγίσεις και
δυνατότητες απόδοσης νοήματος
• αναπτύσσοντας ουσιαστικές μορφές
ανατροφοδότησης και άμβλυνσης παρανοήσεων,
στρεβλώσεων και ιστορικών στερεοτύπων
Νοέμβριος 2021
 ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ

§ Διδακτικές προσεγγίσεις της Ιστορίας (Επιμορφωτικό Σεμινάριο, Υλικό):

http://historyteachingseminar.blogspot.gr
§ Ιστορικό υλικό: http://selidesistorias.blogspot.gr/2015/12/blog-post.html
§ Εκπαιδευτικό λογισμικό: http://selidesistorias.blogspot.gr/search/label/εκπαιδευτικό%20λογισμικό
§ Διδακτική αξιοποίηση ιστορικών πηγών:
http://selidesistorias.blogspot.gr/search/label/επεξεργασία%20ιστ.%20πηγών

§ Ιστορία και Λογοτεχνία: http://www.greek-

language.gr/digitalResources/literature/education/greek_history/index.html
§ Φωτόδεντρο Μαθησιακών Αντικειμένων Ιστορίας: http://photodentro.edu.gr/lor/
§ Φωτόδεντρο – Αποθετήρια Εκπαιδευτικού Υλικού:
https://www.youtube.com/channel/UCUg4WHNgj2S0yvPfI_ESNvw/featured

§ Το Ελληνικό Κράτος, Γέννηση και Ανάπτυξη της Σύγχρονης Ελλάδας:

http://photodentro.edu.gr/edusoft/r/8531/230
§ Επεξεργασία Ιστορικών Πηγών: http://photodentro.edu.gr/edusoft/r/8531/194
§ Τίτλοι Εκπαιδευτικού Λογισμικού: http://edu-
gate.minedu.gov.gr/index.php?option=com_k2&view=itemlist&task=category&id=85:logismiko

Νοέμβριος 2021
 Τσιβάς Αρμόδιος
Δρ. Επιστημών Αγωγής,
Συντονιστής Εκπαιδευτικού Έργου (ΠΕ70)
Επιστημονικός Συνεργάτης ΙΤΥΕ-ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ
υπεύθυνος Ομάδας ΙΣΤΟΡΙΑΣ
tsarm@otenet.gr, http://selidesistorias.blogspot.com/

…σας ευχαριστώ!!!